Bài giảng Sử dụng thuốc trong điều trị viêm phổi

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:52

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Sử dụng thuốc trong điều trị viêm phổi, được biên soạn với mục tiêu giúp các bạn học có thể trình bày được cách đánh giá và phân tầng nguy cơ bệnh nhân trong điều trị viêm phổi mắc phải cộng đồng (CAP), viêm phổi mắc phải bệnh viện (HAP) và viêm phổi liên quan đến thở máy (VAP); Trình bày được nguyên tắc sử dụng kháng sinh trong điều trị CAP, HAP và VAP;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Sử dụng thuốc trong điều trị viêm phổi

SỬ DỤNG THUỐC TRONG ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔI BM Dược lâm sàng – Trường Đại học Dược Hà Nội Hà Nội, 2021
MỤC TIÊU HỌC TẬP 1. Trình bày được cách đánh giá và phân tầng nguy cơ bệnh nhân trong điều trị viêm phổi mắc phải cộng đồng (CAP), viêm phổi mắc phải bệnh viện (HAP) và viêm phổi liên quan đến thở máy (VAP) 2. Trình bày được nguyên tắc sử dụng kháng sinh trong điều trị CAP, HAP và VAP - Lựa chọn kháng sinh kinh nghiệm - Theo dõi điều trị và điều chỉnh phác đồ kháng sinh - Một số lưu ý khác trong điều trị
TÀI LIỆU HỌC TẬP & THAM KHẢO 1. Silde bài giảng 2. Bộ Y tế (2015), Hướng dẫn sử dụng kháng sinh. 3. Hội hô hấp Việt Nam-Hội hồi sức cấp cứu và chống độc Việt Nam (2017), Khuyến cáo chẩn đoán và điều trị viêm phổi bệnh viện viêm phổi thở máy 4. Joseph DiPiro, Pharmacotherapy: A Pathophysiologic Approach 10th. Chapter 107. Lower Respiratory Tract Infections. 5. Infectious Diseases Society of America/American Thoracic Society consensus guidelines on the management of community-Acquired Pneumonia in Adults (2007). 6. Diagnosis and Treatment of Adults with Community-acquired pneumonia, An Official Clinical Practice Guideline of the American Thoracic Society and Infectious Diseases Society of America, 2019 7. Infectious Diseases Society of America and the American Thoracic Society - IDSA/ATS (2016), Guidelines for the management of Adults with Hospital – Acquired, Ventilator-associated Pneumonia 8. ERS/ESICM/ESCMID/ALAT (2017), International ERS/ESICM/ESCMID/ALAT guidelines for the management of hospital- acquired pneumoniae and ventilator-associated pneumoniae 9. Bộ Y tế (2020), “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị viêm phổi mắc phải cộng đồng ở người lớn”
Các câu hỏi cho sinh viên trước vào bài học 1. Các cách phân loại viêm phổi ? 2. Các nguyên nhân thường gặp trong viêm phổi? 3. Chẩn đoán viêm phổi (dựa trên LS, cận LS)?
PHÂN LOẠI – theo nơi mắc bệnh Viêm phổi Pneumonia Viêm phổi mắc phải Viêm phổi bệnh viện ở cộng đồng Nosocomial Pneumonia Community – Acquired (NP) Pneumonia (CAP) ?? Viêm phổi liên quan Viêm phổi liên quan Viêm phổi mắc phải thở máy chăm sóc y tế bệnh viện (HAP) (VAP) (HCAP)
Phân biệt CAP, HAP và VAP Viêm phổi mắc phải ở cộng đồng là tình trạng nhiễm khuẩn của nhu mô phổi xảy ra ở ngoài bệnh viện. Viêm phổi mắc phải bệnh viện (HAP) là tổn thương nhiễm trùng phổi xuất hiện sau khi bệnh nhân nhập viện ít nhất 48h mà trước đó không có biểu hiện triệu chứng hoặc ủ bệnh tại thời điểm nhập viện. Trường hợp bệnh nhân đã được đặt ống nội khí quản, viêm phổi xuất hiện sau 48h thở máy được định nghĩa là viêm phổi liên quan đến thở máy (VAP). IDSA/ATS 2016
Khái niệm HCAP ?? Viêm phổi liên quan đến chăm sóc y tế (HCAP), là loại viêm phổi tiến triển có thể tại bệnh viện hoặc ngoài bệnh viện, các bệnh nhân đó chỉ cần có tiền sử tiếp xúc với các chăm sóc y tế có nguy cơ mang vi khuẩn đa kháng thuốc: ▪ nằm viện trong vòng 90 ngày ▪ nằm điều trị tại các trung tâm điều dưỡng ▪ chạy thận nhân tạo tại nhà ▪ tiếp xúc với thành viên trong gia đình có chứa vi khuẩn đa kháng. Thuật ngữ HCAP hiện nay không còn áp dụng.
