Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
Nghieân cöùu Y hoïc
NHAÂN 6 TRÖÔØNG HÔÏP BIEÁN CHÖÙNG NAËNG CUÛA VIEÂM XOANG
Laâm Huyeàn Traân*, Traàn Minh Tröôøng**
TOÙM TAÉT
Maëc duø ñaõ coù nhieàu tieán boä veà hình aûnh hoïc, khaùng sinh lieäu phaùp vaø phaãu thuaät noäi soi xoang, nhöng vieâm xoang vaãn coù theå coù caùc bieán chöùng naëng coù khaû naêng töû vong(2). Ba loaïi bieán chöùng thöôøng gaëp nhaát laø:
Bieán chöùng oå maét : vieâm moâ teá baøo quanh oå maét, aùp xe döôùi maøng xöông, aùp xe oå maét, vieâm daây
thaàn kinh thò giaùc.
Bieán chöùng noäi soï : vieâm maøng naõo, aùp xe ngoaøi maøng cöùng, aùpxe döôùi maøng cöùng, aùp xe trong
naõo, huyeát khoái xoang tónh maïch doïc treân.
Vieâm xöông tuyû : coát tuyû vieâm xöông traùn hoaëc xöông haøm treân.
Nhöõng beänh nhaân naøy caàn ñöôïc ñieàu trò ngay laäp töùc(3,6) vaø toát nhaát laø phoái hôïp nhieàu chuyeân khoa, bao goàm baùc só tai muõi hoïng, baùc só phaãu thuaät thaàn kinh, bs Xquang, bs gaây meâ hoài söùc, bs chuyeân khoa maét, chuyeân khoa nhi vaø chuyeân khoa nhieãm. Trong baøi baùo caùo naøy chuùng toâi trình baøy 6 tröôøng hôïp bieán chöùng naëng cuûa vieâm xoang taïi BV Chôï Raãy töø 1999-2003.
SUMMARY
Lam Huyen Tran, Tran Minh Truong * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8
* Supplement of No 1 * 2004: 31 – 36
A REPORT OF 6 CASES OF SERIOUS COMPLICATIONS OF SINUSITIS
Despites improvements in antibiotic therapies, endoscopic surgery, imaging studies, sinusitis still
carries a risk of serious and potentially fatal complications(2). Three kinds of complications are:
Orbital complications : periorbital cellulitis, sub periorbital abscess, orbital abscess, optic neuritis.
Intracranial complications : menigitis, epidural abscess, subdural abscess, intracerebral abscess,
superior sagittal sinus thrombosis.
Osteomyelitis : frontal or maxilliary osteomyelitis.
Management of these patients should be undertaken immediately(3,6). The best way is achieved via a multidisciplinary approach, involving the otolaryngologist, neurosurgeon, radiologist, anesthesiologist, infection disease specialist, pediatrician... In this article, we describe our findings in 6 patients who had been admitted to Choray hospital between 1999 and 2003 for treatment of complications of sinusitis
TOÅNG QUAN
Y vaên soá tröôøng hôïp bieán chöùng naõo do vieâm xoang gaëp ñöôïc khoaûng 1-2 tröôøng hôïp moãi naêm, soá lieäu hoài cöùu cuûa 1 soá taùc giaû cho thaáy:
Claymann : 24 tröôøng hôïp trong 13 naêm.
Stewart : 12 tröôøng hôïp trong 10 naêm.
