ƯƠ Ở Ầ CH 1 NG 1: M Đ U ............................................................................................
Ứ Ụ 1 1.1.M C ĐÍCH NGHIÊN C U .............................................................................
Ổ Ề 1.2.T NG QUAN V CONG TY MAI LINH 2 .......................................................
Ế ƯỢ Ả Ể 1.3. CHI N L C KINH DOANH VÀ CÁC GI I PHÁP PHÁT TRI N CÔNG
Ổ Ầ Ờ Ỳ Ậ Ể 5 TY C PH N T P ĐOÀN MAI LINH TRONG TH I K PHÁT TRI N .........
Ế ƯỢ Ủ Ự Ấ Ủ Ệ 1.4. CHI N L Ố C C A MAI LINH KHI CÓ S XU T HI N C A CÁC Đ I
Ủ Ạ Ớ 17 TH C NH TRANH M I ..................................................................................
Ế ƯỢ Ủ Ầ NG 2: PHÂN TÍCH SAI L M TRONG CHI N L
ƯƠ CH MAI LINH C C A CÔNG TY 20 ................................................................................................................
Ủ ƯỜ Ạ Ủ Ạ Ẫ Ấ Ế Ầ 2.1. SAI L M C A NG I LÃNH Đ O D N Đ N TH T B I C A CÔNG
20 TY MAI LINH .....................................................................................................
ầ ẹ ủ
ườ ủ ấ ạ i lãnh đ o
Ế ƯỢ Ọ ả ạ ế ượ c kinh doanh và c u trúc ho t đ ng c a ng ơ ấ ổ ứ ch c Ầ 2.2. SAI L M TRONG R I B CHI N L ị 20 .................................................... 2.1.1. T m nhìn h n h p c a nhà qu n tr ạ ộ ... 21 2.1.2. Chi n l 22 ..................................................................................... 2.1.2. C c u t Ờ Ỏ 22 C TR NG TÂM .......................
ấ
ủ ứ ụ ệ ả ả
ọ ả ủ ệ
ơ Ế ƯỢ Ạ ả ệ 2.3.1.Đánh giá th p kh năng c a taxi công ngh ......................................... 24 ế ạ ạ 2.3.2.H c theo xu th t o ra ng d ng đi n tho i không ph i là gi i pháp hi u qu c a Mai Linh ................................................................................. 25 ọ 26 2.3.3.Khách hàng quan tr ng h n lái xe? ....................................................... 27 ................................................... C C NH TRANH Ầ 2.4. SAI L M CHI N L
ƯƠ Ọ Ệ CH 28 NG 3: BÀI H C KINH NGHI M ..............................................................
Ờ Ỏ Ế ƯỢ Ọ 3.1. KHÔNG NÊN R I B CHI N L 28 C TR NG TÂM ..............................
ƯỜ ƯỜ 3.2. TH NG XUYÊN ĐÁNH GIÁ MÔI TR NG BÊN TRONG, MÔI
ƯỜ TR 30 NG BÊN NGOÀI ......................................................................................
Ậ Ậ ƯỚ Ệ ƯƠ 3.3. C P NH T XU H NG CÔNG NGH TRONG T NG LAI 31 ...............
Ủ Ạ Ư Ố 3.4. ĐÁNH GIÁ CÁC Đ I TH C NH TRANH VÀ Đ A RA CHI N L Ế ƯỢ C
Ợ ƯƠ PHÙ H P TRONG T NG LAI: 33 .....................................................................
ƯƠ
CH
NG 1
: M Đ UỞ Ầ
Ứ
Ụ
1.1. M C ĐÍCH NGHIÊN C U
ế ượ ươ ướ ộ ổ ứ ủ ề ạ ộ Chi n l c là ph ng h ng và ph m vi hành đ ng c a m t t ch c v dài
ạ ượ ợ ụ ể ằ ế ệ ị ạ h n đ nh m m c tiêu đ t đ c l i th kinh doanh thông qua vi c xác đ nh
ể ử ụ ồ ự ệ ườ ể ị ngu n l c hi n có th s d ng trong môi tr ằ ng kinh doanh xác đ nh đ nh m
1
ầ ủ ị ườ ỏ ả ợ ấ ả th a mãn nhu c u c a th tr ả ng và đ m b o l i ích cho t t c các tác nhân liên
ế ượ ụ ủ ả ị ệ ặ quan. M c tiêu sâu xa c a qu n tr chi n l c là đ t doanh nghi p vào v th t ị ế ố t
ị ườ ấ ụ ố ủ ệ ạ ị nh t trên th tr ng m c tiêu, t ộ i đa hóa giá tr dài h n c a doanh nghi p. M t
ụ ể ơ ế ượ ằ cách c th h n chi n l c là nh m:
ạ ượ ụ ủ ệ ề ệ ạ Đ t đ c m c tiêu c a doanh nghi p v dài h n (kinh doanh & trách nhi m xã
ề ữ ộ ộ h i) m t cách b n v ng
ị ườ ị ườ ặ ữ ẽ Th tr ng ho c phân khúc th tr ế ng mà công ty s kinh doanh, nh ng chi n
ẽ ượ ậ ụ thu t kinh doanh s đ c áp d ng.
ế ư ớ ố ủ ữ ệ ể ế Doanh nghi p làm sao đ chi m u th so v i đ i th trong nh ng th tr ị ườ ng
ố ượ ớ ữ đó v i nh ng đ i t ụ ể ng khách hàng c th ?
ồ ự ữ ầ ườ ả ỹ C n dùng nh ng ngu n l c gì (con ng ế i, k năng, tài s n, tài chính, bí quy t
ể ạ ượ ệ ụ ể công ngh ,..) đ có th đ t đ c m c tiêu đó.
ơ ề ẩ ừ ữ ể ả ưở ế ự ự Nh ng nguy c ti m n t bên ngoài có th nh h ế ng đ n s th c thi chi n
ườ ế ạ ạ ị ượ l c: môi tr ừ ủ ng, c nh tranh, chính tr , tài nguyên,.. cá k ho ch phòng ng a r i
ro??
ủ ở ữ ệ ẽ ữ ế ộ ị Nh ng giá tr mà doanh nghi p s mang đ n cho Ch s h u và Xã h i mà doanh
ệ nghi p là Thành viên
ế ượ ượ ề ả ị ư ả ộ Xét v quá trình, qu n tr chi n l c đ c xem nh là m t quá trình qu n lý
ộ ầ ế ượ ệ ồ ế ậ ữ ụ bao g m vi c hình thành m t t m nhìn chi n l c, thi t l p nh ng m c tiêu,
ế ượ ạ ả ộ ế ượ ự ả so n th o m t chi n l ệ c, th c hi n chi n l ề ờ c đó, và theo th i gian ph i đi u
ế ượ ỉ ả ợ ớ ch nh chi n l c cho phù h p v i hoàn c nh.
ế ượ ệ ữ ệ ể ắ ự Vi c xây d ng chi n l c đúng đ n giúp doanh nghi p phát tri n bên v ng và
ượ ủ ủ ế ượ ế ố v t qua đ i th c a mình. Tuy nhiên n u chi n l ầ c đó là sai l m thì doanh
ể ẫ ớ ể ặ ệ ề ả nghi p có th g p khó khăn v tài chính và có th d n t i phá s n. Chính vì
ữ ữ ề ề ầ ọ nh ng lý do đó nhóm đã ch n đ tài “ phân tích nh ng sai l m v chi n l ế ượ ủ c c a
ế ượ ữ ể ầ ủ ộ Mai Linh”, đ phân tích nh ng sai l m trong chi n l ể c c a m t công ty đi n
ữ ệ ọ ừ ữ ầ hình và nh ng bào h c kinh nghi m t nh ng sai l m đó.
Ổ
Ề 1.2. T NG QUAN V CONG TY MAI LINH
• Mai Linh Group
Ổ Ầ Ậ ệ Tên doanh nghi p: CÔNG TY C PH N T P ĐOÀN MAI LINH
ị Tên giao d ch: MAILINH GROUP
2
Tên vi ế ắ t t t: MAI LINH GROUP (MLG)
Ồ ố ổ T ng giám đ c: Ông H HUY
ạ ộ ề Ngành, ngh KD đang ho t đ ng
ậ ả ố ị ế ằ ằ Kinh doanh v n t i khách theo tuy n c đ nh, b ng xe buýt, b ng taxi, theo
ả ưỡ ồ ử ữ ụ ợ h p đ ng, B o d ơ ng, s a ch a xe ôtô, Gia công c khí, ph tùng ôtô. Mua bán xe
ế ị ụ ị ữ ố ế ị và trang thi ị t b xe ôtô. D ch v du l ch l ộ ị hành n i đ a, qu c t ụ . D ch v bán vé
ử ớ ấ ộ ự ấ ả ị ủ máy bay, tàu th y, tàu l a. Môi gi ụ i b t đ ng s n. D ch v nhà đ t. Xây d ng và
ạ ệ ụ ậ ả ị ạ cho thuê văn phòng. D ch v nh n chi tr ngo i t ổ . Đ i lý đ i ngo i t ạ ệ ư ấ , T v n
́ ụ ễ ụ ẩ ạ ọ ỹ ị ị du h c. Đ i lý d ch v vi n thông. Mua bán m ph m và d ch v chăm soc da
ầ ư ặ ỷ ệ ụ ế ự ầ ả ấ ỗ ị m t. Đ u t xây d ng thu đi n. D ch v b n bãi đ xe. S n xu t qu n áo may
ệ ạ ầ ả ộ ộ ẵ s n, qu n áo b o h lao đ ng, cravat, mũ, vali, túi xách, yên đ m xe. Đào t o và
ạ ộ ả ộ ườ ư ấ t v n cho cán b và CNV. Qu n lý ho t đ ng tr ng THKTNV Mai Linh ( đào
ệ ề ạ ắ ạ ả ạ ộ ạ t o h chính quy 2 năm). Qu n lý ho t đ ng Trung tâm d y ngh (ng n h n và
ệ ụ ậ ử ữ ề ạ ỹ trung h n v nghi p v taxi và k thu t s a ch a ô tô).
ư ườ ế ậ ̣ ̉ Đia chi: 64 68 Hai Bà Tr ng, Ph ng B n Nghé, Qu n 1, Tp.HCM
̣ ̣ Điên thoai +84 (8) 8298888
Fax +84 (8) 8225999
Email: ml@mailinh.vn
Website: www.mailinh.vn
́ơ ̣ ̣ • Gi i thiêu Doanh Nghiêp
ớ ố ố ệ ế ầ ậ ồ ỉ Thành l p ngày 12.7.1993 v i s v n ban đ u ch là 300 tri u đ ng, 2 chi c xe
ề ỗ ị du l ch 4 ch và 25 nhân viên, 15 năm qua, Công ty TNHH Mai Linh – ti n thân
ạ ậ ầ ổ ủ c a Công ty C ph n T p đoàn Mai Linh (Mai Linh Group – MLG) đã t o đ ượ c
ướ ự ữ ề ế ặ ắ ữ nh ng b c đi v ng ch c, liên ti p g t hái thành công trên nhi u lĩnh v c:
ề ệ ể ầ ổ ố ỷ ồ Năm 2002, chuy n thành Công ty c ph n có v n đi u l là 68 t ổ đ ng, t ng
ả ị ỷ ồ ạ ồ giá tr tài s n 200 t đ ng, trong đó g m 2 nghìn xe các lo i.
ứ ưở ượ ậ ề ệ ỷ ồ ạ Năm 2006, đ t m c tăng tr ng v ố t b c, v n đi u l đã là 380 t đ ng,
ả ị ỷ ồ ạ ồ ổ t ng giá tr tài s n là 1 nghìn t đ ng, trong đó g m 4 nghìn xe taxi các lo i, 250 xe
ỗ ồ ố t c hành 16 ch ng i, 250 xe cho thuê.
ề ệ ủ ế ố ỷ ồ Đ n năm 2007, v n đi u l c a MLG đã tăng lên 980 t đ ng, phát hành
ượ ầ ổ ố ươ đ ổ c 32.716.427 c ph n, nâng t ng v n lên 707.164.270.000 (t ng đ ươ ng
3
ạ ầ ổ ỷ ồ ớ 70.716.427 c ph n); Doanh thu đ t trên 2.400 t đ ng, tăng 100,08% so v i năm
ầ ư ố ủ 2006. Cũng trong năm 2007, MLG đã đ u t vào các công ty 100% v n c a Công
ạ ỹ ty t i M , Campuchia, Lào.
ế ượ ổ ớ ư ệ V i các c đông chi n l ổ c hi n có nh nhóm c đông Indochina Capital,
ơ ệ ạ ầ ầ ổ ổ Công ty c ph n c đi n l nh REE, Pheim Aizawa Trust, Công ty c ph n đ u t ầ ư
ự ể & phát tri n xây d ng Investco, Arisaig Asean Fund Ltd, Nis Group Co. Ltd, Nhóm
ướ ụ ổ c đông Vinacapital, b ặ c sang năm 2008, MLG đ t m c tiêu hoàn thành k ế
ạ ỷ ồ ệ ố ủ ầ ổ ho ch doanh thu 3.680 t ậ đ ng c a toàn h th ng; riêng Công ty C ph n T p
ạ ỷ ồ ỷ ồ ợ ậ ấ đoàn Mai Linh đ t 1.118 t đ ng doanh thu và 176 t đ ng l ấ i nhu n. Ph n đ u
ệ ố ố ầ ẽ ố ổ ố ế đ n cu i năm 2008, MLG s nâng t ng s đ u xe trong h th ng lên con s 8.300.
ạ ộ ệ ạ ỉ ở ộ Hi n nay, Mai Linh đã m r ng ho t đ ng kinh doanh t i 53 t nh thành trong
ự ề ả ướ ớ c n ộ c v i trên 100 công ty thành viên thu c 8 lĩnh v c ngành ngh , Mai Linh đã
ượ ệ ạ ả ướ ự thu hút đ ộ c trên 15 000 cán b nhân viên làm vi c t i 6 khu v c trong c n c và
n cướ
ạ ộ ự • Lĩnh v c ho t đ ng
ậ ả V n t i
Du l chị
Đào t oạ
Tài chính
Xây d ngự
ươ Th ạ ng M i
ư ấ ả T v n & qu n lý
ề CNTT & truy n thông
ạ ộ ự • Khu v c ho t đ ng
N c ngoài ướ
Đông B c bắ ộ
ắ ộ B c Trung b
Nam Trung b & Tây nguyên ộ
Đông Nam bộ
Tây Nam bộ
4
TP. H Chí Minh ồ
Ế ƯỢ Ả Ể C KINH DOANH VÀ CÁC GI I PHÁP PHÁT TRI N
1.3. CHI N L
Ổ Ầ Ờ Ỳ Ậ CÔNG TY C PH N T P ĐOÀN MAI LINH TRONG TH I K PHÁT
TRI NỂ
ườ ạ ộ ậ 1.3.1. Môi tr ng ho t đ ng kinh doanh Công ty CP T p Đoàn Mai Linh
Mô hình cạnh tranh 5 áp lực của ngành vận chuyển hành khách
ủ ạ ố 1.3.1.1. Đ i th c nh tranh
ạ ộ ờ ỳ ể ệ ơ ả Trong th i k phát tri n, có h n kho ng 40 doanh nghi p ho t đ ng kinh
ụ ị ở ỉ ư doanh d ch v taxi các t nh phía Nam nh Mai Linh, Vinasun (VNS), Hoàng Long
ậ ủ ộ ộ (HLG), Future, Happy, Taxi gas Saigon Petrolimex (PGT) và m t b ph n c a PV
ế ầ ơ ị Trans (PVT)… trong đó, Mai Linh và Vinasun chi m h n 80% th ph n.
5
ạ ộ So sánh ho t đ ng kinh doanh năm 2009
ầ ớ ấ ở ệ ị ư Hi n Taxi Mai Linh đang có th ph n l n nh t phía Nam, nh ng trong
ụ ứ ầ ả ạ ị ph m vi TPHCM thì Vinasun là công ty đ ng đ u trong m ng d ch v taxi xét v ề
ộ ừ ụ ộ ị quy mô đ i xe và doanh thu t ổ kinh doanh d ch v taxi. Vinasun có đ i xe t ng
ạ ộ ế ạ ự ộ c ng là 2.846 chi c, trong đó 86% ho t đ ng t ạ i khu v c TPHCM và 7% ho t
ạ ươ ủ ự ớ ồ ỉ ộ đ ng t i 2 t nh l n c a khu v c phía Nam là Bình D ng và Đ ng Nai. Không
ệ ạ ữ ủ ế ơ nh ng th , doanh thu ngày bình quân c a Vinasun hi n t ớ i cao h n 25% so v i
ạ ị ườ ấ ọ ộ Mai Linh t i th tr ấ ng quan tr ng nh t là TPHCM. VNS có đ i xe taxi ch t
ố ớ ủ ế ả ổ ộ ồ ượ l ng t t v i tu i xe bình quân là kho n 2,1 năm. Đ i xe ch y u g m xe Innova
ượ ạ ả ễ ị ị đ c trang b TV và t o c m giác d ch u cho hành khách khi đi xe.
ố ượ ố ế ổ ộ Vào cu i 2009, TPHCM có s l ế ng xe taxi t ng c ng lên đ n 10.710 chi c.
