TR NGƯỜ  Đ IẠ  H CỌ  Y TẾ CÔNG C NGỘ

CAN THI PỆ  DINH D

NGƯỠ

M cụ  tiêu

cượ  khái ni mệ  can thiêp dinh •

cượ  nguyên t cắ  xây d ngự  can thi pệ

•

Trình bày đ ngưỡ d Trình bày đ dinh d Phân tích đ dinh d ngưỡ  thích h pợ cượ  các ch ngưỡ  đang tri nể  khai t ngươ  trình can thi pệ iạ  c ngộ  đ ng.ồ

www.hsph.edu.vn

•

Khái ni m,ệ  phân lo iạ

www.hsph.edu.vn

Đ nhị

nghĩa

•  Là các ho tạ  đ ngộ  có m cụ  tiêu, nh mằ ưỡ  c aủ ạ ng

ệ ả c i thi n tình tr ng dinh d các đ iố  t

ngượ

•  Tình tr ngạ  dinh d

ngưỡ  đ

ế

cượ  xác đ nhị ộ là 1 trong các chỉ tiêu kinh t ­ xã h i

www.hsph.edu.vn

Phân lo iạ

–

Can thi pệ  dinh d Can thi pệ  dinh d

ngưỡ  ở c pấ  vĩ mô ngưỡ  ở c pấ  vi mô

–

ưỡ D aự  vào c pấ  độ c aủ  can thi pệ  dinh d ng: •

–

–

Can thi pệ  dinh d Can thi pệ  dinh d Can thi pệ  dinh d

–

ưỡ D aự  vào gi iả  pháp c aủ  can thi pệ  dinh d ng: •

•

–

ngưỡ  dài h nạ ngưỡ  trung h nạ ngưỡ  ng nắ  h nạ D aự  vào chu iỗ  nguyên nhân d nẫ  đ nế  suy dinh ưỡ d Can thi pệ  dinh d Can thi pệ  dinh d

ngưỡ  tr cự  ti pế ngưỡ  gián ti pế

–

www.hsph.edu.vn

ng:

Nguyên nhân SDD

Bi uể  hi nệ

Suy dinh d

ngưỡ  và tử vong

Nguyên nhân

Thi uế  ăn

B nhệ  t

tậ

tr cự  ti pế

Chăm sóc bà mẹ và

D chị

vụ y tế và môi

trẻ em

An ninh th cự  ph mẩ ở hộ gia đình

tr

ngườ

Nguyên nhân ti mề tàng

Các tổ ch cứ  nhà n

cướ  và đoàn thể

Nguyên nhân cơ b nả

C uấ  trúc Chính trị ­ Kinh tế ­ Xã h iộ

www.hsph.edu.vn

Ngu nồ  ti mề  tàng

Chu trình voøng ñôøi vaø voøng dinh döôõng

ThiÓu n¨ng ph¸t triÓn t©m thÇn

Tû lÖ tö vong cao

Gi¶m kh¶ n¨ng ch¨m

sãc trÎ

T¨ng nguy c¬ m¾c bÖnh m∙n tÝnh

TRΠS¥

ë ng­êi lín ¡n bæ sung kh«ng hîp lý

NG¦êI GIµ

SINH

SUY DINH D¦ìNG

cnssTHÊP

Malnourished

NhiÔmtrïng th­êng xuyªn

ThiÕu dinh d­ìng bµo

thai

ThiÕu   thùc   phÈm,

ch¨m sãc, y tÕ

T¨ng tr­ëng kÐm

ThiÕu thùc phÈm, ch¨m sãc, y tÕ

trΠem

ThÊp cßi

phô n÷

SDD

PN cã thai

T¨ng c©n kÐm

thanh niªn

Tû lÖ tö vong mÑ cao

ThÊp cßi

Gi¶m trÝ Gi¶m thÓ lùc vµ l­îng mì dù tr÷ th«ng minh

ThiÕu thùc phÈm,

ch¨m sãc, y tÕ

ThiÕu thùc phÈm, ch¨m sãc, y tÕ

www.hsph.edu.vn

Nguyên t cắ  xây d ngự  dự án can thi pệ

dinh d

ngưỡ

www.hsph.edu.vn

CÁC CAN THI PỆ  DINH D NGƯỠ  TH NGƯỜ  TRẢ

L IỜ  CÁC CÂU H IỎ

Làm thế nào để can thi pệ  có thể phù h pợ  v iớ

c ngộ  đ ng?ồ

Ngu nồ  l cự  có đ mả  b oả  ch ngươ  trình can thi pệ

ề ữ  không? b n v ng

C ngộ  đ ngồ  có tham gia, cam k tế  vào t tấ  cả quá

www.hsph.edu.vn

trình th cự  hi nệ  không?