* Boä moân Tai Muõi Hoïng - ÑH Y Döôïc TP Hoà Chí Minh ** Khoa tai muõi ho
ïng BV Chôï Raãy, TP Hoà Chí Minh
Charles Gross : 15 tröôøng hôïp trong 5 naêm. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, tyû leä caùc bieán chöùng naëng cuûa vieâm xoang trong y vaên theá giôùi ñaõ giaûm nhieàu. Chæ rieâng bieán chöùng noäi soï do vieâm xoang, taàn suaát beänh taïi 1 soá trung taâm y khoa cuûa Hoa Kyø,
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
31
Nghieân cöùu Y hoïc
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
Sinh beänh hoïc
Phaân loaò bieán chöùng
Töø muó xoang, quaù trình beänh lyù coù theå tieán theo
Bieán chöùng oå maét
2 ñöôøng:
Qua ñöôøng maùu
Cô cheá beänh sinh:
Nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa nhieãm truøng oå maét laø do vieâm xoang (85%). Nguyeân nhaân thöôøng gaëp nhaát laø vieâm xoang saøng, nguyeân nhaân do xoang haøm hoaëc xoang traùn ít gaëp hôn. Do quaù trình vieâm taéc maïch, nhöõng cuïc maùu ñoâng coù theå chuyeån qua tónh maïch cuaû xöông soï hoaëc xöông saøng hoaëc tónh maïch thoâng.
Tröïc tieáp
Phaân loaïi : Chandler (1970) ñaõ phaân loaïi bieán
chöùng oå maét goàm:
(cid:190) Vieâm moâ teá baøo tröôùc vaùch.
(cid:190) Vieâm moâ teá baøo oå maét. Qua nhöõng con ñöôøng giaæ phaãu töï nhieân, qua nhöõng khe hôû do chaán thöông, xöông bò aên moøn do vieâm hoaëc qua nhöõng maïch mauù vaø theo ñöôøng ñi giöaõ khe thaàn kinh khöuù giaùc (cid:190) Aùp xe döôùi coát maïc.
(cid:190) Aùp xe oå maét.
Vieâm xöông tuûy
AÙp xe naõo
Tónh maïch tuyû xöông
AÙp xe ngoaøi maøng cöùng
Xoang traùn
AÙp xe döôùi maøng cöùng
Teá baøo saøng
Huyeát khoái xoang hang
Xoang haøm
Xoang böôùm
Tuyeán yeân
TK thò giaùc
ÑM caûnh trong
Xoang hang
Xoang böôùm
Vaùch lieân xoang
Sô ñoà minh hoaï cô cheá beänh sinh cuûa caùc bieán chöùng
(cid:190) Vieâm taéc xoang hang.
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
32
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
Nghieân cöùu Y hoïc
Vieâm moâ teá baøo tröôùc vaùch
KEÁT QUAÛ
Laø tình traïng vieâm vaø nhieãm truøng cuûa mi maét
Vieâm moâ teá baøo oå maét
ngoaøi vaùch oå maét.
Laø söï thaâm nhieãm lan toaû cuûa vi truøng vaø teá baøo
AÙp xe döôùi coát maïc
vieâm vaøo oå maét.
6 tröôøng hôïp bieán chöùng naëng cuûa vieâm xoang trong ñoù coù 1 tröôøng hôïp aùp xe oå maét, 1 tröôøng hôïp aùp xe döôùi maøng cöùng, 1 tröôøng hôïp vieâm taéc xoang hang vaø aùp xe naõo, 1 tröôøng hôïp vieâm xoang böôùm do naám gaây muø maét, 1 tröôøng hôïp vieâm xoang böôùm gaây lieät daây 6 + ñau daây V1, 1 tröôøng hôïp vieâm moâ teá baøo quanh oå maét. Laø söï tích tuï muû naèm giöõa moâ quanh oå maét vaø
AÙp xe oå maét
caùc thaønh xöông oå maét.
Taùc nhaân gaây beänh ñöôïc phaân laäp bao goàm Streptoccus, Staphylococcus .... Ngoaøi ra coù 2 tröôøng hôïp keát quaû sinh thieát coù naám trong beänh phaåm.
BEÄNH AÙN MINH HOÏA
Beänh aùn 1 Laø söï tích tuï muû kín ñaùo trong moâ oå maét bieåu hòeân baèng trieäu chöùng toaøn thaân vaø hoäi chöùng ñænh oå maét.
