CÁC KHÁNG SINH BETA - LACTAM Chương trình Dược sĩ Đại học

Cấu trúc Kháng sinh β-Lactam

1.  Kể tên các phân nhóm theo cấu trúc của Betalactam. 2.  Các betalactam có chung cơ chế tác động? Đ/S 3.  Các vi khuẩn đề kháng betalactam có cùng cơ chế đề kháng? Đ/S 4.  Tác động của nhóm ức chế Betalactamse là gì?

S

S

R

R

6

R’

N

B

A

O

N

COOH

O

Penam ( *O: oxapenam) -  C¸c penicillin

COOH Cephem (*O: oxacephem) - C¸c cephalosporin

S

R

R’

R

NH

N

O

COOH

O

Monobactam - Aztreonam

Penem (*C: carbapenem)

Cơ chế tác động

5. Betalactam tác động ở đâu trên cấu trúc vi khuẩn? 6. Betalactam tác động ở thành phần nào trên lớp peptidoglycan của vi khuẩn? 7. Trong lớp peptioglycan, PBP là viết tắt của ……………………………………...?

Beta-lactamin + PBP

Ức chế sự tổng hợp peptidoglycan

Phân hủy thành vi khuẩn

Cơ chế tác động

8. Mô tả cơ chế tác động của các kháng sinh betalactam? 9. Kể tên và vai trò của 02 hoạt tính enzym của PBP?

PBP có 02 tác động enzym quyết định sự tổng hợp lớp peptidoglycan vi khuẩn: - Transpeptidase: Chuyển peptide, gắn kết ngang các chuỗi amino acid với nhau. - Peptidoglycan glycosyl- transferase: Gắn kết các tiểu đơn vị glycopeptide polymerase với nhau.

Tác động của kháng sinh beta lactam trong Staphylococcus aureus

Cơ chế tác động

8. Mô tả cơ chế tác động của các kháng sinh betalactam? 9. Kể tên và vai trò của 02 hoạt tính enzym của PBP? 10. Giải thích sự dung nạp tự nhiên, không đáp ứng với thuốc do ly giải?

PBP2 có 02 hoạt tính enzym: Transpeptidase (tác động liên kết chéo các chuỗi amino acid) và glycosyltransferase (kết nối các tiểu đơn vị glycopeptide polymer)

Cơ chế đề kháng β-lactam của vi khuẩn 11. Cho biết các cơ chế đề nghị vi sinh vật có thể đề kháng với betalactam? 12. Nguồn gốc của các đề kháng được liệt kê?

Ø  Vi khuẩn tiết men β- lactamase thủy phân kháng sinh (penicillinase và cephalosporinase) – Plasmid hoặc Nhiễm sắc thể

Ø  Giảm tính thấm của thành vi khuẩn – vi khuẩn Gram âm thay đổi cấu trúc lổ porin - Nhiễm sắc thể

Ø  Thay đổi điểm gắn kết của kháng sinh: PBP – Giảm ái lực của điểm đích đối với kháng sinh - Nhiễm sắc thể

Cơ chế đề kháng β-lactam của vi khuẩn

So sánh cấu trúc vi khuẩn Gram dương và Gram âm – vị trí của PBP

Cơ chế đề kháng β-lactam của vi khuẩn 13. Đề kháng với kháng sinh bởi bơm đẩy ra ngoài chủ động?

l à

Các bơm đẩy kháng sinh ra ngoài nhiều thuốc nằm bắt ngang cả màng ngoài và màng trong của vi khuẩn Bao gồm phần nhỏ 03 protein và được cung cấp lực đẩy proton. Biểu hiện qua mức của c á c bơm nguyên nhân quan trọng gây ra đề kháng

Các bơm đẩy kháng sinh ra ngoài của vi khuẩn Gram âm.

Cơ chế đề kháng β-lactam của vi khuẩn 14. Giải thích khả năng carbapenem đề kháng với các beta-lactamase? 15. Acid clavulanic bảo vệ các kháng sinh betalactam như thế nào?

