Bài giảng Thân não, tiểu não

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Thân não, tiểu não được biên soạn với mục tiêu giúp các bạn học có thể mô tả vị trí, hình thể ngoài và hình thể trong của hành não; mô tả vị trí, hình thể ngoài và hình thể trong của cầu não; mô tả vị trí, hình thể ngoài và hình thể trong của trung não; mô tả vị trí, hình thể ngoài và hình thể trong của tiểu não; mô tả não thất tư. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Thân não, tiểu não

THÂN NÃO, TIỂU NÃO ThS. Hoàng Minh Tú
MỤC TIÊU 1. Mô tả vị trí, hình thể ngoài và hình thể trong của hành não 2. Mô tả vị trí, hình thể ngoài và hình thể trong của cầu não 3. Mô tả vị trí, hình thể ngoài và hình thể trong của trung não 4. Mô tả vị trí, hình thể ngoài và hình thể trong của tiểu não. 5. Mô tả não thất tư.
ĐẠI CƯƠNG Phần não sau phát triển với thành lưng bị toác rộng hình trám (để tạo thành não thất IV) được gọi là trám não. Trám não bao gồm hành não, cầu não và tiểu não vây quanh não thất IV. Mặt khác cầu não, hành não, trung não lại nằm trên một trục nên chúng được gọi chung là thân não.
HÀNH NÃO Hành não nhỏ nhưng là phần rất quan trọng của hệ thần kinh vì chứa các trung tâm quan trọng như trung tâm hô hấp, trung tâm tim mạch, trung tâm chế tiết và chuyển hoá. RÃNH HÀNH RÃNH HÀNH Ở dưới, hành não liên tục với tuỷ sống, ở trên liên tục với cầu não. CẦU CẦU Mặt ngoài hành não có các khe và rãnh giống như ở tuỷ sống. Các KHE GIỮA KHE GIỮA khe rãnh này chia dọc mỗi nửa CẦU hành não thành ba phần: NÃO - Phần trước là một khối lồi nằm kề với khe giữa - trước gọi là tháp VI hành. VI - Phần bên nằm giữa rãnh bên - THÁP VII VII trước và rãnh bên - sau, nửa dưới của phần này giống như thừng bên HÀNH ở tuỷ sống nhưng nửa trên phình VIII VIII to thành trám hành. Đoạn rãnh bên - trước nằm trước trám hành là rãnh trước trám, nơi chui ra của TRÁM IX IX thần kinh hạ thiệt (dây XII). Đoạn rãnh bên - sau nằm sau trám hành HÀNH là rãnh sau trám, nơi chui ra của các thần kinh thiệt hầu (dây IX), RÃNH TRƯỚC RÃNH TRƯỚC X X lang thang (dây X) và phụ (dây XI). - Đầu trên hành não ngăn cách với TRÁM TRÁM cầu não bằng rãnh hành - cầu, có RÃNH SAU TRÁM RÃNH SAU TRÁM XI XI các thần kinh vận nhãn ngoài (dây VI), mặt (dây VII) và tiền đình ốc tai RÃNH BÊN XII XII (dây VIII) đi ra. RÃNH BÊN TRƯỚC TRƯỚC RÃNH BÊN SAU RÃNH BÊN SAU
HÀNH NÃO CUỐNG TN CUỐNG TN TRÊN, GIỮA TRÊN, GIỮA Phần sau hành não nằm giữa rãnh bên - sau và rãnh giữa - sau: ở phía dưới có bó CUỐNG TN CUỐNG TN chêm và củ chêm, DƯỚI DƯỚI bó thon và củ thon; ở phía trên CỦ THON CỦ CHÊM có cuống tiểu não dưới. RÃNH GIỮA SAU RÃNH GIỮA SAU RÃNH BÊN SAU RÃNH BÊN SAU BÓ THON BÓ CHÊM
HÌNH THỂ TRONG HÀNH NÃO Chất xám: gồm các nhân TK Nhân thon và nhân chêm Nhân các dây thần kinh sọ: nhân thần kinh XII, nhân hoài nghi (nhân vận động của các dây IX, X và XI), nhân tuỷ thần kinh V (nhân cảm giác), nhân bó đơn độc (nhân cảm giác của các dây VII, IX và X); nhân lưng thần kinh X… Một số nhân khác: nhân trám chính, nhân lưới. V V VII VII VII VII NHÂN HOÀI NGHI NHÂN HOÀI NGHI VII VII II X X NHÂN BÓ ĐƠN NHÂN BÓ ĐƠN XII XII ĐỘC ĐỘC
HÌNH THỂ TRONG HÀNH NÃO Chất trắng: 3 loại sợi Các sợi từ tuỷ sống đi lên trong các dải: tủy - đồi thị, tủy - tiểu não, bó thon và bó chêm. Các sợi từ những tầng não ở cao hơn đi xuống hành não hoặc xuống tủy sống qua hành não. Các sợi liên hợp đi trong hai bó: bó dọc giữa và bó dọc sau.