ệ ạ ế ộ ầ ạ ế ị N u theo quy mô đ i xe, thì hi n t i Vinasun chi m 23% th ph n t i th tr ị ườ ng
ầ ạ ứ ầ ở ị ườ TPHCM. Vinasun g n đây đã tr thành hãng taxi đ ng đ u t i th tr ng TPHCM,
ấ ủ ủ ạ ớ ố là đ i th c nh tranh l n nh t c a công ty Mai Linh.
ấ ủ ủ ớ ể ẳ ố ị ạ Có th kh ng đ nh, Vinasun là đ i th l n nh t c a Mai Linh t i các th ị
ườ ươ ị ườ ạ ồ ề tr ng Tp.HCM, Đ ng Nai, Bình D ng. T i các th tr ng này, Vinasun đ u là
ầ ớ ệ ấ ị doanh nghi p có th ph n l n nh t.
ả ướ ộ ố ỉ ữ B ng d i đây so sánh m t s ch tiêu tài chính năm 2009 gi a MLG và VNS
6
ộ ố ỉ ủ M t s ch tiêu tài chính c a MLG và VNS năm 2009
ế ộ ớ ớ ớ Đ n năm 2009, Vinasun và Mai Linh đang có đ i xe v i quy mô l n v i
ươ ượ ạ ợ ệ ố ố ớ ế th ệ ng hi u đ ậ c khách hàng nh n d ng. Đây là l i th tuy t đ i đ i v i các
ố ả ệ ạ ề ấ ạ hãng taxi trong b i c nh hi n t i có r t nhi u hãng taxi kinh doanh t i th tr ị ườ ng
TPHCM.
ấ ướ ắ ả ủ ạ ộ Công ty Mai Linh ho t đ ng dàn tr i kh p đ t n c và doanh thu c a Mai
ạ ị ườ ỉ ạ ỷ ồ ươ ươ ầ Linh t i th tr ng TPHCM ch đ t 678 t đ ng, t ng đ ị ng 19% th ph n trong
ầ ị ị ườ ắ năm 2009. 54% th ph n còn l ạ ạ i t i th tr ng TPHCM do 38 hãng taxi n m gi ữ ,
ươ ắ ỗ ữ ầ ươ t ng đ ng m i hàng bình quân n m gi ị 1,4% th ph n.
ề 1.3.1.2. Khách hàng ti m năng
ơ ấ ủ a) C c u khách hàng c a Mai Linh
ườ ơ ấ ủ ư Theo báo cáo th ng niên 2009 thì c c u khách hàng c a Mai Linh nh sau
ế Khách hàng MCC: chi m 9,32%
ự ế ủ ứ ế ạ ớ Khách hàng c ng c a lái xe (liên l c tr c ti p v i lái xe): chi m 3%
ừ ế ể ế ị Khách hàng t các đi m ti p th : chi m 20%
ư ế Khách hàng vãng lai, dân c : chi m 367,68%
7
ơ ấ C c u khách hàng Mai Linh
ế ượ ố b). Các khách hàng kiêm đ i tác chi n l c
ủ ự ủ ố ớ ế ể ị ồ Đ i v i các đi m ti p th : nhóm khách hàng ch l c c a Mai Linh bao g m:
ạ ớ ệ ề ệ ầ ố Nhà ga, sân bay, b nh vi n, các resort, khách s n l n… và ph n nhi u trong s đó
ề ộ ớ ợ ký h p tác đ c quy n v i Mai Linh.
ế ợ ế ượ ậ Ngày 15/09/2009, T p đoàn Mai Linh ký k t h p tác chi n l ặ c đ c bi ệ t
ớ ậ ự ả ố ị trong lĩnh v c qu n tr tài chính v i T p đoàn Golden Bridge (Hàn Qu c). Theo đó,
ệ ậ ậ ợ ớ T p đoàn Golden Bridge h p tác v i T p đoàn Mai Linh trong vi c tăng c ườ ng
ư ư ấ ệ ả ủ ấ ậ ạ ộ hi u qu ho t đ ng cũng nh t v n c u trúc tài chính c a T p đoàn Mai Linh;
ủ ở ữ ấ ộ ể ặ ả phát tri n b t đ ng s n do Mai Linh ho c các công ty con làm ch s h u; t ư ấ v n
ườ ủ ế ổ ợ ượ ị ườ trong tr ng h p c phi u c a Mai Linh đ ế c niêm y t trên th tr ứ ng ch ng
ướ ớ ế ử ệ ố khoán n c ngoài; gi i thi u và ti n c các đ i tác chi n l ế ượ ừ ướ c t n c ngoài đ ể
ạ ộ ở ộ ậ ớ ặ ợ h p tác v i T p đoàn Mai Linh khi Mai Linh m r ng quy mô ho t đ ng ho c
ể phát tri n ngành ngh t ề ạ ướ i n c ngoài.
ữ ế ả ậ ớ ậ Ngày 19/09/2009, T p đoàn Mai Linh đã ký k t “biên b n ghi nh ” gi a T p
ố ế ị ế ẩ đoàn Mai Linh và Công ty Du l ch Qu c t Century Holiday (Th m Quy n – Trung
ề ộ ẽ ể ợ ố ổ ệ ị Qu c) v n i dung h p tác phát tri n du l ch. Hai bên s trao đ i các kinh nghi m
ạ ộ ề ả ị ữ ệ ợ ề v qu n lý và đi u hành ho t đ ng du l ch l hành; h p tác trong vi c khai thác –
ố ớ ề ị ừ ệ kinh doanh – đi u hành đ i v i khách du l ch t ố Trung Qu c sang Vi t Nam và
8
ố ợ ệ ố ổ ng ượ ạ c l ự ợ i; b trí trao đ i ph i h p nhân s h p tác làm vi c trong quá trình kinh
ị ườ ữ doanh, khai thác nh ng th tr ng chung
c). Nhà cung c pấ
ế ớ ậ Tháng 07/2009, T p đoàn Mai Linh đã ký k t v i Công ty TNHH Robert
ệ ự ả ớ ợ ứ ả Bosch Vi ử t Nam (CHLB Đ c) biên b n ghi nh h p tác trong lĩnh v c b o trì, s a
ớ ậ ữ ạ ch a ô tô v i t p đoàn Mai Linh t i TPHCM. Theo đó, Công ty TNHH Robert
ệ ẽ ể ậ ưở Bosch Vi t Nam và t p đoàn Mai Linh s tri n khai mô hình nhà x ng Bosch Car
ả ướ ủ ề ưỡ ử ữ ạ ộ Service y quy n trên c n ể ả c đ b o d ng và s a ch a các lo i xe đ ng c ơ
ơ ầ ơ ở ộ ưở ệ ạ ủ xăng và xe đ ng c d u. Trên c s các nhà x ng hi n t i c a Mai Linh và các
ỉ ủ ừ ự ẽ ạ ươ ẽ tr m d ng ngh c a Mai Linh đang và s xây d ng trong t ng lai, Bosch s đánh
ư ấ ẩ ủ ự ợ ớ giá và t v n xây d ng cho phù h p v i tiêu chu n c a mô hình Bosch Car Service
ứ ưở ệ (Đ c). Khi hoàn thành các x ng Bosch Car Service, Robert Bosch Vi t Nam s ẽ
ố ị ụ ế ầ ả ấ cung c p ph tùng cho kho ng 6.000 xe taxi và g n 500 xe tuy n c đ nh đ ườ ng
ủ ậ dài và 400 xe cho thuê c a t p đoàn Mai Linh.
ầ ầ ổ ứ ổ Ngày 23/07/2009, Công ty c ph n Xăng d u An Pha đã t ch c thành công
ạ ộ ồ ổ ườ ấ ớ ạ ứ ệ ầ ổ Đ i h i đ ng c đông th ng niên l n th nh t v i đ i di n các c đông tham
ề ệ ầ ầ ổ ố ỷ ồ ự d . Công ty c ph n Xăng d u An Pha có v n đi u l 100 t đ ng, trong đó có
ủ ị ẩ ậ ổ ồ Công ty c ph n T p đoàn Mai Linh và ông H Huy – Ch t ch HĐQT góp 25%
ề ệ ươ ạ ộ ổ ễ ễ ố ố s v n đi u l . Ngay sau ch ng trình đ i h i, đã di n ra bu i l ợ ế ký k t “H p
ầ ầ ầ ắ ổ ữ ồ đ ng nguyên t c kinh doanh xăng d u” gi a Công ty c ph n Xăng d u An Pha và
ờ ạ ậ ớ ợ ồ ượ T p đoàn Mai Linh. Theo đó, v i th i h n h p đ ng 15 năm, An Pha đ ộ c đ c
ệ ố ề ầ ồ ạ quy n kinh doanh xăng, d u, gas trên toàn h th ng Mai Linh bao g m các tr m
ỉ ươ ệ ể ệ ậ ớ ừ d ng ngh , ph ủ ng ti n v n chuy n, nhà máy, xí nghi p… v i hàng đúng ch ng
ả ố ượ ạ ả ấ ượ lo i, đ m b o s l ng và ch t l ả ạ ng, giá c c nh tranh.
ế ợ ớ ớ ậ ồ Ngày 26/10/2009, T p đoàn Mai Linh đã ký k t h p đ ng ghi nh v i Công
ầ ư ổ ẽ ể ị ầ ty c ph n Đ u t ồ phát tri n Gas đô th (Gas City). Theo đó, Gas City s là ngu n
ầ ư ấ ả ướ ự cung c p gas cho các tòa nhà do Mai Linh đ u t xây d ng trên c n ạ c, bên c nh
ệ ấ ượ ệ ạ ẽ s cung c p nhiên li u năng l ạ ng s ch cho các dòng xe taxi Mai Linh hi n đ i
ớ ượ ầ ả ạ ằ ấ ả ỏ sau này ch y b ng khí hóa l ng LPG, góp ph n gi m b t l ng ch t th i CO2
ệ ả ườ ố ơ ề vào không khí và c i thi n không khí, môi tr ố ng s ng t t h n. Đi u này còn cho
ạ ộ ệ ậ ể ấ ả ấ ạ ế ậ th y bên c nh vi c t p trung vào ho t đ ng s n xu t, phát tri n kinh t , T p đoàn
9
ế ệ ấ ộ ị Mai Linh còn luôn quan tâm đ n trách nhi m xã h i và ch p hành các quy đ nh v ề
ộ ườ ữ ệ ố ộ an toàn lao đ ng, môi tr ng s ng và làm vi c. Đó cũng là m t trong nh ng công
ệ ầ ậ vi c T p đoàn Mai Linh quan tâm hàng đ u.
ườ ộ ộ ả ậ d) Môi tr ng n i b ngành (rào c n xâm nh p)
ạ ể ặ ỉ Ngành kinh doanh taxi t ậ i TPHCM và các t nh lân c n có đ c đi m là m c đ ứ ộ
ề ươ ấ ả ứ ướ ươ ề ấ ố ạ c nh tranh v giá t ng đ i th p. T t c các hãng taxi đ u có m c c c t ng t ự
ấ ượ ệ ấ ư ị ụ ạ ấ ấ nhau b t ch p vi c ch t l ng và lo i xe cũng nh d ch v cung c p khác nhau.
ứ ộ ỏ ẻ ậ ấ ướ ế ộ Và đ n m t m c đ nào đó thì các hãng taxi nh l th m chí còn l y c ấ c cao b t
ồ ạ ượ ẽ ợ h p lý. Tuy nhiên các hãng taxi này s không t n t i đ c lâu dài.
ớ ữ ự ữ Trong vài năm t i, nh ng lái xe t do và nh ng công ty taxi nh v i s l ỏ ớ ố ượ ng
ướ ế ẽ ị ẽ ấ ả ớ xe d i 50 chi c s b đào th i và 5 công ty taxi l n nh t trong ngành s giành th ị
ầ ừ ỏ ự ự ạ ả ớ ị ph n t các công ty nh và lái xe t do b đào th i này. V i áp l c c nh tranh,
ệ ạ ớ ộ ủ Vinasun, Mai Linh và các hãng taxi l n khác cũng đang hi n đ i hóa đ i xe c a
mình.
ố ợ ế ạ ẽ ị Nhân t ạ chính t o ra l i th c nh tranh trong ngành kinh doanh taxi s là d ch
ệ ư ộ ộ ấ ả ị ụ ố v t ể ụ ồ t thay vì là giá c . Vi c đ a ra d ch v đ ng nh t trên toàn b đ i xe là đi m
ệ ấ ỳ ủ ạ ệ ố ộ chính phân bi ạ t các đ i th c nh tranh. B t k công ty taxi nào có đ i xe hi n đ i,
ẽ ạ ớ ế ạ ủ ớ ố ờ đ i m i cũng s t o ra đ ượ ợ c l i th c nh tranh so v i các đ i th . Các hãng taxi
ầ ẩ ỏ ỏ ớ l n đã d n đ y các hãng taxi nh ra kh i ngành kinh doanh này.
ự ế ự ẽ ậ ớ D báo s không có thêm công ty m i gia nh p ngành. Trên th c t ả , rào c n
ầ ậ ạ ữ gia nh p ngành đã tăng m nh trong nh ng năm g n đây do (1) chi phí đ u t ầ ư ộ đ i
ệ ả ớ ể xe m i (2) chi phí b o hi m (3) chi phí nhiên li u.
ị ộ ộ ể ầ ệ ệ ạ ấ ỉ Vi c trang b m t đ i xe hi n đ i có th c n chi phí x p x 34,000 USD/xe
ệ ạ ờ ầ ấ ớ ướ ả ể vào th i đi m hi n t i, cao g p 2 l n so v i 3 năm tr ủ c đây và quá kh năng c a
ế ậ ứ ế ề ả ỏ ớ ộ ầ h u h t các công ty taxi nh . Và kh năng ti p c n v i nhi u hình th c huy đ ng
ố ượ ữ ư ớ ợ ố v n, thì nh ng công ty có s l ng xe l n nh Vinasun và Mai Linh có l ế ơ i th h n
ớ ỏ ẳ h n so v i các công ty taxi nh .
ự ế ớ ố ệ ể ả ớ ộ V i chi phí nhiên li u và chi phí b o hi m xe d ki n tăng v i t c đ bình
ộ ớ ỏ ẽ quân g p 10% và 20%/năm trong vài năm t ặ i, thì các công ty taxi nh s ngày g p
ả ấ ợ ớ ợ ạ ế ế ộ ộ ph i b t l i trong c nh tranh. V i l i th kinh t ệ theo quy mô; m t đ i xe hi n
10
ụ ồ ấ ượ ệ ấ ấ ị ạ đ i và vi c cung c p d ch v đ ng nh t và có ch t l ớ ng cao, các công ty taxi l n
ầ ừ ị ẽ s dành th ph n t ỏ tay các các công ty taxi nh .
ế ượ ủ ờ ỳ ể 1.3.2. Các chi n l c c a Mai Linh trong th i k phát tri n
ớ ơ ộ ậ ớ Mai Linh là m t t p đoàn l n v i h n 70 công ty con kinh doanh đa ngành
ạ ộ ộ ố ế ỗ ề ệ ả ẫ ngh . M t s công ty con ho t đ ng không hi u qu đã d n đ n l ắ ể ròng. Đ kh c
ế ượ ụ ầ ạ ị ợ ph c tình tr ng đó, MLG c n xác đ nh chi n l c phù h p trong giai đo n t ạ ớ ậ i. t p
ữ ữ ư ế ả ờ ặ trung vào nh ng ngành u th ho c nh ng ngành có kh năng sinh l i cao. Nh ư
ế ớ ậ ượ ồ ự ể ạ ủ ố ớ th m i t p trung đ c ngu n l c đ c nh tranh v i các đ i th trong môi tr ườ ng
ệ ế ượ ệ ạ ể ả ờ ườ ố kh c li t hi n nay. V ch chi n l c là đ tr l ỏ i câu h i con đ ể ạ ng nào đ đ t
ượ đ ụ c m c tiêu.
ầ ậ ị ưở 1.3.2.1 Ma tr n th ph n tăng tr ng BCG
ự ọ ươ ế ượ ằ ế ố ự ậ L a ch n ph ng án chi n l c b ng ma tr n BCG ta d a vào 2 y u t là t ỷ
ưở ị ườ ầ ươ ớ ố ố ủ ệ l tăng tr ủ ng c a th tr ị ng và th ph n t ủ ạ ng đ i c a MLG so v i đ i th c nh
tranh.
ụ ị * SBU1: d ch v taxi
ưở ị ườ Tăng tr ng th tr ng: 16,2%
ầ ươ ị Th ph n t ố ng đ i: 2,2
ư Ổ ị ờ ỳ =>Th i k Ch a n Đ nh
ố ớ ị ụ ưở ị ườ ủ ư Đ i v i d ch v Taxi: tuy t ỷ ệ l tăng tr ng c a th tr ng cao, nh ng th ị
ầ ươ ệ ố ở ị ườ ươ ph n t ấ ng đ i còn th p. Hi n nay, ba th tr ng TP.HCM, Bình D ng và
ệ ế ầ ậ ồ ơ ị Đ ng Nai Vinasun hi n đang chi m th ph n cao h n Mai Linh. Vì v y, Mai Linh
ấ ượ ẩ ạ ụ ớ ứ ợ ị ầ c n đ y m nh nâng cao ch t l ng d ch v v i m c giá h p lý nh t đ gi ấ ể ữ ượ c đ
ư ầ ố ộ ị m t th ph n nh monh mu n.