NHÓM BETA-LACTAM

16. Kể tên các nhóm trong Phân loại kháng sinh nhóm Penam – Penicillin? 17. Tên khác của kháng sinh Peni G và Peni V, Penicillin A, Penicillin M

PENAM (PENICILLIN) 1928

Penicillin G & V Penicillin A Penicillin M Carboxy-Penicillin Ureido-penicillin

CEPHEM (CEPHALOSPORIN)

Cephalosporin I Cephalosporin II Cephalosporin III Cephalosporin IV Cephalosporin V

PENEM

Imipenem (+cilastatin) Ertapenem; Doripenem; Meropenem

MONOBACTAM Aztreonam

Tác dụng phụ

Ø  Dị ứng: mề đay, sốt, ngứa, sốc phản vệ (rất

hiếm 0,05%)

Ø  Rối loạn tiêu hóa: buồn nôn, tiêu chảy Ø  Liều cao ở người suy thận: chóng mặt, co

giật, rối loạn về máu

Nhóm Penam - Phổ kháng khuẩn

18. Kể tên các kháng sinh và phối hợp kháng sinh trong nhóm tự nhiên Penicillin G? 19. Các phối hợp có tính chất gì? 20. Nêu tính chất của các phối hợp kháng sinh tác động kéo dài? 21. Phổ kháng khuẩn của nhóm

+

Caàu khuaån Gram + ưa khí: Lieân caàu (Strep. Pneumoniae A,B,C,G – phối hợp Aminoside cho B, pheá caàu (Pneumococcus), tuïï caàu (* ). Caàu khuaån Gram -: Neisseria Laäu caàu (N. gonorrhoea), maøng naõo caàu khuaån (N. meningiditis) Tröïc khuaån Gram +: Bacillus. anthracis (than), Corynebacterium diphteria (Bạch hầu), Listeria monocytogenes, Clostridium perfringens (hoại tử) Xoaén khuaån: Treponema pallidium (giang mai)

Peni G Peni V Benzathin PN (hỗn dịch) Procain PN (hỗn dịch) PN probenecid (kéo dài tác động)

-

Nhóm Penam - Phổ kháng khuẩn

22. Kể tên các kháng sinh trong nhóm Penicillin A? 23. Phổ kháng khuẩn của nhóm 24. Kể tên các kháng sinh trong nhóm Penicillin M? 25. Phổ kháng khuẩn của nhóm Penicillin M?

+

Laø phoå cuûa Peni G mở rộng VK Gram - - E. Coli, Salmonella, Shigella, Brucella - Haemophilus influenza (*)

Peni A Ampicillin Amoxicillin Bacampicilln

# Peni G nhöng taùc ñoäng ñaëc bieät treân: Staphylococcus aureus (tieát penicillinase nhạy) MSSA (Methicillin Sensitive Staph. Aureus)

Peni M Methicillin Oxacilline Cloxacillin Dicloxacillin Nafcillin

-

Nhóm Penam - Phổ kháng khuẩn

27. Kể tên các kháng sinh trong nhóm Carboxy Penicillin? 28. Phổ kháng khuẩn của nhóm Carboxy Penicillin? 29. Kể tên các kháng sinh trong nhóm Ureido Penicillin? 30. Phổ kháng khuẩn của nhóm Ureido Penicillin? +

Phoå Peni A coäng theâm: - Tröïc khuaån muû xanh (P. aeruginosae) -  Enterobacter

Carboxy PN Carbenicillin Ticarcillin

Ureido- PN Mezlocillin Piperacillin

Phoå Peni A coäng theâm: - Tröïc khuaån muû xanh -  Enterobacter -  Klebsiella -  Bacteroides

-

MSSA – MRSA – CA-MRSA

26. MSSA/MRSA/CA-MRSA là gì?

MSSA: Methicillin Sensitive Staphyllococcus aureus – Tụ cầu vàng nhạy cảm với Methicillin MRA: Methicillin Resistant Staphyllococcus aureus – Tụ cầu vàng đề kháng với Methicillin (ở bệnh viện) Các Betalactam không hiệu lực, kể cả Imipenem trừ các Cephalosporins thế hệ mới 4. Nhạy cảm với Vancomycin, Clindamycin, Linezolid CA-MRSA: Community Acquired – MRSA, ít nguy hiểm hơn, nhạy cảm với Cotrim, Doxy – Minocycline, Clindamycin, Linezolid, Daptomycin, Telavancin, …