Huyeát khoái xoang hang
Traàn Ngoïc B.,nam, 24 tuoåi.
Trung taâm beänh nhieät ñôùi chuyeån vôùi chaån ñoaùn : choaùng nhieãm truøng, vieâm noäi nhaõn, aùp xe naõo do aùp xe vaùch ngaên muõi. Laø bònh tích ôû giai ñoaïn muoän hôn vaø cao hôn. Nhieãm truøng lan toaû veà phía sau qua caùc keânh tónh maïch.
Beänh söû
Bieán chöùng noäi soï
Bieán chöùng noäi soï bao goàm vieâm maøng naõo, tuï muû döôùi maøng cöùng, aùp xe ngoaøi maøng cöùng vaø aùp xe naõo coù theå laø bieán chöùng cuûa vieâm xoang caáp hoaëc maïn. Vieâm xoang saøng, xoang traùn hoaëc xoang böôùm ñeàu coù theå laø nguyeân nhaân.
Trieäu chöùng phoå bieán nhaát laø hoäi chöùng taêng aùp löïc noäi soï (nhöùc ñaàu, tinh thaàn trì treä, soát, buoàn noân, coå cöùng.) vaø trieäu chöùng nhieãm ñoäc. Tuy nhieân, neáu ôû thuyø traùn trieäu chöùng cuõng coù theå “yeân laëng” khoâng raàm roä maø chæ coù söï thay ñoåi nhaân caùch chuùt ít.
Bieán chöùng xöông
Caùch nhaäp vieän 7 ngaøy : beänh nhaân coù caùc trieäu chöùng soát ñau, chaûy nöôùc muõi. 3 ngaøy sau, vuøng giöõa traùn söng ñoû, mí maét söng phuø →cô sôû y teá : ñöôïc raïch daãn löu aùp xe vaùch ngaên vaø mi maét treân traùi ra raát nhieàu muû vaøng naâu laãn xanh raát hoâi. 2 ngaøy sau beänh nhaân vaãn soát cao, meät moûi, li bì ñöôïc chuyeån sang TT beänh nhieät ñôùi vôùi chaån ñoaùn nhieãm truøng huyeát, sau ñoù beänh nhaân xuaát hieän daáu hieäu lieät ½ ngöôøi beân phaûi, tri giaùc lô mô, mí maét beân traùi tieáp tuïc ra muû vaøng, hoâi. Maét phaûi phuø nhieàu, nhaõn caàu bò ñaåy loài ra tröôùc, khoâng vaän nhaõn ñöôïc. Daáu Kernig (+) →chuyeån BV Chôï Raãy. Hay gaëp döôùi daïng coát tuyû vieâm xöông traùn hoaëc
Laâm saøng
coát tuyû vieâm xöông haøm treân.
Beänh nhaân tænh, tieáp xuùc chaäm, Glasgow 13 ñieåm, toång traïng gaày xanh. Maïch 90 laàn/ phuùt. Huyeát aùp 110/60 laàn /phuùt, soát 38,8 0 C.
* Khaùm maét:
Coå göôïng, Kernig (+), lieät ½ ngöôøi beân traùi.
Coát tuyû vieâm xöông traùn thöôøng coù lieân quan vôùi vieâm xoang traùn, coù theå keøm theo aùp xe döôùi coát maïc hoaëc khoái u “Pott”- do Sir Percival Pott moâ taû laàn ñaàu tieân vaøo naêm 1760(khoái u meàm vuøng traùn vaø phuø neà cung maøy).
ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU
Caùc beänh nhaân coù bieán chöùng naëng cuûa vieâm
xoang ñieàu trò tai BVChôï Raãy töø 1999 ñeán 2003. Maét phaûi söng phuø 2 mi, keát maïc cöông tuï phuø loài ra khoûi khe mi, giaùc maïc khoâ, nhaõn caàu loài leäch ra phía thaùi döông, maát vaän nhaõn, thò löïc saùng toái khoâng xaùc ñònh, ñaùy maét khoâng soi ñöôïc.
