B  GIÁO D C VÀ ĐÀO T O           B  NÔNG NGHI P VÀ PTNT

VI N KHOA H C NÔNG NGHI P VI T NAM

TR N TH  ĐÍNH

Ứ Ợ

Ấ Ạ

NGHIÊN C U BI N PHÁP CANH TÁC  Ả T NG H P NÂNG CAO HI U QU   Ạ Ả S N XU T CÂY G NG T I  B C K N VÀ HÒA BÌNH

Chuyên ngành: Khoa h c cây tr ng

ố               Mã s : 62.62.01.10

Ậ Ắ Ế Ệ TÓM T T LU N ÁN TI N SĨ NÔNG NGHI P

ộ Hà N i ­ 2014

ượ ạ Công trình đ c hoàn thành t i:

Ọ Ệ Ệ Ệ VI N KHOA H C NÔNG NGHI P VI T NAM

ọ ẫ Ng ườ ướ i h ng d n khoa h c:

ắ ị 1. PGS.TS. Tr nh Kh c Quang

ả ườ 2. TS. Lê Kh  T ng

ệ ả Ph n bi n 1: TS. Vũ Đình Chính

ệ ả ồ ứ Ph n bi n 2: PGS.TS. H  Quang Đ c

ệ ễ ả ư ả Ph n bi n 3: TS. Nguy n Nh  H i

ẽ ượ ả ệ ướ ậ ộ ồ ệ ậ ấ ấ Lu n án s  đ c b o v  tr c H i đ ng ch m lu n án c p Vi n

ọ ạ ệ ệ ọ ệ H p t i Vi n Khoa h c Nông nghi p Vi t Nam

ờ ồ Vào h i 8  gi 30  phút, ngày 12  tháng 11 năm 2014

ể ể ậ ạ ư ệ Có th  tìm hi u lu n án t i th  Vi n:

ư ệ ố 1.    Th  Vi n Qu c gia

ư ệ ệ ệ ọ ệ 2. Th  vi n Vi n Khoa h c Nông nghi p Vi t Nam

1

M  ĐỞ ẦU

ấ ế ủ ề t c a đ  tài

1.Tính c p thi            G ngừ  Zingiber officinale (Willd.) Roscoe là cây gia v , cây ượ ệ ớ ế ớ ệ ố ở ề c li u truy n th ng d t đ i trên th  gi

ầ ủ các vùng nhi ấ ạ ạ

ượ ườ ừ ph n sinh hoá c a g ng r t đa d ng v i t nhau, có giá trị d c lý khác nhau trên c  th  ng ộ i và đ ng v t

ượ ử ụ ạ ướ ươ ừ T i các n

i. Thành ớ rên 400 ho t ch t khác ấ   ậ .  ơ ể ệ   c s  d ng làm nguyên li u ọ c ph ấ ng Tây, g ng đ ướ ả ệ cho vi c s n xu t bánh n

ệ ừ ư ượ ượ c s

ộ ồ ố u g ng cũng đ ạ ứ ự ẩ

mi ng, súp và d a chua. Bia g ng và r ụ d ng r ng rãi làm đ  u ng hay th c ph m ch c năng t ừ ừ ướ ế ế ể n c châu Âu. Ngoài ra t

ừ ừ ừ ừ ừ

ướ ố ừ ầ ừ ươ ấ c s t g ng, d u g ng và n đ

ng, d m g ng, h ệ ừ ặ ừ ượ ử ụ ạ ượ ư ộ ép g ng. Đ c bi t g ng còn đ

ỗ ợ ề ề ầ ố ị ng, bánh quy, bánh ng t, bánh tráng   ử  ừ ề   i nhi u ộ    g ng còn có th  ch  bi n thành b t ố ,   kem   g ng,   m t   g ng,   g ng   t m ẩ   ứ ừ g ng,   trà   g ng,   g ng   mu i ướ   ừ ừ ườ c ng g ng, n ệ   c li u c s  d ng nh  m t lo i d ạ   ệ truy n th ng h  tr  đi u tr  các b nh tiêu hóa, th n kinh, tim m ch

ươ ớ và x

ng kh p.  ạ ắ ề ắ ỉ       B c K n và Hòa Bình là 2 t nh mi n núi phía B c đã và đang

ể ừ ờ ượ ầ ồ c xem

ị ữ ữ phát tri n cây g ng trong nh ng năm g n đây, đ ng th i đ ể ừ ề ươ ề là nh ng đ a ph

ậ ợ ữ ề ệ ấ

ấ ỏ ạ ớ ể   ng có nhi u ti m năng đ  phát tri n g ng. Trong ớ   ề ậ i là nh ng ti m năng l n đó đi u ki n khí h u và đ t đai thu n l ắ   ừ nh t. ấ  V i quy mô trên 380.000 ha đ t đ  vàng, cây g ng t i B c

ạ ề ợ ế ể ể i th  đ  phát tri n và mang

K n và Hòa Bình đã và đang có nhi u l ạ ồ ợ ườ ừ ồ i ngu n l l

ọ i quan tr ng cho ng ạ ắ ệ ẫ ạ ả ấ ừ i dân tr ng g ng. Tuy nhiên quy   ạ   i B c K n và Hòa Bình hi n nay v n còn h n

ấ ừ ượ mô s n xu t g ng t ệ ế ớ ch  v i di n tích trên 1.500 ha, năng su t g ng trung bình đ c ghi

ả ề ế ậ ạ ắ ạ ỉ nh n trong k t qu  đi u tra t i 2 t nh B c K n và Hòa Bình là

ủ ấ ấ ướ 11,55 t n/ha trong khi c a Thái Lan là 16,85 t n/ha, các n c khác

2

ứ ệ ấ ề ổ   Nghiên c u bi n pháp canh tác t ng

là 12,62 t n/ha/năm.  Đ  tài “ ả ả ợ ệ ạ ắ ừ ấ

ể ấ ả ộ ọ ạ i B c K n và Hòa   ấ   i pháp quan tr ng đ  nâng cao năng su t, ch t

h p nâng cao hi u qu  s n xu t cây g ng t Bình”  là m t gi ượ ấ ừ ệ ế ạ ắ ả ả ỉ trong s n xu t g ng t ng và hi u qu  kinh t ạ   i 2 t nh B c K n l

ớ và Hòa Bình trong nh ng năm t i.

ụ ữ ứ 2. M c tiêu nghiên c u

ượ ế ố ạ ấ ừ ữ ế ả c nh ng y u t h n ch  chính trong s n xu t g ng

ị Xác đ nh đ ạ ạ ắ ị ượ ố ừ ể ọ t

ấ ượ ấ c gi ng g ng tri n v ng,  ố ầ ạ i B c K n và Hòa Bình. Xác đ nh đ ấ ạ đ t năng su t > 20 t n/ha, ch t l ng t ồ   t, góp ph n đa d ng ngu n

ừ ượ ự ệ ổ ợ c bi n pháp canh tác t ng h p, bao

ồ ộ ố gen cây g ng. Xây d ng đ ừ   ồ g m canh tác trên đ ng ru ng và canh tác trong bao cho gi ng g ng

ọ ể ừ ự ự ầ

tri n v ng, góp ph n xây d ng quy trình canh tác g ng. Xây d ng  ố ừ ể ạ ổ ợ ọ mô hình canh tác t ng h p cho gi ng g ng tri n v ng, đ t năng

ả ấ ế ớ ệ su t và hi u qu  kinh t ệ   ệ  tăng > 15% so v i bi n pháp canh tác hi n

ạ ắ ạ hành t

ự ễ i B c K n và Hòa Bình. ọ 3.Ý nghĩa khoa h c và th c ti n

ị ạ ế ừ ự ượ ả ề

ọ ạ

ạ ể ừ ở ắ ữ   c nh ng ự   ơ ở  ti m năng và h n ch , là c  s  khoa h c cho vi c xây d ng ạ B c K n, Hòa Bình. C

ẫ ả ơ ở

ổ K t qu  đi u tra th c tr ng canh tác g ng đã xác đ nh đ ệ ế ế ố ề y u t ứ ế k  ho ch nghiên c u, phát tri n g ng  ữ ệ  kh o sát t p đoàn 121 m u gi ng là c  s  khoa h c  ố ậ d  li u ưở ể ố giá t ng quan tình hình sinh tr

ng, phát tri n, ch ng ch u  ể ố ừ ừ ấ

ơ ở ươ ứ ệ ả ổ ớ

ác  ọ đánh  ị và ti mề   ọ   năng năng su t cây g ng. Quy trình canh tác gi ng g ng tri n v ng ề   ng th c và hi u qu  canh tác b n ố ậ là c  s  lý lu n đ i m i ph ữ ấ ố ừ ắ ạ ớ

v ng trên vùng đ t d c B c K n và Hòa Bình. Gi ng g ng m i và ấ ấ ượ ệ ả ậ

ườ ứ ụ ế ổ ớ ỹ k  thu t canh tác m i cho năng su t, ch t l ậ ằ b ng ch ng thuy t ph c làm thay đ i nh n th c c a ng ng và hi u qu  cao là ừ  ứ ủ

ứ ệ ổ ị i dân t ầ vi c du canh sang hình th c canh tác  n đ nh lâu dài, góp ph n duy

3

ộ ỡ ủ ấ ả ố ệ ố ườ t môi tr ng sinh

trì đ  màu m  c a đ t, ch ng xói mòn, b o v  t thái nông nghi p.ệ ố ượ ứ ạ ng và ph m vi nghiên c u 4. Đ i t

ạ ả ệ ứ ứ ố ượ

ắ ạ ả 4.1.Đ i t ạ ệ t ấ ừ   ng nghiên c u: Nghiên c u hi n tr ng s n xu t g ng ộ  ứ ậ

ọ ố ể ể i B c K n và Hòa Bình, nghiên c u t p đoàn, kh o nghi m b ố ứ ệ

ợ ả ả ệ ấ

ọ gi ng, tuy n ch n gi ng tri n v ng, nghiên c u bi n pháp canh tác ổ t ng h p nâng cao hi u qu  s n xu t: ứ ứ ề ạ ị

ứ ậ ế ả

ộ ố ừ ệ ể ọ ị

ệ ệ ế ả ổ ế ố  4.2. Ph m vi nghiên c u: Nghiên c u đi u tra và xác đ nh y u t ả   ấ ừ ạ h n ch  chính trong s n xu t g ng, nghiên c u t p đoàn, kh o ứ   ố nghi m b  gi ng và xác đ nh gi ng g ng tri n v ng, nghiên c u ả    trong s n ợ bi n pháp canh tác t ng h p, đánh giá hi u qu  kinh t

ạ ạ ắ

ấ ừ xu t g ng t ữ i B c K n và Hòa Bình. ớ ủ ậ

ế ố ạ ượ ị ấ ừ ế ả ạ c 4 y u t h n ch  trong s n xu t g ng t ắ   i B c 5. Nh ng đóng góp m i c a lu n án ­  Xác đ nh đ

ạ ị ườ ụ ậ ố ỹ ng tiêu th , gi ng, k  thu t canh tác và

ầ ư ấ

K n và Hòa Bình là th  tr ố v n đ u t ị ả  cho s n xu t. ố ượ ể ệ ọ ­ Xác đ nh đ c 10 gi ng tri n v ng mang ký hi u: QT1, BK3,

ấ ạ ự ề ấ ấ ộ ớ BK20, HB, PT6, PT8, PT20, VP2, VP5 và HY4. Trong đó ti m năng   ắ   ớ i B c l n nh t thu c v  QT1 v i năng su t th c thu cao nh t t

ạ ươ ứ ấ ớ K n và Hòa Bình, t ng  ng v i 33,9 và 31,3 t n/ha.