Nhóm Penam - G; V; Benzathin PN; Procain PN

31. Tại sao Peni G chỉ dùng tiêm chính bắp, tĩnh mạch? 32. Dạng muối bào chế của Peni G? Lưu ý gì? 33. Đường sử dụng của các Peni G phối hợp tác động kéo dài? 34. Probenecid kết hợp với kháng sinh nào trị lậu cầu khuẩn? 35. Kháng sinh Penicillin nào không bị phá huỷ trong pH acid dạ dày, có thể dùng uống. 36. Sự khác nhau của Benzathin PN- Procain Peni với Peni probenecid? 37. Nhóm Penicillin có khoảng an toàn rộng hay hẹp? 38. Bao nhiêu gam Peni G có chứa 1 triệu đơn vị? 39. Tác động phụ cần lưu ý của các Peni? 40. Lưu ý khi sử dụng của các dạng Peni hỗn dịch kéo dài? 41. Có thể dùng các Pencillin để trị viêm màng não hay không? Giải thích tại sao?

Nhóm Penam - G; V; Benzathin PN; Procain PN

31. Tại sao Peni G chỉ dùng tiêm chính bắp, tĩnh mạch? 32. Dạng muối bào chế của Peni G? Lưu ý gì? 33. Đường sử dụng của các Peni G phối hợp tác động kéo dài? 34. Probenecid kết hợp với kháng sinh nào trị lậu cầu khuẩn?

§  Coù cuøng phoå taùc động

§  Peni G bò huûy ôû pH acid dạ day à IM/IV (muoái K, Na)

§  Phaân boá roäng ôû dòch vaø moâ, keùm ôû dòch naõo tuûy, TKTW, xöông, maét.

§  T1/2 ngaén :# 1/2 h. Thaûi tröø chuû yeáu qua thaän. §  Keát hôïp + probenecid : trong trò laäu caàu khuaån.

§  Peni V: beàn trong pH acid > Peni G à PO.

§  Benzathin Peni, Procain Peni:

(EXTENCILLIN, BICILLIN) taùc duïng keùo daøi, chæ IM.

Nhóm Penam - Penicillin G; V

35. Kháng sinh Penicillin nào không bị phá huỷ trong pH acid dạ dày, có thể dùng uống. 36. Sự khác nhau của Benzathin - Procain Peni với Peni probenecid? 37. Nhóm Penicillin có khoảng an toàn rộng hay hẹp? 38. Bao nhiêu gam Peni G có chứa 1 triệu đơn vị? 39. Tác động phụ cần lưu ý của các Peni? 40. Lưu ý khi sử dụng của các dạng Peni hỗn dịch kéo dài? 41. Có thể dùng các Pencillin để trị viêm màng não hay không?

§  Ñoäc tính: töông ñoái thaáp, chuû yeáu laø dò öùng Lieàu ñoäc / ôû ngöôøi suy thaän : co giaät. (*) §  Khoaûng an toaøn roäng: 3-6 x106 ñv/ ngaøy ñeán 30-40 x106 ñv/ ngaøy §  Chæ ñònh: nhieãm truøng taïi choã/ toaøn thaân do caùc VK nhaïy caûm (phoåi, maùu, maøng naõo, maøng noäi tim, giang mai, laäu, than,...) §  Choáng chæ ñònh: tieàn söû dò öùng §  Thaän troïng ôû ngöôøi suy thaän

Penicillin G; V – Tác dụng phụ và độc tính

ü  Dò öùng vôùi nhieàu möùc ñoä khaùc nhau

ü  1-10%: ngöùa, meà ñay, phaùt ban, vieâm troùc da, vieâm maïch, ñau nôi chích

ü  < 1% : hc Stevens-Johnson, vieâm da hoaïi töû, co thaét thanh, khí quaûn, soác phaûn veä (coù theå töû vong) vieâm thaän moâ keû, thieáu maùu tieâu huyeát, co giaät…

ü  Benzathin Peni, Procain Peni IM coù theå raát ñau vaø taïo aùp xe nôi tieâm

ü  IV > 10x106 ñv Peni coù theå gaây thöøa Na hay Kali huyeát nguy hieåm (tim maïch, co giaät..)