ụ ị * SBU2: d ch v xe khách
ưở ị ườ Tăng tr ng th tr ng: 17,8%
ầ ươ ị Th ph n t ố ng đ i: 6,4
ờ ỳ =>Th i k Hoàng Kim
ố ớ ị ụ ườ ể ộ Đ i v i d ch v xe khách đ ớ ủ ng dài: có th nói đó là m t thành công l n c a
ữ ế ệ ạ ầ ử Mai Linh. Là hãng taxi đ u tiên ch y th nghi m “nh ng chuy n xe không khói
ừ ự ề ắ ọ ố thu c” t TP.HCM đi kh p m i mi n. Tuy nhiên, trong lĩnh v c xe khách đ ườ ng
ả ố ặ ớ ộ ộ ậ ỏ ư dài, Mai Linh ph i đ im t v i m t b ph n không nh các nhà xe t ế nhân. Vì th ,
11
ố ươ mu n giúp khách hàng phân bi ệ ượ t đ c Mai Linh, ngoài Logo và th ệ ng hi u, ta
ể ậ ế ụ ụ còn có th giúp khách hàng nh n bi t Mai Linh qua phong cách ph c v chu đáo.
ủ ộ ế ạ Đó cũng là m t th m nh c a Mai Linh.
ơ ở ự ệ 1.3.2.2 C s th c hi n chi n l ế ượ c
ự ữ ợ ơ ộ ế ẵ ữ ủ D a trên nh ng l ệ i th s n có c a doanh nghi p và nh ng c h i do môi
ườ ữ ư ế ư ệ ể ế tr ng mang đ n cho doanh nghi p. Ta có th tin vào nh ng u th nh sau:
ế ị ủ ạ ở ộ Theo quy t đ nh c a S , ngày 31/5/2010 là h n chót cho các hang taxi n p
ố ố ượ ờ ừ ủ ồ ỉ ồ ơ h s ch t s l ng xe c a hãng, đ ng th i t ngày 1/6/2010 ch cho phép các
ế ố ượ ệ ệ ế ố ớ ằ doanh nghi p thay th 1 xe cũ b ng 1 xe m i. Vi c kh ng ch s l ng xe cũng
giúp b oả
ề ợ ệ ệ v quy n l i cho các doanh nghi p kinh doanh taxi. Hành khách không có
ớ ể ự ệ ữ ệ ề ọ them nhi u taxi m i đ l a ch n, các doanh nghi p kinh doanh taxi hi n h u càng
ủ ớ ạ ố ỉ ợ “có giá”, “Không có thêm đ i th m i trong c nh tranh, các hãng taxi ch có l i”.
ệ ướ ả ướ ậ ả Thêm vào đó, hi n nay Nhà n c cũng không qu n lý giá c c v n t i nói
ướ ậ ợ ộ ớ chung và giá c c taxi nói riêng. Đó là m t thu n l i cho các hang taxi l n và có
ư ề ố ượ s l ng xe nhi u nh Mai Linh.
ự ệ ổ ủ ữ ề ế ả ớ V i nh ng s ki n v các tài x dũng c m, tên tu i c a Mai Linh th ườ ng
ấ ươ ộ ư ệ ạ ệ xuyên xu t hi n trên các ph ế ấ ng ti n thông tin đ i chúng, đó là m t u th r t
ề ở ộ ạ ộ ấ ớ ủ l n c a Mai Linh trong v n đ m r ng quy mô ho t đ ng.
ế ượ ị ườ ố ế 1.3.2.3. Chi n l c kinh doanh trên th tr ng qu c t
ế ố ị ườ ư ạ ố ế a) Các y u t ế ạ chính t o ra u th c nh tranh trên th tr ng qu c t
ụ ụ ạ ộ ả ơ ớ Tr i qua h n 16 năm ho t đ ng, v i tiêu chí ph c v “An toàn Ch t l ấ ượ ng
ọ ơ ầ ậ ặ ọ ổ M i lúc M i n i”, Công ty C ph n T p Đoàn Mai Linh (MLG) đã g t hái đ ượ c
ự ề ạ ớ ướ ướ nhi u thành công trên 8 lĩnh v c kinh doanh, v i m ng l ủ i đã ph ra các n c lân
ệ ạ ố ạ ậ c n: Trung Qu c, Lào, Campuchia,… Có văn phòng đ i di n kinh doanh t ỹ i: M ,
ế ạ ướ Campuchia, Nga và đang xúc ti n t i các n ậ c Anh, Pháp, Nh t, Singapore, Thái
Lan,…
ạ ộ ậ ả ượ ủ ự ồ Trong các ngành ho t đ ng, V n t i đ ố c xem là n ng c t, ch l c cho s ự
ầ ư ớ ấ ượ ữ ự ể ớ phát tri n lâu dài v i nh ng d án đ u t l n: 1.000 xe bus ch t l ụ ng cao ph c
ố ị ố ế ế ỉ ừ ạ ụ v tuy n c đ nh liênt nh và qu c t 5.000 xe taxi và cho thuê, 50 tr m d ng chân
ở ụ ộ ệ ệ ố ị ằ ệ ị ế các tuy n tr c l xuyên Á, xuyên Vi t, h th ng đ nh v b ng v tinh,…
12
ụ ủ ể ẩ ả ị ạ Ngoài ra, giá thành s n ph m d ch v c a Mai Linh khi chuy n sang ngo i
ướ ồ ờ ệ ẻ ơ t r h n các n c. Đ ng th i, khi kinh doanh t ạ ướ i n c ngoài, Mai Linh có th ể
ượ ươ ậ ả ớ ệ ướ ễ ượ mua đ c ph ng ti n v n t ẻ ơ i v i giá r h n trong n c do mi n đ ạ c vài lo i
ữ ư ế ề ế ấ thu . Đó là nh ng u th v chi phí th p.
ươ ế ượ ươ ị ƣờ ố ế b) Các ph ng án chi n l c chính v n ra th tr ng qu c t
ậ ả ư ủ ớ ọ ủ ồ ự ậ V n t i là ngành mũi nh n c a MLG, vì v y, khi ngu n l c ch a đ l n và
ị ườ ạ ậ ế ớ ế ượ ự ọ ầ trong giai đo n đ u xâm nh p th tr ng th gi i, ta nên l a ch n chi n l c “
ớ ắ ầ ị ườ ể ậ ầ ầ tiêu đi m toàn c u”. Khi m i b t đ u gia nh p th tr ự ng toàn c u này, nên l a
ữ ọ ướ ệ ố ề ề ươ ồ ớ ệ ch n nh ng n c có n n văn hóa, đi u ki n s ng t ng đ ng v i Vi t Nam. Do
ướ ự ượ ế ầ ư ầ ậ ữ đó, nh ng n c lân c n trong khu v c đ c x p đ u danh sách đ u t .
ướ ị ườ ố ế ủ c) Các b ậ c xâm nh p th tr ng Qu c t c a Mai Linh:
ọ ố ướ ề Ch n qu c gia: Thái Lan. Lào và Campuchia là 2 n c làng gi ng, và MLG
ượ ở ướ ướ ế ọ đã có đ ị c v trí 2 n c này. B c ti p theo MLG nên ch n Thái Lan vì Thái
ệ ươ ề ồ ớ ố ữ Lan cũng có nh ng đi u ki n t ng đ ng v i 2 qu c gia trên. Ngoài ra, Thái Lan
ậ ợ ớ ư ự ế ạ ị ể còn có u th là du l ch phát tri n khá m nh, đó là s thu n l i l n cho ngành taxi.
ớ ạ ể ọ ờ ệ ậ Ch n th i đi m thâm nh p: vì là công ty khá l n t i Vi ờ t Nam, nên th i
ị ườ ể ữ ậ ơ ơ ớ ậ đi m xâm nh p vào th tr ỏ ng Thái Lan h i ch m h n so v i nh ng công ty nh .
ữ ạ ị ườ ộ ị ậ Sau khi đã khá v ng vàng t i th tr ớ ng n i đ a, MLG m i xâm nh p vào th ị
ườ ề ờ ư ề ơ ộ tr ng Thái Lan. Xét v th i gian, thì h i mu n, nh ng xét v cách làm, thì đây là
ươ ứ ạ ế ượ ệ ả ạ ơ ữ ủ ph ng th c mang l i hi u qu cao h n, h n ch đ c nh ng r i ro do không
ể ậ ướ ị ườ ậ ớ ố ộ tìm hi u và xâm nh p tr c vào th tr ự ng m i. T c đ xâm nh p: nên th c
ế ượ ệ ậ ậ ộ ố ộ ừ ả ớ hi n chi n l c xâm nh p t p trung v i m t t c đ v a ph i. Không nên xâm
ị ườ ề ậ ể ạ ầ nh p cùng lúc nhi u th tr ng, tránh tình tr ng phân tán quá t m ki m soát nh ư
ườ ố ớ ữ ủ ừ ợ tr ng h p đ i v i nh ng công ty con c a MLG v a qua.
ồ ự ở ữ ể ự ủ ậ ặ ạ Các d ng s h u xâm nh p: m c dù có đ ngu n l c đ t doanh trên th ị
ườ ế ượ ố ớ ấ ẫ ữ ớ ơ tr ư ng m i nh ng chi n l c t t nh t v n là lien doanh v i nh ng đ n v s t ị ở ạ i.
ế ượ ề ẽ ạ ữ ủ ớ Đi u đó s giúp cho MLG h n ch đ ả c nh ng r i ro và gi m b t chi phí xâm
ị ườ ậ ư ấ ậ ạ nh p th tr ng. Các đ i gia nh Coca và Pepsi đã r t thành công khi gia nh p vào
ị ườ ệ ướ ứ th tr ng Vi t Nam d i hình th c liên doanh.
ế ượ ơ ị ơ ở ế ượ ứ 1.3.2.4 Chi n l c các đ n v c s và các chi n l c ch c năng
ế ượ ề a) Chi n l c v tài chính
13
ợ ầ ủ ệ ượ ớ ề ề Chuy n n n n c a Mai Linh đ c gi i truy n thông khai thác đ u xoay
ủ ợ ả ả ợ quanh các ch n cá nhân. Kho n n này, theo Mai Linh, là kho ng 800 ng ườ ớ i v i
ỉ ồ ả ả ấ ợ 500 t đ ng. Tuy nhiên, đây không ph i là kho n n duy nh t. Theo báo cáo tài
ợ ủ ậ ỉ ồ ế ấ ợ ổ chính h p nh t năm 2011, t ng n c a t p đoàn này lên đ n 4.703 t đ ng, trong
ắ ợ ỷ ồ ạ ỷ ồ ố ợ ớ ạ đó n ng n h n là 2.195 t đ ng và dài h n là 2.507 t ấ đ ng. S n này l n g p
ủ ở ữ ủ ủ ở ữ ủ ầ ố ố ế 10 l n v n ch s h u c a Mai Linh (k t thúc năm 2011 v n ch s h u c a Mai
ỷ ồ Linh là 504 t đ ng).
ơ ấ ế ể ầ ờ ồ ố Tính đ n th i đi m 30/6/2012, trong c c u ngu n v n g n 5.580 t ỷ ồ đ ng
ế ả ợ ỷ ồ ươ ươ ỉ ả ủ c a Mai Linh, n ph i tr đã chi m 4.690 t đ ng, t ng đ ng 84%. Ch tính
ạ ừ ả ỉ ồ ố ơ riêng kho n vay dài h n t ắ ế ngân hàng con s đã lên đ n h n 830 t đ ng, vay ng n
ỷ ồ ư ể ấ ớ ơ ạ h n h n 300 t đ ng v i lãi su t 17%21%/năm. Ch a k Mai Linh còn vay tín
ố ượ ấ ỷ ồ ấ ch p các đ i t ng khác 685 t đ ng, lãi su t 18%25%/năm.
ớ ố ợ ả ố ố ệ ỉ ủ ở ữ V i s n này thì ch sau vài năm làm ăn không hi u qu , s v n ch s h u
ỷ ồ ỉ ớ ủ ả ủ ả 504 t đ ng c a Mai Linh ch m i đ tr lãi. Kh năng này là hoàn toàn có th ể
ủ ầ ơ ả x y ra khi trong báo cáo 6 tháng đ u năm 2012, chi phí lãi vay c a Mai Linh là h n
ỷ ồ ươ ươ ợ ậ ộ 272 t đ ng, t ng đ ng 67% l ầ i nhu n g p. 6 tháng đ u năm nay, Mai Linh
ế ụ ỗ ầ ỷ ồ ỗ ế ụ ế ủ ti p t c l g n 29 t đ ng, l lũy k c a công ty ti p t c tăng lên 469 t ỷ
ơ ấ ế ệ ở ạ ồ đ ng.Sau quá trình tái c c u quy t li t, Mai Linh đã có lãi tr l i trong năm 2013
ể ượ ạ ủ ố ổ ố ồ và có th đ c xem là m i lo đáng ng i c a Vinasun. T ng giám đ c H Huy cho
ế ượ ứ ợ ạ ế ậ bi t, Mai Linh đã v t qua khó khăn và đ t m c l ỉ ồ i nhu n sau thu 50 t đ ng
trong năm 2013.
ầ ươ ụ ỗ ả ỗ ỹ ế C n có ph ắ ng án kh c ph c l kh thi (l lu k 31/12/2009 là 277 t ỷ
ế ồ ờ ợ ớ ươ ạ ớ ồ đ ng), đ ng th i tìm ki m ký h p tác v i các ngân hàng th ng m i l n có chi phí
ố ẻ ề ả ự ệ ằ ả vay v n r nh m gi m áp l c v tr lãi vay ngân hàng (hi n nay các ngân hàng
ư ấ ấ ớ ơ ớ ố TM l n nh VCB, BIDV có lãi su t vay v n th p h n so v i các ngân hàng TMCP
ố ươ ụ ỗ ể ậ ngoài qu c doanh). Ph ắ ng án kh c ph c l ể có th t p trung vào thanh lý, chuy n
ượ ầ ư ầ ư ệ ữ nh ự ng các d án đ u t ả ậ kém hi u qu , t p trung đ u t vào nh ng ngành ngh ề
ế ạ ươ ư ệ ả ị công ty có th m nh và đang có th ng hi u nh vân t i, taxi, du l ch…
ạ ớ ả ắ ữ ữ ệ ả Lo i b t nh ng công ty con làm ăn kém hi u qu , c t gi m nh ng ngành
ứ ề ế ạ ộ ể ngh kinh doanh không liên quan đ n ho t đ ng chính, nghiên c u chuy n
ượ ụ ụ ả ấ ộ ữ ự ể ả ấ nh ồ ng nh ng d án b t đ ng s n không ph c v s n xu t kinh doanh đ thu h i
14
ả ợ ầ ư ự ề ẽ ố v n, tr n vay và đ u t ụ ể vào ngành ngh khác. C th , Mai Linh s bán d án y
ư ấ ươ ạ ố ế ồ t g m các nhà thu c, phòng khám; bán Công ty T v n đào t o Tân H ng,
ự ấ ệ ồ ộ Công ty cung c p m c in Vi ấ t H , Công ty in n Năng Đ ng…
ơ ấ ổ ế ụ ầ ư ứ ả ọ ộ Ti p t c tái c c u t ch c, tinh g n b máy qu n lý, không đ u t dàn
ậ ả ề ả ậ tr i mà t p trung vào 3 nhóm ngành ngh kinh doanh chính là v n t ả ị i, du l ch, s n
ấ ươ ậ ả ạ ự ấ xu t th ng m i. Trong đó, v n t ố ố ớ i là lĩnh v c nòng c t v i ít nh t 70% v n
ị ố ộ ậ ả ả ả ị ầ ư ả đ u t ơ , b o đ m duy trì hình nh là đ n v s m t trong ngành v n t i và các d ch
ậ ả ư ạ ừ ầ ạ ụ v cho ngành v n t ỉ ế i nh tr m d ng ngh , b n xe, tr m xăng d u.
ư ỗ ầ ỉ ồ ỗ ủ Cũng nh năm 2008 (l g n 118 t đ ng), nguyên nhân thua l c a Mai Linh
ỉ ồ ế ổ trong năm 2009 là do chi phí lãi vay cao (164 t đ ng), chi m 28,7% t ng doanh thu
ả ả ủ ỉ ồ ặ ố (năm 2008, s lãi ph i tr c a Mai Linh là 336 t đ ng). M t khác, vi c đ u t ệ ầ ư ở m
ầ ư ớ ị ạ ế ề ự ư ả ớ ộ r ng đ a bàn m i, đ u t vào các ngành ngh , d án m i ch a đ t k t qu nh ư
ầ ư ố ư ậ ươ ệ ạ mong mu n. Chi phí đ u t vào và v n hành nh mua ph ng ti n, các lo i phí,
ể ươ ứ ệ ề ớ ơ ộ ả b o hi m, l ng, nhiên li u… tăng nhanh h n nhi u so v i m c đ tăng doanh
thu.