ự ượ ệ ổ ợ ồ ộ c bi n pháp canh tác t ng h p trên đ ng ru ng t

­ Xây d ng đ ạ ắ ụ ệ ố ớ B c K n và Hòa Bình v i vi c áp d ng gi ng QT1 trong th i v ạ   i ờ ụ

ậ ộ ạ ả 29/2 ­ 15/3, kho ng cách 50 x 15 x 1, m t đ  10 v n khóm/ha, bón

ấ ữ ơ

2O5 +  ơ   ố 200 kg K2O/ha, che ph  m t lu ng b ng r m r  hay xác h u c ,

2,0 t n phân h u c  vi sinh sông Gianh + 200 kg N + 120 kg P ữ ủ ặ ạ ằ ơ

ấ ượ ố ợ ỗ nâng cao ch t l ng hom gi ng trong h n h p 10g Topsin M70WP

ướ + 5ml VST + 10 lít n c.

4

ạ ự ượ ệ ợ ổ ­ Xây d ng đ c bi n pháp canh tác t ng h p trong bao t

ắ   i B c ể ạ ệ ớ ố

2O5  + 2,5 g

ồ ụ K n và Hòa Bình v i vi c áp d ng gi ng QT1 trong giá th  70% ấ đ t màu + 30 % phân chu ng, bón lót 2,5 g N + 1,3 g P

ỗ ồ

K2O/bao, bón thúc  20g  N +    20g  K2O, m i bao tr ng 3 hom x 2 m m.ầ ấ ủ ậ 6. C u trúc c a lu n án

ậ ể ệ ả ồ

Lu n án g m 150   trang không k  tài li u tham kh o và ụ ụ ứ ế ả ả ầ ả ph n ph  l c, 53 b ng k t qu  nghiên c u, 9 hình  nh, 145 tài

ệ ả ộ ướ ồ li u tham kh o trong và ngoài n

ở ầ ầ ươ ệ ổ ph n: M  đ u 5 trang,   Ch ậ c. N i dung lu n án g m các   ơ ở ng 1: T ng quan tài li u và c  s

ủ ọ ươ ậ ệ ộ ề khoa h c c a đ  tài 39 trang, Ch

ươ ứ ươ ả ng pháp nghiên c u 15 trang, Ch ng 2: V t li u, n i dung và   ả   ế ng 3: K t qu  và th o

ề ế ệ ả ị ph ậ lu n 91 trang, K t luân, đ  ngh  2 trang, Tài li u tham kh o 9 trang

ầ ụ ụ và ph n ph  l c 42 trang.

ƯƠ CH NG 1

Ọ Ủ Ơ Ở Ổ Ệ T NG QUAN TÀI LI U VÀ C  S  KHOA H C C A Đ Ề

TÀI

ồ ố ự ậ ừ ạ 1.1. Ngu n g c và phân lo i th c v t cây g ng

ị ệ ừ ử ị ử ụ ầ

ẫ ủ   L ch s  phát hi n cây g ng và giá tr  s  d ng đ u tiên c a ỏ ớ ư ờ nó cho t ộ i nay v n còn là m t câu h i ch a có l

ừ ừ ọ ố

ừ ờ ổ ạ Ấ ề ả ộ ộ

th i c  đ i. Nhi u gi ầ ử ụ ầ i đáp. Tuy nhiên   ệ ớ   ồ ậ ằ t đ i các nhà khoa h c đã th a nh n r ng g ng có ngu n g c nhi ế  thuy t cho   ượ   c thu c vùng  n Đ ­Malaixia t ượ ừ ằ r ng g ng đ c khai thác và s  d ng l n đ u tiên khi nó đ

ậ ạ ồ ị ươ tr ng trong ch u, v i trên các con tàu du l ch và th ạ ng m i trong

ộ ể Ấ ế ỷ ứ ế ầ

ố ị ử ờ ộ ọ

ể ủ ệ ớ ự ề ỏ ầ vùng  n Đ  và Bi n Đông vào đ u th  k  th  5. H u h t các nhà   ấ   khoa h c ngày nay cũng coi đây là m t th i m c l ch s  đánh d u ủ   t đ i khác c a cho s  lan t a và phát tri n c a nó v  các vùng nhi

5

ầ ế ế ỷ ượ ừ ế ể châu Á. Đ n đ u th  k  16 g ng đ

ủ ắ t đ i  m c a th  gi

c chuy n đ n châu Phi, vùng ế ớ Cây  ệ ớ ẩ i.  Caribê và sau đó là kh p các vùng nhi ọ g ngừ   Zingiber   officinale  (Willd.)   Roscoe   thu c  ộ ngành   ng c   lan

(Liliopsida)   (Magnoliophyta),   l p   hành

ớ  ộ ừ (Commelinidae),  b  g ng (Zingiberales) ớ  ,   phân   l p   thài   lài ọ ừ  (Zingiberaceae)   , h  g ng ,

ả Zingiber   chi . Chi g ng ừ

ượ ổ ế ồ c tr ng ph  bi n và có giá tr

ừ ấ ượ đó loài  Zingiber officinale  Rosc đ ớ l n nh t. G ng là cây gia v ệ c  ổ truy nề   đ ị và  là  cây d c li u

ề ủ ướ ừ ế ở ắ kh p các vùng mi n c a n Zingiber Bochmer có kho ng 100 loài, trong   ị  cượ   ồ    vùng núi cao đ n đ ng c ta, t

ồ tr ng  ả ả ằ b ng và h i đ o.  ị ử ụ ừ ủ 1.2. Giá tr  s  d ng c a cây g ng

ị ị ữ ủ ọ

ạ   Gia v , theo đ nh nghĩa c a các nhà khoa h c là nh ng lo i ẩ ườ ự ấ ầ ơ ợ ặ ng có tinh d u ho c các h p ch t hóa

ấ ị ữ ơ ị th c ph m, rau th m th ể ạ ọ h c có th  t o ra nh ng kích thích  nh t đ nh lên c  quan v  giác,

ị ị ẩ ứ ự ố ợ

ộ ậ ẽ ượ ấ ị ẩ ộ

ầ ệ ả m t quy trình nh t đ nh, chúng ta s  nh n đ ả ệ

tuy t h o, góp ph n c i thi n và nâng cao ch t l ượ ấ ổ ế ừ ề ế ầ chúng ta. G ng đã đ

c r t nhi u đ u b p n i ti ng trên th  gi ị ủ ệ

ế ỷ ứ ề ậ ượ ừ ầ

Manasollasa đ u th  k  th  11, g ng  đã đ ươ ệ ừ ặ ệ kh u giác và th  giác. Do đó khi ph i h p gia v  và th c ph m theo   ự   c m t món  m th c ủ   ữ ấ ượ ng b a ăn c a ế ớ   i ệ   m nh   danh   là   “vua”   c a   các   loài   gia   v ..   Trong   các   tài   li u ư ộ   c đ  c p nh  m t ề   ạ i có nhi u ơ t v a th m ngon l h

ụ ụ ồ ố ng li u ph c v  đ  u ng đ c bi ệ ụ ữ ệ ầ ấ ườ

tác d ng trong vi c phòng, ch a b nh đ ượ ừ ạ ố ề c li u truy n th ng G ng là cây d

ề ọ ổ ề tim m ch và tiêu hóa. bi n ế c a ủ nhi u dân t c ng hô h p, th n kinh, phổ  ệ ươ   ng i.

ộ  trên th  gi ấ ừ ừ ị ó tác

ể Đông, g ng có v  cay, tính  m vào 3 kinh ph , t ụ d ng phát bi u, tán hàn ôn trung, tiêu đàm, hành th y ế ớ  Theo y h c c  truy n ph ế ỳ ị. G ng c , v ả ộ ủ  và gi i đ c.

6

ứ ừ ọ ể ơ ở 1.3. Tài nguyên cây g ng là c  s  sinh h c đ  nghiên c u và

ấ ể ả phát tri n s n xu t

Ấ ộ ượ ệ ư ầ ố ữ   ,

n Đ  đ ồ c xem là qu c gia đi đ u trong vi c l u gi ừ ế ớ ớ ổ ố ồ ủ

ệ ượ ị ả ồ b o t n ngu n gen g ng c a th  gi ủ ế ạ ậ t p trung ch  y u t i Vi n nghiên c u cây gia v , cây d i v i t ng s  1.550 ngu n gen, ệ   ứ c li u,

ườ ạ ọ ạ ọ ạ ọ Tr ng đ i h c Orissa, đ i h c Parmar, đ i h c Rajendra, Trung

ố ứ ự ậ ộ ố ạ

ố ươ ướ ư ỹ ng. Các n tâm nghiên c u tài nguyên th c v t qu c gia và m t s  tr m nghiên ị ứ c u đ a ph

ả ướ ừ ả ạ ồ

c khác nh  M , Trung qu c, Đài Loan,   ả ồ ổ   ữ Ethiopia và Australia là nh ng qu c gia đã và đang b o t n t ng ộ c ng kho ng 3000 ngu n gen g ng, các n ổ c còn l ư ừ ồ ồ ngu n gen. Do đó t ng ngu n gen g ng đang l u gi

trên toàn th ậ ả ầ ồ ớ ướ i

i kho ng 2000 ế  ữ ậ   c tính kho ng g n 7000 ngu n gen. Công tác thu th p, nh p ệ ồ ủ ừ ọ ộ ơ

ứ ở ư ệ ệ gi ộ   n i ngu n gen cây g ng  là m t nhi m quan tr ng c a các c  quan ữ t Nam. Theo đó hi n nay nghiên c u ở ướ  n Vi

ả ừ ồ c ta đang l u gi ừ ơ ở

ử ụ ứ kho ng 700 ngu n gen g ng. Tài nguyên cây g ng là c  s  sinh   ể ả   ọ h c cho công tác nghiên c u, khai thác, s  d ng và phát tri n s n

ấ ừ ở ướ xu t g ng c ta.