Nhóm Amino PN – Ampicillin và Amoxicillin

42. Kể tên các kháng sinh thông dụng của nhóm Penicillin A? 43. Cho biết sự khác biệt giữa Ampicillin và Amoxicillin? 44. Cơ chế đề kháng vi khuẩn với Ampicillin và Amoxicillin? 45. Các phối hợp ức chế betalactamase với Ampi và Amox? v  Hieän bò ñeà khaùng bôûi nhieàu VK Gram + vaø Gram- keå caû laäu caàu khuaånà caàn kieåm tra ñoä nhaïy caûm khi keâ ñôn

v Ampicillin: PO luùc ñoùi (haáp thu 40-50%), IM, IV

- Hieäu löïc treân Gram aâm > Peni G,V

- Khoâng beàn vôùi betalactamase (+ sulbactam)

- TDP: dò öùng, coù theå gaây xaùo troän tieâu hoùa, naám Candida, ñau co thaét buïng...

Penicillin A – Ampicillin và Amoxicillin

v  Amoxicillin: duøng PO (haáp thu 80-90%), ít bò aûnh höôûng bôûi thöùc aên

- Phoå kk # ampicillin.

- khoâng beàn vôùi β-lactamase (+acid clavulanic).

- coøn duøng phoái hôïp trò H.pylori trong loùet daï daøy

- TDP: dò öùng, coù theå gaây xaùo troän tieâu hoùa

(ít hôn ampicillin do SKD cao ), naám Candida

Penicillin M – Methicillin, Oxacillin, Dicloxacillin

46. Nhóm kháng sinh Peni có tính kháng enzym penicillinase do tụ cầu khuẩn tiết ra? 47. Kháng sinh còn sử dụng của nhóm? 48. Thời điểm cách sử dụng uống?

- Nhóm kháng sinh trị tụ cầu khuẩn tiết Penicillinase - Không hiệu lực với MRSA - Methicillin không còn sử dụng do độc tính trên thận – viêm mô kẽ - Dùng uống hoặc tiêm Oxacilin là một trong số isoxazolyl penicilin (oxacilin, cloxacilin và dicloxacilin) trị tụ cầu tiết Penicillinase Sử dụng điều trị viêm xương - tủy, nhiễm khuẩn máu, viêm màng trong tim và nhiễm khuẩn hệ thần kinh trung ương do chủng tụ cầu tiết penicilinase nhạy cảm. Bị ảnh hưởng bởi thức ăn, uống tránh bữa ăn.

Nhóm Carboxy PN – Ticarcillin và Carbenicillin

4 9 . N h ó m k h á n g s i n h P e n i c ó t í n h k h á n g e n z y m cephalosporinase do vi khuẩn tiết ra? 50. Kể tên các kháng sinh trong nhóm? 51. Hãy kể tên 02 phối hợp kháng sinh Penicillin với acid Clavulanic?

-  Beàn vôùi men cephalosporinase do VK tieát.

-  Coù hieäu löïc treân trực khuẩn muû xanh, Enterobacter, Citrobacter tieát cephalosporinase

-  Coù theå gaây nhöôïc K/huyeát (chöùa 110-120mgNa/g)

-  Duøng IV

-  Phoái hôïp vôùi acid clavulanic ñeå taêng hieäu löïc (CLAVENTIN )

Nhóm Ureido PN – Piperacillin và Mezlocillin

52. Nhóm và kháng sinh Peni có tính kháng enzym penicillinase và cephalosporinase do vi khuẩn tiết ra? 53. Hãy kể tên 02 phối hợp kháng sinh với tazobactam?

-  Beàn vôùi cephalosporinase & penicillinase ở mức thấp (*) -  Phoå roäng -  Chæ ñònh trong nhieãm truøng naëng taïi choã/toaøn thaân ñaëc bieät vôùi VK Gram – vaø VK kî khí - Khaùng sinh döï phoøng trong Sản phụ khoa, tieâu hoùa - IV chaäm/IM/IV. - Piperacillin + tazobactam= (TAZOCIN) để mở rộng phổ khang khuẩn - Hieäu chænh lieàu ôû nguôøi suy thaän.

Nhóm Cephalosporin – Phổ kháng khuẩn

59. Nhóm kháng sinh Cephalosporin chia làm bao nhiêu phân nhóm? 60. Nhóm kháng sinh được lựa chọn thay thế khi Peni G,V không hiệu quả? 61. Kể tên các kháng sinh thông dụng trong phân nhóm thế hệ 1? 62. Kháng sinh thế hệ 1 nào tác động tốt hơn các kháng sinh khác trên vi khuẩn Gram (+) nên được chọn sử dụng trong dự phòng phẫu thuật 63. Phổ kháng khuẩn của Cephalosporins 1? 64. Kháng sinh nhóm này có thể gây viêm tĩnh mạch huyết khối?

