Quü M«i tr−êng toµn cÇu
Ch−¬ng tr×nh tµi trî c¸c dù ¸n nhá t¹i ViÖt Nam
(UNDP/GEF - SGP)
B¸o c¸o ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
N h ã m ® ¸ n h g i ¸:
TrÇn §×nh §µn
NguyÔn Kh¸nh Xu©n
Vò H÷u Tuynh
NguyÔn ThÞ Kim Anh
Th¸ng 1/2002
Môc lôc
Trang
3 Ch−¬ng 1: Tæng quan vÒ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
6 Ch−¬ng 2: Qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
P h Ç n I : § ¸ n h g i ¸ t h ù c h i Ö n G E F / S G P t ¹ i c Ê p q u è c g i a .
9 Ch−¬ng 3: KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
9
1. ChiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP
2. Thùc hiÖn kinh phÝ ®· ph©n bæ
3. Phæ biÕn th«ng tin vÒ GEF/SGP
4. X©y dùng n¨ng lùc cho c¸c ®èi t¸c GEF/SGP
5. X©y dùng quan hÖ céng t¸c víi c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP
6. Theo dâi vµ ®¸nh gi¸ GEF/SGP
P h Ç n I I . § ¸ n h g i ¸ t h ù c h i Ö n G E F / S G P t ¹ i c Ê p d ù ¸ n
7. C¬ chÕ ho¹t ®éng cña GEF/SGP
21
1. X©y dùng dù ¸n GEF/SGP
2. Thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP
3. Theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n GEF/SGP
27 Ch−¬ng 4: C¸c bµi häc kinh nghiÖm vµ khuyÕn nghÞ
Phô lôc
Phô lôc 1: PhiÕu ®¸nh gi¸ GEF/SGP
Phô lôc 2: §iÒu kho¶n giao viÖc chuyªn gia ®¸nh gi¸ GEF/SGP
Phô lôc 3: Danh s¸ch c¸c dù ¸n viÕng th¨m trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP
Phô lôc 4: Danh s¸ch c¸c dù ¸n GEF/SGP
Phô lôc 5: Danh s¸ch c¸c dù ¸n ®−îc GEF/SGP cÊp kinh phÝ x©y dùng dù ¸n
2
Ch−¬ng 1: Tæng quan vÒ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
Giíi thiÖu vÒ ch−¬ng tr×nh GEF/SGP I.
Quü m«i tr−êng toµn cÇu (GEF) lµ mét c¬ chÕ tµi chÝnh ®−îc x©y dùng nh»m cung cÊp viÖn trî cho c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn vµ nh÷ng n−íc ®ang trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi kinh tÕ ®Ó x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c dù ¸n vµ ho¹t ®éng nh»m b¶o vÖ m«i tr−êng toµn cÇu. NhËn thøc ®−îc vai trß quan träng cña céng ®ång trong viÖc tham gia b¶o tån ®a d¹ng sinh häc, h¹n chÕ kh¶ n¨ng thay ®æi theo h−íng bÊt lîi cña khÝ hËu vµ b¶o vÖ c¸c vïng n−íc quèc tÕ, ®· dÉn ®Õn sù ph¸t ®éng cña Ch−¬ng tr×nh Ph¸t triÓn cña Liªn Hîp Quèc (UNDP) vÒ Ch−¬ng tr×nh tµi trî c¸c dù ¸n nhá cña Quü M«i tr−êng toµn cÇu (GEF/SGP) n¨m 1992. GEF/SGP tµi trî c¸c dù ¸n víi møc tèi ®a lµ 50.000 USD vµ cung cÊp c¸c h×nh thøc hç trî kh¸c cho c¸c tæ chøc ho¹t ®éng x· héi ë céng ®ång vµ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®Þa ph−¬ng ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cña ®Þa ph−¬ng liªn quan tíi c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF: sù ®a d¹ng sinh häc, sù thay ®æi khÝ hËu, « nhiÔm c¸c vïng n−íc quèc tÕ, vµ sù huû ho¹i cña tÇng «z«n.
HiÖn nay GEF/SGP ®ang ho¹t ®éng t¹i 60 quèc gia trªn toµn thÕ giíi, bao gåm c¸c quèc gia ë ch©u Phi, Trung §«ng, ch©u ¸ vµ Th¸i B×nh D−¬ng, ch©u ¢u vµ ch©u Mü La Tinh. Ch−¬ng tr×nh ®· tµi trî cho h¬n 2.300 dù ¸n ë c¸c quèc gia tham gia vµo ch−¬ng tr×nh cho c¸c ho¹t ®éng cña céng ®ång vµ ®Þa ph−¬ng trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF.
Tæng quan vÒ ch−¬ng tr×nh GEF/ SGP t¹i ViÖt Nam II.
UNDP ph¸t ®éng GEF/ SGP t¹i ViÖt Nam vµo th¸ng 11 n¨m 1998. Môc tiªu chñ yÕu cña GEF/SGP trong c¸c n¨m thö nghiÖm t¹i ViÖt Nam lµ thiÕt lËp mét ch−¬ng tr×nh ph©n cÊp vÒ tµi trî cho c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®Þa ph−¬ng (NGO) vµ c¸c tæ chøc céng ®ång (CBO) ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n vµ ho¹t ®éng cã liªn quan trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF. §Ó triÓn khai GEF/SGP t¹i ViÖt Nam, v¨n phßng GEF/SGP ®−îc thµnh lËp víi sù tuyÓn dông mét ®iÒu phèi viªn cÊp quèc gia vµ th− ký, thµnh lËp Ban ChØ §¹o Quèc Gia (BC§QG), x©y dùng chiÕn l−îc quèc gia vµ c¬ chÕ thùc hiÖn phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh chung cña GEF/SGP toµn cÇu vµ ®iÒu kiÖn thùc tiÔn cô thÓ cña ViÖt Nam.
1. ThiÕt lËp v¨n phßng vµ bè trÝ nh©n sù GEF/SGP
V¨n phßng GEF/SGP t¹i ViÖt Nam ®−îc ®Æt t¹i V¨n phßng UNDP ViÖt Nam. UNDP ViÖt Nam hç trî triÓn khai thùc hiÖn GEF/SGP, hç trî thiÕt lËp vµ ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ víi c¸c c¬ quan tæ chøc cã liªn quan cña chÝnh phñ còng nh− thiÕt lËp mèi quan hÖ c«ng t¸c víi c¸c c¬ quan hµnh chÝnh vµ tµi chÝnh kh¸c trong n−íc ®Ó phôc vô cho ch−¬ng tr×nh GEF/SGP. UNDP t¹i ViÖt Nam hç trî theo dâi vµ ®¸nh gi¸ thùc hiÖn GEF/SGP. §¹i diÖn th−êng tró UNDP ký Th− tho¶ thuËn víi c¸c tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî cña GEF/SGP. §¹i diÖn UNDP tham gia BC§QG GEF/SGP. V¨n phßng UNDP t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn c¸c kho¶n chi tr¶ cña dù ¸n.
GEF/SGP tuyÓn dông mét ®iÒu phèi viªn cÊp quèc gia vµ mét th− ký. §iÒu phèi viªn quèc gia ®ãng vai trß chñ tr× trong viÖc qu¶n lý thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh quèc gia. Mçi ®iÒu phèi viªn chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý viÖc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh quèc gia cña m×nh. NhiÖm vô chÝnh cña ®iÒu phèi viªn quèc gia bao gåm n©ng cao nhËn thøc vÒ c¸c môc tiªu vµ quy tr×nh ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh GEF/SGP cho nh÷ng ®èi t−îng thùc hiÖn chñ chèt, hç trî c¸c NGO ®Þa ph−¬ng vµ CBO lËp ®Ò nghÞ xin dù ¸n, kh¶o s¸t s¬ bé ®Ò nghÞ xin dù ¸n,
3
t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng cña Ban chØ ®¹o quèc gia, còng nh− cho c¸c NGO ®Þa ph−¬ng vµ CBO tiÕp cËn víi dÞch vô hç trî kü thuËt, ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kiÓm tra gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh vµ ®Æt nÒn mãng cho sù bÒn v÷ng cña ch−¬ng tr×nh. §iÒu phèi viªn quèc gia lµ ®Çu mèi liªn l¹c chñ yÕu víi chÝnh phñ, ®«i khi cßn ®−îc hç trî bëi ®¹i diÖn c¬ quan chÝnh phñ trong Ban ChØ ®¹o quèc gia. §iÒu phèi viªn quèc gia cã tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh triÓn khai GEF/SGP t¹i ViÖt Nam víi ban ®iÒu phèi GEF/SGP (CPMT) vµ V¨n phßng c¸c dÞch vô cña Liªn hiÖp quèc (UNOPS) t¹i New York.
2. Thµnh lËp Ban ChØ §¹o Quèc Gia GEF/SGP
Ban chØ ®¹o quèc gia (BC§QG) cã nhiÖm vô ®−a ra h−íng dÉn vµ chØ thÞ vÒ chiÕn l−îc cho ch−¬ng tr×nh còng nh− kh¶o s¸t vµ chän läc dù ¸n ®Ó cÊp kinh phÝ. Ban nµy chØ ®¹o viÖc x©y dùng mét chiÕn l−îc quèc gia vµ thiÕt lËp c¸c tiªu chÝ lùa chän dù ¸n phï hîp víi quèc gia trong khu«n khæ h−íng dÉn chung cña GEF. C¸c thµnh viªn cña Ban ChØ ®¹o tham gia trªn c¬ së tù nguyÖn vµ bao gåm ®¹i diÖn cña c¸c tæ chøc NGO ®Þa ph−¬ng vµ quèc tÕ, ®¹i diÖn c¸c c¬ quan cã liªn quan cña chÝnh phñ, c¸c c¬ quan nghiªn cøu khoa häc kü thuËt, vµ ®¹i diÖn cña UNDP ViÖt Nam. Quy tr×nh lµm viÖc vµ chøc n¨ng nhiÖm vô cña BC§QG ®· ®−îc so¹n th¶o. C¸c thµnh viªn cña BC§QG tham gia theo nhiÖm kú 2 n¨m. §· cã hai nhiÖm kú cña BC§QG: nhiÖm kú thø nhÊt cho giai ®o¹n 1999 - 2000 vµ nhiÖm kú thø hai cho giai ®o¹n 2001 - 2003. BC§QG lµm viÖc qua c¸c cuéc häp ®Þnh kú tæ chøc hµng qóy, th− tõ, ®iÖn tho¹i, fax vµ email.
3. X©y dùng chiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP trong giai ®äan 1999 - 2001
Mét ho¹t ®éng chñ yÕu ®· triÓn khai trong thêi gian ®Çu thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam lµ viÖc x©y dùng chiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP trong giai ®äan 1999 - 2001. ChiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP ®· x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu chÝnh, c¸c kÕt qu¶ dù kiÕn, vµ c¸c ®Þnh h−íng −u tiªn cho viÖc ph©n bæ kinh phÝ tµi trî theo c¸c tiªu chÝ chung cña GEF/SGP trong nh÷ng n¨m ®Çu thÝ ®iÓm GEF/SGP t¹i ViÖt Nam. ChiÕn l−îc ®−îc x©y dùng c¨n cø vµo c¸c ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng −u tiªn cña ViÖt Nam trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF/SGP, c¸c chÝnh s¸ch, ch−¬ng tr×nh kÕ ho¹ch vÒ m«i tr−êng cña chÝnh phñ. ChiÕn l−îc quèc gia còng ®· x¸c ®Þnh ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn cña GEF/SGP lµ ph¸t huy vai trß céng ®ång tham gia gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng −u tiªn trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF.
4. Bèi c¶nh m«i tr−êng t¹i ViÖt Nam
ViÖt Nam lµ mét quèc gia nhiÖt ®íi cã nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó vµ ®iÒu kiÖn m«i tr−êng thuËn lîi. ViÖt Nam cã tÝnh ®a d¹ng cao vÒ c¸c hÖ sinh th¸i tù nhiªn vµ nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn cã gi¸ trÞ lín vÒ kinh tÕ vµ m«i tr−êng.
ViÖt Nam ®· vµ ®ang tr¶i qua qu¸ tr×nh t¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ c«ng nghiÖp hãa nhanh chãng trong c¸c thËp kû qua. Tuy nhiªn, sù t¨ng tr−ëng d©n sè vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®ang lµm n¶y sinh mét mèi ®e däa lín ®èi víi m«i tr−êng vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn cña ViÖt Nam. Trong sè nh÷ng vÊn ®Ò nghiªm träng nhÊt trong qu¶n lý m«i tr−êng vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn ë ViÖt Nam lµ n¹n ph¸ rõng, t×nh tr¹ng suy tho¸i ®Êt ®ai, viÖc sö dông kh«ng bÒn v÷ng dÉn ®Õn sù c¹n kiÖt vµ suy tho¸i c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn cña c¸c hÖ sinh th¸i vµ thÊt tho¸t c¸c nguån tµi nguyªn ®a d¹ng sinh häc, vµ t×nh tr¹ng « nhiÔm m«i tr−êng ngµy cµng t¨ng.
4
NhËn thøc ®−îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c qu¶n lý m«i tr−êng vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi bÒn v÷ng cña ®Êt n−íc, chÝnh phñ ViÖt Nam ®· rÊt cam kÕt vµ tiÕn hµnh nh÷ng næ lùc lín ®Ó qu¶n lý tèt h¬n m«i tr−êng vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn, víi sù hç trî ®¸ng kÓ cña céng ®ång quèc tÕ, bao gåm c¸c tæ chøc ®a ph−¬ng vµ song ph−¬ng, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ quèc tÕ. C¸c chiÕn l−îc vµ kÕ ho¹ch quèc gia ®· ®−îc triÓn khai thùc hiÖn trong ph¹m vi mét khung ph¸p lý vµ ph¸p chÕ ®−îc ®iÒu chØnh, t¨ng c−êng nh»m gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng vµ hç trî thùc hiÖn c¸c c«ng −íc mµ ViÖt Nam ®· tham gia ký kÕt, vÝ dô nh− c«ng −íc vÒ ®a d¹ng sinh häc (CBD), c«ng −íc kung cña Liªn HiÖp Quèc vÒ biÕn ®æi khÝ hËu (UNFCCC), vµ c«ng −íc h¹n chÕ s¶n xuÊt vµ sö dông c¸c ho¸ chÊt h÷u c¬ l©u bÒn (POPs).
Bªn c¹nh nh÷ng nç lùc cña chÝnh phñ vµ sù hç trî cña céng ®ång quèc tÕ, c¸c tæ chøc NGO ®Þa ph−¬ng vµ c¸c tæ chøc céng ®ång còng tham gia ®ãng gãp vµo c«ng t¸c qu¶n lý m«i tr−êng ë ViÖt Nam. NhËn thøc ®−îc r»ng c¸c tæ chøc NGO ®Þa ph−¬ng cã mét vai trß quan träng trong viÖc hç trî thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh quèc gia, ®Æc biÖt lµ huy ®éng sù tham gia cña céng ®ång vµo c«ng t¸c b¶o vÖ m«i tr−êng vµ ®Èy m¹nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë cÊp c¬ së, trong c¸c n¨m qua, chÝnh phñ ®· hç trî cho sù ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc NGO ®Þa ph−¬ng. HiÖn nay, chÝnh phñ ®ang rµ so¸t l¹i c¸c chÝnh s¸ch, ph¸p chÕ ®èi víi ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc NGO ®Þa ph−¬ng. MÆc dï ë ViÖt Nam hiÖn nay sè l−îng c¸c tæ chøc NGO ®Þa ph−¬ng rÊt h¹n chÕ vµ cßn t−¬ng ®èi non trÎ, c¸c tæ chøc nµy ®· thùc sù ®ãng mét vai trß quan träng trong c¸c dù ¸n ph¸t triÓn céng ®ång vµ xãa ®ãi gi¶m nghÌo nãi chung vµ trong c«ng t¸c b¶o vÖ m«i tr−êng nãi riªng. C¸c tæ chøc NGO ®Þa ph−¬ng ®· tËp hîp c¸c nhµ ho¹t ®éng x· héi, c¸c nhµ khoa häc, vµ c¸c nhµ qu¶n lý cã tri thøc vµ kinh nghiÖm trong lÜnh vùc m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn céng ®ång ®Ó vËn ®éng céng ®ång tham gia vµo thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng cña chÝnh phñ trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ b¶o vÖ m«i trõ¬ng.
