Bài thuyết trình: An toàn Sinh học trong phòng thí nghiệm Y sinh

Chia sẻ: Đinh Anh Hòa | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:35

Thêm vào BST

Báo xấu

307
lượt xem 37
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài thuyết trình: An toàn Sinh học trong phòng thí nghiệm Y sinh giới thiệu tới các bạn về an toàn Sinh học trong phòng thí nghiệm Y sinh; các nguyên tắc và yêu cầu về an toàn sinh học trong phòng thí nghiệm Y sinh. Mời các bạn tham khảo bài thuyết trình để nắm bắt nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài thuyết trình: An toàn Sinh học trong phòng thí nghiệm Y sinh

INTRODUCE Chào Mừng Cô Và Các Lớp: 13060301 B ạn 1
TRƯỜNG ĐH TÔN ĐỨC THẮNG Khoa: Khoa Học Ứng Dụng BIOSAFETY IN BIOMEDICAL LABORATORIES (AN TOÀN SINH HỌC TRONG PTN Y SINH) GVHD: TS. TRẦN THỊ DUNG
GIÁO VIÊN BỘ MÔN: TS. Trần Thị Dung • DANH SÁCH NHÓM 1.Đinh Anh Hòa 2.Nguyễn Vũ Vương 3.Phạm Hải Sơn 4.Nguyễn Quang Kiệt •.MSSV 3 •.61303529
NỘI DUNG CHÍNH 1 I AN TOÀN SINH HỌC TRONG PTN Y SINH II CÁC NGUYÊN TẮC ATSH TRONG PTN Y SINH 1 III CÁC YÊU CẦU AN TOÀN SINH HỌC TRONG PTN Y SINH 4
I. An toàn sinh học phòng thí nghiệm Y sinh VSV gây bệnh PTN PTN Y sinh Vi sinh An toàn sinh học 5
ATSH(biosaferty) là các biện pháp nhằm giảm thiểu hoặc loại bỏ những rủi ro tiềm tàng của các ứng ATSH là gì dụng công nghệ sinh học có thể gây ra cho con người, động vật, thực vật, VSV, môi trường và đa dạng sinh học. 6
Là những thuật ngữ được sử dụng để mô tả những nguyên tắc, kỹ ATSH Trong PTN Y sinh là gì thuật và thực hành cần thiết để ngăn ngừa những phơi nhiễm không mong muốn hoặc làm thất thoát tác nhân gây bệnh và độc tố. 7
II. CÁC NGUYÊN TẮC AN TOÀN SINH HỌC TRONG PTN Y SINH 1) Đánh giá rủi ro. 2) Phân loại vi sinh vật gây bệnh theo nhóm nguy cơ. 3) Cấp độ an toàn sinh học trong PTN y sinh. 8
II. CÁC NGUYÊN TẮC AN TOÀN SINH HỌC TRONG PTN Y SINH 1. Đánh giá rủi ro: Vấn đề cốt lõi của thực hành an toàn sinh học là việc đánh giá rủi ro, mà chủ yếu vào ngăn ngừa những bệnh truyền nhiễm liên quan tới phòng thí nghiệm. Người phụ trách phòng thí nghiệm hoặc người phụ trách an toàn sinh học có trách nhiệm đảm bảo việc đánh giá phù hợp phục vụ công tác xét nghiệm. Việc đánh giá rủi ro cần tiến hành định kỳ và bổ trang thiết bị cần thiết. 9
II. CÁC NGUYÊN TẮC AN TOÀN SINH HỌC TRONG PTN Y SINH 2. Phân loại vi sinh vật gây bệnh theo nhóm nguy cơVi • . ệc phân loại các vi sinh vật gây bệnh theo nhóm nguy cơ dựa vào các yếu tố sau: • Dựa theo các đ Khả năng gây b ặc điểệ nh của vi sinh v m trên, các lo ại vi sinh v ật. ật gây bệnh được chia thành 4 nhóm nguy cơ: Phương thức lan truyền bệnh và yếu tố vật chủ. Cấp độ 1 Ø Nhóm Các binguy cơ 1 (không ừcó ện pháp phòng ng a hiho ặc nguy ệu qu