Bài giảng Theo dõi chuyển dạ được biên soạn soạn nhằm giúp cho các bạn biết vẽ và biết cách phân tích biểu đồ chuyển dạ; thành thạo các thao tác chuyên môn và thực hiện đúng quy trình; phát hiện các yếu tố bất thường trong chuyển dạ để kịp thời xử trí; nắm vững chuyên môn và biết cách giải thích cho sản phụ trong từng thời điểm.
1
2
3
ạ ế ệ ộ t đ
ờ ầ ạ ỗ
ỗ M ch, huy t áp, nhi Trong chuy n d : m i 4 gi ể /l n Sau sanh: m i 15 phút/l n trong gi
ầ ờ ứ ờ ầ ầ th hai và 1gi ờ ầ đ u, 30 /l n trong 4 gi ờ
ế phút/l n trong gi ti p theo.
Bình th ầ
ườ ầ ạ
ạ ặ ầ ầ
4
ậ ể ử ng m ch 70 80 l n/phút, m ch nhanh 100 l n/phút ho c ch m < 60 l n/phút, c n khám tìm nguyên nhân đ x trí.
5
6
7
8
Nh n xét tình tr ng ố ạ ậ ố ỡ ờ ầ i v . /l n) và khi
ỗ ầ ạ i m i l n thăm âm đ o (4
gi
Bình th ườ ụ ắ tr ng đ c.
ầ ố ẹ ể ng đ u i d t, n ướ ố c i có th trong hay
ặ ầ
N u n ề hôi, n ghi h s đ có x trí thích h p.
N u
ỏ i màu xanh, màu đ ho c nâu đen, ể ố i …c n đánh giá, i nhi u hay thi u ợ ế ướ ố c ướ ố c ồ ơ ể ử
i v non, i v s m trên 6 gi
ạ ố ỡ ớ ể ướ ờ ư ch a sanh, ghi ử ế ố ỡ nhân và báo l i bác sĩ đ có h
ợ ng x trí thích h p 9
ố ỡ ờ ầ ế
/l n, khi i v và khi quy t
ỗ ụ ặ ạ ả ị đ nh cho s n ph r n.
Tr
ườ ể
ể ạ ế ng h p cu cchuy n d ti n tri n nhanh, có th ổ ử ộ ọ ủ ợ ạ ể cung, đ l t c a
ế
ể
ễ
ầ
ạ
ẩ
C n h n ch thăm âm đ o đ tránh nhi m khu n. ạ
ườ
ổ ử
ng kéo dài 8 gi
ờ ừ (t
khi c t
cung xóa
Pha ti m tàng th ề ở ế đ n m 3 cm).
ố
ổ ử
ở
Pha tích c c kéo dài t ự
i đa 7 gi
ờ ừ (t
khi c t
ế
cm đ n 10 cm).
cung m 3 10
ộ ể khám âm đ o đ đánh giá c t ngôi.
ề ỏ
ể ồ
ở ộ ề cung m m, m ng, không phù n . ể cung trên bi u đ chuy n ng báo đ ng.
ề ườ ế ng
cung không ti n tri n, phù n , đ ể ễ ổ ử ả ườ
ể cung chuy n sang bên ph i đ ở ế ặ ổ ử ng ọ t,
11
cung m h t mà đ u không l ờ ử ể ị ổ ử ườ ng c t ễ ổ ử ể ườ Đ ng bi u di n c t ườ ạ d luôn bên trái đ N u c t ế ổ ử ể bi u di n c t ầ ộ báo đ ng ho c c t ồ ơ ghi h s và báo bác sĩ đ k p th i x trí
ạ ắ
ứ ộ ầ ầ ầ ặ
ọ ứ ộ ọ ọ t, có 3 m c đ : l t cao, l t trung bình và
ọ l
ệ ớ ạ ồ ầ ọ đ u l t Đ u đã l ầ ấ t th p. Ghi đ l
ể ộ ọ ể t vào bi u đ chuy n d . Phát hi n s m ệ ạ ể chuy n d đình tr .