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
33
Nghieân cöùu Y hoïc
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
* Keát quaû vi truøng hoïc
caáy muû : Streptococcus spp
* Khaùm tai muõi hoïng:
caáy maùu : Streptococcus spp, Fusobacterium spp. Maét traùi : loeùt hoaïi töû maát da mi, coøn vaøi oå aùp xe ôû goùc trong da mi, nhaõn caàu khoâng loài, vaän nhaõn khoâng haïn cheá, thò löïc toát, ñaùy maét khoâng soi ñöôïc vì muû töø mi maét traøo ra raát nhieàu.
Khaùng sinh ñoà :nhaïy vôùi Ciprofoxacin. Nhöng khi ñieàu trò vôùi Cipro vaãn coøn soát cao, sau ñoù quyeát ñònh ñoåi sang Ceftriaxone 2gx2 tónh maïch vaø Metronidazol 500mgx2. Beänh nhaân ngheït muõi do vaùch ngaên phoàng caêng, vuøng giöõa traùn söng ñoû lan sang 2 thaùi döông, sôø phaäp phoàng, beân phaûi nhieàu hôn beân traùi. Sau 3 ngaøy tình traïng caûi thieän daàn, heát soát, toång
Caän laâm saøng
traïng khaù hôn, ñi laïi ñöôïc.
CTM: BC: 20.400/mm3, ña nhaân trung tính Khaùng sinh tieáp tuïc trong 14 ngaøy. :94,6% Beänh nhaân xuaát vieän trong tình traïng hoài phuïc Ñöôøng huyeát : 116 mg % hoaøn toaøn, ñi laïi ñöôïc, 2 maét nhìn roõ bình thöôøng.
HIV (-) Beänh aùn 2 Dòch naõo tuyû : protein :31 mg%, ñöôøng 80 mg%, Beänh nhaân Vuõ Coâng B., nam 16 tuoåi chlor 126mg%. Lyù do nhaäp vieän : söng maét traùi. CTScan : môø ñaëc toaøn boä xoang haøm treân vaø
Beänh söû
xoang saøng beân phaûi
Coù khoái choaùng choã, dòch vaø hôi trong oå maét beân
phaûi.
Aùpxe oå maét phaûi.
Tuï dòch döôùi maøng cöùng baùn caàu naõo beân phaûi. 2 tuaàn tröôùc nhaäp vieän beänh nhaân coù caùc trieäu chöùng ngheït muõi, soå muõi nheï, ngöôøi nhaø töï mua thuoác uoáng. khoaûng 1 tuaàn sau thaáy mi maét beân traùi söng daàn leân keøm soát ñau nhöùc döõ doäi, nhìn môø, mi maét söng to taáy ñoû.
Ñieàu trò
Ngoaïi thaàn kinh:
Vaøo beänh vieän Chôï Raãy ngaøy 12/ 2/ 2003
Laâm saøng
Veû maët nhieãm truøng, soát cao 39 ñoä, moâi khoâ, löôõi
dô.
Khaùm maét
Ngheït muõi, soå muõi ñuïc.
Tai muõi hoïng
Maét traùi loài thaúng truïc. Mí maét söng neà nhieàu taáy Moå daãn löu aùp xe döôùi maøng cöùng : raïch da vuøng thaùi döông ñính phaûi daøi 8 cm. Khoan gaëm soï 1x3 cm, thaáy maøng cöùng caêng, xeû maøng cöùng thaáy coù muû ñaëc traéng raát hoâi chaûy ra, laáy heát muû, bôm röûa veát thöông baèng Betadin pha loaõng, ñaët daãn löu baèng sonde Nelaton, may da 2 lôùp. ñoû.
Phuø keát maïc, keát maïc sung huyeát.
Haïn cheá vaän nhaõn moïi phía do phuø keát maïc.
