(cid:72)(cid:228)(cid:99) (cid:118)(cid:105)(cid:214)(cid:110) (cid:113)(cid:117)(cid:169)(cid:110) (cid:121)

(cid:66)(cid:233) (cid:109)(cid:171)(cid:110) (cid:83)(cid:232)(cid:116) (cid:114)(cid:208)(cid:116) (cid:45) (cid:75)(cid:83)(cid:84) (cid:45) (cid:67)(cid:84)

(cid:83)(cid:184)(cid:110)(cid:32)(cid:108)(cid:184) (cid:103)(cid:97)(cid:110) (cid:110)(cid:104)(cid:225)

(cid:84)(cid:83) (cid:78)(cid:103)(cid:117)(cid:121)(cid:212)(cid:110) (cid:78)(cid:103)(cid:228)(cid:99) (cid:83)(cid:97)(cid:110)

(cid:83)(cid:184)(cid:110)(cid:32)(cid:108)(cid:184) (cid:103)(cid:97)(cid:110) (cid:110)(cid:104)(cid:225)

(cid:116)(cid:230)(cid:110)(cid:103) (cid:113)(cid:117)(cid:97)(cid:110)

(cid:61550) (cid:67)(cid:227) (cid:51)(cid:32)(cid:108)(cid:111)(cid:185)(cid:105)(cid:32)(cid:83)(cid:76)(cid:71)(cid:78)(cid:32)(cid:103)(cid:169)(cid:121) (cid:98)(cid:214)(cid:110)(cid:104) (cid:99)(cid:104)(cid:111) (cid:110)(cid:103)(cid:173)(cid:234)(cid:105)(cid:46)

(cid:61550) (cid:80)(cid:104)(cid:169)(cid:110) (cid:98)(cid:232) (cid:99)(cid:104)(cid:241) (cid:121)(cid:213)(cid:117) (cid:235) (cid:99)(cid:104)(cid:169)(cid:117) (cid:184)(cid:58) (cid:84)(cid:114)(cid:117)(cid:110)(cid:103) (cid:81)(cid:117)(cid:232)(cid:99)(cid:44) (cid:78)(cid:104)(cid:203)(cid:116) (cid:66)(cid:182)(cid:110)(cid:44) (cid:84)(cid:114)(cid:105)(cid:210)(cid:117) (cid:84)(cid:105)(cid:170)(cid:110)(cid:44) (cid:167)(cid:181)(cid:105)(cid:32)(cid:76)(cid:111)(cid:97)(cid:110)(cid:44)(cid:32)(cid:76)(cid:181)(cid:111)(cid:44) (cid:67)(cid:97)(cid:109)(cid:112)(cid:117)(cid:99)(cid:104)(cid:105)(cid:97)(cid:44) (cid:86)(cid:105)(cid:214)(cid:116) (cid:78)(cid:97)(cid:109)(cid:8230)

(cid:61550) (cid:84)(cid:104)(cid:101)(cid:111) (cid:173)(cid:237)(cid:99) (cid:116)(cid:221)(cid:110)(cid:104) (cid:116)(cid:114)(cid:170)(cid:110) (cid:116)(cid:104)(cid:213) (cid:103)(cid:105)(cid:237)(cid:105) (cid:99)(cid:227) (cid:107)(cid:104)(cid:111)(cid:182)(cid:110)(cid:103) (cid:49)(cid:57) (cid:116)(cid:114)(cid:105)(cid:214)(cid:117)

(cid:110)(cid:103)(cid:173)(cid:234)(cid:105) (cid:109)(cid:190)(cid:99) (cid:98)(cid:214)(cid:110)(cid:104) (cid:110)(cid:181)(cid:121)(cid:32)(cid:40)(cid:87)(cid:72)(cid:79)(cid:44)(cid:32)(cid:49)(cid:57)(cid:57)(cid:53)(cid:41)(cid:46)