ơ lây nhi ả nhưc tiêm v ễm cá th ắc xin (mi ể và ễn d cộng ịch ch ủ đđộồng) ho ng thấặp) c : Không có khảế t thanh (mi sử dụng huy năng gây bễện d nh ịch th đườ cho ụng i hoặc động ộng) và các bi vật. Ví dụ: Bacillus subtilis, ện pháp khác. Naegleria gruberi... Cấp độ 2 Các biện pháp điều trị hiệu quả như miễn dịch thụ động, miễn dịch chủ động sau Ø Nhóm nguy c khi phơi nhiơ ễm 2 và (có nguy c ơ lây nhi sử dụng ễm cho cá th thuốc kháng ể như sinh, kháng rút hay hóa trơ ng ít có nguy c vi liệu, cầễn m ị lây nhi cho cộng đồếng): quan tâm đ n khGây bệnh ấcho ả năng xu t hiệng ười hoủặng vi sinh v n các ch c động vậậ nhưng khảố c.năng lây truyền t, t kháng thu Cấp độ 3 trong cộng đồng thấp. Ví dụ: Vi rút Viêm gan B, vi khuẩn tả, vi rút cúm A/H1N1... Ø Nhóm nguy cơ 3 (nguy cơ lây nhiễm cho cá thể cao, nguy cơ lây nhiễm cho cộng đồng thấp): Thường gây bệnh nặng cho người và động vật, tuy nhiên trong điều kiện bình thường thì không lây nhiễm từ cá thể này sang cá thể khác. Ví dụ: Vi Cấp độ 4 khuẩn than, vi rút cúm A/H5N1, vi rút SARS... Ø Nhóm nguy cơ 4 (nguy cơ lây nhiễm cho cá thể và cộng đồng cao): Tác nhân gây 10 bệnh thường gây bệnh nặng cho người và động vật, đồng thời dễ lây truyền từ cá thể này sang cá thể khác một cách trực tiếp hoặc gián tiếp. Chưa có các biện pháp
II. CÁC NGUYÊN TẮC AN TOÀN SINH HỌC TRONG PTN Y SINH Bảng 1. 3. Cấp độ an toàn sinh học trong phòng thí nghiệm y sinh Mối liên Nhóm nguy Cấp độ Cơ cở vật chất/ trang thiết bị Áp dụng Tiêu chuẩn thực hành quan cơ ATSH ATSH 1 Vi ệ c xác đ Cấp 1 ị nh m ộ t c ấ p đ ộ ATSH cho m ộ Nghiên cứu và Kỹ thuật vi sinh tốt (GMT) t PTN y sinh c ầ n quan tâm đ ến Không có gì yêu cầu gì đặc giữa loạ(BSL1) nhóm giảng dệ i tác nhân gây b y cơượ ạnh đ c xét nghiệm, thiết bị sẵbin có cũng nh ệt, bàn làm ư các xét nghiệm nguy cơ tiêu chuẩn thbự ảnc hành và các quy trình cần thiết để ti ến hành công vi thông th ường ệc vi sinh 2 Cấp 2 Dịch vụ chăm GMT và sử dụng quần áo bảo Bàn xét nghiệm; tủ ATSH khi trong PTN m (BSL2) ột cách an toàn. M sức khoữ ối liên quan giữa nhóm nguy c ẻ a nhóm nguy c hộ, có các biểơn báo nguy hi ểm ấth ực hi ơ vi sinh ện xét nghi ệm có nguy vật và Bảng 1. Msóc ối liên quan gi vi sinh vật và c p đ ộ ATSH c ủa PTN y cấp độ vật và c sinh ấp đban ộ ATSH c đầu; cơ ủ sinh họcược thể hiện trong b sởa PTN đ ảạng sau: cơ t o khí dung ATSH chẩn đoán; của PTN nghiên cứu y sinh 3 Cấp 3 Dịch vụ chẩn Như cấp độ 2 và sử dụng thêm Tủ ATSH và/hoặc dụng cụ (BSL3) đoán đặc biệt, áo quần bảo hộ đặc biệt, kiểm cơ bản cho tất cả các hoạt BSL: cấp nghiên cứu soát lối vào, luồng khí định động độ an toàn hướng sinh học; 4 Cấp 4 Đơn vị có bệnh Như cấp 3 và có thêm lối vào Tủ ATSH cấp 3 hoặc quần áo GMT: kỹ (BSL4) phẩm nguy khóa khí, tắm trước khi ra, loại bảo hộ áp lực dương cùng thuật vi hiểm bỏ chất thải chuyên dụng với tủ ATSH cấp 2, nồi hấp sinh vật an 11 hai cửa, lọc khí cấp, khí thải toàn
