Báo cáo: Công nghệ sản xuất thuốc trừ sâu sinh học

NG Đ I H C BÌNH D

Ạ Ọ

ƯƠ

NG ƯỜ KHOA CÔNG NGH SINH H C Ọ

Ệ

BÁO CÁO SEMINAR BÁO CÁO SEMINAR

MÔN: VI SINH MÔI TR

NGƯỜ

GVHD: Th.s B CH PH

NG LAN

Ạ

ƯƠ SVTH: NHÓM 9

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

ềĐ tài: ề Đ tài:

Ệ Ả Ấ

Ố Ừ

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

CÔNG NGH S N XU T Ọ THU C TR SÂU SINH H C Bt ( Bacillus thuringiensis)

ộ

ộN i dung N i dung

ộ ộ

ụ ụ

ế ế

ệ ệ

ạ ạ

ắ ắ

ố ố

ở ầM đ u  M đ u ở ầ Thu c tr sâu Bt  Thu c tr sâu Bt ừ ố ừ ố Bacillus thuringiensis Vi khu n ẩ Bacillus thuringiensis  Vi khu n ẩ  C ch tác đ ng C ch tác đ ng ế ơ ế ơ  u đi m, h n ch và bi n pháp kh c ph c u đi m, h n ch và bi n pháp kh c ph c ể Ư Ư ể khi s d ng thu c tr sâu Bt ừ ử ụ khi s d ng thu c tr sâu Bt ừ ử ụ  K t lu n K t lu n ậ ế ậ ế

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

Ồ Ồ

ể

Ắ ự

ệ

TR NG MÍA TĂNG V TR NG B P CHUYÊN CANH M Ở Ỹ Hi n nay, s phát tri n c a n n ề ệ ướ

ứ ụ ề

ố

ọ ọ ệ

ư ồ ụ

ồ

ề ạ ụ TR NG LÚA MÌ TĂNG V Ụ ng

Ụ ủ nông nghi p n c ta đang đi vào m c đ thâm canh cao v i vi c s ớ ệ ử ộ d ng ngày càng nhi u phân bón hóa h c, thu c b o v th c v t ệ ự ậ ả hóa h c và hàng l at các bi n ọ pháp nh tr ng lúa 3 v , phá r ng ừ canh tác cà phê, h tiêu, đi u… v i m c đích khai thác, ch y theo ớ năng su t và s n l ả ượ ấ Ồ

BINH DUONG UNIVERSITY

07/24/11

Chính vì v y, xu h

ậ

ướ

ng quay ướ tr l i n n nông nghi p h u c ở ạ ề ơ ữ ệ ng s d ng v i vi c tăng c ử ụ ườ ớ ệ ch ph m sinh h c, phân bón ọ ẩ ế h u c trong canh tác cây tr ng ồ ơ ữ ng c a Vi t Nam đang là xu h ệ ủ . i nói chung nói riêng và th gi ế ớ

BINH DUONG UNIVERSITY

07/24/11

:: Nói v thu c tr sâu vi sinh Bt ừ Nói v thu c tr sâu vi sinh Bt ừ

ố ố

ề ề

ố ố

ạ ạ

ừ ừ

ọ ọ

ồ ồ

ơ ơ

Đây là lo i thu c tr sâu thu c nhóm Đây là lo i thu c tr sâu thu c nhóm ộ ộ tr sâu sinh h c, có ngu n g c vi sinh ừ ố tr sâu sinh h c, có ngu n g c vi sinh ừ ố .), ph ổ Bacillus thuringiensis var.), ph ổ v t (ậv t (ậ Bacillus thuringiensis var t r ng và h u hi u v i các l ai sâu di ọ ớ ệ ữ ệ ộ t r ng và h u hi u v i các l ai sâu di ọ ớ ữ ệ ộ ệ , sâu xanh, sâu nh sâu cu n lá, sâu t ố ư nh sâu cu n lá, sâu t , sâu xanh, sâu ư ố khoang, sâu ăn t p …ạ khoang, sâu ăn t p …ạ

