kü thuËt sèc ®iÖn
Pham Nhu Hung MD, PhD, FACC, FHRS, FAsCC. Consultant of Cardiology and Electrophysiology. Vietnam National Heart Institute
tÝnh chÊt nghiªm träng cña §ét tö do tim
TBMN
167.366
450. 000
157.400
Ung th phæi
KÎ giÕt ngêi sè 1 t¹i Mü
Ung th vó
§ét tö lµm chÕt nhiÒu h¬n mét sè c¸c bÖnh phæ biÕn kh¸c céng l¹i
40.600
HIV
(1) US Cencus Bureau:2001
(2) American cancer Society; 2001
(3) AHA 2002 Heart & Stroke update.
42.156
tÝnh chÊt nghiªm träng cña §ét tö do tim
• ChiÕm 63% nguyªn nh©n tö vong do timm¹ch (1).
• Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n tö vong thêng gÆp nhÊt trªn thÕ giíi
3.000.000
<1%
Toµn cÇu
Sè lîng bn ®ét tö Sèng sãt
Ch©u ©u
400.000
<5%
(1) Zheng Z, Circulation 2001;104:2158-63
(2) Myerburg RJ, Heart Disease; 2007;
T¹i Mü 450.000 5%
HÖ thèng sèc ®iÖn cÊp cøu cã ë kh¾p n¬I c«ng céng
Trêng hîp gi¶ tëng thø 1:
H×nh ¶nh xuÊt hiÖn ë > 50% trong c¸c phßng mæ trªn c¸c phim Mü.
Lý do: Rung thÊt do h¹ Kali m¸u.
BÖnh nh©n n÷ 32 tuæi vµo viÖn v× ®au hè chËu ph¶i, sèt vµ n«n kÐo dµi 2 ngµy nay. C¸c d©ó hiÖu râ rµng cña viªm ruét thõa.
Trêng hîp gi¶ tëng thø 2:
BÖnh nh©n bÞ sèc ph¶n vÖ do tiªm kh¸ng sinh.
BÖnh nh©n nam 18 tuæi ®i tiªm phßng thÊp cÊp II
Trêng hîp gi¶ tëng thø 3:
H×nh ¶nh xuÊt hiÖn xuÊt hiÖn hµng ngµy ë ViÖn Tim m¹ch.
Cã thuèc nµo cã thÓ ®iÒu trÞ rung thÊt trõ sèc ®iÖn???
BÖnh nh©n n÷ 36 tuæi chÈn ®o¸n bÖnh c¬ tim gi·n víi EF=25%. BÖnh nh©n bÞ rung thÊt.
Trêng hîp gi¶ tëng thø 4:
Trªn 90% bÖnh nh©n nhåi m¸u c¬ tim tö vong trong nh÷ng giê ®Çu do rèi lo¹n nhÞp. C¸c rèi lo¹n nhÞp nµy cã thÓ cã kh¶ n¨ng cøu ®îc b»ng m¸y sèc ®iÖn hoÆc m¸y t¹o nhÞp t¹m thêi.
BÖnh nh©n nam 76 tuæi vµo viÖn ®îc chÈn ®o¸n Nhåi m¸u c¬ tim.
Trêng hîp gi¶ ®Þnh thø 5
sèc ®iÖn lµ g×?
Lµ ph¬ng ph¸p nhanh nhÊt ®Ó kÕt thóc hÇu hÕt c¸c
rèi lo¹n nhÞp tim. Nã hÇu nh thµnh c«ng trong viÖc
t¸i lËp l¹i nhÞp xoang tõ c¶ tim nhanh nhÜ vµ tim
nhanh thÊt. Sèc ®iÖn ngoµi lµ ph¬ng ph¸p thµnh
c«ng duy nhÊt cho ®iÒu trÞ rung thÊt.
C¸c chØ ®Þnh sèc ®iÖn
®éng kh«ng æn ®Þnh.
1. Rung thÊt lµ chØ ®Þnh sèc ®iÖn cÊp cøu. 2. Tim nhanh thÊt mµ cã huyÕt ®éng kh«ng æn ®Þnh. 3. Tim nhanh trªn thÊt cã huyÕt ®éng kh«ng æn ®Þnh. 4. Rung nhÜ vµ cuçng nhÜ cã nhÞp tim qu¸ nhanh vµ huyÕt
5. Mét sè chØ ®Þnh cßn tranh c·i:
chøng, hoÆc rung nhÜ mµ tÇn sè thÊt chËm.
Rung nhÜ vµ cuång nhÜ mµ bÖnh nh©n kh«ng cã triÖu
Héi chøng nót xoang bÖnh lý hoÆc cã bÖnh lý vÒ ®êng
dÉn truyÒn (cÇn ph¶i cã m¸y t¹o nhÞp chê).
Chèng chØ ®Þnh sèc ®iÖn
HuyÕt khèi trong nhÜ vµ tiÓu nhÜ.
ChuÈn bÞ bÖnh nh©n
1.Gi¶i thÝch cho bÖnh nh©n.
2.Víi bÖnh nh©n dïng Digoxin, nªn dõng thuèc.
vµ Heparine.
3.Thuèc chèng ®«ng ph¶i chuÈn bÞ tríc sèc ®iÖn: Sintrom
®«ng nªn chuÈn bÞ 1-2 ngµy tríc thñ thuËt.
4.Víi bÖnh nh©n rung nhÜ hoÆc cuång nhÜ thuèc chèng
5.§Æt ®êng truyÒn tríc khi lµm.
