GIẢI PHẪU SIÊU ÂM VÀ CT GAN
Ths-Bs Bùi Hoàng Tú ĐH Y Hải Phòng
NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
• Gan là một tạng lớn, có hình quả dưa hấu bổ
đôi
• Chiếm phần lớn vùng hạ sườn phải và một
phần thượng vị
• Liên quan với dạ dày, cơ hoành, thận phải,
đại tràng góc gan
NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
• Được chia thành các thuỳ và các phân thuỳ,
hạ phân thuỳ
• Có nhiều cách phân chia : Couinaud, Tôn
Thất Tùng
• Việt Nam : sử dụng cách phân chia của Tôn
Thất Tùng
• Được giữ bởi hệ thống dây chằng: liềm,
tròn, vành, tam giác
NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
• Gan được chia thành gan phải và gan trái • Gan trái bao gồm cả thuỳ vuông và thuỳ
đuôi
• Rãnh Arantius phân chia giữa thuỳ vuông
và thuỳ đuôi
NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
• Gan trái :
– Phân thuỳ cạnh giữa: Gồm HPT I (thuỳ đuôi)
và HPT IV (Thuỳ vuông)
– Phân thuỳ bên: Gồm HPT II, III
• Gan phải :
– Phân thuỳ trước : HPT V, VIII – Phân thuỳ sau : VI, VII
NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
• Mỗi HPT gan đều có nhánh TMC đi vào • Các tĩnh mạch trên gan chia gan thành các
phân thuỳ
• Riêng HPT I : Nhánh dẫn lưu đổ thẳng vào
TMCD
NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
• Động mạch gan: tách ra từ động mạch thân
tạng
• Động mạch gan riêng đi vào cuống gan
cùng với TMC và OMC
• Hay gặp những thay đổi về giải phẫu của
đ/m gan
• Phân chia các nhánh vào các thuỳ, phân
thuỳ và HPT
NHẮC LẠI GIẢI PHẪU
• Cấp máu cho gan: – ĐM gan: 25-30% – TMC: 70-75%
• Thành phần cuống gan
– TMC – OMC – Động mạch gan
HPT II
HPT III
HPT IV
IVb
IVa
HPT VI
HPT V
HPT VIII
HPT VII
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
• Dựa trên các lớp cắt khác nhau • Các lớp cắt siêu âm: các lớp cắt dọc, cắt
ngang, cắt chếch dưới sườn quặt ngược, cắt vuông góc với bờ sườn, cắt trên sườn • Trên mỗi lớp cắt sẽ có những cấu trúc giải
phẫu khác nhau
• Nguyên tắc làm siêu âm gan phải kết hợp
với thăm dò ổ bụng
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
LỚP CẮT DỌC, CẠNH TRÁI
ĐƯỜNG GIỮA
•
III
ĐMCB
•
ĐM THÂN TẠNG
•
3
ĐM MTTT
II
•
2
TÂM VỊ
1 4
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
LỚP CẮT DỌC CẠNH PHẢI
ĐƯỜNG GIỮA
5. TMCD
6. NHÁNH TM GAN
IV
6
I
5
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
DỌC ĐƯỜNG GIỮA ĐÕN PHẢI
V
TM
TMC
VIII
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
CẮT DỌC QUA ĐƯỜNG CẠNH BÊN PHẢI
1. KHOANG GAN THẬN (MORISSON)
VI
1
VII
TP
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
CẮT NGANG QUA THÂN TMC
1. THÂN TMC
IV
III
1
VI TMCD
ĐMCB
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
CẮT NGANG QUA NHÁNH PHẢI VÀ NHÁNH TRÁI TMC
1. NHÁNH PHẢI TMC
III
IV
4
2. NHÁNH TRÁI TMC VÀ CÁC PHÂN
2
NHÁNH CỦA NÓ
V
II 1
3. TMCD
I
4. TMC NHÁNH II
3 VI
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
CẮT NGANG QUA CUỐNG GAN
1. ĐỘNG MẠCH GAN
IV TM OMC GAN T
1 TMC
DD
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
CẮT NGANG CHẾCH LÊN TRÊN
IV III
II
VI
VIII
VII
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
CẮT CHẾCH DƯỚI SƯỜN VUÔNG GÓC BỜ SƯỜN
V
OMC TM
VIII
TMC
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
CẮT CHẾCH DƯỚI SƯỜN QUA CUỐNG GAN
2
1. ĐẦU TUỴ
V
2. TÁ TRÀNG
OMC 1
TMC
TMCD
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
CẮT QUẶT NGƯỢC DƯỚI SƯỜN QUA 3 TĨNH MẠCH TRÊN GAN
TMTGT
V
IV TMTGG VI
VIII
VII TMCD
TMTGP
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM GAN
CẮT NGANG QUA CUỐNG GAN
1. KHOANG GAN THẬN (MORISSON)
IV
PT TRƯỚC
PT SAU
GIẢI PHẪU CT GAN
• Phương pháp chụp CT gan
– Chụp 3 phase : Động mạch (sau 20 s), TMC
hay nhu mô (sau 60-70s) và chụp thì muộn (sau 5-10 phút)
– Lớp cắt dày 7 hoặc 8mm. Có thể cắt mỏng hơn
nếu tổn thương nhỏ
– Mở cửa sổ hẹp để xem, tránh sót tổn thương
