ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Là nguyên nhân
Tăng tử vong
Là nguyên nhân Là nguyên nhân
hàng đầu gây cắt
hàng đầu của
tim mạch 2-4
hàng đầu gây mù
cụt chi không do
STM giai đọan
lần
ở tuổi lao động
chấn thương cuối
Nguyên nhân tiên phát đưa đến lọc thận
khác
Viêm cầu thận
10%
13%
700
Số lượng BN Dự kiến 95% CI
ĐTĐ 50.1%
THA 27%
600
) n à g n (
500
400
n ậ h t c ọ l
520,240
300
281,355
200
N B g n ợ ư
243,524 100
l ố S
r2=99.8%
0
1984
1988
1992
1996
2004
2000
2008
United States Renal Data System. Annual data report. 2000.
Tieán trieån cuûa toån thöông thaän trong ñaùi thaùo ñöôøng
Daáu hieäu sôùm nhaát cuûa toån thöông thaän trong ÑTÑ: albumin nieäu vi löôïng. Neáu khoâng ñieàu trò, 80-100% beänh nhaân ÑTÑ tyùp 1 vaø 20-40% beänh nhaân ÑTÑ tyùp 2 coù albumin nieäu vi löôïng seõ tieán trieån ñeán albumin nieäu löôïng lôùn.
Tieán trieån cuûa toån thöông thaän trong ñaùi thaùo ñöôøng
Moät khi ñaõ coù albumin nieäu löôïng lôùn, möùc loïc caàu thaän giaûm 10-12 ml/phuùt/ naêm.
Töông quan giöõa möùc giaûm ñaïm nieäu do ñieàu trò vaø vaän toác giaûm ñoä loïc caàu thaän
Diabetes
Non-Diabetes
15
15
10
10
5
5
R F G n i e n i l c e d
) r a e / y min ml/
(
0
0
f o e t a R
r=0.73 p<.001.
r = 0.47 p < 0.011
-5
-5
-100
-50
0
50
100
-100
-50
50
100
0 delta Proteinuria (% change from pretreatment)
Apperloo AJ et al; Kidney Int 1994; 45:S174-8.
Rossing P et al. Diabetologia. 1994;37:511-516.
©2006. American College of Physicians. All Rights Reserved.
So saùnh hieäu quaû baûo veä thaän cuûa ÖCMC vaø cheïn trong beänh thaän ÑTÑ tyùp 2
LISINOPRIL ATENOLOL
TNLS phaân nhoùm ngaãu nhieân treân 43 beänh nhaân ÑTÑ tyùp 2 coù taêng HA vaø beänh thaän.
-12%
Can thieäp: Lisinopril 10- 20 mg/ngaøy hoaëc atenolol 50-100 mg/ngaøy.
Keát quaû: HA 2 nhoùm giaûm töông ñöông (12 ± 2 vs 11± 1 mm Hg).
Möùc giaûm baøi xuaát albumin/nöôùc tieåu sau 1 naêm (p < 0,01)
-45%
(Nielsen FS et al. Diabetes 1994;43:1108-1113)
Baûo veä thaän baèng ÖCMC trong ñaùi thaùo ñöôøng tyùp 2 Nghieân cöùu BRILLIANT (Blood pressure, Renal effects, Insulin control, Lipids, Lisinopril And Nifedipine Trial)
TNLS ña trung taâm, phaân nhoùm ngaãu nhieân, muø ñoâi.
Ñoái töôïng: 335 ngöôøi beänh ÑTÑ tyùp 2 tuoåi TB 59, coù taêng
HA vaø albumin nieäu vi löôïng.
Can thieäp: Lisinopril 10-20 mg/ngaøy hoaëc nifedipine retard
20-40 mg, 2 laàn/ngaøy (thôøi gian ñieàu trò 12 thaùng).
TCÑG: Thay ñoåi HA vaø baøi xuaát albumin trong nöôùc tieåu.
(J Hum Hypertens 1996; 10: 185-192)
Keát quaû BRILLIANT Thay ñoåi huyeát aùp
Lisinopril
Nifedipine
Agardh C-D, Garcia-Puig J, J Charbonnel B et al. J Hum Hypertens 1996; 10: 185-192
Keát quaû BRILLIANT Thay ñoåi baøi xuaát albumin trong nöôùc tieåu
40%
p<0.0006 at 12 months
Lisinopril
Nifedipine
Agardh C-D, Garcia-Puig J, J Charbonnel B et al. J Hum Hypertens 1996; 10: 185-192
Baûo veä thaän baèng ÖCMC trong ñaùi thaùo ñöôøng tyùp 1
Nghieân cöùu EUCLID
(EURODIAB Controlled trial of Lisinopril in Insulin dependent Diabetes)
TNLS phaân nhoùm ngaãu nhieân treân 530 beänh nhaân ÑTÑ tyùp 1
(15% coù albumin nieäu vi löôïng).