C¸c tæ chøc céng ®ång ë ViÖt Nam bao gåm c¸c tæ chøc quÇn chóng, nh− Héi Liªn HiÖp Phô N÷, §oµn Thanh Niªn, Héi N«ng D©n vµ Héi cùu chiÕn binh. C¸c tæ chøc nµy ho¹t ®éng ë cÊp x· vµ h×nh thµnh lªn dÇn c¸c cÊp cao h¬n, ®Õn trung −¬ng. C¸c tæ chøc nµy ®· tham gia thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ trong lÜnh vùc m«i tr−êng, c¸c ch−¬ng tr×nh dù ¸n ph¸t triÓn céng ®ång, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ b¶o vÖ m«i tr−êng ®−îc tµi trî bëi c¸c tæ chøc quèc tÕ triÓn khai trªn ®Þa bµn ®Þa ph−¬ng. C¸c tæ chøc nµy ®ãng vai trß quan träng trong viÖc vËn ®éng céng ®ång tham gia thùc hiÖn c¸c chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch m«i tr−êng cña chÝnh phñ, vµ tuyªn truyÒn n©ng cao nhËn thøc céng ®ång vÒ c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng.
Víi nh÷ng nç lùc trªn, nh÷ng tiÕn bé ®¹t ®−îc trong lÜnh vùc b¶o vÖ vµ qu¶n lý m«i tr−êng trong nh÷ng n¨m qua lµ to lín. Khung ph¸p lý vµ chÝnh s¸ch cïng víi chiÕn l−îc vµ c¸c ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng quèc gia ®· ®−îc x©y dùng vµ hoµn thiÖn, t¹o c¬ së vµ cung cÊp ®Þnh h−íng chiÕn l−îc cho c¸c ho¹t ®éng trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ b¶o vÖ m«i trõ¬ng nh»m môc tiªu ph¸t triÓn bÒn v÷ng. C¸c c¬ chÕ vµ hÖ thèng ph©n cÊp thùc hiÖn ë cÊp c¬ së ®· vµ ®ang ®−îc triÓn khai thùc hiÖn trong viÖc thùc hiÖn c¸c chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ trong c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn n«ng th«n. Tuy nhiªn, møc ®é tham gia cña céng ®ång vµo c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o vÖ m«i tr−êng cßn rÊt h¹n chÕ. N©ng cao nhËn thøc vÒ c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng vµ huy ®éng céng ®ång tham gia tÝch cùc vµo c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o vÖ m«i tr−êng vµ sö dông bÒn v÷ng tµi nguyªn thiªn nhiªn sÏ gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c chiÕn l−îc vµ kÕ ho¹ch quèc gia trong lÜnh vùc qu¶n lý vµ b¶o vÖ m«i tr−êng vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
5
Ch−¬ng 2: Qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
Ch−¬ng nµy m« t¶ môc ®Ých, quy tr×nh vµ ph−¬ng ph¸p ®· sö dông ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam.
Môc ®Ých ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
I. §¸nh gi¸ GEF/SGP lµ mét ho¹t ®éng trong chiÕn l−îc theo dâi vµ ®¸nh gi¸ GEF/SGP toµn cÇu nh»m môc tiªu ®¸nh gi¸ tæng thÓ viÖc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh t¹i cÊp quèc gia vµ ®−îc dù kiÕn tiÕn hµnh hai n¨m mét lÇn do BC§QG vµ ®iÒu phèi viªn quèc gia thùc hiÖn. §¸nh gi¸ GEF/SGP t¹o c¬ héi cho sù trao ®æi vÒ thùc hiÖn GEF/SGP víi c¸c ®èi t¸c vµ c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP. ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng quèc gia tham gia vµo ®ît ®¸nh gi¸ trong n¨m 2002, nh»m môc ®Ých ph©n tÝch c¸c thµnh qu¶ ®¹t ®−îc còng nh− nh÷ng tån t¹i trong c¬ chÕ thùc hiÖn t¹i cÊp ch−¬ng tr×nh vµ cÊp dù ¸n cña ch−¬ng tr×nh GEF/ SGP t¹i ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m thÝ ®iÓm 1999 - 2001, rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm cho viÖc thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam cã hiÖu qu¶ h¬n trong thêi gian tíi.
II. Môc tiªu cô thÓ ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
Môc tiªu cô thÓ cña viÖc ®¸nh gi¸ GEF/SGP nh»m:
1. ®¸nh gi¸ ®−îc c¸c −u ®iÓm, nh−îc ®iÓm cña c¬ chÕ thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh GEF/SGP t¹i ViÖt Nam ë cÊp quèc gia vµ cÊp dù ¸n, tõ ®ã rót ra c¸c bµi häc kinh nghiÖm cho c¸c thµnh c«ng còng nh− thÊt b¹i.
2. t¹o c¬ së cho sù ®iÒu chØnh chiÕn l−îc quèc gia trong thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam ®Ó phï hîp víi nh÷ng thay ®æi trong m«i tr−êng thùc hiÖn GEF/SGP víi nh÷ng thö th¸ch ®· x¸c ®Þnh ®−îc còng nh− nh÷ng thö th¸ch míi ph¸t sinh;
3. Gióp Bé phËn ®iÒu phèi ch−¬ng tr×nh GEF/SGP toµn cÇu (CPMT) trong viÖc x¸c ®Þnh ®−îc c¸c ®Þnh h−íng −u tiªn ®Ó tËp trung nguån lùc trong viÖc hç trî kü thuËt thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam nãi riªng vµ t¹i cÊp quèc gia nãi chung mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n;
4. Cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam ®Ó gãp phÇn vµo b¸o c¸o chung vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh GEF/SGP cña CPMT nép cho héi ®ång GEF.
III. KÕt qu¶ dù kiÕn cña qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt
Nam
KÕt qu¶ chÝnh cña qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam lµ b¶n b¸o c¸o nªu ®−a ra ®−îc quy tr×nh vµ ph−¬ng ph¸p ®· tiÕn hµnh, c¸c kÕt qu¶ thu ®−îc trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ vÒ viÖc thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m thÝ ®iÓm tõ 1999 ®Õn 2001, cô thÓ cña viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn chiÕn l−îc GEF/SGP, hå s¬ dù ¸n GEF/SGP, vµ t×nh h×nh ho¹t ®éng còng nh− c¬ chÕ qu¶n lý GEF/SGP t¹i cÊp quèc gia vµ cÊp dù ¸n. B¸o c¸o nªu lªn c¸c bµi häc kinh nghiÖm vµ c¸c khuyÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam. B¸o c¸o nµy gåm 4 phÇn:
- PhÇn 1: Tæng quan vÒ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
- PhÇn 2 : Qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
- PhÇn 3: C¸c kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
6
- PhÇn 4: Bµi häc kinh nghiÖm vµ khuyÕn nghÞ trong viÖc thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
IV. C¸c vÊn ®Ò träng t©m cña qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP
1. ë cÊp ch−¬ng tr×nh:
C¸c vÊn ®Ò cô thÓ sau ®−îc ®¸nh gi¸ ë cÊp ch−¬ng tr×nh:
a) X©y dùng vµ thùc hiÖn chiÕn l−îc GEF/SGP
b) Thùc hiÖn kinh phÝ ph©n bæ cña GEF/SGP
c) X©y dùng n¨ng lùc cho c¸c ®èi t¸c vµ ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng chÝnh cña GEF/SGP
d) X©y dùng mèi quan hÖ céng t¸c víi c¸c ®èi t¸c vµ ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng chÝnh cña GEF/SGP
e) Thùc hiÖn c«ng t¸c truyÒn th«ng vÒ GEF vµ GEF/SGP, bao gåm phæ biÕn th«ng tin, tuyªn truyÒn vµ t¨ng c−êng nhËn thøc céng ®ång vÒ c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng toµn cÇu, quèc gia vµ ®Þa ph−¬ng
f) Theo dâi vµ ®¸nh gi¸ GEF/SGP
g) C¬ chÕ ho¹t ®éng cña v¨n phßng GEF/SGP, cña BC§QG
2. ë cÊp dù ¸n:
C¸c vÊn ®Ò cô thÓ sau ®−îc ®¸nh gi¸ ë cÊp dù ¸n:
a) C¸c tiªu chÝ vµ quy tr×nh thÈm ®Þnh vµ xÐt duyÖt dù ¸n GEF/ SGP
b) C«ng t¸c x©y dùng, thùc hiÖn, theo dâi vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n GEF/SGP, vµ c¸c c¬ chÕ qu¶n lý ¸p dông trong x©y dùng, thùc hiÖn, theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n GEF/SGP.
V.
Ph−¬ng ph¸p thùc hiÖn vµ qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
§iÒu phèi viªn quèc gia lµ ng−êi thùc hiÖn chÝnh trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam víi sù chØ ®¹o cña BC§QG vµ sù hç trî cña th− ký GEF/SGP. C¸c thµnh viªn cña BC§QG tham gia vµo qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ th«ng qua viÖc gãp ý vµ phª duyÖt quy tr×nh vµ ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ GEF/SGP, cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn GEF/SGP cho viÖc so¹n th¶o b¸o c¸o ®¸nh gi¸. B¸o c¸o ®¸nh gi¸ ®−îc BC§QG gãp ý vµ phª duyÖt tr−íc khi göi ®Õn CPMT.
Mét nhãm 3 chuyªn gia ®−îc hîp ®ång ®Ó gióp ®iÒu phèi viªn quèc gia thu thËp th«ng tin ®¸nh gi¸ qua c¸c phiÕu ®¸nh gi¸ (Phô lôc 1), qua pháng vÊn trùc tiÕp hoÆc qua ®iÖn tho¹i víi c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP. Nhãm chuyªn gia cßn tiÕn hµnh viÕng th¨m c¸c dù ¸n cña GEF/SGP nh»m môc ®Ých thu thËp th«ng tin ®Ó ®¸nh gi¸ th«ng qua quan s¸t, tæ chøc c¸c cuéc pháng vÊn trùc tiÕp vµ tæ chøc c¸c cuéc häp ®¸nh gi¸ víi tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî, chÝnh quyÒn, ban ngµnh, vµ céng ®ång tham gia dù ¸n GEF/SGP. Phôc lôc 2 m« t¶ chi tiÕt tr¸ch nhiÖm cña nhãm chuyªn gia.
C¸c ph−¬ng ph¸p sö dông trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP nh»m ph¸t huy vai trß cña c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP trong theo dâi vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n. C¸c ph−¬ng ph¸p sö dông ®Ó thu thËp th«ng tin nh− ®· ®Ò cËp ë trªn bao gåm c¸c phiÕu ®¸nh
7
gi¸, pháng vÊn trùc tiÕp hoÆc qua ®iÖn tho¹i víi c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP, vµ viÕng th¨m dù ¸n. §· cã 8 dù ¸n ®−îc chän läc cho viÖc viÕng th¨m trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP theo c¸c tiªu chÝ sau (Phô lôc 3).
(cid:131) LÜnh vùc träng t©m cña dù ¸n: c¸c dù ¸n ®−îc lùa chän thuéc c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF/SGP lµ b¶o tån ®a d¹ng sinh häc vµ h¹n chÕ biÕn ®æi khÝ hËu.
(cid:131) Thêi gian tiÕn hµnh dù ¸n: c¸c dù ¸n ®· kÕt thóc (4 dù ¸n) vµ ®ang triÓn khai (4 dù ¸n)
C¸c tµi liÖu ®−îc xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ GEF/SGP bao gåm:
(cid:131) ë cÊp dù ¸n: C¸c v¨n b¶n ®Ò nghÞ dù ¸n cña c¸c dù ¸n ®· phª duyÖt trong hå s¬ GEF/SGP, b¸o c¸o tiÕn ®é vµ tµi chÝnh cña dù ¸n ®ang triÓn khai, b¸o c¸o tæng kÕt vµ b¸o c¸o ®¸nh gi¸ cña c¸c dù ¸n ®· kÕt thóc,
(cid:131) ë cÊp ch−¬ng tr×nh:
- C¸c tµi liÖu do ch−¬ng tr×nh GEF/SGP toµn cÇu so¹n th¶o, bao gåm v¨n kiÖn dù ¸n GEF/SGP, chiÕn l−îc theo dâi vµ ®¸nh gi¸ GEF/SGP, chiÕn l−îc truyÒn th«ng GEF/SGP, chiÕn l−îc huy ®éng kinh phÝ cña GEF/SGP; H−íng dÉn thùc hiÖn GEF/SGP;
- C¸c tµi liÖu do ch−¬ng tr×nh GEF/SGP t¹i ViÖt Nam so¹n th¶o, bao gåm chiÕn l−îc quèc gia cña ch−¬ng tr×nh GEF/SGP, b¸o c¸o viÕng th¨m dù ¸n cña BC§QG vµ §PV, c¸c b¸o c¸o 6 th¸ng vÒ t×nh h×nh triÓn khai GEF/SGP t¹i ViÖt Nam göi CPMT, H−íng dÉn x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP
8
Ch−¬ng 3: KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ GEF/SGP
PhÇn I.
§¸nh gi¸ thùc hiÖn GEF/SGP t¹i cÊp ch−¬ng tr×nh
ChiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP I.
1. X©y dùng chiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP giai ®o¹n 1999-2001
ChiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP cña ViÖt Nam giai ®o¹n 1999-2001 ®−îc x©y dùng trªn c¬ së cña c¸c chiÕn l−îc vµ kÕ ho¹ch cã liªn quan sau:
− chiÕn l−îc vµ c¸c ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña GEF
− khung chiÕn l−îc toµn cÇu GEF/SGP
− v¨n kiÖn dù ¸n GEF/SGP
− kÕ ho¹ch quèc gia vÒ m«i tr−êng vµ ph¸t triÓn l©u bÒn cña ViÖt Nam 1991-2000
− kÕ ho¹ch hµnh ®éng b¶o vÖ §DSH cña ViÖt Nam (1995)
− c¸c ch−¬ng tr×nh quèc gia cã liªn quan ®Õn m«i tr−êng cña ViÖt Nam
− c¸c c«ng −íc quèc tÕ vÒ ®a d¹ng sinh häc vµ biÕn ®æi khÝ hËu
C¸c tµi liÖu nµy lµ nh÷ng h−íng dÉn rÊt tèt cho viÖc x©y dùng ®óng ®Þnh h−íng cña GEF/SGP trong ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ViÖt Nam. ViÖc x©y dùng chiÕn l−îc cã sù tham kh¶o ý kiÕn cña c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP nh− c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®Þa ph−¬ng, c¸c tæ chøc céng ®ång, c¸c c¬ quan ban ngµnh cã liªn quan cña chÝnh phñ, UNDP ViÖt Nam vµ GEF/SGP toµn cÇu.
ChiÕn l−îc ®· x©y dùng nh»m môc tiªu chÝnh lµ gãp phÇn gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò bøc xóc cña ViÖt Nam trong nh÷ng lÜnh vùc träng t©m cña GEF vÒ b¶o tån vµ sö dông bÒn v÷ng tµi nguyªn ®a d¹ng sinh häc vµ h¹n chÕ sù thay ®æi bÊt lîi cña khÝ hËu toµn cÇu, h¹n chÕ sa m¹c ho¸ vµ tho¸i ho¸ ®Êt.
C¸c môc tiªu chÝnh cña chiÕn l−îc GEF/SGP trong giai ®o¹n 1999-2001 lµ:
- Gãp phÇn b¶o tån §DSH th«ng qua viÖc ®Èy m¹nh b¶o tån vµ sö dông bÒn v÷ng c¸c nguån tµi nguyªn ®a d¹ng sinh häc cña c¸c hÖ sinh th¸i kh¸c nhau nh− hÖ sinh th¸i kh« h¹n vµ b¸n kh« h¹n; hÖ sinh th¸i biÓn vµ ven bê, n−íc ngät; hÖ sinh th¸i rõng; vµ hÖ sinh th¸i miÒn nói.
- Gãp phÇn ng¨n chÆn sù thay ®æi khÝ hËu toµn cÇu th«ng qua viÖc t¨ng c−êng hiÖu qu¶ sö dông n¨ng l−îng vµ ®Èy m¹nh sö dông c¸c d¹ng n¨ng l−îng t¸i t¹o.
- Gãp phÇn h¹n chÕ sù tho¸i ho¸ ®Êt vµ hoang m¹c ho¸ nh»m môc tiªu b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc vµ biÕn ®æi khÝ hËu toµn cÇu.
