Ộ B TÀI CHÍNH
ƯỜ Ạ Ọ TR NG Đ I H C TÀI CHÍNH MARKETING
ƯƠ KHOATH Ạ NG M I
Ọ Ề Đ ÁN MÔN H C
Ộ Ố Ệ Ộ Ả Ấ Ề Ả Đ TÀI:M T S BI N PHÁP B O H NGÀNH S N XU T Ô TÔ
ƯỚ Ậ Ộ Ế TRONG N Ồ C KHI GIA NH P C NG Đ NG KINH T ASEAN 2015 .
GVHD :
SVTH :
MSSV :
L PỚ :
Ề ĐÁNH GIÁ Đ TÀI SINH VIÊN.
ả ướ Gi ng viên h ẫ ng d n:
Ồ TP. H CHÍ MINH
Ủ Ậ NH N XÉT C A GVHD
ĐI M:Ể
TP. HCM, ngày….tháng….năm 2014
ướ ả ẫ Gi ng Viên H ng D n
Mục luc̣
Ể Ồ Ụ DANH M C BI U Đ
ố ượ ể ồ ẩ ừ ầ ế ế ậ Bi u đ 2.1 : S l ng ô tô nguyên chi c nh p kh u t đ u năm đ n tháng
10/2014 ………………………………………………………………………15
ố ượ ể ồ ẩ ậ Bi u đ 2.2 : S l ng ô tô nh p kh u theo tháng năm 2014 ………….16
Ờ Ở Ầ L I M Đ U
ọ ề 1. Lý do ch n đ tài :
ệ ề ạ ộ Trong xã h i ngày càng hi n đ i , n n kinh t ế ủ ấ ướ c a đ t n c đang trên đà
ủ ạ ữ ể ệ ầ ộ ậ v n chuy n . M t trong nh ng ngành công nghi p ch đ o góp ph n nâng cao v ị
ế ệ ả ể ế ể th kinh t ế ủ ấ ướ c a đ t n ấ c không th không k đ n ngành công nghi p s n xu t ô
ố ế ế ố ậ ế ố ữ ể ộ tô , ngành chi ph i đ n y u t v n chuy n , m t trong nh ng y u t ọ quan tr ng
ể ủ ự ư ệ ả ấ ẫ ộ trong s phát tri n c a các doanh nghi p . Nh ng ngành s n xu t ô tô v n là m t
ẻ ủ ấ ướ ữ ệ ộ trong nh ng ngành công nghi p non tr c a đ t n ề ụ c ta và còn ph thu c nhi u
ệ ướ ể ậ ả ấ vào các doanh nghi p ô tô n c ngoài . Do v y , đ ngành s n xu t ô tô trong
ể ớ ộ ủ ể ạ ả ướ ướ n c có th phát tri n l n m nh thì chính sách b o h c a Nhà n ố ớ c đ i v i
ọ ngành là vô cùng quan tr ng .
ủ ầ ườ ướ ụ Nhu c u tiêu th xe ô tô c a ng i dân trong n c ngày càng cao , có th ể
ố ệ ủ ụ ả ấ ổ ỉ th y rõ ràng thông qua s li u c a T ng c c H i Quan , ch trong vòng 5 năm
ậ ớ ệ ẩ ậ ế qua, các doanh nghi p nh p kh u đã nh p t ạ i 5.758 ô tô nguyên chi c các lo i
ề ượ ạ ị ệ ớ v i kim ng ch là 135,5 tri u USD , tăng 170% v l ớ ề ng và 190% v giá tr so v i
ứ ữ ế ố ạ cùng kì năm 2013 trong khi năm 2009 đ t m c 8.000 chi c . Nh ng con s đó th ể
ầ ủ ệ ườ ấ ớ ề ạ ấ hi n nhu c u c a ng i dân v xe ô tô là r t l n nên t ả i sao ngành s n xu t ô tô
ướ ẫ ướ ộ ể trong n c v n không có b ể c đ t phá đ phát tri n ?
ề ệ ệ ậ ặ ộ ệ ẽ Trong đi u ki n h i nh p hi n nay , đ c bi t là trong năm 2015 s có
ệ ồ ờ ộ ướ ệ ả ấ C ng đ ng Asean ra đ i nên vi c các n c có ngành công nghi p s n xu t ô tô
ậ ợ ư ể ẽ ượ ậ phát tri n nh Thái Lan hay Malaysia s có thu n l i khi đ c nh p vào Vi ệ t
ở ứ ế ế ế ậ ậ ẩ ệ Nam m c thu nh p kh u là 0% khi đ n năm 2018 . V y nên n u Vi t Nam
ộ ợ ẽ ả ặ ả ế n u không có các chính sách b o h h p lí , ch t ch và đúng lúc thì ngành s n
ấ ướ ệ ả ạ ậ ớ xu t ô tô trong n c li u có kh năng c nh tranh v i các dòng xe nh p kh u t ẩ ừ
ướ ộ ươ các n ồ c trong c ng đ ng Asean trong t ng lai .
ạ ệ ữ ả Bên c nh đó , dù Vi t Nam đã có nh ng chính sách b o h hi n t ộ ệ ạ ố i đ i
ư ả ấ ạ ư ệ ả ố ớ v i ngành s n xu t ô tô nh ng có đem l i hi u qu nh mong mu n ? Trong 10
ệ ự ự ư ể ệ ẫ năm , ngành ô tô Vi t Nam v n ch a th c s phát tri n khi các linh ki n , ph ụ
ể ả ế ấ ộ ướ ớ ậ tùng đ s n xu t ra m t chi c ô tô trong n ế c chi m t ẩ ả i 70% là ph i nh p kh u
ỷ ệ ộ ị ế ả ẩ ẫ ừ ướ t n c ngoài , t ơ ấ n i đ a hoá s n ph m còn th p d n đ n giá thành cao h n l
ở ế ộ ắ xe l p ráp Thái Lan 20% trên m t chi c .
ệ ả ế ố ướ ấ Ngoài ra các doanh nghi p s n xu t ô tô có y u t n ẽ c ngoài s có thêm
ề ự ự ị ườ ọ ộ ộ ồ ờ nhi u s l a ch n th tr ọ ẽ ư ng m t khi C ng đ ng Asean 2015 ra đ i , h s u
ị ườ ọ ố ượ ề ả ấ ị ư ả tiên ch n các th tr ng v n đã có đ ấ c n n t ng s n xu t nh t đ nh nh Thái
ứ ọ ệ ộ ấ ợ Lan , Malaysia hay Indonesia ch không ch n Vi t Nam . Đó là m t b t l i khác
ế ệ ệ ả ấ ữ ủ ề n a c a n n kinh t Vi t Nam nói chung và ngành công nghi p s n xu t ô tô nói
ủ ố ủ ư ệ ộ ộ ố riêng khi đó là m t ngành công nghi p ch ch t c a m t qu c gia nh ng còn trên
đà phát tri n . ể
ấ ượ ậ ế ị ề ề ọ Nh n th y đ c đi u đó nên em đã quy t đ nh ch n đ tài “ ộ ố ệ M t s bi n
ả ộ ả ấ ướ ồ pháp b o h ngành s n xu t ô tô trong n ậ ộ c khi gia nh p c ng đ ng kinh
ế t Asean 2015 “
ụ ứ 2. M c tiêu nghiên c u :
ạ ộ ả ấ ướ ệ c hi n nay cũng nh ư Đánh giá chung ho t đ ng s n xu t ô tô trong n
ậ ẩ ướ tình hình nh p kh u ô tô trong n c .
ự ạ ả ả ấ ộ Phân tích , đánh giá th c tr ng các chính sách b o h ngành s n xu t ô tô trong
ự ể ế ụ ữ ữ ệ ặ ướ n ấ ậ c hi n nay , nêu ra nh ng m t tích c c đ ti p t c phát huy và nh ng b t c p
ụ ể ắ ủ c a các chính sách đ kh c ph c .
ề ả ộ ủ ể ả ả Đ ra các gi i pháp đ nâng cao tính b o h c a các chính sách b o h ộ
ấ ướ ả s n xu t ô tô trong n c .
ố ượ ứ ạ 3. Đ i t ng và ph m vi nghiên c u :
ố ượ ộ ả ứ ả ấ ng nghiên c u là các chính sách b o h s n xu t ô tô trong Đ i t
ệ ướ ộ ồ ế ướ n ặ c , đ c bi ị t là đ nh h ng các chính sách đó khi c ng đ ng kinh t Asean
2015 ra đ i.ờ
ứ ả ạ ộ ướ ệ Ph m vi nghiên c u : các chính sách b o h trong n c Vi ố t Nam đ i
ấ ả ớ v i ngành s n xu t ô tô .
ế ấ ủ 4. K t c u c a báo cáo :
ở ầ ế ậ ầ ượ ế ấ ươ Ngoài ph n m đ u và k t lu n , báo cáo đ c k t c u làm ba ch ng :
ươ ế ề ả ơ ở ộ C s lí thuy t v b o h . Ch ng 1 :
ươ ề ả ộ ả ự ạ ấ ướ Phân tích th c tr ng v b o h s n xu t ô tô trong n ệ c hi n nay Ch ng 2 :
.
ươ ộ ố ả ộ ả ả ấ ướ M t s gi i pháp nâng cao tính b o h s n xu t ô tô trong n c . Ch ng 3 :
Ờ Ả Ơ L I C M N
ự ề ệ ệ ạ ế ờ Trong quátrình th c hi n đ tài, do th i gian và kinh nghi m còn h n ch ,
ữ ệ ẹ ề ế ồ ỏ ậ ngu n tài li u còn eo h p nên đ tài không tránh kh i nh ng thi u sót. Vì v y,
ậ ượ ấ ủ ế ầ em r t mong nh n đ c ý ki n đóng góp c a Th y .
ả ơ ầ ệ ướ ẫ Em xin chân thành c m n Th y đã nhi t tình h ế ng d n , đóng góp ý ki n
ứ ễ ể ữ ư ủ ể và đ a ra nh ng cách th c d hi u đ em hoàn thành bài báo cáo này c a mình .
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ƯƠ Ơ Ở Ề Ả Ế Ộ CH NG 1 : C S LÍ THY T V B O H
ẽ ượ ệ ề ể ẽ ầ Trong ph n này s cho chúng ta hi u v các khái ni m s đ c đ c p ề ậ ở
ươ ộ ố ả ế ệ ế ề các ch ng ti p theo . Các khái ni m có liên quan đ n đ tài “ M t s gi i pháp
ả ấ ộ ướ ệ ậ ả b o h ngành s n xu t ô tô trong n ộ c khi gia nh p hi p h i Asean 2015 “ , giúp
ề ự ả ề ự ộ ủ ể ạ ơ ướ ừ ư ta hi u h n v th c tr ng v s b o h c a Nhà n c là gì và t đó đ a ra các
ả ể ệ ả ướ ả gi ộ i pháp đ nâng cao tính b o h cho các doanh nghi p trong n c , đ m b o s ả ự
ổ ể ị ế ẫ ậ ụ ượ ồ ợ ậ n đ nh phát tri n kinh t mà v n t n d ng đ c ngu n l i khi gia nh p Asean
ắ ớ 2015 s p t i .
ả ộ ả ộ ố ệ ấ ướ 1.1. M t s khái ni m b o h s n xu t trong n c :
1.1.1 Khái ni m :ệ
ế ả ả ộ ở B o h ( Ti ng Anh là Protection ) có nghĩa là che ch , b o v đ ệ ể
ế ớ ạ ổ ề ể ấ không gây ra t n h i . Trên th gi i ngày nay có r t nhi u quan đi m khác nhau
ộ ề ả v b o h .
ừ ể ư ệ ả Theo t đi n bách khoa toàn th Vi ộ t Nam , “ Chính sách b o h là
ế ế ọ ế ủ ướ ụ ạ ộ chính sách kinh t hay h c thuy t kinh t c a nhà n c áp d ng m t lo t các
ệ ế ế ậ ẩ ạ ộ ố ặ ể ấ bi n pháp thu quan hay hành chính đ c m hay h n ch nh p kh u m t s m t
ủ ướ ể ằ ế hàng c a n c ngoài , nh m kích thích phát tri n ngành kinh t trong n ướ c ,
ị ướ ả ạ không b n c ngoài c nh tranh và khuynh đ o .
ừ ể ươ ố ế ạ ả ộ Theo T đi n th ng m i qu c t ( Walter Goode ) , “B o h là m c đ ứ ộ
ấ ộ ị ọ ượ ủ ả ẩ ả ệ ả các nhà s n xu t n i đ a và các s n ph m c a h đ ỏ ự ạ c b o v kh i s c nh
ị ườ ố ế ể ạ ượ ơ ả ệ ề ủ tranh c a th tr ng qu c t “ . Bi n pháp c b n đ đ t đ c đi u này là thu ế
ợ ấ ẩ ự ế ấ ệ ế ệ ạ quan , tr c p, các h n ch xu t kh u t nguy n và các bi n pháp phi thu quan .
ườ ứ ạ ự ể ợ ơ ữ Nh ng tr ng h p ph c t p h n có th bao hàm các lĩnh v c văn hoá , môi
ườ ố tr ng và các m i quan tâm khác .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
8
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ạ ả ươ ạ Tóm l ộ i , Chính sách b o h nói chung trong th ng m i qu c t ố ế
ủ ụ ệ ệ ế ả (Protectionism) là vi c chính ph áp d ng các bi n pháp rào c n thu quan và phi
ữ ế ả ươ ệ ề ạ ằ ả thu quan cùng nh ng rào c n th ấ ả ng m i khác nh m b o v n n s n xu t
ướ ệ ả ấ ấ ẩ ẩ ạ ướ trong n c , đ y m nh vi c s n xu t và xu t kh u ra n c ngoài .
ộ ả ể ằ ả ấ ướ Theo quan đi m cá nhân , em cho r ng b o h s n xu t trong n c là
ướ ẽ ụ ươ ứ ế ặ ủ Chính ph hay Nhà n c s có áp d ng ph ng th c là áp đ t thu hay các hàng
ặ ẽ ố ớ ụ ả ữ ế ệ ẩ rào phi thu quan ho c s gây nh ng khó khăn đ i v i vi c tiêu th s n ph m
ế ả ụ ả ể ấ ẩ ậ ẩ ướ nh p kh u đ kích thích và khuy n s n xu t , tiêu th s n ph m đó trong n c .
ủ ả ộ 1.1.2 Vai trò c a b o h :
ầ ượ ả ộ ẽ ể ố ả ả ướ c b o h s phát tri n t t trong n ủ ứ c và đ s c Đ m b o ngành c n đ
ị ườ ớ ạ c nh tranh v i các th tr ng bên ngoài .
ế ố ạ ẩ ả ệ ậ ẩ ầ ượ H n ch t i đa vi c nh p kh u s n ph m hay hàng hoá c n đ ả c b o
ầ ư ế ướ ể ả ấ ộ h , khuy n khích các nhà đ u t trong n c phát tri n và tăng quy mô s n xu t .
ế ườ ướ ể Khuy n khích ng i dân tiêu dùng hàng hoá trong n c đ các doanh
ệ ướ ả ầ ư nghi p trong n ấ c s n xu t và đ u t ề nhi u .
ơ ấ ướ ẽ ề ệ ả Đ phòng và tránh vi c nguy c đ t n c s không có kh năng phát
ể ệ ạ ả ưở tri n 1 ngành công nghi p hay 1 lo i hàng hoá nào đó , nh h ế ự ng đ n s phát
ể ế ủ ộ ấ ướ ệ ể ệ ậ ờ ộ tri n kinh t c a m t đ t n ặ c , đ c bi t là trong th i đi m h i nh p hi n nay ,
ẽ ượ ẩ ưở ấ ư ế ừ ệ ị ậ hàng hoá nh p kh u s đ c h ng thu su t u đãi t các hi p đ nh th ươ ng
ạ ượ ế m i đ c kí k t.
ệ ệ ả ấ ả ơ ị B o v các đ n v , các doanh nghi p , các nhà s n xu t trong n ướ c
ướ ẩ ả ẩ ướ ế tr ậ c các s n ph m nh p kh u cùng lo i t ạ ừ ướ n ộ ấ c ngoài . H ng đ n m t đ t
ủ ệ ả ẩ ầ ượ ả ướ n c có đ y đ các ngành công nghi p , các hàng hoá s n ph m đ ấ c s n xu t
ướ ị ụ ệ ướ ạ ộ trong n c , tránh tình tr ng b ph thu c vào các doanh nghi p n ấ c ngoài xu t
kh u .ẩ
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
9
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ả ệ ế ướ ể ấ ạ ả Gi i quy t vi c làm trong n ệ c , gi m thi u tình tr ng th t nghi p ,
ộ ố ườ ự ả ợ ớ ố trong m t s tr ủ ng h p đó là s tr đũa c a các qu c gia v i nhau .
ủ ả ộ ể ặ 1.1.3 Đ c đi m c a b o h :
ộ ườ ả ượ ố ớ ụ ng đ c áp d ng đ i v i các ngành công Các chính sách b o h th
ộ ấ ướ ẻ ủ ệ ướ ớ nghi p còn non tr c a m t đ t n c , là các ngành mà trong n c m i đi trên đà
ể ướ ế ớ ề phát tri n còn các n ự c trong khu v c hay th gi ể ấ i đã phát tri n r t nhi u .
ộ ẽ ấ ệ ả ế ơ ấ ướ ướ ộ Vi c b o h s c p thi t h n khi đ t n c b ậ i vào quá trình h i nh p
ế kinh t qu c t ố ế .
ữ ụ ể ế ẫ ộ N u không áp d ng m t cách khéo léo có th gây ra mâu thu n gi a hai
ệ ậ ờ ộ ố qu c gia trong th i kì h i nh p hi n nay .
ả ộ ưỡ ủ ử ụ ộ B o h là con dao hai l i khi Chính ph s d ng cho m t ngành công
ệ ướ ụ ẽ ế ậ ả ắ nghi p trong n ệ c mình , n u v n d ng có hi u qu và đúng đ n thì s giúp
ệ ượ ệ ẽ ể ố ả ế ẽ ộ ngành công nghi p đ c b o v s phát tri n t ờ t và đ n m t th i gian s không
ả ử ụ ổ ủ ộ ữ ự ậ ả ộ ể ể ầ c n ph i s d ng b o h n a , có th đ nó v n đ ng theo s thay đ i c a th ị
ườ ụ ế ẽ ắ ạ ậ ộ tr ng . N u không v n d ng m t cách đúng đ n thì s gây ra tình tr ng các
ệ ệ ượ ộ ẽ ả doanh nghi p trong ngành công nghi p đ c b o h s quá ỷ ạ l i vào các chính
ộ ủ ả ướ ệ ử ụ ả ộ ỉ sách b o h c a Chính phú và Nhà n c trong khi vi c s d ng b o h ch làm
ể ả ờ ộ ượ đ ấ ị c trong m t kho n th i gian nh t đ nh , không th kéo dài mãi mãi .
ộ ố ớ ộ ấ ướ ủ ệ ệ ả ộ Vi c b o h đ i v i m t ngành công nghi p c a m t đ t n c không
ể ự ệ ể ệ ậ ộ ờ th th c hi n kéo dài mãi mãi trong th i đi m hi n nay , khi h i nh p , không
ủ ọ ể ồ ệ ấ ẩ ố ộ ớ m t qu c gia nào có th đ ng ý mãi v i vi c hàng hoá c a h khi xu t kh u vào
ấ ủ ể ả ị ứ ộ ả ế ớ ướ ạ l i lôn b m c thu quá cao v i lí do là đ b o h s n xu t c a n ậ c nh p
ệ ả ộ ỉ ắ ạ ẩ ậ kh u . Vì v y vi c b o h ch mang tính ng n h n .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
10
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ả ộ ể ự ệ ệ 1.2 Các bi n pháp đ th c hi n b o h :
ế 1.2.1 Chính sách thu quan :
ể ả ệ ộ ướ ả Đ b o h các doanh nghi p trong n c nói riêng và c ngành công
ế ườ ệ ư ệ ượ ư nghi p nói chung thì chính sách thu d ng nh là bi n pháp đ c u tiên s ử
ố ớ ầ ướ ủ ẽ ặ ụ d ng đ u tiên . Đ i v i chính sách này , Nhà n c hay Chính ph s áp đ t lên
ặ ầ ượ ộ ộ ứ ế ể ậ ẩ ả ồ m t hàng c n đ c b o h m t m c thu nh p kh u đ giá khi bao g m thu ế
ạ ượ ả ủ ặ ẩ ặ ậ ơ ủ c a m t hàng nh p kh u đó cao h n giá c a m t hàng cùng lo i đ ấ c s n xu t
ướ ể ả ệ ả ậ ả ẩ ộ trong n c . Vi c làm đó đ b o h và đ m b o khi có hàng hoá nh p kh u thì
ướ ỗ ứ ể ả ẩ ẫ ẫ ượ hàng hoá trong n c v n có ch đ ng , s n ph m v n có th bán đ c , doanh
ạ ộ ệ ấ ả ẫ ườ ượ ả ưở nghi p v n ho t đ ng s n xu t bình th ng đ c , không nh h ế ng đ n kinh
ế ủ ấ ướ t c a đ t n c .
ế 1.2.2 Hàng rào phi thu quan :
ở ố ớ ữ ệ ế ả ươ Là nh ng bi n pháp phi thu quan mang tính c n tr đ i v i th ạ ng m i
ơ ở ự ặ ẳ ọ mà không d a trên c s pháp lí, khoa h c ho c bình đ ng Hàng rào phi thu ế
ườ ượ ứ ủ ố ớ ụ ậ ẩ quan th ng đ c áp d ng đ i v i hàng nh p kh u Hình th c c a hàng rào phi
ế ị ế ệ ạ ấ ồ ượ ệ thu quan r t phong phú, g m: Các bi n pháp h n ch đ nh l ng, các bi n pháp
ươ ế ệ ế ả ậ ỹ ươ t ng đ ng thu quan, các rào c n k thu t, các bi n pháp liên quan đ n đ u t ầ ư
ệ ươ ệ ệ ả ả ướ n c ngoài, các bi n pháp qu n lý hành chính, các bi n pháp b o v th ạ ng m i
ờ ạ t m th i .
ệ ố ệ ố ộ ằ ậ ả ẩ ả ỹ H th ng tiêu chu n k thu t: Đây là h th ng b o h b ng rào c n k ỹ
ế ớ ệ ậ ấ ủ ệ ế ợ ớ ả thu t hi u qu nh t th gi i hi n nay và phù h p v i xu th chung c a th ươ ng
ế ớ ạ ế ớ ố ụ m i th gi ề i, nên ngày càng có nhi u qu c gia trên th gi i áp d ng, trong đó có
ổ ế ủ ế ệ ế ả ạ ộ ấ EU. T i EU, đây là bi n pháp b o h phi thu quan ch y u và ph bi n nh t
ẩ ừ ậ ướ ượ ụ ể cho các hàng hóa nh p kh u t các n ệ ố c khác. H th ng này đ c c th hóa
ủ ả ấ ượ ẩ ẩ ồ ẩ ẩ qua 5 tiêu chu n c a s n ph m bao g m: tiêu chu n ch t l ng, tiêu chu n v ệ
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
11
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ự ẩ ẩ ườ ử ụ ệ ẩ ả sinh th c ph m, tiêu chu n an toàn cho ng i s d ng, tiêu chu n b o v môi
ườ ề ề ẩ ộ ớ ướ ẩ ấ ướ tr ng và tiêu chu n v lao đ ng. V i nhi u n c xu t kh u là n c đang phát
ề ả ể ệ ườ ẩ ộ ẩ tri n, các tiêu chu n v b o v môi tr ữ ề ng và tiêu chu n v lao đ ng là nh ng
ượ ượ ẩ ấ tiêu chu n r t khó v t qua đ c.