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

ế ế

Vi Ở ệ Vi Ở ệ

ứ ứ

ẩ ẩ

ệ ệ

ạ ạ

ố ớ ố ớ ộ ộ

ướ ướ

ồ ồ

ắ ắ

t Nam, ch ph m Bt (Bacillus ẩ t Nam, ch ph m Bt (Bacillus ẩ c nghiên c u thuringiensis var.) đã đ ượ c nghiên c u thuringiensis var.) đã đ ượ năm 1971. H n 20 ch ph m Bt t ẩ ế ừ ơ t năm 1971. H n 20 ch ph m Bt ẩ ơ ế ừ nh p kh u và n i đ a đã cho k t qu ả ế ộ ị ậ nh p kh u và n i đ a đã cho k t qu ả ế ộ ị ậ t trong phòng thí nghi m và ngoài t ố t trong phòng thí nghi m và ngoài t ố đ ng đ i v i m t s sâu h i chính ộ ố ồ đ ng đ i v i m t s sâu h i chính ộ ố ồ trên đ ng ru ng nh sâu xanh b m ư trên đ ng ru ng nh sâu xanh b m ư , sâu h i bông, tr ng, sâu xám, sâu t ạ ơ , sâu h i bông, tr ng, sâu xám, sâu t ơ ạ sâu đo. sâu đo.

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

ạ ạ

Các l ai s n ph m th ng m i Các l ai s n ph m th ả ọ ạ ươ ẩ ng m i ả ọ ạ ươ ẩ ng khá nhi u nh có trên th tr ư ề ị ườ có trên th tr ng khá nhi u nh ị ườ ư ề ; BT 32000WP, 16000WP; BT Vi-BT 32000WP, 16000WP Vi-BT , Firibiotox P 35WDG, Firibiotox P Xentary 35WDG Xentary d ng b t; Firibiotox C d ng d ch ị ộ ạ d ng b t; Firibiotox C d ng d ch ị ộ ạ cô đ c ...ặ cô đ c ...ặ Ố

Ừ

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

07/24/11 07/24/11

THU C TR SÂU Vi-BT 32000WP

VI KHU N Ẩ VI KHU N Ẩ BACILLUS BACILLUS THURINGIENSIS THURINGIENSIS

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

Bacillus thuringensis Bacillus thuringensis

ử ử

ể

Bt là tr c khu n sinh bào t ẩ ự Bt là tr c khu n sinh bào t ẩ ự Bt phát tri n trong đi u ki n ệ ề hi u khí không b t bu c, gram ắ ế ộ hi u khí không b t bu c, gram ắ ế ộ oC nh ng thích t đ 15-45 nhi ư ệ ộ c 3-6 µm, có ng, kích th d ướ ươ c 3-6 µm, có ng, kích th d ươ ướ d ng oC. Bào t h p nh t 29-30 ử ạ ấ ợ bào ph tiên mao không dày, t ế ủ bào ph tiên mao không dày, t ế ủ hình ovan, hình tr ng dài 1,2 – ứ đ ng riêng r và x p thành ế ẽ ứ đ ng riêng r và x p thành ế ẽ ứ 1,6 µm. t ng chu i, ch a tinh th đ c ể ộ ứ ừ t ng chu i, ch a tinh th đ c ể ộ ứ ừ

t sâu. t sâu. ỗ ỗ có kh năng di ả có kh năng di ả ệ ệ

BÀO T BACILLUS THURINGIENSIS

Ử

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

1010

Vi khu n ẩ Bacillus thuringiensis ) ( nh: ed.ac.uk Ả

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

1111

Khu n l c vi khu n

ẩ ạ

ẩ Bacillus thuringiensis

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

ế

ầ ặ

ề ệ

ượ

H u h t là các ch ng Bt có m t ộ ủ . C ho c nhi u gen ti n đ c t ề ộ ố ơ s gây b nh cho côn trùng chính ở là các gen Cry khác nhau. Gen Cry c chia thành 4 l p chính: Cry đ ớ I, II, III, IV.