9
- N©ng cao nhËn thøc vµ hiÓu biÕt trong c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP t¹i cÊp ®Þa ph−¬ng vÒ nh÷ng vÊn ®Ò m«i tr−êng toµn cÇu, quèc gia vµ ®Þa ph−¬ng trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF/SGP lµ c¸c vÊn ®Ò vÒ suy tho¸i §DSH, biÕn ®æi khÝ hËu, suy gi¶m c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ « nhiÔm c¸c vïng n−íc quèc tÕ.
- T¨ng c−êng n¨ng lùc vµ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña c¸c NGO, CBO vµ c¸c c¬ quan cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng trong lÜnh vùc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò m«i tr−êng.
- X©y dùng c¸c m« h×nh ph¸t triÓn bÒn v÷ng, g¾n ph¸t triÓn kinh tÕ víi b¶o vÖ m«i tr−êng trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF.
- X©y dùng mµng l−íi céng t¸c ë ®Þa ph−¬ng ®Ó hç trî vµ n©ng cao n¨ng lùc cña céng ®ång, CBO, NGO ®Þa ph−¬ng trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng toµn cÇu vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
C¸c kÕt qu¶ dù kiÕn cña GEF/SGP t¹i ViÖt Nam trong giai ®äan thÝ ®iÓm 1999 - 2001 nh− sau:
- N©ng cao nhËn thøc vµ hiÓu biÕt vÒ GEF/SGP trong c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP.
- T¨ng c−êng n¨ng lùc thiÕt kÕ vµ thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP cña c¸c NGO vµ CBO ®Þa ph−¬ng.
- X©y dùng ®−îc c¬ chÕ thÈm ®Þnh vµ xÐt duyÖt dù ¸n; thùc hiÖn vµ gi¸m s¸t, theo dâi vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n.
- ThiÕt lËp ®−îc quan hÖ ®èi t¸c gi÷a GEF/SGP víi c¸c NGO, CBO, c¸c c¬ quan ban ngµnh cã liªn quan cña Trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng, c¸c chÝnh quyÒn vµ céng ®ång ®Þa ph−¬ng.
2. §¸nh gi¸ néi dung vµ thùc hiÖn chiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP
(cid:137) ¦u ®iÓm:
Cã thÓ ®¸nh gi¸ chiÕn l−îc GEF/SGP giai ®o¹n 1999-2001 lµ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tiÔn ViÖt Nam vµ ®¸p øng ®−îc c¸c yªu cÇu cña GEF/SGP. ChiÕn l−îc nµy ®· cung cÊp ®Þnh h−íng ph¸t triÓn cô thÓ cho viÖc thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam.
(cid:131) VÒ néi dung chiÕn l−îc
- Phï hîp môc tiªu chung cña GEF/SGP vµ t×nh h×nh thùc tiÔn cña ViÖt Nam - X¸c ®Þnh ®óng c¸c vÊn ®Ò −u tiªn nhÊt trong giai ®o¹n thÝ ®iÓm lµ x©y dùng c¬ chÕ thùc hiÖn GEF/SGP phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tiÔn ViÖt Nam trªn c¬ së häc tËp kinh nghiÖm cña c¸c ch−¬ng tr×nh GEF/SGP t¹i c¸c quèc gia kh¸c
- C¸c môc tiªu ®Æt ra cã tÝnh chÊt chiÕn l−îc nh»m t¹o tiÒn ®Ò cho ph¸t triÓn l©u dµi cña GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
(cid:131) VÒ thùc hiÖn chiÕn l−îc
- §¹t ®−îc môc tiªu vµ kÕt qu¶ dù kiÕn ®· ®Ò ra trong chiÕn l−îc ë møc ®é cao. C¬ chÕ thùc hiÖn hiÖu qu¶ GEF/SGP ®· ®−îc x©y dùng vµ thö nghiÖm thµnh c«ng t¹i ViÖt Nam.
10
T å n t ¹ i :
(cid:137) - Ch−a cô thÓ ho¸ c¸c vÊn ®Ò −u tiªn trong tõng lÜnh vùc träng t©m cña GEF/SGP vµ tõng ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña GEF ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c tæ chøc quan t©m cã sù ®Þnh h−íng cô thÓ khi x¸c ®Þnh ý t−ëng dù ¸n
- B¸m s¸t chiÕn l−îc vµ cã sù ®iÒu chØnh kÞp thêi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tiÔn cña ViÖt Nam vµ do thay ®æi trong m«i tr−êng thùc hiÖn GEF/SGP, trong chiÕn l−îc chung cña GEF vµ GEF/SGP cÊp toµn cÇu (bæ xung c¸c chiÕn l−îc truyÒn th«ng, huy ®éng kinh phÝ, theo dâi vµ ®¸nh gi¸ cña GEF/SGP toµn cÇu; bæ sung c¸c ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng míi cña GEF nh− b¶o tån ®a d¹ng sinh häc trong s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp (OP 13), qu¶n lý tæng hîp hÖ sinh th¸i (OP 12), ph¸t triÓn giao th«ng bÒn v÷ng (OP 11).
- Ch−a x¸c ®Þnh râ c¸c −u tiªn vÒ vÞ trÝ ®Þa lý trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF/SGP
- T¸c ®éng cña GEF/SGP trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF ch−a râ do quy m« kinh phÝ vµ thêi gian h¹n hÑp cña dù ¸n nhá, vµ do ®Çu t− cña GEF/SGP ch−a cã ®Þnh h−íng −u tiªn râ rµng vÒ c¸c vÊn ®Ò träng t©m vµ khu vùc ®Þa lý.
- Trong chiÕn l−îc quèc gia 1999 - 2001 ch−a cã nh÷ng néi dung cô thÓ vÒ x©y dùng n¨ng lùc ®èi t¸c; truyÒn th«ng tuyªn truyÒn vÒ GEF vµ GEF/SGP; theo dâi vµ ®¸nh gi¸; vµ huy ®éng kinh phÝ; lång ghÐp víi c¸c dù ¸n lín cña GEF vµ UNDP.
2. Thùc hiÖn kinh phÝ ®· ph©n bæ cña GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
Kinh phÝ ph©n bæ cña GEF/SGP ®−îc thùc hiÖn theo c¬ chÕ Bé phËn ®iÒu phèi ch−¬ng tr×nh GEF/SGP t¹i New York (CPMT) xem xÐt vµ phª duyÖt ®Ò xuÊt kinh phÝ ph©n bæ hµng n¨m cña c¸c quèc gia tham gia. C¨n cø vµo nhu cÇu cña ViÖt Nam, GEF/SGP ViÖt Nam ®Ò xuÊt CPMT ph©n bæ kinh phÝ hµng n¨m vµ ®· thùc hiÖn nh− sau:
B¶ng 1: Thùc hiÖn kinh phÝ ®· ph©n bæ cña GEF/SGP t¹i ViÖt Nam
N¨m
Kinh phÝ ®−îc ph©n bæ (USD)
Kinh phÝ ®· cam kÕt (USD)
Tû lÖ (%)
(tÝnh ®Õn th¸ng 2/2002)
1998 - 1999 250.000 100.690 42
2000 250.000 115.000 46
2001 530.000 636.100 120
Tæng céng 1.030.000 851.790 82.7
Qua b¶ng trªn cã thÓ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kinh phÝ ®· ®−îc ph©n bæ cña GEF/SGP t¹i ViÖt Nam nh− sau:
- Cam kÕt c¸c kinh phÝ ®· ®−îc ph©n bæ víi tû lÖ cao (82.7%). - Sè l−îng dù ¸n ®· phª duyÖt lµ 28 (kh«ng kÓ c¸c dù ¸n tµi trî kinh phÝ x©y dùng dù ¸n). Kinh phÝ trung b×nh cña c¸c dù ¸n ®· phª duyÖt lµ 20.000 USD. Kinh phÝ thÊp nhÊt lµ USD 8,000, cao nhÊt 50.000 USD) (xem danh s¸ch c¸c dù ¸n GEF/SGP ë phô lôc 4). Quy m« kinh phÝ dù ¸n t¨ng theo thêi gian. N¨m 1998 vµ
11
1999 c¸c dù ¸n cã kinh phÝ trung b×nh 15.000 USD, n¨m 2000 vµ 2001 c¸c dù ¸n cã kinh phÝ trung b×nh lµ 30.000 USD.
- Sè l−îng c¸c dù ¸n ®−îc tµi trî kinh phÝ x©y dùng dù ¸n lµ 24 víi tæng kinh phÝ lµ 15.644USD (xem danh s¸ch ë phô lôc 5) . Kinh phÝ x©y dùng dù ¸n trung b×nh lµ 700USD. Trong sè 24 dù ¸n ®−îc tµi trî kinh phÝ x©y dùng dù ¸n cã 21 dù ¸n ®−îc phª duyÖt (chiÕm tû lÖ 91.6%).
- Tû lÖ c¸c dù ¸n trong c¸c lÜnh vùc −u tiªn cña GEF/SGP:
- 19 dù ¸n thuéc lÜnh vùc b¶o tån §DSH, chiÕm 68%
- 5 dù ¸n thuéc lÜnh vùc biÕn ®æi khÝ hËu, ng¨n chÆn sa m¹c ho¸ vµ suy tho¸i ®Êt ®ai, chiÕm 17,8%
- 4 dù ¸n thuéc lÜnh vùc x©y dùng n¨ng lùc, n©ng cao nhËn thøc vµ gi¸o dôc m«i tr−êng, chiÕm 14,2%
- Lo¹i h×nh dù ¸n: Trong 28 dù ¸n, cã 24 dù ¸n thuéc lo¹i x©y dùng m« h×nh tr×nh diÔn (86%), 2 dù ¸n x©y dùng n¨ng lùc (7%), 2 dù ¸n truyÒn th«ng, n©ng cao nhËn thøc vµ gi¸o dôc m«i tr−êng (7%). TÊt c¶ c¸c dù ¸n x©y dùng m« h×nh tr×nh diÔn ®Òu cã néi dung truyÒn th«ng, n©ng cao nhËn thøc vµ gi¸o dôc m«i tr−êng, x©y dùng n¨ng lùc cho céng ®ång vµ c¸c bªn cã liªn quan.
- ViÖc −u tiªn trong ph©n bæ kinh phÝ theo c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF/SGP vµ c¸c lo¹i h×nh dù ¸n nh− trªn lµ phï hîp víi môc tiªu ®· ®Ò ra trong chiÕn l−îc cña GEF/SGP t¹i ViÖt Nam.
- Qui m« kinh phÝ c¸c dù ¸n nh− ®· bè trÝ lµ hîp lý, b−íc ®Çu lµ c¸c dù ¸n víi kinh phÝ nhá vµ quy m« kinh phÝ lín dÇn lªn theo thêi gian khi ®· cã kinh nghiÖm thùc hiÖn vµ ®iÒu hµnh GEF/SGP t¹i ViÖt Nam.
- Dù b¸o t×nh h×nh trong nh÷ng n¨m tíi: GEF/SGP t¹i ViÖt Nam cã thÓ cam kÕt kinh phÝ lín h¬n do:
- th«ng tin vÒ GEF/SGP ®−îc phæ biÕn réng r·i trong c¶ n−íc.
- HiÓu biÕt vÒ tiªu chÝ GEF/SGP vµ n¨ng lùc, kinh nghiÖm x©y dùng dù ¸n cña c¸c tæ chøc hîp lÖ (c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®Þa ph−¬ng NGO vµ CBO) ®−îc n©ng cao.
- Sù quan t©m cña chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh cña ®Þa ph−¬ng trong viÖc huy ®éng kinh phÝ tõ c¸c tæ chøc quèc tÕ cho c¸c dù ¸n vµ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc m«i tr−êng. ChÝnh quyÒn vµ ban ngµnh cña ®Þa ph−¬ng chó träng x©y dùng n¨ng lùc vµ hç trî cho c¸c tæ chøc NGO vµ CBO cña ®Þa ph−¬ng m×nh trong x¸c ®Þnh ý t−ëng, x©y dùng vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n nh»m huy ®éng kinh phÝ tµi trî cña GEF/SGP.
3. Phæ biÕn th«ng tin vÒ GEF/SGP
Trong néi dung vµ thùc hiÖn chiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP rÊt chó träng vµ −u tiªn c«ng t¸c nµy. Th«ng qua c¸c h×nh thøc thùc hiÖn sau ®©y ®Ó qu¶ng b¸ th«ng tin vÒ GEF/SGP:
- X©y dùng vµ ph©n ph¸t tê r¬i GEF/SGP.
12
- Tæ chøc c¸c cuéc häp giíi thiÖu GEF/SGP víi c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¸c ban ngµnh trung −¬ng, chÝnh quyÒn vµ c¸c tæ chøc c¬ quan cã liªn quan vµ c¸c ®Þa ph−¬ng.
- Tæ chøc c¸c cuéc héi th¶o tËp huÊn x©y dùng dù ¸n cã sù tham gia cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®Þa ph−¬ng, c¸c tæ chøc céng ®ång, c¸c ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng, c¸c viÖn nghiªn cøu, c¸c c¬ quan chuyªn m«n (®· tæ chøc 5 cuéc héi th¶o tËp huÊn víi sù tham gia cña 180 ®¹i biÓu).
- Th«ng qua c¸c héi th¶o quèc gia trong c¸c lÜnh vùc cã liªn quan (trong ®ã cã héi th¶o ®èi tho¹i vÒ GEF do Ban th− ký GEF New York tæ chøc t¹i ViÖt Nam th¸ng 4/2000).
- Th«ng qua c¸c cuéc gÆp gì tiÕp xóc cña BC§QG vµ §PV víi c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®Þa ph−¬ng, c¸c tæ chøc céng ®ång, c¸c ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng, c¸c viÖn nghiªn cøu, c¸c c¬ quan chuyªn m«n.
- Th«ng qua c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng (kªu gäi ý t−ëng dù ¸n trªn b¸o 2 lÇn/n¨m; c¸c bµi viÕt vÒ c¸c kÕt qu¶ thµnh c«ng cña c¸c dù ¸n trªn c¸c b¸o, t¹p chÝ cña Trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng, c¸c phãng sù vµ ®−a tin vÒ c¸c ho¹t ®éng cña GEF/SGP trªn §µi truyÒn h×nh vµ ph¸t thanh Trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng,...)
- Phæ biÕn th«ng tin vÒ GEF/SGP trªn Website, B¶n tin UNDP ViÖt Nam,vµ phæ biÕn th«ng c¸o b¸o chÝ víi sù hç trî cña phßng th«ng tin UNDP ViÖt Nam.
- C¸c dù ¸n GEF/SGP tµi trî ®Òu cã c¸c ho¹t ®éng tuyªn truyÒn n©ng cao nhËn thøc vÒ c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng trong c¸c lÜnh vùc mµ GEF quan t©m vµ tuyªn truyÒn vÒ GEF vµ GEF/SGP t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng triÓn khai dù ¸n.
¦ u ® i Ó m :
(cid:137) - §¹t kÕt qu¶ dù kiÕn nªu trong chiÕn l−îc ë møc ®é cao. - Th«ng tin phæ biÕn réng r·i, thu hót sù quan t©m cña ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng (sè l−îng c¸c ý t−ëng dù ¸n ®· nhËn ®−îc lµ 445 (phô lôc 6), cã 28 dù ¸n triÓn khai trªn ®Þa bµn 25 tØnh), ®Æc biÖt c¸c tØnh cã dù ¸n th«ng tin ®−îc phæ biÕn réng r·i vµ thu hót sù quan t©m cña chÝnh quyÒn c¸c cÊp tØnh, huyÖn vµ c¸c c¬ quan ban ngµnh cã liªn quan nh− Së KHCN vµ MT, Së NN vµ PTNT, Së KH§T.
§¸nh gi¸ kÕt qu¶ c«ng t¸c Phæ biÕn th«ng tin vÒ GEF/SGP
- Gãp phÇn rÊt lín n©ng cao sù hiÓu biÕt vÒ GEF vµ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam. - X©y dùng quan hÖ céng t¸c gi÷a GEF/SGP vµ c¸c c¬ quan truyÒn th«ng ®¹i chóng cña Trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng.
- T¹o ®iÒu kiÖn thiÕt lËp quan hÖ vµ huy ®éng kinh phÝ tõ c¸c nhµ tµi trî kh¸c (®· thiÕt lËp quan hÖ víi Ford Foundation, Swedish Environment Fund, SNV Small Grants Programm, AusAID Fund For Small Projects...).