ơ ở ừ ấ ỹ n ậ 1.4. K  thu t canh tác g ng là c  s  nâng cao năng su t và

ấ ừ ả ả ệ hi u qu  s n xu t g ng

ự ự ờ ụ ề ố ậ ộ ả

ọ S  l a ch n các gi ồ ươ ướ ứ ệ ng th c gieo tr ng, t i pháp v  gi ng, th i v , m t đ , phân   ỏ ạ   ừ i tiêu, phòng tr  sâu b nh, c  d i, bón, ph

ụ ằ ậ ố ề ệ ấ ậ i đa đi u ki n khí h u, đ t đai, lao

ả ượ ả luân xen canh nh m t n d ng t ộ đ ng, v t t ậ ư ể ạ ượ  đ  đ t đ ấ c năng su t, s n l

ụ ứ ủ ệ ấ ổ ệ ng và hi u qu  cao   ợ   nh t chính là m c tiêu c a nghiên c u bi n pháp canh tác t ng h p

ừ ơ ở ế ớ ướ ề ệ

c trên th  gi ộ ố ạ ộ ườ

đang tăng c ờ ụ ồ ậ ộ ừ ả cây g ng. Trên c  s  đó hi n nay nhi u n   i đã và ả ế   ứ ng các ho t đ ng nghiên c u xác b  gi ng c i ti n, ủ   th i v  tr ng g ng, m t đ  và kho ng cách, phân bón và ch ng

7

ỹ ạ ậ ủ ặ ậ ử ố ỹ ố lo i, k  thu t che ph  m t lu ng, k  thu t x  lý hom gi ng tr

ụ ệ ấ ố ồ

ậ ồ ướ ừ ỹ ướ   c ạ   khi tr ng, áp d ng công ngh  nuôi c y mô trong nhân gi ng s ch ệ b nh, k  thu t tr ng g ng trong bao theo h ng thâm canh.

ƯƠ CH

Ậ Ệ Ứ NG 2 ƯƠ Ộ V T LI U, N I DUNG VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN C U

ậ ệ ứ 2.1.V t li u nghiên c u

ậ ử ụ ẫ ồ ố ọ   G m   121   m u   gi ng   s   d ng   trong ệ 2.1.1.   V t   li u   sinh   h c:

ứ ậ ệ ở ầ ể ọ ố

ụ ụ ả ả ế ượ ể ấ ọ ố ố tuy n ch n gi ng ph c v  s n xu t, 1 gi ng c i ti n đ

ử ụ ệ ọ nghiên c u v t li u kh i đ u, 10 gi ng tri n v ng trong đánh giá   ể   c tuy n ự   ứ ch n và s  d ng trong nghiên c u bi n pháp canh tác và xây d ng

ấ mô hình s n xu t

ữ ơ ạ ồ G m đ m, lân, kali, phân h u c  sông Gianh, ả ậ ệ 2.1.2.V t li u khác:

ở ầ ử ụ ứ ệ ậ ố ả   thu c BVTV s  d ng trong nghiên c u v t li u kh i đ u, kh o

ị ệ ơ ả ộ ố ậ ộ ờ ụ

ố ấ ủ ặ

ọ ể ủ ặ ự

ố ử ứ

ườ ứ ế ẩ n sinh thái trong nghiên c u nâng cao ch t l ch  ph m v

ấ ỏ ố nghi m c  b n b  gi ng, xác đ nh th i v , m t đ , phân bón, che   ộ ố   ph  m t lu ng, che bóng râm. Hóa ch t phân tích sinh hóa b  gi ng ố ậ tri n v ng, nilonđen, xác th c v t trong che ph  m t lu ng, mái ị che ánh sáng trong nghiên c u ch u bóng râm, thu c x  lý Topsin và   ấ ượ   ng ướ   c

ồ hom gi ng, đ t màu, phân chu ng, N, P, K, v  bao ximăng n ậ ồ ướ ứ ỹ ừ i trong nghiên c u k  thu t tr ng g ng trong bao t

8

ừ ề ấ ả ộ ứ Đi u   tra   tình   hình   s n   xu t   g ng, 2.2.   N i   dung   nghiên   c u:

ọ ể ứ ừ ở ầ ộ ố ậ ệ

ơ ả ấ ượ ệ c  b n và đánh giá ch t l ng

ề ượ ậ ộ, li u l ng phân bón

ờ ụ ứ th i v , m t đ ị ả ố ể   nghiên c u v t li u kh i đ u và tuy n ch n b  gi ng g ng tri n ộ ố  tri nể   v ngọ , kh o nghi m  ả b  gi ng ậ   ỹ ọ , k  thu t v ng, nghiên c u  ấ ượ   ủ ặ ng

che ph  m t lu ng, kh  năng ch u bóng râm, nâng cao ch t l ậ ộ ướ ướ ứ ể ầ ố i n

ộ ồ ô hình canh tác trên đ ng ru ng và

hom gi ng, nghiên c u thành ph n giá th , m t đ , t d ng mự ả ợ ả ề ệ ấ ấ ổ c, xây trong bao, đánh giá hi uệ   ế và đ  xu t bi n pháp canh tác t ng h p s n xu t cây

qu  kinh t g ng. ừ

ươ ứ ng pháp nghiên c u

ề ả

2.3. Ph ấ :  2.3.1. Đi u tra tình hình s n xu t ề ự ế ủ ớ ộ ể ẵ ị

ộ ế ắ ạ ộ ỉ

ề ầ ố c x  lý th ng kê trên ph m m m EXCEL. đ

ỏ   D a trên phi u đi u tra c a PRC v i n i dung đ nh s n đ  ph ng ả  ấ v n 900 h  nông dân thu c 2 t nh, B c K n và Hòa Bình. K t qu ượ ử ố ệ   2.3.2. B  trí thí nghi m:

ậ ố ạ ệ +  Thí nghi m t p đoàn trí t

ướ ẫ ầ ự ượ : Đ c b ắ ạ   theo   h i i Hòa Bình theo ph ủ ng   d n  c a   IBPGR, ,   không   nh c   l

ượ ắ ạ ươ   ng   đ iố   ố pháp   tu n  t ố ứ đ c nh c l i sau 10 gi ng, ch ng là gi ng

di n tích ô =  ệ ừ g ng Hòa Bình – HB  5 m2.  ồ ộ ồ ệ ệ ả + Thí nghi m đ ng ru ng khác: g m thí nghi m kh o nghi m b ộ

ụ ể ệ ệ ậ ố ọ ờ ộ gi ng   tri n   v ng,   thí   nghi m   th i   v ,   thí   nghi m   m t   đ ,   thí

ệ ủ ặ ệ ố ượ nghi m phân bón, t hí nghi m che ph  m t lu ng c b  trí theo

ố  đ ầ ặ ạ ệ ẫ ớ i, di n tích ô

ỉ ố kh i ng u nhiên hoàn ch nh (RCBD) v i 3 l n l p l 10m2

ệ ộ ố ể ả ồ ố ọ : g m 10 gi ng,

ừ ừ ứ ơ ố ệ +  Thí nghi m kh o nghi m b  gi ng tri n v ng ố đ i ch ng là gi ng  g ng Trâu Tân S n ­ BK20 và g ng Hòa Bình

– HB;

9

ứ ệ ồ ồ ờ ụ   +  Thí nghi m th i v  trên đ ng ru ng ộ :  g m 6 công th c, công

ố ứ ứ  (15 tháng 3);

ứ ồ ộ +  Thí nghi m m t đ  trên đ ng ru ng g m ồ :    5 công th c, công

ứ ố th c I làm đ i ch ng

ứ ệ ồ ộ

ữ ứ ấ ố th c IV làm đ i ch ng ậ ộ ệ ứ  (7 khóm/m2), ồ +    Thí nghi m phân bón trên đ ng ru ng g m 7 công th c, công ơ ứ  (2 t n phân h u c  sông Gianh + 50 kgN + th c II làm đ i ch ng

60 kgP2O5 + 50kgK2O); ệ ủ ặ ồ ộ ồ ố +  Thí nghi m che ph  m t lu ng trên đ ng ru ng g m  3 công

ứ ố th c, công th c I

ứ   làm đ i ch ng ứ ứ  (không che ph );ủ   ị ả ệ ồ

ứ ự ứ ố ứ  (ánh sáng t

ộ   + Thí nghi m nghiên c u kh  năng ch u bóng râm trên đ ng ru ng ồ g m 3 công th c, công th c I làm đ i ch ng ể nhiên); ồ ứ ệ ầ

ứ ứ ấ ố th c, trong đó công th c I làm đ i ch ng

ượ + Thí nghi m nghiên c u thành ph n giá th  trong bao g m 5 công ứ  (100% đ t màu + 1,5 gN +     ng uẫ   ươ ố 0,9  g  P2O5  +  1,5g  K2O/bao)  đ trí theo ph ng pháp c b

ồ ầ ặ   nhiên g m 3 l n l p

ệ ậ ộ ứ ứ ồ

ươ ứ ố ố +  Thí nghi m nghiên c u m t đ  trong bao g m 9 công th c, công pháp ng uẫ th c II làm đ i ch ng ầ ứ  (2 m m/bao) , b  trí theo ph ng

ồ ầ ặ

nhiên g m 3 l n l p.  ệ ứ ế ộ ướ ướ ồ c t

ứ ứ ố ướ ướ + Thí nghi m nghiên c u ch  đ  n ứ  (t i trong bao g m 7 công cượ   ồ , đ

ươ c khi tr ng) ỗ ầ ầ i 1 l n tr ồ ẫ ầ ặ

th c, công th c I làm đ i ch ng ố b  trí theo ph ố ượ ỗ ầ ươ ứ ng  ướ ướ c t pháp ng u nhiên g m 3 l n l p, m i l n 12 bao.   ứ   ầ ng  ng i m i l n 1200 ml/l n/công th c, t

ng n ấ Kh i l ớ ộ ẩ v i đ   m đ t 75%.