Tieàn phoøng saïch, thuyû tinh theå trong, khoâng phuø
gai. Raïch môû roäng theo ñöôøng raïch cuõ mi maét traùi thaùo muû, raïch da mí maét beân phaûi thaùo muû tieán saâu vaøo trong hoác maét, daãn löu ra khoaûng 20 cc muû maøu traéng ñuïc, ngay sau ñoù maét beân phaûi bôùt loài sôø meàm ñi raát nhieàu. Ñoàng töû troøn, phaûn xaï aùnh saùng döông tính. Raïch daãn löu aùp xe vaùch ngaên beân phaûi.
Caän laâm saøng
Môû xoang haøm saøng phaûi theo phaãu thuaät kinh * Coâng thöùc maùu : baïch caàu 20000/mm3 ñieån qua ñöôøng raõnh lôïi moâi.. Baïch caàu ña nhaân trung tính : 13.800(67.7%) Röûa hoá moå baèng Betadin
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
34
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
Nghieân cöùu Y hoïc
Caän laâm saøng
* CT scan : hình aûnh aùp xe oå maét vaø môø xoang
traùn traùi. Coâng thöùc maùu : 18.700 baïch caàu ña nhaân trung
tính 90%
Chaån ñoaùn
Ñöôøng huyeát : 344mg % Vieâm toå chöùc hoác maét aùp xe hoaù.
Ñieàu trò
Phaãu thuaät raïch daãn löu muû qua ñöôøng ngoaøi. CT scan : môø ñaëc xoang böôùm beân traùi coù hình aûnh huyû xöông thaønh ngoaøi xoang böômù, xaâm laán vaøo xoang hang. vi truøng hoïc: Staphylococcus
Ñieàu trò
Keát quaû haemophiliticus. Haï ñöôøng huyeát (Isulin mixtard), khaùng sinh Khaùng ñoà: nhaïy Vancomycine, ñöôøng tónh maïch. sinh Chloramphenicol, Clindamycin.
Sau 5 ngaøy ñieàu trò tình traïng maét caûi thieän, maét bôùt söng, keát maïc bôùt phuø. chuyeån khoa tai muõi hoïng phaãu thuaät noäi soi muõi xoang: môû ngaùch traùn qua khe giöõa ra khoaõng 5cc muû vaøng töø xoang traùn. Phaãu thuaät noäi soi muõi xoang : môû vaøo xoang böôùm qua loã thoâng töï nhieân ôû ngaùch saøng böôùm. coù ít muû traøo ra. Loøng xoang bò laáp ñaày nhöõng maãu moâ luïc cuïc maøu ñen nhö moâ naám.laáy moâ thöû giaûi phaãu beänh. Röûa xoang böôùm. Sau moå beänh nhaân khoeû haún, thò löïc caûi thieän *Keát quaû giaûi phaãu beänh : naám Aspergillus spp. daàn trôû veà bình thöôøng (10/10) Sau moå beänh nhaân heát soát, nhöùc ñaàu giaûm daàn, Chuïp CTscan kieåm tra sau moå 3 thaùng : xoang nhöng vaãn coøn lieät vaän nhaõn ngoaøi traùn thoâng khí toát, khoâng coøn hình aûnh aùp xe oå maét.
BAØN LUAÄN
Beänh aùn 3
Beänh nhaân : Leâ Thò L., nöõ 56 tuoåi.
Nhaäp vieän vì nhöùc ñaàu keùo daøi. - Vieâm xoang khi ñaõ coù bieán chöùng thöôøng laø bieán chöùng naëng, ñe doaï sinh maïng, coù theå gaây töû vong.
Beänh söû
Beänh nhaân nhöùc ñaàu keùo daøi khoaûng 1 thaùng, keøm ngheït muõi, soå muõi. Nhöùc ñaàu ngaøy caøng taêng daàn keøm soát,ñau nhöùc ½ maët traùi, maét traùi nhìn môø, thaáy 1 thaønh 2, caûm giaùc choùi maét, naëng maét khoâng môû ñöôïc.