N u ngôi thai không ti n tri n, báo bác sĩ đ k p ế
ể ị ể
12
ế ờ ử th i x trí
13
14
15
ạ ầ ầ
M ch: >100 l n/phút, < 60 l n/phút S t cao trên 38o 5
ố
Lau mát, s d ng thu c h nhi
ệ ề ố t, cho u ng nhi u
ướ ạ ử ụ ả c, ph i đo l n i nhi ố ạ ệ ộ t đ ;
Tăng huy t áp:
ế
Dùng thu c h áp, theo dõi huy t áp và tim thai
ố ạ
16
ệ ế ố sau khi dùng thu c và theo y l nh
ấ
ấ ơ
ườ ử
ị
ộ ở ổ ử
Các d u hi u b t th ệ nh p tim thai, c n co t
ư ng khác trong chuy n d (nh cung, đ m c t
ạ ể cung).
ấ
ẫ
Có d u hi u suy thai: n ệ
ị
ướ ố c i có l n phân su ho c máu, ầ
ặ ướ
ậ
i 120
ặ
ậ
nh p tim thai nhanh (trên 160l n/phút), ch m (d ề ầ l n/phút) ho c không đ u (lúc nhanh lúc ch m).
ệ
ễ
ấ
Các d u hi u nhi m khu n
ẩ ố i.
ơ
ấ
ườ
ắ
C n co b t th
ng: quá dài (trên 1 phút), quá ng n (d
i
ơ ủ ổ ử
ế
ể
ậ
ướ 20 giây), quá mau (trên 5 c n trong 10 phút) có liên quan ế đ n ti n tri n ch m c a c t
cung
17
ấ ứ
ậ
ầ
ầ
ọ
ệ ượ
B t x ng đ u ch u: đ u không l
t, có hi n t
ồ ng ch ng
kh p.ớ
ạ ế
ể
ể
ậ
Chuy n d ti n tri n ch m: pha ti m tàng kéo dài (> 8
ờ
ở ổ ử
ệ
ờ
ề cung < 1cm/gi ).
ự gi ); pha tích c c trì tr (m c t
ặ ệ
ậ ậ t.
ể ả
Các b nh toàn thân n ng. S n gi ả ề ả t, ti n s n gi Ch y máu trong khi chuy n d . ạ Ngôi thai b t th
18
ườ ấ ố ể ố ng, đa thai, đa i, thi u i, thai
ế ạ ỗ ầ ể ộ t tình hình cu c chuy n d m i l n quá ngày. Báo sp bi
khám.
ườ
ợ ng h p
ụ
ệ
ả
ả
ưở
S n ph có b nh lý nh h
ế ng đ n thai.
ụ
ả
ặ
S n ph có ti n s s n khoa n ng n . ề ề ử ả
ả
S n ph l n tu i. ổ ụ ớ
ể
ặ
ờ
Có d u hi u nghi ng thai suy ho c thai kém phát tri n
ử
ấ trong t
ệ cung.
ạ ơ
ố
ử
ể
ạ cung, chuy n d
i v s m, r i lo n c n co t ổ
i v non, Ố ỡ ử kéo dài, t
ố ỡ ớ ẹ cung có s o m cũ.
19
ử
ệ
ơ
ả ng ti n: monitor s n khoa ghi c n co t
cung và
nh p tim thai.
ụ ượ
ả
S n ph : đ
i thích v m c đích theo dõi thai ứ ế
ả ằ
ề ụ c gi b ng máy và cách th c ti n hành.
ặ ầ
ơ
ử
Th c hi n Đ t đ u dò ghi c n co t
ị cung và nh p tim thai.
ữ
ầ
ế ề ả
Ghi nh ng thông tin c n thi
ụ t v s n ph trên băng
ủ
ấ
gi y ghi c a máy.
20
21
ầ ố ườ ộ
ơ ả ng tim thai c b n, đ dao
ị đ ng.ộ
ự ổ ủ ử ơ cung.