ưở ố ể ị : Đánh giá 2.3.3. Đánh giá sinh tr ng, phát tri n, ch ng ch u

ể ưở ệ ạ ả ị ị

sinh tr ồ ng, phát tri n, kh  năng ch u h n, ch u nóng, b nh th i c ủ ươ ố ủ  ự   ng pháp c a Trung tâm tài nguyên th c

ọ ừ ệ ị ộ trên đ ng ru ng theo ph ậ v t   (PRC)   trên   cây   h   g ng.   Xác   đ nh   di c   tích   lá   (DTL)   theo

10

ươ ủ ả ph

ị ầ ệ ố ồ ộ ng pháp c a Shouichi Yoshida năm 1964. Đánh giá kh  năng ẩ   ch ng ch u r y xanh và r p sáp trên đ ng ru ng theo Quy chu n

ệ Vi t Nam QCVN 01­382010/BNNPTNT.

ổ ị ả ấ   2.3.4. Đánh giá kh  năng  n đ nh năng su t:

ươ Theo ph

ủ ấ ượ ị ượ ng pháp c a R.K. Singh năm 1990.  Xác đ nh hàm l ằ   ng protein b ng 2.3.5. Đánh  giá ch t l ng:

ươ ị ượ ườ ươ ph ng pháp Kjeldahl, đ nh l ng pháp

ử ụ ị ng đ ị ử ằ ng kh  b ng ph ượ ườ so màu s  d ng DNS, đ nh tính và đ nh l ng đ

ng disaccharide, ơ ượ ầ ằ monosacharide   b ng   HPLC,   hàm   l ng   tinh   d u   bay   h i   theo

ươ ắ ằ ị

ng pháp s c ký ượ ệ ng   Zn

ổ ấ ươ ử ụ TCVN 7039: 2002, xác đ nh Vitamin C b ng ph ị ỏ l ng   hi u  năng   cao   TCVN   8977:   2011,   xác  đ nh   hàm   l ằ b ng   ph ng   pháp   quang   ph   h p   th   nguyên   t TCVN   5487:

1991.

ị ổ ả ệ ế Xác đ nh t ậ   ị ng giá tr  thu nh p :

ậ ổ ị

ư ổ ộ ị ng chi phí l u đ ng

ấ ố ậ ợ ị 2.3.6. Đánh giá hi u qu  kinh t theo công th c ứ GR = YP, trong đó GR là t ng giá tr  thu nh p, Y là năng su tấ , P là giá bán. Xác đ nh t theo công  th c: ứ TVC = MC+ LC + EC + CI, trong đó TVC là t ng chi phí l u ư   chi phí v t tậ ư, LC là  chi phí lao đ ngộ , EC là  chi phí  ộ đ ng, MC là   ầ ư. Xác đ nh l ngượ , CI là lãi su t v n đ u t i nhu n theo công

năng l th c: Pứ

= GR – TVC ử ố ố ọ ượ ố ệ Các tham s  th ng kê sinh h c đ c tính toán 2.3.7. X  lý s  li u:

ầ ề ằ c x  lý b ng công c  Balanced

ố ệ ượ ử ọ ủ ề trên ph n m m Excel, s  li u đ ố ầ  Anova c a ph n m m th ng kê sinh h c CropStat 7. ụ 2

ƯƠ CH

Ả Ả Ậ Ế NG 3 Ứ K T QU  NGHIÊN C U VÀ TH O LU N

11

ấ ừ ề ả ắ ế 3.1. K t qu  đ ả i u tra tình hình s n xu t g ng t ạ  B c Kan và i

Hòa Bình

ế ả ề ấ ổ ệ ệ ạ ạ ỉ

K t qu  đi u tra hi n tr ng cho th y t ng di n tích 2 t nh đ t trên ạ ạ ấ ạ ấ ắ 1500 ha, năng su t trung bình t

i B c K n 10,2 t n/ha, t ấ ấ ỉ ấ ổ ả ượ ng x p x  20.000 t n/năm. Nhi

Bình 12,9 t n/ha, t ng s n l ượ ư ạ ươ ấ ợ ánh sáng và l ng m a t ị i các đ a ph i Hòa ệ ộ   t đ , ự

ưở ể ủ ừ ặ ng này r t thích h p cho s ể

ng, phát tri n c a cây g ng.Quy mô, đ c đi m lý hóa tính ạ ắ ế ạ sinh tr ủ ấ ỏ c a đ t đ  vàng trên đá phi n sét t

ế ấ ạ ế ề

i Hòa Bình là đi u ki n khá thu n l ể ừ ề ệ ờ phi n sét và đá bi n ch t t ớ ồ đ ng th i là ti m năng l n cho vi c phát tri n cây g ng. G ng

ệ ợ ớ ắ ạ ượ ồ ạ ấ ỏ i B c K n, đ t đ  vàng trên đá   ậ ợ   ệ i ở  ừ ỳ   i   các   huy n   Ch   M i,   Nar , B c   K n   đ

ậ c   tr ng   t p   trung   t ớ ệ ử ụ ố ạ ủ ừ ổ ế

ố ố ừ ủ ớ ừ

ạ ừ ượ ạ ồ T i Hòa Bình g ng đ ậ c tr ng t p trung t

ệ ử ụ ỳ ơ ươ ơ ớ

ủ ế ừ ồ L ừ g ng Trâu Hòa Bình là ch  y u. Th i gian tr ng g ng ch  y u t

ượ ươ ừ ế c ti n hành t ỉ 2 t nh đ

ươ ướ ồ ồ B ch Thông v i vi c s  d ng 2 gi ng ph  bi n là g ng Đá c  bé   ủ ế   và gi ng g ng Trâu c  l n, trong đó gi ng g ng trâu là ch  y u. ắ   ệ i các huy n Đà B c, ố   ng S n, Kim Bôi, Cao Phong, K  S n v i vi c s  d ng gi ng ủ ế ạ   ờ i ứ ng t c là   ươ   ng 1­15/3 hàng năm theo 2 ph ừ ồ i tán r ng. Ph ầ tr ng thu n trên n

ứ ừ ồ ng, đ i và tr ng xen d ượ ệ ươ ị th c tr ng g ng trong bao hi n đang đ ng quan

ử ứ ạ ế ề ệ ậ c các đ a ph ủ ụ

ừ ố ộ tâm th  nghi m. Do nh n th c h n ch  v  tác d ng c a phân bón   ầ   ụ nên đa s  các h  dân không áp d ng phân bón cho cây g ng. R y

ệ ệ ố ủ ố ượ ạ xanh, r p sáp, b nh t i c  là đ i t

ừ ị i các đ a ph

ể không gây nguy hi m trên cây g ng t ấ ồ ủ ả ả ng sâu h i chính tuy nhiên ầ   ươ ạ ng này. Đ u ố ấ

ậ ư ả ố vào c a s n xu t g m 5 kho n chính là: làm đ t, gi ng, công lao   ớ    phân bón và thu c BVTV. Trong đó   kho n chi l n ộ đ ng, v t t

ề ố ế ố ạ ế ộ ộ thu c v  gi ng và công lao đ ng. Các y u t h n ch  chính trong

12

ậ ắ ạ ỉ ở ạ ấ ừ i 2 t nh B c K n và Hòa Bình t p trung th ị

ườ ậ ố ố ả s n xu t g ng t ỹ ể ọ ộ ố ế ả ầ ư ng, gi ng, k  thu t canh tác và v n đ u t tr . ể ọ 3.2. K t qu  tuy n ch n b  gi ng tri n v ng

ộ ố ọ ể ế ả ả ừ ị B ng 3.13. K t qu  xác đ nh b  gi ng tri n v ng t ậ    Nhu n

ả ươ

ươ ạ ng S n,  Hòa Bình, 2009 ơ ố ồ Ngu n g c TGST (ngày) Cao  cây  (cm) KL củ /khóm  (g) NSLT (t n/ấ ha) Tr ch, L Số  thu  th pậ Ký  hi uệ   gi ngố

QT1 BK3 183 124 308 310 80 78 Ch ngố   ch uị   b nhệ   TC (c p)ấ 1 1 356 347 35,6 34,7

Qu ng Tây, TQ ằ ng B ng,   L BK ơ Tân S n, BK ạ N. Tr ch, HB Hùng Lô, PT Chu Hóa, PT Đông Khê, PT Xuân Hòa, VP Cao Minh, VP Ngô Quy n,ề   HY

BK20  HB PT6 PT8 PT20 VP2 VP5 HY4 142 182 189 191 203 209 212 226 315 298 305 308 310 300 320 325 73 72 68 70 65 70 80 76 1 1 1 1 1 1 1 1 305 302 327 335 340 329 339 346 30,5 30,2 32,7 33,5 34,0 32,9 33,9 34,6

ả ủ ự ế ế ả ả ậ K t qu  kh o sát, đánh giá t p đoàn là k t qu  c a s  phân chia

ậ ệ ữ ề ồ ố ngu n v t li u thành nh ng nhóm gi ng khác nhau v  hình thái,

ưở ự ể ấ ố ị sinh tr ấ   ng, phát tri n, ch ng ch u và năng su t. S  phân chia  y

ệ ấ ấ ọ ị ướ có ý nghĩa r t quan tr ng trong vi c cung c p, đ nh h ng cho công

ử ụ ơ ở ứ ể ả   tác nghiên c u, khai thác, s  d ng và phát tri n. Trên c  s  kh o

ể ố ừ ọ sát, đánh giá đã tuy n ch n ra 10 gi ng có TGST t 300 ­ 325 ngày,

13

ừ ố ủ ấ ệ ố ị cao cây t 65 ­ 80 ngày, ch ng ch u b nh th i c  c p 1, kh i l ố ượ   ng

