VẠT MÔ DƯỚI DA MẶT LƯNG NGƯỢC DÒNG CHE PHỦ MẤT DA CÙNG NGÓN
Bs. Phan Dzư Lê Thắng, Ts.Bs. Mai Trọng Tường Cùng tập thể khoa Vi Phẫu Tạo Hình BV CTCH Tp.HCM
ĐẶT VẤN ĐỀ
Tổn thương mất da và mô dưới da để lộ gân xương là tổn thương không thường gặp nhưng khó điều trị
Cần được phẫu thuật để sớm bảo tồn sự sống
cho mô gân và xương
ĐẶT VẤN ĐỀ (tt)
ĐẶT VẤN ĐỀ (tt)
Lựa chọn các phương pháp điều trị: Ít làm tổn thương nơi cho Tính thẩm mỹ Thời gian, chi phí Vạt mô dưới da ngược dòng mặt lưng cùng ngón
phần nào đáp ứng yêu cầu đặt ra
GIẢI PHẨU HỌC MẠCH MÁU NUÔI DƯỠNG VẠT MÔ DƯỚI DA MẶT
LƯNG NGÓN TAY
- Vạt được cung cấp máu bởi các nhánh động mạch từ động mạch riêng ngón tay bên trụ và bên quay
- Có sự thông nối các nhánh này giữa bên quay
và trụ ở mặt lưng mỗi đốt ngón tay
- Các nhánh mạch máu nuôi vạt tương đối hằng
định
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
TỔNG QUAN TÀI LIỆU (tt)
TỔNG QUAN TÀI LIỆU (tt)
TỔNG QUAN TÀI LIỆU (tt)
TỔNG QUAN TÀI LIỆU (tt)
TỔNG QUAN TÀI LIỆU (tt)
TỔNG QUAN TÀI LIỆU (tt)
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ MẤT DA MẶT LƯNG NGÓN TAY
1. Vạt chéo ngón dưới da
Phải cố định 2 ngón tay trong khoảng 3 tuần, phẫu thuật tách ngón thì 2.
Vạt có thể che phủ mất da mặt lưng nhiều ngón tay song cần mất thời gian lâu để bất động cả bàn tay vào bụng. Phẫu thuật tách ngón và lọc mỡ nhiều lần
2. Vạt bẹn
Vạt chỉ có thể che phủ đến đốt gần các ngón
3. Vạt da liên cốt
Vạt được thiết kế ở bất kỳ ở bụng có cuống mạch ngẫu nhiên không dài, che phủ được mất da nhưng cũng không hơn gì vạt bẹn
4. Vạt ngẫu nhiên
6. Vạt diều bay
Chỉ định cho các trường hợp mất da nhỏ hơn
1cm2, không lộ gân xương
5. Để lành tự nhiên
Hầu hết các bệnh nhân tổn thương mất da mặt lưng đốt giữa và xa các ngón II, III, IV, V, đốt xa ngón I
Loại trừ các trường hợp có kèm tổn thương động mạch ngón tay, lột găng ngón tay…
ĐỐI TƯỢNG
Đánh giá bệnh nhân trước mổ XN cận lâm sàng thường qui chuẩn bị phẫu
thuật
Chuẩn bị tâm lý bệnh nhân trước mổ
PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN
Vô cảm: tê vùng Tư thế bệnh nhân nằm ngửa Ga rô hơi cánh tay Dụng cụ kính lúp phóng đại 3.5x
PHẪU THUẬT
Cắt lọc sạch tỉ mỉ dưới kính
lúp
Đo kích thước khuyết hỏng Thiết kế vạt dự kiến trên da nơi cho phù hợp thiếu hỏng Bóc tách lớp da dày trên vạt
dưới kính lúp
PHẪU THUẬT
Bộc lộ vạt từ phần xa đến điểm
xoay
Xả ga rô đánh giá sự tưới máu của vạt ở đầu xa, cầm máu Đo kích thước vạt lấy được Cố định vạt lên khuyết hỏng
PHẪU THUẬT (tt)
Lấy da ghép và cố định lên
vạt, khâu vết thương.
Băng ẩm nhẹ nhàng lên da
ghép Treo tay
PHẪU THUẬT (tt)
Kê tay Theo dõi tình trạng chảy máu Kháng sinh giảm đau Tập vận động sớm các khớp ngón tay Thay băng da ghép 5 ngày sau mổ Bệnh nhân có thể xuất viện Bệnh nhân tái khám 1,2,3,4 tuần sau mổ
HẬU PHẪU
Kích thước mất da (mm2)
Vị trí tổn thương
Tổn thương đi kèm
Kết quả
SỐ LIỆU – KẾT QUẢ
Da ghép sống tốt trên vạt sau 5 ngày Vạt che phủ hoàn toàn khuyết hỏng Vết thương nơi cho vạt lành tốt Bệnh nhân bằng lòng với hình dạng ngón tay,
màu sắc da ghép, kích thước ngón tay
Tập cử động sớm các khớp ngón tay sau thay
băng da ghép
Thời gian nằm viện tối đa 7 ngày sau phẫu
thuật
KẾT QUẢ
KẾT QUẢ (tt)
KẾT QUẢ (tt)
KẾT QUẢ (tt)
Sử dụng vạt mô dưới da ngược dòng mặt lưng cùng ngón giúp bệnh nhân có thể tập cử động các khớp sớm hơn so với các vạt khác.
Phẫu thuật 1 thì tiết kiệm được thời gian và công sức bệnh nhân. Bệnh nhân không phải mổ thì 2 để cắt cuống khi sử dụng vạt chéo ngón dưới da, vạt bẹn.
BÀN LUẬN
Vạt có bề dày mỏng nên ít làm thay đổi kích thước và hình dạng ngón cả nơi cho và nhận. Vạt bẹn có lớp mỡ dưới da khá dày làm cho ngón tay có hình dạng và kích thước kém thẩm mỹ hơn
Tuy nhiên phẫu thuật cần phải tỉ mỉ nhẹ nhàng
và cần có dụng cụ vi phẫu thuật
Vết thương nơi cho vạt lành tốt và ít để lại sẹo
BÀN LUẬN
05 trường hợp tổn thương mất da để lộ gân xương mặt lưng ngón tay đã được điều trị bằng vạt mô dưới da ngược dòng cùng ngón cho kết quả khả quan, tránh được một số những hạn chế khi sử dụng các vạt khác
KẾT LUẬN
JEFFERSON BRAGA-SILVA, CARLOS R.KUYVEN, PORTO ALEGY, WALTER ALBERTONI, FLAVIO FALOPPA, SÃO PAULO. The adipofacial turn-over flap for coverage of the dorsum of the finger:A modified surgical technique. The Journal of Hand Surgery (Vol. 29A No. 6 November 2004) 1038-1043
ENDO T, KOJIMA T, HIRASE Y. Vascular anatomy of the finger dorsum and a new idea for coverage 0f the finger pulp defect that restores sensation .J Hand Surg 1992;17A:927-932
TÀI LIỆU THAM KHẢO G.DELIA, VCASOLI, M.SOMMARIO, G.RISITANO, F.STAGNO D”ALCONTRES and M.R.COLONNA. Homodigital dorsal adipofacial reverse flap: anatomical study of distal perforators and key poins for safe dissection. The Journal of Hand Surgery (European Volume, 2010) 35E :6: 454-458
