Bài giảng Khí máu - Điều chỉnh thông số thở máy

Ố Ở

Ề

Ỉ

KHÍ MÁU ĐI U CH NH THÔNG S TH MÁY

Ụ

ỤM C TIÊU M C TIÊU

ề ề

ố ạ ố ạ 1. Đánh giá r i lo n ki m toan. 1. Đánh giá r i lo n ki m toan.

ượ ượ

ể ể

ấ ấ

ử ử 2. X trí đ 2. X trí đ

c toan chuy n hóa, toan hô h p. c toan chuy n hóa, toan hô h p.

ề ề

ỉ ỉ

ố ở ố ở 3. Đi u ch nh thông s th máy theo khí máu. 3. Đi u ch nh thông s th máy theo khí máu.

Ạ ƯƠ Ạ ƯƠ

Đ I C Đ I C

NG NG

(cid:0)

ằ

ề

ả

Kho ng tr ng anion (AG)= Na+ (HCO3 + Cl)

Cân b ng ki m toan: ố ườ

ạ

ng 12 ± 2 mEq/l Bình th K+ (cid:0) 0,6: H+ vào n i bào, K+ ra ngo i bào pH (cid:0) 0,1 (cid:0) ộ ẹ ứ ộ M c đ toan: pH = 7,3 7,35: nh , 7,2 7,29: trung bình; < 7,20:

n ngặ

ị ố ị ố

Tr s bình th Tr s bình th

ườ ườ ng ng

ế ườ Thông số ả K t qu bình th ng Ghi chú

pH 7,35 7,45 (7,38 – 7,42)

ầ ủ ấ PaCO2 35 45 mmHg (3842mmHg) Áp su t ph n c a CO2 trong máu

ầ ủ ấ PaO2 80 100 mmHg Áp su t ph n c a O2 trong máu

trong huy t t

ồ ế ươ 22 26 mEq/l ộ N ng đ HCO ng HCO3

ư ề ạ ị SBE (BEecf) 2 +2 mEq/l Ki m d trong d ch ngo i bào

GIỚI HẠN KHÍ MÁU THEO BỆNH LÝ GIỚI HẠN KHÍ MÁU THEO BỆNH LÝ

(cid:0) BỆNH LÝ PHỔI CẤP: PaCO2 45 – 55 mmHg

(cid:0)

BỆNH LÝ PHỔI MÃN: PaCO2 55 – 65 mmHg

(cid:0) SANH NON: pH >7.25

(cid:0) CAO ÁP PHỔI: pH 7.3 – 7.4

ừ ủ ơ ể ừ ủ ơ ể

ắ ắ

Nguyên t c bù tr c a c th Nguyên t c bù tr c a c th

ề ạ ụ ổ lo n ki m ổ Thay đ i chính ộ Thay đ i ph thu c

ố R i toan

(cid:0) 1

(cid:0) ấ ấ PaCO2 10 pH (cid:0) 0.08, HCO3

Toan hô h p c p ( < 12 24 h) mmHg

(cid:0) 2 (1 3)

(cid:0) ấ ấ PaCO2 10 pH (cid:0) 0.08, HCO3

ề Ki m hô h p c p ( < 12 h) mmHg

(cid:0) ể Toan chuy n hóa 1 HCO3

đo đ

ượ . PaCO2 (cid:0) 1 1,5 (1,3) . PaCO2 = 1,5 (cid:0) c + (8 mmol/L HCO3

(cid:0) 2)

HCO3

(cid:0) ể chuy n 1 PaCO2 (cid:0) 0,25 1 (0,7)

ề Ki m hóa mmol/L

XÉT NGHI MỆ XÉT NGHI MỆ

ộ ộ

ẽ ẽ

 Hct, CTM Hct, CTM  Ch c năng th n: Tăng BUN ậ ứ ậ ứ Ch c năng th n: Tăng BUN  Khí máu: N ng đ Kali huy t thanh s tăng 0,6 mEq/L cho m i ỗ ế ồ ỗ ế ồ Khí máu: N ng đ Kali huy t thanh s tăng 0,6 mEq/L cho m i

ả ả

ồ ồ

ạ ạ

ổ ổ

ị ị

ạ ạ 0,1 đv pH ngo i bào gi m. 0,1 đv pH ngo i bào gi m.  Ion đ máu ( h Kali máu), Ion đ máu ( h Kali máu),  Xq ph i (TKMP, v trí NKQ) Xq ph i (TKMP, v trí NKQ)  T tr ng n ỷ ọ ỷ ọ T tr ng n

ướ ể ướ ể c ti u c ti u

ướ ọ ế ướ ọ ế

ả ả

Các b Các b

ề ề

c đ c k t qu khí máu – đánh c đ c k t qu khí máu – đánh ạ ạ giá tình tr ng ki m toan: giá tình tr ng ki m toan:

ự ố D a vào: + 3 thông s chính: pH, PCO2, HCO3

ố ụ + thông s ph : SBE .