Vaøo bv Chôï Raãy ngaøy 29/ 12/2003
Khaùm laâm saøng
- Beänh nhaân thöôøng nhaäp vieän ôû caùc khoa khaùc chöù khoâng phaûi ôû khoa tai muõi hoïng. Thí duï nhaäp khoa maét khi coù bieán chöùng ôû maét (vieâm moâ teá baøo quanh oå maét, aùp xe oå maét...),nhaäp khoa ngoaïi thaàn kinh hoaëc noäi thaàn kinh khi coù caùc bieán chöùng noäi soï (aùp xe naõo, vieâm taéc xoang tónh maïch hang, hoäi chöùng ñænh hoác maét...), nhaäp khoa saên soùc ñaëc bòeât vì nhieãm truøng naëng, nhaäp khoa nhieãm vì vieâm maøng naõo. Beänh tænh, tieáp xuùc toát.coå meàm, nhöùc ½ maët - Trong quaù trình tìm nguyeân nhaân môùi phaùt traí. hieän nguyeân nhaân taïi muõi xoang. Nhaém maét vì choùi maét khi nhìn, phuø mi maét,
suïp mi.
Haïn cheá vaän nhaõn ngoaøi, song thò khi nhìn
xuoáng. - Trong quaù trình chaån ñoaùn vai troø cuûa hình aûnh hoïc ñaëc bieät laø CTscan ñaõ giuùp ích raát nhieàu :xaùc ñònh möùc ñoä lan roäng cuûa beänh tích,tìm caùc bieán chöùng noäi soï ñi keøm, tìm nguyeân nhaân ôû xoang beänh. Trieäu chöùng toån thöông caùc daây thaàn kinh
III,IV,VI,V1
Muõi : phuø neà khe treân beân traùi - Xöû trí caùc bieán chöùng naëng bao giôø cuõng ñoøi hoûi phaûi phoái hôïp nhieàu chuyeân khoa : chuyeân khoa maét khi coù bieán chöùng ôû maét, chuyeân khoa ngoaïi thaàn
Chuyeân ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét
35
Nghieân cöùu Y hoïc
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004
kinh khi coù bieán chöùng noäi soï, chuyeân khoa nhieãm khi coù vieâm maøng naõo. ra coù hieäu quaû neân duøng tröôùc vaø sau phaãu thuaät noäi soi xoang.
Ñieàu trò ngoaïi khoa
- Khi coù oå aùp xe thöïc söï phaûi moå daãn löu caáp cöùu. - Cô ñòa beänh nhaân cuõng laø 1 yeáu toá caàn phaûi quan taâm : nhö suy giaûm mieãn dòch (HIV), tieåu ñöôøng ... vì chuùng laøm tình traïng beänh naëng hôn. - Ñoái vôùi oå aùp xe lôùn phaûi thöïc hieän daãn löu qua
ñöôøng ngoaøi sao cho ñuû roäng vaø laáy saïch bònh tích.
laø laäp thöôøng gaëp
- Vaán ñeà daãn löu xoang : thöôøng ñöôïc thöïc hieän khi beänh oån, phaãu thuaät noäi soi muõi xoang chöùc naêng.(1)
Duø ñaõ coù nhöõng ñieàu trò tích cöïc nhöng caùc bieán chöùng naëng cuûa vieâm xoang ñaëc bieät laø bieán chöùng noäi soï tyû leä töû vong coøn cao, vaø bieán chöùng thaàn kinh laøm muø maét tyû leä hoài phuïc coøn thaáp.(4)
KEÁT LUAÄN
- Veà taùc nhaân gaây beänh :ghi nhaän cuûa chuùng toâi cuõng gioáng baùo caùo cuûa caùc taùc giaû khaùc. Vi truøng : Streptococcus vaø phaân Staphylococcus .... Tuy nhieân nguyeân nhaân do naám tröôùc ñaây ñöôïc cho laø hieám gaëp(3) thì trong loâ nghieân cöùu cuûa chuùng toâi coù ñeán 2 tröôøng hôïp do naám. Ñieàu naøy chöùng toû vaán ñeà vieâm xoang do naám ngaøy caøng phoå bieán. Khaùc vôùi beänh lyù naám xoang haøm khoâng coù nhöõng bieán chöùng nguy hieåm thì naám xoang böôùm coù theå coù bieán chöùng vieâm maøng naõo do naám raát naëng, hoaëc xaâm nhieãm thaàn kinh thò giaùc gaây muø maét(4). Coù leõ ñaõ ñeán luùc gioùng leân tieáng chuoâng caûnh baùo caùc beänh do naám trong thaäp nieân gaàn ñaây.
