Bài giảng Thuốc tiêu đạo - PGS.TS Bùi Hồng Cường

Tài liệu này trình bày về nhóm thuốc tiêu đạo trong y học cổ truyền Việt Nam, bao gồm đặc điểm chung và một số vị thuốc cụ thể.

Bài giảng này dành cho sinh viên và các chuyên gia y tế quan tâm đến việc sử dụng các vị thuốc tiêu đạo trong điều trị các vấn đề về tiêu hóa theo phương pháp y học cổ truyền.

Bài giảng này cung cấp kiến thức về thuốc tiêu đạo, tập trung vào các khía cạnh sau:

1. **Đại cương:**
* Tính, vị, quy kinh của thuốc tiêu đạo thường là vị ngọt, tính bình hoặc ấm, quy kinh Tỳ, Vị.
* Công năng chủ trị: kích thích tiêu hóa, trị chậm tiêu, đầy bụng, chán ăn; chỉ tả, trị tiêu chảy do hàn hoặc viêm đại tràng.
* Phối hợp thuốc: có thể kết hợp với thuốc kiện tỳ, ôn lý trừ hàn, hành khí, hoặc tả hạ.
* Cổ phương tiêu biểu: Tiêu tam tiên.

2. **Các vị thuốc cụ thể:**
* **Mạch nha:** Vị ngọt, mặn, tính bình; quy kinh Tỳ, Vị. Công dụng tiêu thực hóa tích, trị ăn uống không tiêu, đầy trướng bụng; làm mất sữa (cần tránh dùng cho phụ nữ cho con bú).
* **Sơn tra:** Vị chua, ngọt, hơi ấm; quy kinh Tỳ, Vị, Can. Công dụng tiêu thực hóa tích, khứ ứ thông kinh, bình can hạ áp (cần tránh dùng cho người tỳ hư không có tích trệ).
* **Thần khúc:** Vị ngọt, cay, tính ấm; quy kinh Tỳ, Vị. Công dụng tiêu thực hóa tích, chỉ tả (trị tiêu chảy do tỳ hư).
* **Kê nội kim:** Vị ngọt, tính bình; quy kinh Tỳ, Vị, Tiểu tràng, Bàng quang. Công dụng tiêu thực hóa tích, chỉ tả, cố thận ích tinh, trừ sỏi (sỏi mật, sỏi bàng quang).