ChuÈn bÞ bÖnh nh©n
6.Theo dâi ®iÖn t©m ®å liªn tôc.
7.oxy vµ néi khi qu¶n. M¸y thë nÕu cã.
8.B«i paddles: ë chç ®Æt b¶ng ®iÖn cùc ë phÝa liªn sên 3-4
tim.
phÝa ph¶i x¬ng øc, vµ b¶n ®iÖn cùc thø 2 ë phÝa ngoµi mán
barbiturate t¸c dung ng¾n nh Thiopental hoÆc Methohexital
9.Thuèc tiÒn mª. C¸c thuèc tiÒn mª nªn dïng c¸c
(b¶ng 1)
10.BÖnh nh©n nhÞn an tõ 6- 8 giê tríc khi sèc ®iÖn.
C¸c thuèc tiÒn mª
ChuÈn bÞ vÒ con ngêi
Lý tëng, lµ cã 1 b¸c sÜ g©y mª hoÆc 1 kü
thuËt viªn phô tr¸nh h« hÊp vµ tiÒn mª.
1 B¸c sÜ cÊp cøu ngoµi.
1 Y t¸.
N¨ng lîng sèc
TiÕn hµnh sèc ®iÖn
1. B«i gel ë 2 chç ®Æt ®iÖn cùc 2. §Ó ®iÖn cùc cã gen b«i tr¬n theo 2 vÞ trÝ mán vµ h-
íng ®¸y tim. 3. ¸p lùc ®Ì tay. 4. Tr¸nh tiÕp xóc c¸c vËt dông quanh bÖnh nh©n.
Sèc trong rung thÊt
Sèc trong tim nhanh thÊt
- NÕu tim nhanh thÊt cã huyÕt ®éng æn ®Þnh, ta nªn
®iÒu trÞ thö b»ng c¸c thuèc chèng lo¹n nhÞp.
- Nªu huyÕt ®éng kh«ng æn ®Þnh ®iÒu trÞ nh rung thÊt.
- NÕu tim nhanh thÊt do ngé ®éc Digitalis, nªn dïng
víi n¨ng lîng thÊp (50,100,150J), khi sèc nªn dïng dù
phßng xylocaine còng nh ®Æt m¸y t¹o nhÞp chê.
- Sèc kh«ng cÇn ®ång bé nÕu bÖnh nh©n cÇn cÊp cøu
nhanh mµ ta kh«ng ®ñ thêi gian ®Ó ®Æt ®ång bé.
Sèc trong rung nhÜ
Thêi gian rèi lo¹n nhÞp. KÝch thíc nhÜ tr¸i.
- Nãi chung sèc ®iÖn lµ mét chØ ®Þnh thêng lµm trong ®iÒu trÞ rung nhÜ bëi viÖc duy tr× nhÞp xoang sÏ c¶i thiÖn cung lîng tim cho phÇn lín c¸c bÖnh nh©n. Mét sè nh©n tè ¶nh hëng ®Õn sù thµnh c«ng cña sèc ®iÖn ®iÒu trÞ rung nhÜ gåm:
- ChuÈn bÞ bÖnh nh©n sèc ®iÖn ®iÒu trÞ rung nhÜ nªn kiÓm tra siªu ©m tim (xem cã hay kh«ng huyÕt khèi trong buång tim) tríc khi lµm. NÕu kh«ng cã ®iÒu kiÖn, hoÆc kh«ng lo¹i trõ ®îc cã huyÕt khèi trong buång tim b¾t buéc ph¶i dïng thuèc chèng ®«ng chuÈn bÞ 3 tuÇn tríc khi sèc.
Sèc trong rung nhÜ
sèc ®iÖn tim nhanh trªn thÊt
ChØ nªn tiÕn hµnh khi c¸c thuèc dïng thÊt b¹i.
C¸c biÕn chøng sèc ®iÖn Sèc ®iÖn lµ thñ thuËt kh¸ an toµn vµ hiÖu qu¶ cao. Víi kü thuËt ®óng, liÒu tiÒn mª thÝch hîp, theo dâi tèt th× biÕn chøng lµ rÊt nhá. Sau ®©y lµ mét vµi biÕn chøng cã thÓ:
1. Ngõng thë. 2. Gi¶m cung lîng tim trong tuÇn ®Çu tiªn sau sèc ®iÖn ®iÒu trÞ rung nhÜ (kho¶ng 1/3 bÖnh nh©n). Cung lîng tim sÏ t¨ng tõ tõ ë nh÷ng tuÇn sau do t¸i lËp l¹i ®îc nh¸t bãp nhÜ.
3. Phï phæi cÊp: rÊt hiÕm gÆp, thêng gÆp ngay trong 3 giê
®Çu sèc ®iÖn. Do bëi suy tim céng thªm t¸c dông cña thuèc g©y mª. Mét sè trêng hîp cã thÓ do huyÕt khèi b¾n vµo m¹ch vµnh hoÆc m¹ch phæi.
4. NghÏn m¹ch. 5. Tæn th¬ng c¬ tim trong sèc ®iÖn. Tuy nhiªn rÊt hiÕm cã. 6. NhÞp chËm hoÆc héi chøng nót xoang bÖnh lý: Ph¶i cÊy
m¸y t¹o nhÞp.
Xin c¸m ¬n
Sù chó ý
Pham Nhu Hung, MD, PhD, FACC, FHRS, FAsCC Vietnam National Heart Institute Tel:0913225648 e.mail: phamnhuhung@hotmail.com
Dr. Michel Mirowski (1924-1990)
