Nấm gây bệnh sương mai (Phytophthora infestan) là một loài nấm đa thực, tấn công nhiều loại cây rau màu như cây họ cà, họ dưa bầu bí, họ hành tỏi, thập tự.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bệnh sương mai hại ngô
- 1
BỆNH SƯƠNG MAI HẠI NGÔ (Sclerospora macrospora)
Phan Anh Thế
Syngenta Việt Nam
Bệnh Sương mai hại Ngô là bệnh quan trọng ở nhiều vùng nhiệt đới trên
thế giới, bệnh gây hại ở nhiều vùng của Châu á như Thái Lan, Philipins… Trong
những năm gần đây bệnh gây hại nặng trên cây Ngô ở khu vực đồng bằng phía
Bắc và vùng đất bồi ven sông các tỉnh Miền Trung.
Tại Việt Nam bệnh sương mai Ngô chưa được nghiên cứu nhiều và đến
thời điểm hiện tại cũng chưa có công trình khoa học nào công bố một cách đầy
đủ, nên các công tác khuyến cáo chuyên môn, cũng như người dân còn nhiều
lung túng về biện pháp phòng trừ.
Để cung cấp thêm kỹ nhận diện, chẩn đoán và có biện pháp phòng trừ kịp
thời bệnh sương mai hại Ngô, qua kết quả nghiên cứu và thử nghiệm trên đồng
ruộng chúng tôi có một số thông tin về loại bệnh này như sau:
1. Tác nhân gây bệnh
Bệnh do nấm Sclerospora macrospora gây ra, là loài nấm thuộc lớp nấm
trứng thuộc hệ thống phân loại như sau:
Giới Ngành Lớp Phân Lớp Bộ Họ Chi Loài Tác giả
Choromalveolata
Heterokontophyta
Oomycetes
Peronosporomycetidea
Peronosporales
Peronosporaceae
Sclerophthora
Macrospora Sacc
2. Đặc điểm phát sinh phát triển
Bệnh phát sinh phát triển mạnh trong điều kiện có ẩm độ cao, đặc biệt là có
mưa, sương mù. Bệnh gây hại năng trên các vùng đất thường bị ngập lụt như
vùng đồng bằng, vùng đất bãi ven sông, và cả các vùng đất có ẩm độ cao như
Note: Chỉ lưu hành nội bộ
- 2
đất hai lúa. Tác nhân gây bệnh là loài nấm thuốc ngành nấm trứng
(Chytridiomycota hay Chytrid). Chytrid sẽ sản sinh ra những bào tử động mà
có khả năng di chuyển linh động trong môi trường nước với một tiêm mao duy
nhất. Vì thế một số nhà phân loại học đã phân loại chúng là những động vật
nguyên sinh.
Hình 1. a: sợ nấm Sclerospora macrospora và các bọc bào tử; b: bọc bào
tử chứ các động bào tử là tác nhân lây lan nguồn bệnh.
Bệnh phát sinh bằng vào tử, bảo tử của nấm Sclerospora macrospora là
động bào tử, nó có khả năng di chuyển trong môi trường nước, nên tốc độ lây
lan của bệnh rất nhanh trong điều kiện ẩm độ cao. Nên bà con nông dân
không kịp phòng trừ, tại Việt Nam bệnh thường gây hại trên hai vụ ngô là ngô
Đông gieo vào đầu tháng 8, và ngô Xuân gieo vào tháng 2 hàng năm.
3. Đặc điểm triệu chứng
Nấm xâm nhiễm từ khi hạt mới nảy mầm đến giai đoạn 1 - 2 lá, khi cây
được khoảng 4 - 6 lá thì bệnh bắt đầu biểu hiện triệu chứng ban đầu là chậm
phát triển. Đến khoảng 6 lá thì triệu chứng rõ ràng hơn, các mắt lá xếp sít vào
nhau, lá cuộn tròn xếp và nghiêng về một phía, sau đó cây bị bệnh thường đổ
nghiêng, các lá cuộn và xoắn, xẩy ra vào giai đoạn 6 - 7 lá.
Cây lùn, không phát triển, lá có thể có sọc hoặc không có sọc, rất giống với
triệu chứng bệnh lùn sọc đen do virus. Việc phòng trừ khi cây đã biểu hiện
triệu chứng rõ ràng không còn hiệu quả, bệnh này công tác phòng là cần thiết.
Note: Chỉ lưu hành nội bộ
- 3
Hình 2. Triệu chứng cây ngô bị lùn do Hình 3. Triệu chứng các lá xếp sít vào
bệnh sương mai nhau, đốt thân không phát triển
Hình 4. Lá nghiên về một phía, sau một Hình 5. Lá xuất hiện những vệt sọc màu
thời gian cây cũng đổ nghiêng sáng, ngọn có triệu chứng bị xoắn lại và
chùn đọt
4. Biện pháp phòng trừ
Để phòng trừ kịp thời bệnh sương mai hại Ngô cần làm tốt các công tác sau:
- Đối với các vùng có thể cày ải, tiến hành cày và phơi ải, dọn sạch tàn dư cỏ
dại và cây trồng ở vụ trước, có thể tiêu diệt cỏ dại trước khi làm đất bằng thuốc
trừ cỏ không chọn lọc Gramoxone 20SL. Lên luống, hoặc nếu không thể lên
luống thì phải có rãnh thoát nước tốt, bón lót vôi bột trước khi gieo hạt. Xử lý hạt
giống trước khi gieo bằng hoạt chất Metalaxyl.
- Đối với các vùng có tiền sử bị nhiễm bệnh, các vùng ngập lụt, các vùng đất
bãi ven sông, đất hai lúa, đất khó thoát nước cần tiến hành phun phòng trừ cho
cây ngô ở giai đoạn 3 - 4 lá thật bằng các loại thuốc như Ridomil Gold 68WG,
Amistar Top 325SC. Khi cây chớm biểu hiện bệnh như đọt hơi chùn lại thì xử lý
một trong 2 loại thuốc trên vẫn còn kịp. Nếu cây đã bị xoắn đọt và nghiêng về
một phía thì không thể phòng trừ nữa, cần tiến hành nhổ bỏ và tiêu hủy để giảm
sự lây lan của nguồn bệnh.
Note: Chỉ lưu hành nội bộ
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