- Néi dung vµ h×nh thøc tæ chøc phæ biÕn th«ng tin rÊt phong phó, ®a d¹ng, nhiÒu h×nh thøc cã t¸c ®éng tuyªn truyÒn tèt nh− truyÒn h×nh (kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ GEF/SGP cho thÊy, 80% sè ng−êi ®−îc pháng vÊn trùc tiÕp hoÆc tr¶ lêi phiÕu ®¸nh gi¸ cho biÕt hä cã c¸c th«ng tin vÒ GEF/SGP qua truyÒn h×nh).
13
T å n t ¹ i :
(cid:137) - Tuy nhiªn, hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ tiªu chÝ cña GEF cña c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP, ®Æc biÖt lµ c¸c tæ chøc hîp lÖ cßn h¹n chÕ do c¸c vÊn ®Ò vÒ m«i tr−êng cña GEF cßn rÊt míi mÎ ®èi víi c¸c tæ chøc nµy. §iÒu nµy g©y khã kh¨n trong viÖc x¸c ®Þnh c¸c ý t−ëng dù ¸n phï hîp víi tiªu chÝ GEF/SGP.
- C¸c tµi liÖu phæ biÕn th«ng tin cña GEF/SGP ch−a thËt sù ®¬n gi¶n, cßn sö dông nhiÒu thuËt ng÷ chuyªn m«n khã hiÓu ®èi víi c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP.
4. X©y dùng n¨ng lùc cho c¸c ®èi t¸c GEF/SGP
Do c¸c tæ chøc NGO vµ CBO ë ViÖt Nam cßn h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm huy ®éng kinh phÝ tõ c¸c tæ chøc quèc tÕ, vÒ x¸c ®Þnh ý t−ëng dù ¸n, x©y dùng vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n theo c¸c tiªu chÝ cña GEF/SGP, trong x©y dùng vµ thùc hiÖn chiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP, GEF/SGP ®· rÊt chó träng vµ −u tiªn c«ng t¸c x©y dùng n¨ng lùc cho c¸c tæ chøc hîp lÖ cña GEF/SGP trong x©y dùng vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n, vµ thùc hiÖn vµ qu¶n lý dù ¸n. ViÖc x©y dùng n¨ng lùc cho c¸c tæ chøc hîp lÖ cña GEF/SGP ®−îc thùc hiÖn th«ng qua nhiÒu h×nh thøc nh−:
- Tæ chøc c¸c héi th¶o tËp huÊn x©y dùng dù ¸n cã sù tham gia cña c¸c NGO, CBO, c¸c ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng.
- Tæ chøc c¸c cuéc héi th¶o tËp huÊn thùc hiÖn vµ qu¶n lý dù ¸n cã sù tham gia cña c¸c Ban ®iÒu hµnh dù ¸n (®· tæ chøc 3 cuéc héi th¶o thùc hiÖn vµ qu¶n lý dù ¸n víi sù tham dù cña 106 ®¹i biÓu, héi th¶o ®−îc 100% sè ®¹i biÓu ®¸nh gi¸ lµ ®¹t kÕt qu¶ rÊt tèt).
- Th«ng qua c¸c cuéc tham quan chia sÎ kinh nghiÖm gi÷a c¸c dù ¸n (c¸c dù ¸n cã cïng môc tiªu vµ thuËn lîi vÒ kho¶ng c¸ch ®Þa lý cã c¬ héi tham dù c¸c héi nghÞ s¬ kÕt, tæng kÕt dù ¸n ®Ó chia sÎ kinh nghiÖm. Trong néi dung héi th¶o tËp huÊn thùc hiÖn vµ qu¶n lý dù ¸n cã sù tham gia cña c¸c B§H dù ¸n ®Òu tæ chøc tham quan mét sè dù ¸n GEF/SGP ®ang triÓn khai).
- X©y dùng vµ thùc hiÖn sæ tay h−íng dÉn x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n:
- Néi dung râ rµng, ®Çy ®ñ, lµ h−íng dÉn rÊt tèt cho c¸c tæ chøc x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP. C¸c tæ chøc x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n ®−îc cÊp ph¸t ®Çy ®ñ c¸c sæ tay.
- Sæ tay ®−îc sö dông lµm tµi liÖu chÝnh thøc trong c¸c cuéc héi th¶o tËp huÊn cña GEF/SGP.
- Sæ tay ®−îc th−êng xuyªn ®iÒu chØnh theo gãp ý cña c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng vµ c¸c bµi häc kinh nghiÖm trong x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP (®· ®iÒu chØnh 2 lÇn).
- Sæ tay ®−îc chia sÎ cho c¸c ch−¬ng tr×nh tµi trî nhá kh¸c (SEF, SNV) vµ c¸c ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng (c¸c Së KHCN vµ MT) lµm tµi liÖu tËp huÊn cho c«ng t¸c x©y dùng dù ¸n t¹i ®Þa ph−¬ng.
− Th«ng qua c¸c cuéc viÕng th¨m dù ¸n cña BC§QG vµ §PV:
14
- C¸c thµnh viªn BC§QG viÕng th¨m c¸c dù ¸n ®ang x©y dùng ®Ò xuÊt GEF/SGP tµi trî vµ c¸c dù ¸n ®ang triÓn khai.
- ViÖc viÕng th¨m c¸c dù ¸n ®ang kh¶o s¸t x©y dùng cña BC§QG vµ §PV t¹o ®iÒu kiÖn cho GEF/SGP ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n ®Ò xuÊt, ®¸nh gi¸ n¨ng lùc cña tæ chøc ®Ò xuÊt, huy ®éng sù hç trî kü thuËt vµ ®ãng gãp kinh phÝ cña chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh cña ®Þa ph−¬ng, vµ t¨ng c−êng sù hç trî cña GEF/SGP cho tæ chøc ®Ò xuÊt trong viÖc x©y dùng vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n. Tr−íc khi phª duyÖt cÊp kinh phÝ thùc hiÖn cho bÊt cø dù ¸n nµo ®Òu cã viÕng th¨m ®Þa ®iÓm dù ¸n cña GEF/SGP.
- ViÖc viÕng th¨m c¸c dù ¸n ®ang triÓn khai ®Ó theo dâi vµ gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ dù ¸n, xem xÐt thùc tÕ c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n tõ ®ã ®óc rót kinh nghiÖm, bæ sung cho sù ®iÒu hµnh thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam. ViÖc theo dâi gi¸m s¸t dù ¸n chÆt chÏ th«ng qua c¸c cuéc viÕng th¨m dù ¸n cña BC§QG vµ §PV ®· cã ¶nh h−ëng lín víi chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng n¬i cã dù ¸n, t¹o ®µ cho dù ¸n ph¸t triÓn thuËn lîi h¬n. Qua c¸c cuéc viÕng th¨m ®· gãp ý kiÕn hoÆc gi¶i quyÕt t¹i chç nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i hoÆc ph¸t sinh, gióp cho viÖc x©y dùng hoÆc thùc hiÖn dù ¸n kÕt qu¶ h¬n. KÕt qu¶ cña ®¸nh gi¸ GEF/SGP cho thÊy c¸c dù ¸n ®Òu ®¸nh gi¸ rÊt cao vai trß vµ t¸c dông cña c¸c cuéc viÕng th¨m ®· gãp phÇn quan träng vµo sù thµnh c«ng cña dù ¸n. BC§QG vµ §PV viÕng th¨m c¸c dù ¸n ®ang x©y dùng vµ ®ang triÓn khai, b×nh qu©n mçi dù ¸n 1 lÇn/n¨m.
- Tµi trî kinh phÝ x©y dùng dù ¸n cho c¸c ý t−ëng dù ¸n phï hîp tiªu chÝ vµ cã kh¶ n¨ng ®−îc phª duyÖt víi qui m« kinh phÝ tèi ®a 1000 USD, nh»m hç trî c¸c tæ chøc ®Ò xuÊt x©y dùng dù ¸n ch−a cã nhiÒu kinh nghiÖm ®Ó huy ®éng sù hç trî cña chuyªn gia kü thuËt trong viÖc tiÕn hµnh kh¶o s¸t ®iÒu tra, ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, tæ chøc c¸c cuéc häp tham kh¶o ý kiÕn chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh, céng ®ång ®Þa ph−¬ng n¬i cã dù ¸n dù kiÕn triÓn khai vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n.
¦ u ® i Ó m :
(cid:137) - Cã nhiÒu nç lùc trong c«ng t¸c nµy (do nhËn thøc ®−îc n¨ng lùc h¹n chÕ cña c¸c
§¸nh gi¸ kÕt qu¶ vÒ x©y dùng n¨ng lùc cho ®èi t¸c vµ c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng chÝnh cña GEF/SGP
tæ chøc hîp lÖ trong viÖc x©y dùng dù ¸n phï hîp víi tiªu chÝ GEF/SGP).
- H×nh thøc thùc hiÖn phong phó, cã hiÖu qu¶. - ChÊt l−îng c¸c dù ¸n ®· phª duyÖt theo nhËn xÐt cña BC§QG lµ kh¸, phï hîp tiªu chÝ GEF/SGP.
- KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ cho thÊy c¸c dù ¸n thùc hiÖn cã hiÖu qu¶, kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ 7 dù ¸n ®· kÕt thóc cho thÊy møc ®é ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu dù ¸n tõ møc ®é trung b×nh kh¸ ®Õn tèt (tèt: 1/7, kh¸: 4/7, trung b×nh kh¸: 3/7).
- Gãp phÇn rÊt lín n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý dù ¸n cña tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî th«ng qua viÖc thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP.
- Néi dung c¸c líp héi th¶o tËp huÊn, tham quan m« h×nh ®−îc chuÈn bÞ chu ®¸o, ®¸p øng ®óng yªu cÇu ®ang ®ßi hái cña ®èi t¸c, do ®ã sau tËp huÊn n¨ng lùc cña ®èi t¸c ®−îc n©ng cao râ rÖt, biÓu hiÖn trong viÖc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh dù ¸n tèt h¬n.
15
T å n t ¹ i :
(cid:137) - KÕt qu¶ pháng vÊn vµ phiÕu ®¸nh gi¸ cho thÊy c¸c tån t¹i trong c«ng t¸c x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n ®Òu do n¨ng lùc h¹n chÕ vµ thiÕu kinh nghiÖm cña c¸c tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî, ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng x©y dùng vµ hiÖu qu¶ thùc hiÖn dù ¸n. §iÒu nµy ®−îc x¸c ®Þnh lµ th¸ch thøc lín nhÊt trong viÖc n©ng cao chÊt l−îng x©y dùng vµ hiÖu qu¶ thùc hiÖn dù ¸n cu¶ GEF/SGP.
- ViÖc tµi trî kinh phÝ x©y dùng dù ¸n rÊt hiÖu qu¶ trong viÖc n©ng cao chÊt l−îng dù ¸n, ®¶m b¶o tÝnh thµnh c«ng vµ kh¶ thi cña dù ¸n do ®iÒu tra kh¶o s¸t ®Çy ®ñ vµ cã sù tham gia cña c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng chÝnh cña dù ¸n, céng ®ång, chÝnh quyÒn vµ c¸c ban ngµnh liªn quan.
5. X©y dùng quan hÖ céng t¸c víi c¸c ®èi t−îng tham gia
vµ thô h−ëng cña GEF/SGP
Trong x©y dùng vµ thùc hiÖn chiÕn l−îc quèc gia, GEF/SGP ®· rÊt chó träng vµ −u tiªn c«ng t¸c nµy nh»m môc ®Ých sau:
- §Ó huy ®éng sù hç trî cña c¸c chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng trong viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n cho c¸c tæ chøc hîp lÖ cña GEF/SGP, ®Æc biÖt lµ c¸c tæ chøc céng ®ång do h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc qu¶n lý vµ chuyªn m«n trong c¸c lÜnh vùc −u tiªn cña GEF/SGP.
- Huy ®éng kinh phÝ ®ãng gãp ®Ó ®¸p øng tiªu chÝ GEF/SGP. - T¹o ®iÒu kiÖn thu hót sù quan t©m cña chÝnh quyÒn vµ c¬ quan chuyªn m«n ®Ó nh©n réng c¸c kÕt qu¶ thµnh c«ng cña c¸c dù ¸n GEF/SGP.
- N©ng cao nhËn thøc vµ hiÓu biÕt vÒ GEF vµ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam. ViÖc x©y dùng quan hÖ céng t¸c víi c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP ®−îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c h×nh thøc sau:
− Víi chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng.
- Trong x©y dùng dù ¸n, GEF/SGP yªu cÇu cã sù tham kh¶o ý kiÕn cña c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng dù ¸n t¹i ®Þa ph−¬ng th«ng qua tæ chøc c¸c cuéc häp x©y dùng dù ¸n. §PV vµ BC§QG khi viÕng th¨m ®Þa ®iÓm dù ¸n tr−íc lóc phª duyÖt dù ¸n ®Òu tham kh¶o ý kiÕn cña ®Þa ph−¬ng.
- Trong thùc hiÖn dù ¸n, nguyªn t¾c qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n yªu cÇu ph¶i b¸o c¸o ®Þnh kú cho chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vÒ tiÕn ®é thùc hiÖn, cã sù tham gia cña ®¹i diÖn chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng trong thµnh phÇn B§H dù ¸n. B¸o c¸o kÕt thóc dù ¸n ®−îc göi cho chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng.
- Trong v¨n b¶n ®Ò nghÞ dù ¸n cã giÊy cam kÕt thùc hiÖn vµ ®ãng gãp kinh phÝ cña chÝnh quyÒn vµ c¸c ban ngµnh cho viÖc thùc hiÖn dù ¸n.
− Víi c¸c c¬ quan chuyªn m«n kü thuËt.
- GEF/SGP thö nghiÖm c¬ chÕ tæ chøc ®ång thùc hiÖn ®ãng vai trß t− vÊn hç trî kü thuËt cho c¸c tæ chøc hîp lÖ cña GEF/SGP trong x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n. Do h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc kü thuËt, c¸c tæ chøc céng ®ång cÇn cã sù t− vÊn kü thuËt cña c¸c c¬ quan chuyªn m«n trong x©y dùng vµ
16
thùc hiÖn dù ¸n. C¸c tæ chøc ®ång thùc hiÖn cßn hç trî trong viÖc x¸c ®Þnh vµ ®Ò xuÊt c¸c ý t−ëng dù ¸n. HiÖu qu¶ thùc hiÖn dù ¸n ®−îc t¨ng c−êng do c¸c vÊn ®Ò cña dù ¸n GEF/SGP còng lµ c¸c ®Ò tµi ®ang triÓn khai cña c¸c tæ chøc nµy. C¬ chÕ tæ chøc ®ång thùc hiÖn gãp phÇn x©y dùng quan hÖ céng t¸c cña GEF/SGP víi c¸c c¬ quan chuyªn m«n cã liªn quan cña Trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng.
¦ u ® i Ó m
(cid:137) - §· x©y dùng mèi quan hÖ céng t¸c chÆt chÏ gi÷a GEF/SGP vµ c¸c tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî (kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ GEF/SGP cho thÊy 100% tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî ®¸nh gi¸ cao sù hç trî cña GEF/SGP, coi ®ã lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng cña sù thµnh c«ng cña c¸c dù ¸n).
§¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña viÖc x©y dùng quan hÖ céng t¸c víi c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP
- C¸c tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî cña GEF/SGP ®Òu cã sù hç trî tÝch cùc trong x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n vµ sù ®ãng gãp kinh phÝ do ®· x©y dùng ®−îc mèi quan hÖ céng t¸c chÆt chÏ:
- Víi chÝnh quyÒn, ban ngµnh, c¬ quan chuyªn m«n hç trî kü thuËt n¬i dù ¸n triÓn khai.
- Víi c¬ quan chuyªn m«n hç trî kü thuËt cña Trung −¬ng
- Víi c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ cña ®Þa ph−¬ng vµ c¸c tæ chøc quÇn chóng ë c¸c cÊp Trung −¬ng, tØnh, huyÖn, x·.
- GEF/SGP x¸c ®Þnh vµ x©y dùng quan hÖ céng t¸c víi c¸c tæ chøc c¬ quan chuyªn m«n hç trî t− vÊn kü thuËt trong c¸c lÜnh vùc cã liªn quan cña GEF/SGP.