cướ  xây d ngự  kế ho chạ  can thi pệ  dinh

Thu th p,ậ  phân tích thông tin

Theo dõi giám sát

Xây d ngự  m cụ  tiêu

Huy đ ngộ tham gia c aủ c ngộ  đ ngồ

uư  tiên

Xác đ nhị L aự  ch nọ  gi

iả  pháp

Xây d ngự  kế ho chạ  ho tạ  đ ngộ

Tri nể  khai can thi pệ

Đánh giá can thi pệ

www.hsph.edu.vn

Các b ngưỡ d

Xác đinh v nấ  đề

•   Xác đ nhị

các v nấ  đề s cứ  kh e:ỏ  v nấ  đề gì?

–  Thi uế  ăn?

–  Thi uế  ki nế  th c,ứ  th cự  hành

–  V nấ  đề liên quan đ nế  s nả  xu t,ấ  thi uế  v n,ố  thi uế  kỹ

thu t,ậ  thi uế  đ tấ  canh tác/đ tấ  không t

t...ố

•   N uế  không gi

iả  quy tế  v nấ  đề thì sao?

–  Tỷ lệ suy dinh d

ngưỡ  cao

–  Gây tăng tỷ lệ b nhệ  t

tậ

–  Tăng nguy cơ tử vong

–  Tăng các chi phí y t

,ế  xã h iộ

www.hsph.edu.vn

L aự  ch nọ  v nấ  đề  uư  tiên

iợ  ích tr iạ  l

www.hsph.edu.vn

– Có khả năng th cự  thi – Có khả năng giám sát – Đ cượ  c ngộ  đ ngồ  ch pấ  nh n,ậ   ngủ  hộ cướ  m tắ   và lâu dài – Mang l – Khả năng rò rỉ ít – Có ng iườ  an hi uể  qu nả  lý, chỉ đ oạ

Xây d ngự  m cụ  tiêu

•  M cụ  tiêu ph iả  đ mả  b oả  SMART

www.hsph.edu.vn

L aự  ch nọ  gi

iả  pháp

•

iả  pháp.

cướ  c ngộ  đ ng,ồ iả  pháp tr

•

www.hsph.edu.vn

D aự  vào cây nguyên nhân xây d ngự  m cụ  tiêu, ch nọ  l aự  các gi  cơ quan Trình bày gi dự ki nế  xin tài trợ và th oả  lu nậ  để hoàn thi nệ thi tế  kế c aủ  can thi p.ệ

Xây d ngự  kế ho chạ  ho tạ  đ ngộ

iả

•  Ho tạ  đ ngộ  ph iả  d aự  trên m cụ  tiêu và gi pháp

•  Có khung th iờ  gian •  Bộ ph n/cáậ

nhân ch uị   trách nhi mệ

•  Dự ki nế  k tế  quả đ uầ  ra

www.hsph.edu.vn

Tri nể  khai can thi pệ

•

ngươ

ngươ ngưở  l

Huy đ ngộ  sự tham gia c aủ  c ngộ  đ ngồ  và sự giúp đỡ c aủ  lãnh đ oạ  đ aị  ph –    Phân đ nhị ngượ  đ –    Trách nhi mệ  c aủ  các đ iố  t –    Sự đóng góp ngu nồ  l cự  c aủ  đ aị  ph

rõ vai trò c aủ  lãnh đ oạ  đ aị  ph iợ cượ  h ngươ  và c ngộ

đ ngồ  cho can thi p.ệ

tệ  là vai trò c aủ  ng

iườ  chủ

Công tác tổ ch cứ  qu nả  lý can thi pệ  dinh ngưỡ d –    Tổ ch cứ  bộ máy, đ cặ  bi trì tri nể  khai can thi p.ệ  ph

ngươ  th cứ  tổ ch cứ  qu nả  lý, các lo iạ

–    Xác đ nhị

m uẫ  bi uể  sổ sách báo cáo.

•

www.hsph.edu.vn

Theo dõi giám sát đánh giá

thích h pợ •

kỳ về ti nế  độ th cự  hi n,ệ  các ngượ  tham gia, các thay

• ưỡ ng...