VIÊM PHỔI MẮC PHẢI Ở CỘNG ĐỒNG (Community – Acquired Pneumonia – CAP)
VIÊM PHỔI MẮC PHẢI Ở CỘNG ĐỒNG (Community – Acquired Pneumonia – CAP) 1. ĐÁNH GIÁ VÀ PHÂN TẦNG NGUY CƠ BỆNH NHÂN - Đánh giá mức độ nặng - Chiến lược quản lý bệnh nhân - Đánh giá nguy cơ mắc MRSA, Pseudomonas 2. SỬ DỤNG KHÁNG SINH TRONG ĐIỀU TRỊ CAP - Điều trị kinh nghiệm - Theo dõi điề trị và điều chỉnh phác đồ kháng sinh (bao gồm điều trị theo đích vi khuẩn) 3. MỘT SỐ LƯU Ý TRONG ĐIỀU TRỊ - Chuyển đổi đường dùng IV - PO - Thời gian sử dụng kháng sinh - Lưu ý khác
TÁC NHÂN GÂY BỆNH – vi khuẩn VK KHÔNG ĐIỂN HÌNH PHẾ CẦU Chlamydia pneumoniae Mycoplasma pneumoniae Streptococcus Chlamydophyla psittaci pneumoniae Legionella spp VK KHÁC Haemophilus influenzae Staphylococcus aureus Các trực khuẩn Gram (-)
TÁC NHÂN GÂY BỆNH
Yếu tố nguy cơ nhiễm các tác nhân gây bệnh
TÁC NHÂN GÂY BỆNH – theo dữ liệu nghiên cứu tại VN N = 339 N = 182
ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ NẶNG MỤC ĐÍCH CỦA ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ NẶNG? • Quyết định khu vực điều trị (ngoại trú, nhập viện điều trị tại Khoa Nội/khoa Hô hấp hay điều trị tại khoa hồi sức tích cực • Xét nghiệm cần làm, ví dụ: xét nghiệm vi sinh • Phác đồ kháng sinh theo kinh nghiệm BTS (2009): CAP
ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ NẶNG CÓ CÁC MÔ HÌNH DỰ ĐOÁN MỨC ĐỘ NẶNG NÀO? Mô hình dự đoán Đặc điểm CRB65/ CURB65 Dễ xác định, đơn giản PSI (FINE) Đánh giá chi tiết SCAPE Phù hợp để đánh giá CAP nặng PIRO
CURB65 và CRB65 Yếu tố Điểm Lưu ý Confusion: Rối loạn ý thức, lú lẫn 1 Ure > 7 mmol/L 1 > 19,6 mg/dl Respiratory rate: Nhịp thở > 30 1 nhịp/phút Blood pressure: Hạ huyết áp 1 HA tâm thu < 90 mmHg Hoặc HA tâm trương < 60 mmHg Tuổi ≥ 65 1 British Thoracic Society (2009): CAP
CURB65 Điểm CURB65 Tiên lượng tử vong 30 ngày Mức độ CAP 0 - 1 điểm 1,5% Nhẹ 2 điểm 9,2% Trung bình 3 – 5 điểm 22% Nặng (1) Các giá trị tính điểm đều là những giá trị ngưỡng ➔ đánh giá không hoàn toàn chính xác (2) Một số yếu tố nguy cơ quan trọng khác không được xem xét, ví dụ bệnh mắc kèm (3) Cần phối hợp cùng đánh giá lâm sàng, cân nhắc bệnh lý mắc kèm, hoan cảnh sống của bệnh nhân
CHIẾN LƯỢC QUẢN LÝ BỆNH NHÂN, theo CURB65 CURB 65 Thang điểm CURB–65 đơn giản, dễ nhớ, chỉ có một Điều trị dựa trên CRB65 và các nhận thông số cận lâm sàng là định lâm sàng Ure vì thế rất tiện dụng để sử dụng trong chẩn đoán mức độ nặng VPMPCĐ tại Nhóm 1 Nhóm 2 Nhóm 3 lần khám đầu tiên tại 0 – 1 điểm 2 điểm 3 – 5 điểm phòng khám ngoại trú Điều trị nội trú Điều trị nội trú Điều trị ngắn hạn hoặc (4-5 điểm: ngoại trú ngoại trú có kiểm ICU) soát Xem xét hoàn cảnh xã hội và các hỗ trợ tại nhà và mong muốn của bệnh nhân khi quyết định nơi điều trị
Pneumonia Severity Index (PSI) Các yếu tố nguy cơ được dùng để đánh giá mức độ nặng theo PSI: (1) Tuổi; (2) Đặc điểm dân số học (giới tính, nơi ở); (3) Bệnh đồng mắc (ung thư, bệnh gan, suy tim ứ huyết, bệnh mạch máu não, bệnh thận); (4) Đặc điểm khám lâm sàng (tri giác, tần số thở, huyết áp, thân nhiệt, mạch); (5) Kết quả xét nghiệm (pH máu, BUN, natri máu, đừờng máu, Hct, PaO2, tràn dịch màng phổi trên X-quang hay siêu âm).
Pneumonia Severity Index (PSI) Các tiêu chí Điểm Các tiêu chí Điểm Tuổi Các dấu hiệu thực thể Nam Tuổi Thay đổi ý thức/tri giác +20 Nữ Tuổi - 10 Nhịp thở ≥ 30 lần/phút +20 Sống ở nhà điều +10 Huyết áp tâm thu < 90mmHg +20 dưỡng Nhiệt độ cơ thể