- X©y dùng mèi quan hÖ céng t¸c chia sÎ vµ trao ®æi th«ng tin, kinh nghiÖm víi c¸c ch−¬ng tr×nh tµi trî nhá kh¸c t¹i ViÖt Nam nh− SNV, SEF, IMA.
- Mèi quan hÖ nµy t¹o c¬ héi huy ®éng kinh phÝ tõ c¸c tæ chøc nµy vµ tr¸nh sù trïng l¾p trong tµi trî c¸c dù ¸n nhá t¹i ViÖt Nam.
T å n t ¹ i
(cid:137) - Ch−a thiÕt lËp quan hÖ céng t¸c víi c¸c dù ¸n cã liªn quan cña UNDP vµ dù ¸n
- C¸c nguyªn t¾c x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n cña GEF/SGP ®· t¹o c¬ héi thuËn lîi cho sù tham gia ®Çy ®ñ cña c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng dù ¸n t¹i ®Þa ph−¬ng, gãp phÇn cho sù thµnh c«ng cña c¸c dù ¸n.
lín cña GEF.
- Ch−a cã kÕt qu¶ cô thÓ trong viÖc phèi hîp víi c¸c ch−¬ng tr×nh tµi trî nhá kh¸c.
17
6. Theo dâi vµ ®¸nh gi¸ GEF/SGP
GEF/SGP chó träng c«ng t¸c theo dâi vµ ®¸nh gi¸ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn GEF/SGP. MÆc dï trong chiÕn l−îc ch−a cô thÓ ho¸ c«ng t¸c nµy, GEF/SGP t¹i ViÖt Nam ®· b¸m s¸t chiÕn l−îc theo dâi vµ ®¸nh gi¸ GEF/SGP toµn cÇu ®Ó thùc hiÖn. KÕ ho¹ch c«ng t¸c hµng n¨m ®−îc x©y dùng vµ lµ c¬ së cho viÖc theo dâi vµ ®¸nh gi¸ tiÕn ®é thùc hiÖn cña GEF/SGP. C¨n cø vµo kÕ ho¹ch n¨m vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ViÖt Nam ®Ó ®Ò xuÊt CPMT vµ UNOPS ph©n bæ kinh phÝ n¨m, bao gåm kinh phÝ cho ho¹t ®éng hµnh chÝnh cña V¨n phßng GEF/SGP vµ kinh phÝ tµi trî cho c¸c dù ¸n. Hµng n¨m §PV b¸o c¸o b»ng v¨n b¶n 2 lÇn víi CPMT (b¸o c¸o 6 th¸ng) vÒ t×nh h×nh triÓn khai GEF/SGP t¹i ViÖt Nam vµ b¸o c¸o quý vÒ tµi chÝnh víi UNOPS.
§PV thùc hiÖn tèt c¬ chÕ b¸o c¸o ®Þnh kú hµng quý cho BC§QG vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn GEF/SGP th«ng qua c¸c cuéc häp ®Þnh kú hoÆc b¸o c¸o b»ng v¨n b¶n. Víi c¬ chÕ b¸o c¸o ®ang triÓn khai cña GEF/SGP, th«ng tin vÒ thùc hiÖn GEF/SGP ®−îc chia sÎ ®Çy ®ñ víi c¸c bªn tham gia t¹i cÊp quèc gia nh− BC§QG, UNDP vµ víi cÊp toµn cÇu nh− CPMT vµ UNOPS. Néi dung rót kinh nghiÖm thùc hiÖn GEF/SGP ®−îc lång ghÐp trong c¸c cuéc häp BC§QG tæ chøc ®Þnh kú hµng quý.
Nh− ®· ®Ò cËp ë ch−¬ng 2 cña b¸o c¸o nµy, GEF/SGP t¹i ViÖt Nam tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam sau 3 n¨m triÓn khai ®Ó rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm vµ cã sù ®iÒu chØnh kÞp thêi vµ thÝch hîp c¬ chÕ ®ang thùc hiÖn cho phï hîp h¬n víi ®iÒu kiÖn thùc tiÔn cña ViÖt Nam, lµm c¬ së x©y dùng chiÕn l−îc thùc hiÖn GEF/SGP trong nh÷ng n¨m s¾p tíi. ViÖc tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ nµy còng lµ thùc hiÖn chiÕn l−îc theo dâi vµ ®¸nh gi¸ GEF/SGP toµn cÇu.
7. C¬ chÕ ho¹t ®éng cña GEF/SGP
(cid:137) UNDP ViÖt Nam
C¸c c¬ quan thùc hiÖn GEF/SGP bao gåm UNDP ViÖt Nam, BC§QG, §PV quèc gia. V¨n phßng UNDP/GEF vµ c¬ quan dÞch vô dù ¸n cña LHQ (UNOPS) ë New York thùc hiÖn c«ng t¸c ®iÒu phèi vµ hç trî chung toµn cÇu.
- V¨n phßng UNDP hç trî chung vÒ qu¶n lý ch−¬ng tr×nh GEF/SGP. Tham gia kiÓm tra gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh, hç trî cho viÖc phèi hîp vµ thiÕt lËp mèi quan hÖ c«ng t¸c víi c¸c c¬ quan cña chÝnh phñ ®Ó phôc vô cho GEF/SGP. §¹i diÖn th−êng tró ký nghÞ ®Þnh th− víi c¸c NGO/CBO ®−îc cÊp kinh phÝ dù ¸n. V¨n phßng UNDP t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn chi tr¶ cña dù ¸n vµ ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh xóc tiÕn triÓn khai ch−¬ng tr×nh.
(cid:131) §¸nh gi¸ sù hç trî cña UNDP ViÖt Nam trong viÖc thùc hiÖn GEF/SGP
- ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh xóc tiÕn triÓn khai ch−¬ng tr×nh GEF/SGP ë ViÖt Nam.
- RÊt cam kÕt vµ ñng hé GEF/SGP, ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ph¸t ®éng GEF/SGP t¹i ViÖt Nam, thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ víi c¸c bé ngµnh cã liªn quan cña chÝnh phñ, víi c¸c nhµ tµi trî, c¸c tæ chøc quèc tÕ, huy ®éng kinh phÝ cho GEF/SGP.
- §¹i diÖn UNDP tham gia thµnh viªn BC§QG.
18
(cid:137) Ban chØ ®¹o Quèc gia
- Hç trî tÝch cùc cña phßng m«i tr−êng vÒ chuyªn m«n, cña phßng th«ng tin trong viÖc tuyªn truyÒn phæ biÕn th«ng tin vÒ GEF/SGP.
- Chøc n¨ng BC§QG bao gåm chØ ®¹o x©y dùng chiÕn l−îc quèc gia vµ thiÕt lËp c¸c tiªu chÝ lùa chän dù ¸n phï hîp víi quèc gia trong khu«n khæ h−íng dÉn chung cña GEF/SGP; h−íng dÉn vµ chØ ®¹o thùc hiÖn chiÕn l−îc cho ch−¬ng tr×nh còng nh− kh¶o s¸t vµ chän läc dù ¸n ®Ó cÊp kinh phÝ.
- BC§QG nhiÖm kú 1999 - 2000 cã 7 thµnh viªn, trong ®ã cã 2 thµnh viªn ®¹i diÖn NGO ®Þa ph−¬ng, cã 1 thµnh viªn ®¹i diÖn NGO quèc tÕ (IUCN), cã 1 thµnh viªn ®¹i diÖn UNDP ViÖt Nam vµ cã 3 thµnh viªn ®¹i diÖn chÝnh phñ (Côc m«i tr−êng (tæ chøc ®Çu mèi cña chÝnh phñ vÒ CBD vµ GEF, Tæng côc khÝ t−îng thuû v¨n (tæ chøc ®Çu mèi cña chÝnh phñ vÒ UNFCC), ViÖn n¨ng l−îng quèc gia).
- BC§QG nhiÖm kú míi 2001 - 2003 cã 11 thµnh viªn (bæ xung c¸c chuyªn gia trong lÜnh vùc l©m nghiÖp theo yªu cÇu cña dù ¸n b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng rõng nhiÖt ®íi (EC/UNDP PTF).
- Ho¹t ®éng cña BC§QG th«ng qua c¸c cuéc häp ®Þnh kú (1 lÇn/quý), th− tÝn, fax, email...
(cid:131) §¸nh gi¸ vai trß vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña BC§QG.
(cid:137) §iÒu phèi viªn quèc gia.
- KÕt qu¶ cña c¸c phiÕu ®¸nh gi¸ cña c¸c thµnh viªn BC§QG cho thÊy néi dung chøc n¨ng nhiÖm vô (TOR) vµ qui tr×nh lµm viÖc cña BC§QG lµ râ rµng, cô thÓ. BC§QG bao gåm c¸c chuyªn gia nhiÒu kinh nghiÖm trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF, vµ víi c¸c dù ¸n céng ®ång, rÊt nhiÖt t×nh vµ cam kÕt víi viÖc thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam. BC§QG ®ãng vai trß quan träng trong viÖc chØ ®¹o x©y dùng chiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP vµ chØ ®¹o cho viÖc thùc hiÖn GEF/SGP. BC§QG ®· thùc hiÖn tèt c«ng viÖc xem xÐt, lùa chän c¸c ®Ò nghÞ dù ¸n ®Ó GEF/SGP phª duyÖt tµi trî (®· xem xÐt 47 ®Ò nghÞ dù ¸n trong ®ã phª duyÖt tµi trî 28 dù ¸n). Ngoµi ra, c¸c thµnh viªn BC§QG cßn tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng viÕng th¨m, kiÓm tra gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ c¸c dù ¸n ®ang x©y dùng hoÆc ®ang ho¹t ®éng.
- §PV ®ãng vai trß chñ tr× trong viÖc qu¶n lý thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh quèc gia. C¸c chøc n¨ng cña §PV bao gåm phæ biÕn th«ng tin vÒ GEF/SGP; n©ng cao nhËn thøc vµ n¨ng lùc cho nh÷ng ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP; hç trî c¸c CBO, NGO ®Þa ph−¬ng x©y dùng dù ¸n vµ tiÕp cËn víi c¸c dÞch vô hç trî kü thuËt; kh¶o s¸t s¬ bé c¸c ®Ò nghÞ dù ¸n; hç trî cho ho¹t ®éng cña BC§QG; theo dâi, kiÓm tra gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ thùc hiÖn GEF/SGP; thiÕt lËp mèi quan hÖ céng t¸c víi c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP; vµ huy ®éng kinh phÝ ®ãng gãp.
(cid:131) §¸nh gi¸ vai trß vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña §PV
- KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ GEF/SGP qua trùc tiÕp pháng vÊn vµ qua phiÕu ®iÒu tra ®¸nh gi¸ rÊt cao vÒ vai trß vµ ho¹t ®éng cña §PV trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam. §PV ®ãng vai trß chñ chèt trong viÖc
19
thùc hiÖn GEF/SGP, thùc hiÖn tèt vai trß cÇu nèi gi÷a BC§QG vµ UNDP ViÖt Nam, gi÷a GEF/SGP ViÖt Nam víi CPMT vµ UNOPS ë New York.
(cid:137) §¸nh gi¸ sù phèi hîp cña UNDP ViÖt Nam, BC§QG vµ §PV.
- KÕt qu¶ c¸c phiÕu ®¸nh gi¸ cña c¸c thµnh viªn BC§QG nhËn xÐt c¸c cuéc häp cña BC§QG tæ chøc cã hiÖu qu¶ cao, néi dung tèt, h×nh thøc tæ chøc kh¸; sè l−îng cuéc häp trung b×nh (võa ph¶i). Néi dung vµ c«ng t¸c tæ chøc c¸c cuéc viÕng th¨m dù ¸n tèt. C¸c b¸o c¸o §PV göi BC§QG vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn dù ¸n cã chÊt l−îng tèt, gióp BC§QG n¾m b¾t ®−îc t×nh h×nh triÓn khai c¸c dù ¸n GEF/SGP.
(cid:137) §¸nh gi¸ sù hç trî cña CPMT vµ UNOPS cho viÖc thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam:
- Sù phèi hîp gi÷a UNDP ViÖt Nam, BC§QG vµ §PV lµ chÆt chÏ vµ hiÖu qu¶. C¸c tæ chøc tham gia thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng, vai trß, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho §PV ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh triÓn khai GEF/SGP.
- ë cÊp toµn cÇu, Bé phËn ®iÒu phèi GEF/SGP (CPMT), trùc thuéc v¨n phßng UNDP/GEF, cã tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp qu¶n lý vµ hç trî vÒ mäi ph−¬ng diÖn ®èi víi c¸c ch−¬ng tr×nh quèc gia nãi chung vµ ViÖt Nam nãi riªng. Bé phËn ®iÒu phèi nµy tËp trung chñ yÕu vµo c«ng t¸c chØ ®¹o vµ hç trî vÒ mÆt ho¹t ®éng t¸c nghiÖp cô thÓ còng nh− tæng kÕt vµ phæ biÕn nh÷ng bµi häc rót ra tõ thùc tÕ triÓn khai ch−¬ng tr×nh ë céng ®ång. V¨n phßng dÞch vô dù ¸n cña LHQ (UNOPS) chÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp c¸c dÞch vô hç trî cho viÖc ®iÒu hµnh ch−¬ng tr×nh vª c¸c lÜnh vùc sau ®©y: (1) tuyÓn nh©n sù vµ qu¶n lý c¸c hîp ®ång víi c¸n bé dù ¸n quèc gia còng nh− chuyªn gia quèc gia/quèc tÕ; (2) tiÕn hµnh hîp ®ång phô víi c¸c NGO chñ tr× vµ ph©n bæ kinh phÝ cho ch−¬ng tr×nh quèc gia; (3) qu¶n lý ng©n s¸ch, kÓ c¶ viÖc kiÓm tra gi¸m s¸t c¸c kho¶n chi tiªu; (4) h−íng dÉn nh÷ng c«ng viÖc trªn cho c¸n bé ch−¬ng tr×nh ë c¸c n−íc; vµ (5) hç trî cho viÖc xóc tiÕn triÓn khai ch−¬ng tr×nh ë nh÷ng n−íc thµnh viªn míi.
- C¸c tµi liÖu vÒ chiÕn l−îc toµn cÇu GEF/SGP, chiÕn l−îc truyÒn th«ng, chiÕn l−îc theo dâi vµ ®¸nh gi¸, chiÕn l−îc huy ®éng kinh phÝ lµ nh÷ng c¬ së ®Þnh h−íng cho GEF/SGP t¹i c¸c quèc gia trong viÖc x©y dùng chiÕn l−îc quèc gia vµ c¸c c¬ chÕ ho¹t ®éng.
- Sù hç trî cña CPMT vµ UNOPS rÊt kÞp thêi, nhanh chãng, thñ tôc gän nhÑ, ®¬n gi¶n.
- C¬ chÕ chia sÎ th«ng tin qua Xchange, Database, c¸c héi th¶o toµn cÇu rÊt hiÖu qu¶ trong viÖc chia sÎ th«ng tin, kinh nghiÖm thùc hiÖn GEF/SGP
20
PhÇn II: §¸nh gi¸ thùc hiÖn GEF/SGP t¹i cÊp dù ¸n
X©y dùng dù ¸n GEF/SGP I.
1. §¸nh gi¸ vÒ tiªu chÝ vµ qui tr×nh xÐt duyÖt dù ¸n GEF/SGP.
(cid:137) Tiªu chÝ xÐt duyÖt dù ¸n GEF/SGP:
§Ó triÓn khai viÖc thùc hiÖn GEF/SGP t¹i ViÖt Nam, c¨n cø vµo tiªu chÝ chung cña GEF/SGP vµ ®iÒu kiÖn thùc tiÔn cña ViÖt Nam, nh»m ®¹t c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra trong chiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP, BC§QG x©y dùng tiªu chÝ vµ qui tr×nh xÐt duyÖt dù ¸n GEF/SGP t¹i ViÖt Nam.
(cid:131) C¸c tæ chøc hîp lÖ: c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc céng ®ång.
(cid:131) C¸c lo¹i h×nh dù ¸n hîp lÖ: x©y dùng m« h×nh tr×nh diÔn, x©y dùng n¨ng lùc, truyÒn th«ng n©ng cao nhËn thøc vµ gi¸o dôc m«i tr−êng.