ế ị ệ ượ ữ ế ộ ạ Bi n pháp h n ch đ nh l ng là m t trong nh ng hàng rào phi thu mà
ệ ẽ ặ ị ườ ậ ả hàng hóa và DN Vi t Nam s g p ph i khi thâm nh p vào th tr ng qu c t ố ế .
ự ế ệ ằ ớ ạ ố ượ ặ Đây là bi n pháp nh m tr c ti p gi i h n kh i l ậ ị ng ho c giá tr hàng hóa nh p
ấ ả ộ ấ ệ ẩ ộ ố kh u vào m t qu c gia, do đó có tính ch t b o h r t cao. Các bi n pháp bao
g m:ồ
(cid:0) ứ ẩ ậ ấ ấ ướ ế ớ Th nh t : c m nh p kh u. Các n c trên th gi i ch đ ỉ ượ ử c s
ệ ạ ứ ụ ệ ả ộ ứ ụ d ng bi n pháp này vì m c tiêu b o v đ o đ c công c ng, s c
ỏ ườ ố kh e con ng i, tài nguyên thiên nhiên, an ninh qu c phòng... Vì
ẩ ủ ụ ấ ữ ế ậ ộ ố th , nh ng hàng hóa thu c danh m c c m nh p kh u c a các qu c
ườ ạ ượ ư ấ gia th ng là vũ khí, đ n d ẩ c... nh ng nhìn chung hàng xu t kh u
ệ ế ở ị ạ ủ ệ ị ủ c a Vi t Nam ít b h n ch b i bi n pháp này do quy đ nh c a các
ậ ẩ ợ ướ n c nh p kh u khá phù h p.
(cid:0) ứ ạ ậ ẩ ạ ướ ườ ặ Th hai : h n ng ch nh p kh u . Các n c th ứ ng đ t ra m c
ộ ố ạ ấ ị ẩ ậ ộ ờ nh p kh u cho m t s lo i hàng hoá trong m t th i kì nh t đ nh .
ướ ự ươ ế ạ ạ ạ Trong xu h ng t do th ẫ ng m i hoá , đ n nay h n ng ch v n
ổ ế ự ụ ệ ượ đ c áp d ng ph bi n trong hai lĩnh v c mà Vi t Nam có th ế
ả ẩ ấ ạ ệ m nh xu t kh u là d t may và nông s n .
(cid:0) ử ụ ế ộ ứ ấ ố Th 3 : s d ng gi y phép . Theo ch đ này hàng hoá mu n thâm
ổ ủ ộ ướ ậ ả ấ ậ nh p vào lãnh th c a m t n ẩ ủ c ph i xin gi y phép nh p kh u c a
ứ ơ c quan ch c năng .
ộ ả ệ ẩ ố ị ế Bi n pháp ch ng bán phá giá : M t s n ph m b coi là bán phá giá n u
ủ ả ứ ẩ ấ ẩ ấ ơ ươ ấ giá xu t kh u th p h n m c giá c a s n ph m t ng t ự ạ ướ i n t ẩ c xu t kh u.
ế ả ẩ ố ớ Các n ướ ượ c đ c phép đánh thu ch ng bán phá giá v i các s n ph m bán phá giá
ượ ẩ ượ ị ườ ướ ề khi đi u tra đ ậ c hàng nh p kh u đã đ c bán phá giá vào th tr ng n c mình
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
12
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ứ ờ ượ ệ ệ ạ ồ đ ng th i ch ng minh đ c vi c bán phá giá này gây thi ả t h i cho ngành s n
ấ ả ẩ ươ ướ xu t s n ph m t ng t ự ở trong n c.
ủ ề ị ệ ậ ớ Quy đ nh v hành vi bán phá giá c a Vi ẩ t Nam v i hoàng hoá nh p kh u:
ướ ơ ả ữ ủ ế ể ằ ậ ẳ ộ ị Tr ệ c h t, có th kh ng đ nh r ng, nh ng n i dung c b n c a pháp lu t hi n
ệ ố ớ ệ ậ ẩ ị hành Vi t Nam đ i v i vi c xác đ nh hành vi bán phá giá hàng hóa nh p kh u vào
ệ ề ơ ả ủ ợ ớ ị Vi ậ ữ t Nam v c b n là phù h p v i nh ng quy đ nh c a ADA và pháp lu t
ề ướ ủ ố ế ớ ệ ố ớ ị ch ng bàn phá giá c a nhi u n c trên th gi ặ i. Đ c bi t, là đ i v i các quy đ nh
ủ ệ ậ ố ị ệ ủ c a Hi p đ nh Ch ng bán phá giá c a WTO thì pháp lu t Vi ề ố t Nam v ch ng bán
ủ ủ ệ ả ả ị ị phá giá đã đ m b o tuân th đúng các quy đ nh c a Hi p đ nh này, không có quy
ề ặ ẫ ượ ủ ế ẳ ở ị ị đ nh trái ho c mâu thu n. Đi u này đ ạ c kh ng đ nh b i chính ý ki n c a đ i
ệ ồ ờ diên bên phía Vi t Nam trong quá trình đàm phán vào WTO. Đ ng th i cũng đ ượ c
ủ ủ ể ậ ệ ghi nh n trong Báo cáo c a Ban Công tác: “Theo quan đi m c a Vi t Nam, pháp
ớ ề ệ ố ố ợ ấ ệ luât m i v các Bi n pháp ch ng bán phá giá và ch ng tr ủ c p c a Vi t Nam
ề ợ ấ ủ ệ ệ ớ ố ị ệ tuân th hoàn toàn v i Hi p đ nh v Tr c p và Các bi n pháp đ i kháng và Hi p
ủ ậ ố ệ ề ị đ nh Ch ng bán phá giá c a WTO”. Pháp lu t Vi ố t Nam v ch ng bán phá giá
ậ ẩ ệ ự ệ ố ử hàng hóa nh p kh u vào Vi t Nam không có s phân bi t đ i x khi tính giá
ườ ướ ế ườ ớ ướ ề thông th ữ ng gi a n ề c có n n kinh t thi tr ng v i n c không có n n kinh
ị ườ ề ướ ủ ậ ố ế t phi th tr ng. Theo ADA và pháp lu t ch ng bán phá giá c a nhi u n c khác
Ấ ư ỳ ườ ộ nh Hoa K , EU, malayxia, n Đ ….ngoài các cách tính giá thông th ng nh ư
ậ ướ ị PLCBPG năm 2004 đã quy đ nh, thì ADA và pháp lu t các n c này còn cho phép
ề ủ ướ ứ ề ậ ẩ ẩ ơ c quan có th m quy n c a n ỏ c nh p kh u có quy n b qua các cách th c tính
ườ ự ứ ị giá thông th ng nêu trên và t ợ mình xác đ nh cácc th c mà mình cho là phù h p
ướ ị ề ả ẩ ố ướ ế ế n u n c có s n ph m b đi u tra ch ng bán phá giá là n ề c có n n kinh t phi
ị ườ ườ ườ ế ậ ợ ướ th tr ng. Thông th ng trong tr ng h p này sau khi k t lu n n ả c có s n
ị ề ẩ ướ ế ị ườ ơ ph m đang b đi u tra là n ề c có n n kinh t phi th tr ẩ ng thì c quan có th m
ề ủ ướ ử ụ ể ả ẩ ậ ẩ ườ quy n c a n c nh p kh u có th không s d ng giá bán s n ph m t ng t ự ạ t i
ị ườ ộ ị ủ ướ ộ ướ ấ ẩ ọ ứ ế th tr ng n i đ a c a n c xu t kh u mà ch n m t n c th bat hay th . Theo
ườ ượ ự ả ẩ ị ươ ự ị đó, giá tr thông th ng đ c xác đ nh d a trên giá bán s n ph m t ng t này
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
13
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ị ườ ướ ế ượ ướ ứ ứ ể ọ ị ạ t i th tr ng n c th ba. N c th ba thay th đ c ch n đ xác đ nh giá tr ị
ườ ướ ấ ả ề ả ẩ ươ ồ thông th ả ng ph i là n c có n n s n xu t s n ph m t ng đ ng v i n ớ ướ c
ể ả ị ề ộ ươ ứ ả ấ ả ẩ ẩ ữ ồ xu t kh u s n ph m b đi u tra đ b o đ m m c đ t ng đ ng gi a hai th ị
ườ ị ườ ướ ị ườ ứ ế ướ tr ng (th tr ủ ng c a n c th ba thay th và th tr ủ ng c a n ẩ ấ c xu t kh u
ị ề ề ả ấ ả ả ẩ ợ ậ ợ có s n ph m b đi u tra) v chi phí s n xu t, chi phí qu n lý, l i nhu n h p lý
ả ự ự ễ ằ ằ ả nh m đ m b o s công b ng cho các bên liên quan. Tuy nhiên, th c ti n các v ụ
ệ ằ ố ướ ế ị ề ki n ch ng bán phá giá nh m vào các n ề c có n n kinh t b coi là n n kinh t ế
ị ườ ứ ề ỏ ệ ị ườ phi th tr ng đ u ch ng t vi c xác đ nh giá thông th ng theo cách này đã
ự ế ằ ả ả ệ ứ ề ị không đ m b o công b ng. Th c t Vi ị t Nam đã h ng ch u ch u nhi u thi ệ ạ t h i
ị ử ụ ị ệ ướ khi b s d ng cách tính này khi b ki n bán phá giá ở ị ườ th tr ng n c ngoài. Ví
ụ ệ ủ ố ệ ụ d : trong v ki n ch ng bán phá giá cá tra và cá ba sa c a Vi t Nam vào th ị
ườ ệ ậ ỹ ệ tr ạ ng M năm 2002. Tuy nhiên, bên c nh đó thì pháp lu t hi n hành Vi t Nam
ậ ẩ ị ệ ẫ ề ệ v vi c xác đ nh hành vi bán phá giá hàng hóa nh p kh u vào Vi t Nam v n còn
ộ ố ạ ấ ị ế ậ ố ớ ị ồ ạ t n t i m t s h n ch nh t đ nh so v i quy đ nh pháp lu t ch ng bán phá giá
ề ướ ế ớ ệ ể ệ ệ ớ ủ c a nhi u n c trên th gi ặ i, đ c bi ị t là so v i Hi p đ nh ADA, th hi n:
(cid:0) ứ ề ề ệ ế ấ ấ ươ ư Th nh t: Các v n đ nh : th nào là “đi u ki n th ạ ng m i
ườ ế ươ thông th ng”, th nào là “hàng hóa t ng t ự ượ đ c bán trên th ị
ườ ộ ị ủ ướ ặ ấ ẩ ổ tr ng n i đ a c a n c ho c vùng lãnh th xu t kh u v i s ớ ố
ố ượ ủ ể ặ ị ượ l ng, kh i l ng ho c tr giá c a hàng hóa không đáng k ” hay
ế ợ ượ th nào là “ giá thành h p lý” không đ c PLCBPG năm 2004 quy
ả ố ị ướ ẫ ị ị đ nh. Ngay c Ngh đ nh s 90/2005 h ng d n thi hành Pháp
ị ướ ề ẽ ẫ ệ l nh cũng không có quy đ nh h ng d n. Đi u này s gây ra khó
ề ệ ơ ị khăn cho c quan đi u tra trong vi c xác đ nh hành vi bán phá giá
ẩ ệ ệ ị ậ hàng hóa nh p kh u vào Vi t Nam nói chung và vi c xác đ nh giá
ườ ậ ủ ỳ thông th ng nói riêng. Trong khi đó, pháp lu t c a Hoa K và
ề ướ ế ớ ề ị ậ pháp lu t nhi u n c trên th gi ủ i và quy đ nh c a ADA đ u xác
ụ ể ữ ụ ề ề ề ấ ị ệ ị đ nh c th nh ng v n đ này. Ví d , khi quy đ nh v “đi u ki n
ươ ạ ườ ế ậ ừ ặ th ng m i thông th ng”, ADA ti p c n t ứ ủ m t trái c a nó, t c
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
14
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ỉ ư ườ ợ ượ ề là ch đ a ra các tr ng h p không đ ệ c coi là trong đi u ki n
ươ ạ ườ ạ ư ề ệ th ng m i thông th ng t i Đi u 2.2.1 nh sau: “ Vi c bán các
ẩ ươ ị ườ ướ ả s n ph m t ng t ự ạ t i th tr ộ ị ủ ng n i đ a c a n ẩ ấ c xu t kh u
ộ ướ ặ ứ ả ấ ớ ơ ho c bán sang m t n ấ c th ba v i giá th p h n chi phí s n xu t
ố ị ị ả ẩ ơ ồ ế theo đ n v s n ph m (bao g m chi phí c đ nh và chi phí bi n
ả ớ ộ ị ổ đ i) c ng v i các chi phí qu n tr , chi phí bán hàng và các chi phí
ể ượ ề ệ chung có th đ c coi là giá không theo các đi u ki n th ươ ng
ạ ườ ể ượ ớ m i thông th ng và có th không đ c xem xét t i trong quá
ị ị ườ ủ ả ỉ trình xác đ nh giá tr thông th ẩ ng c a s n ph m ch khi các c ơ
ế ị ệ ề ằ ẩ ượ quan có th m quy n quy t đ nh r ng vi c bán hàng đó đ ự c th c
ệ ả ờ ộ ộ ớ hi n trong m t kho ng th i gian kéo dài v i m t kh i l ố ượ ng
ượ ủ ể ứ ắ ớ ể đáng k và đ c bán v i m c giá không đ đ bù đ p chi phí
ự ấ ả ộ ờ ợ trong m t kho ng th i gian h p lý”. Th c ch t đây chính là
ườ ệ ợ ượ ự ệ ườ tr ng h p vi c mua bán đ c th c hi n mà trong đó ng i bán
ị ỗ ố ủ ề ứ ứ ắ ớ ch u l v n, t c là bán v i m c giá không đ đ bù đ p chi phí
ấ ị ơ ả s n xu t ra đ n v hàng hóa.
(cid:0) ứ ệ ậ ệ ị Th hai : pháp lu t hi n hành Vi t Nam không có quy đ nh v ề
ữ ắ ườ ấ ẩ ớ nguyên t c so sánh gi a giá thông th ng v i giá xu t kh u đ ể
ề ặ ự ễ ậ ộ ấ tính biên đ bán phá giá . V m t lí lu n và th c ti n cho th y ,
ố ị ượ ộ mu n xác đ nh đ ớ c hành vi bán phá giá v i biên đ bán phá giá
ụ ể ụ ệ ị ượ đ ố ứ ể c xác đ nh c th làm căn c đ áp d ng bi n pháp ch ng
ủ ướ ề ơ ố bán phá giá thì c quan đi u tra ch ng bán phá giá c a n ậ c nh p
ẩ ả ị ượ ườ ị ượ kh u ph i xác đ nh đ c giá thông th ng , xác đ nh đ c giá
ự ệ ề ầ ấ ẩ ỉ ế ớ xu t kh u , sau đó th c hi n các đi u ch nh c n thi t v i giá
ườ ề ứ ạ ể ư ấ ẩ thông th ng và giá xu t kh u đ đ a chúng v m c t i khâu
ấ ưở ế ố ườ xu t x ng . Cu i cùng ti n hành so sánh giã thông th ớ ng v i
ẩ ượ ể ớ ỉ ượ ấ giá xu t kh u đ c đi u ch nh , qua đó m i tính toán đ c biên
ụ ể ộ ộ đ phá giá c th . Tuy nhiên , quy trình tính toán biên đ phá giá
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
15
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ư ượ ậ ố nh trên đã không đ c Pháp Lu t Ch ng Bán Giá năm 2004 quy
ề ậ ủ ế ầ ố ị ị ị đ nh đ y đ . Ngh đ nh s 90/2005 thì có đ c p đ n quy trình
ạ ư ề ề ề ắ này t i Đi u 25 , Đi u 26 và Đi u 27 nh ng nguyên t c trong
ệ ườ ư ế ấ vi c so sánh giá thông th ẩ ng và giá xu t kh u nh th nào thì
ượ ể ẫ ế ạ ị không đ ế ự ỳ ệ c quy đ nh . H n ch này có th d n đ n s tu ti n
ữ ệ ườ ẩ ấ ớ trong vi c so sánh gi a giá thông th ng v i giá xu t kh u khi
ủ ơ ề ộ ố tính toán biên đ phá giá c a c quan đi u tra ch ng bán phá giá ,
ả ủ ề ế ẽ ế ộ ố ẫ d n đ n k t qu c a các cu c đi u tra ch ng bán phá giá s có
ệ ề nhi u sai l ch .
ỷ ệ ộ ị ứ ắ ả ộ ộ T l ậ n i đ a hoá b t bu c : m t cách th c ngăn c n hàng hóa nh p
ả ạ ặ ẩ ộ ố ộ ị kh u, theo đó m t qu c gia quy đ nh m t m t hàng nào đó ph i đ t m t t ộ ỷ ệ ộ n i l
ớ ượ ụ ạ ố ị đ a hóa m i đ c tiêu th t i qu c gia đó.
ợ ấ ữ ứ ộ ướ ụ ọ Tr c p : đây là m t trong nh ng căn c mà n c tiêu th hay còn g i là
ẩ ẽ ấ ế ặ ể ạ ậ ộ ệ ướ n c nh p kh u s l y đ làm khó và đánh m t lo i thu đ c bi ẩ ả t lên s n ph m
ự ợ ứ ủ ấ ượ đ c ch ng minh là có s tr giúp c a Nhà n ướ ủ ướ c c a n ẩ c xu t kh u trong quá
ụ ể ả ấ ườ ủ ợ ệ trình s n xu t . Ví d đi n hình tr ng h p Cá Ba Sa c a Vi t Nam . Liên qua
ế ơ ế ị ườ đ n c ch th tr ng .
ồ ộ ế 1.3 C ng đ ng kinh t Asean 2015 :
ề 1.3.1 Khát quát chung v Asean :
ệ ố ộ ượ Hi p h i các qu c gia Đông Nam Á (ASEAN) đ ậ c thành l p ngày 8
ơ ở ớ ố ố ướ tháng 8 năm 1967 trên c s Tuyên b Băngc c, v i 5 n ầ c thành viên ban đ u
là Inđônêxia, Malayxia, Philíppin, Xingapo và Thái Lan. Sau 40 năm t nồ
ề ể ầ ớ ở ạ t i và phát tri n v i nhi u thăng tr m, ASEAN ngày nay đã tr thành m t t ộ ổ ứ ch c
ự ủ ả ố ồ ợ h p tác khu v c liên Chính ph bao g m c 10 qu c gia Đông Nam Á (thêm 5
ệ ự ể ộ ướ n c là Brunei, Cămpuchia, Lào, Mianma và Vi t Nam), là m t th c th chính tr ị
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
16
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ế ọ ở ươ ể ố kinh t quan tr ng ế Châu Á Thái Bình D ng và là đ i tác không th thi u
ự ủ ướ ớ ọ trong chính sách khu v c c a các n c l n và các trung tâm quan tr ng trên th ế
ớ ớ ớ ụ ể ệ ể ạ gi i. Hi n nay, ASEAN đang chuy n sang giai đo n phát tri n m i v i m c tiêu
ạ ộ ự ộ ồ bao trùm là hình thành C ng đ ng ASEAN vào năm 2015 và ho t đ ng d a trên
ế ươ ơ ở c s pháp lý là Hi n ch ng ASEAN.
ộ ộ ồ ủ 1.3.2 N i dung chính c a C ng đ ng Asean :
ụ ổ
1.3.2.1 M c tiêu t ng quát : ộ ự ộ ổ ứ ủ ợ ệ Xây d ng Hi p h i thành m t t ế ch c h p tác liên Chính ph liên k t
ơ ở ế ộ ơ ộ ơ ươ sâu r ng h n và ràng bu c h n trên c s pháp lý là Hi n ch ng ASEAN;
ộ ổ ư ả ứ ẫ ố nh ng không ph i là m t t ch c siêu qu c gia và không khép kín mà v n m ở
ẽ ượ ớ ợ ộ ồ ự ộ r ng h p tác v i bên ngoài . C ng đ ng ASEAN s đ c hình thành d a trên 3
ụ ộ ộ ồ ộ ồ ế ộ ồ tr ị c t là C ng đ ng Chính tr An ninh, C ng đ ng Kinh t và C ng đ ng Văn
ư ụ ạ ủ ệ ố ẹ ộ ả hóaXã h i. Quan h đ i ngo i c a ASEAN cũng nh m c tiêu thu h p kho ng
ể ượ ồ ủ ừ cách phát tri n trong ASEAN đ ộ c l ng ghép vào n i dung c a t ng tr ụ ộ c t
ồ ộ C ng đ ng ASEAN .
ụ 1.3.2.2 M c tiêu kinh t ạ ộ ơ ở ả ấ ấ ố ế : ị ườ T o ra m t th tr ấ ng chung duy nh t và c s s n xu t th ng nh t,
ể ự ụ ầ ư ố ủ ị ự ư trong đó có s l u chuy n t do c a hàng hóa, d ch v , đ u t ộ , v n và lao đ ng
ề ừ ẩ ự ị ạ ượ có tay ngh ; t đó nâng cao tính c nh tranh và thúc đ y s th nh v ng chung cho
ự ạ ự ấ ớ ầ ư ẫ ừ ả c khu v c; t o s h p d n v i đ u t – kinh doanh t bên ngoài.
ẽ ở ị ườ ế ộ Đ n năm 2015, ASEAN s tr thành : m t th tr ấ ng duy nh t và m t c ộ ơ
ự ư ể ự ấ ấ ố ủ ị ở ả s s n xu t th ng nh t, trong đó có s l u chuy n t ụ do c a hàng hóa, d ch v ,
ự ề ộ ộ ế ứ ạ ầ ư ố đ u t , v n và lao đ ng có tay ngh ; M t khu v c kinh t có s c c nh tranh cao
ự ể ộ ế ồ ự ệ ề ệ ả ấ . M t khu v c phát tri n kinh t đ ng đ u, nh t là th c hi n có hi u qu Sáng
ự ủ ế ế ề ầ ậ ộ ộ ki n liên k t ASEAN . M t khu v c ASEAN h i nh p đ y đ vào n n kinh t ế
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
17
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ế ự ệ ề ầ ồ ờ ơ ộ ấ toàn c u . Đ ng th i, ASEAN nh t trí đ ra c ch th c hi n và l ế trình chi n
ự ế ệ ể ấ ạ ổ ị ượ l ự ư c th c hi n k ho ch t ng th . ASEAN cũng nh t trí xác đ nh 12 lĩnh v c u
ế ớ ộ ẩ ế tiên đ y nhanh liên k t v i l trình hoàn thành đ n năm 2010, đó là: Hàng nông
ệ ử ề ả ẩ ừ ệ ả s n ; Ô tô ; Đi n t ; Ngh cá ; Các s n ph m t ả cao su ; D t may ; Các s n
ừ ỗ ậ ả ươ ệ ử ẩ ph m t g ; V n t i hàng không ; Th ạ ng m i đi n t ứ ASEAN ; Chăm sóc s c
ẻ ị kho ; Du l ch ; Logistics.