Can thieäp : Lisinopril (10-20 mg/ngaøy) hoaëc placebo.
TCÑG : Thay ñoåi cuûa möùc baøi xuaát albumin trong nöôùc tieåu.
(Lancet 1997; 349: 1787-1792)
Keát quaû EUCLID: Thay ñoåi möùc baøi xuaát albumin trong nöôùc tieåu
10
AER sau 2 naêm= 2,2 µg/phuùt (p = 0,03)
18%
8
i
6
) n m / g µ (
4
Placebo Lisinopril
R E A
2
0
0
6
12
18
24
Time (months)
EUCLID Study Group. Lancet 1997; 349: 1787-1792
Keát quaû EUCLID: Nhoùm beänh nhaân coù albumin nieäu vi löôïng töø ñaàu
70
AER sau 2 naêm= 38,5 µg/phuùt (p = 0,001)
60
50
i
40
49,7%
) n m / g µ (
30
R E A
20
10
0
Placebo Lisinopril
0
6
12
18
24
Time (months)
EUCLID Study Group. Lancet 1997; 349: 1787-1792
Cô cheá toån thöông thaän trong beänh thaän ñaùi thaùo ñöôøng
Taêng tính thaám caàu thaän vôùi caùc phaân töû lôùn
Taêng aùp löïc trong caàu thaän + toån thöông maøng ñaùy caàu thaän
Taêng loïc ñaïm huyeát töông
Ñaïm nieäu
Taùi haáp thu ñaïm quaù möùc taïi oáng thaän
Tín hieäu ñeán caùc gen phuï thuoäc NF-kB ôû nhaân Caùc protein töông öùng ñöôïc toång hôïp vaø phoùng thích vaøo moâ keõ
Taêng sinh fibroblast
Roái loaïn bieät hoùa teá baøo oáng thaän
Xô hoùa thaän
(Ruggenenti P, Remuzzi G. J Am Soc Nephrol 1998;9:2157-2169)
Cô cheá taùc duïng cuûa caùc thuoác öùc cheá men chuyeån trong beänh thaän ñaùi thaùo ñöôøng
Dilation of efferent arteriole > dilation of afferent arteriole
Glomerulus
Bowman’s capsule
Afferent arteriole
Glomerular pressure Albumin excretion rate
(Valentino VA et al. Arch Intern Med 1991;151:2367-2372)
Efferent arteriole
Thöû nghieäm laâm saøng ROADMAP
Beänh nhaân ÑTÑ tyùp 2 coù ít nhaát 1 yeáu toá nguy cô tim maïch
Olmesartan 40 mg/d Placebo control
n = 2200
n = 2200
3.2 years
3.2 years
# of CV deaths (prespecified endpoint)
16
Olmesartan:
14
12
5 fold risk CV death
10
(95% CI = 1.55 – 16.11)
8
P = .005
6
4
2
Despite lower BP in the olmesartan group -7/4 mmHg
Placebo Olmesartan
(N Engl J Med 2011;364:907-917)
Thöû nghieäm laâm saøng ORIENT
Beänh nhaân ÑTÑ coù beänh thaän toaøn phaùt – Nhaät vaø Hong Kong
Olmesartan 10 - 40 mg/d Placebo control
n = 282
n = 284
4 years
4 years
# of CV deaths
16
Olmesartan:
14
12
3 fold risk CV death
10
8
Sudden CV death Fatal stroke
6
4
2
Placebo Olmesartan
FDA Drug Safety Committee June 2010
Khuyến cáo của ADA cho bệnh thận ĐTĐ
Kiểm soát tối ưu glucose huyết và huyết áp để làm chậm diễn tiến của
bệnh thận
Đo creatinin huyết mỗi năm
Giảm đạm trong khẩu phần đến 0,8-1g/kg/ngày ở giai đoạn sớm của
BTĐTĐ và 0,8g/kg/ngày ở giai đoạn trễ
Bệnh nhân ĐTĐ có tiểu albumin, có chỉ định dùng ƯCMC hoặc ƯCTT,
có thể thay thế lẫn nhau khi không dung nạp
CCĐ 2 thuốc trên khi có thai
Kiểm tra creatinin huyết, kali huyết ở tất cả bệnh nhân ĐTĐ dùng