ĐAU MẮT ĐỎ
BS.CKI. TiêuThịCẩmMai
BVĐK MỹPhước
1
• Những ngày qua, bệnh đau mắt đỏ đã bùng phát dữ dội và lây lan rất nhanh tại nhiều địa phương.
2
• Theo các chuyên gia mắt, thời điểm giao thoa từ hè sang thu là lúc gia tăng bệnh đau mắt đỏ hằng năm. Có năm bệnh kéo dài, có năm chỉ xảy ra ngắn.
• Nguyên nhân gây ra dịch đau mắt đỏ (chuyên môn gọi là viêm kết mạc cấp) là do Adenovirus.
3
• Bệnh thường tăng cao từ tháng 9 - 10, sau những đợt mưa dài ngày, đây là điều kiện thời tiết ẩm, chuyển mùa nên thuận lợi cho vi rút gây bệnh phát triển mạnh.
ADENOVIRUS
Khả năng gây nhiễm trong vòng vài ngày ở nhiệt độ phòng, nhiều tuần ở -4oC và nhiều tháng ở -25oC.
Adenovirus dễ bị tiêu diệt ở nhiệt độ cao và tia cực tím.
4
Khả năng gây bệnh
• Sự lan truyền của Adenovirus có thể bằng hít thở virus khí dung, bằng nhiễm truyền virus trong các túi của màng tiếp hợp và có thể xuất hiện tốt ở đường phân- miệng.
• Ở mắt gây viêm kết mạc - củng mạc thành dịch, thường gặp nhất là do các typ 8, 19 và 37.
bàng quang xuất huyết.
5
• Dịch viêm đường hô hấp, tiêu chảy, viêm
Phòng bệnh
• Adenovirus có sức đề kháng tương đối cao và lây lan bằng nhiều con đường, cho nên việc phòng bệnh là rất khó khăn.
chống Adenovirus.
6
• Hiện nay, vẫn còn đang nghiên cứu vaccin
Phòng bệnh
Các vaccin sống giảm độc lực cũng được sản chống để xuất Adenovirus types 3, 4 và 7, nhưng chưa được dùng rộng rãi.
7
ĐAU MẮT ĐỎ
8
• Mắt đỏ không đau nhức và không giảm thị lực. • Điều trị: từ 1- 3 tuần.
1. Viêm kết mạc
◊ Viêm lớp màng lót mặt trong mi mắt và bao phủ tròng trắng. ◊ Nguyên nhân: Nhiễm trùng, virus (Adenovirus…), gió bụi, sức nóng, dị ứng côn trùng…
9
1. Viêm kết mạc (tt)
• Đáng chú ý nhất là do Adenovirus, bệnh rất dễ lây lan trong cộng đồng, thường phát triển thành dịch, phổ biến ở nước ta, thường vào mùa mưa.
10
• Dịch đau mắt đỏ thường xảy ra ở những nơi đông đúc: trường học, công sở, nhà máy, xí nghiệp...
1. Viêm kết mạc (tt)
Lâylan: chất tiết, ghèn của người bệnh tiếp xúc qua người lành do
Bắt tay, ho…
ghế, các đồ dùng cá nhân khác...
11
Trong hồ bơi, dùng chung khăn, mền, bàn
1. Viêm kết mạc (tt)
Triệuchứng: ◊ Đỏ 1 hoặc cả 2 mắt. ◊ Ngứa 1 hoặc cả 2 mắt. ◊ Chảy nước mắt và tiết nhiều ghèn. ◊ Cảm giác có sạn ở trong mắt. ◊ Thường khởi phát một mắt, vài ngày sau sang mắt thứ hai.
12
1. Viêm kết mạc (tt)
• Các triệu chứng thường trầm trọng vào 3-5 ngày đầu, sau đó giảm dần và tự khỏi trong vòng 7 ngày.
13
• Nên tránh tiếp xúc trực tiếp với người bệnh trong vòng một tuần đầu sau khi phát bệnh.
Viêm kết mạc
14
Viêm kết mạc
15
2. ĐMĐ do dị ứng
◊ ĐMĐ do dị ứng thường bị ở cả hai mắt. ◊ Triệuchứng: ngứa, chảy nước mắt và đỏ mắt + Hắt hơi, sổ mũi, có thể phù nề kết mạc ◊ Thuốc tra corticoid thường được dùng nhưng cần có sự giám sát của bác sĩ nhãn khoa. ◊ Quan trọng là phải phát hiện được nguyên nhân gây dị ứng để loại bỏ.