ị ướ 1.3.2.3 Đ nh h ng Asean 2015 :
ầ ừ ộ ệ ẻ ộ ỏ ẽ ể ộ m t Hi p h i khá l ng l o thành m t Là ASEAN s chuy n hóa d n t
ứ ộ ủ ơ ộ ổ ứ ợ t ế ch c h p tác liên Chính ph có m c đ ràng bu c pháp lý cao h n và liên k t
ộ ổ ứ ẽ ở ư ộ ơ ố ở sâu r ng h n, nh ng không tr thành m t t ộ ch c siêu qu c gia; s tr thành m t
ự ể ị ế ắ ế ơ ộ ộ ấ ồ ố th c th chính tr kinh t g n k t h n, m t c ng đ ng “th ng nh t trong đa
ộ ổ ứ ự ọ ợ ế ụ ạ d ng”; ti p t c là m t t ở ch c h p tác khu v c m và có vai trò quan tr ng ở
ứ ộ ươ ư ẽ ế ộ ơ Châu ÁThái Bình D ng . Liên k t ASEAN s sâu r ng h n, nh ng m c đ liên
ự ề ồ ị ế ế ẽ k t s không đ ng đ u trong ba lĩnh v c chính tr an ninh, kinh t và văn hóaxã
ự ữ ạ ớ ướ ề ả ấ ộ h i, do s đa d ng khá l n gi a các n c thành viên, nh t là v kho ng cách phát
ế ộ ế ượ ư ữ ể ộ ị ợ tri n, ch đ chính tr xã h i cũng nh nh ng tính toán chi n l c và l i ích
ố qu c gia.
ị ệ ậ 1.3.2.4 Đ nh h
ướ ng ngành công nghi p ô tô khi gia nh p Asean 2015 : ữ ướ ữ ệ ế ị ậ Sau đây là nh ng cam k t và nh ng đ nh h ng khi Vi ộ t Nam gia nh p c ng
ế ồ đ ng kinh t Asean 2105 :
ế ố ớ ỡ ỏ ướ
G b các chính sách thu đ i v i các n ộ c thành viên trong c ng
ế ố ớ ặ ọ ồ đ ng kinh t Asean 2015 đ i v i m t hàng ô tô vì h cũng s g ẽ ỡ
ế ố ớ ướ ề ộ ố ỏ b các hàng rào thu đ i v i n c ta v m t s ngành hàng khác .
ề ứ ế ế ả ẩ ả ậ
Đ n năm 2018 ph i gi m thu nh p kh u xe ô tô v m c 0% nh ư
ậ ộ ế ồ ế đúng cam k t khi gia nh p c ng đ ng kinh t Asean 2015 .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
18
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ấ ượ ướ
Nâng cao ch t l ng ô tô trong n ệ c thông qua vi c nâng cao t ỷ
ả ắ ướ ộ ệ ộ ị l ẩ n i đ a hoá s n ph m l p ráp trong n ấ c , năng su t lao đ ng ,
ộ ả ụ ấ ọ ậ nâng cao trình đ s n xu t , nâng cao áp d ng khoa h c kĩ thu t
ệ ừ ế ể ả ấ vào s n xu t , ti p thu chuy n giao công ngh t các doanh
ệ ướ nghi p n c ngoài , …
ạ ế ố ớ ể ặ
ự Xây d ng l i chính sách thu đ i v i m t hàng ô tô đ kích thích
ẩ ả ướ ự ộ tiêu dùng s n ph m trong n c và làm đ ng l c giúp doanh
ệ ả ề ơ ấ nghi p s n xu t nhi u h n …
ầ ư ỗ ợ ứ ụ ụ
Đ u t ệ chính th c ngành công nghi p h tr ph c v cho ngành
ụ ệ ệ ế ạ ậ ẩ ấ ả s n xu t ô tô , h n ch nh p kh u ph ki n , linh ki n , thi ế ị t b
ề ạ ả ẩ ơ máy vì đi u đó đ y giá thành cao h n , gi m tính c nh tranh so
ậ ẩ ớ v i xe ô tô nh p kh u .
ể ố ướ ệ
Phát tri n , khai thác t ầ i đa nhu c u trong n c thông qua vi c xây
ơ ở ạ ầ ầ ử ụ ể ỉ ự d ng c s h t ng hoàn ch nh đ tăng nhu c u s d ng xe ô tô
ướ ệ ả ấ ắ ế ỡ trong n c , gián ti p giúp đ các doanh nghi p s n xu t l p ráp
ướ ượ ể ẽ ừ ổ ô tô trong n c bán đ ể c xe . T đó t ng th s giúp phát tri n
ủ ấ ướ ệ ngành công nghi p ô tô c a đ t n c .
ậ ụ ế ộ
ờ V n d ng các hàng rào phi thu quan m t cách khéo léo trong th i
ậ ộ ể ầ ồ ệ gian đ u khi gia nh p c ng đ ng Asean 2015 đ các doanh nghi p
ể ả ấ ẫ v n có th yên tâm s n xu t .
ộ ố ệ ượ ề ậ ươ 1.4 M t s các khái ni m khác đ ế c đ c p đ n trong Ch ng 2 và
ươ Ch ng 3
ỷ ệ ộ ị ả ẩ 1.4.1 T l n i đ a hoá s n ph m :
ỷ ệ ộ ị ỷ ệ ử ụ ụ ệ T l n i đ a hoá là t s d ng các nguyên li u và ph tùng công l
ệ ả ấ ướ ẩ ừ ệ ậ ớ nghi p s n xu t trong n ả c so v i vi c ph i đi nh p kh u t bên ngoài .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
19
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ề ố ẽ ạ Nâng cao t ỷ ệ l hóa là đi u t ộ ệ t , vì s giúp t o vi c làm cho lao đ ng
ướ ụ ợ ể ệ ọ trong n ệ c và phát tri n ngành công nghi p ph tr hay còn g i là công nghi p
ặ ệ ệ ả ấ ỗ ợ h tr , đ c bi t trong các ngành công nghi p s n xu t .
ệ ỗ ợ 1.4.2 Công nghi p h tr :
ệ ả ỗ ợ ệ ấ Công nghi p h tr (CNHT) là các ngành công nghi p s n xu t nguyên
ụ ệ ụ ể ệ ẩ ấ ậ ệ v t li u, ph ki n, ph tùng linh ki n, bán thành ph m đ cung c p cho ngành
ệ ả ế ế ả ẩ ấ ỉ ắ công nghi p s n xu t, ch bi n, l p ráp các s n ph m hoàn ch nh là t ư ệ ả li u s n
ặ ả ấ ẩ xu t ho c s n ph m tiêu dùng.
ỗ ợ ượ ệ ệ ể ữ ộ Vi c phát tri n công nghi p h tr đ c xem là m t trong nh ng chính
ầ ủ ư ệ ể ủ ẩ ự ằ sách u tiên hàng đ u c a Vi t Nam nh m thúc đ y s phát tri n c a ngành công
ệ ệ ệ ạ ầ ẩ nghi p, góp ph n đ y nhanh quá trình công nghi p hóa – hi n đ i hóa đ t n ấ ướ c.
ỗ ợ ự ệ ạ ệ ế ầ Tuy nhiên, th c tr ng ngành công nghi p h tr Vi ữ t Nam còn y u và c n nh ng
ể ể ợ chính sách phù h p đ phát tri n.
ầ ư ướ ệ 1.4.3 Doanh nghi p đ u t n c ngoài (FDI):
ầ ư ự ế ướ Đ u t tr c ti p n c ngoài ( Foreign Direct Investment , vi ế ắ t t t là
ầ ư ứ ủ ạ ướ FDI ) là hình th c đ u t dài h n c a cá nhân hay công ty n c này vào n ướ c
ằ ế ậ ơ ở ả ấ khác b ng cách thi t l p c s s n xu t , kinh doanh . Cá nhân hay công ty n ướ c
ơ ở ả ẽ ắ ề ấ ả ngoài đó s n m quy n qu n lí c s s n xu t kinh doanh này .
ươ ế ớ ư ư ề ạ ị ổ ứ T ch c Th ng m i Th gi ầ i đ a ra đ nh nghĩa nh sau v FDI : Đ u
ế ướ ầ ư ừ ộ ướ ả ộ ướ ư ự t tr c ti p n c ngoài (FDI) x y ra khi m t nhà đ u t m t n t c (n c ch ủ
ượ ộ ướ ầ ư đ u t ) có đ c m t tài s n ả ở ộ ướ m t n c khác (n ớ ầ ư c thu hút đ u t ) cùng v i
ề ả ả ươ ứ ể ệ ả ệ ớ quy n qu n lý tài s n đó. Ph ng di n qu n lý là th đ phân bi t FDI v i các
ầ ớ ụ ườ ầ ư ẫ ả ợ công c tài chính khác. Trong ph n l n tr ả ng h p, c nhà đ u t l n tài s n mà
ườ ả ơ ở ữ ườ ng i đó qu n lý ở ướ n c ngoài là các c s kinh doanh. Trong nh ng tr ợ ng h p
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
20
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ầ ư ườ ự ẹ ả ọ ượ đó, nhà đ u t th ng hay đ oc g i là "công ty m " và các tài s n đ ọ c g i là
"công ty con" hay "chi nhánh công ty".
ể ệ 1.4.4 Chuy n giao công ngh :
ủ ở ữ ở ữ ề ể ệ ệ ệ Chuy n giao quy n s h u công ngh : là vi c ch s h u công ngh
ề ử ụ ữ ế ề ề ể ạ ộ ị chuy n giao toàn b quy n chi m h u, quy n s d ng, quy n đ nh đo t công
ổ ứ ườ ố ượ ệ ợ ượ ệ ngh cho t ch c, cá nhân khác. Tr ng h p công ngh là đ i t ng đ ả c b o
ở ữ ở ữ ệ ể ề ề ệ ộ h quy n s h u công nghi p thì vi c chuy n giao quy n s h u công ngh ệ
ả ượ ề ở ữ ự ệ ệ ể ệ ớ ph i đ c th c hi n cùng v i vi c chuy n giao quy n s h u công nghi p theo
ậ ề ở ữ ủ ị ệ quy đ nh c a pháp lu t v s h u trí tu .
ề ử ụ ệ ổ ể ứ Chuy n giao quy n s d ng công ngh : t ch c, cá nhân cho phép t ổ
ử ụ ệ ủ ứ ch c, cá nhân khác s d ng công ngh c a mình.
ề ử ụ ể ệ ậ ạ ỏ Ph m vi chuy n giao quy n s d ng công ngh do các bên th a thu n bao
g m:ồ
ề ử ụ ề ặ ộ ệ ộ + Đ c quy n ho c không đ c quy n s d ng công ngh ;
ượ ể ạ ặ ượ ạ + Đ c chuy n giao l i ho c không đ ể c chuy n giao l i quy n s ề ử
ứ ệ ụ d ng công ngh cho bên th ba;
ự ử ụ ệ + Lĩnh v c s d ng công ngh ;
ề ượ ả ế ề ượ ệ ậ + Quy n đ c c i ti n công ngh , quy n đ ả ế c nh n thông tin c i ti n
công ngh ;ệ
ề ẩ ả ặ ộ ố ộ ề + Đ c quy n ho c không đ c quy n phân ph i, bán s n ph m do công
ệ ượ ể ạ ngh đ c chuy n giao t o ra;
ổ ượ ạ ệ ượ ả ẩ + Ph m vi lãnh th đ c bán s n ph m do công ngh đ ể c chuy n
ạ giao t o ra;
ệ ượ ề ế + Các quy n khác liên quan đ n công ngh đ ể c chuy n giao.
ườ ố ượ ệ ợ ượ ở ữ ả ộ Tr ng h p công ngh là đ i t ng đ ề c b o h quy n s h u công
ề ử ụ ả ượ ệ ệ ể ệ ự nghi p thì vi c chuy n giao quy n s d ng công ngh ph i đ ệ c th c hi n cùng
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
21
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ề ở ữ ủ ể ệ ệ ị ớ v i vi c chuy n giao quy n s h u công nghi p theo quy đ nh c a pháp lu t v ậ ề
ệ ở ữ s h u trí tu .
ế ệ ế ả 1.4.5 Ti p thu công ngh và bí quy t qu n lí :
ộ ố ườ ợ ố ưở ế ể ng h p, v n cho tăng tr ẫ ng dù thi u v n có th huy Trong m t s tr
ượ ụ ầ ằ ộ ộ đ ng đ ắ ư c ph n nào b ng "chính sách th t l ng bu c b ng". Tuy nhiên, công
ể ế ệ ả ượ ằ ngh và bí quy t qu n lý thì không th có đ c b ng chính sách đó. Thu hút FDI
ộ ướ ẽ ơ ộ ế ệ ừ t ố các công ty đa qu c gia s giúp m t n c có c h i ti p thu công ngh và bí
ế ể ả ề quy t qu n lý kinh doanh mà các công ty này đã tích lũy và phát tri n qua nhi u
ổ ế ữ ệ ả ằ ớ năm và b ng nh ng kho n chi phí l n. Tuy nhiên, vi c ph bi n các công ngh ệ
ả ướ ế ầ ư ụ ề ả và bí quy t qu n lý đó ra c n c thu hút đ u t ộ ấ còn ph thu c r t nhi u vào
ủ ấ ướ ự ế năng l c ti p thu c a đ t n c.
ố ượ ệ ạ 1.4.6 Tăng s l ng vi c làm và đào t o nhân công :
ữ ụ ủ ệ ề ộ ể ạ Vì m t trong nh ng m c đích c a FDI là khai thác các đi u ki n đ đ t
ầ ư ướ ệ ấ ấ ả ố ẽ ượ đ c chi phí s n xu t th p, nên doanh nghi p có v n đ u t n c ngoài s thuê
ướ ề ộ ị ươ ủ ậ ậ ộ m n nhi u lao đ ng đ a ph ư ị ộ ng. Thu nh p c a m t b ph n dân c đ a
ươ ượ ự ệ ẽ ả ưở ế ủ ph ng đ c c i thi n s đóng góp tích c c vào tăng tr ng kinh t ị c a đ a
ươ ướ ề ệ ạ ỹ ph ng. Trong quá trình thuê m n đó, đào t o các k năng ngh nghi p, mà
ề ườ ộ ở ế ẻ ợ ớ ướ ể trong nhi u tr ng h p là m i m và ti n b các n c đang phát tri n thu hút
ẽ ượ ộ ộ ệ ề ạ ấ ộ FDI, s đ c doanh nghi p cung c p. Đi u này t o ra m t đ i ngũ lao đ ng có
ướ ộ ỉ ườ ả ỹ k năng cho n c thu hút FDI. Không ch có lao đ ng thông th ng, mà c các
ị ươ ơ ộ ệ ượ ồ ưỡ nhà chuyên môn đ a ph ng cũng có c h i làm vi c và đ c b i d ệ ng nghi p
ầ ư ướ ố ụ ở v ệ các doanh nghi p có v n đ u t n c ngoài.
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
22
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ạ ướ ả ấ ầ 1.4.7 Tham gia m ng l i s n xu t toàn c u :
ừ ệ ố ỉ Khi thu hút FDI t các công ty đa qu c gia, không ch doanh nghi p có
ầ ư ủ ệ ả ố ố v n đ u t c a công ty đa qu c gia, mà ngay c các doanh nghi p khác trong
ệ ẽ ớ ướ n ệ c có quan h làm ăn v i doanh nghi p đó cũng s tham gia quá trình phân
ậ ộ ướ ầ ư ẽ ự công lao đ ng khu v c. Chính vì v y, n c thu hút đ u t ơ ộ s có c h i tham gia
ướ ả ậ ợ ầ ấ ẩ ấ ẩ ạ m ng l i s n xu t toàn c u thu n l ạ i cho đ y m nh xu t kh u.
ơ ở ạ ầ 1.4.8 C s h t ng giao thông :
ơ ở ạ ầ ể ượ ệ ố ậ ả ể C s h t ng có th đ c hi u là h th ng giao thông v n t i – đ ườ ng
ườ ườ ườ ườ ố ộ ườ b , đ ng song , đ ể ng bi n , đ ắ ng s t , đ ng hàng không , đ ng ng ; h ệ
ệ ố ễ ấ ạ ố ượ ướ th ng liên l c vi n thông , h th ng cung c p năng l ng , n c , v..v .. H ệ
ơ ở ạ ầ ộ ầ ệ ặ ạ ố ọ ọ th ng c s h t ng hi n đ i có m t t m quan tr ng quan tr ng đ c bi ệ ố ớ t đ i v i
ể ủ ọ ề ế ậ ả ả ả ớ ự s phát tri n c a m i n n kinh t , vì nó đ m b o v n t i nhanh chóng v i chi
ố ị ệ ạ ấ ấ ả ả ờ ủ ệ phí th p , đ m b o các quan h liên l c thông su t k p th i , cung c p đ đi n
ủ ề ộ ướ n ạ ộ c cho toàn b ho t đ ng c a n n kinh t ế ấ ướ đ t n ố ậ c . Chính vì v y , các qu c
ể ừ ầ ơ ở ạ ầ ư ự ệ ạ gia phát tri n ngay t ộ đ u đã u tiên xây d ng c s h t ng hi n đ i trong m t
ắ ờ ướ ở ầ ể ế ủ th i gian ng n 2030 năm làm b ự c kh i đ u cho s phát tri n kinh t ấ c a đ t
ướ n c .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
23
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ƯƠ Ự Ạ Ả Ề CH NG 2 : PHÂN TÍCH TH C TR NG V TÌNH HÌNH B O H Ộ
Ả ƯỚ Ấ NGÀNH S N XU T Ô TÔ TRONG N C .
ủ ậ ẩ ệ ờ 2.1 Đánh giá tình hình nh p kh u ô tô c a Vi t Nam trong th i gian qua :
ừ ầ ố ượ ế ế Tính t ế đ u năm đ n h t tháng 10, s l ậ ng ô tô nguyên chi c nh p
ớ ổ ế ẩ ạ ả ỉ ị kh u đ t kho ng 51.000 chi c v i t ng tr giá 1,12 t USD; tăng 76,1% v l ề ượ ng
ố ệ ủ ề ớ ổ ỳ ị ụ và tăng 93% v giá tr so v i cùng k năm 2013. Theo s li u c a T ng c c
ố ướ ệ ả ẩ ậ th ng kê, c tính trong tháng 10/2014, Vi ệ t Nam nh p kh u kho ng 380 tri u
ế ạ ệ ế ị USD ô tô; trong đó ô tô nguyên chi c đ t 7000 chi c; tr giá 150 tri u USD. Theo
ố ệ ậ ả ẩ th ng kê, tháng 9/2014, Vi ế ớ t Nam nh p kh u kho ng 7.000 ô tô nguyên chi c v i
ế ụ ị ườ ệ ố ị ấ ổ t ng tr giá 160 tri u USD . Hàn Qu c ti p t c là th tr ng chính cung c p ô tô
ế ệ ế ố nguyên chi c cho Vi t Nam , ti p theo là Thái Lan , Trung Qu c …
ố ượ ẩ ừ ầ ế ậ ế S l ng ô tô nguyên chi c nh p kh u t đ u năm đ n tháng 10/2014
ụ ổ ố ồ (Ngu n : T ng c c th ng kê )
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
24
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
25
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ố ượ ẩ ậ S l ng ô tô nh p kh u theo tháng năm 2014
ụ ồ ổ ả (Ngu n: T ng c c H i quan).
ừ ầ ố ượ ế ế ế đ u năm đ n h t tháng 10, s l ậ ng ô tô nguyên chi c nh p Tính t
ớ ổ ế ẩ ạ ả ị ỉ kh u đ t kho ng 51.000 chi c v i t ng tr giá 1,12 t USD; tăng 76,1% v l ề ượ ng
ề ớ ỳ ị và tăng 93% v giá tr so v i cùng k năm 2013. Tính chung 10 tháng năm 2014,
ế ả ẩ ậ ổ ị ạ giá tr ô tô nguyên chi c nh p kh u đóng góp kho ng 0,92% vào t ng kim ng ch
ẩ ủ ả ướ ậ nh p kh u c a c n c.
ớ ố ộ ưở ự ế ư ệ ẽ ạ V i t c đ tăng tr ạ ng m nh m nh hi n nay, d ki n kim ng ch
ế ẽ ấ ậ ẩ ỉ nh p kh u ô tô s cán đích tăng g p đôi năm ngoái. Ch tính đ n tháng 10/2014,
ẩ ạ ậ ượ ấ ủ ả ổ kim ng ch nh p kh u ôtô cũng đã v ạ t r t xa t ng kim ng ch c a c năm 2013,
ế ế ớ ỷ ệ ớ ụ ể c th là 51.000 chi c so v i 34.500 chi c và 1,12 t USD so v i 709 tri u USD
năm 2013.
ộ ố ạ ế ế ả ẩ ậ ơ Do thu nh p kh u dành cho m t s lo i xe h i nguyên chi c gi m v ề
ừ ầ ộ ố ướ ượ ơ ộ ưở ư 50% t đ u năm 2014. Nhân c h i này, m t s n c đ c h ng u đãi thu ế
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
26
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ố ượ ư ậ ả ấ ố su t này nh Thái Lan, Hàn Qu c, Nh t B n… đã nhanh tay tăng s l ng xe
ậ ệ ẩ nh p kh u vào Vi t Nam .
ớ ướ ệ ủ ế ậ V i các dòng xe sang tr c đây , Vi t Nam ch y u nh p kh u t ẩ ừ ứ Đ c ,
ư ầ ạ ổ ẩ ừ ậ Anh, Pháp . Nh ng g n đây , trong năm 2013 l i n i lên xe nh p kh u t Hàn
ậ ả ố ố ố ơ ộ Qu c , Thái Lan , Trung Qu c , Nh t B n … Đây chính là các qu c gia có c h i
ộ ố ấ ư ế ố ưở h ế ự ng thu su t u đãi dành cho khu v c Asean và m t s qu c gia đã kí k t
ệ ươ ướ ị hi p đ nh th ạ ớ ng m i v i các n ố c trong kh i Asean .
ư ậ ộ ế ậ ạ ẩ ặ ầ Nh v y, m c dù thu c nhóm hàng c n h n ch nh p kh u, song s ố
ề ậ ẩ ệ ụ ượ l ế ng ô tô nguyên chi c nh p kh u v Vi t Nam liên t c tăng cao trong
ế ụ ố ớ ứ ớ ữ ừ ộ nh ng tháng v a qua. Đây ti p t c là m t thách th c l n đ i v i các nhà
ộ ị ấ ườ ệ ư ậ ả s n xu t xe n i đ a khi ng i Vi t Nam có thu nh p đã tăng lên nh ng xu
ướ ế ư ạ ẫ ị ườ ồ ế h ng tiêu dùng đ ngo i v n chi m u th , th tr ng trong n ướ ầ c c n
ồ ầ ớ ủ ể ệ ả ả ấ ộ ị ph i có ngu n c u l n đ đ kích thích các doanh nghi p s n xu t n i đ a
ề ứ ế ế ấ ả ậ ả ẩ gia tăng s n xu t. Khi thu nh p kh u xe ô tô gi m v m c 50% khi n cho
ộ ố ẫ ỉ ằ ủ ẩ ắ ậ ướ giá m t s m u xe nh p kh u ch b ng giá c a xe l p ráp trong n ế c . N u
ế ụ ế ả ộ ế ti p t c gi m thu theo l ế ề trình đ n năm 2018 v 0% theo đúng cam k t
ự ớ ẽ ạ ắ ướ ả Asean 2015 thì s t o ra áp l c l n cho xe l p ráp trong n c ph i tìm cách
ể ạ ơ ọ ẽ ế ấ ả ả ằ gi m giá th p h n đ c nh tranh b ng m i cách , n u không s ph i thay
ổ ươ ứ ể ậ ặ ẩ đ i ph ng th c ho c chuy n sang nh p kh u .