- Caàu khuaån Gram + : Lieân caàu, pheá caàu, tuï caàu meti-S - Caàu khuaån Gram –: Neisseria - Tröïc khuaån Gram -: H.Influinza. E. Coli, K. pneumonia. P. mirabilis - Viem tĩnh mạch huyết khối Cephalothin - Trầm trọng suy thận Cephaloridin

CG I (+) Cephalexin Cephalothin Cephaloridin Cefazolin Cefadroxil

# CG I nhöng hieäu löïc > ñv Gram – Taùc ñoäng toát treân VK Gram – kî khí Bacteroides fragilis: cefoxitin, cefotetan

CG II (-) Cefaclor Cefuroxim Cefoxitin Cefotetan

Nhóm Cephalosporin – Phổ kháng khuẩn

-  Phoå khaùng khuaån /CG II + : -  Caùc VK hoï khuaån ñöôøng ruoät. - Tröïc khuaån muû xanh (Ceftazidime) (P aeruginosa) -  Vi khuẩn kỵ khí – Latamoxef -  Uống Cefpodoxime, Cefixime, Cefdinir

C 3 Cefoperazon Cefotaxim Ceftriaxon Ceftazidime Cefpodoxime Cefixim Cefdinir Latamoxef

C 4 Cefpirome Cefepim

- Phoå khaùng khuaån # CG III - Beàn hôn vôùi β-lactamase – sử dụng thay thế C3 khi đề khang.

Phổ rộng – Gr (-), Gr (+), Vi khuẩn MRSA, vi khuẩn Gr (-) tiết betalactamase Ceftaroline – Da, phổi cộng đồng Ceftolozane – bụng, tiết niệu nặng

C5 Ceftaroline Ceftobiprole Ceftolozane + Tazobactam

Cephalosporin I– Cephalexin, Cephalothin, Cephaloridin, Cefadroxil, Cefazolin, …

v  Hieäu löïc toát treân tuï caàu tieát penicillinase (meti-S)

- cefazolin taùc duïng treân Gram + toát hôn caùc CG1 khaùc

thöôøng duøng trong döï phoøng phaãu thuaät

v  Tuøy chaát, coù theå duøng PO, IM, IV

v  Chæ ñònh trong NT tai muõi hoïng, hoâ haáp, nieäu, da,…

v  TDP: dò öùng (cheùo vôùi penicillin: 10-15 %) ,

roái loạn tieâu hoùa, xaùo troän veà maùu.

- cephaloridin ñoäc vôùi thaän

- cephalotin coù theå gaây vieâm TM hay huyeát khoái TM

Cephalosporin II– Cefaclor, Cefuroxim, Cefamandol, Cefotetan, Cefoxitin,…

v  Taùc duïng treân tuï caàu meti-S yeáu > CG1 nhöng toát hôn treân tröïc khuaån Gram (-)

- Cefaclor coù phoå gaàn CG1 hôn caùc CG2 khaùc, hieäu quaû treân H. influenza toát > cefalexin (vieâm xoang, tai, nhieãm truøng hoâ haáp treân)

v  Chæ ñònh: nhieãm truøng khaùng vôùi CG1, amoxicillin; Döï phoøng trong phaãu thuaät

v  Thöôøng duøng IM / IV ; PO: cefaclor, cefuroxim

Cephalosporin III– Cefotaxim, Cefoperazon, Ceftriaxon, Ceftazidime, Cefixim, Cefdinir,

v  Coù hieäu löïc toát > CG1 & 2 treân nhieãm truøng

Gram aâm.

- Ceftazidime coù hieäu löïc toát treân TK muû xanh - ceftriaxon coù T1/2 (8h), coù theå duøng 1laàn/ngaøy v  Qua ñöôïc dòch naõo tuûy: duøng cho vieâm maøng naõo

v  Thaûi chuû yeáu qua thaän, ngoaïi tröø ceftriaxon (40%) vaø cefoperazon (80%) qua maät.

v  Latamoxef, cefoperazon coù theå gaây xaùo troän

ñoâng maùu (nhoùm metyl-thio-tetrazol)

Cefazidim+Avibactam (2015): Người lớn nhiễm ổ bụng, tiet niẹu.