ư ế ầ ư ớ ự ằ ạ Đ a k ho ch đ u t m i nh m nâng cao năng l c kinh doanh nh đ u t ư ầ ư
ạ ể ạ ộ ậ ả ứ ế ị thêm xe ô tô các lo i đ ho t đ ng taxi, v n t ạ i và du l ch. Nghiên c u k ho ch
ị ườ ộ ứ ế ằ ố huy đ ng v n qua th tr ộ ng ch ng khoán, liên doanh, liên k t, nh m huy đ ng
ượ ể ổ ố ạ ệ ố ồ ươ đ c ngu n v n đ b sung cho vi c vay v n t i các ngân hàng th ạ ng m i. Có
ươ ề ệ ố ề ệ ả ố ả ằ ph ng án tăng v n đi u l kh thi: Tăng v n đi u l ệ ố ợ ủ nh m gi m h s n c a
ả ả ố ủ ở ữ ả ấ ầ ợ Công ty (n ph i tr /v n ch s h u 31/12/2009 là r t cao: 3,4 l n), gi m gánh
ặ n ng chi phí tài chính.
ự ầ ườ Trong lĩnh v c kinh doanh taxi: Mai linh c n tăng c ng công tác Marketing
ệ ươ ạ ự ệ ố ớ v i các doanh nghi p, th ng gia t i các khu v c thành ph , khu công nghi p đ ể
ẻ ẹ ấ ướ cung c p th qu t thanh toán c c taxi cho các khách hàng này.
ặ ổ ổ ị ệ ị Luôn luôn n đ nh giá, n đ nh chi phí nhân công đ c bi ạ t trong giai đo n
ế ủ ả ề n n kinh t kh ng ho ng.
ủ ứ ấ ộ ồ Theo m t ngu n tin không chính th c, quá trình tái c u trúc c a Mai Linh đã
ạ ệ ấ ồ mang l ả i hi u qu , ít nh t là ở ị ườ th tr ng TP. H Chí Minh. Trong 3 năm qua, Mai
ệ ế ầ ồ ổ ế ớ Linh đã bán g n 2.000 xe cho các tài x v i giá 350 tri u đ ng/chi c, t ng giá tr ị
ỉ ồ trên 700 t đ ng.
15
ớ ệ ố ệ ộ ồ ỗ Ngoài ra, Mai Linh còn thu phí 1,5 tri u đ ng/tháng v i h th ng b đàm m i
ẽ ượ ữ ừ ẽ ả xe. Nh ng kho n thu này s đ c tăng thêm, vì t năm 2014, Mai Linh s thu
ệ ề ươ ề ấ ớ ồ thêm 3 tri u đ ng/xe ti n th ng quy n v i các xe đã bán. Đáng chú ý nh t, Mai
ị ườ ắ ạ ả ồ ớ Linh s p tung ra th tr ng TP. H Chí Minh kho ng 500 xe m i lo i Innova G.
ớ ệ ố ệ ệ ạ ạ ấ ế ị Đây là lo i taxi hi n đ i nh t hi n nay v i h th ng trang thi ụ ụ t b ph c v hoàn
ự ộ toàn t đ ng.
ở ạ ặ ư ẫ ợ ỗ ế ớ M c dù đã có lãi tr l i nh ng Mai Linh v n còn n và l lũy k khá l n, nên
ượ ụ ể ế ỗ ẽ s khó đi nhanh đ ố c. C th , tính đ n cu i năm 2012, Mai Linh l ế lũy k trên
ỷ ồ ươ ươ ề ệ ả 480 t đ ng, t ng đ ố ng 55% v n đi u l ổ . Thêm vào đó, t ng các kho n n ợ
ả ả ủ ớ ơ ỷ ồ ả ằ ph i tr c a Mai Linh lên t i h n 4.600 t ổ đ ng, b ng 84% t ng tài s n. Trong đó,
ố ượ ả ợ ơ ỷ ồ các kho n n (vay ngân hàng, vay các đ i t ng khác) là h n 2.500 t đ ng. Dù
ư ươ ế ằ ổ ộ Mai Linh đã đ a ra ph ng án phát hành c phi u nh m huy đ ng thêm 1.000 t ỷ
ả ư ư ế ả ấ ồ đ ng nh ng k t qu ch a m y kh quan.
ủ ị ừ ự ẹ ấ ạ ậ Ch t ch T p đoàn Mai Linh t ng tâm s : “Th t b i là M thành công!
ộ ươ ơ ộ ế Chúng tôi đang hành đ ng theo ph ơ ng châm bi n “nguy c ” thành “c h i” trong
ứ ướ ử ộ nguy nan. Mai Linh đang đ ng tr c th thách cam go, 28.000 cán b nhân viên
ộ ụ ệ ự ắ ư ộ ự ượ ồ đ ng tâm hi p l c, phát huy n i l c, th t l ng bu c b ng cùng nhau v t qua khó
ệ khăn hi n nay”.
ế ượ ề b) Chi n l ự ồ c v ngu n nhân l c
ở ộ ạ ạ ứ ạ ạ ộ M r ng các hình th c đào t o, đào t o l i; xã h i hóa công tác đào t o đ ể
ự ứ ứ ả ộ ộ ộ nâng cao trình đ , năng l c cho đ i ngũ cán b qu n lý, công ch c, viên ch c và
ườ ế ộ ụ ể ể ộ ng ụ i lao đ ng; áp d ng ch đ tuy n d ng công khai thông qua thi tuy n, th ử
vi c.ệ
ề ươ ế ộ ư ố ớ ườ Có chính sách ti n l ng và các ch đ u đãi đ i v i ng ộ i lao đ ng trong
ậ ả ủ ề ệ ặ ộ ệ đi u ki n lao đ ng đ c thù c a ngành giao thông v n t ặ i, đ c bi ả t là công tác b o
ế ấ ở ặ ộ ọ ạ ầ trì k t c u h t ng giao thông các vùng sâu, vùng xa, lao đ ng n ng nh c, nguy
hi m…ể
ự ầ ư ậ ầ ự ế ị C n có s đ u t t p trung nâng cao năng l c và trang thi t b cho các c s ơ ở
ự ể ệ ạ ấ ồ ộ ườ đào t o, hu n luy n đ nâng cao trình đ ngu n nhân l c. Tăng c ố ự ng s ph i
ử ụ ơ ở ữ ự ế ắ ớ ồ ạ ợ h p và g n k t gi a các công ty s d ng ngu n nhân l c v i các c s đào t o,
16
ể ả ự ế ứ ệ ầ ấ ả ử ụ ả hu n luy n đ đ m b o đáp ng nhu c u th c t ồ ệ và s d ng hi u qu ngu n
ượ ạ ự nhân l c đã đ c đào t o.
ế ượ ề ệ c) Chi n l c v công ngh
ệ ố ể ể ệ ằ Tri n khai và phát tri n h th ng POS (công ngh thanh toán online) nh m
ấ ượ ụ ẻ ệ ị ệ ả c i thi n ch t l ng d ch v th taxi hi n nay.
ự ể ươ ử ụ ứ ạ Xây d ng và tri n khai ph ệ ng th c thanh toán hi n đ i, s d ng công
ệ ẻ ể ẻ ngh th chip, khách hàng có th dùng th ATM, Visa, Master, American Express,
ế …thay th MCC.
ệ ươ ậ ả ệ ế ị ế ỡ ạ Hi n đ i hóa ph ng ti n v n t i, thi ụ t b x p d ; áp d ng các công ngh ệ
ặ ệ ậ ả ươ ụ ứ ị ậ ả v n t ế i tiên ti n, đ c bi t là v n t i đa ph ng th c và d ch v logistics.
ụ ề ệ ả Áp d ng công ngh thông tin vào qu n lý, đi u hành và khai thác
Ế ƯỢ Ủ
Ự
Ủ
Ấ
Ệ
1.4. CHI N L
C C A MAI LINH KHI CÓ S XU T HI N C A
Ủ Ạ
Ố
Ớ CÁC Đ I TH C NH TRANH M I
ướ ữ ứ ụ ọ Ba năm tr c, khi nh ng ng d ng g i taxi Uber, Grab và Easy Taxi l n l ầ ượ t
ế ệ ấ ủ ữ ớ ti n vào Vi t Nam, thì Vinasun và Mai Linh là nh ng cái tên l n nh t c a ngành
ậ ả ệ kinh doanh v n t i taxi Vi t.
ắ ế ứ ướ ẻ ớ ứ ề ấ ậ ớ Dù nh c đ n nhi u v i m c c ơ ở ử c r v i m c giá m c a th m chí th p h n
ư ề ớ ố ạ ể ờ ừ t 30%40% so v i các hãng taxi truy n th ng, nh ng t ấ i th i đi m đó không m y
ị ế ủ ữ ứ ẽ ớ ụ ộ ai tin nh ng ng d ng này s s m lay đ ng v th c a Vinasun và Mai Linh.
ạ ừ ư ư ạ ả Nh ng nó đã x y ra. Ngo i tr EassyTaxi, nh ng hai cái tên còn l i là Grab
ế ể ỉ và Uber ch không đ n 2 năm sau đã làm Vinasun và Mai Linh rung chuy n. Theo
ươ ố ủ ổ ố ông Tr ng Đình Quý, Phó T ng Giám đ c Vinasun thì 20% doanh s c a th ị
ườ ậ ả ơ ạ ề ố ố ệ ướ ự ệ ấ tr ng v n t i truy n th ng đã b c h i t i Vi t Nam tr ủ c s xu t hi n c a
ế ố ả ộ ữ ề ầ ỉ ề nh ng ph n m m k t n i này. Và không ch có taxi mà c đ i ngũ xe ôm truy n
ữ ố ườ ưở ở ự ấ th ng cũng là nh ng ng ị ả i ch u nh h ệ ủ ng b i s xu t hi n c a Uber và Grab.
ả ứ ớ ớ So v i các hãng taxi khác thì Mai Linh đã ph n ng khá s m. Mai Linh
ờ ừ ứ ụ ủ ọ Online, ng d ng mobile (app) g i taxi c a Mai Linh ra đ i t tháng 8 năm 2015,
ướ ự ở ộ ẽ ủ ứ ụ ạ tr ạ c s m r ng m nh m c a Uber và Grab. Vinasun cũng đã có ng d ng ch y
ế ờ ư ự ứ ổ trên mobile. Tuy nhiên cho đ n gi thì s theo đu i đó ch a ch ng t ỏ ượ đ ệ c hi u
ả ủ ệ ộ qu c a nó m t cách rõ r t.
17
ả ấ Nguyên nhân có l ẽ ằ ở n m ề ủ ứ mô hình kinh doanh ch không ph i v n đ c a
công ngh .ệ
Ứ ạ ộ ụ ủ ư ng d ng mobile c a các hãng taxi nh Mai Linh hay Vinasun ho t đ ng ch ỉ
ư ộ ệ ườ ự ự ư ớ nh m t ti n ích cho ng ề i dùng. Nh ng v i Uber hay Grab, đây th c s là n n
ủ ọ ủ ọ ề ả t ng cho mô hình kinh doanh c a h , và m i chính sách kinh doanh c a hãng đ u
ề ả xoay quanh n n t ng này.
ụ ứ ấ ả ố ộ V n dĩ các công ty cung c p các ng d ng di đ ng này không ph i các hãng
ư ọ ự ự ủ ấ taxi, ít nh t trong t duy c a mình, h th c s không coi mình là các hãng taxi.
ở ữ ủ ế ả ẩ Hoàn toàn không s h u chi c xe nào, s n ph m c a Uber hay Grab là m t h ộ ệ
ố ớ ể ế ố ệ ọ ườ ạ ầ th ng h t ng mà gi i công ngh quen g i là platform – đ k t n i ng i có nhu
ể ớ ườ ụ ặ ẻ ủ ứ ả ỏ ị ầ c u di chuy n v i ng i có kh năng cung ng d ch v . Đ c tính l ng l o c a th ị
ườ ố ượ ả ả ộ tr ng lao đ ng đ m b o cho mô hình này phân ph i đ ỗ ồ ự c các ngu n l c nhàn r i
ố ư theo cách t i u.
ộ ệ ố ỉ ả ặ ề ừ Có nghĩa là m t h th ng đ t xe không ch gi ế ấ i quy t v n đ t phía khách
ự ế ố ả ầ ự hàng mà còn c n ph i khai thông s k t n i và thu hút đ ượ ự ượ c l c l ng lái xe t do
ị ườ ụ ể ằ trên th tr ấ ứ ng. B ng cách đó, các hãng cung c p ng d ng có th nhanh chóng gia
ạ ướ ủ ụ ệ ứ ế ị tăng m ng l ả i c a mình đ n quy mô cung ng d ch v hi u qu .
ắ ầ ổ ộ ụ ứ ọ ệ ỏ ớ Khi các ng d ng g i xe b t đ u đ b vào Vi t Nam, v i quy mô nh bé và
ớ ủ ị ườ ằ ồ ạ c nh tranh b ng giá, các ông l n c a th tr ng taxi đã không bu n quan tâm. Đ ể
ề ằ ố ớ ườ ư ạ c nh tranh b ng giá, rõ ràng các hãng taxi truy n th ng m i là ng i có t cách
ị ế ị ườ ế ắ ớ ớ ơ ố ơ chi n th ng v i quy mô l n h n và v th th tr ng t t h n.
ổ ề ứ ụ ậ ẫ ẫ ọ ị ị Và h đã b nh m l n, không k p nh n ra các ng d ng không đ ti n vào đ ể
ủ ự ề ể ấ ố ạ c nh tranh hay l y khách c a taxi hay xe ôm truy n th ng, mà đ xây d ng l ạ i
ị ườ ủ ổ thói quen c a khách hàng. Th tr ng đã thay đ i.
ế ọ ờ ự ự Khách g i xe đ n gi ủ đã không còn s trung thành. Không có s chung th y
ộ ứ ụ ữ ế ầ ườ ử ụ ọ ớ v i riêng m t ng d ng g i xe nào. H u h t nh ng ng ề i s d ng Uber đ u
ổ ẫ ủ ữ ể ậ ặ ờ ợ ồ đ ng th i cài đ t Grab, đ thay đ i l n nhau, th m chí “tranh th ” nh ng đ t
ọ ỗ ự ế ạ ủ ả ở ậ ế ằ ỉ khuy n m i c a c hai bên. B i v y m i n l c n u ch nh m vào khách hàng có
ể ẽ ậ ở th s làm quá trình v n hành tr nên mong manh.
ồ ạ ụ ờ ị ườ ồ ẽ ở ứ Theo th i gian các ng d ng còn t n t i trên th tr ng r i s tr nên hoàn
ư ệ ệ ấ ậ ả ậ ả ộ thi n nh nhau. Do v y kh năng v n hành mô hình m t cách hi u qu nh t, theo
18
ớ ị ứ ụ ụ ả ộ ị nghĩa gi ữ ượ đ ụ ế c khách v i d ch v , ph thu c vào kh năng cung ng d ch v đ n
ụ ề ắ ấ ờ ọ ổ ộ ị khách g i xe trong th i gian ng n nh t và n đ nh. Đi u này thì ph thu c vào s ố
ị ườ ượ l ng lái xe tham gia vào th tr ng.
ệ ả ấ ạ ố ầ Mai Linh là doanh nghi p taxi có s đ u xe đông đ o nh t và quy mô ho t
ế ắ ầ ộ ố ỉ ộ đ ng r ng rãi trên h u kh p các t nh thành. Tính đ n cu i năm 2016, hãng này có
ạ ộ ế ệ ầ ỉ ở ầ g n 14.500 xe taxi trong khi Vinasun, doanh nghi p h u h t ch ho t đ ng các
ạ ộ ỉ ơ ư ế ế ỉ t nh phía Nam có tren 6.500 chi c. Th nh ng ch h n 3 năm đi vào ho t đ ng t ạ i
ệ ơ ỉ ạ Vi t Nam, Uber và Grab đã có trong tay h n 21 nghìn xe ch riêng t i Tp.HCM –
ườ ủ ậ ị báo cáo th ng niên c a Mai Linh nh n đ nh.
ạ ự ả ủ ủ ứ ệ ế Nhìn l ụ i s thi u hi u qu c a các ng d ng c a Mai Linh và Vinasun cho
ấ ự ầ ể ấ ậ ế ế đ n nay, có th th y vì các hãng đã không nh n th y s c n thi ả ỗ ự t ph i n l c khai
ớ ự ượ ứ ụ ậ thông v i l c l ệ ng lái xe. Vì v y các ng d ng này đã không giúp gì cho vi c
ả ế ưở ả ự ủ ế ố ượ ẫ gi i quy t bài toán tăng tr ng mà v n ph i d a ch y u vào s l ng xe mua
ủ c a hãng.
ờ ụ ể ề ả ữ ị ở ế Cho đ n gi ấ nh ng n n t ng cung c p d ch v ki u này đã tr thành xu
ướ ẫ ộ ượ ọ ế ẻ ế ự h ng quen thu c v n đ c g i là kinh t ầ chia s hay g n đây kinh t d a trên
ạ ầ ừ ứ nhu c u (ondemand economic) tùy theo b n nhìn t phía cung ng hay phía nhu
ị ườ ế ủ ế ố ể ầ ạ ầ ủ ầ c u c a th tr ng. Tri t lý c a mô hình kinh t này c n t o ra c u n i đ khi
ệ ở ệ ở ẽ ấ ụ ụ ờ ế ể ấ ầ c u xu t hi n đâu thì cung s xu t hi n đó đ ph c v . Nh th mô hình tr ở
ầ ư ạ ầ ữ ằ ồ ạ ơ nên linh ho t h n, ít đ u t ồ ạ vào h t ng, t n kho và t o ra cân b ng gi a ngu n
ầ ố ơ cung và c u t t h n.