T bào Bt k t thành chu i ỗ ế

ế

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

ng t ng h p các ng t ng h p các ợ ợ ổ ổ ườ ườ

ệ ệ

ộ ộ

ể ạ ể ạ

ộ ộ

ẩ ẩ ụ ư ụ ư

Gen Cry I: Th Gen Cry I: Th Protein hình thoi gây b nh cho côn Protein hình thoi gây b nh cho côn trùng b cánh v y. ẩ trùng b cánh v y. ẩ Gen Cry II: T o tinh th d ng Gen Cry II: T o tinh th d ng ạ ạ hình tháp gây b nh cho côn trùng ệ hình tháp gây b nh cho côn trùng ệ b cánh v y và côn trùng b 2 ộ b cánh v y và côn trùng b 2 ộ cánh. Ví d nh gen Cry IIA gây cánh. Ví d nh gen Cry IIA gây ệb nh cho loài Lymantria dispa , Cry ệ b nh cho loài Lymantria dispa , Cry IIB Helicoverpa armigera. IIB Helicoverpa armigera.

Sâu Lymantria dispa

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

1414

Helicoverpa armigera

Các loài thu c b cánh c ng Coleoptera

ộ ộ

ứ

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

ợ ợ ể ạ ể ạ

ổ ổ ệ ệ

ứ ứ

ợ ả ợ ả ổ ổ

ỉ ỉ

ộ ộ

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

1616

Gen Cry III: T ng h p tinh th d ng Gen Cry III: T ng h p tinh th d ng hình thoi, gây b nh cho côn trùng b ộ hình thoi, gây b nh cho côn trùng b ộ cánh c ng Coleoptera. cánh c ng Coleoptera. Gen Cry IV: T ng h p c tinh th Gen Cry IV: T ng h p c tinh th ể ể d ng hình thoi và hình tháp, ch gây ạ d ng hình thoi và hình tháp, ch gây ạ b nh cho côn trùng b 2 cánh ệ b nh cho côn trùng b 2 cánh ệ Diptera. Diptera.

ơ ế

ượ d ộ ố ướ ạ

ạ

ụ

ủ ị

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

C ch tác đ ng ộ • Khi đ c phun lên lá cây, protein • Các đ c t này ố ộ i d ng tinh th s di đ c t t ể ẽ ệ bám vào màng vi nh ng lo i sâu h i nh t đ nh. ấ ị ạ ữ ru t, ộ trong mao rò đ t o ra các l ể ỗ ạ • C th là sau khi sâu h i ăn ph i ả ạ ụ ể c ch y cho n ả ướ i tác , d các tinh th ti n đ c t ộ ố ướ ể ề vào, làm sâu m ng ọ d ng c a m t lo i men tiêu hoá ạ ộ c, ng ng ăn và n ừ ướ trong d ch ru t c a sâu, ti n đ c ề ộ ủ ộ ch t.ế b hoà tan thành nh ng phân t t ử ữ ố ị nh có ho t tính đ c. ộ ạ ỏ

Tinh th protein ti n đ c t

n m trong bào t

ộ ố ằ

ể

ề

ử

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

C ch tác đ ng c a tinh th Bt sau khi xâm nh p vào c th sâu

ơ ế

ơ ể

ủ

ộ

ể

ậ

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

1919

ấ ừ

ủ

ứ

ệ

ổ

ọ ể ả

ấ

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

S n xu t thu c tr sâu Bt ố ả M i ch ng vsv ch ch a 1 ho c 1 ặ ỉ ỗ 10 t Nam hi n nay có kho ng Vi ả Ở ệ vài gene t ng h p protein gây đ c ộ ợ Bacillus thurigensis đ c phân ch ng ủ ượ v i 1 l ai sâu nh t đ nh. ấ ị ớ l p đ s n xu t thu c tr sâu sinh ừ ậ ố h c.ọ

ề ề

ị ị

ọ ọ

ổ ổ

ể ể

Do đó, đ s n xu t đ c ch ph m Do đó, đ s n xu t đ ế ể ả ấ ượ ẩ c ch ph m ế ể ả ấ ượ ẩ i ta c nhi u l ai sâu, ng t đ di ườ ọ ệ ượ t đ i ta c nhi u l ai sâu, ng di ườ ọ ệ ượ ti n hành xác đ nh ( có ch n l c ) ọ ọ ế ti n hành xác đ nh ( có ch n l c ) ọ ọ ế nh ng đ an gene t ng h p protein ợ ữ nh ng đ an gene t ng h p protein ợ ữ gây đ c đó, r i dùng kĩ thu t chuy n ậ ồ gây đ c đó, r i dùng kĩ thu t chuy n ậ ồ gene đ đ a vào 1 ch ng Bt. gene đ đ a vào 1 ch ng Bt.