16
3. ĐMĐ do nhiễm hóa chất, dị vật
vật .
• Mắt kích thích do nhiễm hóa chất hoặc dị
vật cũng có thể gây đỏ mắt.
• Đôi khi việc rửa để loại bỏ hóa chất hoặc dị
• Triệuchứng: dịch nhày mắt, không có mủ. • Lấy dị vật, rửa mắt liên tục trong 5 phút bằng dung dịch đẳng trương Nacl 0.9% hoặc nước ấm…
4. Xuất huyết dưới kết mạc
• Chấn thương : Không nặng, che lấp một tổn thương trầm trọng hơn Cần tìm kiếm vết thương xuyên thấu mắt hoặc dị vật.
* Sẽ giảm dần đến tự khỏi trong vòng 10 ngày
18
• Tựphát: do một số bệnh toàn thân như tăng loạn đông máu, huyết áp, tiểu đường, rối thành mạch dễ bể điều trị bệnh toàn thân là quan trọng.
Xuất huyết dưới kết mạc
19
XỬ TRÍ CHUNG KHI BỊ ĐMĐ
Hiệnnaychưacóthuốcđiềutrịđặchiệu.
điều trị.
Đến ngay cơ sở Y tế để được khám, tư vấn và
tránh gió bụi bẩn bay vào mắt …
• Nghỉ ngơi, cách ly, uống nhiều nước. • Khi ra ngoài cần đeo kính râm, khẩu trang
Vitamin tăng sức đề kháng cơ thể.
20
• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, các loại
XỬ TRÍ CHUNG KHI BỊ ĐMĐ (tt)
• Điều trị nói chung chỉ cần rửa mắt thường xuyên với nước muối sinh lý 0,9% (Efticol, Natri clorid…); kháng sinh nhỏ mắt.
• Không nên tự ý pha nước muối để tra mắt lệ bởi có thể bị bỏng, rát mắt nếu pha tỉ không chuẩn, nồng độ muối quá đặc.
• Không nên sử dụng chung một lọ thuốc nhỏ mắt hoặc nước muối bởi nguồn bệnh có thể lây qua phần nắp lọ.
XỬ TRÍ CHUNG KHI BỊ ĐMĐ (tt)
• Không tự ý mua thuốc về điều trị, đặc biệt là những thuốc có chứa corticoid (Neodex, Polymax, Dexacol, Tobradex, Maxitrol…)
sử dụng không đúng giai đoạn sẽ làm giảm khả năng miễn dịch, sau đó có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh.
XỬ TRÍ CHUNG KHI BỊ ĐMĐ (tt)
Vì có thể gây phù nề, bỏng kết giác mạc, xuất huyết kết mạc, bong tróc biểu mô giác mạc, loét giác mạc…
23
• Không nên dùng các bài thuốc dân gian để chữa bệnh như: xông, đắp nha đam, lá trầu, rau đắng, rau răm…
24
PHÒNG BỆNH
Vệsinhtốtlàcáchtốtnhấtđểkiểmsoátlây lanĐMĐ: •Không dụi mắt bằng tay. •Rửa tay kỹ và thường xuyên với xà phòng, điều này rất quan trọng. •Lau rửa dịch rỉ mắt nhiều lần trong ngày bằng gạc tiệt trùng sau đó vứt ngay. •Giặt ga giường, vỏ gối, khăn tắm trong nước tẩy và ấm.
25
PHÒNG BỆNH
Rửa tay kỹ và thường xuyên với xà phòng
26
PHÒNG BỆNH
27
PHÒNG BỆNH (tt)
mặt, chậu rửa.
• Tránh dùng chung các vật dụng như khăn
đang bị nhiễm khuẩn.
• Rửa tay trước và sau khi tra thuốc mắt. • Không tra vào mắt lành thuốc nhỏ của mắt
• Không nên đến các bể bơi công cộng.
PHÒNG BỆNH
29
PHÒNG BỆNH
30
*** Tuýp virus gây bệnh có thời gian miễn dịch rất ngắn (chỉ trong vòng hai tháng). Vì thế, người bệnh có thể mắc bệnh đến 2 lần trongmộtđợtdịch.
31
• Đặc biệt, chính BV là môi trường phát tán dịch trong mùa dịch do tần suất gặp gỡ người bệnh-người lành trong BV là rất cao. • Vì vậy trong những ngày "đỉnh" dịch không nên đến BV khi không cần thiết, cũng nên tránh chỗ đông người như siêu thị, thang máy.
Tránh tập trung những nơi đông người khi đang mùa dịch
32