Sự khác nhau giữa phòng thí nghiệm y sinh và phòng thí nghiêm vi sinh Cấp độ an Phòng Thí nghiệm y sinh PTN vi sinh toàn Cấp độ 1 và Có thể sử dụng động vật để xét Chỉ áp dụng đối với vi sinh vật. 2 nghiệm. Mẫu xét nghiệm đa Nghiên cứu và giảng dạy cơ bản. dạng. Dùng trong các PTN nghiên cứu Nghiên cứu và giảng dạy cơ chuyên sâu. bản. Dùng trong chẩn đoán và chăm Cấp độ 3 sóc sức khỏe. ẩn đoán đặc biệt, Dùng trong ch Nghiên cứu các tác nhân sinh học nghiên cứu. thuộc nhóm rủi ro 3, có khối lượng lớn, nồng độ cao và có nguy cơ gây rủi ro cao. Cấp độ 4 Làm việc với các bệnh phẩm Làm việc với các tác nhân thuộc nguy hiểm. nhóm rủi ro 4, nguy cơ rủi ro cao. 12
III. CÁC YÊU CẦU AN TOÀN SINH HỌC TRONG PTN Y SINH 1. Tổ chức và quản lý. 2. Cơ sở vật chất và trang thiết bị. 3. Sử lý chất thải. 4. Sử lý sự cố trong phòng thí nghiệm y sinh. 13
1. Tổ chức và quản lý. • Cán bộ xét nghiệm cần được kiểm tra sức khỏe trước khi vào làm việc tại PXN và định kỳ hằng năm, được tiêm phòng hoặc khuyến cáo về việc tiêm phòng các bệnh truyền nhiễm mà họ có nguy cơ bị phơi nhiễm khi làm việc trong PXN • Trên cơ sở các quy định của Nhà nước và Bộ Y tế, mỗi Trung tâm cần ban hành quy định an toàn sinh học của Trung tâm và thực hiện đúng các quy định này. • Người phụ trách ATSH có nhiệm vụ lập kế hoạch bảo đảm an toàn sinh học, theo dõi, giám sát và định kỳ báo cáo lãnh đạo Trung tâm về các vấn đề liên quan đến ATSH. • Lãnh đạo Trung tâm, phụ trách PXN và tất cả những người làm việc trong PXN phải có chứng chỉ đã được đào tạo về an toàn sinh học 14
2. Cơ sở vật chất và trang thiết bị 2.1. Phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 1: v v Cếơt b Thi sở vật chất trong phòng thí nghi ị trong phòng xét nghi ệm: ệm: Nếượ  Đ  ửế dt k c thi u có s ế và l ụng đ ắp đậặt đ ộng v t đểể xét nghi giảm thiệểm thì u tối đa sự tiếp xúc gi PXN và chu ồng nhố ữt đ a ng ười làm xét nghi ộng v ệm với ật cần phải quan tâm đếcác b ệnh phẩm, d n an toàn cháy n ụng cụ nhiễm trùng. ổ và an ninh. C ửa ra vào chắc chắ  Các thi ết bị xét nghiệ n, cửa sổ có song và qu n lý chặợ ảm phù h p vẽớ chìa t ch i kỹ thuật và loại vi sinh vật được xét nghiệm. khoá. ụng cụế st b  Các thi  D ị ph ơ c ải đượầc ki ứu ban đ ểm tra, hi u và thiết bị cệứ u hỏẩa n u chu đượ hằc trang b ng nằm ho ặc địợ ị thích h nh k ỳ theo h p và s ướng dẫửn c ẵn sàng cho s ủng. dụ a nhà sản xuồấ đt;ạc cần chắc chắn, dễ lau chùi.  Đ  Các trang bị bảo hộ cá nhân phù hợp với các  Tủ đựng đồ dùng cá nhân, chỗ ăn uống và kỹ thuật xét nghiệm thực hiện trong phòng xét nghỉ ngơi phải bố trí bên ngoài PXN. nghiệm.  Bồn rửa tay có vòi nước gần cửa ra vào. 15  Mặt bàn xét nghiệm không thấm nước và chịu được chất khử khuẩn, axít, kiềm, dung môi hữu cơ