(cid:61550) (cid:86)(cid:105)(cid:214)(cid:116) (cid:78)(cid:97)(cid:109)(cid:44) (cid:98)(cid:214)(cid:110)(cid:104) (cid:112)(cid:104)(cid:169)(cid:110) (cid:98)(cid:232) (cid:235) (cid:50)(cid:49) (cid:116)(cid:216)(cid:110)(cid:104)(cid:46) (cid:67)(cid:104)(cid:241) (cid:121)(cid:213)(cid:117) (cid:235) (cid:118)(cid:239)(cid:110)(cid:103) (cid:174)(cid:229)(cid:110)(cid:103) (cid:98)(cid:187)(cid:110)(cid:103) (cid:66)(cid:190)(cid:99) (cid:66)(cid:233)(cid:58) (cid:78)(cid:105)(cid:110)(cid:104) (cid:66)(cid:215)(cid:110)(cid:104)(cid:44)(cid:32)(cid:78)(cid:97)(cid:109) (cid:167)(cid:222)(cid:110)(cid:104)(cid:44)(cid:32)(cid:78)(cid:97)(cid:109)(cid:32)(cid:72)(cid:181)(cid:8230) (cid:77)(cid:105)(cid:210)(cid:110) (cid:84)(cid:114)(cid:117)(cid:110)(cid:103)(cid:58) (cid:80)(cid:104)(cid:243) (cid:89)(cid:170)(cid:110)(cid:44) (cid:66)(cid:215)(cid:110)(cid:104) (cid:167)(cid:222)(cid:110)(cid:104)(cid:44) (cid:81)(cid:117)(cid:182)(cid:110)(cid:103) (cid:78)(cid:103)·

i(cid:8230)

Giíi thiÖu h×nh thÓ

(cid:83)(cid:184)(cid:110) (cid:116)(cid:114)(cid:173)(cid:235)(cid:110)(cid:103) (cid:116)(cid:104)(cid:181)(cid:110)(cid:104) (cid:84)(cid:114)(cid:248)(cid:110)(cid:103) (cid:115)(cid:184)(cid:110)(cid:32)(cid:108)(cid:184) (cid:103)(cid:97)(cid:110) (cid:110)(cid:104)(cid:225)

(cid:79)(cid:46) (cid:118)(cid:105)(cid:118)(cid:101)(cid:114)(cid:114)(cid:105)(cid:110)(cid:105) (cid:79)(cid:46) (cid:102)(cid:101)(cid:108)(cid:105)(cid:110)(cid:101)(cid:117)(cid:115)

(cid:67)(cid:46) (cid:115)(cid:105)(cid:110)(cid:101)(cid:110)(cid:115)(cid:105)(cid:115) c¸c lo¹i slgn g©y bÖnh

(cid:72)(cid:215)(cid:110)(cid:104) (cid:116)(cid:104)(cid:211) (cid:51)(cid:32)(cid:108)(cid:111)(cid:185)(cid:105)(cid:32)(cid:115)(cid:184)(cid:110)(cid:32)(cid:108)(cid:184) (cid:103)(cid:97)(cid:110) (cid:98)(cid:208)

(cid:79)(cid:112)(cid:105)(cid:115)(cid:116)(cid:104)(cid:111)(cid:114)(cid:115)(cid:105)(cid:115) (cid:102)(cid:101)(cid:108)(cid:105)(cid:110)(cid:101)(cid:117)(cid:115)

(cid:79)(cid:112)(cid:105)(cid:115)(cid:116)(cid:104)(cid:111)(cid:114)(cid:115)(cid:105)(cid:115) (cid:118)(cid:105)(cid:118)(cid:101)(cid:114)(cid:114)(cid:105)(cid:110)(cid:105)

(cid:67)(cid:76)(cid:79)(cid:78)(cid:79)(cid:82)(cid:67)(cid:72)(cid:73)(cid:83) (cid:83)(cid:73)(cid:78)(cid:69)(cid:110)(cid:115)(cid:73)(cid:83)

(cid:49)(cid:46) (cid:174)(cid:198)(cid:99) (cid:174)(cid:105)(cid:211)(cid:109) (cid:115)(cid:105)(cid:110)(cid:104) (cid:104)(cid:228)(cid:99)

(cid:67)(cid:104)(cid:117) (cid:107)(cid:250) (cid:115)(cid:105)(cid:110)(cid:104) (cid:104)(cid:228)(cid:99) (cid:118)(cid:181) (cid:104)(cid:215)(cid:110)(cid:104) (cid:116)(cid:104)(cid:248)(cid:99) (cid:108)(cid:169)(cid:121) (cid:110)(cid:104)(cid:105)(cid:212)(cid:109) (cid:99)(cid:241)(cid:97) (cid:98)(cid:214)(cid:110)(cid:104) (cid:115)(cid:108)(cid:103)(cid:110)