S thay đ i c a tim thai khi có c n co t C n co t ơ ươ
ộ ủ ơ ầ ố cung: t n s , biên đ c a c n co và
22
ử ự ơ ả ủ ơ ử ng l c c b n c a c t cung. tr
ụ ặ
ủ ầ ể ấ ổ ị ề ễ
ể
ấ
ầ
ị
N u th y nh p tim thai b nhi u, c n ki m tra l ị ố ị
ế
ể
ặ ạ ị ễ ế i v trí đ t ả ầ ầ đ u dò và băng thun c đ nh đ u dò đ có k t qu rõ ràng.
ả ế
Xem k t qu ghi trên gi y 10 phút/l n, n u xu t ấ ấ ơ ng
ế ị
23
ấ ị ể ạ ầ ườ ử cung b t th ờ ộ ử i ngay đ có thái đ x trí k p th i. ệ hi n nh p tim thai hay c n co t ầ c n khám l
ạ
ằ
ị
ả
ớ
ượ ả
c c i thi n,
ạ ể
i đ có h
24
ể ợ ạ ượ ượ c tiên l ng
T t c các tr ấ ả sanh đ
ng h p chuy n d đ ạ ườ ườ ng âm đ o.
Tr
ổ
ẹ ng h p có s o m cũ ị ỉ ườ mông đ ặ cung ho c ngôi ạ ng âm đ o)
ể ạ ượ ể ằ ở ử ợ t ẻ ườ ượ c ch đ nh cho đ đ T lúc tình hình chuy n d đ
ệ
ầ ừ ễ ế ệ ặ ỗ t không có ch
25
ừ c theo dõi b ng bi u ế ồ đ , không c n ghi thêm trong phi u theo dõi b nh án ả s n khoa, tr các di n bi n đ c bi ồ ghi trong bi u để
ạ ự ự
ắ ầ
ể
ể
ờ
Th i đi m ghi: b t đ u ghi khi đã có chuy n d th c s
ộ
N i dung ghi
ế
ể
ạ
Ti n đ c a chuy n d ộ ủ
ộ ở ổ ử
Đ m c t
cung.
ế
Ti n tri n c a ngôi thai. ể ủ
ử
C n co t ơ
cung.
ủ
Tình tr ng c a thai. ạ
ị
Nh p tim thai (trong 1 phút).
26
ướ ố
ố ượ
N c
ắ i: màu s c, s l
ng.
ủ ầ
ự ồ
ớ
ố
S ch ng kh p (u n khuôn) c a đ u thai nhi.
Tình tr ng c a s n ph
ủ ả ạ ụ
M ch, huy t áp.
Nhi
ế ạ
ệ ộ t đ .
ướ
ố ượ ử ụ c s d ng.
N c ti u: protein ể Các thu c đã đ L
27
ượ ị ượ ổ ng d ch đã đ ẹ c b sung cho m .
28
ộ ể ạ ầ
Đ ghi m t bi u đ chuy n d , c n th ng nh t các ấ ể c quy đ nh
ố ượ ệ ị
ể ầ ớ ể ủ ể ồ ệ ký hi u. Ph n l n các ký hi u này đã đ ạ ồ ở ề trái c a bi u đ chuy n d . l
Ký hi u đ m c t
ệ cung:
d u Xấ ằ b ng m t đ , n i ố các đi m ghi ể ộ ườ ng
ề
t c a ngôi thai: d u Oấ
29
ườ ể ấ , n iố các ạ ề ộ ở ổ ử ầ trong các l n thăm khám sau đó ạ . li n v ch Ký hi u ghi đ l ộ ọ ủ ệ ằ ớ b ng đ đi m v i nhau ng ch m (không li n v ch).
ở
ố
Cao: ghi
dòng ngang s 5
ở
ố
Chúc: ghi
dòng ngang s 4
ở
ố
Ch t: ghi ặ
dòng ngang s 3
ọ
ở
ố
L t cao: ghi
dòng ngang s 2
ọ ừ
ở
ố
L t v a (hay trung bình): ghi
dòng ngang s 1
ọ
ở
ố
L t th p: ghi ấ
dòng ngang s 0
30
ệ
ố
ớ
ơ
Các ký hi u khác nh tình tr ng
i, đ ch ng kh p, c n
ạ ẫ
ướ
ộ ồ ể
ử
ư cung...ghi theo h
ồ ng d n trên bi u đ .