ạ ộ ủ ả ấ ệ ờ 2.2 Đánh giá ho t đ ng s n xu t ô tô c a Vi t Nam trong th i gian qua :
ề ố ượ ừ ệ ả Kho ng ch ng 10 năm qua, ngoài vi c tăng nhanh v s l ng các doanh
ạ ộ ỗ ự ự ệ ố ự ầ nghi p ho t đ ng trong lĩnh v c ô tô và n l c tăng doanh s bán hàng thì s đ u
ệ ả ế ấ ượ ề ề ẫ ỷ ệ ộ ị ư t chi u sâu (v công ngh , c i ti n m u mã, ch t l ng, tăng t n i đ a hóa, l
ứ ạ ị ể ả ẫ ố gia tăng giá tr ) đ tăng s c c nh tranh… v n còn là kho ng tr ng mênh mông.
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
27
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ượ ự ợ ữ ế ư ạ Ch a t o đ c s h p tác, liên k t và chuyên môn hoá gi a các doanh
ệ ả ấ ắ ụ ệ ệ ả ấ nghi p trong vi c s n xu t, l p ráp ôtô và s n xu t ph tùng linh ki n. Và cũng
ư ượ ậ ệ ệ ố ấ ả ch a hình thành đ ấ c h th ng các nhà cung c p nguyên v t li u và s n xu t
ệ ớ linh ki n quy mô l n.
ầ ư ệ ệ ệ ả ấ Có quá ít các doanh nghi p hi n nay không đ u t vào vi c s n xu t linh
ụ ệ ế ị ắ ế ể ượ ki n , ph tùng , các thi t b l p ráp , các chi ti t đ hình thành nên đ ộ c m t
ị ườ ế ằ ư ủ ứ ớ ỉ chi c xe ô tô hoàn ch nh vì cho r ng th tr ng ch a đ s c l n và không bõ công
ệ ứ ứ ậ ế ẳ ể ầ ư ư đ đ u t nh ng n u các doanh nghi p c có suy nghĩ nh v y thì ch ng bao gi ờ
ệ ượ ệ Vi t Nam có đ ỗ ợ c ngành công nghi p h tr .
ệ ỷ ệ ộ ị ệ ẳ ớ ị Ngành công nghi p ôtô cũng kh ng đ nh s m vi c t n i đ a hóa, l
ự ự ạ ượ ư ư ấ ẫ ả ề nh ng th c s ngành s n xu t này v n ch a đ t đ c tiêu chí đ ra. T l ỷ ệ ộ n i
ụ ề ẫ ấ ớ ị đ a hóa v n th p so v i m c tiêu đ ra là 40% vào năm 2005 và 60% vào năm
ố ớ ụ ư ạ ả ư ệ 2010 đ i v i lo i xe thông d ng nh xe t i, xe khách, xe con. Nh ng hi n nay t ỷ
ỉ ầ ể ệ ố ờ ệ ộ ị l n i đ a hoá ch g n con s 30% vào th i đi m hi n nay .
ỏ ẻ ấ ự ậ ế ắ ả Quy mô s n xu t nh l , không có s t p trung g n k t trong khi yêu t ố
ể ậ ầ ở ệ ả ấ ở ấ ứ phát tri n t p trung c n có ngành công nghi p s n xu t ô tô b t c đâu . Vì
ự ề ấ ồ ể nó giúp ngành có s phát tri n đ ng đ u và nh t quán .
ạ ộ ề ả ấ ướ 2.3 Đánh giá v ho t đ ng s n xu t ô tô trong các n ố c thành viên kh i
ủ ế Asean ( ch y u là Thái Lan , Malaysia , Indonesia )
ớ ủ ư ổ Indonesia đang n i lên nh trung tâm ôtô m i c a Đông Nam Á, bên
ầ ố ủ ự ể ố ọ ệ ạ c nh Thái Lan. S phát tri n th n t c c a qu c gia này là bài h c kinh nghi m
ướ ỗ ả ẩ ầ ọ ữ cho nh ng n c có tham v ng tham gia vào chu i s n ph m toàn c u mang
ư ề ị ệ ướ nhi u giá tr nh ôtô. Trong đó có Vi ữ t Nam. Nh ng so sánh d ự i đây d a trên s ố
ự ế ị ườ ủ ệ ủ li u c a báo cáo c a hãng IHS và th c t th tr ấ ng. Năm 2012, Indonesia xu t
ụ ộ ị ệ ế ấ ẩ ầ ỷ ọ ỏ ưở x ng 1 tri u xe. Đa ph n là tiêu th n i đ a. Xu t kh u chi m t tr ng nh . Có
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
28
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ơ ở ấ ướ ạ ế ả ậ ớ t i 95% xe h i đ t n c v n đ o là xe Nh t. Trong đó Toyota chi m 36,7% th ị
ầ ph n (năm 2012).
ị ườ ấ ở ờ Thái Lan là th tr ớ ng ôtô l n nh t ồ Đông Nam Á, đ ng th i là trung
ề ả ả ầ ấ ồ tâm s n xu t xe toàn c u cho nhi u hãng, bao g m c Honda và và Ford. Trong
ơ ớ ả ấ ớ ả ấ đó, Toyota là nhà s n xu t xe h i l n nh t, v i 850.000 xe vào năm 2013, kho ng
ướ ạ ừ ầ ẩ ấ 445.000 bán trong n ố c, s còn l i xu t kh u. T đ u năm ngoái, hãng đã đ t k ặ ế
ả ượ ạ ớ ho ch tăng s n l ng thêm 200.000 xe trong vòng 34 năm t i.
ả ượ ổ ệ ệ T ng s n l ng ngành công nghi p lên 1,25 tri u xe, trong đó 250.000
ả ấ ấ ẩ ả xe dành cho xu t kh u vào năm 2020. Năm ngoái, Malaysia s n xu t kho ng
ơ ướ ệ ế ấ ẩ ố 570.000 xe và xu t kh u 20.000 chi c. Con s này là m ủ c c a Vi t Nam,
ớ ơ ư ệ ấ ả nh ng thua xa Thái Lan, v i h n 2 tri u ôtô s n xu t trong năm 2013, trong khi
ượ ế ố ấ ả ớ ượ ờ Indonesia đã v ệ t m c 1 tri u chi c , t t c nh chính sách m i đ c ban hành
ủ ủ ụ ấ ằ ừ t Chính ph c a Malaysia . Chính sách này cũng nh m m c đích tăng g p đôi
ụ ệ ạ ạ ẩ ấ ỷ ỷ kim ng ch xu t kh u ph tùng và linh ki n ôtô, đ t 10 t ringgit (3 t USD) vào
năm 2020.
ướ ề ệ ả C 3 n ộ ặ c Thái Lan , Malaysia và Indonesia hi n nay đ u có m t đ c
ủ ế ấ ượ ể ả ấ ố đi m s n xu t ch y u các dòng xe có giá trung bình , ch t l ng t t và ti ế t
ệ ệ ệ ớ ườ ụ ụ ướ ớ ki m nhiên li u , thân thi n v i môi tr ng ph c v tiêu dùng trong n c l n và
ướ ố ượ ụ ậ ủ ế các n ậ c lân c n , t n d ng s l ng dân đông và khai thác ch y u tiêu th ụ
ướ ể ấ ướ ể trong n ề ả c đ kích thích n n s n xu t ô tô trong n c phát tri n .
ủ ủ ướ ữ ề ế Các Chính ph c a 3 n ế c này đ u có nh ng chính sách thu tính đ n
ể ệ ể ấ ợ ờ ổ ị ướ th i đi m nay là r t phù h p và n đ nh đ các doanh nghi p trong n c an tâm
ứ ữ ầ ấ ướ ề ấ ộ ả s n xu t . Nh ng nhà đ ng đ u các n c đ u có các chính sách r t linh đ ng phù
ả ấ ớ ướ ự ượ ư ợ h p v i tình hình s n xu t trong n c và khu v c , các chính sách đ c đ a vào
ự ổ ự ệ ễ ể ấ ị ạ ộ th c ti n nhanh chóng đ doanh nghi p không m t đi s n đ nh trong ho t đ ng
ể ệ ề ể ậ ộ và có th phát tri n trong đi u ki n h i nh p .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
29
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ả ộ ả ủ ấ ệ ờ 2.4 Đánh giá chính sách b o h s n xu t ô tô c a Vi t Nam trong th i gian
qua:
ệ ị ỉ ợ ữ Hi p đ nh Asean 2015 không ch có l ự i cho nh ng thành viên trong khu v c
ơ ộ ự ẫ ấ ộ ợ ở mà còn là c h i c c kì h p d n và là m t món l ệ i béo b cho các doanh nghi p
ướ ầ ư ướ ố ấ ả s n xu t ô tô n c ngoài khi đ u t vào các n c trong kh i Asean đ đ ể ượ c
ứ ư ế ợ ệ ậ ưở h ng m c thu quan u đãi và tăng l i nhu n thông qua vi c phân ph i đ ố ượ c
ự ế ả ố ớ ẻ ậ ẩ ạ tr c ti p s n ph m ô tô trong kh i v i chi phí nhân công giá r . Vì v y tính c nh
ướ ề ả ẩ ắ ớ ữ tranh gi a các n c v i nhau v s n ph m ô tô ngày càng kh c nghi ệ ơ t h n .
ủ ủ ề ỏ ướ ự Đi u đó đòi h i các các Chính ph c a các n ự c trong khu v c Asean xây d ng
ự ữ ả ấ ộ ướ ể ả và th c thi nh ng chính sách b o h ngành s n xu t ô tô trong n c đ không b ị
ị ườ ế ắ ớ ấ ướ ế ẫ ạ các “ ông l n “ n m h t th tr ng , d n đ n tình tr ng đ t n c không th t ể ự
ấ ổ ẩ ừ ướ ế ề ả ậ ộ ả s n xu t n i m t chi c ô tô mà đ u ph i đi nh p kh u t n c khác .
ả ộ ạ ả ủ ự ệ ạ ệ 2.4.1 Th c tr ng và tính hi u qu c a chính sách b o h t i Vi t Nam
ủ ệ ệ ụ ệ ế ỉ ể ạ t Nam ch áp d ng bi n pháp thu quan đ h n Hi n nay , Chính ph Vi
ế ậ ẩ ủ ế ế ế ậ ẩ ch nh p kh u xe ô tô t ừ ướ n c ngoài vào là ch y u : thu nh p kh u , thu tiêu
ệ ế ướ ạ ế ậ ạ ị ụ ặ th đ c bi t , giá tr gia tăng và thu tr ậ c b , đánh thu th t m nh vào xe nh p
ể ế ẩ ườ ướ ả ư ấ kh u đ khuy n khích ng i dân tiêu dùng xe trong n ệ c s n xu t nh ng li u
ự ự ệ ệ ả ấ ướ ả bi n pháp này có th c s hi u qu khi ngành s n xu t ô tô trong n c không phát
ự ự ể ệ ể ế ậ ẩ ờ ế tri n kiph th i theo bi n pháp đánh thu này . Đ thu nh p kh u th c s có tác
ả ấ ướ ả ượ ệ ụ d ng thì các doanh nghi p s n xu t ô tô trong n c ph i nâng cao đ ấ c ch t
ấ ể ả ạ ấ ả ả ẩ ả ẩ ượ l ư ng s n ph m , h th p chi phí s n xu t đ gi m giá thành s n ph m nh ng
ả ấ ướ ỉ ự ế ể do ngành s n xu t ô tô trong n c còn quá non y u nên không th ch d a vào
ự ủ ệ ướ ỗ ợ ệ ầ năng l c c a riêng doanh nghi p trong n c mà c n các bi n pháp h tr khác
ướ ể ả ả ẩ ộ ướ ủ c a Nhà n c đ nâng cao thêm tính b o h cho s n ph m ô tô trong n c .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
30
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ử ụ ế ế ấ ạ Các lo i thu , phí khi n giá và chi phí s d ng xe cao ng t ng ưở ng
ữ ả ớ ạ ị ừ ề không nh ng không gi m, mà m i đây, l i còn có đ ngh t ả phía H i quan v ề
ụ ặ ệ ế ệ ớ ằ vi c tăng thu tiêu th đ c bi ầ ở t v i xe dung tích 3 lít tr lên, nh m bù vào ph n
ụ ế ế ẩ ậ ả ừ ầ ả ả thi u h t khi ph i gi m thu nh p kh u ( t 100% gi m còn 90% và g n đây
ỷ ừ ư ậ ấ ả ố ớ nh t gi m xu ng còn 60% v i xe dung tích 2 lít ) . Và nh hai th p k v a qua,
ể ặ ấ ộ ị ướ ể ẫ v n không th đ t ra m t chính sách nh t quán trong đ nh h ừ ng phát tri n: V a
ừ ậ ế ượ ể ạ ạ ố mu n ngành ôtô phát tri n, v a l p quy ho ch giao thông h n ch l ơ ng xe h i
ở ứ ệ ế vào năm 2020 m c 3,5 tri u chi c.
ự ủ ượ ụ ề ồ Ngoài ra , do không t ch đ ệ c v ngu n linh ki n , ph tùng , máy
ướ ệ ạ ượ ể ố ề móc trong n c mà hi n t i thì không làm gì đ ộ ớ ấ c đ đ i phó v i v n đ đó m t
ự ự ướ ế ễ ậ ẩ ả cách t l c nên Nhà n ặ c đã có chính sách gi m ho c mi n thu nh p kh u linh
ụ ệ ế ừ ể ẫ ể ố ki n , ph tùng , chi ti t mày t Trung Qu c hay Thái Lan đ v n có th duy trì
ấ ắ ướ ự ế ệ ệ ả ớ ả s n xu t, l p ráp trong n c v i cam k t là doanh nghi p ph i th c hi n đ ượ c
ứ ầ ả ậ ả ẩ ỷ ệ ộ ị t n i đ a hoá s n ph m lên m c ph n trăm đã tho thu n , hi n t ệ ạ ỷ ệ ộ n i i t l l
ạ ệ ứ ư ộ ỉ ạ ị đ a hoá t i Vi t Nam ch giao đ ng xung quanh m c 20% nh ng t i Thái Lan đã
ư ệ ệ ạ ợ ụ ệ ể là 80% . Nh ng các doanh nghi p Vi t Nam l i d ng vi c đó đ khai giá lên i l
ộ ợ ừ ằ ả ứ ả ế ậ cao nh m chu c l i t ộ ằ chính sách thu đó . Vì v y không ph i c b o h b ng
ươ ệ ỗ ợ ủ ế ệ ả ph ng pháp thu là có tính hi u qu . Vô tình chung vi c h tr c a Chính ph ủ
ấ ả ướ ệ ố ớ đ i v i các doanh nghi p s n xu t ô tô trong n c đã làm cho chính các doanh
ự ậ ự ả ấ ệ nghi p này ỷ ạ l i và không t ộ thân v n đ ng , không t ứ ẫ s n xu t , nghiên c u d n
ệ ả ấ ạ ạ ướ ế đ n tình tr ng hàng lo t các doanh nghi p s n xu t xe ô tô trong n c và các nhà
ệ ấ ướ ộ ả ủ ấ ộ ả s n xu t linh ki n trong n c không đ trình đ s n xu t m t cái thân máy xe ô
ắ ề ả ố ế ộ ượ ả tô hay đ n c l p xe thu c dòng xe đ t ti n cũng không làm đ c mà ph i đi
ậ ừ nh p t bên ngoài .
ủ ả ả ặ ề ấ ậ ộ ệ => H u qu n ng n nh t trong vi c Chính ph b o h cho các doanh
ệ ướ ượ ầ ư ướ nghi p ô tô trong n c này là thay vì thu hút đ ề c nhi u đ u t n c ngoài đ ể
ể ả ấ ướ ệ ấ ờ phát tri n s n xu t ô tô trong n ả c nh các nhà máy s n xu t linh ki n , ph ụ
ướ ề ả ặ ấ ượ ủ ứ ả ẵ tùng có s n trong n c luôn đ đáp ng v c m t giá c và ch t l ư ng nh ng
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
31
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ượ ệ ấ ồ ạ l i hoàn toàn không có đ ỗ ợ c ngành công nghi p h tr đó và m t ngu n đ u t ầ ư
ế ả ệ ệ ấ ạ ấ ướ ướ n c ngoài , m t luôn công ngh , bí quy t s n xu t hi n đ i vào các n c khác
ư ướ ự ẻ ồ ư cũng có ngu n nhân công giá r trong cùng khu v c nh n c Thái Lan nh ví d ụ
ứ ầ ướ ớ ầ ượ ậ ủ ư ậ t p đoàn ô tô Đ c ph n d i , các t p đoàn l n l n l ậ t nh Mazda c a Nh t
ủ ả ố ỏ ệ ầ ư ể ơ ị B n , Huyndai c a Hàn Qu c đã b Vi t Nam , n i có ý đ nh đ u t đ sang các
ướ n c Thái Lan và Malaysia .
ạ ể ấ ượ ầ Tóm l i trong ph n này chúng ta có th th y đ ả c các chính sách b o
ộ ủ ướ ố ớ ệ ấ ả ướ h c a Nhà n c hi n nay đ i v i ngành s n xu t ô tô trong n ư c là ch a
ự ậ ợ ơ ể ể ế ẫ ượ ự h p lí d n đ n các nguy c có th không th làm v c d y đ c s phát
ế ẽ ả ể ủ ứ ế ấ ả ậ ờ ạ tri n c a ngành s n xu t ô tô vì th i h n cam k t s gi m m c thu nh p
ắ ớ ầ ệ ế ị ố ẩ kh u xu ng 0% vào năm 2018 đang s p t i g n khi kí k t hi p đ nh Asean
ướ ự ư ộ ầ ấ ả 2015 . T t c các n c trong khu v c Asean h u nh đã có m t chính sách
ầ ư ả ế ớ ể ớ ấ ụ ể ể c th đ thu hút các nhà đ u t s n xu t ô tô l n trên th gi i đ phát
ể ả ấ ướ ỉ ệ tri n ngành s n xu t ô tô trong n ư c mình nh ng ch có Vi t Nam là các
ẫ ở ạ ờ ợ ướ chính sách v n d ng ch đ i trong khi các n ụ ể c đó đã c th hoá và áp
ụ ộ ỉ d ng m t cách hoàn ch nh .
ớ ể ạ ướ 2.4.2 So sánh v i các chính sách phát tri n ô tô t i các n ự c trong khu v c
Asean
ệ ề ướ c khác đang Hi n nay Thái Lan , Indonesia , Malaysia hay nhi u các n
ở ử ộ ủ ả ấ ướ ậ ử ụ s d ng chính sách m c a h i nh p vì ngành s n xu t ô tô c a các n c đó đã
ể ề ế ươ ư ở ứ ộ ệ ầ phát tri n và không c n nhi u đ n các ph ả ng th c b o h nh Vi t Nam .
ướ ự ể ả ằ ộ ớ Các n ể c này quan đi m r ng b o h mà không đi đôi v i xây d ng , phát tri n
ướ ư ự ả ộ ị ể ắ ấ ấ ẩ ả ơ ừ t ữ nh ng b c đ n gi n nh t nh t s n xu t các ph m n i đ a đ l p ráp xe
ướ ệ ạ ả ể ự trong n ộ c thì càng b o h doanh nghi p l i càng không th t ể mình phát tri n
ụ ể ấ ướ ị ườ ượ đ c . Ví d đi n hình nh t là 5 năm tr ừ c, Malaysia t ng là th tr ng ôtô hàng
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
32
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ụ ư ệ ấ ằ ầ ớ ầ đ u Đông Nam Á, v i quy mô g n b ng Thái Lan nh ng hi n th t lùi r t xa.
ệ ư ố ệ Nguyên nhân chính là do vi c u đãi t i đa cho các doanh nghi p ôtô nhà n ướ c.
ư ệ ế ế ẩ ậ Cũng nh Vi ả t Nam, thu nh p kh u xe nguyên chi c vào Malaysisa đang gi m
ụ ặ ư ủ ế ị ệ ẫ ấ ừ ầ d n theo quy đ nh c a AFTA, nh ng thu tiêu th đ c bi t v n còn r t cao, t 65
ạ ụ ế ễ ế đ n 105% ; Thái Lan l i áp d ng chính sách mi n thu hoàn toàn 100% cho các
ệ ướ ầ ư ệ ế doanh nghi p n ớ ố c ngoài v i v n đ u t ệ trên 200 tri u USD , khuy n khích vi c
ỗ ợ ệ ể ỗ ợ ệ ả ấ chuy n giao công ngh và h tr ngành công nghi p h tr là s n xu t linh
ụ ụ ệ ả ệ ế ạ ậ ắ ẩ ấ ki n , máy móc ph c v cho vi c s n xu t , l p ráp xe ô tô , h n ch nh p kh u
ỗ ợ ừ ướ ả ẹ ầ ư ẩ các s n ph m h tr t n c ngoài ho c t ặ ừ ướ n c m đ u t vào Thái Lan .
ủ ệ ướ ư ế ả Ngoài ra vi c chính ph các n ồ c này u đãi bao g m gi m thu và tr ợ
ự ầ ư ấ ự ấ ấ ẽ ượ c p s đ ả c cung c p cho các nhà s n xu t d a vào s đ u t trong n ướ ủ c c a
ể ượ ỗ ợ ủ ữ ệ ộ ọ h . Đây cũng có th đ c coi m t trong nh ng bi n pháp h tr c a Chính ph ủ
ướ ự các n c trong khu v c Asean .
ự ệ ế ạ ậ ứ T p đoàn ô tô Volkswagen ( Đ c ) đang th c hi n k ho ch đ u t ầ ư ớ l n
ự ớ ộ ơ ả vào Đông Nam Á . M i đây , Volkswagen đã n p đ n xin xây d ng nhà máy s n
ấ ạ ươ ủ ướ ế xu t ô tô t i Thái Lan , theo ch ng trình c a n ễ c này là mi n thu doanh
ầ ư ệ ả ấ ệ ạ ở nghi p FDI s n xu t ô tô khi đ u t 200 tri u USD tr lên , đ t 100.000 xe sau 4
ứ ế ề ả ấ ả ạ ộ năm chính th c ho t đ ng s n xu t vào năm 2019 . Vì th nhi u kh năng
ẽ ầ ư ơ ể ưở ủ Volkswagen s đ u t ệ h n 200 tri u USD đ h ng chính sách này c a Thái Lan
ừ ệ ọ ố . Năm 2008 , Volkswagen đ ng ti ế ộ t l Vi t Nam cũng l t trong các qu c gia
ủ ậ ướ ư ế ị ờ Đông Nam Á trong chi n d ch “ H ng Đông “ c a t p đoàn này nh ng gi thì đã
rõ .