ế ạ ấ ạ ủ c /khóm đ t trên 300g/khóm, năng su t lý thuy t (NSLT) đ t > 30

ả ấ t n/ha (B ng 3.13). ả ộ ố ể ọ ừ ế 3.3. K t qu  k

ả h o nghi m  ấ ả ế ố ấ ơ ả b  gi ng g ng tri n v ng   c u thành năng su t b

ệ c  b n  B ng 3.19.Năng su t và các y u t ợ ớ ể ọ ừ ố ạ ạ ươ gi ng g ng tri n v ng t ắ i Ch  M i, B c K n và L ấ ộ  ơ   ng S n,

Hòa Bình, 2010 ươ ơ Ch  M i, B c Kan L

NSTT  ấ (t n/ha)

NSTT  ấ (t n/ha)

Kh iố   ngượ   l 1 củ (g)

Kh iố   ngượ   l 1 củ (g)

ợ ớ ố ủ S  c / khóm Ký  hi uệ   Gi ngố ng S n, Hòa Bình ổ Số  T ng KL ủ c /kủ c /khóm (g) hóm

251,1 217,3 193,2 183,6 184,1 186,7 205,7 175,8 184,3 193,9 1,50 1,60 1, 65 1,70 1,75 1,72 1,62 1,77 1,79 1,77 ắ T ng ổ KL  ủ c /khó m (g) 376,6 347,7 318,8 312,2 322,2 321,1 333,3 311,1 330,0 343,3 312,0 209,1 182,4 171,9 189,9 184,1 200.8 173,4 180,7 196,4 1,64 1,65 1, 62 1,68 1,72 1,75 1,66 1,80 1,82 1,81 347,7 338,8 295,5 288,8 326,7 322,2 333,3 312,2 328,9 355,5

33,9 31,3 27,8 28,1 29,0 28,9 30,0 28,0 29,7 30,9 6,6 3,36 31,3 30,5 26,6 26,0 29,4 29,0 30,0 28,1 29,6 30,2 7,0 3,47 QT1 BK3 BK20 HB PT6 PT8 PT20 VP2 VP5 HY4 CV% LSD  0,05

14

ế ệ ề ể ả ả ấ ớ   K t qu  kh o nghi m cho th y ti m năng phát tri n thân lá l n

ấ ế ộ ề ố ế ả

ệ ề ầ ố ủ ấ

nh t thu c v  gi ng QT1, ti p theo là BK3, BK20. K t qu  nghiên   ố ượ   ệ ứ c u v  r y xanh, r p sáp và b nh th i c  cho th y các đ i t ng ị ạ ể ể ố ọ

ẹ ế ể m c nh  đ n trung bình. QT1, BK3 và BK20 là đi n hình v

ố ớ ạ ố ị này không gây nguy hi m cho các gi ng tri n v ng do ph m v  gây ề  ạ ở ứ h i  ế ố ấ   ả  c u kh  năng ch ng ch u đ i v i nhóm gây h i này. Các y u t

ơ ả ữ ệ ấ ỉ thành năng su t là nh ng ch  tiêu c  b n trong vi c đánh giá tính

ơ ở ề ọ ộ ọ ể ủ ừ ố Trên c  s  khoa h c này, đ  tài

tri n v ng c a m t gi ng g ng.   ế ố ứ ố ượ

ủ : kh i l ấ ự nghiên c u, đánh giá các y u t ổ t ng kh i l ng ủ ố ủ ng 1 c , s  c /khóm,   ả K t quế

ố ượ ạ ấ ố ượ c /khóm và năng su t th c thu (NSTT).  ứ ụ ể ạ ắ i B c K n cho th y kh i l

nghiên c u c  th  t ế ủ ố ủ ạ ố ộ

ố ượ ừ ủ ổ ố 1,50­1,79, t ng kh i l

ự ạ ủ ữ ng 1 c  gi a các   ế   gi ng bi n đ ng trong ph m vi 175,8­251,1g/c , s  c /khóm bi n ế   ữ ộ ng c /khóm gi a các gi ng bi n đ ng t ữ   ấ ộ đ ng trong ph m vi 311,1­376,6 g/khóm, năng su t th c thu gi a

ộ ố ấ ả ế ừ ứ

ấ ạ ế

ư ắ các gi ng bi n đ ng t ế ố ấ y u t ự c u thành năng su t t ơ ở ế  27,8 ­ 33,9 t n/ha. K t qu  nghiên c u các   ả ươ   ng i Hòa Bình cũng cho k t qu  t ố ữ ệ ạ t

ừ ể ọ ố ồ ờ

ấ ắ ạ ớ

ng  ng v i 33,9 và 31,3 t n/ha. Trên ọ ể ậ ệ ượ ứ nh  B c K n. Trên c  s  so sánh d  li u và tính toán th ng kê,   ạ   ề đ  tài đã tuy n ch n gi ng g ng QT1 đ ng th i có NSTT cao t i 2 ươ ứ ỉ t nh B c K n và Hòa Bình, t ọ ơ ở c  s  đó, QT1 đã đ c ch n là v t li u sinh h c đ  nghiên c u các

ế ệ ủ ề ả ả ế ầ

ủ ạ ọ ọ bi n pháp canh tác ti p theo c a đ  tài (B ng 3.19) ộ ố   ứ 3.4. K t qu  nghiên c u thành ph n hóa sinh trong b  gi ng g ngừ ệ ướ D i ánh sáng c a khoa h c hi n đ i, các nhà khoa h c đã phát

ượ ạ ấ ừ ữ ừ c trên 400 ho t ch t khác nhau t

ượ ơ ể ườ ộ c lý khác nhau trên c  th  ng

ệ hi n đ ụ d ng d ầ ớ  cây g ng v i nh ng tác ậ i và đ ng v t. Trong đó ượ

ơ ở ề ầ tinh   d u,   protein,   Zn,   Vitamin   C   và   carbohydrate   đ nh ng ữ thành ph n sinh hoá c   xem   là   ế    Trên c  s  đó, đ  tài đã ti n quan tr ng.ọ

15

ầ ừ trong 100 g ng khô

các thành ph n này  ố ể ọ ộ ượ

ươ ầ ứ ứ hành nghiên c u, phân tích  ủ ộ ố c a b  gi ng tri n v ng. QT1 thu c nhóm gi ng có hàm l ề v  protein, tinh d u, carbohydtrate, vitaminC và Zn, t

ấ ng cao   ớ   ng  ng v i ả 6,50g, 5,05g, 47,62g, 9,5mg và 1,25mg/100g ch t khô (B ng 3.20)

ả ế ả ầ

ạ B ng 3.20. K t qu  phân tích thành ph n hóa sinh trong 100 g ừ g ng khô t TT ế ế Carbohyd rate (g) t k  nông nghi p, 2013 Zn  (mg) ạ i Vi n Quy ho ch và thi Protein  (g) ệ Vitami n C  (mg) Tinh  d uầ   (g) ệ  Độ  m ẩ (g)

6,50 5,05 47,62 9,50 1,25 Ký  hi uệ   gi nố g QT1 1

6,02 4,25 50,05 10,20 1,06 BK3 2 15,1 8  15,3 9 BK20  14,5 5,23 4,55 46,80 8,60 0,96 3

5,62 4,60 48,90 8,56 0,79 HB 4

5,36 4,02 45,00 9,21 1,12 PT6 5

5,70 4,66 42,78 9,20 1,25 PT8 6

6,35 5,24 49,00 8,25 1,29 PT20 7

6,56 5,33 46,80 7,20 1,22 VP2 8

7.32 5,00 52,05 6,54 0,89 VP5 9

10 HY4 6,29 4,80 49,01 7,21 0,72 6  14,5 0  16,0 5  15,0 7  14,6 5  15,2 1  15,3 5  16,3 3

ứ ố ợ ị ờ ụ 3.5. Nghiên c u xác đ nh th i v  thích h p cho gi ng QT1

16

ồ ộ ớ ự ờ ụ ồ

ự ườ ế ố ể ủ ế ố các y u t

ể môi tr ể ự ng lên s  phát tri n c a các y u t ộ ế

ế ố ủ ấ ồ h

ờ ụ ế ng c a th i v  đ n các y u t ủ ố ủ năng su t bao g m: kh i l ế ố ượ ủ ổ ng c /khóm và NSTT. K t qu

1 c , s  c /khóm, t ng kh i l ấ ứ ạ ắ ố ượ ủ ữ ạ ủ   Th i v  tr ng khác nhau đ ng nghĩa v i s  tác đ ng khác nhau c a ấ    năng su t. ứ ả   ề Đ  tìm hi u s  tác đ ng này, đ  tài đã ti n hành nghiên c u  nh ố ượ   ưở ng ả  ờ ụ i B c K n cho th y kh i l nghiên c u t

ộ ế ố ủ ạ ng 1 c  gi a các th i v ừ 1,53 ­1,70,

ố ượ ủ ạ bi n đ ng trong ph m vi 224,4 ­240,7, s  c /khóm t ổ t ng kh i l ng c /khóm trong ph m vi 347,8­406,7 g, và NSTT

ế ố ấ ứ ạ ấ trong ph m vi 31,3 ­ 36,6 t n/ha. Nghiên c u các y u t

ậ ượ ế ả ươ ấ ạ c k t qu  t năng su t t c u thành   ự ư ắ    nh  B c

i Hòa Bình cũng nh n đ ề ứ ữ ệ ượ ạ ị ng t ờ ụ K n. Căn c  d  li u thu đ

ố ừ ạ ạ ọ c, đ  tài đã xác đ nh th i v  III và IV ể ố ư ỉ là t

i  u cho gi ng g ng tri n v ng QT1 t ớ ắ i 2 t nh B c K n và ấ ươ ứ ạ ng  ng v i NSTT 36,4 và 36,6 t n/ha t i BK và 36,3

Hòa Bình t ấ ạ và 36,0 t n/ha t i HB (Hình 3.2)

ưở

ủ ờ ụ ồ

ủ ố

ế

nh h

ng c a th i v  tr ng đ n NSTT c a gi ng g ng QT1 t i BK & HB

37,0

36,4

36,5

36,3

36,0

35,5

35,0

NS TT

34,5

34,0

33,7

33,5

33,2

33,0

TVU2

TVU3

TVU4

TVU5

ưở ờ ụ ế ủ ấ ng c a th i v  đ n năng su t trung bình  ạ i B c K n và Hòa Bình, 2011