Cephalosporin IV– Cefepim, Cefpirome

v  IM/ IV töø 2-3 laàn/ngaøy.

v  Phoå taùc duïng # CG3 nhöng cho hieäu löïc maïnh

hôn treân VK khaùng thuoâc .

v  Qua haøng raøo maùu naõo nhö CG3.

v  Beàn vôùi β - lactamase hôn CG3 coù theå do coù

theâm ñieåm gaén PBP2 chuyeân bieät.

v  Hieäu chænh lieàu ôû ngöôøi suy thaän.

Cepha V– Ceftaroline, Ceftobiprole, Ceftolozane/Tazobactam

Ceftozolane/Tazobactam 1 g; 0,5g): -  2014, nhiễm ổ bụng có biến chứng 4 – 14 ngày phối

hợp Metronidazole Đường tiết niệu: 7 ngày

-  -  Hiệu lực tương tự Meropenem -  Dùng cho các trường hợp kháng Levofloxacin -  Lựa chọn thay thế FQ khi lo ngại về vấn đề kéo dài QT Ceftobiprole Viêm phổi cộng đồng – bệnh viện Ceftaroline Da, cấu trúc da, viêm phổi cộng đồng, MRSA

Penem (Carbapenem) – Imipenem; Ertapenem; Meropenem; Doripenem

n  Imipenem + cilastatin (THIENAM ) n  Cilastatin giuùp ngaên chaën söï phaù huûy imipenem taïi thaän §  Phoå khaùng khuaån roäng, beàn vôùi nhieàu β-lactamase §  T1/2= 1h, 90% vaøo nöôùc tieåu à hieäu chænh lieàu cho ngöôøi

suy thaän

§  CÑ: nhieãm truøng naëng (NTBV, boäi nhieãm) §  TDP: dò öùng, tieâu hoùa, co giaät §  IV chaäm trong 20-30 phuùt , 3-4 laàn/ngaøy §  Caûm öùng maïnh cephalosporinaseà caàn phoái hôïp khi

ñieàu trò khuaån muû xanh,…

Nhóm Penem (Carbapenem) - Imipenem

Nhóm Penem (Carbapenem) - Imipenem

82. Kể tên các kháng sinh thông dụng trong nhóm Penem (carbapenem)? 83. Vai trò của cilastatin trong phối hợp với Imipenem? 84. Imipenem cần hiệu chỉnh liều cho người suy thận? Đ/S 85. Enzym có ở thận gây thoái hoá kháng sinh imipenem là gì? 86. Imipenem có thể gây tác động phụ co giật, động kinh? Đ/S 87. Các carbapenem không cần dùng phối hợp với cilastatin? 88. Kháng sinh nào cùng nhóm, ít độc tính co giật hơn so với Imipenem? 89. Lựa chọn kháng sinh nào cho Pseudomonas đề kháng imipenem? 90. Kháng sinh nào dùng chung làm giảm nồng độ acid valproic gây tăng nguy cơ co giật, động kinh?

Nhóm Penem (Carbapenem) – Meropenem

-  Không cần kết hợp với cilastatin -  Phổ kháng khuẩn gần với Imipenem -  Mạnh hơn với vi khuẩn đường ruột, H. influenza,

-

P.seudomonase, l ậ u c ầ u khu ẩ n. -  Phân bố tốt các mô, cơ, dịch não tuỷ -  Chỉ định: Nhiễm nặng ổ bụng có biến chứng, sốt viêm màng não, nhiễm Pseudomonas đề kháng Imipenem Ít độc tính thần kinh hơn Imipenem (ít co giật)

Nhóm Penem (Carbapenem) - Ertapenem

-  Không cần kết hợp với cilastatin -  Phổ kháng khuẩn invitro rộng bao gồm vi khuẩn Gr (-),

-  Diệt khuẩn nhanh đối với hầu hết các tác nhân gây

Gr (+), và kỵ khí

-  MSSA, không tác động với MRSA, P. aeruginosae và

bệnh cộng đồng

-  Tác động kéo dài, IV/IM 1 lần/ngày, 1000 mg

Acinetobacter gây nhiễm bệnh viện

Nhóm Penem (Carbapenem) – Doripenem

-  Không cần kết hợp với cilastatin -  Phổ kháng khuẩn rộng Gr +, -, chủng tiết betalactamase phổ rộng ESBL và vi khuẩn kỵ khí