2.2 Phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 2: (Phải đáp ứng các tiêu chuẩn của phòng xét nghiệm ATSH cấp 1 và các yêu cầu sau):  Thi  Cơ sếởt b vậị trong phòng thí nghi t chất: ệm: Có ủbi 1. 1. T ATSH c ển báo ấp 2. nguy hiểm sinh học với 2. Các thiết bị tiệt trùng trong PXN. biểu tượng quốc tế trên tất cả các cửa ra 3. Trang bị các loại túi, thùng đựng chất thải vào c phù hủa PXN. ợp theo quy định của Bộ Y tế. Nên lắửp dđụặng: 2. 4. Nên s t hệ thống đèn chiếu sáng ẩn cấp trong tr kh Que c ấy chuyển b ườằng h ợự ng nh p có s a dùng mự cố t lầư ộ nh n. mN ất ếu dùng que c ấy bằng kim lo điện để nghiên cứu viên ại, vòng tròn có thể ra khởỏ đi PXN m ầu que cộ ấy ph ải khép kín. t cách an toàn. Các loại chai, lọ và ống nghiệm có nắp 3. Nên có phòng t xoáy. ắm có vòi hoa sen trong khu vự Sử dc PXN để sử ếdt b ụng pipet và thi ụng ị hỗtrong trường trợ pipet. hợp khẩn cấp. 16
2.3 Phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 3: (cần đáp ứng các tiêu chuẩn thiết kế của phòng xét nghiệm an toàn sinh học cấp 2 và các yêu cầu sau): st b  Cơế  Thi ở vịậ Trong phòng thí nghi t chất: ệm Tủ an toàn sinh h 1. Cách bi ệt với các phòng xét nghi ọc cấp 2, lắp đệặm khác và khu t tránh lối vựđi l ại, cửềa ra vào và các c c có nhi u người qua lại.ửa cấp, thải khí. Nồửi h 2. Có c ấp tiệt trùng di đ a thoát hi ểm trong trộườ ng hợp khẩn cấp. ng (autoclave) trong 3. PXN ph ải có phòng t phòng xét nghi ệm. ắm có vòi hoa sen cho trường hợ C p khầẩn quan tâm đ n cấp. ến tính an toàn của thiết bị, 4. H ví dệụ ống thông khí đ th nh ư máy ly tâm cảầm b ảo an toàn sinh h n có cốc đựng mẫu ọc. bệnh ph Không x ả tr ẩm, rôto an toàn ực tiếp không khí t . ừ phòng xét nghiệm ra ngoài. 5. Có hệ thống kiểm soát nhiệt độ, thông khí và điều hoà nhiệt độ (HVAC) để duy trì áp lực âm phù hợp trong phòng xét nghiệm. 6. Có hệ thống báo động để thông báo lỗi của hệ thống HVAC. 17 7. Nước thải lây nhiễm phải được tiệt trùng trước khi
2.4 Phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 4: (cần đáp ứng các tiêu chuẩn thiết kế của phòng xét nghiệm an toàn sinh học cấp 3 và các yêu cầu sau): 18
Thực hành trong phòng thí nghiệm y sinh Kỹ thuật thao tác y sinh và vi sinh tốt là nền tảng của an toàn trong phòng thí nghiệm. Thiết bị chỉ là hỗ trợ cần thiết chứ không thể thay thế được các thực hành an toàn. Bên cạnh đó cần phải đảm bảo các yêu cầu sau: 1. Quản lý ra vào phòng thí nghiệm. 2. Sử dụng trang thiết bị bảo hộ cá nhân. 3. An toàn trong quá trình thí nghiệm. 4. Khu vực làm việc trong quá trình thí nghiệm. 19
20