Ả Hình 3.2.  nh h ạ ắ ủ c a QT1 t ị ậ ộ ố ợ 3.6. Xác đ nh m t đ  thích h p cho gi ng QT1

17

ố ệ ữ ể ấ ầ ấ

ệ ứ ợ ề ộ ể M i quan h  gi a năng su t cá th  và năng su t qu n th  trên cây ọ ả ừ g ng là m t quan h  ph c h p, ph n ánh nhi u quá trình sinh h c

ớ ề ự ứ ạ ư

ả ệ ự ậ ự   i nhi u lĩnh v c chuyên môn nh  sinh lý th c ọ ọ

ể ự ươ ứ ứ ữ ố ụ nh ng nghiên c u  ng d ng nh m tìm hi u s  t

ng tác t ấ ậ ộ ữ

ph c t p, liên quan t ậ   v t, canh tác, b o v  th c v t, nông hóa h c, sinh thái h c. Do đó ấ   ằ t nh t ể ổ   ự gi a các m t đ  khác nhau lên s  hình thành năng su t cá th  (t ng ộ ấ ố ượ ượ ủ ự ng c /khóm) và năng su t th c thu đ

ố ủ c xem là n i dung ả ấ ế kh i l ọ

ấ ớ ị ỷ ệ  l

ệ ậ ộ ớ tr ng tâm c a m i quan h  m t đ  v i năng su t. K t qu  nghiên   ố   ậ ộ ồ ứ c u cho th y m t đ  tr ng khác nhau t  ngh ch v i TGST, kh i ượ ố ượ ộ ồ ủ ổ ủ ậ ng   c /khóm.   M t   đ   tr ng   tăng   lên l

ng   1   c ,   t ng   kh i   l ướ ị ự ạ ở ậ ộ NSTT có xu h ạ ng tăng lên và đ t giá tr  c c đ i m t đ  IV, sau

ữ ệ ở ậ ộ ệ ồ ớ

ậ ộ ố ư ừ ố m t đ  IV.

ả đó gi m đi  ị đ nh m t đ  t ố ư m t đ  V. D  li u này cũng đ ng nghĩa v i vi c xác   ở ậ ộ Ở ậ ộ  ấ ồ i  u cho gi ng g ng QT1 là  ừ m t đ ỉ ờ ở ả ạ ố t

i  u, gi ng g ng QT1 đ t NSTT cao nh t đ ng th i  ấ ắ ươ ứ ạ ớ c  2 t nh   ả   ng  ng v i 32,5 và 34,7 t n/ha (B ng B c K n và Hòa Bình, t

Ả ấ ế ủ ưở ậ ộ ồ

M tậ

độ

3.27) ả  B ng 3.27.  nh h ợ ớ ạ ươ ơ QT1 t ng S n, Hòa Bình, 2011 ươ ơ ạ L

ng S n, Hòa Bình Số  ủ c /khó m ợ ớ Số  ủ c /khó m ố   ng c a m t đ  tr ng đ n năng su t gi ng ạ ắ i Ch  M i, B c K n và L ắ Ch  M i, B c K n T ngổ   KL  ủ c /khó m (g) T ngổ   KL  ủ c /khó m (g) Kh iố   nượ l g  1củ Kh iố   nượ l g  1củ

I(ĐC

265,8

1,54

413,5

275,0

1,53

420,7

260,5 255,4 250,0 245,0 1,5

1,50 1,45 1,40 1,31 3,5

390,7 370,3 350,0 320,9 5,6

28,1 29,0 32,5 29,1 5,8

268,5 260,9 256,0 240,4 2,9

1,48 1,49 1,51 1,45 4,4

397,9 390,0 386,0 348,6 5,1

28,6 31,0 34,7 34,5 6,6

) II III IV V Cv%

NS  th cự   thu  ấ (t n/ha ) 26,0 NS  th cự   thu  ấ (t n/ha ) 26,5

18

7,34

0,95

39,26

3,17

14,35

0,12

37,48

3,74

LSD  0,05

ợ ố ị 3.7. Xác đ nh phân bón thích h p cho gi ng QT1

ấ ố ủ ả ủ ế ổ Năng su t và các thành t

ấ ữ ơ ơ ừ ậ ợ    c a nó là k t qu  c a quá trình t ng h p ị  ấ ậ  v t ch t vô c  thành v t ch t h u c  có giá tr

ể và chuy n hóa t ưỡ ả ủ ự ể

ng cao. Tuy nhiên kh  năng và quy mô c a s  chuy n hóa ụ ế ố ể ế ố ề ộ i ph  thu c vào nhi u y u t , trong đó có y u t

ụ ể ể ậ ki u gen,   ử  ả

ề ượ ợ ị dinh d ấ ạ y l ấ đ t đai, mùa v  và vùng sinh thái. Vì v y đ  tìm hi u kh  năng s ụ d ng   phân  bón  và   xác   đ nh   li u  l ng   phân   bón   thích   h p   cho

ố ề ế ừ ứ ả ưở

ủ ng c a 7 ứ ớ ề ượ ầ ừ

gi ng g ng QT1, đ  tài đã ti n hành nghiên c u  nh h ề n n phân bón khác nhau v i li u l ế ố ấ ng tăng d n t ấ ế

công th c I ­ ấ ủ    c u thành năng su t, TGST và năng su t c a ươ ọ VII đ n các y u t ừ ắ ạ ố ể gi ng g ng tri n v ng QT1 t ị i 2  đ a ph

ế ấ ả ạ ng B c K n và Hòa ộ ớ ạ ấ ị i h n nh t đ nh

ề ượ ề ượ ứ Bình. K t qu  nghiên c u cho th y trong m t gi ủ c a li u l ng phân bón tăng lên đã kéo

ng phân bón, khi li u l ố ượ ề ổ ự ủ

theo s  gia tăng v  t ng kh i l ạ ỉ ở ề ấ ả năng su t đã đ t đ nh cao n n phân bón IV và V sau đó gi m đi

ơ ở ữ ệ ứ ề ng c /khóm và NSTT, theo đó   ở  ề các n n phân bón VI và VII. Trên c  s  d  li u nghiên c u này, đ

ị ố ư ừ ứ ố

tài đã xác đ nh công th c phân bón V là t ạ ứ ắ ạ ươ i B c K n và công th c IV là t t ố ư ạ i  u t i  u cho gi ng g ng QT1   ứ   ng  ng i Hòa Bình, t

ự ấ ấ năng su t th c thu 36,6 và 41,6 t n/ha (Hình 3.3)

19

Năng suất TB tại BK & HB (tấn/ha)

45

40

35

30

25

20

15

10

5

0

I

II

III

IV

V

VI

VII

ưở ủ ế ấ ng c a phân bón đ n năng su t trung bình Ả Hình  3.3.  nh h ạ ạ ắ QT1 t i B c K n và Hòa Bình, 2011

ậ ệ ợ ố ị ủ ặ 3.8. Xác đ nh v t li u che ph  m t lu ng thích h p cho QT1

ử ụ ậ ệ ủ ượ ả ưở c đánh giá là có  nh h

ưở ố ng tích  ưở S  d ng các v t li u che ph  đ ả ự ế c c đ n kh  năng sinh tr ng

ị ng và ch ng ch u, trong đó sinh tr ạ ượ ố ị ố ố c xem

ả ấ ể ưở cao cây, s  lá/cây, s  cây/khóm, ch ng ch u nóng và h n đ ể ố

ế ế ưở là đáng chú ý nh t. Đ  tìm hi u kh  năng sinh tr ề ng và ch ng  ệ ấ ị ả ch u  nh h

ố ặ ủ ng th  nào đ n năng su t trong đi u ki n có che ph   ề ế ấ

m t lu ng, đ  tài đã ti n hành đánh giá năng su t và các y u t ế ộ ủ ế ớ ự ủ ả

ủ ả ố ệ ế ng khá rõ r t đ n các yêu t

năng ạ ố ượ ủ ấ ổ ng c /khóm, NSLT và TSTT đ t

ế ố ủ    c a ế ấ nó v i s  khác nhau c a 3 ch  đ  che ph . K t qu  cho th y ch   ưở ộ đ  che ph  khác nhau đã  nh h ấ su t và năng su t. T ng kh i l ệ ấ ủ ươ ứ ị ấ ớ ề giá tr  th p nh t trong đi u ki n không che ph , t ng  ng v i 330

g/khóm; 33,0 và

ấ ề ố ượ ủ ổ ủ ệ 29,5 t n/ha. Trong đi u ki n có che ph  t ng kh i l

ự ề ấ

ề ấ ớ ng c /khóm,   ể   ấ năng su t ti m năng và năng su t th c thu đã tăng lên đáng k , ệ   ươ ứ ng  ng v i 432,0 g/khóm; 43,20 và 39,50 t n/ha trong đi u ki n t

20

ủ ằ ữ ơ

Năng suất thực thu (tấn/ha)

50

40

30

20

10

0

VL1

VL2

VL3

ồ ị ủ ề ệ ơ che ph  b ng r m hay xác h u c  và 420 g/khóm; 42,00 và 39,05 ấ t n/ha trong đi u ki n che ph  nilon đen (Đ  th  3.4).