(cid:49)(cid:46) (cid:167)(cid:198)(cid:99) (cid:174)(cid:105)(cid:211)(cid:109) (cid:115)(cid:105)(cid:110)(cid:104) (cid:104)(cid:228)(cid:99)

(cid:61636) S¸n tr­ëng thµnh kÝ sinh ë ®­êng

dÉn mËt trong gan, ®Î trøng, trøng

theo èng dÉn mËt vµo ruét, theo

ph©n ra ngoµi.

(cid:61636) Sau khi r¬i vµo n­íc, trøng ph¸t

triÓn thµnh Êu trïng l«ng(cid:61614) vµo èc(cid:61614)

Êu trïng ®u«i(cid:61614) vµo c¸ (cid:61614) nang Êu

trïng (qua 2 vËt chñ phô).

V ß n g ® ê

i

i

(cid:105)

s n h h ä c

c ñ a

(cid:105)

(cid:115) (cid:110) (cid:101) (cid:110) (cid:115) (cid:115)

s ¸ n

l

¸ g a n n h á (cid:67)

(cid:46)

(cid:49)(cid:46) (cid:167)(cid:198)(cid:99) (cid:174)(cid:105)(cid:211)(cid:109) (cid:115)(cid:105)(cid:110)(cid:104) (cid:104)(cid:228)(cid:99)

(cid:61636) Ng­êi hoÆc c¸c vËt chñ chÝnh kh¸c (chã, mÌo(cid:8230)) ¨n c¸ cã nang Êu trïng cßn sèng; khi ®Õn t¸ trµng, Êu trïng tho¸t nang.

(cid:61636) Sau 15 giê Êu trïng ®i ng­îc lªn ®­êng dÉn

mËt, hoÆc ®­êng dÉn tôy; sau 1 th¸ng ph¸t triÓn

thµnh s¸n truëng thµnh vµ kÝ sinh ë ®ã.

(cid:61636) Trong c¬ thÓ ng­êi s¸n sèng ®­îc: 15 - 25

n¨m.

(cid:50)(cid:46) (cid:86)(cid:97)(cid:105) (cid:116)(cid:114)(cid:223) (cid:121) (cid:104)(cid:228)(cid:99)

(cid:61636) T¹i n¬i kÝ sinh ë èng mËt, èng tôy, s¸n l¸ g©y ph¶n øng viªm, t¨ng sinh tæ chøc liªn kÕt vµ cã thÓ dÉn ®Õn x¬ chai. Thµnh èng mËt, èng tôy dµy lªn, cã thÓ g©y t¾c hoÆc g©y ung th­.

(cid:61636) Tr­êng hîp nhiÔm Ýt s¸n: bÖnh tiÕn triÓn thÇm lÆng, Ýt hoÆc kh«ng cã biÓu hiÖn l©m sµng.

(cid:61636) Tr­êng hîp nhiÔm nhiÒu s¸n (kho¶ng 100 s¸n trë lªn): triÖu chøng l©m sµng râ.

(cid:50)(cid:46) (cid:86)(cid:97)(cid:105) (cid:116)(cid:114)(cid:223) (cid:121) (cid:104)(cid:228)(cid:99)

(cid:61636) BiÓu hiÖn LS ®a d¹ng, víi triÖu chøng kh«ng ®Æc tr­ng: ng­êi mÖt mái, kÐm ¨n, ®au vïng rèn, vïng h¹ s­ên ph¶i, ®i láng, t¸o xen kÏ, cã thÓ cã biÓu hiÖn dÞ øng, næi mÒ ®ay, lªn c¬n hen(cid:8230) b¹ch cÇu ¸i toan t¨ng cao: 15 - 25%. (cid:61636) TriÖu chøng th­êng gÆp: viªm tói mËt, viªm ®­êng dÉn mËt m¹n tÝnh: vµng da, ch¶y m¸u cam, ®au vïng gan, ®Çy bông, ®i láng, gan s­ng to(cid:8230)