(cid:131) C¸c dù ¸n vµ ho¹t ®éng hîp lÖ: trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF lµ ®a d¹ng sinh häc vµ thay ®æi khÝ hËu toµn cÇu. §Ó hîp lÖ cho viÖc xin tµi trî, ®Ò xuÊt dù ¸n cÇn ph¶i phï hîp víi chiÕn l−îc quèc gia cña GEF/SGP ë ViÖt Nam, c¸c tiªu chuÈn do Ban chØ ®¹o quèc gia ®Ò ra nh− sau:
- Trong lÜnh vùc b¶o vÖ sù ®a d¹ng sinh häc, c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n ph¶i nh»m t¨ng c−êng sù b¶o tån vµ khai th¸c ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng c¸c nguån sinh vËt cña c¸c hÖ sinh th¸i rõng, hÖ sinh th¸i miÒn nói, hÖ sinh th¸i biÓn, ven biÓn vµ n−íc ngät, vµ hÖ sinh th¸i kh« h¹n vµ b¸n kh« h¹n;
- Trong lÜnh vùc lµm gi¶m sù thay ®æi khÝ hËu, c¸c ho¹t ®éng cÇn gãp phÇn xo¸ bá nh÷ng c¶n trë cho viÖc b¶o toµn n¨ng l−îng vµ sö dông n¨ng l−îng mét c¸ch hiÖu qu¶ ë ®Þa ph−¬ng, hoÆc gãp phÇn t¨ng c−êng viÖc sö dông c¸c d¹ng n¨ng l−îng t¸i t¹o;
- C¸c dù ¸n gãp phÇn h¹n chÕ sù tho¸i ho¸ ®Êt vµ hoang m¹c ho¸ nh»m môc tiªu b¶o vÖ ®a d¹ng sinh häc hoÆc h¹n chÕ sù biÕn ®æi khÝ hËu toµn cÇu.
(cid:131) C¸c −u tiªn cña GEF/SGP t¹i ViÖt Nam lµ:
- X©y dùng m« h×nh tr×nh diÔn cã kh¶ n¨ng nh©n réng, thÓ hiÖn tÝnh bÒn v÷ng vµ cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn thµnh dù ¸n GEF lín.
- T¹o ®iÒu kiÖn cho sù tham gia cña céng ®ång vµ c¸c tæ chøc ë ®Þa ph−¬ng trong viÖc thiÕt kÕ, thùc hiÖn vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n; vµ më réng ph¹m vi tiÕp cËn cña céng ®ång, ®Æc biÖt lµ phô n÷ vµ d©n téc thiÓu sè, víi c¸c c¬ héi viÖc lµm vµ t¹o thu nhËp, hç trî kü thuËt vµ ®µo t¹o t¹i ®Þa ph−¬ng;
- Hç trî cho c¸c ch−¬ng tr×nh vµ c¸c vÊn ®Ò −u tiªn vÒ m«i tr−êng cña chÝnh phñ vµ ®Þa ph−¬ng vµ g¾n b¶o vÖ m«i tr−êng víi xãa ®ãi gi¶m nghÌo vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng; vµ huy ®éng c¸c h×nh thøc ®ãng gãp vµ sù tham gia ®ång tµi trî cña chÝnh quyÒn vµ c¸c ®èi t−îng trùc tiÕp thùc hiÖn ë ®Þa ph−¬ng;
21
- Coi träng vai trß vµ tÇm quan träng cña kinh nghiÖm cæ truyÒn vµ c¸c tæ chøc ë ®Þa ph−¬ng; vµ thÓ hiÖn tÝnh bÒn v÷ng cña dù ¸n; vµ
(cid:137) Qui tr×nh thñ tôc xÐt duyÖt dù ¸n
- C¸c dù ¸n ®−îc x©y dùng bëi c¸c nhãm CBO hoÆc NGO nhá vµ cho ®Õn nay Ýt cã c¬ héi t×m nguån tµi trî vµ ®−îc x©y dùng ë nh÷ng khu vùc ch−a cã nhiÒu dù ¸n vµ ch−¬ng tr×nh cña c¸c tæ chøc tµi trî kh¸c.
- Tæ chøc xin tµi trî viÕt ý t−ëng dù ¸n theo h−íng dÉn cña §PV vµ mÉu qui ®Þnh cña GEF/SGP.
- §PV xem xÐt, sµng läc, vµ phª duyÖt ý t−ëng dù ¸n trªn c¬ së tham kh¶o ý kiÕn cña BC§QG.
- Tæ chøc ®Ò xuÊt cã ý t−ëng dù ¸n ®−îc phª duyÖt ®Ò xuÊt tµi trî kinh phÝ x©y dùng dù ¸n (nÕu cÇn thiÕt).
- §PV xem xÐt, phª duyÖt kinh phÝ tµi trî x©y dùng dù ¸n - §PV hç trî c¸c tæ chøc ®Ò xuÊt x©y dùng vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n (§NDA), sµng läc c¸c §NDA, vµ tr×nh BC§QG xem xÐt phª duyÖt.
(cid:137) §¸nh gi¸ tiªu chÝ vµ qui tr×nh xÐt duyÖt dù ¸n GEF/SGP.
¦ u ® i Ó m :
- C¸c §NDA ®−îc BC§QG phª duyÖt sÏ ®−îc tr×nh cho UNDP ViÖt Nam, CPMT vµ UNOPS t¹i New York th«ng qua.
(cid:131) - Phï hîp víi quy ®Þnh chung cña GEF/SGP toµn cÇu vµ ®iÒu kiÖn thùc tiÔn cña ViÖt Nam.
- C¸c tiªu chÝ vµ quy tr×nh xÐt duyÖt dù ¸n cña GEF/SGP râ rµng, chÆt chÏ, hîp lý vµ hiÖu qu¶. ViÖc ph©n chia 2 giai ®o¹n ý t−ëng vµ dù ¸n hoµn chØnh gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng dù ¸n. Víi c¬ chÕ nµy GEF/SGP thu thËp ®−îc nhiÒu ý t−ëng dù ¸n cña nhiÒu tæ chøc. Tæng céng c¸c ý t−ëng dù ¸n ®· nhËn ®−îc trong c¸c ®ît kªu gäi cña GEF/SGP trong 3 n¨m qua lµ 445. ViÖc sµng läc c¸c ý t−ëng dù ¸n phï hîp víi tiªu chÝ GEF/SGP t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ®Þnh h−íng c¸c −u tiªn ®Ó tËp trung thêi gian vµ c«ng søc hç trî x©y dùng dù ¸n cña §PV vµ BC§QG, gãp phÇn hç trî c¸c tæ chøc ®Ò xuÊt n©ng cao chÊt l−îng dù ¸n. Trong sè 445 ý t−ëng dù ¸n ®· nhËn ®−îc cã 50 ý t−ëng ®−îc x©y dùng thµnh dù ¸n hoµn chØnh cho viÖc xem xÐt cña BC§QG. Trªn c¬ së sµng läc vµ ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng phª duyÖt cña dù ¸n hoµn chØnh ®Ó tµi trî kinh phÝ x©y dùng dù ¸n, ®¶m b¶o viÖc sö dông hiÖu qu¶ kinh phÝ nµy trong viÖc n©ng cao chÊt l−îng dù ¸n.
- C¬ chÕ xem xÐt vµ phª duyÖt dù ¸n ®¶m b¶o tÝnh c«ng khai, d©n chñ, vµ ®· t¹o ®−îc lßng tin trong c¸c tæ chøc ®Ò xuÊt dù ¸n.
T å n t ¹ i :
- C¸c tµi liÖu h−íng dÉn x©y dùng vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n GEF/SGP, vµ c¸c biÓu mÉu cã liªn quan râ rµng, chi tiÕt.
(cid:131) - C¸c tiªu chÝ trong lÜnh vùc träng t©m cña GEF qu¸ h¹n hÑp nªn khã x¸c ®Þnh c¸c ý t−ëng phï hîp tiªu chÝ GEF/SGP. C¸c tiªu chÝ vÒ lîi Ých toµn cÇu cña GEF ®èi víi dù ¸n nhá rÊt khã lý gi¶i.
22
- MÉu ®Ò nghÞ dù ¸n ch−a thËt ®¬n gi¶n phï hîp víi n¨ng lùc cña c¸c tæ chøc céng ®ång.
- Yªu cÇu viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n cao, ®Æc biÖt lµ trong viÖc x¸c ®Þnh c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ thµnh c«ng cña c¸c môc tiªu, x©y dùng c¸c môc tiªu, kÕt qu¶, ho¹t ®éng cña dù ¸n.
- C¸c tæ chøc céng ®ång do ch−a ®−îc (hoÆc Ýt) tiÕp cËn víi c¸c dù ¸n do quèc tÕ tµi trî nªn n¨ng lùc x©y dùng dù ¸n cßn rÊt h¹n chÕ, phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo c¸c tæ chøc hç trî kü thuËt trong qu¸ tr×nh x©y dùng dù ¸n.
(cid:137)
¦ u ® i Ó m:
2. §¸nh gi¸ vÒ chÊt l−îng c¸c dù ¸n GEF/SGP
- TÊt c¶ c¸c dù ¸n ®· phª duyÖt ®Òu phï hîp tiªu chÝ GEF/SGP. - ChÊt l−îng c¸c ®Ò nghÞ dù ¸n kh¸. C¸c dù ¸n ®−îc phª duyÖt trong n¨m 2000 vµ 2001 (21 dù ¸n) cã chÊt l−îng cao h¬n c¸c dù ¸n ®−îc phª duyÖt trong n¨m 1998 vµ 1999 (7 dù ¸n) do kh¶o s¸t ®Çy ®ñ, cã sù tham kh¶o ý kiÕn cña chÝnh quyÒn, ban ngµnh ®Þa ph−¬ng vµ cã sù hç trî cña c¬ quan ban ngµnh chuyªn m«n cña Trung −¬ng trong t− vÊn kü thuËt vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n. C¸c ho¹t ®éng nµy ®−îc thùc hiÖn tèt do sö dông cã hiÖu qu¶ kinh phÝ x©y dùng dù ¸n ®· ®−îc GEF/SGP tµi trî.
- Sù −u tiªn trong x©y dùng n¨ng lùc thiÕt kÕ vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n cho c¸c tæ chøc hîp lÖ cña GEF/SGP th«ng qua c¸c héi th¶o tËp huÊn, tham quan m« h×nh dù ¸n còng lµ yÕu tè chÝnh gãp phÇn ®¶m b¶o chÊt l−îng c¸c §NDA tèt h¬n.
T å n t ¹ i :
(cid:137) - Do n¨ng lùc vµ hiÓu biÕt, kinh nghiÖm h¹n chÕ cña c¸c ®èi t¸c GEF/SGP trong c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng mµ GEF −u tiªn vµ trong x¸c ®Þnh ý t−ëng, x©y dùng vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n, mÆc dï sè l−îng c¸c ý t−ëng dù ¸n ®· nhËn rÊt lín nh−ng tû lÖ c¸c ý t−ëng dù ¸n phï hîp víi tiªu chÝ GEF/SGP rÊt thÊp. C¸c tæ chøc céng ®ång phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo c¸c tæ chøc t− vÊn kü thuËt trong x©y dùng vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n.
- N¨ng lùc x©y dùng dù ¸n cña c¸c tæ chøc hîp lÖ cña GEF/SGP còng ®−îc n©ng cao th«ng qua viÖc tham gia trùc tiÕp x©y dùng dù ¸n víi sù t− vÊn hç trî cña c¸c tæ chøc chuyªn m«n kü thuËt.
- C¸c ý t−ëng dù ¸n ch−a phong phó, cã sù lÆp l¹i ý t−ëng dù ¸n trong lÜnh vùc ®a d¹ng sinh häc (c¸c dù ¸n b¶o tån vµ ph¸t triÓn trong c¸c vïng ®Öm cña c¸c khu vùc b¶o vÖ) vµ trong lÜnh vùc biÕn ®æi khÝ hËu (c¸c dù ¸n biogas vµ bÕp ®un tiÕt kiÖm n¨ng l−îng).
- Kh¶ n¨ng lång ghÐp víi c¸c dù ¸n kh¸c cã môc tiªu t−¬ng tù triÓn khai trªn cïng ®Þa bµn, vµ c¸c dù ¸n lín cña GEF vµ UNDP cßn h¹n chÕ.
Thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP. II.
I. C¬ chÕ qu¶n lý vµ thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP
- GEF/SGP x©y dùng vµ ¸p dông ‘Sæ tay h−íng dÉn thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP’, quy ®Þnh cô thÓ c¸c nguyªn t¾c thùc hiÖn trong qu¶n lý ®iÒu hµnh dù ¸n GEF/SGP: tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn tham gia dù ¸n, c¸c nguyªn t¾c trong tuyÓn
23
chän vµ qu¶n lý nh©n sù dù ¸n, tæ chøc c¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o, mua s¾m, theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n, vµ qu¶n lý tµi chÝnh.
- C¸c nguyªn t¾c chÝnh trong qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n cña GEF/SGP b¶o ®¶m tÝnh c«ng khai, d©n chñ, ph¸t huy vai trß céng ®ång tham gia dù ¸n.
(cid:137) ¦u ®iÓm
II. §¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vµ thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP
T å n t ¹ i
(cid:137) - C¸c yªu cÇu vÒ qu¶n lý dù ¸n cña GEF/SGP, ®Æc biÖt lµ c¸c qui ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh, v−ît qu¸ n¨ng lùc cña c¸c tæ chøc céng ®ång vµ ch−a phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Æc thï cña mét sè vïng s©u vïng xa ë ViÖt Nam.
- KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ GEF/SGP qua pháng vÊn trùc tiÕp vµ phiÕu ®¸nh gi¸ cho thÊy c¸c dù ¸n ®Òu ®¸nh gi¸ cao tÝnh chÆt chÏ vµ hiÖu qu¶ c¸c nguyªn t¾c chÝnh trong qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n cña GEF/SGP, vµ thùc hiÖn kh¸ tèt c¸c nguyªn t¾c nµy.
- ViÖc thùc hiÖn c¸c nguyªn t¾c cña mét sè c¸c dù ¸n GEF/SGP trong tuyÓn chän vµ qu¶n lý nh©n sù ch−a chÆt chÏ, ¶nh h−ëng ®Õn kÕt qu¶ mét sè ho¹t ®éng ®µo t¹o, hç trî kü thuËt cña chuyªn gia kh«ng cao, viÖc sö dông kinh phÝ chuyªn gia kh«ng hiÖu qu¶.
- C¬ chÕ thùc hiÖn dù ¸n cña GEF/SGP ch−a t¹o ®iÒu kiÖn cho sù tham gia cña c¸c ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ dù ¸n cho thÊy 3/28 dù ¸n GEF/SGP ch−a huy ®éng ®−îc sù hç trî cña chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh ®Þa ph−¬ng ®· dÉn ®Õn kÕt qu¶ dù ¸n rÊt h¹n chÕ vµ ¶nh h−ëng lín ®Õn tÝnh bÒn v÷ng cña dù ¸n sau khi dù ¸n kÕt thóc.
III. HiÖu qu¶ thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP
- KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ GEF/SGP qua pháng vÊn trùc tiÕp vµ phiÕu ®¸nh gi¸ cho thÊy c¸c dù ¸n ®Òu thùc hiÖn cã hiÖu qu¶, gãp phÇn n©ng cao nhËn thøc cho céng ®ång, cho chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vµ c¸c ban ngµnh n¬i tham gia vµ thùc hiÖn dù ¸n vÒ GEF, GEF/SGP vµ c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng mµ GEF quan t©m.
- ViÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n vµ c¸c ho¹t ®éng x©y dùng n¨ng lùc cña GEF/SGP nh− tæ chøc c¸c héi th¶o, tham quan chia sÎ kinh nghiÖm gi÷a c¸c dù ¸n GEF/SGP, gãp phÇn x©y dùng vµ t¨ng c−êng n¨ng lùc cho tæ chøc vµ c¸ nh©n tham gia dù ¸n, t¹o c¬ héi thu thËp nhiÒu kinh nghiÖm trong qu¶n lý ®iÒu hµnh vµ thùc hiÖn dù ¸n. C¸c tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî ®Òu cho r»ng viÖc thùc hiÖn dù ¸n gãp phÇn t¨ng c−êng uy tÝn cña c¸c tæ chøc víi chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh cã liªn quan, vµ céng ®ång ®Þa ph−¬ng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc thùc hiÖn tèt h¬n chøc n¨ng vµ nhiÖm vô trong viÖc vËn ®éng céng ®éng thùc hiÖn tèt h¬n c¸c chÝnh s¸ch, ch−¬ng tr×nh cña chÝnh phñ.