ộ ộ ể ư ể ư

ủ ủ

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

2121

ố ố ủ ủ

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

2222

c Ch ng gi ng Bt này sau đó đ Ch ng gi ng Bt này sau đó đ ượ c ượ c y vào bình lên men, trong đi u ề ấ c y vào bình lên men, trong đi u ề ấ t đ thích h p (28-30 đ ki n nhi ộ ợ ệ ộ ệ t đ thích h p (28-30 đ ki n nhi ệ ộ ệ ộ ợ là có th C). Sau kho ng 52-54 gi ể ờ ả là có th C). Sau kho ng 52-54 gi ờ ể ả c d ch th ch a các thu ho ch đ ứ ể ị ượ ạ c d ch th ch a các thu ho ch đ ứ ị ượ ể ạ đ i v i sâu tinh th protein đ c t ộ ố ố ớ ể đ i v i sâu tinh th protein đ c t ộ ố ố ớ ể h i.ạh i.ạ

Ch ng Bt thu n

ủ

ầ

Nhân gi ng c p 1 ố

ấ

Nhân gi ng c p 2 ố

ấ

Kích thích lên men

52 – 54h, pH = 7, 30OC

L c và ly tâm

ọ

Thu sinh kh iố

S đ t ng quát qui trình t o thu c tr sâu Bt

ơ ồ ổ

ừ

ố

ạ

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

ạ ệ

ụ ố

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

u đi m, h n ch và bi n pháp ế Ư ể kh c ph c khi s d ng thu c tr ừ ử ụ ắ sâu Bt

ế

ớ ầ

ố

u đi m ể Ư K t qu th nghi m cho th y ấ ệ ả ử • Không gây ô nhiễm môi trường. c g n t đ các ch ph m Bt di ệ ượ ầ ẩ ế • BT có hiệu lực cao đối với sâu đã kháng các 90% sâu h i, so v i g n 80% c a ủ ạ loại thuốc gốc lân, carbamat,… thu c hoá h c. ọ • Tinh thể độc do Bt tạo ra không thể hoà tan trong dịch dạ dày của người nên thuốc trừ sâu sinh học Bt hoàn toàn vô hại đối với người, cũng như các sinh vật khác.

• Không độc với cá, ong mật và các loài thiên

địch.

• Thời gian cách ly ngắn.

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

ự ự

ấ ấ

ộ ộ

ế ớ ế ớ

ế ạ ạ

ừ ố ừ ố khi ăn đ c t khi ăn đ c t

ộ ố ộ ố

c sâu non khi chúng ăn lá, không t đ Ch di  Ch di ỉ ệ ượ c sâu non khi chúng ăn lá, không t đ ỉ ệ ượ c tr ng, nh ng và b m. t đ di ướ ộ ứ ệ ượ c tr ng, nh ng và b m. t đ di ướ ứ ệ ượ ộ D b phân hu b i tia c c tím có trong ánh  D b phân hu b i tia c c tím có trong ánh ỷ ở ễ ị ỷ ở ễ ị m t tr i. ặ ờ m t tr i. ặ ờ Có tác đ ng vi đ c, không n i h p, không  Có tác đ ng vi đ c, không n i h p, không ếti p xúc. ti p xúc. H n ch l n nh t c a thu c tr sâu Bt là  H n ch l n nh t c a thu c tr sâu Bt là ấ ủ ấ ủ thì 48 ti ng sau phát tác ch m ậ 48 ti ng sau ế thì phát tác ch m ậ ế ế .. sâu m i ch t ớ sâu m i ch t ế ớ