CUỐNG NÃO CUỐNG NÃO CẦU NÃO RÃNH NỀN RÃNH NỀN RÃNH CẦU RÃNH CẦU RÃNH HÀNH RÃNH HÀNH CUỐNG CUỐNG CẦU CẦU • Là phần tiếp theo của hành não, ngăn cách với hành não bởi rãnh CẦU hành cầu. Phía NÃO V1,2,3 V1,2,3 trên, cầu não ngăn cách với cuống đại não (trung não) bởi rãnh cầu cuống. • Giữa mặt trước cầu não có rãnh nền chứa động mạch nền, ở hai bên có thần kinh sinh ba (dây V).
CẦU NÃO THẤT IV NÃO THẤT IV NÃO Mặt trước cầu não nằm trên mỏm nền xương chẩm, mặt sau ngăn cách với tiểu não bởi thất NỀN X. CHẨM NỀN X. CHẨM TIỂU NÃO TIỂU NÃO não IV.
CẦU NÃO CÁC SỢI CHẠY CÁC SỢI CHẠY • Ðặc trưng NGANG NGANG của cầu não CUỐNG TN CUỐNG TN GIỮA GIỮA là các sợi chạy ngang ở mặt trước, rồi ra sau tạo CỦ CHÊM thành hai cuống tiểu não giữa để nối với tiểu
HÌNH THỂ TRONG CẦU NÃO Cầu não có hai phần: nền ở trước và trần ở sau - Phần nền chứa các sợi dọc, các sợi ngang và các nhân cầu.
HÌNH THỂ TRONG CẦU NÃO Phần trần: có chất xám và chất trắng: + Chất xám gồm nhân của các thần kinh sọ từ V V VII VII V đến VIII: nhân cảm giác chính và nhân vận VI VI động của dây V; nhân VII VII vận động dây VI; các nhân dây VII như nhân NHÂN NHÂN mặt, nhân nước bọt HOÀI HOÀI trên, nhân lệ tỵ, nhân NGHI NGHI bó đơn độc; các nhân dây VIII như nhân tiền X X đình, nhân ốc tai; ngoài ra còn có nhân trám XII XII trên và các nhân lưới. VII VII + Chất trắng có các II liềm: liềm bên, liềm giữa, liềm tủy, liềm sinh ba. NHÂN BÓ ĐƠN NHÂN BÓ ĐƠN ĐỘC ĐỘC
CUỐNG NÃO TRUNG CUỐNG NÃO RÃNH NỀN RÃNH NỀN NÃO RÃNH CẦU RÃNH CẦU RÃNH HÀNH RÃNH HÀNH CUỐNG CUỐNG CẦU CẦU • Nối tiếp cầu não ở dưới và CẦU gian não ở trên, NÃO V1,2,3 V1,2,3 mặt ngoài có thần kinh vận nhãn (dây III), ròng rọc (dây IV) chui ra. Trung não chia làm hai phần: • Phần bụng là
TRUNG CUỐNG TN CUỐNG TN NÃO  Phần lưng là mái trung TRÊN, GIỮA TRÊN, GIỮA não, ở đây có củ não sinh tư: hai gò não trên và hai gò não dưới. Gò trên là trung tâm dưới vỏ của thị giác nối với thể gối ngoài qua cánh tay gò trên. Gò dưới là CUỐNG TN CUỐNG TN trung tâm dưới vỏ của DƯỚI DƯỚI thính giác nối với thể gối trong qua cánh tay gò dưới. CỦ THON CỦ CHÊM  Giữa hai phần có cống não nối giữa não thất III và não thất IV. RÃNH GIỮA SAU RÃNH GIỮA SAU RÃNH BÊN SAU RÃNH BÊN SAU BÓ THON BÓ CHÊM
HÌNH THỂ TRONG TRUNG NÃO Trung não có hai phần: cuống đại não ở trước và mái trung não ở sau. - Cuống đại não gồm hai phần ngăn cách nhau bởi chất đen: trước là nền cuống , sau là trần trung não. + Nền cuống đại não: là phần chất trắng nằm trước chất đen + Trần trung não: chất xám gồm: chất xám trung tâm; nhân vận động dây IV; nhân vận động dây III và các nhân vận nhãn phụ (đối giao cảm) ở trước chất xám trung tâm. Các nhân khác là nhân trung não thần kinh V, nhân đỏ và các nhân của cấu tạo lưới. - Mái trung não chủ yếu chứa chất xám: các nhân gò dưới và các tầng xám của gò trên.