(cid:50)(cid:46) (cid:86)(cid:97)(cid:105) (cid:116)(cid:114)(cid:223) (cid:121) (cid:104)(cid:228)(cid:99)

(cid:61636) NÕu s¸n kÝ sinh ë ®­êng dÉn tôy, cã biÓu hiÖn viªm tôy cÊp hoÆc m¹n(cid:8230) (cid:61636) NÕu s¸n l¸ kÝ sinh ë c¶ ®­êng mËt vµ ®­êng tôy biÓu hiÖn bÖnh phøc t¹p ®a d¹ng, cã thÓ x¬ gan, suy mßn, cæ tr­íng(cid:8230) (cid:61636) BÖnh nh©n thuêng kh«ng chÕt v× s¸n l¸ gan nhá, mµ chÕt v× nhiÔm trïng, do søc ®Ò kh¸ng c¬ thÓ gi¶m sót.

(cid:51)(cid:46) (cid:67)(cid:104)(cid:200)(cid:110) (cid:174)(cid:111)(cid:184)(cid:110)

3.1. L©m sµng:

Tuy cã nhiÒu biÓu hiÖn l©m sµng kh¸ râ nh­ng kh«ng ®Æc hiÖu.

3.2. KÝ sinh trïng häc:

§©y lµ chÈn ®o¸n cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh, xÐt nghiÖm ph©n hoÆc dÞch t¸ trµng, dÞch mËt t×m trøng.

(cid:51)(cid:46) (cid:67)(cid:104)(cid:200)(cid:110) (cid:174)(cid:111)(cid:184)(cid:110)

3.3. MiÔn dÞch häc:

C¸c ph¶n øng øng miÔn dÞch víi kh¸ng nguyªn cña SLGN nh­ miÔn dÞch huúnh quang, ELISA cã tÝnh ®Æc hiÖu cao.

3.4. DÞch tÔ häc:

X¸c ®Þnh c¸c yÕu tè dÞch tÔ häc cã vai trß rÊt quan träng, nh­ ë vïng dÞch tÔ s¸n l¸ gan nhá l­u hµnh, cã thãi quen ¨n gái c¸.

(cid:52)(cid:46) (cid:174)(cid:105)(cid:210)(cid:117) (cid:116)(cid:114)(cid:222)

+ Cloroquin diphosphate: thuèc tr­íc ®©y dïng.

+ Hexachloroparaxylol (cloxyl): uèng 50 mg/kg/ ngµy, uèng c¸ch ngµy, ®iÒu trÞ 5 - 12 ngµy.

+ Bithionol: liÒu 30 - 50 mg/kg thÓ träng 1 ngµy,

uèng c¸ch nhËt 2 - 3 tuÇn.

+ Praziquantel: liÒu 75mg/ kg thÓ träng/ chia ba

lÇn trong ngµy uèng 1 - 2 ngµy.

(cid:53)(cid:46) (cid:100)(cid:222)(cid:99)(cid:104) (cid:116)(cid:212) (cid:104)(cid:228)(cid:99) (cid:118)(cid:181) (cid:112)(cid:104)(cid:223)(cid:110)(cid:103) (cid:99)(cid:104)(cid:232)(cid:110)(cid:103)

C¸c tØnh miÒn B¾c cã loµi (cid:67)(cid:46)(cid:115)(cid:105)(cid:110)(cid:101)(cid:110)(cid:115)(cid:105)(cid:115)(cid:46) C¸c tØnh miÒn Nam cã loµi (cid:79)(cid:46)(cid:118)(cid:105)(cid:118)(cid:101)(cid:114)(cid:114)(cid:105)(cid:110)(cid:105)(cid:46)

5.1. Nguån bÖnh:ng­êi, chã, mÌo.

5.2. MÇm bÖnh: nang Êu trïng SLGN ë vËt chñ phô

2.

5.3. §­êng l©y: ®­êng tiªu ho¸.

5.4. Phßng bÖnh: kh«ng ¨n ch­a nÊu chÝn kÜ. §iÒu trÞ

triÖt ®Ó cho ng­êi bÖnh, qu¶n lÝ nguån ph©n, kh«ng nu«i c¸ b»ng ph©n ng­êi.