(cid:0) B

(cid:0) ướ ọ c 1: Đ c pH Toan hay ki m, ề

(cid:0) B

ướ ố ạ ể ề ấ ị c 2: Xác đ nh r i lo n chuy n hoá hay hô h p là chính ? toan hay ki m là chính?

(cid:0) B

(cid:0) ướ ố ạ ề ế ề ấ ạ ị c 3: n u có r i lo n v hô h p (toan hay ki m) ấ xác đ nh c p hay m n.

(cid:0) M i mmHg PCO2 tăng hay gi m làm pH tăng hay gi m 0,008 (c p), 0,003 (m n).

ỗ ả ả ấ ạ

(cid:0) B

(cid:0) ướ ế ể ố ả c 4: n u có toan chuy n hóa tính kho ng tr ng anion

(cid:0) B

(cid:0) ướ ế ể ừ ủ ệ ấ ố ạ ề c 5: n u có r i lo n v chuy n hóa tính PaCO2 (cid:0) h hô h p bù tr đ ?

(cid:0) B

ướ ố ạ ể ể c 6: toan chuy n hóa tăng anion gap kèm r i lo n chuy n hóa khác?

Đánh giá rối loạn kiềm toan thường gặp : Đánh giá rối loạn kiềm toan thường gặp :

ị ườ ặ Đ nh nghĩa Nguyên nhân th ng g p

ạ ệ ạ chuy n ể bình NKH, VRHT, h thân nhi t, ng t PCO2

Toan hóa ườ pH th <7,35, ng, SBE < 5

ổ ổ ẹ ẹ Toan hô h pấ Viêm ph i, X p ph i, ngh t đàm pH <7,35, PCO2 > 45mmHg,

bình th

ố ng NKQ ngườ HCO3

Đánh giá rối loạn kiềm toan thường Đánh giá rối loạn kiềm toan thường gặpgặp

Giảm PaCO2 máu nặng < 25mmHg

(cid:0)  Co mạch não  Nguy cơ nhũn não quanh não

thất

(cid:0)  Co mạch vành

ử ử

ể ể

X trí toan chuy n hóa X trí toan chuy n hóa

Bù bicarbonate

ị ỉ Ch đ nh:

(cid:0) pH < 7.25 ho c HCO

3 < 10 ho c BE < 5 10

ặ ặ

ề

(cid:0) Đi u ki n: PaCO ệ

2 < 50mmHg

ứ Công th c bù:

(cid:0) (cid:0) (cid:0) ế Bicarbonate thi u = BE ecf ặ Cân n ng (kg) 0,4

(cid:0) N u toan máu nh : Bicarbonate 4,2% tiêm TM ch m 1 – 2mEq/kg

ẹ ế ậ

(cid:0) N u toan máu n ng: Bù 1/2 Bicarbonate thi u: Bicarbonate 4,2% tiêm TM

ế ế ặ

ề ạ ầ ậ ờ ch m 1 – 2mEq/kg, ph n còn l i dùng Bicarbonate 1,4% truy n trong 4 gi (6

8 gi ). ờ

(cid:0) Th l

. i khí máu

ử ạ

Bù bicarbonate

ư

ề

L u ý: Khi truy n Bicarbonate theo dõi ion đ :

ồ (cid:0) Na+, (cid:0) K+, (cid:0) Ca++ , pha

ẳ

ươ

ơ

ậ

loãng thành dd đ ng tr

ng (1,4%), TM ch m (< 0,5mEq/ph, b m

ệ ệ

ứ ứ

ả ả

ự ự tăng s khác bi nhanh gây tăng s khác bi

ạ ạ t pH nôi bào và ngo i bào, và gi m s c co t pH nôi bào và ngo i bào, và gi m s c co

ị

ố ạ r i lo n nh p tim).