- Vaán ñeà ñieàu trò bao goàm ñieàu trò noäi khoa vaø Coù theå noùi bieán chöùng naëng cuûa vieâm xoang tuy hieám gaëp nhöng raát nguy hieåm, chuùng coù theå ñe doaï sinh maïng beänh nhaân hoaëc ñeå laïi di chöùng khoâng theå phuïc hoài. ñieàu trò ngoaïi khoa :
Ñieàu trò noäi khoa bao goàm :
Ngöôøi thaày thuoác tai muõi hoïng phaûi bieát caùch xöû trí caùc bieán chöùng naøy,duø ñaây laø 1 vaán ñeà khoâng phaûi deã daøng vaø ñoøi hoûi phaûi phoái hôïp nhieàu chuyeân khoa.
Khaùng sinh qua ñöôøng tónh maïch coù theå
qua ñöôïc maøng naõo.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1.
2.
- Ban ñaàu choïn löïa khaùng sinh theo kinh nghieäm, sau ñoù khi coù keát quaû nuoâi caáy thì ñieàu trò theo khaùng sinh ñoà.
3.
infections Scand J
4.
- M. Stewart ñeà nghò coâng thöùc ñieàu trò keát hôïp : (1) Cephalosporin theá heä 3 (2) Metronidazol (3) Penicilline hoaëcVancomycin.
5.
- Charles Gross duøng keát hôïp Cephalosporin theá heä 3, Penicillin loaïi khaùng beâta lactamase nhö Nafcillin vaø Metronidazol.
6.
- Theo kinh nghieäm cuûa chuùng toâi, söï phoái hôïp giöõa Cephalosporin theá heä 3 vaø Metronidazol mang laïi keát quaû raát toát.
Thuoác khaùng naám trong tröôøng hôïp vieâm
Barry B, Ameline E, Thuong M, Brunel F, Pichelin C, Gehano P, Orbital complications of sinusitis, Ann Otolaryngol Chir Cervicofac, 2000, Feb:117(1) :19-25 Bhargava D, Sankhla D, Ganesan A, Chand P, Endoscopic sinus surgery for orbital superiorbital abscess secondary to sinusitis., Rhinology 2001 September 39(3) : 151-5 Oktedalen O, Lilleas F, Septic complications to Infectious sphenoidal sinus Disease..1992:24 (3): 353-6 Patt BS, Manning SC, Blindness resulting from orbital complications of sinusitis, Otolaryngol Head Neck Surg, 1991 Jun 104(6): 789-95. Stephan R. Wolf, MD; Ulrich Gode, MD; Werner Hosemann, MD, Endonasal Endoscopic Surgery for Rhinogen Intraorbital Abscess A report of six cas,Laryngoscope 1996 January, 105-109 Traàn Minh Tröôøng, Nhaân moät tröôøng hôïp vieâm muõi xoang coù bieán chöùng noäi soï, noäi san laâm saøng beänh vieän Chôï Raãy, 11/1999,29-33
xoang do naám.
Veà tai muõi hoïng : duøng thuoác co maïch taïi choã vaø thuoác co maïch ñöôøng uoáng. Corticoid taïi choã toû
