SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

BÁO CÁO: TRỊNH HOÀNG NGUYÊN LỚP CK I HỒI SỨC CẤP CỨU 2017-2019

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

ĐƯỜNG MẬT BÌNH THƯỜNG

ống gan phải

ống gan chung Túi mật- ống túi mật

ống gan trái

Hình B ống gan chung ( mũi tên), V ( tĩnh mạch cửa)

ống mật chủ

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

ĐƯỜNG MẬT BÌNH THƯỜNG

ống gan phải

ống gan chung Túi mật- ống túi mật

ống gan trái

ống mật chủ vùng đầu tụy

ống mật chủ

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Ống mật chủ bình thường có đường kính khoảng 6mm Khi đường kính ông mật chủ trên 10mm => dãn ống mật chủ

Nguyên nhân tắc nghẽn đường mật

Lành tính Bệnh đường mật bẩm sinh

Khối u

Bệnh Caroli Nang đường mật

Ung thư biểu mô tụy U túi mật U mạch máu U đường mật Di căn

Viêm đường mật cấp- mạn tính Sỏi đường mật

Nguyên nhân khác

Hội chứng Mirrizi Viêm tụy cấp

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Ống mật chủ bình thường có đường kính khoảng 6mm Khi đường kính ông mật chủ trên 10mm => dãn ống mật chủ

Dãn ống mật chủ- dãn đường mật trong gan

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính

Nang đường mật

A: nang đường mật B: nang đường mật với ung thư biểu mô ( mũi tên) D: MRCP dãn ống mật chủ

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính Bệnh Caroli ( dãn ống mật trong gan bẩm sinh có thể kèm xơ chai đường mật

Dãn đường mật với đốm trung tâm đặc trưng

Biến chứng

sỏi đường mật viêm đường mật- áp xe xơ gan ung thư đường mật

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính

Sỏi đường mật

Nhiều sỏi nhỏ trong túi mật

Hình ảnh Hình ảnh cấu trúc tăng âm Có bóng lưng Có thề di động theo tư thế BN

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính

Dãn đường mật với đốm trung tâm đặc trưng

Sỏi trong gan-

Sỏi trong gan

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính

Sỏi trong gan-

Sỏi trong gan

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính Sỏi ống mật chủ

A; đường mật bình thường B: ống mật chủ

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính Sỏi ống mật chủ

Sỏi ống mật chủ ( có bóng lưng) kém dãn ống mật chủ

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính Sỏi ống mật chủ

Sỏi ống mật chủ kém dãn ống mật chủ- Dày thành ống mật chủ=> viêm ống mật

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính Sỏi ống mật chủ

Sỏi ống mật chủ kém dãn ống mật chủ- Dày thành ống mật chủ=> viêm ống mật

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính Sỏi ống mật chủ

Sỏi ống mật chủ kém dãn ống mật chủ Hơi trong ống mật

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính Viêm đường mật do kí

sinh trùng

A giun đũa trong túi mật B dấu nòng sùng ( giun trong đường mật)

Giun đũa (ascaris lumbricoides) trong đường mật

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính Viêm đường mật do kí

sinh trùng

A sán lá gan trong ống gan trái B trên CT scan

Sán lá gan , giun lươn(Clonorchiasis và Opisthorchiasis). gây nhiều đợt nhiễm trùng đường mật, chảy máu đường mật. Sán ký sinh trong đường mật gây quá sản biểu môn đường mật- sỏi mật

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính Bệnh lý đường mật do HIV

A dày không đều thành ống mât gây hẹp ống dẫn mật B ống mật chủ dãn và thành dày không đều

Nhiễm HIV có thể gây nhiễm trùng đường mật với các nguyên nhân hiếm gặp ( CMV, Mycobacteria, bartonella..) Nhiễm HIV làm giảm thải trứng sán S.mansoni ra phân do giảm phản ứng tạo u hạt và tăng giữ trứng trong tổ chức.

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Lành tính Bệnh lý đường mật do HIV

C, D u nhú gây hẹp đường mật

Nhiễm HIV có thể gây nhiễm trùng đường mật với các nguyên nhân hiếm gặp ( CMV, Mycobacteria, bartonella..) Nhiễm HIV làm giảm thải trứng sán S.mansoni ra phân do giảm phản ứng tạo u hạt và tăng giữ trứng trong tổ chức.

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Ác tính

U đường mật- u biểu mô tuyến tụy- u di căn chèn ép

U vùng đầu tụy gây hẹp ống mật chủ

Thường biểu hiện cấu trúc echo không đồng nhất chiếm toàn bộ đường mật hoặc dày thành đường mật hoặc polyp

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Ác tính

A: u vủng đầu tụy mặt sau gan chèn ép ống mật chủ chỉ còn thấy ống gan 2 bên B: ống mật chủ ( mũi tên đen) với stent đường mật ( mũi tên lớn)

U tuyến tụy

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Ác tính

A, B: u đường mật (*) gây dãn ống gan trái phải C : U đường mật (*) trên CT scan

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Ác tính

Bệnh nhân nhập viện vì đau bụng nhiều vùng thượng vị- nôn nhiều

A: ống mật chủ (CD) dãn 18mm, dãn ống tụy B: khối u mặt sau túi mật C: lòng tá tràng (DUOD) chứa đầy dich -thức ăn D: u tá tràng trên CT scan

SIÊU ÂM TRONGNHIỄM TRÙNG ĐƯỜNG MẬT – TẮC MẬT

Nguyên nhân khác Hội chứng Mirizzi

Gây ra do sỏi kẹt ở ống túi mật hoặc cổ túi mật chèn ép lên đường mật gần kề làm tắc 1 phần hay hoàn toàn ống gan

A: ống mật chủ (CD) dãn 18mm, dãn ống tụy B: khối u mặt sau túi mật C: lòng tá tràng (DUOD) chứa đầy dich -thức ăn D: u tá tràng trên CT scan

Tài liệu tham khảo: 1. Clinical Ultrasound 3rd edition (2011), Chapter 14: Gallblader and Biliary tree 2. Diagnotic Ultrasound 4th edition (2011), Chapter 6: The Biliary tree and Gallblader 3. Ultrasound Clinic (2007) , Chapter Ultrasound Imaging of the Biliray Track