ố ậ

ạ

ơ ơ bóp c tim, bóp c tim, Không chích Calcium, truy n thu c v n m ch Dopamine, ề

ớ ườ

ề

Dobutamine chung v i đ

ng truy n dd Bicarbonate

ề ề

ị ị

Đi u tr nguyên nhân: Đi u tr nguyên nhân:

ố

(cid:0) S c: h i s c tích c c ự ồ ứ

ị

(cid:0) Tiêu ch y c p: bù d ch ả ấ

ạ ử

ộ

ễ

ợ

(cid:0) Nhi m trùng huy t, viêm ru t ho i t ế

: kháng sinh thích h p

ưỡ

ủ

ượ

(cid:0) Đói: dinh d

ng đ năng l

ư

ề

ạ

(cid:0) Do truy n đ m: ng ng

ế

ượ

ậ

ẩ

(cid:0) Tăng sinh tuy n th

ng th n b m sinh: Hydrocortisone,

Syncortyl.

ử ử

ấ ấ

X trí toan hô h p X trí toan hô h p

ẹ

(cid:0) Ngh t đàm nkq: Hút đàm.

ổ ẹ

ổ

ở

ế

ầ

(cid:0) Viêm ph i x p ph i: N u BN đang th máy: C n tăng

ằ

ặ

ậ

thông khí b ng cách tăng PIP ho c PEEP. T p VLTL hô

h p.ấ

Điều chỉnh thông số thở máy theo Điều chỉnh thông số thở máy theo khí máu khí máu

(cid:0) Thở máy rung tần số cao

(cid:0) Thở máy thông thường

Thở máy rung tần số cao Thở máy rung tần số cao

(cid:0) Oxy hóa máu: Cải thiện bằng cách tăng MAP 1-2cm

H2O cho đến khi FiO2 ≤ 40% và Xquang lồng ngực

nở chuẩn (cơ hoành ở xương sườn sau 8 hoặc 9)

(cid:0) CO2 máu cao: Tăng Power

(cid:0) CO2 máu thấp: Giảm Power

Thở máy rung tần số cao Thở máy rung tần số cao

(cid:0) Frequency: Thường không thay đổi. Nếu CO2 vẫn

còn cao mặc dù Power đủ: Giảm tần số 1 Hz. Nếu

CO2 vẫn còn thấp mặc dù giảm Power xuống thấp:

tăng tần số 1 Hz.

(cid:0) Theo dõi: Xquang 2 giờ sau thở HFO, khí máu 1 giờ

Thở máy thông thường: Thở máy thông thường:

PaCO2

PaO2

(cid:0) T n s và PIP

 ↓

(cid:0) FiO2  (cid:0) PaO2

ầ ố PaCO2

↓ Te dài  PaCO2

(cid:0) PEEP  (cid:0) PaO2

(cid:0) PEEP  (cid:0) PaCO2

Ti dài  (cid:0) PaO2

(cid:0) PIP  (cid:0) PaO2

Thở máy thông thường: Thở máy thông thường:

PaO2

< 50mmHg

>80mmHg

ế

ầ

(cid:0) FiO2 ho c PEEP ặ

↓ FiO2 d n cho đ n <

40%

↓

ế

N u PaCO2 >

Sau đó PEEP đ n 4 cm

ế 50mmHg (cid:0) PIP

H2O

Thở máy thông thường Thở máy thông thường

PaCO2

>50mmHg

35 40mmHg

< 30mmHg

(cid:0) PIP

↓ PIP m i 1 ỗ

↓ PIP m i 2 ỗ

H2O

Trên mode A/C

Khi PIP < 12 –

Th l

i khí máu

H2O ử ạ sau 30 phút

ặ

ổ ầ ố thay đ i t n s không hi u ệ ả qu vì BN có ị ự ở nh p t

15 cm H2O  ↓ ầ ố T n s ho c ổ đ i sang SIMV

Câu hỏi Câu hỏi

(cid:0) pH 7,25

(cid:0) PaCO2 55

(cid:0) PaO2 40

Trả lời Trả lời

(cid:0) Tăng PIP

Câu hỏi Câu hỏi

(cid:0) pH 7,5

(cid:0) PaCO2 25

(cid:0) PaO2 80

Trả lời Trả lời

ả

(cid:0) Gi m PIP 2 cmH2O

Bài giảng Khí máu - Điều chỉnh thông số thở máy

Ố Ở

Ề

Ỉ

KHÍ MÁU ĐI U CH NH THÔNG S TH MÁY

Ụ

ỤM C TIÊU M C TIÊU

ề ề

ố ạ ố ạ 1. Đánh giá r i lo n ki m toan. 1. Đánh giá r i lo n ki m toan.

