BRAVE: Liệu có phải là lòng
dũng cảm của Pixar?
Poster phim "Brave"
Năm nào Pixar ra mắt phim mới là năm đó bà con lại sung sướng chờ
mua vé vào rạp, đơn giản là vì Pixar là một trong những hãng hoạt hình
làm ra nhiều phim hay và có ý nghĩa. Lần này, bộ phim Brave (Dũng
cảm, nhưng các rạp dịch là Công chúa tóc xù) còn được mong ngóng
hơn cả mấy phim trước, vì đây là phim đầu tiên của Pixar có nhân vật
chính là nữ (thay vì nam).
Nhưng nam hay nữ thì cũng chẳng quan trọng, cái chính là phim có
hay, có đáng xem không. Trước hết, hãy bàn tới cái cốt truyện. Vào thế
kỷ thứ 10 tại Scotland, vị vua Fergus và hoàng hậu Elinor của gia tộc
DunBroch có cô công chúa Merida đầu lòng và ba cậu con trai. Merida
luôn khắc khẩu với mẹ vì cô không đoan trang, dịu dàng, ngăn nắp
giống một công chúa “bình thường”, mà lại hoạt bát, giỏi bắn cung,
thích vào rừng trèo cây, leo núi.
Đại gia đình với công chúa Merida, 3 em trai, vua Fergus, và hoàng hậu
Elinor.
Merida tập đánh kiếm với bố
Căng thẳng giữa hai mẹ con lên tới đỉnh điểm khi hoàng hậu mời ba
hoàng tử của ba gia tộc Dingwall, Macintosh và Macguffin đến để
Merida kén làm phò mã. Hoàng tử Dingwall trông rất lù đù, Macintosh
thì khoái khoe mẽ và dễ giận như con gái, Macguffin thì nói năng lớ
ngớ đến nỗi chẳng ai hiểu được. Merida chán chường chẳng muốn lấy
ai, còn hoàng hậu thì ép cô phải chọn, vì đây là nghĩa vụ, là bổn phận
của một công chúa.
Bực bội, Merida chạy vào rừng và vô tình gặp phải một mụ phù thủy.
Cô xin mụ phù thủy làm phép để “thay đổi mẹ”. Nhưng lời cầu xin của
công chúa vô tình biến mẹ cô thành gấu. Vậy là hai mẹ con phải lên
đường tìm cách giải lời nguyền. Nhưng liệu cả hai có dẹp được những
bất đồng sang một bên để giúp đỡ lẫn nhau? Và liệu công chúa có vô
tình gây ra chiến tranh giữa bốn dòng họ vì cô nhất quyết không muốn
lấy chồng? Vấn đề chính trị và vấn đề cá nhân sẽ được giải quyết như
thế nào?
Truyện phim diễn ra ở Scotland vào thế kỷ thứ 10, nhưng Pixar – cụ thể
là đạo diễn Mark Andews và Brenda Chapman – đã khéo léo dựng tình
tiết để phim trở nên gần gũi. Xã hội thế kỷ 21 hiện nay vẫn còn nhan
nhản những bà mẹ y như bà hoàng hậu “thế kỷ thứ 10″ Elinor – những
bà mẹ ngày đêm quát tháo rằng con gái thì phải chừng mực, con gái
phải mặc cái này, không được mặc cái kia, con gái thì phải… lấy
chồng. Các bà mẹ ngày nay chẳng khác gì ngày xưa, than thở rằng vì
con gái mình không chịu nghe lời, còn các cô nhóc lại cho rằng mẹ
không chịu hiểu mình, rằng mẹ cứ hay kìm kẹp quá đáng. Những ai có
con (hoặc đang làm con) sẽ tìm thấy ở phim những rắc rối thường ngày
mà chính mình cũng đang gặp phải.
Công chúa Merida trổ tài bắn cung làm các "phò mã tương lai" phải
quê độ, và khiến bố mẹ giận điên.
Nhưng cái hay là ở chỗ, đạo diễn phim không luẩn quẩn cốt chuyện của
mình trong cái mô-típ tuy gần gũi nhưng cũ rích đó, phần lớn thời gian
bộ phim kể về hành trình đi tìm cách giải lời nguyền của hai mẹ con.