-  Phân bố tốt các mô, cơ, dịch não tuỷ -  Chỉ định: Nhiễm nặng ổ bụng, niệu có biến chứng,

-  Tác động phụ: Nhiễm nấm Candida, viêm đại tràng giả

viêm phổi bệnh viện

-  Shock phản vệ, Stevens – Johnson -  Làm giảm nồng độ acid valproic gây động kinh -  500 mg/8 giờ, giảm liều khi suy thận 250 mg/12 giờ

mạc Clostridium difficille

Nhóm Penem (Carbapenem) – Ertapenem

-  Không cần kết hợp với cilastatin -  Phổ kháng khuẩn invitro rộng bao gồm vi khuẩn Gr (-), Gr

(+), và kỵ khí

-  Diệt khuẩn nhanh đối với hầu hết các tác nhân gây bệnh

cộng đồng

-  MSSA, không tác động với MRSA, P. aeruginosae và

Acinetobacter gây nhiễm bệnh viện

-  Tác động kéo dài, IV/IM 1 lần/ngày

Nhóm Monbactam – Aztreonam (AZACTAM)

Ø  Ñaïi dieän duy nhaát : Aztreonam (AZACTAM) Ø  Laø KS coù phoå choïn loïc treân VK Gram aâm hieáu khí

(nhieàu tröïc khuaån & caàu khuaån)

Ø  Khoâng taùc động treân Gram + vaø VK kî khí Ø  Chæ ñònh trong nhieãm truøng Gram – naëng IM/IV 3-4 laàn /ngaøy. Phối hợp Aminosides. Ø  TDP : dò öùng, roái loaïn tieâu hoùa.

Nhóm Monbactam – Aztreonam(AZACTAM)

Các chất ức chế β- lactamase

n  Khoâng /coù tính khaùng khuaån raát yeáu

n  Ñöôïc phoái hôïp vôùi 1 beta-lactamin (BL).

n  Laøm taêng taùc duïng cuûa BL ñaõ bò ñeà khaùng do

n  Coù 3 chaát ñöôïc duøng treân laâm saøng:

ü  Acid clavulanic

ü  Sulbactam

ü  Tazobactam

ü  Avibactam

söï tieát betalactamase/VK.

Các chất ức chế β- lactamase – acid clavulanic

v  Taùc ñoäng khaùng khuaån yeáu v  ÖÙc cheá maïnh caùc β-lactamase (chuû yeáu laø caùc penicilinase) thöøông tieát ra bôûi caùc vi khuẩn:

- H. Influenza,, S. aureus, N. gonorrhrea, M. catarrhalis

K. pneumonia , E. Coli. Salmonella, Shigella.. ) B. fragilis , P. vulgaris.

v  Hieäu löïc öùc cheá penicilinase maïnh, chæ caàn ≅ 1µg/ml

cho 1 ñôn vò enzym.

Các chất ức chế β- lactamase

Keát hôïp chaát öùc cheá β-lactamase vôùi betalactam

v  Acid clavulanic + amoxicillin (AUGMENTIN) + ticarcillin (CLAVENTIN) v  Sulbactam + ampicillin (UNACYNE) v  Tazobactam + piperacillin ( TAZOCIN) n  Ceftazidime + Avibactam (Avycaz) 2015 n  Ceftolozane + Tazobactam (Zerbaxa) 2014

Các chất ức chế β- lactamase

Keát hôïp chaát öùc cheá β-lactamase vôùi betalactam

Chæ ñònh trò lieäu

§  Vieâm tai giöõa caáp dai daúng hay taùi phaùt §  Vieâm xoang §  Nhieãm truøng ñöôøng hoâ haáp treân (vieâm xoang, hoïng) hay hoâ haáp döôùi (vieâm phoåi, pheá quaûn) Nhieãm truøng ñöôøng tieåu Nhieãm truøng phuï khoa Nhieãm truøng da vaø moâ meàm

§  §  §  do caùc vi khuaån ñeà khaùng moät soá KS vaø

beänh trôû neân dai dẳng