ượ ượ

ể ể

ấ ấ

ử ử 2. X trí đ 2. X trí đ

ề ề

ỉ ỉ

ố ở ố ở 3. Đi u ch nh thông s th máy theo khí máu. 3. Đi u ch nh thông s th máy theo khí máu.

Ạ ƯƠ Ạ ƯƠ

Đ I C Đ I C

NG NG

ằ

ề

ả

Cân b ng ki m toan: ố ườ

ạ

ng 12 ± 2 mEq/l Bình th K+ (cid:0) 0,6: H+ vào n i bào, K+ ra ngo i bào ­ pH (cid:0) 0,1 (cid:0) ộ ẹ ứ ộ ­ M c đ toan: pH = 7,3 ­ 7,35: nh , 7,2 ­ 7,29: trung bình; < 7,20:

ị ố ị ố

Tr s bình th Tr s bình th

ườ ườ ng ng

GIỚI HẠN KHÍ MÁU THEO BỆNH LÝ GIỚI HẠN KHÍ MÁU THEO BỆNH LÝ

BỆNH LÝ PHỔI MÃN: PaCO2 55 – 65 mmHg

ừ ủ ơ ể ừ ủ ơ ể

ắ ắ

Nguyên t c bù tr c a c th Nguyên t c bù tr c a c th

XÉT NGHI MỆ XÉT NGHI MỆ

ộ ộ

ẽ ẽ

 Hct, CTM Hct, CTM  Ch c năng th n: Tăng BUN ậ ứ ậ ứ Ch c năng th n: Tăng BUN  Khí máu: N ng đ Kali huy t thanh s tăng 0,6 mEq/L cho m i ỗ ế ồ ỗ ế ồ Khí máu: N ng đ Kali huy t thanh s tăng 0,6 mEq/L cho m i

ả ả

ồ ồ

ạ ạ

ổ ổ

ị ị

ạ ạ 0,1 đv pH ngo i bào gi m. 0,1 đv pH ngo i bào gi m.  Ion đ máu ( h Kali máu), Ion đ máu ( h Kali máu),  Xq ph i (TKMP, v trí NKQ) Xq ph i (TKMP, v trí NKQ)  T tr ng n ỷ ọ ỷ ọ T tr ng n

ướ ể ướ ể c ti u c ti u

ướ ọ ế ướ ọ ế

ả ả

Các b Các b

ề ề

c đ c k t qu khí máu – đánh c đ c k t qu khí máu – đánh ạ ạ giá tình tr ng ki m toan: giá tình tr ng ki m toan:

Đánh giá rối loạn kiềm toan thường gặp : Đánh giá rối loạn kiềm toan thường gặp :

Đánh giá rối loạn kiềm toan thường Đánh giá rối loạn kiềm toan thường gặpgặp

Giảm PaCO2 máu nặng < 25mmHg

thất

ử ử

ể ể

X trí toan chuy n hóa X trí toan chuy n hóa

(cid:0) Đi u ki n: PaCO ệ

Bù bicarbonate

ư

ề

ồ (cid:0) Na+, (cid:0) K+, (cid:0) Ca++ , pha

ẳ

ươ

ơ

ậ

ệ ệ

ứ ứ

ả ả

ự ự tăng s khác bi nhanh gây tăng s khác bi

ạ ạ t pH nôi bào và ngo i bào, và gi m s c co t pH nôi bào và ngo i bào, và gi m s c co

ị

ố ạ r i lo n nh p tim).

ố ậ

ạ

ơ ơ bóp c tim, bóp c tim, Không chích Calcium, truy n thu c v n m ch Dopamine, ề

ớ ườ

ề

ề ề

ị ị

Đi u tr nguyên nhân: Đi u tr nguyên nhân:

ng 12 ± 2 mEq/l Bình th K+ (cid:0) 0,6: H+ vào n i bào, K+ ra ngo i bào pH (cid:0) 0,1 (cid:0) ộ ẹ ứ ộ M c đ toan: pH = 7,3 7,35: nh , 7,2 7,29: trung bình; < 7,20: