07/01/2016
1
TAI BIẾN TRUYỀN MÁU
Tai biến truyền máu là tất cả các phản
ứng có hại liên quan đến việc truyền
máu xảy ra trên bệnh nhân trong và
sau khi truyền máu
07/01/2016
2
Phân loại tai biến truyền máu
Cấp Mạn
Do miễn
dịch - Tan máu cấp
- Sốt không do tan máu
- Dị ứng
- Phản vệ
- Phù phổi không do bệnh tim
- Tan máu muộn
- Đồng miễn dịch
- Bệnh mảnh ghép chống
túc chủ
Không do
miễn dịch - Nhiễm khuẩn
- Quá tải tuần hoàn
- Các tai biến do truyền máu
khối lượng lớn
- Dư sắt (nhiễm
hemosiderin)
Các tai biến có thể gây tử
vong
Tan máu cấp
Phù phổi không do bệnh tim
Nhiễm khuẩn
Phản vệ
Bệnh mảnh ghép chống túc chủ
07/01/2016
3
Phản ứng tan máu cấp do
truyền máu
Khái niệm:
Xảy ra rất sớm sau truyền chế phẩm hồng
cầu không tương hợp
Hồng cầu bị phá hủy nhanh chóng
Triệu chứng LS có thể xảy ra sau vài phút
truyền máu
Phản ứng tan máu cấp do
truyền máu
Bệnh sinh
Thường do truyền hồng cầu không tương đồng hệ
nhóm máu ABO.
Kháng thể IgM anti-A hoặc anti-B sẽ ngưng kết các hồng
cầu có kháng nguyên tương ứng được truyền vào
hoạt hoá bổ thể tan máu nội mạch.
choáng, suy thận cấp và đông máu rải rác nội
mạch tử vong.
Có thể gây tan máu ngoại mạch
Anti-K, anti-Jka
07/01/2016
4
Phản ứng tan máu cấp do
truyền máu
Lâm sàng
Sốt, lạnh run, đau ngực, đau lưng, đau tại
vị trí truyền máu, nôn mửa, khó thở, đái
huyết sắc tố, vô niệu, xuất huyết, hạ huyết
áp và choáng.
Bệnh nhân đang được gây mê
hạ huyết áp không điều chỉnh được
đái huyết sắc tố
xuất huyết ồ ạt.
Phản ứng tan máu cấp do
truyền máu
Dự phòng
xác định chính xác mẫu nghiệm, bệnh nhân
định lại nhóm máu và thử phản ứng chéo tại giường trước khi
truyền máu.
Điều trị
ngừng truyền máu ngay
lưu kim truyền
Điều trị: nâng huyết áp và duy trì dòng máu qua thận bằng truyền
dịch và dùng thuốc lợi tiểu.
kiểm tra lại ngay nhóm máu và thủ tục chuyên môn.
Xét nghiệm tìm huyết sắc tố trong huyết thanh và nghiệm pháp
Coombs
Đánh giá tình trạng tan máu bằng định lượng LDH và đo
hematocrit. Bilirubin gián tiếp huyết thanh sẽ tăng cao sau đợt tan
máu cấp 3- 6 giờ
07/01/2016
5
Phản ứng tan máu muộn do
truyền máu
Khái niệm
Thường xảy ra ở bệnh nhân đã được miễn
dịch tạo ra kháng thể (do truyền máu
trước đó hay do mang thai) nhưng do hiệu
giá thấp chúng ta không phát hiện được
bằng phản ứng chéo.
Triệu chứng lâm sàng thường nhẹ
Phản ứng tan máu muộn do
truyền máu
Bệnh sinh
miễn dịch tiên phát hoặc thứ phát chống lại các
đồng kháng nguyên hồng cầu (kháng nguyên của
các hệ Kell, Duffy, Kidd hoặc Rh).
Kháng thể xuất hiện 1- 2 tuần sau khi bệnh nhân
tiếp xúc với kháng nguyên lạ.
Đáp ứng thứ phát sảy ra đặc hiệu ở bệnh nhân đã bị
mẫn cảm trước đó nhưng hiệu giá kháng thể giảm xuống
dưới mức có thể phát hiện được. Sau khi tiếp xúc lại với
kháng nguyên hồng cầu, hiệu giá kháng thể (thường là
IgG) sẽ tăng lên nhanh chóng sau 1- 5 ngày.
Kết hợp KN-KT gây tan máu ngoại mạch