ưở

ủ ậ ệ

ủ ế ng c a v t li u che ph  đ n năng su t trung bình

Ả ạ

Hình  3.4.  nh h ủ c a QT1 t

i Hòa Bình, 2011

ồ ố ợ ể ị 3.9. Xác đ nh giá th  thích h p cho gi ng QT1 tr ng trong bao

ả ầ ưở ế ự

ố ộ ậ ề ư ặ ấ

ờ ồ ả ậ ế ướ ể       Thành ph n giá th  khác nhau đã  nh h ủ c a các b  ph n trên m t đ t nh  chi u cao cây, s  lá/cây, s ưở cây/bao, đ ng th i cũng  nh h

ể ể ự ộ ng đ n b  ph n d ả ầ ệ ể   ng đ n s  phát tri n ố  ặ ấ   i m t đ t. ế  ưở ng th

ế ủ Đ  tìm hi u s  khác nhau c a nguyên li u đ u vào  nh h ấ ế ố ứ ề

ố ượ ự ủ ổ

là t ng kh i l ể ế nào đ n các y u t ế ố y u t ạ ớ ạ ấ ộ

ề ượ ự ả

ả 5 lo i giá th . K t qu  cho th y: Trong m t gi ầ ủ ự s  tăng d n c a li u l ấ ổ ố ượ ủ ể đ t, t ng kh i l

ế  năng su t, đ  tài đã ti n hành nghiên c u trên 2   ủ   ng c /bao và NSTN trong s  khác nhau c a ớ   ấ ị i h n nh t đ nh v i ầ   ầ ủ ng phân bón, s  gi m d n c a thành ph n ề   ng c /bao và NSTN đã tăng lên đáng k  và đ u ứ ấ ở ươ ớ ứ  công th c III, t

ạ ạ ng  ng v i 2735,7 g/bao và ấ ị ớ ạ đ t giá tr  l n nh t  ắ ạ

ộ ướ ượ ế ế ấ 328,3 t n/ha t ả Bình. K t qu  này cũng đ i Hòa i B c K n, 2784,0g/bao và   334,1 t n/ha t   ở   ớ c ti n m i, m  ra c xem là m t b

21

ậ ướ ầ ạ ụ ệ h

ng t n d ng không gian và góp ph n t o công ăn vi c làm cho ạ ừ ở ứ ả ồ B c K n và Hòa Bình (B ng 3.43) nông dân vùng tr ng g ng

ầ ả Ả ưở ạ ủ ợ ớ ơ ạ ể ươ ắ i Ch  M i, B c K n và L ế   ng c a thành ph n giá th  trong bao đ n   ng s n, Hòa

B ng 3.43.  nh h ấ năng su t QT1   t Bình, 2012 Công th cứ ng S n, Hòa Bình

ấ ấ Năng su tấ   (t n/ha) ắ ạ Năng su tấ   (t n/ha)

ợ ớ Ch  M i, B c K n ố   ổ T ng kh i ngượ   l ủ c /Bao (g) 1712,7 2046,3 2735,7 2666,7 2610,7 ơ ươ L ố   ổ T ng kh i ngượ   l ủ c /Bao (g) 1754,0 2069,3 2784,0 2697,7 2654,0

210,5 248,3 334,1 323,7 318,5 7,5 8,2 I II III IV V CV% LSD 0,05

205,5 245,6 328,3 320,0 313,3 7,1 5,8 ợ ậ ộ ố ị 3.10. Xác đ nh m t đ  thích h p cho gi ng QT1 trong bao

ồ ừ ề ậ ộ ượ c xem là có

ưở ể ế ự ớ ự G ng tr ng trong bao v i s  khác nhau v  m t đ  đ ả ề ố

ủ ậ ộ ườ nh h ố s  cây/bao, dài c  và đ

ố ớ ố ị ể ủ ng đáng k  đ n s  phát tri n c a chi u cao cây, s  lá/thân, ủ   Ngoài ra m t đ  khác nhau   ộ ố

ư ầ ế ả ạ ng kính c . ả ổ trong bao cũng làm thay đ i kh  năng ch ng ch u đ i v i m t s ố ượ đ i t

ệ ng gây h i nh  r y xanh và r p sáp. K t qu  này cũng cho ướ ấ ự ậ ộ ấ ợ ữ ủ th y s  tăng lên c a m t đ  có xu h

ng gây ra nh ng b t l ố ưở ủ ự ể ầ ị i khác   ể   ng, phát tri n, ch ng ch u c a các qu n th . nhau cho s  sinh tr

ự ủ ạ

ị ữ ủ ể ặ ọ

ậ ộ Trong đó s  khác nhau c a m t đ  chính là nguyên nhân t o ra ữ nh ng giá tr  khác nhau c a nh ng đ c đi m nông sinh h c này . ậ ộ ứ ả ưở ủ ế Nghiên c u  nh h

ế ị ấ ấ ộ ọ

ng c a m t đ  khác nhau trong bao đ n năng ấ   su t chính là n i dung quan tr ng nh t, có tính quy t đ nh   nh t ợ ậ ộ ể ạ ệ ấ ấ ị trong vi c xác đ nh m t đ  thích h p đ  đ t năng su t cao nh t.

22

Năng suất TB 2 tỉnh BK & HB (tấn/ha)

350

300

250

200

150

100

50

0

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

Ả ưở ậ ộ ồ ủ ế Hình 3.6.  nh h ng c a m t đ  tr ng trong bao đ n năng

ấ ố ừ ạ ạ ắ ỉ su t gi ng g ng QT1 t i 2 t nh B c K n và Hòa Bình, 2012.

ứ ả ế ả ưở ộ ề ủ ậ ộ K t qu  nghiên c u  nh h

ứ ấ ự ủ nhóm công th c khác nhau đã cho th y s  tăng lên c a m t đ

ậ ướ ỗ ứ ỷ ệ  l ng t

ắ ạ trong m i nhóm công th c có xu h ượ ừ ủ ạ ng c a 9 n n m t  đ  thu c 3 ậ ộ  ố   ớ ổ  thu n v i t ng kh i ạ   i B c K n, ng c /bao trong ph m vi t l

478,0 ­ 2621,0g/bao t ủ ố ượ ổ ạ 486,4 ­ 2586,1g/bao t

ữ ứ

ứ ỷ ệ ữ ậ ớ các nhóm công th c t l

ứ ữ ộ ớ

ứ ả ớ ồ ị

ệ qu  này cũng đ ng nghĩa v i vi c xác đ nh công th c VI là m t đ ố ư ươ ứ ắ ạ ạ ng c /bao tăng lên i Hòa Bình. T ng kh i l   ữ   ủ ự ộ gi a các công th c trong cùng m t nhóm và s  tăng lên c a nó gi a ứ   ấ  thu n v i năng su t gi a các công th c ế   trong cùng m t nhóm và gi a các nhóm công th c v i nhau. K t ậ ộ  ớ   ng  ng v i i B c K n và Hòa Bình, t ố i  u cho gi ng QT1 t t

ấ 314,5 và 310,3 t n/ha (Hình 3.6)

ệ ả ế ố ừ 3.11. Đánh giá hi u qu  kinh t ồ    gi ng g ng QT1 trên đ ng

23

ru ngộ

ự ế ả ả ồ   B ng   3.52.   K t   qu   xây   d ng   mô   hình   canh   tác   trên   đ ng

ộ ạ ợ ớ ạ ươ ố ru ng gi ng QT1t ắ i Ch  M i, B c K n và L ơ ng S n, Hòa

Bình, 2012 ợ ớ ắ ươ ơ Ch  m i, B c Kan L ng S n, Hòa Bình ỉ Ch  tiêu BK20 (ĐC) QT1 HB (ĐC) QT1

Quy mô (ha) 1,0 1,0 1,0 1,0

ỹ ậ K  thu t canh tác

ử ố X  lý hom gi ng Topsin+ Topsin+

VST VST

ờ ụ ồ Th i v  tr ng 29/2/2012 29/2/2012 01/3/2012 01/3/2012

5 2 O N:P

2 O: HCVS :K

ậ ộ ồ M t đ  tr ng 16 10 14 10

0:0:0:0 200:120: 0:0:0:0 200:120:

200:2000 200:2000 (kg/ha)

ầ Chi   phí   đ u   vào 49,00 74,371 47,00 74,371

(Tr.đ)

5 2 O N:P

2 O: HCVS :K

30,00 35,00 28,00 35,00 Gi ng ố

0 19,371 0 19,371

ấ ố Làm đ t, lên lu ng 5,00 5,00 5,00 5,00

24

Bón phân, tr ngồ 3,00 3,00 3,00 3,00

Chăm   sóc, thu 9,00 10,00 9,00 10,00

ho chạ

Chi khác 2,00 2,00 2,00 2,00

ệ ế ả Hi u qu  kinh t

ấ ấ Năng su t (t n/ha) 26,90 34,50 25,00 33,80

Giá bán (Tr.đ/t n)ấ 12,00 12,00 13,00 13,50

ậ Thu nh p (tr.đ/ha) 322,80 414,00 325,00 456,30

ợ ậ L i nhu n (tr.đ/ha) 273,80 339,63 278,00 381,93

LN tăng so ĐC (%) 100 124,04 100 137,38

ừ ớ ộ ố ồ Mô hình canh tác gi ng g ng QT1 trên đ ng ru ng v i quy mô 1,0

ạ ạ ắ ỉ ha/mô hình t i 2 t nh B c K n và Hòa Bình trong năm 2012 đã

ượ ơ ở ụ ự ế ả đ c xây d ng trên c  s  áp d ng các k t qu  nghiên c u c a đ ứ ủ ề

ự ế ả ấ ưở ể tài. K t qu  xây d ng cho th y QT1 sinh tr ng,  phát  tri n và

ố ự ề ậ ế ả ch ng ch u t ị ố ươ t t ng t ứ  các k t qu  nghiên c u đã đ  c p trong đ ề

ấ ạ ắ ạ ạ tài. Năng su t QT1 t ớ   ấ i B c K n đ t 34,5 t n/ha, tăng 128% so v i

ứ ạ ấ ạ ố mô hình đ i ch ng BK20. T i Hòa Bình QT1 đ t năng su t 33,8

ứ ố ổ ớ ậ   ấ t n/ha, tăng 135% so v i mô hình đ i ch ng HB. T ng thu nh p

ệ ạ ồ ủ c a  mô  hình QT1   đ t  414,0 ­  456,3 tri u  đ ng/ha,   tăng  128,2  ­

25

ớ ổ ứ ậ ố ợ   ủ 140,4%   so   v i   t ng   thu   nh p   c a   các   mô   hình   đ i   ch ng.   L i

ậ ệ ạ ồ nhu n thu đ ượ ừ c t mô hình QT1 đ t 339,63 ­ 381,91 tri u đ ng/ha,

ứ ậ ợ ớ ố tăng 124 ­ 137% so v i các mô hình đ i ch ng.L i nhu n tăng lên

ứ ố ớ ừ ủ c a   mô   hình   QT1   so   v i   các   mô   hình   đ i   ch ng   t 124,04   ­

ả 137,38% (B ng 3.50):

Ậ Ế Ề Ị K T LU N VÀ Đ  NGH

ậ ế A. K t lu n

ỉ ắ ạ ề ề ắ

ề ừ ể ể ậ ấ

1. B c K n và Hòa Bình là 2 t nh mi n núi phía B c có nhi u ti m ề   ệ ộ  năng v  khí h u và đ t canh tác đ  phát tri n cây g ng. Nhi t đ ạ ữ

