ĐÁI THÁO ĐƯỜNG

Là nguyên nhân

Tăng tử vong

Là nguyên nhân Là nguyên nhân

hàng đầu gây cắt

hàng đầu của

tim mạch 2-4

hàng đầu gây mù

cụt chi không do

STM giai đọan

lần

ở tuổi lao động

chấn thương cuối

Nguyên nhân tiên phát đưa đến lọc thận

khác

Viêm cầu thận

10%

13%

700

Số lượng BN Dự kiến 95% CI

ĐTĐ 50.1%

THA 27%

600

) n à g n (

500

400

n ậ h t c ọ l

520,240

300

281,355

200

N B g n ợ ư

243,524 100

l ố S

r2=99.8%

0

1984

1988

1992

1996

2004

2000

2008

United States Renal Data System. Annual data report. 2000.

Tieán trieån cuûa toån thöông thaän trong ñaùi thaùo ñöôøng

Daáu hieäu sôùm nhaát cuûa toån thöông thaän trong ÑTÑ: albumin nieäu vi löôïng. Neáu khoâng ñieàu trò, 80-100% beänh nhaân ÑTÑ tyùp 1 vaø 20-40% beänh nhaân ÑTÑ tyùp 2 coù albumin nieäu vi löôïng seõ tieán trieån ñeán albumin nieäu löôïng lôùn.

Tieán trieån cuûa toån thöông thaän trong ñaùi thaùo ñöôøng

Moät khi ñaõ coù albumin nieäu löôïng lôùn, möùc loïc caàu thaän giaûm 10-12 ml/phuùt/ naêm.

Töông quan giöõa möùc giaûm ñaïm nieäu do ñieàu trò vaø vaän toác giaûm ñoä loïc caàu thaän

Diabetes

Non-Diabetes

15

15

10

10

5

5

R F G n i e n i l c e d

) r a e / y min ml/

(

0

0

f o e t a R

r=0.73 p<.001.

r = 0.47 p < 0.011

-5

-5

-100

-50

0

50

100

-100

-50

50

100

0 delta Proteinuria (% change from pretreatment)

Apperloo AJ et al; Kidney Int 1994; 45:S174-8.

Rossing P et al. Diabetologia. 1994;37:511-516.

©2006. American College of Physicians. All Rights Reserved.

So saùnh hieäu quaû baûo veä thaän cuûa ÖCMC vaø cheïn  trong beänh thaän ÑTÑ tyùp 2

LISINOPRIL ATENOLOL

 TNLS phaân nhoùm ngaãu nhieân treân 43 beänh nhaân ÑTÑ tyùp 2 coù taêng HA vaø beänh thaän.

-12%

 Can thieäp: Lisinopril 10- 20 mg/ngaøy hoaëc atenolol 50-100 mg/ngaøy.

 Keát quaû: HA 2 nhoùm giaûm töông ñöông (12 ± 2 vs 11± 1 mm Hg).

Möùc giaûm baøi xuaát albumin/nöôùc tieåu sau 1 naêm (p < 0,01)

-45%

(Nielsen FS et al. Diabetes 1994;43:1108-1113)

Baûo veä thaän baèng ÖCMC trong ñaùi thaùo ñöôøng tyùp 2 Nghieân cöùu BRILLIANT (Blood pressure, Renal effects, Insulin control, Lipids, Lisinopril And Nifedipine Trial)

 TNLS ña trung taâm, phaân nhoùm ngaãu nhieân, muø ñoâi.

 Ñoái töôïng: 335 ngöôøi beänh ÑTÑ tyùp 2 tuoåi TB 59, coù taêng

HA vaø albumin nieäu vi löôïng.

 Can thieäp: Lisinopril 10-20 mg/ngaøy hoaëc nifedipine retard

20-40 mg, 2 laàn/ngaøy (thôøi gian ñieàu trò 12 thaùng).

 TCÑG: Thay ñoåi HA vaø baøi xuaát albumin trong nöôùc tieåu.

(J Hum Hypertens 1996; 10: 185-192)

Keát quaû BRILLIANT Thay ñoåi huyeát aùp

Lisinopril

Nifedipine

Agardh C-D, Garcia-Puig J, J Charbonnel B et al. J Hum Hypertens 1996; 10: 185-192

Keát quaû BRILLIANT Thay ñoåi baøi xuaát albumin trong nöôùc tieåu

40%

p<0.0006 at 12 months

Lisinopril

Nifedipine

Agardh C-D, Garcia-Puig J, J Charbonnel B et al. J Hum Hypertens 1996; 10: 185-192

Baûo veä thaän baèng ÖCMC trong ñaùi thaùo ñöôøng tyùp 1

Nghieân cöùu EUCLID

(EURODIAB Controlled trial of Lisinopril in Insulin dependent Diabetes)

 TNLS phaân nhoùm ngaãu nhieân treân 530 beänh nhaân ÑTÑ tyùp 1

(15% coù albumin nieäu vi löôïng).

