TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN LANG KHOA LUẬT
LUẬT KINH TẾ
DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
1. Khái niệm và đặc điểm
2. Vốn và tài sản của DNTN
3. Tổ chức quản lý DNTN
4. Cho thuê và bán DNTN
5. Quyền và nghĩa vụ của DNTN, chủ DNTN
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
1. Khái niệm và đặc điểm của DNTN
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Khái niệm (Điều 188 L.DN)
Doanh nghiệp tư nhân:
là doanh nghiệp
do một cá nhân làm chủ
và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Đặc điểm (Điều 188 L.DN)
1 Chủ sở hữu
2 Chế độ trách nhiệm
4 Khả năng huy động vốn
3 Tư cách pháp lý
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Chủ sở hữu
01
Số lượng
Cá nhân
Tư cách
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Chế độ trách nhiệm
Vô hạn
Ông A là chủ DNTN X. Khi bị tuyên bố phá sản, DNTN còn nợ thuế 1 tỷ đồng và nợ đối tác 3 tỷ đồng. Sau khi bán toàn bộ tài sản của DNTN thu được 2 tỷ đồng, tài sản riêng của ông A có 1 tỷ đồng.
Hỏi các khoản nợ của DNTN sẽ được thanh toán như thế nào?
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Trách nhiệm vô hạn của chủ DNTN có điểm tích cực và hạn chế như thế nào?
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Tư cách pháp lý
KHÔNG có tư cách pháp nhân
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Điều 74. Pháp nhân (BLDS 2015)
1. Một tổ chức được công nhận là pháp nhân khi có đủ các điều
kiện sau đây:
a) Được thành lập theo quy định của Bộ luật này, luật khác có liên
quan;
b) Có cơ cấu tổ chức theo quy định tại Điều 83 của Bộ luật này;
c) Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách
nhiệm bằng tài sản của mình;
d) Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Điều 83. Cơ cấu tổ chức của pháp nhân (BLDS 2015)
1. Pháp nhân phải có cơ quan điều hành. Tổ chức, nhiệm vụ và
quyền hạn của cơ quan điều hành của pháp nhân được quy định
trong điều lệ của pháp nhân hoặc trong quyết định thành lập pháp
nhân.
2. Pháp nhân có cơ quan khác theo quyết định của pháp nhân hoặc
theo quy định của pháp luật.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Khả năng huy động vốn
KHÔNG được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
2. Vốn và tài sản của DNTN
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
1. Nguồn vốn hoạt động
2. Sử dụng nguồn vốn và tăng giảm vốn
2. Vốn và tài sản của DNTN (Đ189)
3. Lợi nhuận
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Điều 189. Vốn đầu tư của chủ doanh nghiệp tư nhân 1. Vốn đầu tư của chủ doanh nghiệp tư nhân do chủ doanh nghiệp tự đăng ký. Chủ doanh nghiệp tư nhân có nghĩa vụ đăng ký chính xác tổng số vốn đầu tư, trong đó nêu rõ số vốn bằng Đồng Việt Nam, ngoại tệ tự do chuyển đổi, vàng và tài sản khác; đối với vốn bằng tài sản khác còn phải ghi rõ loại tài sản, số lượng và giá trị còn lại của mỗi loại tài sản. 2. Toàn bộ vốn và tài sản kể cả vốn vay và tài sản thuê được sử dụng vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp phải được ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán và báo cáo tài chính của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. 3. Trong quá trình hoạt động, chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền tăng hoặc giảm vốn đầu tư của mình vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Việc tăng hoặc giảm vốn đầu tư của chủ doanh nghiệp tư nhân phải được ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán. Trường hợp giảm vốn đầu tư xuống thấp hơn vốn đầu tư đã đăng ký thì chủ doanh nghiệp tư nhân chỉ được giảm vốn sau khi đã đăng ký với Cơ quan đăng ký kinh doanh.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
2. Vốn và tài sản của DNTN
Vốn đầu tư: chủ DNTN tự đăng ký
Nguồn vốn hoạt động (K1 Đ189)
• Đăng ký chính xác tổng số vốn đầu tư. • Nêu rõ số vốn, ghi rõ loại tài sản, số lượng và giá trị còn lại của mỗi loại.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
2. Vốn và tài sản của DNTN
Toàn bộ vốn và tài sản: phải được ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán và báo cáo tài chính.
• Chủ DNTN có quyền tăng/giảm vốn đầu tư. • Việc tăng/giảm phải được ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán. • Trường hợp giảm thấp hơn vốn đầu tư đã đăng ký thì chỉ được giảm vốn sau khi đã đăng ký với Cơ quan ĐKKD.
Sử dụng nguồn vốn và tăng, giảm vốn (K2,3 Đ189)
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
2. Vốn và tài sản của DNTN
Chủ DNTN: được hưởng lợi nhuận, quyết định việc sử dụng lợi nhuận.