ố ờ
ỉ
ề ả
:ờ đi u ch nh theo nguyên t c làm tròn s gi ơ ở ụ khi s n ph vào c s y t
ắ ế .
co t Ghi gi ự ế th c t
ượ
ệ
ấ
ằ
đ
c ghi b ng ký hi u là d u
M ch m , nh p tim thai
“”
31
ấ ươ
ồ
ớ
ứ ng x ng
ơ
ỉ
ủ ng đ nh c a thai h i
ươ ấ
ớ ớ
ậ
ườ ườ
ữ ng kh p gi a 2 x ễ ng kh p d nh n th y.
Ch ng kh p s : “O” khi hai đ cách nhau, đ
ươ
ệ
ỉ
“+” khi hai x
ng đ nh giáp sát vào nhau, phát hi n khó
h n.ơ
ươ
ệ
ồ
ỉ
“++” khi hai x
ng đ nh ch m lên nhau rõ r t.
32
i:
ố
ặ
t ế i còn
ư ỡ ế ho c ch a v . N u còn,
D:
d tẹ ; P: ph ngồ
ầ ố
ỡ
Ký hi u ệ “T” cho bi
t ế đ u
i đã v (ho c b m
ặ ấ ) v i ớ
n
ướ ố c
i trong.
ế
ầ
ố
ỡ ớ ướ ố
Ký hi u ệ “M” n u đ u
i đã v v i n
c
i có màu
.
nhiên ho c b m
ặ ấ ố ể ờ
ở
ấ i vào lúc nào thì đánh d u ệ ớ ngay th i đi m đó cùng v i các ký hi u
i v t Ố ỡ ự ộ m t mũi tên trên.
33
34
35
36
.
ướ ổ ử ư ế cung d i 3 cm và xóa ch a h t.
ổ ử ể ở
ươ ứ ứ ớ ệ ả cung m > 3 cm, ph i chuy n ký hi u ghi ự ằ ng báo ỉ ộ ở ủ ổ ử cung ườ ng ng v i m c ch đ m c a c t
ề Pha ti m tàng C t Khi c t ộ ở đ m lúc đó sang pha tích c c n m trên đ ộ đ ng, t lúc đó.
ớ ệ
Chuy n ô ghi gi ợ ể ổ ử ạ tình tr ng c t t c các ký hi u ghi ề ọ nh n v m i di n bi n khác cũng ph i chuy n theo.
37
ế ờ trong ngày đ n ô thích h p v i ấ ả cung lúc đó và t ễ ế ể ả ậ
ổ ử ở ừ cung m t 3 10 cm và xóa hoàn toàn.
ủ ể
38
ệ ề ộ ở ổ ử ầ Pha tích c cự C t Các ký hi u khác c a cu c chuy n d cũng ghi theo ạ ộ cung đã ghi lúc ban đ u. ị v trí ghi v đ m c t
ả ượ ử ế ướ ể sau khi th có k t qu đ c ghi c ti u
ướ ể
ướ ể ớ Protêin n i:ạ l () N c ti u không có Protêin (+), (++) hay (+++) khi n
39
ứ ộ ừ ả c ti u có prôtêin v i ề m c đ ít, v a ph i hay nhi u
Pha ti m tàng: thông th
ề ườ ng không kéo dài quá 8
gi . ờ
Pha tích c c: đ
ự ả ở ng m c t cung ph i
ườ ộ ng
bên trái ế ườ ng báo
40
ể ạ ể ị ờ ử ở ổ ử ờ ở ng báo đ ng (m trên 1cm/gi ). N u đ ả ườ cung chuy n sang bên ph i đ i đ k p th i x lý. ủ ườ c a đ ở ổ ử m c t đ ng ộ báo l