ệ ư ế ệ ậ ớ Song hành v i vi c u đãi thu thu nh p doanh nghi p FDI đó là các
ố ớ ả ư ủ ể ả kho n u đãi khác c a Indonesia , Thái Lan và Malaysia đ i v i phát tri n s n
ệ ấ ị ườ ứ ấ ạ xu t linh ki n r t m nh , theo hãng nghiên c u th tr ứ ng Frost & Sullivan, m c
ưở ề ả ệ ằ ấ ạ ạ ố tăng tr ng v s n xu t linh ki n ô tô h ng năm t i 3 qu c gia trên đ t 12,9%
ơ ộ ủ ệ ả ạ ấ trong giai đo n 20102011. Trong khi đó, c h i c a các doanh nghi p s n xu t
ệ ỏ ẹ ở ờ ờ ị ệ ạ ệ linh ki n Vi t Nam càng m m t vì quy mô nh h p ể th i đi m hi n t ệ i và vi c
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
33
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ở ử ị ườ ự ế ệ ẩ ả ắ ậ ớ m c a th tr ng cho xe nh p kh u v i thu 0% s p ph i th c hi n theo cam
ế k t vào năm 2014 .
ệ ạ ở ủ ọ ứ ả ấ ướ Hi n t i Thái Lan ngành s n xu t ô tô c a h đang đ ng tr c nguy
ố ệ ủ ấ ổ ữ ả ấ ặ ả ị ơ ị ụ c b s t gi m n ng vì b t n chính tr , Nh ng s li u c a ngành s n xu t ô tô
ấ ự ố ủ ừ ứ ộ ố Thái Lan tháng 4 v a qua là m t minh ch ng cho th y s xu ng d c c a ngành
ả ượ ả ả ố ớ ơ ớ này. S n l ng gi m 25,6%, doanh s bán hàng gi m t i h n 1/3 so v i cùng k ỳ
ư ấ ị ườ ứ ậ ố năm ngoái. Cu i tháng 5, T p đoàn T v n và nghiên c u th tr ng Ipsos
ả ạ ấ ướ ả ượ ơ Business Consulting đã ph i h th p c tính s n l ủ ng xe h i năm 2014 c a
ả ượ ự ệ ấ ướ ủ Thái Lan. Hi n, công ty này d đoán s n l ng c a “đ t n c Chùa Vàng” s ẽ
ả ươ ươ ẽ ắ ệ ả ồ gi m 16% (t ng đ ờ ng 2,1 tri u ô tô) đ ng th i, ngành này s c t gi m t ừ
35.000 45.000 công nhân trong năm 2014.
ệ ề ứ ấ ạ ộ ự M t minh ch ng cho th y rõ ràng s linh ho t trong vi c đ ra các chính
ủ ủ ướ ủ ố sách c a Chính ph c a n c Malaysia là thành viên trong kh i Asean đó là : B ộ
ươ ạ ổ ứ ọ ố ớ Th ng m i Malaysia ngày 20/1 t ế ch c h p báo công b chính sách m i khuy n
ế ố ớ ư ả ấ ả ướ ằ khích s n xu t ôtô, tăng u đãi, gi m đánh thu đ i v i xe n c ngoài, nh m thu
ầ ư ữ ả ồ ổ hút nh ng kho n đ u t ổ kh ng l đang đ vào Thái Lan và Indonesia vì tình hình
ị ấ ổ ủ ữ ế ầ ắ ớ ầ chính tr b t n c a Thái Lan g n đây . Chính sách m i nh m đ n nh ng nhà đ u
ỏ ế ứ ấ ầ ộ ự ệ ệ ư t ả đáp ng yêu c u s n xu t ôtô nh , ti t ki m nhiên li u. Đây là m t s thay
ướ ộ ị ả ộ ớ ổ ớ đ i l n so v i chính sách tr ộ c đây chăm chăm b o h các hãng xe n i đ a thu c
ướ ộ ố ỉ ấ ế ạ ở ữ s h u nhà n c là Proton và Perodua, khi ch c p phép h n ch cho m t s hãng
ữ ẫ ộ ớ ở ướ ơ xe, v i nh ng m u xe có đ ng c dung tích 1,8 lít tr lên , 5 năm tr c, Malaysia
ị ườ ầ ầ ằ ớ ừ t ng là th tr ng ôtô hàng đ u Đông Nam Á, v i quy mô g n b ng Thái Lan
ệ ư ư ụ ệ ấ ố nh ng hi n th t lùi r t xa. Nguyên nhân chính là do vi c u đãi t i đa cho các
ướ ệ ị ướ ả ạ ệ doanh nghi p ô tô nhà n c. Vi t Nam cũng đang b v ng ph i tình tr ng đó
ư ướ ử ạ ư ệ Malaysia nh 5 năm tr ớ c nh ng Malaysia đã s m phát hi n và s a l i các chính
ứ ạ ượ ị ườ ầ ủ ẫ ố ằ sách nh m c u l i đ c th tr ng ô tô v n d n đ u c a mình .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
34
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ế ệ ề ị ờ ủ ướ 2.4.3 Ngh ch lí v chính sách đánh thu xe ô tô hi n gi c a nhà n c Vi ệ t
ủ ầ ườ ướ Nam và nhu c u tiêu dùng c a ng i dân trong n c :
ệ ả ộ ộ ạ ệ Doanh nghi p Vinaxukhi đã làm m t cu c kh o sát t i Vi t Nam cho
ấ ạ ớ ố ộ ố th y t i nông thôn có t i 50% s h gia đình mong mu n mua ô tô đ v n t ể ậ ả i
ể ố ố ạ hàng hóa và đi l ạ ở i, thành ph có 80% mong mu n có ô tô đ đi l i. Tuy nhiên ô
ở ệ ế ệ ẻ ả ắ ả ố tô Vi t Nam hi n nay giá quá đ t. Mu n có xe r thì ph i gi m thu , phí, h ỗ
ợ ư ự ề ệ ế ẫ ả ấ tr ệ doanh nghi p s n xu t. Nh ng đ n nay đi u này v n không th c hi n
ụ ể ừ ướ ớ ấ ế ể ờ ượ đ c.L y ví d đi n hình : T tr c t ụ ặ i nay, th i đi m đánh thu tiêu th đ c
ệ ớ ế ậ ở ứ ẩ ậ bi ẩ t v i xe nh p kh u nguyên chi c là ngay khâu nh p kh u, t c là theo giá
ướ ụ ặ ế ể ế ấ ả ồ CIF có c ớ c và phí b o hi m r i nhân v i thu su t thu tiêu th đ c bi ệ t.
ắ ớ ướ ụ ặ ể ờ ệ Trong khi đó, v i xe l p ráp trong n c, th i đi m tính tiêu th đ c bi t là khi
ụ ặ ứ ế ạ ệ ộ bán ra cho đ i lý, nghĩa là m c giá đã tính thu tiêu th đ c bi t đã c ng thêm c ả
ủ ệ ậ ướ ể ừ ơ ả ậ ạ ợ l i nhu n c a doanh nghi p , c c v n chuy n t ấ ế n i s n xu t đ n đ i lí và
ộ ố ư ậ ụ ặ ứ ứ ế ể ệ ủ m t s chi phí khác . Nh v y m c giá đ tính m c thu tiêu th đ c bi t c a xe
ướ ươ ươ ụ ặ ứ ớ ệ ớ ậ trong n c không t ng đ ng v i m c giá tiêu th đ c bi ẩ t v i xe nh p kh u
nguyên chi c. ế
ề ở ấ ư ớ V n đ ụ ể ự đây là chính sách đ a ra đ th c thi không đúng v i m c
ệ ả ộ ủ ệ ướ tiêu c a vi c b o h cho các doanh nghi p trong n c . Trong khi chính Nhà
ướ ườ ướ ằ ế n ố c mu n ng ụ i dân tiêu th xe trong n ậ c b ng cách đánh thu nh p
ố ớ ạ ẩ ướ ậ ẩ kh u 60% đ i v i lo i xe n ả ể c ngoài nh p kh u đ kích thích ngành s n
ấ ướ ư ế ể ẳ xu t trong n c phát tri n . Nh ng chính sách thu này ch ng khác gì l ạ i
ủ ướ ộ ấ ạ làm giá c a xe ô tô trong n ề ặ c đ i cao thêm , m t đi tính c nh tranh v m t
ế ớ ế ự ớ ẩ ậ giá v i các xe nh p kh u trong cùng khu v c và th gi i . N u đ t tr ặ ườ ng
ợ ườ ệ h p là ng ế i tiêu dùng thì n u giá xe trong n ướ ạ c l i không khác bi t quá
ỏ ề ớ ọ ể ề ậ ẩ ậ ằ nhi u v i xe nh p kh u thì h thà r ng b ti n ra thêm đ mua xe nh p
ứ ẩ ướ ướ ố ế kh u ch không tiêu dùng xe trong n c . Nhà n c mu n khuy n khích
ư ạ ị ệ ả ậ ệ doanh nghi p nh ng l ố i không mu n ch u thi t trong kho n thu nh p thu ế
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
35
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ế ệ ẵ ậ trong khi Thái Lan s n sàng không đánh thu thu nh p doanh nghi p FDI
ể ể ả ấ ướ ệ ế đ phát tri n ngành s n xu t trong n c , n u so sánh thì vi c Nhà n ướ c
ậ ự ả ệ ế ướ ấ ẳ th t s gi m thu cho doanh nghi p trong n c ch ng th m thoát vào đâu
ữ ế ướ ụ ể ộ ạ ị n u có nh ng b ế c chính sách ho ch đ nh ti p theo m t cách c th và
ự th c thi nghiêm túc sau này .
ượ ủ ể ệ ụ 2.4.4 Nh c đi m c a các chính sách mà Vi t Nam đang áp d ng đ b o h ể ả ộ
ả ướ ấ ngành s n xu t ô tô trong n c :
ượ ự ệ ệ ẽ ẩ ị Xác đ nh đ c vi c xây d ng ngành công nghi p ô tô thì s thúc đ y kinh
ệ ữ ề ừ ệ ệ ế ế ạ ế t Vi ể t Nam phát tri n b n v ng t vi c ti p thu công ngh đ n đào t o đ ượ c
ử ụ ự ế ệ ề ả ấ ồ ồ ớ ộ ngu n nhân l c , s d ng ngu n lao đ ng l n hi u qu , n u m t đi n n công
ơ ộ ể ữ ệ ẽ ệ ể ỏ ộ ư nghi p ô tô s là b đi m t trong nh ng c h i đ phát tri n toàn di n nh ng
ử ụ ộ ể ư ể ệ ả ả ấ ầ g n nh trong 10 năm s d ng bi n pháp b o h đ phát tri n ngành s n xu t ô
ướ ư ệ ế ấ ả ẳ tô trong n ợ c , các chính sách và bi n pháp y ch ng có k t qu nh mong đ i .
ữ ượ ủ ể ả ộ ướ ệ Đó là nh ng nh c đi m c a chính sách b o h mà Nhà n ự c đang th c hi n :
ệ ả ề ả ề ấ ấ ộ
V nguyên lý thì v n đ b o h cho ngành công nghi p s n xu t xe ô tô
ệ ư ẽ ự ệ ậ ộ Vi t Nam là đúng, nh ng có l còn có các b ph n th c hi n chính sách
ứ ạ ư ư ự ủ ệ ữ ch a nhìn thây s ph c t p c a công nghi p ô tô nên đã đ a ra nh ng
ươ ế ượ ẻ ỏ ỉ ầ ph ng án l ng l o, không có cái nhìn chi n l c và nghĩ ch c n áp
ế ụ d ng thu là xong .
ộ ẫ ả ậ ả ơ ạ
H u qu là h n 10 năm b o h v n không đem l i gì cho đ t n ấ ướ c:
ề ỹ ể ề ể ậ ạ ự Không phát tri n v k thu t, không phát tri n v đào t o nhân s ,
ệ ố ư ề ạ ệ ể ể ấ ả không t o đi u ki n t i u đ phát tri n ngành s n xu t linh ki n theo
ế ớ ẩ tiêu chu n th gi i.
ệ ượ ệ ỗ ả ộ ờ ề ỹ ậ
Công ngh đ c b o h là công ngh l i th i v k thu t vì không áp
ể ả ậ ẩ ỹ ượ ụ d ng tiêu chu n k thu t cao đ gi m tiêu hao năng l ả ng, gi m ô
ễ ườ ả ả ố ư nhi m môi tr ng, b o đ m an toàn giao thông t i u cho ng ườ ử i s
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
36
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ữ ườ ử ụ ữ ươ ệ ụ d ng xe và cho nh ng ng i s d ng nh ng ph ng ti n giao thông
khác .
ệ ượ ế ồ ủ ế ờ ợ ụ
Bi n pháp đ c áp d ng ch y u là chính sách thu , r i ch đ i các
ế ệ ế ệ hãng ô tô đem công ngh tiên ti n đ n Vi ạ ủ ự ấ t Nam. S th t b i c a
ươ ươ ướ ụ ph ng pháp này là đ ng nhiên . Tr c đây, Thái Lan đã áp d ng chính
ộ ố ế ễ ệ ậ sách mi n thu thu nh p doanh nghi p trong 8 năm cho m t s ngành
ầ ư ệ ộ ố ướ ể công nghi p đ thu hút đ u t ự . N c này cũng th c thi m t s chính
ư ằ ở ủ sách khác nh m đ a Thái Lan tr thành Detroit c a châu Á vào năm
ờ ậ ượ ả ấ 2003. Nh v y, Thái Lan đã thu hút đ ơ ớ c 14 nhà s n xu t xe h i l n
ế ớ ấ ụ ấ ả ả ấ nh t th gi i, 7 nhà s n xu t xe máy và 2.350 nhà s n xu t ph tùng h ỗ
ỉ ệ ộ ị ủ ế ơ ợ tr cho xe h i và xe máy. T l n i đ a hóa c a ngành này lên đ n 80
ế ượ ướ 90% vào năm 2010. Chi n l ể c phát tri n đúng h ng, đúng lúc và đúng
ơ ớ ư ấ ả ấ ở ầ t m đã đ a Thái Lan tr thành trung tâm s n xu t xe h i l n nh t Đông
ứ ướ ấ ả ơ ứ Nam Á và đ ng th 9 trong top các n c s n xu t xe h i . Còn Nhà
ệ ượ ầ ư ướ ướ n c Vi t Nam đã không thu hút đ c các đ u t u n c ngoài vào mà
ữ ả ẳ ấ ố còn không mu n m t đi nh ng kho n thu ngân sách mà ch ng đem l ạ i
ợ l i ích chung .
ề ấ ả ượ ế ướ
Có r t nhi u gi ọ i pháp quan tr ng đã không đ c tính đ n. Tr ế c h t
ệ ẩ ộ ờ ệ ư ầ tiêu chu n công ngh , trong m t th i gian dài Vi t Nam h u nh không
ấ ứ ộ ố ớ ệ ế ẩ ư đ a ra b t c m t tiêu chu n nào đ i v i công ngh ô tô, đ n năm nay
ớ ắ ầ ụ ẩ ẩ ả ố m i b t đ u áp d ng tiêu chu n khí th i Euro, v n là tiêu chu n quá l ỗ i
ờ ướ ượ ừ ặ ắ ạ ỏ th i mà các n c đã v t qua t lâu ho c s p xóa b . Bên c nh đó là
ấ ượ ệ ể ị ệ ể ế ị vi c ki m đ nh ch t l ấ ng. Cho đ n nay công ngh ki m đ nh ch t
ệ ư ụ ứ ặ ẫ ằ ượ l ủ ng c a Vi t Nam v n còn “n m trong tr ng” ho c “ch a th thai”.
ớ ả ủ ủ ư ệ ả ấ ẩ
Trách nhi m c a nhà s n xu t v i s n ph m c a mình đ a vào th ị
ườ ượ ướ ặ ị ở ệ tr ố ng v n đ c các n c quy đ nh nghiêm ng t thì Vi ầ t Nam h u
ư ư ượ ụ ư ệ ơ nh ch a đ ắ c làm rõ. Ch a có c quan nào có nhi m v rõ ràng b t
ỏ ả ủ ẩ ả ấ ả ộ ồ ủ bu c các nhà s n xu t ph i recall (thu h i và h y b ) s n ph m c a
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
37
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ể ắ ế ẩ ạ ả ẩ ộ mình n u s n ph m không đ t tiêu chu n mà làm sao có th b t bu c
ơ ở ể ạ ả ớ ộ ị ữ ph i recall khi không có s s ki m đ nh? Tình tr ng đó c ng v i nh ng
ả ớ ạ ị ườ ề ệ ế ệ gi i pháp gi i h n th tr ng khi n cho n n công nghi p ô tô Vi t Nam
ứ ạ ị ườ ư ỗ ẫ ơ h n 10 năm v n đ ng chân t ấ i ch nh đã th y. Không có th tr ng thì
ầ ư ệ ể ở ộ ấ ả ướ ai dám đ u t công ngh đ m r ng s n xu t ? Bán trong n c thì b ị
ụ ặ ế ằ ế ệ ướ ạ h n ch b ng thu tiêu th đ c bi t, còn bán ra n c ngoài thì có n ướ c
ừ ộ ụ ệ ẩ ố ậ nào nh p xe t m t qu c gia không áp d ng tiêu chu n công ngh tiên
ti n ? ế
ỗ ợ ự ệ ể
Th c ra, phát tri n công nghi p h tr ứ là thách th c chung cho t ấ ả t c
ế ớ ổ ố ớ ệ ứ ạ ề n n kinh t m i n i. Tuy nhiên, đ i v i Vi t Nam, thách th c l i càng
ế ố ờ ể ả ơ ớ l n h n, do y u t th i đi m. Indonesia và Thái Lan đã tr i qua giai
ạ ừ ỷ ướ ề ế ự ơ đo n này t ậ nhi u th p k tr c. Vào lúc đó, không có c ch t do
ươ ộ ươ ư ả ạ th ậ ng m i nh AFTA. Vì v y, chính sách b o h th ạ ớ ng m i v i các
ế ướ ỗ ợ ấ ự ề hàng rào thu quan mà các n c này d ng lên đã h tr r t nhi u cho s ự
ộ ị ủ ụ ủ ể ệ ấ ả phát tri n c a các nhà s n xu t linh ki n và ph tùng n i đ a c a các
ư ệ ự ẽ ệ ượ ư ậ ướ n c này nh ng Vi t Nam s khó th c hi n đ ờ c nh v y vào th i
ộ ố ệ ể ế ị đi m này khi đã kí k t m t s các hi p đ nh .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
38
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ƯƠ Ộ Ả Ả CH Ả NG 3 : GI I PHÁP NÂNG CAO TÍNH B O H NGÀNH S N
Ấ ƯỚ XU T Ô TÔ TRONG N C :
ặ ợ ế ấ ả ữ 3.1 Nh ng m t l ạ ộ i th và khó khăn cho ho t đ ng s n xu t ô tô trong n ướ c
ứ ượ ộ ồ ờ khi c ng đ ng Asean 2015 chính th c đ c ra đ i :
ệ ị ượ ế ẽ ơ ộ ế ề Hi p đ nh Asean 2015 đ c kí k t s mang đ n nhi u c h i và thách
ứ ệ ướ ả ấ ỉ th c cho các doanh nghi p trong n c không ch riêng gì ngành s n xu t ô tô
ướ ả ấ ướ ẽ ấ ượ trong n c . Xét riêng cho ngành s n xu t ô tô trong n c s th y đ c là có
ơ ộ ạ ơ ứ ề ậ ộ ự nhi u thách th c th m chí là đe do h n là c h i .Theo l ậ trình khu v c m u
ự ừ ế ẩ ế ị d ch t do ASEAN (AFTA), t nay đ n năm 2018, m c ậ ứ thu nh p kh u ô
ẽ ả ự ế ầ ộ ỉ tô nguyên chi cế khu v c ASEAN s gi m d n cho đ n lúc ch còn 0% . L trình
ế ả ạ ồ ượ ị ườ gi m thu này đang t o hai lu ng không khí trái ng c trong th tr ng ô tô, đó là
ườ ứ ờ ả ấ ng i tiêu dùng thì háo h c mong ch , ng ượ ạ c l i các DN, nhà s n xu t ô tô l ạ i
ề ệ ắ ố ớ đang đ i di n v i nhi u lo l ng.
ườ ụ ể ộ
C th , theo l ậ trình gia nh p AFTA đ ượ c ố ớ Đ i v i ng i tiêu dùng :
ộ ươ ế ậ ư ậ B Công th ng đ a ra bàn lu n, trong năm 2014, m c ẩ ứ thu nh p kh u
ẽ ả ô tô s gi m còn 50%, năm 2015 còn 35%, năm 2016 còn 20%, năm 2017
ỉ ộ ậ là 10% và 2018 ch còn 0% . Nhìn vào l trình gia nh p AFTA , ngành
ự ữ ấ ỉ ườ ệ ả s n xu t ô tô d đoán ch 5 năm n a , ng i tiêu dùng Vi t Nam s ẽ
ế ế ẻ ẩ ậ ượ ử ụ đ c s d ng ô tô giá r . Vì khi đ n năm 2018 , khi thu nh p kh u ô
ị ườ ề ộ ộ ượ ướ tô v 0%, m t th tr ng ô tô sôi đ ng đã và đang đ c báo tr ư c nh ng
ầ ớ ị ườ ả ẽ ủ ế ế ở ị kh năng ph n l n th tr ậ ng s ch y u b chi m lĩnh b i xe ô tô nh p
ế ừ ẩ ướ kh u nguyên chi c t Thái Lan , Indonesia , Malaysia ( 3 n ạ c m nh
ứ ệ ầ ấ ấ ằ nh t hi n nay ) . B ng ch ng rõ nh t là đ u năm 2013, khi ấ ế thu su t
ẩ ậ ừ ướ ự nh p kh u ô tô nguyên chi c ế t các n c khu v c ASEAN vào Vi ệ t
ả ừ ố ườ Nam gi m thêm 10% (t 70% xu ng 60%), ng ứ i ta đã ch ng ki n s ế ự
ị ườ ệ ế ừ ủ ậ thâm nh p th tr ng Vi ạ t Nam c a hàng lo t các hãng ô tô đ n t Thái
ườ Lan, Indonesia, Malaysia…Và d ư ự ng nh , d báo đ ượ ộ c l ả trình gi m
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
39
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ế ươ ầ ư ệ ấ ự thu nên các th ng hi u ô tô đang g p rút đ u t ệ ố xây d ng h th ng
ờ ơ ộ ự ằ ố phân ph i, nh m ch c ch c h i năm 2018 không còn quá xa, khi thu ế
ậ ừ ườ ướ ẩ nh p kh u ô tô t ASEAN còn 0% . Ng i tiêu dùng trong n c đã trông
ờ ộ ươ ọ ẽ ượ ở ữ ế ộ ữ ế ẻ ch m t t ng lai h s đ c s h u nh ng chi c “x h p” giá r , phù
ươ ứ ủ ầ ộ ố ớ ồ ợ h p v i đ ng l ứ ế ng, m c s ng c a h u h t các cán b , công ch c.
ư ư ữ ầ ượ ạ ở ớ ờ Song, nh ng mong ch đó h u nh ch a đ c đáp l ứ i, b i v i m c
ế ở ệ ở ứ thu , phí quá cao nên giá ô tô Vi t Nam luôn m c cao chót vót .