- 90% céng ®ång tham gia tr¶ lêi pháng vÊn trùc tiÕp vµ phiÕu ®¸nh gi¸ cho r»ng mang l¹i lîi Ých thiÕt thùc cho céng ®ång (n¬i cã dù ¸n) vÒ c¸c mÆt n©ng cao thu nhËp, c¶i thiÖn ®êi sèng vµ m«i tr−êng.
- Mét hiÖu qu¶ kh¸c cña c¸c dù ¸n GEF/SGP lµ x©y dùng ®−îc quan hÖ céng t¸c tèt gi÷a c¸c tæ chøc thùc hiÖn dù ¸n, chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh ®Þa ph−¬ng n¬i dù ¸n triÓn khai, víi c¸c c¬ quan chuyªn m«n cña ®Þa ph−¬ng vµ Trung −¬ng. ViÖc x©y dùng mèi quan hÖ nµy gãp phÇn cho viÖc huy ®éng kinh phÝ ®ãng gãp cña c¸c
24
chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, c¸c ban ngµnh liªn quan vµ céng ®ång tham gia (xem phô lôc). Sù ®ãng gãp cña c¶ hai phÝa kh«ng nh÷ng cã t¸c dông lµm t¨ng qui m« kinh phÝ dù ¸n mµ cßn t¨ng tr¸ch nhiÖm cña ®èi t¸c, cña ®Þa ph−¬ng vµ cña nh÷ng ng−êi tham gia vµ thô h−ëng, lµm cho dù ¸n cã tÝnh bÒn v÷ng. Nguån kinh phÝ ®ãng gãp chñ yÕu b»ng hiÖn vËt (®Þa ®iÓm, nhµ x−ëng, ngµy c«ng, chuyªn gia...).
IV. Theo dâi vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n GEF/SGP
1. Nguyªn t¾c thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP vÒ theo dâi vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n.
− GEF/SGP quy ®Þnh c¸c nguyªn t¾c theo dâi, gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ dù ¸n th«ng qua c¬ chÕ x©y dùng kÕ ho¹ch vµ dù trï kinh phÝ quý, b¸o c¸o tiÕn ®é vµ tµi chÝnh quý, tæ chøc ®¸nh gi¸ dù ¸n gi÷a kú vµ cuèi kú, c¸c cuéng viÕng th¨m dù ¸n cña c¸c bªn tham gia dù ¸n. Môc tiªu cña theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n nh»m hç trî c¸c dù ¸n ®¶m b¶o tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n, ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt c¸c nguyªn t¾c qu¶n lý dù ¸n cña GEF/SGP, ®iÒu chØnh dù ¸n kÞp thêi víi nh÷ng khã kh¨n ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n, nh»m ®¹t ®−îc nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra trong ®Ò nghÞ dù ¸n. C¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ thµnh c«ng trong ®Ò nghÞ dù ¸n ®· ®−îc phª duyÖt lµ c¸c mèc ®Ó ®o møc ®é ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu dù ¸n.
− Nguyªn t¾c chÝnh cña GEF/SGP trong theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n lµ t¹o ®iÒu kiÖn cho sù tham gia cña céng ®ång.
− Trong ‘Sæ tay h−íng dÉn thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP’ quy ®Þnh cô thÓ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn tham gia dù ¸n, vµ c¸c c«ng cô sö dông trong c«ng t¸c theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n.
(cid:137) ¦u ®iÓm:
2. §¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn nguyªn t¾c thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP trong theo dâi vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n.
− GEF/SGP ®¸nh gi¸ vai trß quan träng cña c«ng t¸c theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n, vµ −u tiªn cho c«ng t¸c nµy. X©y dùng n¨ng lùc cho c¸c tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî trong theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n lµ mét trong nh÷ng néi dung chÝnh cña héi th¶o tËp huÊn thùc hiÖn dù ¸n.
− C¬ chÕ thùc hiÖn hiÖu qu¶, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù tham gia vµ ph¸t huy vai trß cña chÝnh quyÒn, ban ngµnh ë ®Þa ph−¬ng vµ céng ®ång tham gia dù ¸n trong c«ng t¸c theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n.
(cid:137) Tån t¹i:
− HiÖu qu¶ thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP ®−îc ®¶m b¶o vµ n©ng cao do cã sù theo dâi vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ GEF/SGP cho thÊy c¬ chÕ theo dâi, gi¸m s¸t chÆt chÏ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh cho sù thµnh c«ng cho dù ¸n.
− N¨ng lùc c¸c tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî cßn h¹n chÕ trong theo dâi vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n nªn gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc x¸c ®Þnh c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ thµnh c«ng trong x©y dùng vµ viÕt ®Ò nghÞ dù ¸n, vµ g©y chËm trÔ tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n.
− Ch−a x©y dùng chiÕn l−îc theo dâi vµ ®¸nh gi¸ cho GEF/SGP t¹i ViÖt Nam, tuy trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cã chó träng thùc hiÖn chiÕn l−îc theo dâi vµ ®¸nh gi¸ cña GEF/SGP toµn cÇu.
25
− Ch−a cã sù tham gia tÝch cùc cña UNDP ViÖt Nam vµ BC§QG trong viÕng th¨m dù ¸n ®Ó theo dâi vµ gi¸m s¸t dù ¸n GEF/SGP.
26
Ch−¬ng IV: C¸c bµi häc kinh nghiÖm vµ khuyÕn nghÞ
C¸c bµi häc kinh nghiÖm I.
1. C«ng t¸c tuyªn truyÒn, n©ng cao nhËn thøc vÒ GEF vµ GEF/SGP cho chÝnh quyÒn, c¸c c¬ quan ban ngµnh ®Þa ph−¬ng, cho céng ®ång vïng dù ¸n lµ hÕt søc quan träng, ph¶i ®Æt ra ®Çu tiªn vµ th−êng xuyªn. N©ng cao hiÓu biÕt vµ nhËn thøc cña c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng dù ¸n th«ng qua viÖc phæ biÕn ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ tiªu chÝ cña GEF/SGP, vÒ dù ¸n rÊt cÇn thiÕt ngay tõ giai ®äan x©y dùng dù ¸n.
2. QuyÒn lµm chñ vµ sù h−ëng øng, chÊp thuËn vµ tham gia cña céng ®ång vµo x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh cho sù thµnh c«ng vµ bÒn v÷ng cña dù ¸n. Chó träng lång ghÐp hiÖu qu¶ thiÕt thùc cho céng ®ång víi c¸c ho¹t ®éng b¶o tån, n©ng cao nhËn thøc vÒ m«i tr−êng. CÇn huy ®éng kinh phÝ c¸c nguån kh¸c hoÆc dµnh kinh phÝ dù ¸n GEF/SGP nÕu phï hîp ®Ó hç trî céng ®ång c¸c h×nh thøc thay thÕ cho ho¹t ®éng t¨ng thu nhËp cã ¶nh h−ëng tiªu cùc ®Õn m«i tr−êng vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn, ®¸p øng nguyÖn väng vµ thu hót sù tham gia cña céng ®ång, ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng dù ¸n. C¬ chÕ cho vay quay vßng do céng ®ång qu¶n lý phï hîp cho c¸c ho¹t ®éng t¨ng thu nhËp, ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng, t¨ng c−êng ý thøc tr¸ch nhiÖm, xo¸ bá tÝnh û l¹i trong céng ®ång vµ cña c¶ chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, vµ c¬ chÕ xin-cho, ®Æc biÖt trong céng ®ång d©n téc thiÓu sè, vµ t¨ng c−êng tÝnh bÒn v÷ng vÒ tµi chÝnh cña dù ¸n. C¸c dù ¸n thùc hiÖn ë vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè, cÇn cã sù tham gia cña giµ lµng, tr−ëng b¶n (®¹i diÖn céng ®ång) vµo B§H dù ¸n ®Ó t¹o lßng tin cho céng ®ång vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc vËn ®éng céng ®ång tham gia c¸c ho¹t ®éng dù ¸n.
3. §iÒu tra kh¶o s¸t x©y dùng dù ¸n cã sù tham gia ®Çy ®ñ cña chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng lµ yÕu tè quan träng gãp phÇn cho sù thµnh c«ng cña dù ¸n. ViÖc x©y dùng n¨ng lùc c¸c ®èi t¸c cña GEF/SGP th«ng qua tæ chøc c¸c líp tËp huÊn h−íng dÉn x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n vµ c¬ chÕ tµi trî kinh phÝ x©y dùng dù ¸n cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh trong viÖc n©ng cao chÊt l−îng ®Ò nghÞ dù ¸n vµ hiÖu qu¶ thùc hiÖn dù ¸n.
4. trong thùc hiÖn dù ¸n chó träng hç trî c¸c tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî x©y dùng ch−¬ng tr×nh kÕ ho¹ch cô thÓ cña dù ¸n ph¶i phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt tËp qu¸n vµ t×nh h×nh thêi tiÕt, thêi vô s¶n xuÊt cña ®Þa ph−¬ng ®Ó ®¶m b¶o tiÕn ®é dù ¸n, ®¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng ®−îc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ trong thêi gian dù ¸n triÓn khai.
5. C¬ chÕ qu¶n lý gän nhÑ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc thùc hiÖn dù ¸n. Vai trß vµ sù tham gia vµ cam kÕt cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng rÊt quan träng cho viÖc thùc hiÖn, nh©n réng vµ tÝnh bÒn v÷ng dù ¸n. Kh«ng nªn −u tiªn nÕu tæ chøc ®iÒu hµnh dù ¸n vµ chuyªn gia dù ¸n ë qu¸ xa ®Þa ®iÓm dù ¸n do chi phÝ lín trong qu¶n lý dù ¸n, kh«ng s©u s¸t, ®Æc biÖt trong tr−êng hîp c¸c tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî lµ c¸c NGO.
6. Thùc tÕ cho thÊy cã kh¶ n¨ng huy ®éng kinh phÝ ®ãng gãp (b»ng tiÒn mÆt vµ h×nh thøc ®ãng gãp kh¸c) t¹i cÊp ch−¬ng tr×nh vµ c¶ cÊp dù ¸n. C¸c nguån GEF/SGP cã thÓ huy ®éng kinh phÝ (®ång tµi trî hoÆc tµi trî song song) t¹i cÊp ch−¬ng tr×nh lµ c¸c ch−¬ng tr×nh tµi trî nhá cña c¸c Sø qu¸n nh− ch−¬ng tr×nh tµi trî nhá cña Sø
27
qu¸n óc vµ NhËt, ch−¬ng tr×nh SEF (Swedish Environment Fund) cña Sø qu¸n Thuþ §iÓn, ch−¬ng tr×nh hç trî c¸c s¸ng kiÕn ®Þa ph−¬ng cña Sø qu¸n Canada, ch−¬ng tr×nh LEF (Local Environment Fund) cña Sø qu¸n Hµ Lan do SNV qu¶n lý, c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ quèc tÕ nh− International Maritime Alliances (IMA). C¸c nguån mµ dù ¸n nhá GEF/SGP cã thÓ huy ®éng kinh phÝ (®ång tµi trî hoÆc tµi trî song song) t¹i cÊp dù ¸n lµ chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý vèn sù nghiÖp khoa häc cña TØnh nh− Së khoa häc, c«ng nghÖ vµ m«i tr−êng. Nguån vèn nµy th−êng cÊp cho c¸c tæ chøc cña ®Þa ph−¬ng, vµ −u tiªn cho c¸c dù ¸n x©y dùng m« h×nh tr×nh diÔn c¸c kü thuËt, c¸c c«ng nghÖ míi, c¸c ®Ò tµi nghiªn cøu ®¸nh gi¸ trong c¸c vÊn ®Ò bøc xóc trong lÜnh vùc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, b¶o vÖ m«i tr−êng cña ®Þa ph−¬ng. Ngoµi ra, viÖc huy ®éng kinh phÝ cã thÓ th«ng qua lång ghÐp phèi hîp víi c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n cña trung −¬ng triÓn khai t¹i ®Þa ph−¬ng do c¸c tæ chøc cña ®Þa ph−¬ng qu¶n lý. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i cã sù hç trî cña GEF/SGP, cña chÝnh quyÒn vµ c¬ quan ban ngµnh cña ®Þa ph−¬ng ®Ó huy ®éng ®−îc kinh phÝ nµy do h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc qu¶n lý cña c¸c tæ chøc céng ®ång. §Ó huy ®éng kinh phÝ ®ãng gãp cÇn cã sù tham gia ®Çy ®ñ cña chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh ®Þa ph−¬ng ngay tõ giai ®äan x©y dùng dù ¸n.
7. Theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n rÊt quan träng, ®¶m b¶o tiÕn ®é vµ hiÖu qu¶ thùc hiÖn dù ¸n. T¨ng c−êng c«ng t¸c theo dâi vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n, ®iÒu chØnh dù ¸n kÞp thêi ®Ó phï hîp víi nh÷ng thay ®æi cña m«i tr−êng thùc hiÖn dù ¸n.
8. Sù hç trî cña GEF/SGP trong x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n lµ rÊt cÇn thiÕt, gãp phÇn rÊt lín trong viÖc n©ng cao chÊt l−îng dù ¸n vµ hiÖu qu¶ thùc hiÖn dù ¸n.
9. C¸c dù ¸n quy m« kinh phÝ nhá (<10,000USD) vµ thêi gian ng¾n (1 n¨m) kh«ng cho c¸c kÕt qu¶ vµ t¸c ®éng cô thÓ, kh«ng t−¬ng xøng víi kinh phÝ vµ c«ng søc ®· ®Çu t− cho viÖc x©y dùng dù ¸n, kh«ng thu hót sù quan t©m cña chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh cã liªn quan, kh«ng huy ®éng ®−îc kinh phÝ ®ãng gãp.
10. C¬ chÕ ho¹t ®éng t×nh nguyÖn cña BC§QG h¹n chÕ sù ®ãng gãp cña c¸c thµnh viªn BC§QG cho ho¹t ®éng cña GEF/SGP do c¸c thµnh viªn th−êng kiªm nhiÖm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau vµ rÊt bËn rén nªn kh«ng thÓ dµnh nhiÒu thêi gian hç trî §PV, ®Æc biÖt lµ viÕng th¨m c¸c dù ¸n ®Ó theo dâi, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n.
KhuyÕn nghÞ chung II.
Qua ®¸nh gi¸ GEF/SGP ®· tËp hîp vµ chän läc ®−îc c¸c khuyÕn nghÞ sau.
1. C¸c khuyÕn nghÞ trong viÖc ®iÒu chØnh néi dung vµ thùc hiÖn ChiÕn l−îc quèc gia GEF/SGP
a) Tiªu chÝ xÐt duyÖt dù ¸n:
(cid:131) Khai th¸c c¸c c¸c ho¹t ®éng bæ trî, ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF ®Ó më réng c¸c tiªu chÝ hîp lÖ cña GEF/SGP t¹i ViÖt Nam, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c tæ chøc ®Ò xuÊt ý t−ëng dù ¸n cã nhiÒu c¬ héi ®−îc nhËn tµi trî cña GEF/SGP (nªn khai th¸c c¸c dù ¸n vµ ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc qu¶n lý tæng hîp hÖ sinh th¸i (OP 12), b¶o tån ®a d¹ng sinh häc trong s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp (OP 13), tho¸i ho¸ ®Êt vµ hoang m¹c ho¸, qu¶n lý b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng, « nhiÔm n−íc, c¸c ho¸ chÊt h÷u c¬ l©u bÒn (POPs), qu¶n lý chÊt th¶i, sö dông hiÖu qu¶ vµ tiÕt kiÖm n¨ng l−îng, t¨ng c−êng viÖc sö dông c¸c d¹ng n¨ng l−îng míi, c¸c biÖn ph¸p thÝch nghi víi sù thay ®æi khÝ hËu, ...)