Theo dõi đánh giá và đi uề  ch nhỉ trong quá trình tri nể  khai dự án Theo dõi đ nhị thay đ iổ  về số đ iố  t đ iổ  về tình tr ngạ  dinh d Tổ ch cứ  thu th pậ  số li uệ  khi can thi pệ  k tế  thúc để l ngượ  giá k tế  quả c aủ  can thi p.ệ

www.hsph.edu.vn

•

Tri nể  khai 1 chu kỳ m iớ

•   Đề xu tấ  các gi iả  pháp ti pế  theo

cượ  đi mể  c aủ  can

•   Tìm ra các thành công, nh thi pệ •   Đề xu tấ  m tộ  gi iả  pháp t tố  h nơ  cho c ngộ  đ ngồ

www.hsph.edu.vn

v iớ  chi phí th pấ  h nơ  ... nh ngư  hi uệ  quả hy v ngọ sẽ cao h n.ơ

Các lo iạ  hình can thi pệ iạ  c ngộ  đ ngồ

ngưỡ  t

dinh d

www.hsph.edu.vn

1.  Bổ sung dinh d

ngưỡ  (Supplementation):

–  Gi

iả  pháp ng nắ  h nạ –  Nh mằ  vào các đ iố  t

ngượ  bị đe d aọ  nh t.ấ  (bổ sung s tắ

iườ  bị

trong giai đo nạ  có thai; dùng iod cho nh ngữ  ng r iố  lo nạ  do thi uế  iod; …)

2.  Tăng c

ngưỡ  vào th cự

ngườ  ch tấ  dinh d ph mẩ  (Food fortification):

–  Thêm các ch tấ  dinh d

ngưỡ  vào th cự  ph mẩ  để duy trì

ngượ  chế độ ăn cho m tộ

ngườ  ch tấ  l ho cặ  tăng c nhóm, m tộ  c ngộ  đ ng.ồ

www.hsph.edu.vn

Các lo iạ  hình can thi pệ  dinh d ngưỡ

3. Đa d ngạ  hóa b aữ  ăn: iả  pháp b nề  v ngữ •    Là gi

ngượ

tệ  các đ iố  t ngượ  vi ch tấ  cao

tế  cách ch nọ  các th cự  ph mẩ  giàu vi

•    Đa d ngạ  hóa th cự  ph mẩ  hàng ngày, đ cặ  bi có nguy cơ cao, các th cự  ph mẩ  có hàm l (giáo d cụ  truy nề  thông bi ưỡ ch tấ  dinh d

ng).

Các lo iạ  hình can thi pệ  dinh d ngưỡ

ưỡ

Thông qua thay đ iổ  nh nậ  th cứ  tác

ng:

4. Giáo d cụ  dinh d đ ngộ  đ nế  ăn u ng.ố

5. Chính sách dinh d

ngưỡ  và xã h i:ộ  Bù giá cho các đ ngồ

iố  theo ca v iớ

bào vùng xa, tổ ch cứ  cho công nhân ăn tr a,ư  t giá r .ẻ

www.hsph.edu.vn

6. Đ mả  b oả  an ninh th cự  ph mẩ  hộ gia đình: •   Xây d ngự  và phát tri nể  kinh tế gia đình, VAC để

có th cứ  ăn trong gia đình và đ cặ  bi

tệ  cho trẻ

7. Chăm sóc s cứ  kh eỏ  ban đ uầ  và phòng ch ngố các b nhệ  nhi mễ  trùng:

phòng ch ngố  các b nhệ ườ

b oả  vệ bà mẹ trẻ

ng,

iố  dinh d

ng:

Các lo iạ  hình can thi pệ  dinh d ngưỡ

•   Tiêm ch ngủ  mở r ng,ộ giun sán, vệ sinh môi tr em … 8. Đ ngườ  l ưỡ •   Là chính sách qu cố  gia •   KHHĐQG về dinh d

ngưỡ  theo giai đo nạ

www.hsph.edu.vn

Theo dõi, đánh giá dự án can thi pệ

www.hsph.edu.vn

Các chỉ tiêu đánh giá

•   Đ uầ  tư (input­ đ uầ  vào): V tậ  tư (th cự  ph m,ẩ  nguyên

i,ườ  h uậ  c n)ầ  sử d ngụ

li u)ệ  và ngu nồ  l cự  (con ng cho dự án.

