Bài giảng Thu thập mẫu, bảo quản và vận chuyển bệnh phẩm nghi nhiễm MERS-CoV

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:36

Thêm vào BST

Báo xấu

105
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

MERS-CoV là vi rút mới, dòng betacoronavirus C, mô tả lần đầu tại Arabia Saudi; lây truyền từ động vật sang người; bệnh có khả năng dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Và làm thể nào để thu thập mẫu, bảo quản và vận chuyển bệnh phẩm nghi nhiễm MERS-CoV đảm bảo an toàn và đúng quy trình mời các bạn tham khảo bài giảng Thu thập mẫu, bảo quản và vận chuyển bệnh phẩm nghi nhiễm MERS-CoV sau đây.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Thu thập mẫu, bảo quản và vận chuyển bệnh phẩm nghi nhiễm MERS-CoV

Thu thập mẫu, bảo quản và vận chuyển bệnh phẩm nghi nhiễm MERS-CoV Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh
Vi rút MERS-CoV • MERS-CoV (Middle East Respiratory Syndrome – Coronavirus) là vi rút mới, dòng betacoronavirus C, mô tả lần đầu tại Arabia Saudi (9/2012). • Lây truyền từ động vật sang người. Nguồn gốc vi rút chưa rõ, nhưng nhiều nghiên cứu ghi nhận vi rút có nguồn gốc từ dơi  truyền qua lạc đà  gây nhiễm cho người. • Đường lây truyền từ ĐV sang người chưa được khẳng định. Lạc đà được giả thuyết là ổ chứa (vì vi rút phân lập từ lạc đà có cấu trúc di truyền tương đồng cao với vi rút phân lập từ BN MERS tại Ai câp, Oman, Qatar, Arabia Saudi).
Virut Corona phân lập trên lạc đà tại Trung đông, 2013 (vùng gen ORF) Dòng Betacoronavirus bao gồm: •Virut phân lập từ lạc đà (UAE) - nhánh A •Virut phân lập từ người (HCoV-OC43) - nhánh A. •Virut phân lập từ người (SARS-CoV) - nhánh B •Virut phân lập từ người (MERS-CoV) – nhánh C •Virut phân lập từ dơi: nhánh A,B,C, D.
Virut Corona phân lập trên lạc đà tại Trung đông, 2013 (vùng gen gai) Dòng Betacoronavirus bao gồm: • Virut phân lập từ lạc đà (UAE) – nhánh A • Virut phân lập từ người (HCoV-OC43) - nhánh A. • Virut phân lập từ người (SARS-CoV) – nhánh B • Virut phân lập từ người (MERS-CoV) - nhánh C • Virut phân lập từ dơi: Nhánh B, C,D
Triệu Địnhchứng nghĩa ca lâmbệnh sàng  Trường hợp nghi ngờ • Có các dấu hiệu sau: - Sốt và - Viêm đường hô hấp từ nhẹ đến nặng (ho, khó thở, viêm phổi, suy hô hấp…) và - Yếu tố dịch tễ: trong vòng 14 ngày trước khi khởi phát Trường hợp xác định • Là trường hợp có xét nghiệm khẳng định nhiễm vi rút MERS-CoV.
Mục tiêu công tác lấy mẫu-bảo quản-vận chuyển BP nghi nhiễm MERS-CoV - Đảm bảo an toàn cho người lấy mẫu - Đảm bảo chất lượng bệnh phẩm
Thu thập bệnh phẩm MERS-CoV  BP nghi nhiễm MERS-CoV phải được thu thập bởi các nhân viên y tế và có ít nhất 01 nhân viên bệnh viện hỗ trợ (được tập huấn về ATSH).  BP thu thập: ít nhất 2 mẫu BP gồm 01 mẫu BP đường hô hấp và 01 mẫu máu  Các BP thu thập tại đường hô hấp dưới (ghi nhận có nồng độ vi rút cao hơn BP thu thập tại đường hô hấp trên và đảm bảo độ nhạy cao hơn cho chẩn đoán nhiễm vi rút MERS-CoV).
Thu thập bệnh phẩm MERS-CoV  BP đường hô hấp dưới (là BP đích): – Đờm – Dịch phế nang, dịch nội khí quản, dịch màng phổi ... – Tổ chức phổi, phế quản, phế nang  BP đường hô hấp trên chỉ thực hiện khi không thể thu thập được BP đường hô hấp dưới. – Dịch tỵ hầu – Hỗn hợp dịch mũi họng và hầu họng – Dịch rửa mũi họng VÀ  BP máu
