ƯỢ

D

C LI U CH A

COUMARIN

KHÁI NI MỆ

6 – C3

5

4

3

6

2

7

O

O

8

O

O 1

(cid:0) ẫ ấ ­ pyron có c u trúc C ấ ủ ­Là d n ch t c a Benzo ­

(cid:0) ­ pyron                                  Benzo ­ (cid:0) ­ pyron

ể ủ ộ

COO­

O

O

OH

ộ ­ Có th  coi coumarin là m t lacton (este n i) c a acid  ­ cinnamic = acid coumaric. OH H+

C U TRÚC HÓA H C

(cid:0) ẫ ­Là d n ch t c a Benzo ­  ấ ủ ­ pyron

ấ ả ấ ủ ẫ C7 có nhóm C=O  Coi t t c  coumarin là d n ch t c a

HO

O

O

­ Ở Umbellipheron

Umbellipheron

ầ ớ ượ ­Ph n l n các nhóm OH phenol đ c ether hóa

ạ ồ ạ ở ạ i ạ  d ng glycosid. D ng glycosid m ch

ự ­ Trong t  nhiên ít t n t ả ơ ườ ườ ng th đ ng đ n gi n : glc, glc­glc, glc­xyl

PHÂN LO IẠ

ơ ả 1. Coumarin đ n gi n

2. Furanocoumarin

3. Pyranocoumarin

ộ ố ặ 4. M t s  nhóm đ c bi ệ t

Ơ

COUMARIN Đ N GI N

R

O

HO

O

O

O

ẫ ấ ườ ặ ự ­ Là d n ch t Benzo­ (cid:0) ­pyron, th ng g p trong t nhiên

R = H : Umbellipheron

Skimmin =  Umbellipheron­7­O­glc

R = OH Aesculetin

Aesculin = Aesculetin­7­O­glc

FURANOCOUMARIN

ắ (cid:0) ­pyron có g n thêm nhân furan ­ Là d n ch t Benzo­ ở 6   C

7 – C8

ấ ẫ – C7 ho c Cặ

6,7 ­ FURANOCOUMARIN   = nhóm Psoralen

O

O

O

R

R'

O

O

O

ố ỉ ả R = R’ = H :                           Psoralen/Phá c  ch  : c n quang

ồ ứ ế ự ề

R = OCH3, R’ = CH­(CH3)2 : Peucedamin/ Ti n h  :  c ch  s

ể ố

phát tri n kh i u

7,8 ­ FURANOCOUMARIN   = nhóm Angelicin

O

O

O

ữ ả ạ ỉ Angelicin / B ch ch  : ch a c m cúm

DIHYDRO­6,7­FURANOCOUMARIN

O

O

O

DIHYDRO­7,8­FURANOCOUMARIN

O

O

O

PYRANOCOUMARIN

ẫ ắ (cid:0) ­pyron có g n thêm nhân pyran

ấ ủ Là d n ch t c a Benzo­  ở

­C6 – C7

­C7 – C8

­C5 – C6

6,7­PYRANOCOUMARIN = Nhóm Xanthyletin

H3C

O

O

O

O

O

O

H3C

Xanthyletin

7,8 ­ PYRANOCOUMARIN

O

O

O

O

O

O

H3C

CH3

Seselin

DIHYDRO ­ 6,7 ­ PYRANOCOUMARIN

O

O O

O O

DIHYDRO – 7,8 ­ PYRANOCOUMARIN

O

O

O

O

O

O

H3C

OCOCH 3

H3C

OCOCH­CH 3­C2H5

Visnadin/qu  ả Ammi visnaga,  Apiaceae

5,6 ­ PYRANOCOUMARIN

O

O

O

ISOCOUMARIN

OH

O

O

OH

O

O

ườ ơ ng s n

Hydragenol/ Th (Hydragenia sp. )

COUMESTAN =  COUMARONOCOUMARIN

H3CO

O

O

4

O

5 O

3

6

7

2

8

1

O

OH

OH

9

O 11

10

Wedelolacton/ Sài đ tấ

BISCOUMARIN, TRICOUMARIN

O

O

O

O

Frutinon A

PHÂN BỐ

ộ ố ọ ự ậ Có trong m t s  h  th c v t :

ồ ắ ươ ề ầ ạ ỉ

­ Apiaceae : B ch ch , Ti n h , Sài h  b c, C n tây, Đ ng  ồ quy

­ Fabaceae : Phá c  chố ỉ

ấ ồ ­ Asteraceae : Sài đ t, Sài h  nam

LÝ TÍNH

ấ ế ầ ơ ­ Ch t k t tinh, không m u, mùi th m

ữ ơ ­ Tan trong dung môi h u c  : ether, chloroform

ụ ấ ­ H p th  ánh sáng UV

ễ ­ D  thăng hoa

HÓA TÍNH

ườ trong môi tr

­ OH H+

COO­

O

O

OH

ướ ố ­ Vòng lacton d  b  m  vòng ễ ị ở thành mu i tan trong n ạ ề ng ki m t o  ở ạ ẽ c. Acid hóa, vòng s  đóng tr  l i

­COO

UV

­OH

+

­

COO

OH

O

O

OH

ướ ­ Phát hu nh quang d ỳ i ánh sáng UV

Coumarin               Acid coumarinic      Acid coumarinic

(cis)                      (trans)