28
(cid:131) −u tiªn c¸c dù ¸n nh»m môc tiªu gãp phÇn x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ trong ph¸t huy vai trß céng ®ång trong c«ng t¸c qu¶n lý m«i tr−êng trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF
(cid:131) nh÷ng dù ¸n vµ ho¹t ®éng hîp lÖ, vµ −u tiªn cÇn cô thÓ h¬n trong c¸c lÜnh vùc träng t©m vµ ë c¸c khu vùc ®Þa lý nhÊt ®Þnh, ®Ó cã ®Þnh h−íng râ rµng cho c¸c tæ chøc ®Ò xuÊt dÔ dµng h¬n trong x¸c ®Þnh c¸c ý tö¬ng dù ¸n phï hîp GEF/SGP
(cid:131)
tiªu chÝ hîp lÖ vµ c¸c −u tiªn trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF nªn tiÕp tôc lµ ®Þnh h−íng cho viÖc xÐt duyÖt dù ¸n. §Þa ®iÓm thùc hiÖn dù ¸n cÇn chó ý khi cã c¸c ý t−ëng dù ¸n ®Ò xuÊt cïng gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò t−¬ng tù. CÇn −u tiªn cho c¸c ®Þa ®iÓm mang tÝnh ®¹i diÖn, tÝnh tr×nh diÔn vµ cã kh¶ n¨ng nh©n réng m« h×nh lín. Trong t−¬ng lai, nªn xem xÐt nh÷ng −u tiªn cô thÓ vÒ khu vùc ®Þa lý.
(cid:131) §Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thµnh c«ng cña dù ¸n trong ®iÒu kiÖn tæ chøc céng ®ång h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc thiÕt kÕ vµ thùc hiÖn dù ¸n, trong c«ng t¸c x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n cÇn cã sù phèi hîp cña c¸c bªn cã liªn quan (chÝnh quyÒn, ban ngµnh cã liªn quan, c¸c tæ chøc hç trî t− vÊn kü thuËt vµ tæ chøc céng ®ång). VÊn ®Ò nµy cÇn ®−îc xem lµ mét yªu cÇu ®Ó phª duyÖt dù ¸n GEF/SGP.
b) CÇn nhÊn m¹nh sù phèi hîp vµ lång ghÐp víi c¸c dù ¸n cña UNDP vµ dù ¸n trung b×nh vµ lín cña GEF. T¨ng c−êng quan hÖ céng t¸c víi GEF ViÖt Nam, víi c¸c dù ¸n UNDP trong lÜnh vùc m«i tr−êng vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n UNDP-GEF, khai th¸c c¸c c¬ héi lång ghÐp phèi hîp víi c¸c dù ¸n nµy ®Ó huy ®éng sù hç trî vÒ kü thuËt, qu¶n lý trong thùc hiÖn vµ x©y dùng n¨ng lùc cho c¸c ®èi t¸c cña GEF/SGP.
c) −u tiªn hµng ®Çu c«ng t¸c x©y dùng n¨ng lùc thiÕt kÕ vµ qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n cho c¸c ®èi t¸c cña GEF/SGP.
d) bæ xung chiÕn l−îc huy ®éng kinh phÝ GEF/SGP trong chiÕn l−îc quèc gia, chó träng c¸c vÊn ®Ò sau:
(cid:131) Khai th¸c c¸c c¬ héi huy ®éng kinh phÝ trùc tiÕp hoÆc song song cho dù ¸n cña GEF/SGP th«ng qua:
- ThiÕt lËp vµ t¨ng c−êng mèi quan hÖ céng t¸c, t¨ng c−êng chia sÎ th«ng tin, kinh nghiÖm víi c¸c ch−¬ng tr×nh nhá cña c¸c tæ chøc tµi trî kh¸c, c¸c c¬ quan qu¶n lý c¸c nguån kinh phÝ cña ®Þa ph−¬ng ®Ó t¨ng c−êng huy ®éng kinh phÝ tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng t¨ng thu nhËp cña céng ®ång vµ x©y dùng, n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n, ®¸p øng nguyÖn väng chÝnh quyÒn vµ céng ®ång ®Þa ph−¬ng. Tæ chøc c¸c diÔn ®µn trao ®æi, chia sÎ th«ng tin vµ kinh nghiÖm gi÷a c¸c ch−¬ng tr×nh tµi trî nhá ë cÊp céng ®ång.
- kinh phÝ ®ãng gãp cho dù ¸n nªn lµ mét tiªu chÝ trong xÐt duyÖt dù ¸n GEF/SGP. - quy ®Þnh ®Þnh møc cô thÓ vÒ kinh phÝ ®ãng gãp cho dù ¸n (tiÒn mÆt vµ c¸c h×nh thøc ®ãng gãp kh¸c) cña tæ chøc ®Ò xuÊt, chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng ®Ó t¨ng c−êng sù cam kÕt, vai trß vµ sù tham gia cña ®Þa ph−¬ng trong thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP, ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng vµ t¨ng c−êng kh¶ n¨ng nh©n réng cña dù ¸n GEF/SGP.
- X©y dùng h−íng dÉn tÝnh to¸n kinh phÝ ®ãng gãp cho c¸c h×nh thøc ®ãng gãp kh¸c nh− thêi gian, c«ng søc, ....
29
- ®óc kÕt vµ chia sÎ c¸c kinh nghiÖm huy ®éng kinh phÝ dù ¸n gi÷a c¸c ®èi t¸c GEF/SGP.
(cid:131) Chó träng huy ®éng kinh phÝ t¹i cÊp ch−¬ng tr×nh vµ c¶ cÊp dù ¸n.
e) Bæ xung chiÕn l−îc tuyªn truyÒn, phæ biÕn th«ng tin GEF/SGP trong chiÕn l−îc quèc gia, chó träng c¸c vÊn ®Ò sau:
(cid:131) TiÕp tôc ph¸t huy c¸c h×nh thøc tuyªn truyÒn phæ biÕn th«ng tin ®· ¸p dông, ®Æc biÖt huy ®éng sù hç trî cña UNDP trong c«ng t¸c truyÒn th«ng
(cid:131) Chó träng c«ng t¸c tuyªn truyÒn t¹i cÊp ch−¬ng tr×nh vµ c¶ cÊp dù ¸n. Ho¹t ®éng tuyªn truyÒn phæ biÕn th«ng tin nªn lång ghÐp trong tõng dù ¸n nhá. Khai th¸c c¸c c¬ héi trong c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n GEF/SGP ®Ó tuyªn truyÒn phæ biÕn th«ng tin vÒ GEF/SGP vµ vÒ dù ¸n (c¸c b¶ng tin, c¸c sæ nhËt ký, c¸c s¶n phÈm truyÒn th«ng nh− tê r¬i, lÞch, ...).
(cid:131) Néi dung vµ ng«n ng÷ trong c¸c tµi liªu tuyªn truyÒn vÒ GEF/SGP cÇn ®¬n gi¶n vµ dÔ hiÓu h¬n. Néi dung tuyªn truyÒn cÇn ®i s©u h¬n vÒ tiªu chÝ vµ −u tiªn cô thÓ cña GEF/SGP vÒ lîi Ých toµn cÇu trong c¸c lÜnh vùc träng t©m cña GEF, tÝnh chÊt ®ång tµi trî cña GEF, tÝnh tr×nh diÔn vµ nh©n réng, hç trî kü thuËt vµ x©y dùng n¨ng lùc.
(cid:131) Ph¸t hµnh tê tin GEF/SGP (quÝ hoÆc 6 th¸ng) ®Ó tuyªn truyÒn vµ chia sÎ th«ng tin vÒ GEF/SGP t¹i ViÖt Nam vµ GEF/SGP ë c¸c n−íc kh¸c trªn thÕ giíi
(cid:131) Huy ®éng kinh phÝ nªn lµ mét trong nh÷ng môc tiªu chÝnh cña chiÕn l−îc tuyªn truyÒn, phæ biÕn th«ng tin GEF/SGP.
(cid:131) §óc kÕt c¸c bµi häc kinh nghiÖm tuyªn truyÒn phæ biÕn th«ng tin, biªn säan vµ ph¸t hµnh, chia sÎ víi c¸c ®èi t−îng tham gia vµ thô h−ëng cña GEF/SGP, c¸c ch−¬ng tr×nh tµi trî nhá kh¸c
(cid:131) Nªn tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng truyÒn th«ng tuyªn truyÒn n©ng coa nhËn thøc nh©n c¸c ngµy kû niÖm vÒ m«i tr−êng nh− Ngµy m«i tr−êng thÕ giíi, Ngµy ®a d¹ng sinh häc, Ngµy l©m nghiÖp ViÖt Nam,....
2. Trong c«ng t¸c x©y dùng dù ¸n
TiÕp tôc ph¸t triÓn c¬ chÕ x©y dùng dù ¸n ®ang ¸p dông hiÖn nay, chó ý n©ng cao chÊt l−îng x©y dùng dù ¸n th«ng qua:
- −u tiªn c«ng t¸c x©y dùng n¨ng lùc cho c¸c tæ chøc hîp lÖ cña GEF/SGP. T¨ng c−êng chia sÎ th«ng tin vµ kinh nghiÖm gi÷a c¸c ®èi t¸c cña GEF/SGP, vµ c¸c ch−¬ng tr×nh tµi trî nhá, th«ng qua tæ chøc c¸c héi th¶o tËp huÊn, tham quan; t− liÖu hãa vµ phæ biÕn c¸c bµi häc kinh nghiÖm trong x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP.
- Néi dung, ®Þa ®iÓm c¸c líp tËp huÊn cÇn chó träng vÒ khu vùc ®Þa lý (th«ng tin phæ biÕn réng r·i nh−ng kh«ng ®Òu, ch−a phæ biÕn ë c¸c tØnh miÒn trung vµ nam bé).
- TiÕp tôc ¸p dông c¬ chÕ tµi trî kinh phÝ x©y dùng dù ¸n cho c¸c tæ chøc ®Ò xuÊt cã ý t−ëng dù ¸n phï hîp cã kh¶ n¨ng phª duyÖt. Kinh phÝ tµi trî x©y dùng dù ¸n nªn ®Ó giíi h¹n tèi ®a lµ 2000USD ®Ó cã thÓ hç trî thªm c¸c ho¹t ®éng nh− ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr−êng, thu thËp sè liÖu ban ®Çu ®Ó ®Ò xuÊt c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ x¸c
30
thùc víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c ®¸nh gi¸ dù ¸n trong qóa tr×nh triÓn khai
- CÇn cã sù tham gia cña céng ®ång, chÝnh quyÒn vµ ban ngµnh ®Þa ph−¬ng n¬i dù ¸n triÓn khai trong x©y dùng dù ¸n. C¸c §NDA khi göi lªn BC§QG ph¶i kÌm theo biªn b¶n cuéc häp tham kh¶o ý kiÕn chÝnh quyÒn vµ c¸c ban ngµnh ®Þa ph−¬ng, céng ®ång n¬i dù ¸n dù kiÕn triÓn khai.
- Thêi gian, quy m« kinh phÝ dù ¸n nªn lín h¬n ®Ó hiÖu qu¶, t¸c ®éng cña dù ¸n dÔ nh×n thÊy h¬n khi dù ¸n kÕt thóc.
- Chó ý lång ghÐp phèi hîp dù ¸n GEF/SGP víi c¸c dù ¸n ®· vµ ®ang triÓn khai t¹i ®Þa ph−¬ng trong giai ®o¹n x©y dùng dù ¸n.
- CÇn cã sù tham gia cña c¸c c¬ quan chuyªn m«n hç trî kü thuËt x©y dùng dù ¸n cho c¸c tæ chøc céng ®ång. Nªn ph¸t triÓn c¬ chÕ tæ chøc ®ång thùc hiÖn cã chøc n¨ng t− vÊn kü thuËt cho c¸c tæ chøc céng ®ång trong x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n. Nªn ph¸t huy vai trß cña c¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp trong c¬ chÕ tæ chøc ®ång thùc hiÖn.
- X©y dùng m¹ng l−íi céng t¸c viªn hç trî GEF/SGP t¨ng c−êng sù gióp ®ì cho c¸c tæ chøc ®Ò xuÊt trong x©y dùng dù ¸n.
- Nªn ph©n bæ l¹i kinh phÝ dù ¸n theo c¸c dßng ng©n s¸ch nh− sau: chuyªn gia 30%; thiÕt bÞ nguyªn vËt liÖu 45%; ®µo t¹o tËp huÊn, tham quan 10%; vµ qu¶n lý phÝ 15%. Nªn nghiªn cøu ®Ó cã ®Þnh møc quy ®Þnh cho c¸c kho¶n chi cña dù ¸n ®Ó tæ chøc ®Ò xuÊt dÔ dµng h¬n khi x©y dùng dù to¸n dù ¸n.
3. Trong thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP
TiÕp tôc ph¸t triÓn c¬ chÕ thùc hiÖn dù ¸n ®ang ¸p dông hiÖn nay, chó ý n©ng cao hiÖu qu¶ thùc hiÖn dù ¸n th«ng qua:
- −u tiªn c«ng t¸c x©y dùng n¨ng lùc qu¶n lý vµ thùc hiÖn dù ¸n, chia sÎ kinh nghiÖm cho c¸c tæ chøc tiÕp nhËn viÖn trî cña GEF/SGP
- nªn cã chÝnh s¸ch pha II cho nh÷ng dù ¸n thùc hiÖn thµnh c«ng trong pha I vµ cã nh÷ng ý t−ëng míi ®Ó ph¸t huy nh÷ng kÕt qu¶ dù ¸n trong pha I, nh©n réng m« h×nh, t¨ng c−êng t¸c ®éng cña dù ¸n hoÆc ph¸t triÓn thµnh dù ¸n lín, vµ nh»m môc tiªu khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc qu¶n lý thùc hiÖn tèt dù ¸n
- T¨ng c−êng c¸c cuéc viÕng th¨m cña §PV vµ BC§QG ®Ó hç trî c«ng t¸c thùc hiÖn dù ¸n.
- T¨ng c−êng chÊt l−îng tuyÓn chän vµ qu¶n lý nh©n sù dù ¸n th«ng qua viÖc yªu cÇu c¸c §KGV trong ®Ò nghÞ dù ¸n, biªn b¶n häp cña B§H vÒ tuyÓn chän nh©n sù, c¸c s¬ yÕu lý lÞch cña ng−êi ®−îc chän.
- T¨ng c−êng h¬n n÷a sù lång ghÐp cña dù ¸n GEF/SGP víi c¸c dù ¸n cña chÝnh phñ ®ang triÓn khai t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng trong thùc hiÖn dù ¸n.
- CÇn cã ®¹i diÖn chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng n¬i dù ¸n triÓn khai tham gia vµo Ban ®iÒu hµnh dù ¸n, ®Æc biÖt c¸c dù ¸n do c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®Þa ph−¬ng qu¶n lý ®iÒu hµnh.
31
- Sæ tay h−íng dÉn x©y dùng vµ thùc hiÖn dù ¸n GEF/SGP vµ c¸c biÓu mÉu trong phô lôc nªn ®iÒu chØnh ®¬n gi¶n h¬n, ®¬n gi¶n ho¸ quy tr×nh thñ tôc thanh to¸n phï hîp víi thùc tÕ c¸c ®Þa ph−¬ng, ®Æc biÖt c¸c dù ¸n triÓn khai ë c¸c vïng s©u vïng xa.
- tiÕn hµnh kiÓm to¸n c¸c dù ¸n (Ýt nhÊt 1 lÇn trong thêi gian dù ¸n triÓn khai) ®Ó t¨ng c−êng hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña dù ¸n.
4. Trong theo dâi, gi¸m s¸t, vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n GEF/SGP
- X©y dùng chiÕn l−îc theo dâi vµ ®¸nh gi¸ GEF/SGP dùa trªn c¬ së chiÕn l−îc cña GEF/SGP toµn cÇu vÒ theo dâi vµ ®¸nh gi¸.
- nªn ¸p dông c¬ chÕ c¸c ban ngµnh cã liªn quan cña ®Þa ph−¬ng hç trî GEF/SGP c«ng t¸c theo dâi, gi¸m s¸t, vµ ®¸nh gi¸ c¸c dù ¸n.
- T¨ng c−êng sù tham gia cña c¸c thµnh viªn BC§QG trong c«ng t¸c theo dâi, gi¸m s¸t, vµ ®¸nh gi¸ c¸c dù ¸n.
- Ph¸t huy vai trß céng ®ång trong c«ng t¸c theo dâi, gi¸m s¸t, vµ ®¸nh gi¸ c¸c dù ¸n.
- Chó träng néi dung theo dâi vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n trong héi th¶o tËp huÊn qu¶n lý vµ thùc hiÖn dù ¸n.
- Chó ý x©y dùng tiªu chÝ ®¸nh gi¸ thµnh c«ng cô thÓ trong c¸c dù ¸n ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ khi dù ¸n kÕt thóc.