ế ộ ỉ

ố ờ ắ ượ ư trung bình tháng trong năm gi a các t nh bi n đ ng trong ph m vi 23,76 ­ 23,9 o  C, s  gi n ng 1214,7­1597,6 và l

ấ ỏ ế ạ ắ 1672,4 mm/năm; đ t đ  vàng trên đá phi n sét t

ấ ạ ế ế ạ i B c K n, đ t đ ớ ổ vàng trên đá phi n sét và đá bi n ch t t

ậ ợ ể ệ ề ườ ng m a 1369,0­ ấ ỏ  ệ   i Hòa Bình v i t ng di n ể   i đ  phát tri n ng thu n l

ấ ừ ươ ứ ề ố

ụ ế ố ị

tích trên 380.000 ha là đi u ki n môi tr ả s n   xu t   g ng.   Tuy   nhiên   ph ợ thi u quy trình canh tác thích h p, áp d ng gi ng g ng đ a ph ệ ả ượ ệ ấ ặ ấ ng   th c   canh   tác   truy n   th ng,   ươ   ừ ng ừ   ng g ng t di n tích, năng su t, s n l

ớ ề ư ươ ậ ấ ng x ng v i ti m năng khí h u và đ t canh tác

ừ ệ ẫ ồ ố ộ   Ấ t Nam,  n Đ ,

ậ ừ ố ồ c thu th p t

ấ năng su t th p và đ c bi ứ ế ạ h n ch , ch a t ủ c a vùng.  2. T p đoàn121 m u gi ng g ng có ngu n g c Vi ố ậ ượ Trung Qu c, Thái Lan đ ệ ệ ồ ộ ố  Trung tâm gi ng cây tr ng, ố ệ t Nam và

ộ công ngh  nông nghi p thu c H i gi ng cây tr ng Vi ự ậ ượ ả Trung tâm tài nguyên th c v t đã đ c kh o sát, đánh giá và phân

ữ ề ố chia thành nh ng nhóm gi ng khác nhau v  hình thái, TGST, cao

26

ệ ố ượ ủ

ố ủ ố ủ cây, b nh th i c , s  c /khóm, kh i l ấ ủ ố ượ ấ ấ   ng c /khóm và năng su t. ể   c tuy n

Trong đó nhóm gi ng có năng su t c   > 30 t n/ha đã đ ọ ể ệ ọ ố ồ ch n g m 10 gi ng tri n v ng mang ký hi u: QT1, BK3, BK20,

HB, PT6, PT8, PT20, VP2, VP5 và HY4.

ọ ố ả ể ệ ự ượ ệ   c th c hi n

ơ ắ ấ ỏ ợ ớ

3. Kh o nghi m chính quy 10 gi ng tri n v ng đã đ ạ t

ơ ậ ạ ươ

ế ạ i xã Tân S n, Ch  M i, B c K n trong vùng đ t đ  vàng trên đá   ấ   ế ng S n, Hòa Bình trong vùng đ t ố ế ấ

ượ ấ ề ở ị ưở c đánh giá

phi n sét và xã Nhu n Tr ch, L ỏ đ  vàng trên đá phi n sét và đá bi n ch t. Các gi ng QT1 và BK3   ể   ng, phát tri n, ấ v  trí cao nh t v  sinh tr ấ (124) đ ố ự ị

ch ng ch u và năng su t. Trong đó QT1 có năng su t th c thu cao ươ ấ ạ ắ ứ ấ ạ ớ ng  ng v i 33,9 và 31,3 t n/ha, nh t t

ừ ố ơ ớ ố

ượ ầ ng tinh d u, protein, vitamin C và Zn

ươ ớ i B c K n và Hòa Bình, t ứ tăng > 15% so v i gi ng đ i ch ng g ng Trâu Tân S n ­ BK20 và ừ g ng Hòa Bình ­ HB. Hàm l ứ ủ c a QT1 khá cao t ng  ng v i 50,05g; 6,5g; 9,5mg và 1,25mg

ệ ộ ợ ồ ạ ắ i B c K n và

ừ ụ ể ọ ượ trong 100 g g ng khô. 4. Bi n pháp canh tác thích h p trên đ ng ru ng t ạ ố Hòa  Bình áp d ng  cho  gi ng  g ng tri n v ng QT1   đ ồ   c  tr ng

ờ ụ ả ồ trong khung th i v  29/2 ­ 15/3, kho ng cách tr ng 50x15x1 (hàng

ồ ỗ

ậ ộ ữ ấ ạ ố cách 50 cm x các khóm cùng hàng cách 15 cm x m i khóm tr ng 1   ơ   hom gi ng), m t đ  10 v n khóm/ha, bón 2,0 t n phân h u c  vi

sinh Sông Gianh + 300 kg N + 150 kg P2O5  + 300 kg K2O/ha cho

ắ ữ ơ ạ ấ

vùng B c K n, bón 2,0 t n phân h u c  vi sinh Sông Gianh + 200   kg N + 120 kg P2O5  + 200 kg K2O/ha cho vùng Hòa Bình, che phủ

ố ặ ữ ơ ằ ạ ơ ấ ượ

ợ ỗ m t lu ng b ng r m r  hay xác h u c , nâng cao ch t l gi ng ố trong h n h p 10g ng hom cướ

Topsin M70WP + 5ml VST + 10 lít n ầ ướ ủ 20 phút tr c khi thúc m m.

27

ệ ừ ố ợ ạ   i

ử ụ ặ ắ ạ ỏ

ề ộ ể ồ ề

5. Bi n pháp canh tác thích h p cho gi ng g ng QT1 trong bao t ứ   B c K n và Hòa Bình là s  d ng v  bao xi măng ho c bao d a ấ   chi u r ng 35 ­ 40 cm, chi u cao 40 ­ 50 cm, giá th  g m 70% đ t

ể ồ màu + 30 % phân chu ng  (tính theo th  tích), bón lót 2,5 g N + 1,3

ồ ỗ ồ ỗ g P2O5  + 2,5 g K2O/bao, bón thúc 20g N +  20g K2O/bao chia làm 4  ầ l n sau tr ng 30, 60, 90, 120 ngày , m i bao tr ng 3 hom, m i hom 2

ầ ượ ướ ằ m m, hom đ ử c x  lý tr ồ c khi tr ng b ng

ướ ợ ỗ h n h p 10g  ướ Topsin  ủ M70WP + 5ml VST + 10 lít n c trong 20 phút tr thúc

ừ c khi  ứ ồ ế ầ m m, t ầ c 17 l n tính t

ướ ướ i n ỗ ầ ồ ngày tr ng đ n ngày th  250 sau ả ầ ướ ữ tr ng, m i l n 1.200ml/bao, kho ng cách gi a các l n t i là 15

ố ạ ắ ồ ộ ạ   i B c K n

ấ ấ ố ớ

ấ ạ ơ

i Hòa Bình năng su t QT1 ừ ứ ấ ớ ố ngày. 6. Mô hình canh tác gi ng g ng QT1 trên đ ng ru ng t ừ ứ   ạ đ t  năng su t  34,5 t n/ha,  tăng  28%  so v i  mô  hình đ i  ch ng ừ g ng Trâu Tân S n – BK20, trong khi t ạ đ t 33,8 t n/ha, tăng 35% so v i mô hình đ i ch ng g ng Hòa Bình

ậ ợ ­ HB. L i nhu n thu đ ượ ừ c t ạ  mô hình QT1 đ t 339,63 ­ 381,91

ồ ệ ứ ố ớ

ừ ạ ạ ạ   i B c K n đ t

ớ ố ứ tri u đ ng/ha, tăng  24 ­ 37% so v i mô hình đ i ch ng.  7. Mô hình canh tác gi ng g ng trong bao QT1 t ắ ố ạ 2,5 kg/bao, tăng 38,8% so v i đ i ch ng BK20, t ạ   i Hòa Bình đ t

ớ ố ủ ứ ổ

ừ ạ ạ ắ ố canh tác gi ng g ng QT1 trong bao t

ứ ớ 2,6 kg/bao, tăng 36,8% so v i đ i ch ng HB. T ng thu c a mô hình   ạ   i B c K n và Hòa Bình đ t ợ   ố i 40.000   ­   44.000đ/bao,   tăng   so   v i   đ i   ch ng   36,8   ­   38,8%,   l

ậ ủ ớ ố ứ ạ nhu n c a QT1 đ t 27.500 ­ 31.700đ/bao, tăng so v i đ i ch ng 42

­ 46%.

ị ề B.  Đ  Ngh

ừ ụ ậ ồ ố ỹ ồ   Áp   d ng   k   thu t   tr ng   thâm   canh   gi ng   g ng   QT1   trên   đ ng

ộ ạ ạ ắ ị ươ ru ng và trong bao t i B c K n, Hòa Bình và các đ a ph ng khác

28

ệ ươ ự ể ệ ả ế ề ng t đ  nâng cao hi u qu  kinh t ấ   ả  trong s n xu t

có đi u ki n t g ng.ừ

29

CÁC CÔNG TRÌNH ĐàCÔNG BỐ Ế LIÊN QUAN Đ N LU N ÁN

ả ườ

1. Tr n Th  Đính, Tr nh Kh c Quang, Lê Kh  T

ng (2014).

ậ ổ

ỹ Nghiên c u các bi n pháp k  thu t t ng h p canh tác cây

ạ ắ

ừ g ng t

i B c K n và Hòa Bình

. T p chí Nông nghi p và Phát

tri n nông thôn. S  14/2014; trang 69 ­73.

ế t Nam.  ố

ứ   ả ườ K t qu  nghiên c u ng (2014).  ọ   ạ ệ ắ T p chí khoa h c  phía B c Vi ệ ệ t Nam. S  3/49/2014; trang 86­

ị 2. Tr n Th  Đính, Lê Kh  T ớ gi ng g ng m i QT1  và công ngh  nông nghi p Vi 91.

ả ườ

ế

ị ậ ồ

ừ ố

ứ   ng (2014). K t qu  nghiên c u 3. Tr n Th  Đính, Lê Kh  T ỹ k  thu t tr ng g ng trong bao. T p chí Nông nghi p và Phát   ể tri n nông thôn. S  10/2014; trang 28 ­ 34.