8 biện pháp đơn giản phòng
ngừa bệnh tay chân miệng
Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe T.Ư (Bộ Y tế) vừa đưa ra thông điệp
phòng chống bệnh tay chân miệng (TCM) với 8 biện pháp phòng ngừa đơn giản
để người dân chủ động áp dụng.
TCM là bệnh truyền nhiễm cấp tính ở trẻ em, nhất là trẻ dưới 3 tuổi. Bệnh do vi rút
EV71 gây ra, hiện chưa có vaccine phòng bệnh và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
Ảnh minh họa.
Để chủ động phòng bệnh cho trẻ, cần thực hiện các biện pháp sau:
1- Rửa tay cho trẻ nhiều lần trong ngày bằng xà phòng và nước sạch.
2- Không để trẻ mút tay hoặc đưa đồ chơi lên miệng.
3- Cho trẻ ăn chín, uống chín. Không ăn chung thìa bát.
4- Luộc sôi hoặc ngâm Chloramin B 2% quần áo, tã lót của trẻ trước khi giặt sạch.
5- Thường xuyên vệ sinh đồ chơi, sàn nhà bằng xà phòng, Chloramin B 2% hoặc các
chất sát khuẩn thông thường.
6- Người chăm trẻ phải rửa tay nhiều lần trong ngày bằng xà phòng và nước sạch,
nhất là trước khi chế biến thức ăn, trước khi cho trẻ ăn và sau khi vệ sinh cho trẻ.
7- Trẻ mắc bệnh phải được nghỉ học và không tiếp xúc với trẻ khác. Thu gom xử lý
phân của trẻ bằng Chloramin B, vôi bột hoặc tro bếp… Tránh làm vỡ các nốt phỏng
của trẻ.
8- Khi thấy trẻ bị sốt và xuất hiện nốt phỏng ở bàn tay, bàn chân hoặc niêm mạc
miệng, cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị.
Bệnh tay chân miệng vào mùa cao điểm, phòng tránh thế nào?
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, bệh tay chân miệng là một trong
những dịch bệnh nguy hiểm, gây tử vong cao và có thể sẽ tăng cao vào tháng 4 - 5
này. Do đó, việc phòng và ngăn chặn dịch trở nên cấp thiết.
Trong hai tuần gần đây, cả nước có tới 28 tỉnh, thành đã có trẻ mắc bệnh tay chân
miệng (TCM). Tính từ đầu năm 2013 đến nay, mỗi tuần có khoảng 1.000 trường hợp
trẻ mắc bệnh TCM, đặc biệt độc lực của virút týp EV 71 rất mạnh. Đây là một bệnh
truyền nhiễm cấp tính, gặp chủ yếu ở trẻ nhỏ (90%), đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi.
Triệu chứng bệnh dễ nhầm với bệnh khác
Biểu hiện sớm nhất của bệnh TCM là mệt mỏi, sốt nhẹ (38 - 38,5 độ C), có trường
hợp sốt cao hơn, đau họng, sổ mũi tương tự như viêm hô hấp trên. Đôi khi trẻ có nôn
mửa, rất mệt, quấy khóc. Các biểu hiện này diễn ra chỉ trong vài ba ngày rồi chuyển
sang giai đoạn toàn phát.
Đầu tiên là sự xuất hiện các mụn nước ở niêm mạc miệng, thường là ở mặt trong má,
lợi, mặt bên của lưỡi. Các mụn nước có kích thước nhỏ khoảng vài ba milimét nằm
trên một nền niêm mạc viêm đỏ. Các mụn nước trong miệng nhanh chóng bị vỡ và tạo
ra các vết loét gây đau đớn cho trẻ nhất là khi ăn, uống, nuốt nước bọt. Các mụn nước,
bọng nước màu xám, hình bầu dục cũng có thể xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn
chân, đầu gối, mông của trẻ. Các mụn nước, bọng nước tồn tại khoảng từ 1 - 2 tuần, ít
gây đau và tự khỏi.
Ảnh minh họa
Bệnh lây cho trẻ em lành khác (nếu trẻ đó chưa có miễn dịch) qua đường hô hấp (trực
tiếp qua hơi thở, các giọt nước bọt bắn ra khi ho, nói, cười, hắt hơi). Và bệnh cũng có
khả năng lây lan qua dụng cụ đồ chơi, dụng cụ ăn uống bị nhiễm virut EV71. Virut
EV71 cũng có khả năng đào thải qua phân trong vòng vài tuần sau, từ phân virut lây
theo đường thức ăn, nước uống, dụng cụ đồ chơi.
Sau khi khỏi bệnh, cơ thể bệnh nhân có miễn dịch với chủng virut gây bệnh, nhưng
một trẻ có thể bị bệnh TCM nhiều lần, nếu lần sau bị nhiễm các chủng virut khác với
lần trước. Bệnh có loại biểu hiện không điển hình như bọng nước rất ít, xen kẽ với
những nốt hồng ban, một số trường hợp chỉ biểu hiện hồng ban và không có biểu hiện
bọng nước hay chỉ có biểu hiện loét miệng đơn thuần. Đặc biệt là một số trường hợp
bệnh không điển hình, chỉ loét miệng rất dễ nhầm với loét miệng do nhiệt hoặc do
Herpes.
Và bệnh cũng có thể nhầm với bệnh thủy đậu, viêm da có mủ, nhiễm khuẩn huyết do
não mô cầu, sốt xuất huyết Dengue, sốt phát ban, dị ứng da. Đáng lo ngại nhất của
bệnh TCM là biến chứng có thể xảy ra như viêm màng não - não (gây liệt kiểu bại
liệt), viêm cơ tim cấp, viêm phổi, phù phổi và có thể tử vong.
Cách phòng bệnh và chăm sóc
Theo Cục Y tế dự phòng, mặc dù bệnh có khả năng gây thành dịch lớn, chủ yếu ở trẻ
nhỏ và có thể gây biến chứng nguy hiểm nhưng chưa có vaccin phòng bệnh đặc hiệu.
Vì vậy, việc thực hiện các biện pháp phòng bệnh chung như sau là cần thiết:
- Cần rửa tay sạch cho trẻ bằng xà phòng dưới vòi nước, nhất là sau khi đi vệ sinh,
trước và sau khi ăn.
- Với những người chăm sóc trẻ, cần lưu ý rửa tay sau mỗi lần thay tã lót, làm vệ sinh
cho trẻ.
- Cần rửa sạch các dụng cụ, vật dụng, đồ chơi, sàn nhà bằng nước và xà phòng, rồi
khử khuẩn bằng cloramin B 5%.
- Trong lớp học, trong gia đình đã có trẻ bị bệnh TCM thì cần đeo khẩu trang cho trẻ
để khi trẻ ho, hắt hơi, virút không khuếch tán vào không khí. Nên cách ly trẻ bệnh tại
nhà cho đến khi khỏi bệnh (thường ít nhất là 7 ngày).
- Khi trẻ mắc bệnh thường biếng ăn hoặc bỏ ăn do đau trong miệng (miệng loét), mệt
mỏi hay quấy khóc nên thức ăn phải nấu thật nhuyễn, mềm, đủ chất và không nóng để
cho trẻ có cảm giác ngon miệng khi ăn và quên đi sự đau đớn. Trẻ có thể ăn sữa chua,
sữa bột pha hoặc bột dinh dưỡng, cháo nấu thật nhuyễn, súp hầm kỹ và uống nước hoa
quả tươi