Thời điểm thu thập bệnh phẩm BP đường hô hấp nên được thu thập tại thời điểm sớm nhất sau khi khởi phát (lý tưởng là trong vòng 7 ngày và trước khi sử dụng thuốc kháng vi rút). Loại bệnh phẩm Thời điểm thích hợp thu thập BP đường hô hấp dưới (dịch phế Trong suốt giai đoạn BN biểu hiện nang, dịch nội khí quản, dịch màng triệu chứng. phổi, đờm) BP đường hô hấp trên (dịch mũi Trong vòng 7 ngày sau khi khởi họng/hầu họng, dịch tỵ hầu, dịch phát rửa mũi họng) Mẫu máu giai đoạn cấp Khi BN nhập viện Mẫu máu giai đoạn hồi phục Ít nhât 3 tuần sau ngày khởi bệnh Tổ chức phổi, phế nang Trong trường hợp có chỉ định
Chuẩn bị lấy mẫu Chuẩn bị dụng cụ Tăm bông cán mềm vô trùng để lấy dịch tỵ hầu - Dây nhựa mềm (Catheter) để hút dịch đường hô hấp dưới Ống ly tâm 15ml (chứa 23mL môi trường vận chuyển VRHH) Túi nilon để đóng gói BP Băng, gạc có tẩm chất sát trùng Quần áo bảo hộ Bình lạnh bảo quản mẫu Bơm tiêm 10 mL, vô trùng Tube lấy máu vô trùng (không có chất chống đông) Dây garo, bông, cồn… Găng tay, khẩu trang (N95) Cồn sát trùng, bút ghi...
Cách lấy bệnh phẩm dịch nội khí quản BN khi đang thở máy, đã được đặt nội khí quản. Dùng 1 ống hút dịch, đặt theo đường nội khí quản và dùng bơm tiêm hút dịch nội khí quản theo đường ống ta đã đặt. Chuyển dịch nội khí quản vào tuýp chứa 2-3mL môi trường vận chuyển. Lưu ý: Yêu cầu sự hỗ trợ của bác sĩ và y tá điều trị BN.
Cách lấy bệnh phẩm dịch tỵ hầu - Đưa tăm bông vào dọc theo sàn mũi tới khoang mũi họng, khoảng cách đưa vào khoảng từ cánh mũi tới nắp tai. Giữ ở đó vài giây, xoay một vòng và rút ra. - Giữ tăm bông trong tuýp chứa 2-3mL môi trường vận chuyển Lưu ý: Cần dùng tăm bông thân mềm, cỡ nhỏ
Chuyển ngay tăm bông vào tuýp môi trường vận chuyển, bẻ phần que thừa. Vặn chặt nắp tuýp.
Bệnh phẩm đờm • Đề nghị BN súc miệng bẳng nước muối sinh lý, sau đó khạc mạnh vào dụng cụ chứa (cốc nhựa vô trùng). • Chuyển BP bằng pipet vào môi trường bảo quản và vận chuyển mẫu.
Cách lấy BP dịch rửa mũi họng Bơm 10 mL nước muối sinh lý (NaCL 0.9%) vào một bên mũi, đề nghị BN không nuốt. Dịch rửa mũi họng được thu thập vào cốc hoặc đĩa petri. Chuyển 2-3mL dịch hút được vào tuýp chứa môi trường vận chuyển và bảo quản BP.
Dịch hút tỵ hầu Dụng Dụngcụcụthu thuthập thậpdịch dịchtỵtỵhầu hầucó cócấu cấu • Yêu cầu BN ngửa đầu 45°, tạo tạođặc đặcbiệt biệtbao baogồm gồm22đường đườngdẫn: dẫn: đưa catheter vào mũi theo một --Dây Dâymềm mềm(catheter) (catheter) đường song song với vòm --Ống Ốngnhựa nhựakếtkếtnối nối22dây. dây. --Máy Máychân chânkhông. không. miệng tới điểm khoảng cách từ cánh mũi tới dái tai cùng bên. • Khởi động bơm chân không và nhẹ nhàng xoay tròn và rút catheter ra. • Chuyển dịch tỵ hầu vào môi trường vận chuyển và bảo quản BP.
Môi trường vận chuyển và bảo quản BP chứa vi rút Hô hấp
Thu thập huyết thanh Huyết thanh Lớp ngăn cách Cục máu đông Dùng kim tiêm tiệt trùng thu 2-3mL máu toàn phần cho vào tuýp chứa máu không có chất chống đông.
Bảo đảm ATSH trong thu thập BP  Trang bị phòng hộ cá nhân  Các dụng cụ bảo hộ khác