ấ ủ ề ớ ả ầ ấ ị ụ ạ V n đ l n nh t c a các d ch v d ng này là c n ph i tích lũy m t l ộ ượ ng
ể ị ườ ủ ớ ế ạ ế ạ ậ ầ c u và cung đ n quy mô đ l n đ th tr ệ ng đ t đ n tr ng thái v n hành hi u
ể ấ ả ờ ả ế qu , và th i gian tích lũy này có th r t lâu. Các hãng đang gi ứ i quy t thách th c
ề ằ này b ng ti n.
ẫ ạ ộ ề Còn Mai Linh thì v n đang l ỗ ừ t ạ ố ho t đ ng truy n th ng. Năm 2015, ho t
ẫ ỗ ủ ề ắ ỷ ồ ộ đ ng kinh doanh chính c a Mai Linh Mi n B c v n l 13,3 t đ ng, trong khi
ỗ ỷ ồ ả ỗ ừ ạ ộ năm 2014 công ty l 5,1 t đ ng. Năm 2016, kho n l t ho t đ ng kinh doanh
ớ ứ ỷ ồ ạ ượ ậ ợ ầ chính tăng lên t i m c 44,6 t đ ng. L i nhu n đ t đ ủ c trong 3 năm g n đây c a
ế ề ư ủ ế ừ ề ầ ắ ậ Mai Linh Mi n B c cũng nh c a T p đoàn Mai Linh h u h t đ u đ n t ạ ho t
ộ đ ng thanh lý xe.
19
ể ạ ượ ể ự ủ ạ ạ Có th d báo đ đ t đ c quy mô đ c nh tranh bên c nh Uber và Grab thì
ộ ố ề ả ẵ ỏ ể ầ ố Mai Linh cũng c n ph i s n sàng tiêu t n m t s ti n không nh đ lôi kéo khách
ự ượ ọ ơ ậ ươ hàng và quan tr ng h n là thu hút l c l ng lái xe gia nh p. Dù có th ng hi u t ệ ố t
ự ư ả ậ ấ ỡ ỉ ơ h n, nh ng trong lĩnh v c m i này rõ ràng Mai Linh ph i ch p nh n mình ch là
ữ ậ ớ ơ ộ m t tay ch i m i còn ch p ch ng.
ể ư ụ ế ế ạ ớ ợ ậ ộ ả N u không th đ a ra m t b n k ho ch v i m c tiêu l i nhu n rõ ràng, mà
ề ầ ả ấ ờ ệ ộ đi u đó r t khó x y ra, thì cái Mai Linh c n bây gi là m t câu chuy n có th ể
ầ ư ế ị ỗ ỏ ề ể ạ ụ thuy t ph c nhà đ u t ể ế ụ có th ti p t c ch u l và b ti n vào đ c nh tranh trong
ị ườ th tr ớ ng m i này.
ƯƠ
Ế ƯỢ
Ầ
CH
NG 2: PHÂN TÍCH SAI L M TRONG CHI N L
C
Ủ
C A CÔNG TY MAI LINH
Ủ
ƯỜ
Ạ Ủ
Ẫ
Ạ
Ấ
Ầ 2.1. SAI L M C A NG
Ế I LÃNH Đ O D N Đ N TH T B I C A
CÔNG TY MAI LINH
ẹ ủ ả ầ ạ ị 2.1.1. T m nhìn h n h p c a nhà qu n tr
ứ ệ ạ ấ ọ ở ộ Th nh t, lãnh đ o Mai Linh Group quá tham v ng trong vi c tr thành m t
ế ế ế ượ ế ề ầ ề ủ ọ ẫ "đ ch " hoành tráng d n đ n sai l m v chi n l ế c. H không ti c ti n c a làm
ươ ầ ư ệ ả ướ ắ ả th ng hi u và đ u t ỉ dàn tr i kh p 54 t nh thành trong c n ồ c trong khi ngu n
20
ấ ạ ầ ư ế ố ấ ấ ủ ế ợ ự l c còn r t h n ch và v n đ u t ớ ch y u là n vay v i lãi su t r t cao. Mai
ầ ư ặ ả ở ắ ẽ ữ ự ệ ắ Linh đ u t có m t c nh ng khu v c mà vi c kinh doanh ch c ch n s không
ờ ệ ấ ấ ầ có l i do nhu c u ít, hi u su t khai thác th p.
ạ ị ườ ư ề ầ ộ Trong khi đó, t i các th tr ng đ y ti m năng nh Hà N i và Thành ph H ố ồ
ạ ể ủ ạ ư ố Chí Minh thì Mai Linh l i đ các đ i th c nh tranh nh Taxi group và Vinasun
ượ v ặ t m t.
ỉ ố ứ ủ ề ả ị ấ Th hai, qu n tr tài chính kém. Các ch s tài chính c a công ty đ u cho th y
ướ ấ ủ ư ề ẫ ả tr c đó tình hình tài chính r t r i ro nh ng v n không h có gi ắ i pháp kh c
ụ ủ ớ ỷ ồ ằ ph c. Năm 2011, lãi vay c a MLG lên t i 563 t đ ng, b ng 18,2% doanh thu và
ợ ư ậ ắ ợ ư ầ ắ ậ ộ ậ ằ b ng 80% l i nhu n g p. Nh v y, g n nh ch c ch n l ẽ i nhu n s không bù
ượ ẽ ủ ữ ể ấ ả đ c chi phí lãi vay. Đáng l ấ Mai Linh ph i nhìn th y nh ng r i ro này đ tái c u
ừ ề ướ trúc t nhi u năm tr c.
ớ ố ố ứ ế ề ả ẫ ộ ồ ư Th ba, b máy c ng k nh d n đ n chi phí qu n lý quá cao. V i s v n ch a
ỷ ồ ỷ ồ ớ ế đ n 900 t ả đ ng, tài s n 5.578 t đ ng mà công ty có t i 28.000 nhân viên. Trong
ế ế ộ ố ớ ả ầ ộ đó, kh i lao đ ng gián ti p chi m t ủ i m t ph n ba làm cho chi phí qu n lý c a
ở ứ ừ ạ ẳ công ty ằ ả m c cao. Ch ng h n chi phí qu n lý trong các năm v a qua b ng
ả ằ ợ ộ kho ng 10% doanh thu và b ng 40% l ậ i nhu n g p.
ế ượ ạ ộ ủ ấ ườ 2.1.2. Chi n l c kinh doanh và c u trúc ho t đ ng c a ng i lãnh
đ oạ
ườ ẫ ị ườ ế ượ ọ ủ Là ng ầ i d n đ u th tr ng, Mai Linh ch n chi n l ố c bao ph toàn qu c,
ở ộ ầ ằ ỉ ướ ầ m r ng ra các t nh thành nh m đón đ u xu h ng gia tăng nhu c u đi l ạ ằ i b ng
ế ượ ủ ị ư ắ ỗ taxi. Đây là chi n l ộ c đúng đ n nh ng theo ông Đ Thanh Năm, Ch t ch H i
ả ố ị ư ấ ế ượ ổ ồ đ ng qu n tr kiêm T ng Giám đ c Công ty t v n chi n l c Win Win, Mai Linh
ế ố ỏ ự ể ọ ọ ờ đã b qua 2 y u t ể quan tr ng. Đó là ch n đúng th i gian và khu v c đ tri n
khai.
ự ế ạ ằ ổ ở ỉ ỉ ữ ị ớ Th c t ầ nhu c u đi l i b ng taxi ch bùng n các đô th l n và ch nh ng khu
ớ ạ ệ ấ ạ ữ ỉ ự v c này taxi m i đ t hi u su t cao. Trong khi đó, t ầ i nh ng t nh thành có nhu c u
ạ ẫ ậ ầ ư ố ầ ứ ầ ấ ế đi l i th p Mai Linh v n t p trung đ u t s đ u xe quá m c c n thi ế t, khi n
ệ ế ẫ ấ ấ hi u su t khai thác taxi th p d n đ n thua l ỗ .
ế ượ ủ ầ ơ ự ế ị Chi n l c c a Mai Linh còn sai l m h n khi t ầ tay dâng mi ng bánh th ph n
ở ị ườ ủ ở ấ ớ ố ở ộ 2 th tr ng l n nh t cho 2 đ i th , TP.HCM là Vinasun và Hà N i là
21
ư ẻ ấ ế TaXiGroup. Phân tích Vinasun cho th y, là k đi sau nh ng Vinasun đã có chi n
ể ậ ấ ợ ượ ạ l ể c c nh tranh r t h p lý. Đó là phát tri n theo ki u t p trung hóa, khai thác t ố i
ị ườ ạ ị ớ ầ ạ ằ đa th tr ng t i các đô th l n phía Nam có nhu c u đi l i b ng taxi cao.
2.1.2. C c u t ơ ấ ổ ứ ch c
ế ượ ớ ả ắ ầ ấ Song song v i chi n l c dàn tr i, Mai Linh còn m c sai l m trong c u trúc
ạ ộ ệ ổ ứ ệ ho t đ ng doanh nghi p. Mai Linh t ch c doanh nghi p theo mô hình công ty m ẹ
ừ ạ ừ ậ ỉ ạ ự con theo t ng khu v c và các công ty cháu t i t ng t nh, thành. Th m chí t ộ i m t
ổ ậ ề ạ ọ ớ ỉ t nh thành còn có nhi u công ty con. N i b t là t i TP.HCM, h có t i 20 công ty
ổ ứ ề ể ạ ộ ồ con. Cách t ch c này đã t o ra b máy hành chính c ng k nh, khó ki m soát, do
ớ ộ ự ế ế ậ ậ ộ ộ ộ b ph n lao đ ng gián ti p phình to so v i b ph n lao đ ng tr c ti p là các tài
ế ả ả ế x . K t qu là chi phí qu n lý hành chính tăng cao, vì công ty thành viên nào cũng
ự ế ề ộ ộ ị ầ c n m t phòng nhân s , m t phòng k toán và nhi u v trí hành chính khác không
ự ế ạ ổ ứ tr c ti p t o ra doanh thu cho t ch c.
Ờ Ỏ
Ế ƯỢ
Ầ
Ọ
2.2. SAI L M TRONG R I B CHI N L
C TR NG TÂM
ươ ệ ậ ượ ế ủ ể ả ộ Là m t th ng hi u nh n đ c tình c m yêu m n c a công chúng, có th nói
ị ế ề ạ ế ừ ữ ề ầ Mai Linh đã t ng đ t đ n v th b n v ng (sustainability) sau nhi u năm g y
ủ ữ ộ ườ ự d ng. Cá nhân CEO c a Mai Linh là m t trong nh ng ng ậ i có uy tín và nh n
ượ ấ ề ự ồ ừ ướ đ ủ ộ c r t nhi u s tôn vinh c a c ng đ ng doanh nhân cũng t phiá Nhà n c.
ấ ộ ỉ ế ả ừ ả Ch đ n khi bong bóng B t đ ng s n hình thành t kho ng 20082010 Mai
ụ ể ế ượ ả ỗ ầ ư ấ ộ Linh hay c th là cá nhân CEO b ng n y sinh chi n l c đ u t ả B t đ ng s n
ở ử ụ ề ấ ố ộ ớ ủ mà r i ro đây là s d ng ti n v n huy đ ng v i lãi su t cao.
ệ ấ Trong ít nh t là 3 năm CEO Mai Linh không còn chú tâm vào vi c chăm sóc h ệ
ậ ả ố ủ ế ệ ạ ố th ng Mai Linh V n t ủ ế ậ i v n là huy t m ch c a doanh nghi p mà ch y u t p
ươ ụ ấ ư ậ ố trung vào các th ệ ng v đ t đai cũng nh t p trung tâm trí vào các m i quan h ,
ủ ướ ơ ướ ữ ế ừ t ng tháp tùng th t ng trong các chuyên c ra n c ngoài tìm ki m nh ng c ơ
ế ượ ộ ằ h i n m ngoài chi n l c trung tâm.
ế ượ ụ ể ữ ấ ố ố ộ Đây là m t chi n l ự ấ c m t cân đ i, c th là s m t cân đ i gi a chi phí và
ầ ư ở ộ ệ ố ủ ề ề doanh thu c a Mai Linh trong nhi u năm li n trong đ u t m r ng h th ng Mai
ạ ấ ư ậ ề ỉ ự ả Linh Taxi và Mai Linh Express t i r t nhi u t nh thành. Nh v y b n thân s cân
22
ấ ễ ổ ươ ỉ ầ ả ộ ộ ố đ i tài chính đã r t d t n th ng ch c n m t vài đ ng thái dàn tr i thì nguy c ơ
ấ ỡ ậ v tr n là th y rõ.
ủ ế ợ ổ ớ Theo báo cáo c a Mai Linh Group (MLG) đ n 30/6/2012, t ng n lên t i 4.690
ủ ở ữ ộ ậ ủ ố ỉ ỷ ồ ỷ ồ t đ ng trong khi v n ch s h u c a toàn b t p đoàn ch là 887 t đ ng. Nh ư
ỷ ố ợ ủ ở ữ ố ớ ỉ ố ầ ậ v y, t s n trên v n ch s h u lên t ố ộ i 5,28 l n,đây là m t ch s quá cao đ i
ạ ộ ậ ả ệ ộ ắ ớ v i m t doanh nghi p ho t đ ng trong ngành v n t ạ ợ i.Trong đó, n vay ng n h n
ế ỷ ồ ạ ợ ớ ỷ ồ lên đ n 1.178 t đ ng còn n vay dài h n lên t i1.576 t đ ng.
ợ ủ ơ ấ ế ơ ớ ợ ỉ Trong c c u n c a công ty, n vay ngân hàng ch chi m h n 40% (v i lãi
ấ ạ ố ượ ữ ả su t 11,4%/tháng), còn l i là vay đ i t ng khác. ầ Nh ng kho n “khác” này ph n
ừ ộ ườ ớ ố ề ỷ ồ ớ l n là t cán b công nhân viên (vay 800 ng i v i s ti n 500 t đ ng) và ng ườ i
ấ ớ ớ ủ ấ dân v i lãi su t lên t i 1,81,84%/tháng. Báo cáo tài chính c a công ty cho th y lãi
ớ ỷ ồ ủ ằ vay 6 tháng/2012 lên t i 272 t đ ng, b ng 18,24% doanh thu c a công ty, t ươ ng
ươ ứ ữ ấ ớ ộ đ ng v i năm 2011. M c lãi su t quá cao này là m t trong nh ng nguyên nhân
ư ệ ế ạ ơ khi n Mai Linh r i vào tình tr ng khó khăn nh hi n nay.
ệ ủ ỉ ố ư ộ ả M t ch s đáng l u ý khác là chi phí qu n lý doanh nghi p c a Mai Linh quá cao
ả ấ ớ ợ ệ so v i doanh thu. Theo BCTC h p nh t năm 2011, chi phí qu n lý doanh nghi p
ớ ỷ ồ ế ầ lên t i 301 t đ ng, chi m 10% doanh thu. Trong 6 tháng đ u năm 2012, chi phí
ệ ả ỷ ồ ế ở ộ qu n lý doanh nghi p là 136 t đ ng, cũng chi m 10%. Trong khi đó, m t doanh
ệ ả ỉ nghi p cùng ngành là Vinasun, t ỷ ệ l này ch kho ng 2,5%.
ở ấ ộ ộ ố ự ế ư ế ả ằ M t s ý ki n cho r ng Mai Linh khó khăn b i b t đ ng s n nh ng th c t giá tr ị
ủ ỉ ỷ ồ ầ ư đ u t vào BĐS c a MLG theo BCTC quý 2/2012 ch 192 t ằ đ ng, b ng 3,44%
ầ ớ ầ ư ả ả ặ ổ t ng tài s n công ty. Ph n l n kho n đ u t ạ này là văn phòng, ho c các tr m
ư ậ ự ế ủ ữ ừ d ng châm c a công ty. Nh v y, th c t ủ nh ng khó khăn c a Mai Linh không
ả ế ừ ừ ộ ạ ph i đ n t BĐS mà t chính n i t i trong ngành kinh doanh chính.
ể ệ ả ọ ộ ớ ị ả Có th xem đây là m t bài h c v i doanh nghi p trong qu n tr tài chính và qu n
ị ề ệ tr đi u hành doanh nghi p.
ừ ậ ồ ỗ ầ ủ Chính ông H Huy, CEO c a MLG th a nh n "thua l là do chúng tôi sai l m".
ấ ừ ữ ể ầ ư Nh ng sai l m đó có th nhìn th y t lâu nh ng Mai Linh không tránh đ ượ c.
ấ ừ ầ ọ Nguyên nhân sâu xa xu t phát t ố ả tham v ng trong b i c nh t m nhìn chi n l ế ượ c
ạ ủ ẹ ạ ạ dài h n c a ban lãnh đ o còn h n h p.
23
Ầ Ế ƯỢ Ệ Ủ Ề 2.3. SAI L M TRONG CHI N L C V CÔNG NGH C A CÔNG
TY TAXI MAI LINH
ủ ả ấ 2.3.1. Đánh giá th p kh năng c a ta xi công nghệ
ướ ứ ữ ụ ọ Ba năm tr c, khi nh ng ng d ng g i taxi Uber, Grab và Easy Taxi l n l ầ ượ t
ế ệ ấ ủ ữ ớ ộ ti n vào Vi t Nam, thì Mai Linh là m t trong nh ng cái tên l n nh t c a ngành
ậ ả ệ kinh doanh v n t i taxi Vi t.