ố ớ ả ấ ướ
Đ i v i nhà s n xu t ô tô trong n c :
ớ ộ ẩ ậ ả ộ , B công th ươ ng + Cùng v i l ế trình gi m thu nh p kh u ô tô
ự ươ ư ấ ả ướ ằ cũng xây d ng ph ng án u đãi các nhà s n xu t trong n ệ c b ng vi c
ụ ặ ế ả ệ ế ướ ụ ể ế ạ gi m thu tiêu th đ c bi t và thu tr c b . C th , thu tiêu th ụ
ệ ướ ỗ ượ ề ả ấ ở ứ ặ đ c bi t ô tô d i 10 ch đ c đ xu t gi m 50% và còn m c 22,5
ệ ướ ả ạ ầ ầ ở ứ 30% , l phí tr c b đăng kí l n đ u cũng gi m 50% và còn m c 5
ư ậ ộ ủ ư ấ ả 7% nh ng dù có nh v y thì thái đ c a các nhà s n xu t trong n ướ c
ượ ạ ớ ự ợ ủ ườ ố ớ ẫ v n trái ng i v i s mong đ i c a ng c l i tiêu dùng . Đ i v i các
ệ ả ấ ướ ệ ố doanh nghi p , các nhà s n xu t ô tô trong n ớ ấ c đang đ i di n v i r t
ề ỗ ừ ộ ươ nhi u n i lo dù cho có đ ượ ưở c h ng chính sách đó t B công th ng vì
ệ ạ ủ ế ắ ộ ở ệ ườ ả ơ đ n gi n hi n t i giá c a m t chi c xe l p ráp Vi t Nam th ng có
ắ ơ ớ ở ẽ ẫ ộ ộ giá m c h n 20% so v i xe ạ Thái Lan thì s v n có m t cu c c nh
ứ ữ ậ ẩ ướ tranh “không cân s c” gi a ô tô nh p kh u và ô tô trong n ề c . Nhi u
ệ ả ấ ướ ỉ ầ ậ ị nhà doanh nghi p s n xu t ô tô trong n ằ c nh n đ nh r ng ch c n thu ế
ủ ậ ẩ ằ ậ ẩ ả ớ nh p kh u gi m 50% thôi là giá c a ô tô nh p kh u đã ngang b ng v i ô
ướ ề ứ ế ệ ẽ ậ tô trong n ả c v y mà n u 2018 v m c 0% thì doanh nghi p s ph i
ớ ươ ở ố xoay s ra sao v i t ủ ng lai s ng còn c a mình . Li u t ệ ừ ờ ế gi đ n lúc đó
ữ ế ơ ỉ ệ ổ ượ ch còn h n 3 năm n a là đ n 2018 Vi t Nam có thay đ i đ c tình hình
ệ ề ả ấ ướ ể hi n nay v tình hình s n xu t ô tô trong n ạ ở ị c đ không b đe do b i
ủ ậ ẩ ố các đ i th nh p kh u khác ?
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
40
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ủ ạ ệ ấ ộ c a nhân công t i Vi ế t Nam còn th p , n u ấ + Năng su t lao đ ng
ủ ệ ớ ộ đem ra so sánh v i các đ i ngũ nhân công đã có kinh nghi m c a Thái
ứ ể ả ấ ộ ủ hay Malaysia , m c đ phát tri n c a ngành s n xu t ô tô và cũng nh ư
ụ ậ ậ ấ ộ ọ ơ ơ trình đ áp d ng khoa h c kĩ thu t , c khí cao c p cũng ch m h n so
ướ ề ầ ớ v i các n c thành viên g n 10 năm . Đi u đó nghĩa là 10 năm tr ướ c
ữ ướ ượ ộ Thái Lan là m t trong nh ng n c thành viên đã làm đ ề c đi u mà ở
ệ ạ ệ ữ ệ ầ ệ hi n t i Vi t Nam đang làm . Li u trong vòng g n 4 năm n a Vi t Nam
ứ ượ ủ ướ ể có b c phá đ c thành tích đó c a n c Thái Lan trong 10 năm đ có
ộ ề ả ấ ọ ế ớ ề ệ m t n n s n xu t ô tô l t top 10 th gi i hi n nay . Đi u đó là d ườ ng
ư ể ấ ả ủ ướ ề nh không th khi t ệ ấ t c các đi u ki n c u thành c a n ề c chúng ta đ u
ậ ớ ơ ướ ề ấ đi ch m h n so v i các n c thành viên r t nhi u .
ấ ượ ả ẩ ữ ộ ế ố y u t này là m t trong nh ng y u t ế ố + Ch t l ng s n ph m :
ướ ậ ộ ọ quan tr ng khi n c ta trong quá trình h i nh p nói chung trên th gi ế ớ i
ắ ớ ộ ồ ế ả và s p t i đây là c ng đ ng kinh t ấ ố ớ Asean 2015 , đ i v i ngành s n xu t
ủ ướ ệ ắ ộ ướ ô tô c a n ế c ta hi n nay , m t chi c xe ô tô l p ráp trong n c có giá
ủ ắ ậ ơ ớ ộ ế ế thành cao h n 20% so v i m t chi c xe l p ráp c a Thái Lan , v y n u
ấ ượ ớ ự ơ ủ ứ ệ ch t l ng c a xe không x ng đáng v i s h n giá đó thì li u các doanh
ệ ắ ướ ạ ồ ổ ộ nghi p l p ráp ô tô trong n c có c nh tranh n i khi c ng đ ng Asean
ụ ệ ữ ệ ờ ọ ơ 2015 ra đ i . Quan tr ng h n n a các ph ki n , linh ki n hay thi ế ị t b
ệ ắ ệ ể ự máy l p ráp các doanh nghi p Vi t Nam không th t ấ ả mình s n xu t
ướ ẩ ừ ướ ề ậ ể ể trong n ả c , đ u toàn ph i nh p kh u t n c ngoài nên đ ki m tra v ề
ấ ượ ặ ế ị ấ ộ m t ch t l ế ng m t cách sát sao là r t khó khăn , nó quy t đ nh đ n
ấ ượ ủ ế ặ ộ ỉ ệ ướ ch t l ng c a m t chi c ô tô hoàn ch nh . Đ c bi t là các n c thành
ữ ề ướ ượ ệ viên Asean , đa sô đ u là nh ng n c có l ng doanh nghi p n ướ c
ầ ư ề ấ ả ơ ệ ệ ượ ngoài đ u t vào s n xu t ô tô nhi u h n Vi t Nam , nên vi c đ ế c ti p
ổ ế ế ệ ấ ớ ọ ệ thu các công ngh khoa h c tiên ti n là r t ph bi n , so v i Vi t Nam
ấ ắ ư ự ề ượ ả s n xu t l p ráp còn d a vào công nhân là nhi u , ch a đ ế c ti p xúc
ấ ạ ề ế ệ ệ ạ ớ ọ nhi u v i các công ngh khoa h c tiên ti n , hi n đ i nh t t i hi n t ệ ạ i ,
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
41
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ầ ư ướ ệ ố ạ ệ ỉ ể ạ đa s các doanh nghi p đ u t n c ngoài t i Vi t Nam ch đ l i cho
ệ ệ ạ ữ ể ậ ọ ờ Vi t Nam nh ng khoa h c kĩ thu t đã qua th i đi m hi n t ề i . Đi u đó
ả ưở ấ ượ ế ề ầ ủ ướ nh h ng đ n các yêu c u v ch t l ng c a ô tô khi các n c khác
ấ ượ ả ữ ế ớ ệ đã s n xu t đ ữ c nh ng chi c ô tô có nh ng tính năng m i thì Vi t Nam
ấ ượ ỉ ả ổ ế ữ ch s n xu t đ c nh ng model cũ và các các tính năng ph bi n khác
ạ ộ ộ ể ạ ồ nên l i càng không th cùng c nh tranh trong m t c ng đ ng kinh t ế
ượ Asean đ c .
ỗ ợ ệ ệ ờ ế ướ : Hi n gi n u so sánh + Ngành công nghi p h tr trong n c
ơ ắ ế ả ộ ướ ề ắ ề v giá c thì m t chi c xe h i l p ráp trong n ơ c đ u có giá m c h n
ắ ớ ạ ướ 20% so v i xe l p ráp t i Thái Lan n c thành viên , sau khi mua và làm
ấ ờ ể ử ụ ả ả ế ể ế ộ các gi y t thu đ có th s d ng thì cái giá ph i tr cho m t chi c xe
ướ ệ ẩ ẳ ậ ớ trong n ề c cũng ch ng chênh l ch gì nhi u so v i xe nh p kh u . Vì sao
ướ ạ ế ạ ể ắ Thái và các n ố c trong kh i Asean l ộ i có th ch t o và l p ráp m t
ẻ ơ ế ớ ệ ư ậ ả chi c xe có giá r h n so v i Vi t Nam 20% nh v y ? Đó là vì b n thân
ả ấ ướ ủ ọ ệ ẳ ộ các nhà s n xu t trong n c c a h có h n m t ngành công nghi p h ỗ
ệ ả ụ ấ ả ấ ợ tr cho công nghi p s n xu t ô tô , đó là s n xu t ph tùng , linh ki n t ệ ừ
ữ ứ ế ữ ế ế ứ ạ ỏ nh ng th chi ti t cho đ n nh ng chi ti ấ t máy ph c t p , đòi h i ch t
ề ể ậ ọ ơ xám và khoa h c kĩ thu t nhi u h n . Đi n hình là Thái Lan , t ỷ ệ ộ n i l
ế ệ ư ể ị đ a hoá đã lên đ n 80% trong khi đó Vi t Nam ch a th nâng cao t ỷ ệ l
ỷ ệ ộ ị ứ ơ ế ộ ấ ướ ộ ị n i đ a hoá h n m c 30% . T l n i đ a hoá cho bi t m t đ t n c có
ể ự ấ ủ ệ ầ ả ấ th t cung c p các nguyên li u đ u vào cho s n xu t c a mình . V y ậ ở
ệ ế ế ả ậ ả ỉ Vi ắ t Nam đ n c ngay thân máy cũng ph i nh p hay ch là gh có l p
ư ề ậ ừ ướ ả ầ ẹ ầ ư dây an toàn ,… g n nh đ u ph i nh p t n c m đ u t ho c t ặ ừ
ề ặ ể ạ ủ ả ố Trung Qu c thì làm sao có th c nh tranh v m t giá c khi xe c a các
ậ ố ệ ế ớ ướ n c trong kh i Asean nh p vào Vi ứ t Nam v i m c thu 0% ?
ự ự ị ườ ọ ệ ả ủ ấ + S l a ch n th tr ng c a các doanh nghi p s n xu t ô tô
ướ ữ ệ ả ấ ọ ơ : Quan tr ng h n n a là các doanh nghi p s n xu t ô tô n c ngoài
ầ ư ạ ệ ẽ ẳ ặ ớ ướ n c ngoài đang đ u t t i Vi t Nam s ch ng m n mà v i th tr ị ườ ng
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
42
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ướ ữ ệ ế ộ ị ượ trong n c n a vì n u m t khi Hi p đ nh Asean 2015 đ ế c kí k t thì các
ữ ự ẽ ợ ể ế ướ n c trong khu v c s có nh ng l i th ngang nhau đ các doanh
ướ ự ệ ệ ọ ướ ệ nghi p n c ngoài l a ch n . Và li u có doanh nghi p n c ngoài nào
ầ ư ở ố ệ ướ ầ ế ụ mu n ti p t c đ u t Vi t Nam khi trong n ư c g n nh không có
ỗ ợ ệ ả ấ ngành công nghi p h tr cho s n xu t ô tô trong khi Thái Lan ,
ủ ề ả ấ ẩ Indonesia , Malaysia đ u có và đ kh năng xu t kh u ra th tr ị ườ ng
ỗ ợ ả ẩ ệ ướ ngoài các s n ph m h tr đó , các doanh nghi p ô tô n c ngoài s ẽ
ữ ế ệ ẩ ả ậ ả ị ữ không ph i ch u nh ng kho n thu nh p kh u cho các linh ki n đó n a .
ướ ế ộ ư ế ữ Thêm n a các n ậ c thành viên còn có các ch đ u đãi thu thu nh p
ệ ướ ầ ư ở ư ế cho các doanh nghi p n c ngoài nh Thái Lan . N u đ u t Vi ệ t
ệ ướ ụ ượ ấ Nam các doanh nghi p ô tô n ỉ ậ c ngoài ch t n d ng đ ộ c duy nh t m t
ư ẻ ệ ế ề ầ đi u đó là nhân công giá r nh ng n u so ra ph n chênh l ch giá nhân
ệ ả ế ấ ẩ ậ ầ ớ công đó v i ph n thu nh p kh u khác mà doanh nghi p s n xu t ô tô
ị ở ệ ẳ ướ n ả c ngoài ph i ch u khi Vi t Nam thì ch ng còn l ợ ượ i đ c là bao
ị ườ ư ế ướ nhiêu . Nh ng n u sang th tr ng các n c Asean thành viên khác thì
ấ ướ ừ ưở ượ ệ ả các doanh nghi p s n xu t ô tô n c ngoài v a h ng đ c chính sách
ế ừ ướ ụ ậ ượ ỗ ợ ừ ệ thu t nhà n c , t n d ng đ c ngành công nghi p h tr t các
ế ượ ụ ệ ệ ậ ẩ ướ n ạ c đó mà h n ch đ c vi c nh p kh u linh ki n , ph tùng , thi ế ị t b
ẫ ượ ự ạ ớ mà v n bán đ c v i giá c nh tranh trong khu v c Asean , cùng h ưở ng
ứ ừ ệ ậ ị ế ư m c thu u đãi t ệ Hi p đ nh này . V y có còn bao nhiêu doanh nghi p
ướ ặ ở ạ ớ ệ ướ ấ ả s n xu t ô tô n c ngoài m n mà i v i Vi l t Nam trong khi n c ta
ể ự ự ệ ướ không th t mình , t các doanh nghi p trong n ể c phát tri n ngành
ượ ệ công nghi p ô tô đ c ?
ạ ố ớ ệ ệ ị ế ắ ướ Tóm l i đ i v i Vi t Nam và hi p đ nh Asean 2015 s p kí k t thì n c ta
ự ộ ế ệ ả ậ ả ẫ v n ph i th c hi n các cam k t vì khi đã h i nh p , chúng ta ph i tuân th ủ
ệ ộ ắ ủ ệ ậ ậ ỉ các quy t c c a vi c h i nh p , vì v y các doanh nghi p không nên ch trông
ư ờ ừ ướ ả ỗ ự ch vào quá các chính sách u đãi t Nhà n ệ c mà ph i n l c trong vi c
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
43
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ớ ả ầ ư ể ư ổ ấ ẩ ạ ượ ữ đ i m i s n xu t , đ y m nh đ u t đ đ a ra đ c nh ng dòng xe phù
ị ế ớ ợ ườ ứ ạ ữ h p v i th hi u ng i tiêu dùng , tăng s c c nh tranh . Nh ng khó khăn
ấ ướ ộ ế ắ ấ ả nh t tr ủ c m t đó là ngành s n xu t ô tô c a chúng ta đang có ti n đ phát
ể ủ ớ ế ơ ộ ể ề ấ ậ ướ tri n ch m h n r t nhi u so v i ti n đ phát tri n c a các n c thành
ớ ự ỗ ự ủ ệ ướ viên Asean . Cùng v i s n l c c a doanh nghi p trong n c , Nhà n ướ c
ể ố ữ ỡ ệ ệ ầ c n có nh ng bi n pháp song hành đ ch ng đ cho các doanh nghi p trong
ụ ự ộ ờ ầ ậ ư ậ th i gian đ u khi h i nh p . Có nh v y , m c tiêu xây d ng ngành công
ủ ệ ệ ế ụ ơ ộ ớ ể ươ nghi p ô tô c a Vi t Nam m i có c h i phát tri n ti p t c trong t ng lai
dù là không nhi u .ề
ụ ị ướ ệ ạ ộ ả ấ 3.2 M c tiêu và đ nh h ủ ng c a Vi t Nam cho ho t đ ng s n xu t ô tô
ươ trong t ng lai :
ệ ạ ề ả ấ ả ộ ướ i các chính sách v b o h ngành s n xu t ô tô trong n ư c ch a Hi n t
ượ ố ợ ủ ư ế ậ ả ớ ố có đ c k t qu nh mong mu n , vì v y ph i h p v i Chính ph là các doanh
ệ ả ấ ướ ả ự ậ ố ắ nghi p s n xu t , l p ráp ô tô trong n c cũng ph i t ộ thân v n đ ng . Mu n có
ủ ầ ệ ượ ự ữ ượ ự ế ợ ố đ c s k t h p t t thì phía Chính ph c n th c hi n đ ụ c nh ng m c tiêu sau :
ề ả ế ợ ể ấ ướ + Chính sách thu h p lí đ kích thích n n s n xu t trong n ạ c , h n ch ế
ậ ẩ xe nh p kh u .
ấ ộ ụ ọ + Nâng cao năng su t lao đ ng , nâng cao t ỷ ệ l ậ áp d ng khoa h c kĩ thu t
ấ ể ẩ ả ả ả ả ấ vào s n xu t đ các s n ph m xe ô tô hoàn thành đ m b o tính an toàn và ch t
ượ l ng .
ạ ượ ỷ ệ ộ ị ụ ệ + Đ t đ ấ c ít nh t 50% t n i đ a hoá các linh ki n , ph tùng ph c v ụ ụ l
ệ ắ ấ ướ ế ướ ả cho vi c l p ráp , s n xu t xe ô tô trong n c đ n năm 2017 , tr ế c 1 năm đ n
ộ ế ả ế khi l trình thu gi m còn 0% đ n năm 2018 .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
44
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ơ ở ạ ầ ệ ả ướ ể ầ + C i thi n c s h t ng giao thông trong n c đ kích c u th tr ị ườ ng
ộ ị n i đ a .
ượ ầ ư ướ ề ệ ể ự + Thu hút đ c nhi u các doanh nghi p đ u t n ệ c ngoài đ th c hi n
ầ ư ả ệ ể ế ị ỗ ợ chuy n giao công ngh , đ u t ấ s n xu t các thi t b h tr .
ể ả ự ế ợ ộ ệ + Xây d ng hàng rào phi thu quan h p lí đ b o h các doanh nghi p
ướ ộ ồ ờ trogn n c khi c ng đ ng Asean 2015 ra đ i .
ộ ố ệ ụ ể ể ả ủ ệ 3.3 M t s bi n pháp c th đ nâng cao tính hi u qu c a các chính sách
ả ộ ệ ạ ủ ướ ố ớ ệ ạ ấ b o h hi n t i c a Nhà n ả c đ i v i ngành s n xu t ô tô hi n t i :
ụ ế 3.3.1 Áp d ng hàng rào phi thu quan :
ế ố ớ ệ ậ ẩ ả ả ậ ấ ờ ạ Vi c ph i ch p nh n gi m thu đ i v i xe ô tô nh p kh u khi đên th i h n
ư ể ệ ỏ ị ủ c a hi p đ nh Asean là không th tránh kh i nh ng không có nghĩa Nhà n ướ c ,
ủ ươ ể ả ứ ộ Chính ph không còn ph ệ ng th c nào khác đ b o h cho các doanh nghi p
ướ ứ ể ẫ ậ ằ ấ trong n ả ệ c. L y b ng ch ng là Nga khi gia nh p WTO v n có th tho hi p
ể ả ệ ẩ ậ ả ẫ ờ ộ ế ố ớ trong 1 th i gian v n ph i đánh thu đ i v i vi c nh p kh u ô tô đ b o h các
ệ ủ ướ ướ ể ố ộ doanh nghi p c a Nga trong n ố ớ c . Đ i v i các n c phát tri n thu c kh i Châu
ọ ạ ụ ế Âu hay Hoa Kì thì h l i áp d ng các hàng rào phi thu quan này cho các ngành
ủ ọ ế ạ ư ệ ả ớ ệ d t may và nông s n vì công ngh cao là th m nh c a h nh ng v i các n ướ c
ể ể ệ ườ ụ đang phát tri n , đi n hình là Vi t Nam thì th ỏ ng áp d ng cho các ngành đòi h i
ướ ế ạ ậ ọ ướ ể ệ công ngh cao mà n c h là th m nh .Do v y , n ả ệ c ta cũng có th tho hi p
ẽ ượ ữ ề ế ệ ấ ị ụ ờ nh ng đi u ki n phi thu quan s đ c áp d ng trong 1 th i gian nh t đ nh đ ể
ả ướ ấ ị ứ ế ể ế ể ấ ngành s n xu t ô tô trong n c có th phát tri n đ n 1 m c nh t đ nh đ n khi có
ể ậ ị ự ữ ệ ằ ạ th m u d ch t do hoàn toàn b ng nh ng bi n pháp sau : h n ch s l ế ố ượ ng
ệ ố ấ ờ ứ ậ ẩ ậ ậ ậ ẩ nh p kh u , h th ng tiêu chu n kĩ thu t , các gi y t ch ng nh n kĩ thu t , quy
ấ ứ ệ ươ ạ ạ ờ ố ắ t c xu t x , các bi n pháp th ư ợ ấ ng m i t m th i nh tr c p và ch ng bán phá
giá .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
45
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ế ố ượ ạ ủ ậ ẩ ệ + H n ch s l ng nh p kh u : Chính ph Vi ả ệ ể t Nam có th tho hi p
ấ ị ữ ậ ầ ạ ạ ể ặ đ đ t ra 1 h n ng ch nh t đ nh trong nh ng năm đ u sau khi gia nh p Asean
ế ế ạ ạ ẩ ậ 2015 đ n sau năm 2018 khi thu nh p kh u xe ô tô còn 0% . H n ng ch đ ượ ặ c đ t
ộ ượ ằ ả ệ ấ ướ ư ra nh m b o h đ ả c các doanh nghi p s n xu t ô tô trong n ẫ c nh ng v n
ự ệ ượ ướ ể ươ ố th c hi n đ ế ớ c cam k t v i các n c trong kh i Asean . Có th th ng l ượ ng
trong nh ng ữ
ẩ ố ượ ự ứ ệ ậ ầ ỉ ế năm đ u th c hi n m c thu đó ch cho nh p kh u s l ng xe mà trong n ướ c
ủ ể ầ ướ ấ không đ đ cung c p nhu c u trong n c .
ặ ấ ệ ố ề ả ệ ẩ ườ ậ + H th ng tiêu chu n kĩ thu t : áp đ t v n đ b o v môi tr ng thông
ứ ả ớ ạ ề ả ả qua khí th i xe ô tô , m c gi ợ ệ ắ i h n khí th i ; đi u ki n l p ráp xe ph i phù h p
ạ ủ ề ả ể ệ ấ ấ ẩ ớ ự v i s phát tri n hi n đ i c a n n s n xu t ô tô t ạ ướ i n c xu t kh u , tránh tình
ữ ế ạ ậ ẩ ở ờ tr ng nh p kh u nh ng chi c ô tô đã có model hay máy móc ế đ i cũ và bi n
ệ ử ụ ệ ệ ộ ơ Vi t Nam thành “ bãi rác công nghi p”; nhiên li u s d ng cho đ ng c ; các
ố ượ ể ạ ố ượ ủ ả ẩ ki u lo i xe ; kh i l ng b n thân c a xe ô tô ; kh i l ng chu n ; kh i l ố ượ ng
ứ ả ộ ớ ể ả ấ ấ ị toàn b l n nh t cho phép do nhà s n xu t quy đ nh ; ki m tra m c x khói xe ;
ả ạ ả ả ố ơ ế ị ở ộ ở ạ khí th i t i đuôi ng x xe ; khí th i do bay h i ; thi t b kh i đ ng tr ng thái
ở ộ ộ ơ ế ị ể ộ ngu i ; thi ế ị ợ t b tr giúp kh i đ ng ; dung tích đ ng c ; thi t b ki m soát ô
ố ộ ấ ữ ạ ộ ễ ể ệ ơ ộ ơ nhi m ; ki u lo i đ ng c ; đ ng c nhiên li u ; công su t h u ích ; t c đ danh
ấ ớ ử ậ ẫ ấ ệ ị đ nh ; công su t l n nh t ; tài li u kĩ thu t và m u th ; v…v…
ấ ờ ứ ệ ậ ả ậ + Gi y t ử ụ ch ng nh n kĩ thu t : b n đăng kí các linh ki n chính s d ng
ậ ả ả ộ ơ ố ệ ể ắ đ l p ráp đ ng c ; b n đăng kí thông s kĩ thu t ; b n đăng kí các linh ki n
ử ụ ể ắ ẫ ắ ị chính s d ng đ l p ráp xe ; m u nhãn hàng hoá đăng kí và v trí g n nhãn hàng
ế ươ ố ộ ố ơ ị hoá trên xe ; thuy t minh ph ng pháp và v trí đóng s khung , s đ ng c xe và
ộ ố ạ ấ ờ m t s lo i gi y t khác .
