ðð¸¸pp øøngng miÔnmiÔn dÞchdÞch ththÓÓ dÞchdÞch

Môc tiªu: 1. Trinh bµy ®−îc qu¸ trinh tăng sinh, biÖt ho¸ tÕ bµo lympho B.

2. Trinh bµy ®−îc ®Þnh nghÜa, ®Æc tÝnh quan träng cña kh¸ng thÓ.

TÕ bµo lympho B • Lµ tb sinh KT thÓ dÞch, ®−îc biÖt ho¸ ë tói Bursa Fabricius ë chim ,gia cÇm, ë ng−êi lµ tuû x−¬ng, sau ®ã c¸c tb B chÝn vµo m¸u råi ®Õn c− tró t¹i l¸ch, h¹ch....

3. Trinh bµy ®−îc cÊu tróc vµ chøc năng cña c¸c líp kh¸ng thÓ.

QuQu¸¸ Trình ttăăng sinh, bi ng sinh, biÖÖt hot ho¸¸ tÕ btÕ bµµo o lympho B lympho B

• Qu¸ trình tăng sinh, biÖt ho¸ lympho B diÔn ra kÌm theo sù thay ®æi SIg (globulin miÔn dÞch bÒ mÆt SIg - Surface immunoglobuline).

gåm 2 giai ®o¹n:

1- Không cÇn kÝch thÝch cña KN

TB nguån -> tiÒn lympho B ch−a cã SIg -> lympho B ch−a chÝn -> lympho B chÝn víi sù xuÊt hiÖn cña SIg. 2- CÇn kÝch thÝch cña KN vµ hç trî cña lympho TH.

KN - lympho B chÝn cã SIg thÝch hîp -> KN – SIg-> lympho B tăng sinh, biÖt hoá -> t−¬ng bµo s¶n xuÊt KT thÓ dÞch vµ dßng tÕ bµo B nhớ.

Globulin miÔn dÞch bÒ mÆt lympho B

C¬ së tÕ bµo cña sù s¶n xuÊt kh¸ng thÓ.

Do KN không phụ thuộc tuyến ức

C¬ së tÕ bµo cña sù s¶n xuÊt kh¸ng thÓ. Do KN phụ thuộc tuyến ức

Lympho B

(Antibody)) KhKh¸¸ngng ththÓÓ dÞchdÞch ththÓÓ (Antibody

(cid:1) Lµ c¸c globulin cã trong huyÕt thanh cã kh¶ năng liªn

kÕt ®Æc hiÖu víi KN ®· kÝch thÝch sinh ra nã.

(cid:1) Kh¸ng thÓ miÔn dÞch - Immunoglobulin – Ig

(cid:1) Hai ®Æc tÝnh sinh häc quan träng cña KT lµ: - Kh¶ năng liªn kÕt ®Æc hiÖu víi KN. - Kh¶ năng biÓu hiÖn nh− mét KN, tøc lµ kÝch thÝch sinh

kh¸ng kh¸ng thÓ – KKT.

antibody CÊuCÊu trtróócc antibody

• Ph©n tö globulin miÔn dÞch gåm mét hay nhiÒu ®¬n vÞ hình thµnh.

• Mçi ®¬n vÞ lµ mét ph©n tö

protein gåm 4 chuçi polypeptit gièng nhau tõng ®«i mét :

2 chuçi nhÑ - L (Light chain) 2 chuçi nÆng - H (Heavy chain) nèi víi nhau b»ng cÇu disulfua.

antibody CÊuCÊu trtróócc antibody

Chuçi nhÑ có 2 loại

Chuçi nÆng: • TLPT: 50000 – 70000 • 5 lo¹i: γ, µ, α, δ, ε, øng

Chuçi Kappa - κ Chuçi Lambda - λ

víi 5 líp: IgG. IgM, IgA, IgD, IgE.

• Cã 2 vïng.

- Vïng cè ®Þnh - C. - Vïng biÕn ®æi - V.

2 vïng axit amin chuçi nhÑ - Vïng cè ®Þnh - C - Vïng biÕn ®æi - V

•VÞ trÝ kÕt hîp kh¸ng nguyªn hay paratop.

Heavy chain genes

Light chain genes

GENETICS OF IMMUNOGLOBULINS

Heavy

Kappa

•

V gene segments

1000 300

D gene segments

J gene segments

15 -

4 4

Combinatorial association

VxDxJ VxDxJ

1000x15x4 300x4

Combinatorial association

6 x 104 1.2 x 103

7.2 x 107

5 líp kh¸ng thÓ

CC¸¸cc mm¶¶nhnh phph©©nn ttöö KTKT

CC¸¸cc mm¶¶nhnh phph©©nn ttöö KT KT ..

+ M¶nh Fab (Fragment of antigen binding) lµ n¬i g¾n víi kh¸ng nguyªn.

+ M¶nh Fc ( Fragment crystalizable), cã kh¶ năng g¾n lªn bÒ mÆt tÕ bµo, ho¹t ho¸ bæ thÓ.

IgGIgG -- kýký hihiÖÖuu γγ22κκ2 hay

2 hay γγ22λλ22

(cid:2) ChiÕm 80% tæng sè Ig

huyÕt thanh, vai trß chÝnh b¶o vÖ c¬ thÓ.