LỀU TIỂU NÃO LỀU TIỂU NÃO TIỂU NÃO NÃO THẤT IV NÃO THẤT IV • Tiểu não nằm trong hố sọ sau, ngăn cách với mặt dưới sau của đại não bởi lều tiểu não. Mặt dưới và sau nằm trên hố tiểu não của trai chẩm, mặt trước CUỐNG TIỂU CUỐNG TIỂU dính vào thân não NÃO NÃO bởi ba đôi cuống tiểu não: trên, giữa và dưới; đồng thời ngăn cách với hành não và cầu não bởi não thất IV. • KT 5 x 6 x 10 cm, nặng 140 - 150 gr, nam nặng hơn nữ.
THÙY NHỘNG THÙY NHỘNG BC TIỂU NÃO BC TIỂU NÃO TT TRƯỚC II TT TRƯỚC II LƯỠI I I LƯỠI CỤC X CỤC X LƯỠI GÀ IX LƯỠI GÀ IX THÁP VIII THÁP VIII CỦ VII B CỦ VII B TT SAU III TT SAU III ĐỈNH TRƯỚC ĐỈNH TRƯỚC IV IV ĐỈNH SAU V ĐỈNH SAU V CHẾCH VI CHẾCH VI LÁ VII A LÁ VII A
THÙY MỎ THÙY MỎ THÙY ĐUÔI THÙY ĐUÔI THÙY NHUNG THÙY NHUNG NHÂN NHÂN TT TRUNG TT TRUNG KHE SAU KHE SAU TÂM (H II, III) TÂM (H II, III) BÊN BÊN KHE PHỤ KHE PHỤ TT NHUNG (H TT NHUNG (H (SAU HẠNH (SAU HẠNH X) X) NHÂN) NHÂN) TT HẠNH TT HẠNH NHÂN (H IX) NHÂN (H IX) TT HAI TT HAI BỤNG (HAI BỤNG (HAI KHE CHÍNH KHE CHÍNH THÂN) (H THÂN) (H (SƠ CẤP) (SƠ CẤP) VIII) VIII) TT VUÔNG (H IV, TT VUÔNG (H IV, V) V) KHE NGANG TT ĐƠN (H VI) TT ĐƠN (H VI) KHE NGANG TT BÁN TT BÁN NGUYỆT MỎ NGUYỆT MỎ (TRÊN) (H VII (TRÊN) (H VII A) A) TT BÁN TT BÁN NGUYỆT ĐUÔI NGUYỆT ĐUÔI (DƯỚI) (H VII (DƯỚI) (H VII
THÙY MỎ THÙY MỎ THÙY ĐUÔI THÙY ĐUÔI THÙY NHUNG THÙY NHUNG TT TRƯỚC II TT TRƯỚC II NHÂN NHÂN TT TRUNG TT TRUNG LƯỠI I I LƯỠI TÂM (H II, III) TÂM (H II, III) CỤC X TT NHUNG (H TT NHUNG (H CỤC X X) X) LƯỠI GÀ IX LƯỠI GÀ IX TT HẠNH TT HẠNH THÁP VIII THÁP VIII NHÂN (H IX) NHÂN (H IX) CỦ VII B CỦ VII B TT HAI TT HAI BỤNG (H BỤNG (H VIII) VIII) TT SAU III TT SAU III TT VUÔNG (H IV, TT VUÔNG (H IV, ĐỈNH TRƯỚC ĐỈNH TRƯỚC V) V) IV IV TT ĐƠN (H VI) TT ĐƠN (H VI) ĐỈNH SAU V ĐỈNH SAU V TT BÁN TT BÁN CHẾCH VI CHẾCH VI NGUYỆT MỎ NGUYỆT MỎ (H VII A) (H VII A) LÁ VII A LÁ VII A TT BÁN TT BÁN NGUYỆT ĐUÔI NGUYỆT ĐUÔI
TIỂU NÃO CHẤT TRẮNG: CHẤT TRẮNG: VỎ TIỂU NÃO: VỎ TIỂU NÃO: THỂ TỦY THỂ TỦY CHẤT XÁM CHẤT XÁM NHÂN RĂNG NHÂN RĂNG NHÂN NÚT NHÂN NÚT NHÂN MÁI NHÂN MÁI NHÂN CẦU NHÂN CẦU