ứ ướ ẻ ớ ứ ề ế ấ ậ ắ ớ Dù nh c đ n nhi u v i m c c ơ ở ử c r v i m c giá m c a th m chí th p h n
ư ề ớ ố ạ ể ờ ừ t 30%40% so v i các hãng taxi truy n th ng, nh ng t ấ i th i đi m đó không m y
ị ế ủ ữ ứ ẽ ớ ụ ộ ai tin nh ng ng d ng này s s m lay đ ng v th c a Vinasun và Mai Linh.
ư ế ả ỉ Nh ng nó đã x y ra. Grab và Uber ch không đ n 2 năm sau đã làm Mai Linh
ả ộ ề ể ố ỉ rung chuy n. Và không ch có taxi mà c đ i ngũ xe ôm truy n th ng cũng là
ữ ườ ưở ở ự ủ ệ ấ ậ nh ng ng ị ả i ch u nh h ệ ng b i s xu t hi n c a Uber và Grab. Dù v y, hi n
ớ ạ ẫ ả ố ộ ị ườ ạ ỉ nay v n còn m t kho ng tr ng l n t i th tr ề ng các t nh cho các lo i hình truy n
ạ ộ ố th ng ho t đ ng.
ậ ộ ố ớ ể ặ ớ ố ướ Các thành ph l n, v i m t đ dân s dày đ c và quãng di chuy n d i 10km
ổ ế ườ ủ ấ ợ ph bi n là môi tr ng thich h p nh t cho phép mô hình c a Uber và Grab phát
ủ ệ ấ ạ ố ớ ẵ huy hi u su t. Uber ph sóng t ộ i 3 thành ph l n Hà N i, Sài Gòn, Đà N ng còn
ở ả Grab thì có thêm Qu ng Ninh và Khánh Hòa.
ệ ầ ễ ậ ớ ớ T p khách hàng m i, dùng smartphone và d thích nghi v i công ngh d n đã
ộ ứ ụ ệ ệ ạ ặ ặ ớ ộ quen v i vi c đ t xe qua m t ng d ng cài đ t trên đi n tho i di đ ng thay vì
ạ ọ ẽ ế ệ ả ấ ọ ờ ớ ệ ằ nh c đi n tho i g i. H đã quen v i vi c r ng xe s đ n trong kho ng th i gian 5
ừ ộ ế ở ữ ẽ ế phút c ng tr , bi t rõ xe đón mình đang ớ đâu, bao lâu n a s đ n, và yên tâm v i
ế ố ề ướ ủ s ti n c c c a chuy n đi.
ề ậ ờ ổ ộ T p khách hàng đó, theo th i gian đang ngày m t nhi u lên và theo tu i tác
ầ ơ ấ ầ ủ ở ộ ữ ầ ớ ẩ tăng d n c a nh ng l p khách hàng đ u tiên, đang m r ng d n c c u nhân kh u
ữ ứ ụ ọ cho nh ng ng d ng g i xe.
24
ế ạ ụ ứ ọ ệ ả ạ 2.3.2. H c theo xu th t o ra ng d ng đi n tho i không ph i là gi ả i
ệ ả ủ pháp hi u qu c a Mai Linh
ớ ứ ụ ả ướ ề ố V i ng d ng mobile đón tr khách, tr ị c khi các hãng taxi truy n th ng k p
ể ệ ị ậ hi u ra chuy n gì thì Uber và Grab đã đ nh hình l ạ ả ị ườ i c th tr ể ng v n chuy n
khách.
ả ứ ự ớ ớ Th c ra so v i các hãng taxi khác thì Mai Linh đã ph n ng khá s m. Mai Linh
ờ ừ ứ ụ ủ ọ Online, ng d ng mobile (app) g i taxi c a Mai Linh ra đ i t tháng 8 năm 2015,
ướ ự ở ộ ẽ ủ ế ạ ờ tr c s m r ng m nh m c a Uber và Grab. Tuy nhiên cho đ n gi ự thì s theo
ứ ổ ả ủ ệ ệ ộ ư đu i đó ch a ch ng t ỏ ượ đ c hi u qu c a nó m t cách rõ r t.
ả ấ ề ủ ứ Nguyên nhân có l ẽ ằ ở n m mô hình kinh doanh ch không ph i v n đ c a công
ngh .ệ
Ứ ư ộ ệ ạ ộ ụ ủ ỉ ng d ng mobile c a hãng taxi Mai Linh ho t đ ng ch nh m t ti n ích cho
ườ ự ự ề ả ư ớ ng i dùng. Nh ng v i Uber hay Grab, đây th c s là n n t ng cho mô hình kinh
ủ ủ ề ọ ọ ề ả doanh c a h , và m i chính sách kinh doanh c a hãng đ u xoay quanh n n t ng
này.
ứ ụ ả ấ ố ộ V n dĩ các công ty cung c p các ng d ng di đ ng này không ph i các hãng taxi, ít
ấ ư ọ ự ự ủ nh t trong t duy c a mình, h th c s không coi mình là các hãng taxi. Hoàn toàn
ộ ệ ố ở ữ ế ẩ ả ạ ầ ủ không s h u chi c xe nào, s n ph m c a Uber hay Grab là m t h th ng h t ng
ớ ể ế ố ệ ọ ườ mà gi i công ngh quen g i là platform – đ k t n i ng ể ầ i có nhu c u di chuy n
ườ ị ườ ủ ứ ẻ ặ ả ỏ ị ớ v i ng ụ i có kh năng cung ng d ch v . Đ c tính l ng l o c a th tr ng lao
ố ượ ả ả ồ ự ỗ ộ đ ng đ m b o cho mô hình này phân ph i đ c các ngu n l c nhàn r i theo cách
i uố ư t
ộ ệ ố ỉ ả ặ ề ừ Có nghĩa là m t h th ng đ t xe không ch gi ế ấ i quy t v n đ t phía khách hàng
ự ế ố ầ ả ự mà còn c n ph i khai thông s k t n i và thu hút đ ượ ự ượ c l c l ng lái xe t do trên
ị ườ ấ ứ ụ ể ằ th tr ng. B ng cách đó, các hãng cung c p ng d ng có th nhanh chóng gia
ạ ướ ủ ụ ệ ứ ế ị tăng m ng l ả i c a mình đ n quy mô cung ng d ch v hi u qu .
ắ ầ ổ ộ ứ ụ ọ ệ ớ ỏ Khi các ng d ng g i xe b t đ u đ b vào Vi t Nam, v i quy mô nh bé và
ớ ủ ị ườ ằ ồ ạ c nh tranh b ng giá, các ông l n c a th tr ng taxi đã không bu n quan tâm. Đ ể
ề ằ ố ớ ườ ư ạ c nh tranh b ng giá, rõ ràng các hãng taxi truy n th ng m i là ng i có t cách
ị ế ị ườ ế ắ ơ ớ ớ ố ơ chi n th ng v i quy mô l n h n và v th th tr ng t t h n.
25
ổ ề ứ ụ ậ ẫ ẫ ọ ị ị Và h đã b nh m l n, không k p nh n ra các ng d ng không đ ti n vào đ ể
ủ ự ề ể ấ ố ạ c nh tranh hay l y khách c a taxi hay xe ôm truy n th ng, mà đ xây d ng l ạ i
ị ườ ủ ữ ổ ơ ị thói quen c a khách hàng. Th tr ng đã thay đ i. Nh ng tay ch i cũ đã không k p
ề ậ nh n ra đi u đó.
ọ ơ 2.3.3. Khách hàng quan tr ng h n lái xe?
ế ọ ờ ự ự Khách g i xe đ n gi ủ đã không còn s trung thành. Không có s chung th y
ộ ứ ụ ữ ế ầ ườ ử ụ ọ ớ v i riêng m t ng d ng g i xe nào. H u h t nh ng ng ề i s d ng Uber đ u
ổ ẫ ủ ữ ể ậ ặ ờ ợ ồ đ ng th i cài đ t Grab, đ thay đ i l n nhau, th m chí “tranh th ” nh ng đ t
ọ ỗ ự ế ạ ủ ả ở ậ ế ằ ỉ khuy n m i c a c hai bên. B i v y m i n l c n u ch nh m vào khách hàng có
ể ẽ ậ ở th s làm quá trình v n hành tr nên mong manh
ồ ạ ụ ờ ị ườ ồ ẽ ở ứ Theo th i gian các ng d ng còn t n t i trên th tr ng r i s tr nên hoàn
ư ệ ệ ậ ả ấ ậ ả ộ thi n nh nhau. Do v y kh năng v n hành mô hình m t cách hi u qu nh t, theo
ớ ị ụ ụ ứ ả ộ ị nghĩa gi ữ ượ đ ụ ế c khách v i d ch v , ph thu c vào kh năng cung ng d ch v đ n
ụ ề ắ ấ ờ ọ ổ ộ ị khách g i xe trong th i gian ng n nh t và n đ nh. Đi u này thì ph thu c vào s ố
ị ườ ượ l ng lái xe tham gia vào th tr ng.
ệ ả ấ ạ ố ầ Mai Linh là doanh nghi p taxi có s đ u xe đông đ o nh t và quy mô ho t
ế ầ ắ ộ ố ỉ ộ đ ng r ng rãi trên h u kh p các t nh thành. Tính đ n cu i năm 2016, hãng này có
ạ ộ ệ ế ầ ỉ ở ầ g n 14.500 xe taxi trong khi Vinasun, doanh nghi p h u h t ch ho t đ ng các
ạ ộ ỉ ơ ư ế ế ỉ t nh phía Nam có tren 6.500 chi c. Th nh ng ch h n 3 năm đi vào ho t đ ng t ạ i
ệ ơ ỉ ạ Vi t Nam, Uber và Grab đã có trong tay h n 21 nghìn xe ch riêng t i Tp.HCM –
ườ ủ ậ ị báo cáo th ng niên c a Mai Linh nh n đ nh.
ạ ự ả ủ ứ ủ ế ệ Nhìn l ụ i s thi u hi u qu c a các ng d ng c a Mai Linh và Vinasun cho
ấ ự ầ ể ấ ậ ế ế đ n nay, có th th y vì các hãng đã không nh n th y s c n thi ả ỗ ự t ph i n l c khai
ớ ự ượ ứ ụ ậ thông v i l c l ệ ng lái xe. Vì v y các ng d ng này đã không giúp gì cho vi c
ả ế ưở ả ự ủ ế ố ượ ẫ gi i quy t bài toán tăng tr ng mà v n ph i d a ch y u vào s l ng xe mua
ủ c a hãng.
ủ ụ ẽ ả ộ Thành công c a M.Bike và M.Bike Premium s ph thu c vào kh năng nhanh
ộ ự ượ ệ ố ầ ả ớ chóng hút m t l c l ự ầ ng l n các lái xe tham gia vào h th ng. C n ph i có s đ u
ế ượ ự ượ ư t thích đáng vào chi n l c thu hút l c l ng này.
ệ ạ ớ ụ ở ủ ả ế Hi n t i v i M.Bike và M.Bike Premium, lái xe ph i đ n tr s c a công ty ở
ộ ể ế ượ ẽ ộ ả ặ ủ ụ Hà N i đ làm th t c đăng ký. Chi n l c qu n lý ch t ch đ i ngũ lái xe mà
26
ị ướ ớ ớ ấ ượ ệ ọ ể ẽ ụ ị Mai Linh đ nh h ng t ả i v i hi v ng c i thi n ch t l ng d ch v có th s phá
ẻ ủ ấ ỏ ị ườ ạ ủ ị ố ạ ự ộ ỡ v tính ch t l ng l o c a th tr ng lao đ ng, v n t o nên s linh ho t c a d ch
v .ụ
ể ậ ộ ạ ơ ề ả Đ gia nh p đ i ngũ lái xe Uber và Grab l ơ ấ i đ n gi n h n r t nhi u. Ng ườ i
ấ ờ ứ ằ ỉ ư ằ ả ụ dùng ch đăng ký qua ng d ng b ng cách scan các gi y t nh b ng lái xe, nh,
ấ ờ ạ Ở ướ ệ ằ ẽ ử ố gi y t xe… b ng đi n tho i. b c cu i cùng, Uber và Grab s c ng ườ ế i đ n
ấ ủ ụ ấ ờ ứ ươ ủ ậ ị ươ ể ặ g p đ hoàn t t th t c. "Đ ng nhiên, gi y t ch ng nh n c a đ a ph ng đ ể
ắ ả ạ ộ ộ ậ ả đ m b o mình không vi ph m pháp lu t là b t bu c" m t lái xe UberMOTO cho
bi t.ế
Ế ƯỢ Ạ
Ầ
2.4. SAI L M CHI N L
C C NH TRANH
ắ ầ ổ ộ ụ ứ ọ ệ ỏ ớ Khi các ng d ng g i xe b t đ u đ b vào Vi t Nam, v i quy mô nh bé và
ớ ủ ị ườ ằ ư ạ c nh tranh b ng giá, các ông l n c a th tr ồ ng taxi nh Mai Linh đã không bu n
ể ạ ư ề ằ ố quan tâm. Đ c nh tranh b ng giá, rõ ràng các hãng taxi truy n th ng nh Mai
ớ ườ ư ế ắ ớ ớ ơ Linh, Vinasun m i là ng i có t cách chi n th ng v i quy mô l n h n và v th ị ế
ị ườ ố ơ th tr ng t t h n.
ổ ề ứ ụ ậ ẫ ẫ ọ ị ị Và h đã b nh m l n, không k p nh n ra các ng d ng không đ ti n vào đ ể
ủ ự ề ể ấ ố ạ c nh tranh hay l y khách c a taxi hay xe ôm truy n th ng, mà đ xây d ng l ạ i
ị ườ ủ ổ ị thói quen c a khách hàng. Th tr ậ ng đã thay đ i và Mai Ling đã không k p nh n
ề ra đi u đó.
ệ ấ ả ạ ố ầ Mai Linh là doanh nghi p taxi có s đ u xe đông đ o nh t và quy mô ho t
ế ắ ầ ộ ố ỉ ộ đ ng r ng rãi trên h u kh p các t nh thành. Tính đ n cu i năm 2016, hãng này có
ạ ộ ỉ ơ ư ế ạ ệ ầ g n 14.500 xe taxi. Th nh ng ch h n 3 năm đi vào ho t đ ng t i Vi t Nam,
ơ ỉ ạ Uber và Grab đã có trong tay h n 21 nghìn xe ch riêng t i Tp.HCM – báo cáo
ườ ủ ậ ị th ng niên c a Mai Linh nh n đ nh.
ả ứ ự ớ ớ Th c ra so v i các hãng taxi khác thì Mai Linh đã ph n ng khá s m. Mai Linh
ờ ừ ứ ụ ủ ọ Online, ng d ng mobile (app) g i taxi c a Mai Linh ra đ i t tháng 8 năm 2015,
ướ ự ở ộ ẽ ủ ế ạ ờ tr c s m r ng m nh m c a Uber và Grab. Tuy nhiên cho đ n gi ự thì s theo
ứ ổ ệ Ứ ả ủ ụ ệ ộ ư đu i đó ch a ch ng t ỏ ượ đ c hi u qu c a nó m t cách rõ r t. ng d ng mobile
ư ộ ệ ạ ộ ỉ ườ ủ c a Mai Linh ho t đ ng ch nh m t ti n ích cho ng i dùng. Có nghĩa là m t h ộ ệ
ỉ ả ặ ố ề ừ ầ th ng đ t xe không ch gi ế ấ i quy t v n đ t ả phía khách hàng mà còn c n ph i
ự ị ườ ự ế ố khai thông s k t n i và thu hút đ ượ ự ượ c l c l ng lái xe t do trên th tr ằ ng. B ng
27
ấ ứ ụ ể ạ cách đó, các hãng cung c p ng d ng có th nhanh chóng gia tăng m ng l ướ ủ i c a
ụ ệ ứ ế ị ả mình đ n quy mô cung ng d ch v hi u qu
ạ ự ả ủ ứ ủ ế ế ệ Nhìn l ụ i s thi u hi u qu c a các ng d ng c a Mai Linh cho đ n nay, có
ấ ự ầ ể ấ ậ ế ả ỗ ự th th y vì các hãng đã không nh n th y s c n thi ớ t ph i n l c khai thông v i
ụ ứ ệ ậ ả ự ượ l c l ng lái xe. Vì v y các ng d ng này đã không giúp gì cho vi c gi ế i quy t
ưở ả ự ủ ế ố ượ ẫ ủ bài toán tăng tr ng mà v n ph i d a ch y u vào s l ng xe mua c a hãng.