ấ ứ ắ ượ ấ ứ ạ ướ + Quy t c xu t x : xe ô tô đ c coi là có xu t x t i n c thành viên
ạ ộ ễ ế ả ấ ắ ơ ị ượ Asean , n i di n ra ho t đ ng s n xu t và l p ráp n u có giá tr hàm l ng khu
ướ ố ươ ầ ấ ả ậ ệ ự v c không d i b n m i ph n trăm (40%) và t t c các nguyên v t li u không
ấ ứ ử ụ ể ả ẽ ể ấ ả ổ ế có xu t x s d ng đ s n xu t ra chi c xe đó s ph i qua quá trình chuy n đ i
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
46
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ố ớ ố ượ ậ ẩ ổ ệ mã s (1) . Đ i v i xe đ c nh p kh u vào lãnh th Vi t Nam t ừ ộ ướ c m t n
ố ượ ủ ề ấ ứ ệ ơ thành viên khác trong kh i Asean đ c coi là n i xu t x và đ đi u ki n đ ể
ư ứ ế ế ượ ấ ứ ề ị ượ ưở đ c h ng u đãi thu quan n u đáp ng đ ấ c quy đ nh v xu t x là có xu t
ặ ượ ả ầ ặ ứ x thu n tuý ho c đ ấ c s n xu t toàn b t ộ ạ ướ i n c thành viên đó ho c không có
ấ ứ ượ ả ư xu t x hay không đ ấ c s n xu t toàn b t ộ ạ ướ i n ứ c thành viên nh ng đáp ng
ượ đ ề c đi u (1) .
ư ợ ấ ư ệ ạ ờ ố + Các bi n pháp t m th i nh tr c p và ch ng bán phá giá : nh đã nói
ầ ố ở ươ ữ ệ ế ạ ph n Ch ng Bán Phá Giá Ch ng 1 thì vi c còn nh ng h n ch trong các quy
ề ậ ẩ ị ệ ư ị đ nh v xác đ nh hành vi bán phá giá hàng hóa nh p kh u vào Vi t Nam nh đã
ở ữ ể ầ ướ ệ ắ phân tích trên có th ph n nào gây ra nh ng khó khăn, v ng m c cho vi c áp
ậ ủ ề ơ ố ệ ặ ụ d ng pháp lu t c a các c quan đi u tra ch ng bán phá giá Vi t Nam. M t khác,
ế ệ ụ ẽ ệ khi chúng ta đã cam k t: “Vi t Nam s không áp d ng các bi n pháp t ự ệ v ,
ế ế ả ạ ặ ố ố ợ ch ng bán phá giá ho c thu ch ng tr cho đ n khi các văn b n quy ph m pháp
ủ ề ệ ậ ợ ớ ị ượ ả ủ lu t phù h p v i các đi u kho n c a các Hi p đ nh c a WTO đ c thông báo và
ế ủ ự ệ ậ ấ ả th c thi” trong B n cam k t c a Vi ệ t Nam khi gia nh p WTO đã cho th y, vi c
ế ụ ệ ậ ố ị ệ ủ ti p t c hoàn thi n các quy đ nh c a pháp lu t ch ng bán phá giá Vi t Nam đ ể
ộ ủ ủ ế ậ ợ ớ ố ị phù h p v i các quy đ nh ti n b c a pháp lu t ch ng bán phá giá c a các n ướ c
ế ớ ệ ề ầ ủ ệ ố ị trên th gi ặ i, đ c bi t là Hi p đ nh Ch ng bán phá giá c a WTO là đi u c n thi ế t
ậ ủ ộ ệ ư ự ễ ố ố ớ đ i v i quá trình h i nh p c a Vi t Nam cũng nh th c ti n ch ng bán phá giá
ệ ờ ớ ệ ế ậ ị ủ c a Vi t Nam trong th i gian t i. Hi p đ nh Asean cũng v y , năm kí k t 2015 đã
ộ ượ ả ố ệ ấ ướ ắ ớ s p t i , mu n b o h đ ả c các doanh nghi p s n xu t ô tô trong n c Vi ệ t
ệ ạ ơ ể ư ủ ữ ế ầ Nam c n hoàn thi n l ế i c ch chính sách c a mình đ đ a ra nh ng cam k t
ằ ợ ấ ướ nh m có l i nh t cho n c mình .
ấ ả ượ ệ ở ầ ơ ở ậ ươ T t c đã đ c nêu khái ni m ph n c s lí lu n ch ng 1 . Tóm l ạ i ,
ụ ữ ệ ế ả ươ ạ ự ở rào c n phi thu quan là 1 công c h u hi u trong th ng m i t do , đây
ủ ả ố ố ấ ệ ẫ là các đ i th s n xu t ô tô trong kh i Asean , Vi ể ậ t Nam v n có th t n
ụ ợ ế ự ự ậ ị d ng l i th t ế ạ do m u d ch trong khu v c thông qua các ngành th m nh
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
47
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ể ả ộ ượ ả ư ẫ ướ khác nh ng v n có th b o h đ ấ c s n xu t trong n ợ c 1 cách h p pháp .
ừ ữ ệ ừ ệ ệ ị ọ T nh ng bài h c kinh nghi m t vi c Vi t Nam b Hoa Kì đánh thu ế
ố ậ ượ ợ ấ ừ ướ ệ ch ng bán phá giá do nh n đ c tr c p t Nhà n c Vi ố ớ t Nam đ i v i
ứ ơ ặ ấ ẩ ặ ả m t hàng Cá Da Tr n ho c v p ph i 1 hàng rào ch a các tiêu chu n kĩ
ố ớ ả ặ ủ ự ẩ ẩ ậ ậ ả thu t nghiêm ng t c a Nh t B n đ i v i s n ph m th c ph m , đó là
ể ệ ữ ư ể ọ ắ nh ng bài h c đ t giá đ Vi ệ ố t Nam có th nhìn vào đó và đ a ra 1 h th ng
ặ ố ớ ủ ợ ố ế ố hàng rào phi thu quan h p lí và nghiêm ng t đ i v i các đ i th mu n
ấ ẩ ệ ể ả ộ ể ả xu t kh u xe ô tô vào Vi ấ t Nam đ b o h và phát tri n ngành s n xu t ô
ế ủ ướ ụ ượ tô còn non y u c a n ẫ ậ c nhà mà v n t n d ng đ c ngu n l ồ ợ ừ ệ i t vi c
ệ ị ệ ạ ệ tham gia hi p đ nh Asean 2015 . Hi n nay , t i Vi t Nam không riêng gì
ả ướ ư ị ị ấ ngành s n xu t ô tô trong n c , các thông t hay ngh đ nh liên quan đ ượ c
ổ ằ ổ ệ ả ẫ ư b sung và thay đ i h ng ngày nh ng v n không có hi u qu và m t b ộ ộ
ứ ư ể ể ỉ ớ ự ị ự ư ễ ệ ậ ph n ch m i là d đ nh ch ch a đ a vào th c ti n đ ki m nghi m .
ộ ề ự ả ộ ặ ộ ộ ẽ M t n n kinh t ế ượ đ c coi là có s b o h ch t ch khi đã có m t b khung
ơ ị ả ạ ộ ỉ ệ ổ ệ ấ ị pháp lí n đ nh và các doanh nghi p đ n v s n xu t ch vi c ho t đ ng và
ố ớ ấ ệ ặ ớ ệ nghiêm túc ch p hành . Đ i v i Vi ả ố t Nam , vi c ph i đ i m t v i nhi u s ề ự
ư ậ ể ự ổ ả ị ổ ệ ể thay đ i nh v y thì doanh nghi p làm sao đ có th t ấ n đ nh s n xu t
ạ ả ạ ữ ố kinh doanh và l ớ i còn ph i c nh tranh v i nh ng đ i th s p t ủ ắ ớ ượ c i đ
ậ ướ ớ ứ ế ấ ể ượ nh p hàng vào n c v i m c thu su t 0% vào năm 2018. Đ có đ ộ c m t
ế ộ ổ ị ệ ả ể ấ ướ ch đ n đ nh đ các doanh nghi p s n xu t ô tô trong n ạ ộ c ho t đ ng và
ả ệ ượ ề ả ướ ướ ầ ệ b o v đ ấ c n n s n xu t ô tô trong n c , Nhà n c c n hoàn thi n các
ộ ậ ự ư ể ệ ướ chính sách , b lu t và đ a vào th c thi đ các doanh nghi p n c ngoài
ể ợ ụ ẻ ở ố trong kh i Asean không th l ủ i d ng các k h trong các chính sách c a
ệ ạ ả ấ ướ ủ Chính ph mà gây thi t h i cho ngành s n xu t trong n c và các doanh
ộ ị ủ ệ ả ấ nghi p s n xu t ô tô n i đ a c a mình
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
48
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ệ ả ả ấ ướ 3.3.2 C i thi n s n xu t ô tô trong n c :
ướ ố ớ ụ ặ ố Ngoài các chính sách mà nhà n c , chính ph đ t ra đ i v i các đ i th ủ
ệ ả ể ạ ế ẩ ậ ả ố ộ ấ trong kh i Asean đ h n ch nh p kh u và b o h các doanh nghi p s n xu t ô
ướ ả ấ ướ ự tô trong n ệ c thì các doanh nghi p s n xu t trong n c cũng nên t ậ thân v n
ự ậ ộ ở ả ộ đ ng . T thân v n đ ng đây có nghĩa là ph i càng ngày nâng cao t ỷ ệ ộ ị n i đ a l
ủ ớ ở ự ầ ạ ế ớ hoá theo đúng v i cam k t v i chính ph ( đã phân tích trên ph n th c tr ng ) .
ả ệ ượ ệ ồ ộ ữ Nh ng gi ể ự i pháp đ th c hi n đ c vi c đó bao g m 3 n i dung chính :
ơ ở ắ ỗ ợ ệ 3.3.2.1 Nâng cao công nghi p h tr cho các c s l p ráp , nâng cao t ỷ ệ l
ộ ị ẩ ả n i đ a hoá s n ph m :
ệ ả ề ấ ướ a) V phía các doanh nghi p s n xu t ô tô trong n c :
ắ ở ệ ơ ở ướ Do giá xe l p ráp Vi t Nam luôn cao h n xe các n ố c trong kh i
ả ổ ứ ả ấ ả ế Asean là 20% . B n thân các nhà s n xu t ph i t ư ế ch c nh th nào , ti ệ t ki m
ư ế ế ể ấ ộ ố chi phí nh th nào , nâng cao năng su t lao đ ng th nào đ kéo giá thành xu ng
ắ ầ ượ ỗ ợ ừ ệ ậ ướ và l p đ y đ c 20% chênh l ch giá đó . Thay vì nh n h tr t nhà n c khi
ụ ệ ướ ư ả ấ ượ ệ mua các linh ki n ph tùng trong n c ch a s n xu t đ ả c thông qua vi c gi m
ế ế ả ấ ẩ ậ ố ả thu nh p kh u làm cho giá thành xe gi m xu ng . N u các nhà s n xu t nói làm
ậ ệ ể ẽ ượ ra ít không bõ công nên đi nh p thì Vi t Nam s mãi không phát tri n đ c các
ỗ ợ ặ ệ ấ ả ệ ngành công nghi p h tr , đ c bi t là trong ngành s n xu t ô tô và ngành công
ẽ ẳ ệ ờ ự ệ ấ ả nghi p ô tô cũng s ch ng bao gi thành hi n th c . T t nhiên cũng ph i th c t ự ế
ậ ằ ẩ ả ướ ờ ữ mà nhìn nh n r ng nh ng s n ph m mà trong n ệ c hi n gi ả đang s n xu t đ ấ ượ c
ủ ế ư ố ụ ệ ế ả ơ ồ ỉ ươ ch y u ch là ph tùng , linh ki n đ n gi n nh l p xe , gh ng i , g ng kính ,
ứ ữ ề ệ ề ồ ả ệ n m ng i yên xe …. Ch nh ng linh ki n v máy móc là hoàn toàn đ u ph i
ậ ừ ặ ừ ướ ề ả nh p t công ty m ẹ ở ướ n c ngoài ho c t các n ẩ c khác . Còn nhi u s n ph m
ơ ủ ứ ạ ỗ ợ ệ ệ ấ ấ ả ỏ ph c t p h n c a công nghi p h tr đòi h i doanh nghi p ph i ph n đ u nâng
ệ ẻ ư ự ệ ế ế ắ cao năng l c công ngh , ch a nói đ n vi c r hay đ t liên quan đ n giá thành xe
ả ạ ấ ượ ư ề ẩ ệ ướ nh ng ít ra ph i đ t chu n v ch t l ng . Khi các doanh nghi p trong n c đã
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
49
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ượ ề ẩ ả làm đ c đi u đó , đã nâng cao đ ượ ỷ ệ ộ ị l n i đ a hoá s n ph m thì các doanh c t
ể ắ ụ ệ ướ ọ ẽ ụ ể nghi p FDI mua đ l p ráp xe tiêu th trong n c , h s còn mua đ ph c v ụ
ướ ả ự ừ ệ ầ ấ ạ cho m ng l i s n xu t khu v c hay toàn c u . T đó ngành công nghi p h tr ỗ ợ
ẽ ể ạ ả ợ ậ ô tô s ngày càng phát tri n , đem l i kho n l ệ i nhu n cho các doanh nghi p
ướ ể ệ ấ ẩ ả ấ trong n c khi s n xu t các linh ki n , máy móc đ xu t kh u sang các n ướ c
ậ ừ ứ ả ướ ữ ả ẽ khác ch không ph i nh p t ữ nh ng n c khác n a . Gi i pháp này s giúp
ướ ặ ặ ữ ề ẩ ặ ệ doanh nghi p trong n c không đ t n ng gánh n ng v giá thành ph m n a vì
ữ ả ẩ ậ ạ ợ ề ặ ậ ẩ ấ không ph i nh p kh u n a mà còn l i có l i nhu n v m t xu t kh u nên s ẽ
ượ ớ ề ặ ủ ố ố ạ c nh tranh đ c v i các đ i th trong kh i Asean cùng ngành v m t giá thành .
ề ướ ủ b) V phía Nhà n c , Chính ph
ế ệ ầ ơ ộ ắ C n có c ch và các chính sách b t bu c các doanh nghi p FDI đang
ự ả ạ ộ ế ớ ệ ấ ho t đ ng trong lĩnh v c s n xu t ô tô liên k t v i các doanh nghi p cùng ngành
ướ ụ ể ậ ỹ ướ ụ ọ trong n ẩ c đ áp d ng tiêu chu n k thu t cao mà các n c h đang áp d ng ,
ỏ ọ ể ả ạ ộ ế đòi h i h ph i chuy n giao công ngh t ệ ạ ướ i n c mình n u đang ho t đ ng trên
ườ ặ ợ ệ ượ ụ ố ướ n c mình . Tr ng h p này đ c bi t thành công khi đ c Hàn Qu c áp d ng và
ậ ả ấ ượ ự ằ ngành s n xu t ô tô cũng n m trong các ngành nh n đ ể c s chuy n giao công
ệ ệ ấ ợ ả ướ ệ ngh . Vi c này r t có l i cho chính các doanh nghi p FDI và c n c Vi ệ t
ườ ả ả ẽ ả ẳ ả ưở Nam , ng i tiêu dùng không ph i tr thêm gì c nên s ch ng nh h ế ng đ n
ệ ớ ượ ố ủ ư ậ ọ ỹ ư ả doanh s c a h nh ng các k thu t , công ngh m i đ c đ a vào :gi m khí
ả ả ượ ộ ườ th i , gi m tiêu hao năng l ng , đ an toàn cao cho ng ả i tiêu dùng và gi m
ụ ữ ể ế ẩ ạ ọ ằ thi u tai n n giao thông . N u h nói r ng áp d ng nh ng tiêu chu n nay vào
ệ ợ ạ ọ ạ ượ ở ướ ọ Vi t Nam là không phù h p thì t i sao h l i làm đ n c c h và sang n ướ c
ạ ệ ả ự ữ ệ ệ ta l ấ ệ i không th c hi n vi c đó . Nh ng vi c đó chính các doanh nghi p s n xu t
ướ ế ụ ầ ư ở ự ệ ả ố ệ ô tô n ế c ngoài ph i th c hi n n u mu n ti p t c đ u t Vi ọ t Nam , h không
ế ụ ế ụ ọ ẫ ự ữ ệ ả ẳ ố th c hi n ch ng qua h v n mu n ti p t c bán và ti p t c th i ra nh ng k ỹ
ậ ấ ậ ệ ệ ậ ầ ạ thu t th p , l c h u cho Vi ế ự t Nam . Vì v y c n đ n s can thi p và các chính
ư ủ ướ ố ớ ệ ả ấ ướ sách đ a ra c a Nhà n c đ i v i các doanh nghi p s n xu t ô tô n c ngoài
ạ ộ đang ho t đ ng t ạ ướ i n c ta .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
50
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ạ ướ ế ượ ữ ả ầ Bên c nh đó , Nhà n c c n ph i có nh ng chi n l ạ c và quy ho ch
ả ề ụ ệ ấ ấ ẩ ả ầ ủ đ y đ các m c tiêu cho s n xu t , xu t kh u và c v ngành công nghi p h tr ỗ ợ
ỗ ợ ể ế ệ ấ ướ ả s n xu t ô tô . Đ khuy n khích ngành công nghi p h tr trong n ể c phát tri n
ệ ả ấ ớ ướ ầ ế ầ ứ ấ song song v i vi c s n xu t ô tô thì Nhà n c c n áp m c thu tr n cao nh t có
ể ố ớ ụ ứ ệ ẩ ậ ơ ị th đ i v i các đ n v nh p kh u ph tùng , linh ki n đã đáp ng đ v m t s ủ ề ặ ố
ấ ượ ế ệ ế ỏ ướ ượ l ng và ch t l ng . N u đ n cái v xe mà các doanh nghi p trong n c cũng
ẩ ả ả ậ ượ ả ấ ạ ệ ế ph i đi nh p thì n u nói s n ph m đ c s n xu t t i Vi t Nam thì là nói sai s ự
ư ế ậ ư ế ệ ướ th t . Mà th c t là các doanh nghi p đang làm nh th nên Nhà n ầ c c n có
ữ ệ ớ ướ ự ế ọ nh ng chính sách v i các doanh nghi p trong n ệ c là n u h không th c hi n
ế ộ ị ọ ưở ứ ượ đ c cam k t nâng cao t ỷ ệ l ẽ hoá n i đ a thì s không cho h h ế ư ng m c thu u
ề ể ả ụ ệ ấ ậ đãi khi nh p linh ki n , ph tùng v đ s n xu t .
ấ ượ ả ườ ầ ư c) Nâng cao ch t l ẩ ng s n ph m và tăng c ng thu hút đ u t :
ư ở ấ ượ ầ ẩ ả ộ Nh đã phân tích ph n trên , ch t l ắ ng s n ph m b t bu c ph i đ ả ượ c
ố ớ ủ ể ạ ố ố ấ nâng cao đ nâng cao tính c nh tranh đ i v i các đ i th trong kh i Asean . L y
ụ ể ấ ượ ậ ệ ề ể ễ ví d đi n hình đ d dàng nh n th y đ c đi u đó là hi n nay dòng xe máy Air
ủ ệ ứ ệ Blade c a Vi ầ t Nam và Thái Lan có 2 m c giá khác nhau và chênh l ch nhau g n
ư ế ệ ồ ườ ướ ẵ ẫ 20 tri u đ ng 1 chi c nh ng ng i tiêu dùng trong n ỏ ầ c v n s n sàng b h u
ả ể ệ ủ ứ ể ấ ấ bao đ mua xe c a Thái Lan . đó là minh ch ng cho th y giá c th hi n ch t
ấ ượ ư ế ế ơ ườ ượ l ng và n u giá có cao h n nh ng n u ch t l ng đi song hành thì ng i tiêu
ẽ ự ệ ậ ẫ ọ ệ dùng v n s l a ch n . Vì v y , vi c nâng cao ngành công nghi p h tr ỗ ợ ả s n
ấ ượ ẽ ệ ấ ủ xu t ô tô s giúp các doanh nghi p nâng cao ch t l ng c a xe ô tô và có th ể
ượ ự ủ ớ ố ạ c nh tranh đ c v i các đ i th trong khu v c Asean là Thái Lan và Indonesia .
ả ự ệ ứ ậ ượ ệ ệ ả Các doanh nghi p ph i t nh n th c đ ọ c vi c vi c quan tr ng không ph i là
ậ ẩ ượ ẻ ể ả ả ự ả ấ ượ ệ ấ nh p kh u đ c linh ki n giá r đ s n xu t mà là ph i t s n xu t đ c linh
ư ệ ả ấ ế ệ ầ ế ki n và đ a vào s n xu t , ti t ki m chi phí và dùng ph n chi phí ti ệ t ki m đ ể
ị ườ ạ ạ nâng cao tính c nh tr nh trên th tr ng Asean .
ệ ườ ầ ư ầ ự ủ ệ Vi c tăng c ng thu hút đ u t c n có s can thi p c a các chính sách
ướ ể ệ ệ ậ ượ ề ự Nhà n c đ các doanh nghi p Vi t Nam nh n đ ế ớ ớ c nhi u s liên k t v i v i
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
51
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ậ ượ ể ọ ướ n ể ế c ngoài đ ti p nh n đ ệ ề c chuy n giao công ngh v khoa h c , máy móc ,
ệ ả ể ượ ừ ẽ ệ ấ công ngh trong vi c s n xu t ô tô . T đó s phát tri n đ ệ c ngành công nghi p
ướ ừ ướ ệ ả ệ ấ ỗ ợ ừ h tr , t ng b c t ng b c hoàn thi n ngành công nghi p s n xu t ô tô trong
ỷ ệ ộ ị ư ẩ ả ị ướ ủ ướ n c và tăng t n i đ a hoá s n ph m theo nh đúng đ nh h l ng c a Chính
ủ ườ ầ ư ể ả ệ ph . Vi c tăng c ng thu hút đ u t ấ là đ ngành s n xu t ô tô thoát kh i đ ỏ ượ c
ẩ ủ ả ấ ượ ẩ ẩ ấ ấ vòng lu n qu n c a s n ph m “ ch t l ệ ạ ng th p , năng su t kém , công ngh l c
ướ ầ ư ủ ụ ậ ả ậ h u “ . Nhà n c c n đ a ra các chính sách t p trung c i cách th t c hành chính
ướ ự ế ệ ạ ự ậ ợ theo h ạ ng linh ho t và th c t ả ơ , hi u qu h n , mang l i s thu n l ề i và nhi u
ầ ư ả ướ ư ề ổ ự ư s u đãi cho các nhà đ u t ấ s n xu t ô tô n c ngoài , b sung u đãi v thu ế
ầ ư ự ỗ ợ ả ự ứ ệ ố ớ đ i v i các d án đ u t ấ đáp ng các tiêu chí d án công nghi p h tr s n xu t
ự ệ ệ ệ ể ô tô và các doanh nghi p FDI th c hi n vi c chuy n giao công ngh t ệ ạ ướ c i n
ệ Vi t Nam .