Đây là trường đoạn tuyệt nhất của cả phim; dĩ nhiên một phần là vì nó
rất đẹp, khu rừng nguyên sinh của Scotland nhìn vô cùng kỳ diệu
nhưng chứa đầy bí ẩn, với những tảng đá lớn lạ mắt như đá của
Stonehenge. Biểu cảm và cử động của nhân vật cũng như những con
thú trong Brave cũng không cứng nhắc mà mềm dẻo và uyển chuyển
hơn hẳn mấy phim trước của Pixar.
Khu rừng tuyệt đẹp và đầy bí ẩn của "Brave"
Nhưng cái hay nhất của trường đoạn này là cách nó giải quyết những
khúc mắc giữa hai mẹ con. Cả hai cùng đi phiêu lưu, cùng gặp nguy
hiểm, cùng bảo vệ nhau, và từ từ mạch truyện dẫn người xem đến một
kết thúc rất tự nhiên. Lúc nào cũng vậy, ngồi và nói chả giải quyến
được chuyện gì, hoàng hậu lẫn công chúa cứ nói với nhau miết, tâm sự
miết mà có giải quyết được gì đâu? Cuối cùng cả hai phải đi, phải làm
một cái gì đó; nhờ chuyến phiêu lưu và nhờ chạm phải nhiều khó khăn
nguy hiểm mà người này mới hiểu ra giá trị của người kia. Xem phim
rồi mới thấy, đôi lúc bố mẹ con cái cãi nhau vì bố mẹ cứ sống ở thế
giới của bố mẹ, con cứ sống ở thế giới của con; chẳng ai làm gì hay đi
đâu cùng ai, thành thử người này không thể hiểu nổi người kia đang nói
cái gì. Có thể phim còn nhiều bài học nữa, tôi xem một lần thì hiểu ra
được nhiêu đây, sau này phim ra đĩa chắc sẽ mua về xem lại. Phim
cũng không hề mang tính “khẩu hiệu” đâu nhé, nó chỉ đưa ra một tình
huống, một câu chuyện, một lối giải quyết mà dựa vào đó chúng ta có
thể đánh giá, xem xét, suy nghĩ.
Một cảnh trong đoạn phiêu lưu của hai mẹ con. Merida đang nhảy lên
để ráng nắm lấy tay mẹ (lúc này đã biến thành gấu).
Điều duy nhất khiến tôi hơi phiền là việc các nhân vật nam trong phim
hơi bị lép vế. Ông vua, bố của Merinda, là người tốt nhưng chủ yếu là
võ biền, tứ chi phát triển, các ông vua của các bộ tộc khác thì chỉ biết
có đánh đấm và chiến tranh, 3 chàng hoàng tử đều không ra hồn. Dù
mấy chàng trai võ biền hay chán òm này rất hài hước, khiến khán giả
cười bể bụng, tôi cho rằng không nhất thiết phải xây dựng hình ảnh 3
chàng hoàng tử tệ như vậy, phim vẫn có thể có nhân vật hoàng tử đẹp
trai, tài giỏi, thông minh, nhưng công chúa Merinda vẫn chưa muốn lấy
vì chưa sẵn sàng hoặc không yêu. Để nâng cao nhân vật nữ, đạo diễn
không cần phải dìm xuồng nhân vật nam. Toàn bộ phim thì rất hay,
nhưng cách Brave đối xử với các nhân vật nam của mình lại hơi lười
biếng. Nhiều người cho rằng Pixar đã rất “dũng cảm” khi ra mắt một
nhân vật nữ chính mạnh mẽ, không lo nghĩ về hoàng tử và không thích
lấy chồng, tôi cho rằng Pixar nên “dũng cảm” hơn xíu nữa, xây dựng
tuyến nhân vật nam cho nó tròn trịa hơn, đừng lo sợ rằng một nhân vật
nam tài ba sẽ cướp mất cái hào quang của nhân vật nữ chính của họ.
Tuy có một vài lỗi vấp váp nho nhỏ, nhưng Brave cũng nằm trong số
những phim cực kỳ đáng để chúng ta ủng hộ. Phim của Pixar luôn chân
thành, được làm kỹ lưỡng, có những bài học hay, và không dựa hơi
những màn hài vô duyên, ồn ào om sòm. Trẻ em sẽ tìm thấy được
nhiều thứ quý giá từ Brave, và tôi tin rằng người lớn cũng thế.