ấ ủ ­ Tính ch t c a nhóm OH phenol

Đ NH TÍNH

ả ứ ở 1. Ph n  ng m  đóng vòng lacton

ả ứ ể ồ ạ 2. Ph n  ng chuy n d ng đ ng phân cis – trans

ả ứ ủ 3. Ph n  ng c a OH phenol

4. Vi thăng hoa

5. SKLM

6. Quang phổ

ả ứ

Ph n  ng m , đóng vòng lacton

trong môi tr

ướ ố ẽ ạ ề ườ ng ki m t o  ở c. Acid hóa, vòng s  đóng tr

­ OH H+

COO­

O

O

OH

ễ ị ở Vòng lacton d  b  m  vòng thành mu i tan trong n iạ l

Coumarin                        Acid coumarinic

ả ứ

ạ Ph n  ng chuy n d ng đ ng phân cis­ trans

­COO

UV

­OH

+

­

COO

OH

O

OH

O                     Coumarin             Acid coumarinic      Acid  coumarinic

(cis)                       (trans)

ả ứ

ớ Ph n  ng v i TT diazo Coumarin + TT diazo  h p ch t azoic : vàng cam,  ợ ỏ ỏ đ , đ  cam

Vi thăng hoa

ể ệ  Tinh th  coumarin, + TT Lugol  tinh

ượ ể ầ D c li u  th  iodocoumarin m u nâu hay tím

S c ký l p m ng

ấ ấ Ch t h p ph ụ : Silicagel G

ệ H  dung môi khai tri n ể  :

Toluen – Ethyl format – Acid formic (50:4:1)

Benzen – Aceton (9:1)

Benzen – EtOAc (9:1)

ệ Hi n m u ầ  : TT diazo, soi UV, dd Lugol

Ph  UVổ

ệ ứ ợ ủ

Do hi u  ng liên h p c a nhóm C=O vòng lacton và  nhân benzen.

ủ ụ ấ

ổ   Ph  UV c a coumarin có 2 băng h p th  :                     Băng 1 : 320­340 nm

Băng 2 : 250­260 nm

ượ

ị Đ nh l

ng

ươ Ph ng pháp đo quang

TINH CH  VÀ CHI T XU T

ể ế ấ t xu t và tinh

ở ự ự D a vào s  đóng m  vòng lacton đ  chi ế ộ ố ch  m t s  coumarin

ắ ộ

ậ Phân l p : S c ký c t, thăng hoa chân không

TÁC D NG VÀ CÔNG D NG ở ộ ố

ạ ắ 1. Ch ng co th t, giãn n  đ ng m ch vành

ồ ễ ề ạ ố Ti n h  (r ), Cà r t (h t)

ố ộ Melolitus 2. Ch ng đông máu : Dicoumarol thu c chi

3. Tác d ng vitamin P : Aesculetin ụ

ẩ ấ ố 4. Kháng khu n, kháng n m, ch ng viêm

ố ỉ ệ ấ Psoralen/ Phá c  ch  : di t n m’

ạ ỉ Angelicin / B ch ch

Novobiocin – Kháng sinh / n m ấ Streptomyces niveus

ố Calophyllolid/ Mù u : ch ng viêm, (­) HIV

Ứ ế ự ể ố 5.  c ch  s  phát tri n kh i u

ề ạ ồ ỉ Peucedamin/ Ti n h            Byakangelicin/B ch ch

B CH CH

ươ ạ ỉ Angelica dahurica, Apiaceae : H ng b ch ch

ạ ỉ A. anomala : Xuyên b ch ch

B CH CH

ọ ầ Thành ph n hóa h c

­Coumarin

­Tinh d uầ

Tác d ngụ

­Kháng khu nẩ

ạ ố ả ­H  s t, gi m đau

ố ­Ch ng viêm

ố ­Ch ng co th t c  tr n ắ ơ ơ

ư ố ­Ch ng ung th  : Isoimperatorin, Byakangelicin

B CH CH

ụ Công d ng : Theo YHCT

ạ ố ữ ả ầ

ẩ ả H  s t, gi m đau, kháng khu n : Ch a c m cúm, đau đ u  (vùng trán), đau răng

ữ ề ị

ạ ấ ỉ ạ ị Viên b ch đ a căn : B ch ch  + Cát căn + Đ a li n : ch a   ủ ậ ế ở ố s t xu t huy t, s i, th y đ u

ạ ỉ ỉ Viên khung ch  : Xuyên khung + B ch ch

ạ ỉ Alkitamol : Paracetamol + B ch ch

SÀI Đ TẤ

Wedelia calendulacea, Asteraceae

SÀI Đ TẤ

ọ ầ Thành ph n hóa h c

­Coumarin : Wedelolacton

ầ ­Tinh d u, saponin

­Isoflavonoid                   Tác d ngụ

ố ­Kháng khu n, ch ng viêm ẩ

ể ủ ố ­ c ch  s  phát tri n c a kh i u Ứ ế ự

Công d ngụ

ắ ở ị ­Tr  rôm s y, s i : t m ả

ọ ướ ọ ắ ụ ố ỗ ư ­Ch ng viêm : m n nh t, viêm h ng, viêm bàng quang,  viêm amidan : u ng n ấ c ép, bã đ p ch  s ng t y

ữ ạ ầ ­ Ch a b ch h u, ho gà.

TI N HỀ Angelica decursiva, Apiaceae (= Peucedanum  decursivum)

ế ở

ầ ượ ả

Cây quí hi m

Vi

t nam, c n đ

c b o v

TI N HỀ ọ ầ Thành ph n hóa h c

­Coumarin

­Tinh d uầ                   ­Tanin

Tác d ngụ

­Long đ mờ

­ Ch ng ung th  : Peucedanin ư

Công d ngụ  : theo YHCT

ữ ả ả ế

ứ ổ

ứ ầ Ch a c m s t, nh c đ u, ho hen, t c ng c, viêm  ả ế ph  qu n, hen ph  qu n, viêm ph i TE