•   Quá trình: ph nả  ánh ho tạ  đ ngộ  can thi p:ệ  số l pớ

t pậ  hu n,ấ  số bu iổ  truy nề  thông, số tờ r iơ  đ cượ

phát,…

•   S nả  ph mẩ  (output – đ uầ  ra): K tế  q aủ  c aủ  các đ uầ

ngượ  c aủ  qúa trình ngượ  đ cượ  phân ph i,ố  tỷ

tư ph iố  h pợ  ph nả  ánh ch tấ  l th cự  hi n:ệ  tỷ lệ % các đ iố  t lệ hao h t.ụ •   Hi uệ  su tấ  (efficiency): Hi uệ  su tấ  c aủ  dự án đo

www.hsph.edu.vn

ngườ  m iố  quan hệ gi aữ  k tế  q aủ  đ tạ  đ l công s cứ  bỏ ra như ti nề  c a,ủ  lao đ ng,ộ cượ  v iớ  các  th iờ  gian....

Bài h cọ  kinh nghi mệ

www.hsph.edu.vn

CHOÏN LÖÏA CAÙC HOAÏT ÑOÄNG

•   Nuôi con b ngằ  s aữ  mẹ c nầ  có sự k tế  h pợ

c aủ  s nả  và nhi

•   Thi uế  máu là v nấ  đề c aủ  s n,ả  nhi, huy tế  h cọ

nh ngư  ch aư  đ cượ  các ngành đó quan tâm

thích đáng

•   VAC là v nấ  đề c aủ  nông nghi pệ

•   Xây d ngự  cơ sở hạ t ng,ầ vay v n,ố  biogaz,

www.hsph.edu.vn

đi n…ệ là nh ngữ  v nấ  đề còn m iớ  mẻ

GIÁO D CỤ  DINH D

NGƯỠ  QUAN TR NGỌ  B CẬ  NH TẤ

•   Truy nề  thông nâng cao nh nậ  th c,ứ  thay đ iổ

hành vi là c tố  lõi c aủ  các can thi pệ  dinh d ngưỡ

•   V nậ  đ ngộ  sử  ngủ  hộ c aủ  lãnh đ oạ

iườ  dân

www.hsph.edu.vn

•   Huy đ ngộ  sự tham gia c aủ  ng •   N iộ  dung, thông đi pệ  truy nề  thông phù h pợ

TÍNH ĐA D NGẠ  C AỦ  CAN THI PỆ  DINH D

NGƯỠ

ngưỡ  là v nấ  đề c aủ  ngành y

•  Dinh d ế t ????

•  Các lĩnh v cự  liên quan:

iạ  hộ gia đình

ngườ  TP t

– Tăng c – Chế bi nế  th cự  ph mẩ – N cướ  s chạ  VSMT – Vay v nố – Phúc l

iợ  xã h iộ

www.hsph.edu.vn

THEO DÕI ĐÁNH GIÁ CAN THI PỆ  DINH D

NGƯỠ

•  Giám sát, theo dõi đánh giá  c nầ  ph iả cượ  k tế  qu ,ả

tế  đ cượ  quan tâm để bi đ hi uệ  quả c aủ  can thi p.ệ

•  Đánh giá ph iả  d aự  vào m cụ  tiêu can

thi pệ

•  Giám sát c nầ  quan tâm ti nế  đ ,ộ  qu nả  lý, đ aư  ra các đúc k t,ế  bài h cọ  kinh nghi mệ

www.hsph.edu.vn

HO TẠ  Đ NGỘ  LIÊN NGÀNH

,ố  đa ngành

•   Nguyên nhân c aủ  SDD là đa y uế  t •   Dinh d

ngưỡ  c nầ  ph iố  h pợ  v iớ  nông nghi p.ệ

iườ

b nề  v ng.ữ –  S nả  xu tấ  đa d ng,ạ –  Cung c pấ  đủ nhu c uầ  con ng –   Th cự  ph mẩ  không đ

trừ sâu, phân bón hóa h c,ọ  tăng tr ng,ọ

ườ

cượ  ch aứ  m iố  đe d aọ  (hóa ch tấ  kháng sinh,…) c,ướ  cây

ngu nồ  n

ng,

–   Không làm ô nhi mễ  môi tr

tr ngồ  và gia súc. •   Ph iố  h pợ  v iớ  ngành y tế •   Ph iố  h pợ  v iớ  các v nấ  đề chính sách xã h iộ

www.hsph.edu.vn

TÍNH TH CỰ  TI NỄ

•  Th

ngườ  xuyên giám sát, phát hi nệ  v nấ  th i.ờ

đ ,ề  đi uề  ch nhỉ

k pị

•  D aự  trên th cự  t

,ế  đề xu tấ  các can thi pệ

m iớ

•  Quan tâm t

iớ  đào t o,ạ  nâng cao trình độ

cán bộ

www.hsph.edu.vn

TR NGƯỜ  Đ IẠ  H CỌ  Y TẾ CÔNG C NGỘ

THANK YOU!

www.hsph.edu.vn