Chủ DNTN: chịu rủi ro theo chế độ trách nhiệm vô hạn
Lợi nhuận (K1 Đ190)
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
3. Tổ chức, quản lý DNTN
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Điều 190. Quản lý doanh nghiệp tư nhân 1. Chủ doanh nghiệp tư nhân có toàn quyền quyết định đối với tất cả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân, việc sử dụng lợi nhuận sau khi đã nộp thuế và thực hiện nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật. 2. Chủ doanh nghiệp tư nhân có thể trực tiếp hoặc thuê người khác làm Giám đốc hoặc Tổng giám đốc để quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh; trường hợp này, chủ doanh nghiệp tư nhân vẫn phải chịu trách nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân. 3. Chủ doanh nghiệp tư nhân là người đại diện theo pháp luật, đại diện cho doanh nghiệp tư nhân với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án, đại diện cho doanh nghiệp tư nhân thực hiện quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
3. Tổ chức, quản lý DNTN (Đ190)
Toàn quyền QĐ mô hình, bộ máy tổ chức
Trực tiếp hoặc thuê GĐ/TGĐ
Chủ DNTN
Là người đại diện theo pháp luật duy nhất
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
DNTN X có A là chủ DNTN, B là Tổng Giám đốc. Dưới sự điều hành của B thì DNTN X đã vi phạm hợp đồng với công ty TNHH Y và phải bồi thường 3 tỷ. 1. Ai phải chịu trách nhiệm bồi thường cho công ty Y? 2. Công ty Y khởi kiện ra Tòa án, Công ty Y là nguyên đơn, chủ
thể nào là bị đơn?
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
4. Cho thuê và bán DNTN
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Điều 191. Cho thuê doanh nghiệp tư nhân
Chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền cho thuê toàn bộ doanh nghiệp tư
nhân của mình nhưng phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao
hợp đồng cho thuê có công chứng đến Cơ quan đăng ký kinh doanh,
cơ quan thuế trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày hợp đồng cho
thuê có hiệu lực. Trong thời hạn cho thuê, chủ doanh nghiệp tư nhân
vẫn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật với tư cách là chủ sở hữu
doanh nghiệp tư nhân. Quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của chủ sở hữu
và người thuê đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân
được quy định trong hợp đồng cho thuê.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Cho thuê DNTN (Đ191)
Chủ DNTN
Thẩm quyền
Đối tượng
Toàn bộ doanh nghiệp
Thủ tục
Thông báo kèm bản sao HĐ có công chứng đến CQ ĐKKD và CQ thuế trong 03 ngày làm việc.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Trong thời hạn thuê, ai là người chịu trách nhiệm trước pháp luật?
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Điều 192. Bán doanh nghiệp tư nhân 1. Chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền bán doanh nghiệp tư nhân của mình cho cá nhân, tổ chức khác. 2. Sau khi bán doanh nghiệp tư nhân, chủ doanh nghiệp tư nhân vẫn phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp tư nhân phát sinh trong thời gian trước ngày chuyển giao doanh nghiệp, trừ trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân, người mua và chủ nợ của doanh nghiệp tư nhân có thỏa thuận khác. 3. Chủ doanh nghiệp tư nhân, người mua doanh nghiệp tư nhân phải tuân thủ quy định của pháp luật về lao động. 4. Người mua doanh nghiệp tư nhân phải đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân theo quy định của Luật này.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Bán DNTN (Đ192)
Đối tượng
Toàn bộ doanh nghiệp
Chủ DN chịu trách nhiệm trước thời điểm chuyển giao trừ TH có thỏa thuận
Trách nhiệm
Các bên phải tuân thủ quy định PL đối với NLĐ
Đăng ký thay đổi chủ DNTN
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
A là chủ DNTN. Ngày 01/12/2020, A bán DNTN cho B. Ngày 01/1/2021 A chuyển giao DN cho B. Ngày 31/12/2020: DNTN nợ 1 tỷ. Ngày 01/2/2021: DNTN nợ 2 tỷ. Ai phải chịu trách nhiệm đối với 2 khoản nợ trên? A và B thỏa thuận B chịu toàn bộ khoản nợ trên có được không?
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
5. Quyền và nghĩa vụ của DNTN, chủ DNTN
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Đ7, Đ8 Luật DN. Bình đẳng với DN khác.
Quyền và nghĩa vụ của DNTN
Không được góp vốn thành lập/mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty (K4 Đ188).
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Điều 188. Doanh nghiệp tư nhân 4. Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Quyền & nghĩa vụ của chủ DNTN
Tổ chức, tài chính của DN (Đ184)
Cho thuê, bán DN (Đ186, 187)
Chủ DNTN
Quyền trong một số trường hợp đặc biệt (Đ193)
Đại diện cho DN trong quan hệ tố tụng (K3Đ190)
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Lưu ý:
Hạn chế quyền của chủ DNTN (K3Đ188)
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Điều 188. Doanh nghiệp tư nhân 3. Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh.
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Bài kiểm tra cá nhân trên e-learning về Doanh nghiệp tư nhân
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
Chân thành cảm ơn
ThS. Nguyễn Thị Khánh Ngân, Khoa Luật, VLU