ệ ơ ở ạ ầ ơ ở ể ạ ề ệ ả d) C i thi n c s h t ng , c s giao thông đ t o đi u ki n phát
ị ườ ể ướ tri n th tr ng ô tô trong n c :
ơ ở ạ ầ ầ ọ C s h t ng có t m quan tr ng mà không có ai có th ph nh n đ ể ủ ậ ượ c .
ỉ ớ ướ ư ụ ấ ả ổ ớ N c ta đã tr i qua 20 năm đ i m i nh ng ch m i có m y ch c kilômet đ ườ ng
ẽ ằ ắ ạ ố ị ướ cao t c , tình tr ng t c ngh n giao thông đô th thì n m trong top các n c trên
ế ớ ệ ạ ữ ấ ả ướ ẫ th gi i .. đó là nh ng c nh báo rõ ràng nh t . Hi n t i Nhà n c v n đang trong
ơ ở ạ ầ ả ờ ệ ả ư quá trình nâng cao c s h t ng nh ng có hi u qu cao không ? Câu tr l i là
ơ ở ằ ể ườ không , không th nâng cao c s b ng cách ngày hôm nay đào con đ ồ ng này r i
ạ ườ ứ ế ắ ạ đ p l i xong ngày hôm khác l i đi đào 1 con đ ề ng khác và c th làm đi u
ự ề ạ ướ ạ ặ ả ươ t ng t ấ . Đó là v n đ hiên t i mà n ả ả c ta đang g p ph i , quy ho ch ph i đ m
ư ệ ủ ướ ệ ạ ả ể ả b o tính hi u qu và an toàn , ki u quy ho ch nh hi n nay c a n ắ c ta thì ch c
ỉ ệ ế ớ ườ ườ ch có mình Vi t Nam làm trên th gi ể i , có th đào đ ng , khoan đ ng và thi
ườ ườ ờ ạ công khi ng i dân đang giao thông ngay trên đ ng đó , 5 tháng là th i h n đ ể
ấ ạ ự ặ ấ ả ề ả ưở hoàn t ư t nh ng l i kéo dài ho c d án treo … t t c đi u đó nh h ấ ng r t
ể ủ ế ự ề ế ặ ệ ả ấ nhi u đ n s phát tri n c a ngành kinh t đ c bi ế t là ngành s n xu t ô tô . N u
ủ ấ ượ ể ầ ườ đ ng xá không đ ch t l ng thì nhu c u tiêu dùng xe ô tô làm sao có th nâng
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
52
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ề ả ể ấ ầ cao , mà không có nhu c u thì làm sao đ kích thích n n s n xu t ô tô trong n ướ c
ậ ả ể ạ ệ phát tri n . Bên c nh đó giao thông v n t ọ i là 1 ngành quan tr ng trong vi c kinh
ươ ế ể ả ấ doanh , buôn bán giao th ể ị ng , n u ngành s n xu t ô tô không phát tri n đ k p
ứ ờ ượ ể ệ ậ ầ ế ủ ướ th i đáp ng đ c nhu c u v n chuy n thì li u kinh t c a 1 n ể c có phát tri n
ụ ể ư ấ ướ ượ ượ đ c ? L y ví d đi n hình nh Campuchia tr c kia đ c đánh giá nghèo nàn
ạ ơ ệ ư ệ ượ ằ ậ và l c h u h n Vi t Nam nh ng hi n nay đã đ ậ c đánh giá ngang b ng và th m
ể ượ ệ ượ ề ệ ờ ơ chí có th v ặ t m t Vi t Nam vì thu hút đ c FDI nhi u h n nh vào vi c thành
ơ ở ạ ầ ề ặ ự ệ ấ ở công trong vi c xây d ng c s h t ng . V n đ đ t ra ủ ầ đây là Chính ph c n
ư ệ ệ ạ ộ ồ ơ ở ạ ầ th c hi n quy ho ch , nâng cao c s h t ng 1 cách toàn di n , đ ng b , khi
ả ồ ạ ầ ự ệ ể ể ạ ờ ị quy ho ch phát tri n đô th thì ph i đ ng th i th c hi n phát tri n h t ng c s ở ở
ố ủ ự ư ộ ơ ở ạ ầ ự ạ ơ t i n i đó , huy đ ng v n c a khu v c t ầ nhân vào xây d ng c s h t ng , đ u
ự ượ ạ ư ệ ả ư t xây d ng công trình sau đó nh ng l i cho t nhân qu n lí hoàn thi n và rút
ơ ở ạ ầ ạ ầ ự ể ậ ố v n đ làm công trình h t ng khác , xây d ng c s h t ng t p trung tr ướ ế c h t
ở ế ể ế ọ ể ộ ồ 2 tuy n phát tri n kinh t ả tr ng đi m Hà N i – H i Phòng , H Chí Minh –
ệ ả ơ ậ ữ ấ ướ Vũng Tàu là nh ng n i t p trung các doanh nghi p s n xu t ô tô trong n c và
ấ ướ ầ ớ ợ ơ ư ấ ụ có nhu c u tiêu th xe ô tô l n nh t n c, h p tác các c quan t ạ v n quy ho ch
ế ớ ể ượ ơ ở ạ ầ ầ hàng đ u th gi i đ đ c đánh giá khách quan tình hình c s h t ng trong
ữ ệ ẩ ế ầ ư ầ ọ ướ n c .. Đó là nh ng vi c kh n thi t và quan tr ng c n u tiên làm đ u tiên trong
ơ ở ạ ầ ự ệ ề ể ệ ấ ả vi c xây d ng c s h t ng đ kéo theo n n công nghi p s n xu t ô tô trong
ể ướ n c phát tri n .
ơ ở ạ ầ ả ế ơ ở ế ượ ự ố C s giao thông là k t qu n u c s h t ng đ c xây d ng t t và là
ơ ở ạ ầ ể ề ể ậ ả ệ ỵ ế h lu n u c s h t ng kém phát tri n . Vì v y đ đ ra gi i pháp cho nâng
ơ ở ướ ế ầ ệ ầ ự ữ cao c s giao thông thì tr c h t c n th c thi nh ng vi c c n làm đ i v i c s ố ớ ơ ở
ư ữ ướ ư ố ạ ầ h t ng nh ý trên đã nói . Nh ng n ầ c trong kh i Asean h u nh đã có c s h ơ ở ạ
ệ ả ể ể ể ấ ổ ị ầ t ng giao thông n đ nh đ có th phát tri n ngành công nghi p s n xu t ô tô và
ầ ử ụ ủ ườ ướ ạ nâng cao nhu c u s d ng xe ô tô c a ng i dân trong n c . L i thêm 1 lí do
ướ ầ ơ ở ạ ầ ự ự ệ ấ ữ ể n a đ Nhà n ệ c c n g p rút th c hi n ngay vi c xây d ng c s h t ng giao
ệ ả thông 1 cách có hi u qu .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
53
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
3.3.2.2 Chính sách thu h p lí :
ế ợ ế ệ ụ ặ ế ệ ả Chính sách thu hi n nay (thu tiêu th đ c bi t) có ph i là đang thúc
ả ấ ướ ệ ể ẩ đ y ngành s n xu t ô tô trong n ế c phát tri n và li u đ n năm 2018 là còn có th ể
ế ớ ụ ế ế ẩ ậ ậ khi áp d ng khi thu nh p kh u xe nguyên chi c ti n t ệ i 0% khi gia nh p hi p
ươ ạ ự ế ủ ệ ạ ơ ộ h i th ng m i t do Asean (AFTA) , 1 c ch c a Asean 2015 . Hi n t i giá
ế ắ ạ ệ ơ ớ ướ ủ c a 1 chi c xe l p ráp t i Vi t Nam đã cao h n 20% so v i các n ố c trong kh i
ỗ ợ ả ể ệ ấ Asean , đi n hình là Thái Lan vì không có ngành công nghi p h tr s n xu t các
ụ ệ ế ư ở ụ ế ế ph tùng , linh ki n , chi ti t máy nh đã phân tích m c 3.4.1 , n u đ n năm
ế ệ ấ ả ậ ẩ ố 2018 thu nh p kh u xu ng còn 0% thì làm sao doanh nghi p s n xu t ô tô có
ể ố ượ ụ ệ ẩ ắ ậ ạ ệ th s ng sót đ c khi vi c nh p kh u ph tùng và l p ráp t i Vi t Nam rõ rang
ế ừ ậ ẩ ụ ể ẽ ắ ơ s đ t h n nh p kh u nguyên chi c t Thái Lan . Ví d đi n hình là chính sách
ế ố ớ ệ ả ướ ạ ộ ạ thu đ i v i các doanh nghi p s n ô tô n c ngoài đang ho t đ ng t i Vi ệ t
ẽ ờ ế ế ậ ố ệ ẩ Nam , n u năm 2018 thu nh p kh u xu ng 0% thì Toyota s r i Vi t Nam ,
ề ượ ỏ ướ ế ậ ẽ đi u đó đã đ c xác nh n , n u Toyota rút kh i n c ta thì s phát sinh h lu ệ ỵ
ủ ệ ỏ ơ ỉ ầ ự không nh . Đó không ch là đ n thu n s ra đi c a 1 doanh nghi p đang đóng
ế ướ ự ệ ể góp thu cho Nhà n ệ c mà còn đang th c hi n vi c chuy n giao công ngh t ệ ạ i
ệ ề ả ậ ả ấ ượ ỹ ầ ổ Vi t Nam , n n t ng kĩ thu t s n xu t đang đ ấ c tích lu d n , là 1 t n th t
ề ố ớ ế ấ ả ướ ể ệ ặ n ng n đ i v i ngành s n xu t ô tô non y u trong n c khi vi c chuy n giao
ấ ầ ệ ế ố ớ ế ủ công ngh đang r t c n thi t đ i v i ngành . Lúc này chính sách thu c a Chính
ế ụ ể ể ậ ủ ẽ ấ ầ ph s r t c n thi t , chúng ta có th nhìn nh n rõ và có th áp d ng theo nh ư
ườ ợ ủ ố ủ ạ ấ ướ tr ng h p c a đ i th m nh nh t là Thái Lan . Tr ụ c đây Thái lan đã áp d ng
ệ ế ễ ậ ố chính sách mi n thu thu nh p doanh nghi p trong 8 năm cho 1 s ngành công
ầ ư ể ệ ờ ậ ả nghi p đ thu hút đ u t ấ , trong đó có ngành s n xu t ô tô . Nh v y mà Thái
ượ ơ ớ ế ớ ả ấ ấ ấ Lan đã thu hút đ c 14 nhà s n xu t xe h i l n nh t th gi ả i , 7 nhà s n xu t xe
ỗ ợ ụ ấ ả máy và 2350 nhà s n xu t ph tùng h tr cho xe ô tô và xe máy . T l ỉ ệ ộ ị n i đ a
ủ ế ế ố hoá c a ngành tăng lên đ n 8090% vào năm 2010 . Đó là 1 chính sách thu đ i
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
54
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ệ ầ ượ ể ạ ử ệ ớ v i các doanh nghi p trong ngành ô tô c n đ c th nghi m đ t o ra thêm
ầ ư ề ỗ ợ ệ ướ ố nhi u v n đ u t , nâng cao ngành công nghi p h tr trong n c , tăng t l ỉ ệ ộ n i
ụ ể ệ ả ả ẩ ỉ ấ ị đ a hoá s n ph m . Bi n pháp này không ch có th áp d ng cho ngành s n xu t ô
ố ớ ụ ể ệ ắ ệ tô mà còn có th áp d ng đ i v i các ngành công ngh cao khác (l p ráp đi n
ạ ạ ệ ả ặ ấ tho i t ạ i Thái Nguyên khi Samsung Electronics đ t nhà máy s n xu t đi n tho i
ư ấ ả ấ ề ệ ả ặ ả ơ ỏ thông minh nh ng t ậ t c các linh ki n nh nh t , đ n gi n nh t đ u ph i nh p
ề ươ ẩ ự ả ấ ả ặ ệ ấ kh u , v n đ t ng t ngành s n xu t ô tô đang g p ph i) mà Vi t Nam hoàn
ở ị ể ả ắ ố toàn đang v trí s 0 . Có th ví chính sách này là “ Th con tép b t con tôm” có
ể ướ ồ ợ ừ ẽ ế ệ ướ th Nhà n c s không có ngu n l i t thu doanh nghi p ngay tr ắ c m t
ư ợ ề ả ả ề ề ấ ế nh ng cái l ệ i v lâu v dài và nâng cao hi u qu s n xu t cho n n kinh t trong
ấ ớ ể ể ổ ướ n c là r t l n đ có th đánh đ i .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
55
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ế ậ K t Lu n
ạ ươ ở ể ấ ượ Tóm l i , qua 3 ch ng phân tích trên chúng ta có th th y đ ữ c nh ng
ủ ự ữ ấ ả ả ạ ọ ồ ộ th c tr ng còn t n đ ng c a nh ng chính sách b o h ngành s n xu t ô tô trong
ự ạ ờ ượ ữ ế ể ầ ướ n c trong th i gian qua . Th c tr ng đó nêu lên đ ắ c nh ng y u đi m c n kh c
ụ ươ ặ ệ ắ ớ ộ ạ ph c trong t ng lai , đ c bi t là trong giai đo n s p t ồ i c ng đ ng kinh t ế
ứ ượ ứ ỡ ỏ ế ế ậ ẩ Asean 2015 chính th c đ ế c kí k t và chính th c g b thu nh p kh u khi đ n
ướ ộ ồ ế ả 2018 cho các n c thành viên trong c ng đ ng kinh t ữ . Nh ng gi i pháp nêu trên
ả ế ả ầ ượ ả ủ ệ mang tính tham kh o , ph n nào giúp c i ti n đ ữ c tính hi u qu c a nh ng
ộ ố ớ ả ấ ả ướ chính sách b o h đ i v i ngành s n xu t ô tô trong n c .
ướ ủ ầ ữ ắ Nhà n ờ c , Chính ph c n có nh ng chính sách đúng đ n , đúng th i
ể ế ệ ả ạ ể ự ấ đi m , thi t th c và linh ho t đ các doanh nghi p s n xu t ô tô trong n ướ ẫ c v n
ể ụ ữ ượ ướ ự ủ ữ ả ố có th tr v ng đ c tr c nh ng đ i th trong cùng khu v c . B n thân các
ệ ả ấ ướ ứ ầ ả doanh nghi p s n xu t ô tô trong n ủ ộ c cũng c n ph i ch đ ng nghiên c u và
ấ ả ỗ ợ ủ ể ắ ẩ ầ ư ả đ u t ạ ộ s n xu t s n ph m h tr cho ho t đ ng l p ráp xe c a mình đ nâng cao
ả ẩ ỷ ệ ộ ị t n i đ a hoá s n ph m nói riêng cho ngành ô tô và nói chung cho các ngành l
ắ ồ ộ ế ờ ừ ợ công nghiêp l p ráp khác . C ng đ ng kinh t Asean 2015 ra đ i v a có l i cho
ệ ữ ư ọ ạ ữ ể Vi t Nam trong nh ng ngành mũi nh n nh ng l ữ i nh ng nguy hi m cho nh ng
ư ệ ẻ ậ ệ ầ ố ngành công nghi p non tr nh ô tô . Vì v y , Vi t Nam c n phát huy t i đa l ợ i
ấ ậ ế ủ ụ ể ắ ữ th c a mình và nhanh kh c ph c nh ng b t c p trong các chính sách đ các
ệ ệ ấ ả ổ ị doanh nghi p Vi t Nam yên tâm s n xu t và n đ nh .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
56
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
ễ ọ ươ ứ Nguy n Đình Th , quý 1 – 2014. Giáo trình ph ọ ng pháp nguyên c u khoa h c
trong kinh doanh_NXB Tài Chính.
ầ ư ố ế ế Lê Quang Huy , 2013 . Đ u t qu c t . NXB Kinh T TPHCM .
ị ồ ố ế ế ạ Ph m Th H ng Y n, 2012 . Giáo trình kinh doanh qu c t ố . NXB Th ng kê Hà
N i.ộ
http://www.binhdinhinvest.gov.vn/tinchitiet.php?idTin=1649&idLoaitin=7 . Truy
ậ c p lúc 14:10 ngày 8/11/2014 .
http://cafef.vn/kinhtevimodautu/nhapkhauototang93sau10thang
ậ 201410281618278409ca33.chn . Truy c p lúc 14:25 ngày 8/11/2014 .
http://www.thesaigontimes.vn/119094/Sau2018VietNamodautrongcong
ậ nghiepotoASEAN?.html . Truy c p lúc 14:45 ngày 8/11/2014 .
http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/NuocCHXHCNVietNam/Chi
ậ TietVeToChucQuocTe?diplomacyOrgId=124 . Truy c p lúc 15:05 ngày 8/11/2014 .
http://www.tapchitaichinh.vn/KinhteDautu/Congnghiepototangtruongnho
ậ laprap/51393.tctc . Truy c p lúc 15:15 ngày 8/11/2014 .
http://kinhdoanh.vnexpress.net/tintuc/doanhnghiep/congnghiepotokhongdat
ậ muctieunguoivietphaicoxedi3026199.html . Truy c p lúc 15:45 ngày
8/11/2014
http://www.dvsc.com.vn/TinTuc/TinKinhTe/210081/thuhutdautuhuongdimoi
ậ trongthuhutvonfdi.aspx . Truy c p lúc 16:50 ngày 8/11/2014 .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
57
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
ậ http://www.ipsi.org.vn/TinTucChiTiet.aspx?nId=993&nCate=3 . Truy c p lúc
20:45 ngày 8/11/2014 .
http://ecna.gov.vn/ct/ht/Lists/BaiViet/Attachments/96/V%E1%BA%A5n
%20%C4%91%E1%BB%81%20x%C3%A2y%20d%E1%BB%B1ng%20c
%C6%A1%20s%E1%BB%9F%20h%E1%BA%A1%20t%E1%BA%A7ng
ậ %20%E1%BB%9F%20Vi%E1%BB%87t%20Nam%20%20TS.pdf . Truy c p lúc
22:10 ngày 8/11/2014 .
http://www.hids.hochiminhcity.gov.vn/web/guest/nangluongcongnghiepkhai
khoang;jsessionid=0BC8A8637A2FEC8225B2771C07716C1E?
p_p_id=EXT_ARTICLEVIEW&p_p_lifecycle=0&p_p_state=normal&p_p_col_id=
centertop&p_p_col_count=1&_EXT_ARTICLEVIEW_struts_action=%2Fext
%2Farticleview
%2Fview&_EXT_ARTICLEVIEW_groupId=13025&_EXT_ARTICLEVIEW_arti
cleId=48815&_EXT_ARTICLEVIEW_version=1.0&_EXT_ARTICLEVIEW_i=8
&_EXT_ARTICLEVIEW_curValue=1&_EXT_ARTICLEVIEW_redirect=
ậ %2Fweb%2Fguest%2Fnangluongcongnghiepkhaikhoang . Truy c p lúc 13:10
ngày 9/11/2014 và lúc 23:25 ngày 16/11/2014 .
ậ http://cti.gov.vn/bantin/noidung.php?id=39 . Truy c p lúc 13:30 ngày 9/11/2014 .
http://www.benthanhgroup.com/index.php?/vietnamese/danh_cho_thanh_vien/ban_
ậ tin_thi_truong/tin_tuc/thue_nhap_khau_0_toyota_co_roi_viet_nam . Truy c p lúc
14:05 ngày 9/11/2014 và lúc 20:20 ngày 16/11/2014 .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
58
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
http://www.tapchitaichinh.vn/Nghiencuudieutra/Xaydungraocanphithue
ậ quantaimotsonuoctrenthegioi/51398.tctc . Truy c p lúc 15:00 ngày 10/11/2014
.
http://canthopromotion.vn/home/index.php/gi%E1%BB%9Bithi%E1%BB%87u/tt
x%C3%BActi%E1%BA%BFn%C4%91ttmdl/9tindautu/2020ph%C3%A1t
tri%E1%BB%83nc%C3%B4ngnghi%E1%BB%87p%C3%B4t%C3%B4bi
%E1%BA%BFnth%C3%A1chth%E1%BB%A9cth%C3%A0nhc%C6%A1h
ậ %E1%BB%99i Truy c p lúc 16:15 ngày 10/11/2014 .
http://www.baomoi.com/Khonguudaitranlanchocongnghiepo
ậ to/45/15174972.epi Truy c p lúc 16:38 ngày 10/11/2014 .
http://doc.edu.vn/tailieu/deanthuctrangnghanhcongnghiepotovietnam
ậ 72023/ Truy c p lúc 16:49 ngày 10/11/2014 .
http://www.oto1000.com/index.php/tintuc/tintucnuocngoai/46771toyotangai
ậ thailanmalaysiaxoabaohovietnamanbinhbatdong Truy c p lúc 15:05 ngày
10/11/2014 .
https://www.shs.com.vn/Error.aspx?
ErrorPageName=NewsDetail&ErrorMessage=++
+at+Trirange.Web.WebParts.LevelTwoSubmenu.OnRptLinksItemDataBound(Obje
ct+sender%2c+RepeaterItemEventArgs+e)%0d%0a++
+at+System.Web.UI.WebControls.Repeater.CreateControlHierarchy(Boolean+use
DataSource)%0d%0a++
+at+System.Web.UI.WebControls.Repeater.OnDataBinding(EventArgs+e)%0d
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
59
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế
%0a+++at+Trirange.Web.WebParts.LevelTwoSubmenu.Page_Load(Object+sender
ậ %2c+EventArgs+e) Truy c p lúc 13:00 ngày 12/11/2014 .
http://www.vr.org.vn/vaq/Thongtin_VAQ/Xecogioi_SXLR/Thutucdkkt_mt.asp
ậ Truy c p lúc 13:25 ngày 12/11/2014 .
http://www.customs.gov.vn/Lists/TuVanTrucTuyen/Details.aspx?ID=22523 Truy
ậ c p lúc 14:10 ngày 12/11/2014 .
http://vi.wikipedia.org/wiki/C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng_Kinh_t
ậ %E1%BA%BF_ASEAN Truy c p lúc 13:25 ngày 17/11/2104 .
http://vnexpress.net/tintuc/otoxemay/chinhsachotovietnamvaindonesiahai
ậ hinhanhdoinghich2898797.html Truy c p lúc 15:35 ngày 13/11/2014 .
http://www.hyundaivietnam.net.vn/thuenhapkhauoto.html#more2338 Truy c pậ
lúc 21:55 ngày 13/11/2014 .
ằ
ễ SVTH : Nguy n Thanh H ng
60
GVHD: Ths.Hà Minh Hi uế