ƯƠ
Ọ
Ệ
CH
NG 3: BÀI H C KINH NGHI M
Ờ Ỏ
Ế ƯỢ
Ọ
3.1. KHÔNG NÊN R I B CHI N L
C TR NG TÂM
ế ượ ế ượ ọ ệ ậ Chi n l c tr ng tâm là chi n l ụ c mà theo đó, doanh nghi p t p trung ph c
ị ườ ủ ầ ạ ấ ị ế ượ ọ ộ ụ v nhu c u c a m t phân đo n th tr ng nh t đ nh. Chi n l c tr ng tâm ch ủ
ướ ữ ụ ụ ầ ạ ộ ườ ị ế y u đ nh h ủ ng ph c v nhu c u c a m t nhóm h u h n ng ộ i tiêu dùng, m t
ị ườ ả ộ ạ ả ụ ậ ặ ẩ ằ ộ ợ vùng, m t m ng th tr ng ho c m t lo i s n ph m nh m t n d ng l ế ạ i th c nh
ể ạ ủ ủ ệ ệ ố ư ớ tranh c a doanh nghi p đ c nh tranh v i các doanh nghi p đ i th đang có u
th .ế
ề ậ ả ệ ậ ộ T p đoàn Mai Linh là m t doanh nghi p chuyên v v n t i hành khách và du
ế ượ ọ ượ ậ ị ượ ị l ch thì chi n l ụ c tr ng tâm, m c tiêu cũng đ c nh n đ nh đ ề ố c rõ v đ i
ụ ụ ụ ủ ả ị ừ ầ ượ ồ ủ ợ ượ t ng ph c v , m ng d ch v c a mình t ậ đó nh n th y đ c ngu n c a l i th ế
ụ ự ẽ ệ ặ ấ ạ c nh tranh mà doanh nghi p s áp d ng là d a vào chi phí th p ho c khác bi ệ t
hóa.
28
ấ ộ ế ả ừ ả Tuy nhiên, đ n khi bong bóng B t đ ng s n hình thành t kho ng 20082010
ủ ạ ậ ị ắ ầ T p đoàn Mai Linh b t đ u ho ch đ nh chi n l ế ượ ầ ư ấ ộ c đ u t ả B t đ ng s n mà r i ro
ở ử ụ ề ấ ả ố ộ ờ ớ đây là s d ng ti n v n huy đ ng v i lãi su t cao. Trong kho ng th i gian 03
ệ ố ệ ậ năm này, T p đoàn Mai Linh không còn chú tâm vào vi c chăm sóc h th ng Mai
ậ ả ủ ệ ạ ố ị Linh v n t ế i hành khách và du l ch v n là huy t m ch c a doanh nghi p mà ch ủ
ươ ư ặ ọ ụ ấ ầ ư ế ậ y u t p trung vào các th ng v đ t đai cũng nh đ t tr ng tâm đ u t vào các
ấ ộ ế ượ ằ ả ộ ọ ự d án b t đ ng s n mà các đ ng thái này thì n m ngoài chi n l c tr ng tâm
ướ ủ ậ tr c đây c a T p đoàn.
ủ ế ậ ổ ợ Theo phân tích báo cáo c a T p đoàn Mai Linh đ n 30/6/2012, t ng n lên t ớ i
ỷ ồ ủ ở ữ ủ ộ ậ ố ỉ ỷ ồ 4.690 t đ ng trong khi v n ch s h u c a toàn b t p đoàn ch là 887 t đ ng.
ỷ ố ợ ủ ở ữ ố ớ ỉ ố ầ ộ ư ậ Nh v y, t s n trên v n ch s h u lên t i 5,28 l n, đây là m t ch s quá cao
ạ ộ ậ ả ệ ộ ị ố ớ đ i v i m t doanh nghi p ho t đ ng trong ngành v n t i hành khách và du l ch.
ế ạ ợ ỷ ồ ạ ợ ớ ắ Trong đó, n vay ng n h n lên đ n 1.178 t đ ng còn n vay dài h n lên t i 1.576
ớ ỷ ồ ằ ỷ ồ t đ ng và lãi vay 06 tháng năm 2012 lên t i 272 t đ ng, b ng 18,24% doanh thu
ậ ươ ươ ứ ấ ớ ộ ủ c a T p đoàn, t ng đ ng v i năm 2011. M c lãi su t quá cao này là m t trong
ữ ế ạ ậ ơ nh ng nguyên nhân khi n T p đoàn Mai Linh r i vào tình tr ng khó khăn nh ư
ệ hi n nay.
ố ế ậ ả ả ả ủ Ngoài ra, trên b ng cân đ i k toán c a T p đoàn Mai Linh, kho n ph i thu
ế ớ ỷ ồ ằ ặ khác tính đ n 30/6/2012 lên t i 1.180 t đ ng, b ng 80% doanh thu. Đ c bi ệ t,
ữ ề ầ ả ả ộ ộ ệ kho n ph i thu ngày m t tăng đ u trong nh ng năm g n đây. Đây là m t hi n
ạ ầ ớ ề ừ ị ủ ậ ượ t ng l vì ph n l n doanh thu c a T p đoàn Mai Linh đ u t d ch v v n t ụ ậ ả i
ị ẽ ẽ ấ ả ả hành khách và du l ch nên đáng l ỏ kho n ph i thu s r t nh .
ệ ủ ỉ ố ư ả ộ M t ch s đáng l u ý khác là chi phí qu n lý doanh nghi p c a Mai Linh quá
ả ấ ớ ợ cao so v i doanh thu. Theo BCTC h p nh t năm 2011, chi phí qu n lý doanh
ớ ỷ ồ ế ầ ệ nghi p lên t i 301 t đ ng, chi m 10% doanh thu. Trong 6 tháng đ u năm 2012,
ệ ả ỷ ồ ế chi phí qu n lý doanh nghi p là 136 t đ ng, cũng chi m 10%. Trong khi đó, ở
ệ ộ ả ỉ m t doanh nghi p cùng ngành là Vinasun, t ỷ ệ l này ch kho ng 2,5%.
ừ ế ố ự ế ư ủ ấ ư ậ Nh v y, t các y u t th c t ữ nh trên cho th y nh ng khó khăn c a Mai
ấ ả ờ ừ ự ế ượ Linh trong kho ng th i gian 20082012 xu t phát t ổ s thay đ i chi n l ọ c tr ng
ộ ạ ạ ộ ậ ả ị tâm và n i t i trong ho t đ ng ngành kinh doanh v n t ủ i hành khách và du l ch c a
ậ T p đoàn này.
29
ế ượ ạ ượ ư ể ệ ọ Chi n l c tr ng tâm có u đi m giúp doanh nghi p đ t đ c m c t ứ ỷ ấ ợ su t l i
ố ầ ủ ạ ứ ậ ơ ớ ố nhu n cao h n m c trung bình, tránh đ i đ u v i các đ i th c nh tranh hi n t ệ ạ i
ị ườ ự ủ ạ ạ ớ l n trên th tr ng, t o ra s trung thành c a khách hàng trên phân đo n th tr ị ườ ng
ệ ự ậ ọ ừ ỏ ế ượ ạ ọ mà doanh nghi p l a ch n. Vì v y, không t b chi n l ề c tr ng tâm, t o n n
ả ạ ượ ị ố ể ế ạ ộ ả t ng giá tr c t lõi đ nâng cao k t qu đ t đ c trong ho t đ ng kinh doanh cũng
ư ả ệ ị nh qu n tr trong doanh nghi p.
ƯỜ
ƯỜ
3.2. TH
NG XUYÊN ĐÁNH GIÁ MÔI TR
NG BÊN TRONG, MÔI
ƯỜ
TR
NG BÊN NGOÀI
ườ Môi tr ng bên trong:
ủ ề ẹ ả ộ ồ ộ B máy c a Mai Linh quá c ng k nh (m t công ty m và kho ng 60 công ty
ằ ả ở ố ả ướ ỉ ộ ố ượ ườ con n m r i rác 53 t nh, thành ph c n ớ c) cùng v i m t s l ng ng i lao
ổ ồ ế ộ ộ đ ng kh ng l lên đ n 28.000 lao đ ng
ồ ự ỉ ồ ủ ộ ỗ Không đ ngu n l c tài chính: Mai Linh đã huy đ ng 500 t đ ng nhàn r i
ủ ế ấ ắ ạ ả ớ ủ c a kho ng 800 cá nhân, v i lãi su t 1825%/năm, và ch y u vay ng n h n 12
năm.
ố ả ế ượ ầ ọ ớ ạ ủ Tham v ng l n trong b i c nh t m nhìn chi n l ạ c dài h n c a ban lãnh đ o
ẹ ạ còn h n h p.
ườ ừ Ph i th ả ng xuyên đánh giá l ạ ộ ự ộ ạ i n i l c n i t ể ờ ỳ i qua t ng th i k phát tri n
ể ư ế ượ ầ ữ ề ạ ớ ỉ ể đ có th đ a ra t m nhìn chi n l c dài h n m i và có nh ng đi u ch nh phù
ổ ủ ị ườ ớ ạ ộ ả ậ ợ h p v i thay đ i c a th tr ấ ng. Tái c u trúc l ồ i b máy qu n lý, v n hành; đ ng
ờ ơ ấ ạ ụ ầ ư ể ạ ệ ả ả th i c c u l i danh m c đ u t kinh doanh đ đ t hi u qu qu n lý, kinh doanh
ệ ả hi u qu .
ườ Môi tr ng bên ngoài:
ữ ấ ở ứ ộ Lãi su t ngân hàng nh ng năm qua luôn ặ m c cao cũng là m t gánh n ng
ệ ủ c a các doanh nghi p.
ậ ả ầ ữ ủ ư ứ ợ ạ ộ Nh ng năm qua, ho t đ ng c a ngành v n t i g n nh điêu đ ng, l ậ i nhu n
ế ố ữ ấ ở ỗ ầ ư ậ ụ ế ầ th p, b i nh ng y u t ộ giá xăng d u liên t c bi n đ ng và m i l n nh v y kéo
ệ ỉ ướ ặ ậ ồ ồ ề theo vi c đi u ch nh giá c c, làm tăng chi phí cài đ t, l p trình đ ng h tính
ướ ỉ ồ ả ơ c ầ c kho ng 4 t đ ng/l n cho h n 10.000 xe.
30
ầ ư ị ườ ấ ộ ị ườ ả Đ u t ngoài ngành vào th tr ng b t đ ng s n, và nay khi th tr ấ ng b t
ấ ộ ả ả ộ đ ng s n đóng băng nên Mai Linh lâm c nh... b t đ ng.
ị ườ ạ ư ề ầ T i các th tr ộ ng đ y ti m năng nh Hà N i và TPHCM thì Mai Linh l ạ ể i đ
ủ ạ ố ượ ư các đ i th c nh tranh nh Taxi group và Vinasun v ặ t m t.
ườ ạ ế ố ể ả ưở Ph i th ả ng xuyên đánh giá l i các y u t bên ngoài có th nh h ế ng đ n
ạ ộ ợ ế ượ ự ủ ậ ho t đ ng kinh doanh, l ầ i nhu n c a công ty. C n xây d ng các chi n l ố c đ i
ớ ự ạ ừ ế ượ ố ể ả phó v i s c nh tranh t ủ các đ i th ; chi n l c doanh thu đ thanh kho n các
ể ả ợ ủ ơ ấ ả ả ả ộ ỳ kho n n c a công ty; c c u b máy qu n lý đ gi m chi phí qu n lý. Tu theo
ờ ỳ ế ượ ạ ọ ị ườ ề ệ ớ ợ ừ t ng th i k , lãnh đ o ch n chi n l c phù h p v i đi u ki n th tr ng.
Ậ
Ậ
ƯỚ
Ệ
ƯƠ
3.3. C P NH T XU H
NG CÔNG NGH TRONG T
NG LAI
ự ướ ậ ả ể ả Sau đây là 8 d đoán xu h ng trong v n t i có kh năng rung chuy n ngành
ứ ệ ỗ ở ườ ậ công nghi p chu i cung ng trong năm 2018 b i Dan Clark – Ng i sáng l p và
ậ ả ủ ị ề ả ầ ấ Ch t ch Kuebix – công ty cung c p ph n m m qu n lý v n t i – Transportation
ầ ạ Management System hàng đ u t ỳ i Hoa K :
ệ ệ ả 1. Cloudbased technology: Công ngh đám mây giúp gi m chi phí cho vi c nâng
ấ c p và đ u t ầ ư vào ph n c ng. ầ ứ Các gi iả pháp d aự trên công nghệ đám mây là bi nệ
ưở ấ ỳ ệ ể ạ pháp lý t ng cho b t k quy mô doanh nghi p vì chúng ta có th linh ho t trong
ở ộ ớ ơ ế ạ ộ ễ ể ả ộ m r ng, phát ệ tri n quy mô ho t đ ng m t cách d dàng v i c ch qu n lý hi n
ệ ố ố ấ ạ đ i và th ng nh t trên h th ng
ẽ ỗ ợ ự ự ờ ữ ệ ế ị 2. Advanced Analytics: s h tr ra quy t đ nh theo th i gian th c d a trên d li u
ượ ứ ệ ắ ắ ỗ ớ đ c n m b t trong chu i cung ng. V i phân tích này, các doanh nghi p có th ể
ị ườ ầ ả ơ ệ ạ ộ ứ ự d đoán và đáp ng nhu c u th tr ng m t cách hi u qu h n. B n cũng có th ể
ệ ớ ứ ụ ấ ả ố ị qu n lý m i quan h v i nhà cung c p d ch v , nhà cung ng và khách hàng trong
ả ế ử ụ ạ ướ ả khi c i ti n quy trình. S d ng phân tích nâng cao trong m ng l ậ i qu n lý v n
ư ượ ử ạ ậ ị ể ậ ế ả ể t i đ xem xét các mô hình l u l ạ ng truy c p l ch s , b n có th l p k ho ch
ườ ả ố ư ả ả ả ờ ế tuy n đ ủ ng c a xe t i sao cho t i u hóa kho ng th i gian, đ m b o hàng hóa
ượ đ c giao đúng lúc.
ậ ệ ừ ể 3. Tracking and Tracing: quá trình ki m soát và theo dõi các nguyên v t li u t lúc
ế ườ ả ượ ệ ươ ự ấ ả s n xu t cho đ n tay ng ố i tiêu dùng cu i cùng ph i đ c th c hi n t ng t ự
ư ủ ẽ ế ượ nh mô hình c a Amazon, có nghĩa là khách hàng s bi t đ ạ c tình tr ng hi n t ệ ạ i
ủ ớ ọ ướ ệ ơ đ n hàng c a h . V i xu h ả ẽ ể ng này, doanh nghi p s hi u rõ các thông tin s n
31
ứ ể ẩ ố ộ ỗ ồ ph m trong su t m t chu i cung ng, bao g m theo dõi chi phí đ giám sát t ố t
ụ ộ ủ ộ ệ ớ ể ậ ơ h n trong v n chuy n. Ch đ ng liên h v i khách hàng thay vì th đ ng trong
ệ ậ ồ ướ ế ả ơ ả vi c thu th p ph n h i, thông báo tr ủ ọ c n u đ n hàng c a h có kh năng b tr ị ễ
ướ ượ ặ ho c tr c khi đ c giao.
ị ủ ứ ẽ ả ỗ ể 4. Supply Chain Visibility: Kh năng hi n th c a chu i cung ng s giúp các
ữ ệ ứ ậ ỗ phòng ban liên quan trong chu i cung ng thu th p và quan sát d li u endtoend.
ọ ể ữ ề ấ ả ả Đi u này giúp h ki m soát và nhìn th y rõ nh ng gì đang x y ra trong toàn c nh
ừ ệ ệ ả ế ả ỗ doanh nghi p. T đó, phát hi n và gi ứ i quy t các rào c n trong chu i cung ng,
ề ậ ế ấ ễ ể ậ ạ h n ch v n đ ch m tr n trong v n chuy n.
ộ ướ ấ ự ế ố ấ 5. Blockchain:M t xu h ẽ ng “đình đám” nh t 2018 s cung c p s k t n i các d ữ
ấ ị ữ ư ệ ả ố ỗ ứ li u gi a các đ i tác trong chu i cung ng, cũng nh kh năng truy xu t l ch s ử
ự ộ ữ ấ ồ ố ị giao d ch. T đ ng hóa lu ng thông tin gi a các đ i tác kinh doanh cung c p tính
ử ụ ả ơ ệ ề ạ ạ minh b ch và hi u qu h n. Blockchain s d ng cryptocurrency (lo i ti n k ỹ
ậ ố ư ụ ẳ ạ ế thu t s , ch ng h n nh Bitcoin) là công c thanh toán chính, qua đó, các tài x xe
ấ ứ ể ả t ầ i có th hoàn thành b t c quá trình thanh toán trong lúc lái xe mà không c n
ạ ạ ỏ ề ả ừ ph i d ng l i và trì hoãn hành trình. Đi u này hoàn toàn lo i b các nhà môi gi ớ i
ể ự ộ ể ả ể ề ậ ậ v n chuy n, cho phép trình đi u khi n t đ ng truy c p đ gi ế ấ i quy t v n đ ề
ệ ầ ể ẫ ơ ộ ể nhanh h n. Tuy nhiên, blockchain v n là m t công ngh c n phát tri n và tìm hi u
ướ ự ự ượ ụ ệ sâu tr c khi nó th c s đ ộ ố c áp d ng cho m t s doanh nghi p.
ế ố ề ặ ệ ạ ỏ 6. Artificial Intelligence (AI): Trí tu Nhân t o đòi h i các y u t v m t chuyên
ụ ệ ế ả ậ ạ ộ ủ môn và sáng t o cao, do đó vi c áp d ng AI có kh năng làm ch m ti n đ c a
ử ụ ủ ự ệ ể ậ các d án c a doanh nghi p. AI s d ng các thu t toán đ phát hi n ệ các xu h ngướ
ố ượ ữ ệ ổ ồ ả ư ự ủ trong kh i l ng d li u kh ng l và gi i thích ý nghĩa c a chúng, nh : d đoán
ệ ậ ậ ộ ờ ự ề ể li u m t hãng v n chuy n có v n hành đúng gi ệ hay không d a trên đi u ki n
ờ ế ệ ấ th i ti ứ t và hi u su t trong quá kh .