(cid:2) TruyÒn tõ mÑ sang con (cid:2) Chia 4 ph©n líp: IgG1,

IgG2, IgG3, IgG4.

ChChøøcc nnăăngng ccññaa IgGIgG::

• Opsonin ho¸ : Fc cña IgG g¾n víi thô thÓ thÝch hîp trªn bÒ mÆt ®¹i thùc bµo, phÇn Fab g¾n víi quyÕt ®Þnh kh¸ng nguyªn, t¹o ®iÒu kiÖn cho ®¹i thùc bµo b¾t giữ vµ tiªu diÖt kh¸ng nguyªn.

Cytoxicity --

GG©©yy ®®éécc tÕtÕ bbµµoo phôphô thuthuéécc khkh¸¸ngng ththÓÓ-- Antibody Dependent Cellular Cytoxicity Antibody Dependent Cellular ADCC ADCC

• PhÇn Fab cña IgG g¾n

víi KN trên tÕ bµo ®Ých, phÇn Fc g¾n víi thô thÓ tÕ bµo K( Killer cell), t¹o ®iÒu kiÖn cho tÕ bµo K, NK gi¶i phãng chÊt ®éc diÖt tÕ bµo ®Ých.

IgG1, IgG2, IgG3 cãcã khkh¶¶ nnăăngng hoho¹¹t hot ho¸¸ bbææ IgG1, IgG2, IgG3

ththÓÓ theo

theo con

con ®−®−êngêng ccææ ®®iiÓÓnn..

Trung hohoµµ ngongo¹¹i i ®®éécc ttèè Trung

Trung hoµ virus:

G©y ng−ng kÕt tÕ bµo vi khuÈn

Ngăn virus b¸m ®−îc vµo •

thô thÓ tÕ bµo chñ

IgG g¾n trªn bÒ mÆt tÕ bµo lµm cho vi khuÈn kÕt thµnh ®¸m

2 hay IgMIgM cãcã chuchuççii nnÆÆngng µµ, , kýký hihiÖÖuu µµ22κκ2 hay µµ22λλ22

•

•

•

IgM do 5 ®¬n vÞ c¬ b¶n hîp thµnh (pentame), c¸c ®¬n vÞ nèi víi nhau bëi chuçi peptid J, t¹o ra 10 vÞ trÝ kÕt hîp kh¸ng nguyªn. IgM chiÕm 5-10% tæng sè Ig huyÕt thanh, lµ kh¸ng thÓ xuÊt hiÖn sím nhÊt trong nhiÔm trïng. IgM cã 2 ph©n líp lµ: IgM1 vµ IgM2.

Chøc năng cña IgM

• Ng−ng kÕt vi khuÈn. • Ho¹t ho¸ bæ thÓ

IgAIgA cãcã chuchuççii nnÆÆngng αα kýký hihiÖÖuu αα22κκ2 hay

2 hay αα22λλ22

•

IgA huyÕt thanh chiÕm 15-20% tæng Ig huyÕt thanh chñ yÕu ë d¹ng monome, ®êi sèng ng¾n kho¶ng 6 ngµy. •

IgA tiÕt : sữa, n−íc bät, n−íc m¾t, dÞch mòi, dÞch tiÕt phÕ qu¶n, ®−êng tiªu ho¸, sinh dôc, tiÕt niÖô.

• Chøc năng: ho¹t ho¸ bæ thÓ theo ®−êng nh¸nh

• D¹ng dime, hai ph©n tö g¾n víi nhau ë phÇn Fc nhê chuçi peptid J vµ m¶nh tiÕt.

• Chøc năng: chèng VSV trªn bÒ mÆt

niªm m¹c, ngăn chóng x©m nhËp s©u vµo c¸c c¬ quan.

sIgA (secretory)

IgEIgE chuchuççii nnÆÆngng εε kýký hihiÖÖuu εε22κκ2 hay

2 hay εε22λλ22

(cid:1)Nång ®é trong huyÕt thanh thÊp, tăng lªn khi dÞ øng,

nhiÔm ký sinh trïng.

(cid:1)Chøc năng : G©y qu¸ mÉn tøc thì - dị ứng

(cid:2)

Fc cña IgE g¾n víi thô thÓ thÝch hîp trªn bÒ mÆt

b¹ch cÇu −a kiÒm vµ tÕ bµo mast.

KN x©m nhËp sÏ g¾n víi phÇn Fab,

(cid:2) (cid:2) BCAK, tb Mast ®−îc ho¹t ho¸ gi¶i phãng c¸c ho¹t chÊt nh− histamin, serotonin, leucotrien g©y d·n m¹ch, tăng thÊm thµnh m¹ch gây dÞ øng, viêm.

Phản ứng dị ứng

IgDchuççii nnÆÆngng δδ kýký hihiÖÖuu δδ22κκ2 hay IgDchu

2 hay δδ22λλ22

• ChiÕm 0,2 -1 % tæng sè Ig huyÕt thanh. • Chøc năng: lµ receptor bÒ mÆt lympho B