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

2626

H n chạ H n chạ ế ế

ề ề

ể ể

ộ ầ ộ ầ

Nên phun thu c vào lúc chi u mát, lúc Nên phun thu c vào lúc chi u mát, lúc ố ố Kh c ph c ụ ắ Kh c ph c ắ ụ ng bò này sâu d dàng trúng đ c do th ườ ộ ễ ng bò này sâu d dàng trúng đ c do th ườ ễ ộ t đ u hai m t lá nh t là m t C n phun C n phun ặ ấ ặ ướ ề ầ t đ u hai m t lá nh t là m t ặ ấ ặ ướ ề ầ lên ăn vào ban đêm. Tránh phun thu c khi ố lên ăn vào ban đêm. Tránh phun thu c khi ố i và các b ph n c a cây mà sâu d ủ ậ ộ ướ i và các b ph n c a cây mà sâu d Nên chú ý phun s m ngay khi cây tr ng Nên chú ý phun s m ngay khi cây tr ng ủ ộ ậ ướ ồ ớ ồ ớ tr i đang n ng g t ho c s p m a. Sau ư ặ ắ ắ ờ ắ tr i đang n ng g t ho c s p m a. Sau ư ặ ắ ắ ờ ắ ng thích ăn; có th thêm m t ít m t r đ ậ ỉ ườ ộ ng thích ăn; có th thêm m t ít m t r đ b sâu phá h i, thích h p nh t là sâu còn ậ ỉ ườ ộ ạ ợ ị ấ b sâu phá h i, thích h p nh t là sâu còn ợ ạ ị ấ i hãy phun thu c và 1 ngày sau đó khi t ố ướ i hãy phun thu c và 1 ngày sau đó khi t ố ướ t đ tăng s bám dính thì hi u qu di ả ệ ệ ự ể t đ tăng s bám dính thì hi u qu di ng g i 1 đ n 3 tu i. Do sâu th non t ả ệ ệ ự ể ố ườ ổ ế ừ ng g i non t 1 đ n 3 tu i. Do sâu th ế ườ ừ ố ổ i. Không s d ng thu c i tr l có th t ố ử ụ ể ướ ở ạ i tr l i. Không s d ng thu c có th t ố ử ụ ể ướ ở ạ sâu s cao h n. ơ ẽ sâu s cao h n. l a nên sau khi phun 5-7 ngày, khi c n ơ ẽ ầ ứ l a nên sau khi phun 5-7 ngày, khi c n ầ ứ tr sâu Bt trên cây dâu dùng nuôi t m. ằ ừ tr sâu Bt trên cây dâu dùng nuôi t m. ằ ừ t ph i phun l t i m t l n n a đ di thi ữ ể ệ ạ ả ế t ph i phun l i m t l n n a đ di thi t ữ ể ệ ạ ả ế sâu non m i n . ớ ở sâu non m i n . ớ ở

07/24/11 07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY BINH DUONG UNIVERSITY

2727

ặ

ể ả ủ

M c dù có nh ng nh ỏ

c đi m ko th ể ố

vi khu n Bacillus

ẩ

ữ ư ọ ừ

ớ

ặ

ể ủ ậ ạ

ữ ườ

i thì ch ph m ế

ợ

ậ

ừ

ằ

ụ

ượ tránh kh i nh ng hi u qu c a thu c tr ừ ệ sâu sinh h c t thuringiensis là không th ph nh n.V i nh ng đ c tính không gây h i cho môi ng và sinh v t có l tr ẩ sinh h c ( thu c tr sâu Bt, ố ọ Entomopathogenic Nematodes – EPN, thu c ố tr sâu róm b ng n m Boverin…) nên ừ ấ c s d ng r ng rãi đ thay th các đ ể ượ ử ụ ộ s n ph m hóa h c nh m h ướ ằ ẩ ả ọ tiêu ch y u là b o v môi tr ả ệ ủ ế

ế ng đ n m c ế ng s ng ố ườ

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

Tài li u tham kh o ả Tài li u tham kh o ả

ệ ệ

www.tvtl.bachkim.vn www.sciencephoto.com

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY

07/24/11

BINH DUONG UNIVERSITY