ườ ượ ế ợ ớ 7. Predictive Analytics: th ng đ c k t h p v i Artificial Intelligence, giúp các
ủ ể ượ ự ộ ố ư ứ ỗ ch hàng hi u đ c, t đ ng hóa và t i u hóa quy trình chu i cung ng. Xu
ướ ấ ườ ử ự ế ữ h ng này cung c p ng ự i g i hàng nh ng d báo, thông tin th c t làm c s ơ ở
ế ị ừ ả ố ư ạ ộ cho quá trình ra quy t đ nh, t đó gi m chi phí và t i u hóa ho t đ ng.
ạ ử ụ ẻ ể ườ ệ ủ ế Ch ngẳ h n s d ng Th đi m đo l ng tình hình làm vi c c a tài x cho bi ế t
32
ể ự ụ ủ ụ ị ệ ọ ố ơ ệ li u h đã và có th th c hi n nghĩa v d ch v c a mình t t h n trong hi n t ệ ạ i
ươ và t ng lai.
ụ ề ả ẽ 8. Internet of Things (IoT): Áp d ng cho nhi u thi ế ị ừ t b , t ế pallet đ n xe t i s có
ề ả ế ể ữ ệ ấ ạ ả c m bi n đ truy n t ờ ề ệ i tr ng thái và d li u v hi u su t. Thông tin theo th i
ự ẽ ượ ử ụ ứ ừ ể ọ ế ị ế ế ủ ị gian th c s đ c s d ng đ theo dõi m i th t thi t b y t ọ đ n v trí c a m i
ể ặ ơ ệ ố ụ ề ậ v t th , theo dõi đ n đ t hàng và nhi u công d ng khác. Sau đó, h th ng phân
ế ử ụ ữ ệ ể ướ ừ tích tiên ti n s d ng các d li u này đ tìm ra các xu h ng chung, t ả ế đó c i ti n
ệ ấ ả hi u su t và gi m chi phí.
ổ ể ờ ợ ủ ấ ả ỉ ậ “Năm 2019, các ch hàng ph i ch p nh n thay đ i đ thành công. Ch ch đ i và
ộ ự ẽ ả ữ ữ ắ ọ quan sát nh ng nh ng gì s x y ra không còn là m t l a ch n đúng đ n”, Clark
nói thêm.
ệ ố ậ ả ả ị ườ ư ộ “Các h th ng qu n lý v n t ặ i luôn có m t trên th tr ng nh m t công c c ụ ơ
ứ ể ể ổ ỗ ả b n đ chuy n đ i chu i cung ng. Đây chính là vũ khí giúp các doanh nghi p t ệ ự
ữ ườ ự ạ ớ ợ ứ ề ậ ứ đ ng v ng trong môi tr ng s c nh tranh, v i l ữ i nhu n b n v ng và m c đ ộ
ụ ố ơ ị d ch v t t h n.”
Ủ Ạ
Ố
Ư
Ế
3.4. ĐÁNH GIÁ CÁC Đ I TH C NH TRANH VÀ Đ A RA CHI N
ƯỢ
Ợ
ƯƠ
L
C PHÙ H P TRONG T
NG LAI:
ề ả ụ ặ ứ ầ ị Grab: là n n t ng d ch v đ t xe hàng đ u, tiên phong trong hình th c di
ớ ạ ớ ế ọ ả ế ể chuy n m i t i Đông Nam Á. V i tri t lý kinh doanh chú tr ng gi ấ i quy t các v n
ở ừ ị ườ ẽ ặ ạ ổ ề ủ đ c a khách hàng t ng th tr ng đ c thù và theo đu i đam mê m nh m , các
ụ ậ ư ể ậ ộ ị ỏ ớ nhà sáng l p d ch v v n chuy n hành khách Grab đã đ a m t công ty nh m i
ậ ạ ạ ộ ạ ộ thành l p cách đây 4 năm t i Malaysia thành m t công ty có ph m vi ho t đ ng t ạ i
ướ ạ ớ 6 n c Đông Nam Á và ngày càng l n m nh.
Ư ể ủ u đi m c a Grab:
ạ ấ ẩ ả ị ừ ụ S n ph m d ch v Grab r t đa d ng: t GrabTaxi, GrabBike, GrabCar,
ủ ả ẩ ầ ượ ứ GrabExpress và g n đây là GrabShare. S n ph m c a Grab đã đ ậ c ch ng nh n
ấ ượ ể ả ố ắ ẩ ch t l ệ ắ ng ISO 9001:2015. Grab luôn c g ng phát tri n s n ph m qua vi c l ng
ủ ớ ị ươ nghe khách hàng c a mình và đi sát v i tình hình đ a ph ng.
ả ạ ế ượ ế ị ắ ả ố Giá c c nh tranh: Grab có chi n l c quy t đ nh c t gi m t ọ ể i thi u m i
ự ụ ệ ể ấ ạ ợ lo i chi phí cho khách hàng đ có giá h p lý nh t có th . ể Liên t c th c hi n các
33
ươ ử ụ ế ể ẩ ch ủ ả ng trình khuy n mãi, phát hành mã gi m giá đ thúc đ y hành vi s d ng c a
ế ượ ủ ộ ợ ạ khách hàng, chi n l c giá c a Grab chính là m t “vũ khí l ẩ i h i” thúc đ y
ươ ế ậ ễ ệ ầ ớ ơ th ng hi u d dàng ti p c n và g n gũi v i khách hàng h n.
ệ ố ạ ố ố ồ ả ự ứ Phân ph i: h th ng Grab có hình th c phân ph i đa d ng, bao g m c tr c
ấ ả ụ ủ ế ế ể ẩ ị ti p và gián ti p. Khách hàng có th tìm th y s n ph m/d ch v c a Grab qua hình
ứ ả ứ ụ ễ ặ ộ th c t i ng d ng trên App store ho c Google play m t cách d dàng và nhanh
ớ ự ệ ố ừ ủ ể ế ị ộ chóng. V i s phát tri n không ng ng c a công ngh s và các thi t b di đ ng,
ế ớ ệ ể ế ạ ộ khi mà trong th gi ế i hi n đ i không ai có th thi u m t chi c smartphone, thì
ố ả ự ự ứ ụ ệ ệ ạ ẩ ộ ọ vi c phân ph i s n ph m qua ng d ng trên đi n tho i di đ ng là s l a ch n vô
cùng đúng đ n. ắ
ề ạ ươ ệ ậ ụ ệ ả Truy n thông m nh: Grab là th ng hi u t n d ng hi u qu các công c ụ
ạ ộ ủ ệ ề ả ẩ digital marketing trong vi c truy n thông s n ph m c a mình. Grab ho t đ ng tích
ơ ọ ư ạ ộ ể ế ự c c trên các m ng xã h i nh Facebook, Youtube, Instagram… n i h có th ti p
ụ ệ ả ộ ấ ậ c n nhóm khách hàng m c tiêu m t cách nhanh chóng, hi u qu . Grab còn r t
ố ư ả ắ ậ ươ ớ thành công trong vi cệ t ệ i u nh n di n b n s c th ng hi u ộ ệ v i khách hàng. M t
ữ ị ứ trong nh ng chiêu th c Grab dùng chính là Visual Marketing (marketing th giác) –
ễ ả ệ ế ố ế ế ồ ọ ả ằ di n t vi c khai thác các y u t thi t k , đ h a và hình nh nh m đ t đ ạ ượ c
ệ ệ ấ ả ọ ệ hi u qu cao trong vi c thu hút “m i ánh nhìn”. Grab đã r t khôn ngoan trong vi c
ụ ữ ụ ể ườ ắ ậ v n d ng ngôn ng màu s c đ chinh ph c tâm lý ng ệ i dùng, thông qua vi c
ấ ươ ệ ấ ả ế ượ nh t quán nh n ậ di n ệ th ng hi u trong t ả t c các hình nh. Chi n l c này thành
ứ ế ườ ư ấ công đ n m c khách hàng d ế ng nh nhìn th y màu xanh lá là nghĩ ngay đ n
ự ệ ệ ế ấ ị ạ Grab. Ngoài ra, Grab cũng r t sáng t o trong vi c th c hi n các chi n d ch
ị ớ ự ợ ủ ớ marketing. Ví d nhụ ế ư Chi n d ch Star Wars c a Grab v i s h p tác v i Walt
ả ấ Disney Đông Nam Á trong d ánự qu ng bá phim bom t n “Star Wars: The Last
ộ ả ứ ế ệ ớ ọ ở ị ấ ả Jedi”, v i hi v ng mang đ n m t tr i nghi m thú v và h ng kh i cho t t c các
ủ ắ ầ ự ệ ạ ầ ơ khách hàng c a Grab. Hay g n đây, Grab b t đ u th c hi n m nh tay h n các
ế ế ộ ớ ị chi n d ch mang tính nhân văn – tác đ ng l n đ n tâm lý khách hàng. M iớ
ệ ừ ứ ể đây, Grab Vi t Nam ế cùng báo VNExpress v a chính th c tri n khai chi n
ừ ế d chị “Cùng Grab chung tay ch T t v g n” ở ế ề ầ t ạ ngày 15/1 đ n 4/2/2018 trên ph m
ớ ự ủ ậ ố ệ vi toàn qu c, v i s tham gia c a tân Hoa h u Hoàn vũ Vi t Nam H’Hen Niê. Đây
ượ ữ ủ ế ậ ộ ị đ c coi là m t trong nh ng chi n d ch marketing đ m tính nhân văn c a Grab
34
ủ ụ ể ế ậ ạ ị trong giai đo n c n T t nguyên đán – mùa cao đi m c a các d ch v giao thông –
ấ ừ ố ả ị ườ ế ậ ệ di chuy n.ể Xu t phát t b i c nh đó, Grab đã ti p c n th tr ng Vi t vào giai
ộ ướ ạ ớ ắ ậ ả đo n này v i m t h ng đi th t khác – đó là nh m vào c m xúc xa quê, và mong
ượ ụ ủ ườ ấ ườ ố mu n đ c đoàn t ữ c a nh ng ng ậ i có thu nh p th p, ng ữ i nghèo, nh ng
ả ộ ờ ệ m nh đ i khó khăn trong xã h i Vi t.
ừ ữ ớ ộ năm 2003 và là m t trong nh ng hãng taxi l n trên Vinasun: Vinasun hình t
ị ườ ầ ủ ệ ở ự ế ồ th tr ị ng hi n nay. Th ph n c a hãng ả khu v c TP H Chí Minh chi m kho ng
45%.
ủ Ư ể u đi m c a Vinasun:
ươ ệ ậ ượ ự ự ủ ề Th ng hi u có uy tín, nh n đ ọ c nhi u s l a ch n tin dùng c a các
ứ Công ty kinh doanh khác theo hình th c Member Card
ế ượ ậ ể ở ậ Chi n l c t p trung hóa, t p trung khai thác và phát tri n các thành ph ố
ư ị ườ ầ ư ậ ồ ộ ỉ ớ l n nh th tr ng TP H Chí Minh, các t nh Đông Nam B lân c n. Đ u t không
ự ề ề ả ố ộ ồ giàn tr i nên không t n quá nhi u chi phí xây d ng b máy c ng k nh
ầ ư ủ ở ữ ủ ế ự ể ố Đ u t phát tri n kinh doanh d a vào ch y u v n ch s h u thông qua
ữ ạ ợ ầ ư ầ ư ậ ớ ể ệ vi c gi i l l ể i nhu n đ tái đ u t , đ u t ấ vào các dòng xe m i đ nâng cao ch t
ự ợ ư ụ ị ị ượ l ng d ch v nên không ch u các áp l c n nh Mai Linh
ụ ố ụ ộ ộ ộ Đ i ngũ nhân viên có trình đ cao, thái đ ph c v t t đã qua các tr ườ ng
ạ ớ l p đào t o
ế ượ ươ Chi n l ợ c phù h p trong t ng lai cho Mai Linh:
ụ ậ ả ắ ề ạ ị ạ Đa d ng hóa các lo i hình d ch v v n t ể ớ ự i g n li n v i s phát tri n
ự ủ ữ ệ ệ ộ ộ công ngh : ệ M t trong nh ng đ ng thái tích c c c a Mai Linh hi n nay là vi c cho
ụ ậ ả ạ ị ố ra đ iờ lo i hình d ch v v n t i Mai Linh Bike: ố ượ s l ng đ i tác đăng ký đã lên t ớ i
ườ ụ ị ụ ể ấ ầ ơ ỉ 10.000 ng ị i ch sau h n hai tu n tri n khai d ch v . D ch v xe ôm cao c p (Mai
ẽ ượ ể ậ ể Linh Premium) và Mai Linh v n chuy n hàng s đ ạ c tri n khai sau khi ho t
ủ ạ ộ ổ ủ ẵ ồ ị ộ đ ng c a Mai Linh Bike t i TP H Chí Minh, Đà N ng và th đô Hà N i n đ nh.
ứ ể ạ ấ ả ỉ Khi đó, Mai Linh Bike cũng chính th c tri n khai t t c các t nh, thành trên i t
ể ự ệ ẽ ề ế ạ ố ố toàn qu c. Đ th c hi n k ho ch này, Mai Linh s thu hút thêm nhi u đ i tác ở
ươ ườ ỗ ượ ị các đ a ph ỉ ng. Không ch xe máy, ng i có xe ô tô nhàn r i cũng đ ọ c kêu g i
ệ ớ ị ườ ể đ tham gia Mai Linh Car (taxi công ngh ). V i xe du l ch, xe đ ng dài, Mai Linh
35
ớ ố ế ừ ậ ả ự ạ ườ ẽ ế ợ s k t h p v i đ i tác đ n t Nh t B n, xây d ng l ế i các tuy n xe đ ng dài, xe
ớ ị ươ ậ ả ệ ệ du l ch v i th ng hi u, phong cách Nh t B n, giá Vi t Nam.
ấ ượ ổ ề ụ: nâng cao ả Thay đ i mô hình qu n lý, đi u hành và ch t l ị ng d ch v
ấ ượ ỉ ằ ụ ụ ệ ệ ế ộ ị ch t l ầ ng d ch v không ch b ng vi c áp d ng các ti n b công ngh mà c n
ấ ượ ủ ộ ệ ạ ằ ỗ nâng cao ch t l ng c a đ i ngũ nhân viên lái xe b ng vi c đào t o m i lái xe là
ườ ụ ớ ụ ậ ứ ố ộ ụ ụ ổ ng i ph c v v i phong cách ph c v t n tình, chu đáo. T ch c t t đ i ngũ
ả ổ ộ ư ệ ơ ề qu n lý, đi u hành theo t ả ộ ẽ ễ , đ i, nhóm nh quân đ i s d dàng h n cho vi c qu n
ả ể lý và gi m thi u các chi phí.
ệ ố ố ộ ở ộ ụ ậ ắ thế M r ng và t n d ng h th ng phân ph i r ng kh p đang có:
ủ ạ ở ầ ư ế ỉ m nh c a Mai Linh là có văn phòng h u h t các t nh, thành, nên đây là u th ế
ủ ẽ ự ủ ố ớ ễ ế ủ c a Mai Linh so v i các đ i th khác, chính s bao ph s giúp Mai Linh d ti p
ị ườ ề ướ ủ ạ ố ậ c n th tr ng ti m năng tr c các đ i th khác. Bên c nh đó, Mai Linh có các
ế ể ị ở ơ ừ ế ệ ắ đi m ti p th xe taxi kh p n i, t ệ b n xe, b nh vi n, các trung tâm th ươ ng
ế ạ ố ạ ế m i… cho nên, đ i tác hoàn toàn yên tâm khi đ n đón khách t ể i các đi m ti p th ị
ề ừ ự ạ ủ c a Mai Linh mà không lo s c nh tranh hay gây hi m khích t ề xe ôm truy n
ồ ố ạ ươ ư ờ ớ ệ ố th ng. Đ ng th i v i h th ng văn phòng t ị i 54 đ a ph ệ ế ng là u th trong vi c
ả ế ế ấ ạ ớ gi ỗ ợ i quy t khi u n i và h tr khách hàng s m nh t.
ử ụ ậ ả ư ử ệ ạ Th nghi m và đ a vào s d ng các lo i hình v n t ế i khác thay th có
ệ ệ ậ ộ ố ử ý nghĩa cao: Mai Linh đang v n hành th nghi m 5 xe buýt đi n Mai Linh m t s
ố ớ ứ ủ ế ệ ế ả tuy n trung tâm Thành ph v i m c thu đ chi. N u hi u qu (nghĩa là không
ủ ụ ể ệ ẽ ạ ả ỗ ph i bù l ), Công ty này s làm th t c đ đăng ký 1 2 xe buýt đi n (lo i 30 ch ỗ
ỗ ứ ồ ạ ướ ẽ ả ng i 40 ch đ ng) t i TP.HCM. Khi đó, Nhà n c s không còn ph i bù giá,
ễ ườ không ô nhi m môi tr ng.
36