 Can thieäp : Lisinopril (10-20 mg/ngaøy) hoaëc placebo.

 TCÑG : Thay ñoåi cuûa möùc baøi xuaát albumin trong nöôùc tieåu.

(Lancet 1997; 349: 1787-1792)

Keát quaû EUCLID: Thay ñoåi möùc baøi xuaát albumin trong nöôùc tieåu

10

 AER sau 2 naêm= 2,2 µg/phuùt (p = 0,03)

18%

8

i

6

) n m / g µ (

4

 Placebo  Lisinopril

R E A

2

0

0

6

12

18

24

Time (months)

EUCLID Study Group. Lancet 1997; 349: 1787-1792

Keát quaû EUCLID: Nhoùm beänh nhaân coù albumin nieäu vi löôïng töø ñaàu

70

 AER sau 2 naêm= 38,5 µg/phuùt (p = 0,001)

60

50

i

40

49,7%

) n m / g µ (

30

R E A

20

10

0

 Placebo  Lisinopril

0

6

12

18

24

Time (months)

EUCLID Study Group. Lancet 1997; 349: 1787-1792

Cô cheá toån thöông thaän trong beänh thaän ñaùi thaùo ñöôøng

Taêng tính thaám caàu thaän vôùi caùc phaân töû lôùn

Taêng aùp löïc trong caàu thaän + toån thöông maøng ñaùy caàu thaän

Taêng loïc ñaïm huyeát töông

Ñaïm nieäu

Taùi haáp thu ñaïm quaù möùc taïi oáng thaän

Tín hieäu ñeán caùc gen phuï thuoäc NF-kB ôû nhaân  Caùc protein töông öùng ñöôïc toång hôïp vaø phoùng thích vaøo moâ keõ

Taêng sinh fibroblast

Roái loaïn bieät hoùa teá baøo oáng thaän

Xô hoùa thaän

(Ruggenenti P, Remuzzi G. J Am Soc Nephrol 1998;9:2157-2169)

Cô cheá taùc duïng cuûa caùc thuoác öùc cheá men chuyeån trong beänh thaän ñaùi thaùo ñöôøng

Dilation of efferent arteriole > dilation of afferent arteriole

Glomerulus

Bowman’s capsule

Afferent arteriole

Glomerular pressure  Albumin excretion rate

(Valentino VA et al. Arch Intern Med 1991;151:2367-2372)

Efferent arteriole

Thöû nghieäm laâm saøng ROADMAP

Beänh nhaân ÑTÑ tyùp 2 coù ít nhaát 1 yeáu toá nguy cô tim maïch

Olmesartan 40 mg/d Placebo control

n = 2200

n = 2200

3.2 years

3.2 years

# of CV deaths (prespecified endpoint)

16

Olmesartan:

14

12

5 fold risk CV death

10

(95% CI = 1.55 – 16.11)

8

P = .005

6

4

2

Despite lower BP in the olmesartan group -7/4 mmHg

Placebo Olmesartan

(N Engl J Med 2011;364:907-917)

Thöû nghieäm laâm saøng ORIENT

Beänh nhaân ÑTÑ coù beänh thaän toaøn phaùt – Nhaät vaø Hong Kong

Olmesartan 10 - 40 mg/d Placebo control

n = 282

n = 284

4 years

4 years

# of CV deaths

16

Olmesartan:

14

12

3 fold risk CV death

10

8

Sudden CV death Fatal stroke

6

4

2

Placebo Olmesartan

FDA Drug Safety Committee June 2010

Khuyến cáo của ADA cho bệnh thận ĐTĐ

 Kiểm soát tối ưu glucose huyết và huyết áp để làm chậm diễn tiến của

bệnh thận

 Đo creatinin huyết mỗi năm

 Giảm đạm trong khẩu phần đến 0,8-1g/kg/ngày ở giai đoạn sớm của

BTĐTĐ và 0,8g/kg/ngày ở giai đoạn trễ

 Bệnh nhân ĐTĐ có tiểu albumin, có chỉ định dùng ƯCMC hoặc ƯCTT,

có thể thay thế lẫn nhau khi không dung nạp

 CCĐ 2 thuốc trên khi có thai

 Kiểm tra creatinin huyết, kali huyết ở tất cả bệnh nhân ĐTĐ dùng

ƯCMC, ƯCTT, Lợi tiểu