CÁC BÀI THU C C PH NG Ố Nh ng bài thu c b Ổ ƯƠ > ổ ố
ữ
N i dung
ộ
1 NH NG BÀI THU C B
Ố Ổ
Ữ
1.
2 B KHÍỔ
2.
2.1
c c ph
ng)
T QUÂN T THANG(Hòa t Ử
Ứ
ễ ụ
ươ
1.
2.2
SÂM LINH B CH TRU T TÁN(Hòa t
c c ph
ng)
Ạ
Ậ
ễ ụ
ươ
2.
2.3
C M B TỲ(Khoa Nhi Vi n Đông y Hà N i)
Ố
Ổ
ộ
ệ
3.
2.4
ĐI U B TỲ PH PH
NG(H i th
ng Y tôn tâm lĩnh)
Ề Ồ
Ế ƯƠ
ả
ượ
4.
2.5
B TRUNG ÍCH KHÍ THANG
Ổ
Thành ph n:ầ
5.
2.6
SINH M CH TÁN(N i ngo i th
ng bi n ho c lu n)
Ạ
ộ
ạ
ươ
ệ
ặ
ậ
6.
3 B HUY T
Ổ
Ế
3.
3.1
T V T THANG(Hòa t
c c ph
ng)
Ứ Ậ
ễ ụ
ươ
1.
3.2
GIAO NGÃI THANG(Kim qu y u l
c)
ỹ ế ượ
2.
3.3
Đ
NG QUY B HUY T THANG(N i ngo i th
ng bi n ho c lu n)
ƯƠ
Ổ
ộ
Ế
ạ
ươ
ệ
ặ
ậ
3.
3.4
QUY TỲ THANG(T sinh ph
ng)
ế
ươ
4.
3.5
D
NG VINH QUY TỲ THANG(H i th
ng Y tôn tâm lĩnh)
ƯỠ
ả
ượ
5.
4 Đ I B TÂM TỲ KHÍ HUY T PH
NG(H i th
ng Y tôn tâm lĩnh)
Ạ Ổ
Ế
ƯƠ
ả
ượ
4.
5 B KHÍ HUY T
Ổ
Ế
5.
5.1
BÁT TRÂN THANG(Chính th lo i y u)
ể ạ ế
1.
5.2
TH P TOÀN B CHÍNH THANG(H i Th
ng Y tôn tâm lĩnh)
Ổ
Ậ
ả
ượ
2.
5.3
T B KHÍ HUY T PH
ng Y tôn tâm lĩnh)
Ư Ổ
Ế
ƯƠ
NG(H i Th ả
ượ
3.
5.4
TU N B TINH HUY T CAO(H i Th
ng Y tôn tâm lĩnh)
Ấ Ổ
Ế
ả
ượ
4.
5.5
t)
TH T B O M NHI M Đ N(Thi u ng Ti Ệ
ệ Ứ
Ơ
Ấ
Ả
Ỹ
ế
5.
5.6
CHÍCH CAM TH O THANG
Ả
6.
5.7
PH C M CH THANG gia gi m
Ụ
Ạ
ả
7.
5.8
THÁI S N BÀNG TH CH TÁN
Ơ
Ạ
8.
6 B ÂMỔ
6.
6.1
L C V Đ A HOÀNG HOÀN(Ti u nhi d
Ụ
ể
Ị
Ị
ượ
c ch ng tr c quy t) ự
ứ
ế
1.
6.2
T QUY HOÀN(C nh Nh c toàn th ) ư ả
Ả
ạ
2.
6.3
TI P T C VÔ ÂM PH
NG
Ế Ụ
ƯƠ
3.
6.4
Đ I B ÂM HOÀN(Đan Khê tâm pháp)
Ạ Ổ
4.
6.5
T TH N HOÀN
Ư Ậ
5.
6.6
T ÂM GIÁNG H A PH
ng Y tôn tâm lĩnh)
Ỏ
Ư
ƯƠ
NG(H i Th ả
ượ
6.
6.7
NH T QUÁN TI N(Li u Châu y tho i)
Ấ
Ễ
ễ
ạ
7.
6.8
NH CHÍ HOÀN(L c khoa chu n th ng)
ụ
ẩ
ằ
Ị
8.
6.9
B ÂM LI M D
NG PH
ng Y tôn tâm lĩnh)
Ổ
Ễ
ƯƠ
ƯƠ
NG(H i Th ả
ượ
9.
6.10
LAO KHÁI CAO T PH
ng Y tôn tâm lĩnh)
Ư ƯƠ
NG(H i Th ả
ượ
10.
6.11
TOÀN CHÂN NH T KHÍ THANG
Ấ
11.
6.12
HÀ XA Đ I T O HOÀN(Ngô C u ph
ng)
Ạ Ạ
ầ
ươ
12.
6.13
TĂNG D CH THANG(Ôn b nh đi u bi n)
ệ
ề
ệ
Ị
13.
7 B D
NG
Ổ ƯƠ
7.
7.1
TH N KHÍ HOÀN(Kim qu y u l
c)
ỹ ế ượ
Ậ
1.
7.2
H U QUY HOÀN(C nh Nh c toàn th ) ư ả
Ữ
ạ
2.
7.3
H U THIÊN BÁT V PH
ng Y tôn tâm lĩnh)
Ị ƯƠ
Ậ
NG(H i Th ả
ượ
3.
7.4
NG PH
ng Y tôn tâm lĩnh)
ƯƠ
ƯƠ
NG(H i Th ả
ượ
NH NG BÀI THU C B
T B TRĨ D Ư Ổ Ổ Ố
4. Ữ
ng c ng tráng c th , t c là ch a nh ng ch ng h ị ữ ữ ữ ứ ư ườ ồ ưỡ ng h , khí h , huy t h . Do đó, nh ng bài thu c đ ổ ổ ạ ư ư ổ ượ ụ ố ố ữ ữ ế ồ ế ư ố ổ ư ươ ơ ể ứ c chia thành các lo i: B khí, B huy t, B âm và B ổ ồ ươ
ỏ ộ ố ế ế ư ứ ữ ữ ư ể cung, sa d dày, ỏ ợ ạ ặ ặ ạ ệ ư ệ ố ủ ế ạ ố ỏ ắ ở ơ ể ệ ử ư ủ ị ẹ Ổ i nh t, hoa m t ố ặ ắ ể ứ ữ ữ ủ ưỡ ợ ắ c, ổ ố ợ ắ ấ ặ ế ệ ư ụ ệ ị ươ ạ ị ượ ủ … ủ ng tác d ng b huy t có ph i h p thêm các v thu c b khí nh : Đ ng sâm, ế ế ồ ộ ầ ườ Hoàng kỳ, B chạ ư ả ố ổ t. ạ ậ ổ ư ụ ế ố ợ ơ ị ư ấ Ế Ổ ng g m các v ổ ế ườ ữ ữ ứ ế ố ổ ổ ị ố ả Hoàng kỳ và b huy t nh : Hà th ô, Đ ng qui, Th c đ a, Tang ế ề ủ ư ươ ồ ụ ụ ậ ư ư ế ạ ổ ị . ố ổ ỷ ử ầ
ỷ ử ữ ư ả ạ ổ ồ ố ố ị i g y, da nóng, má h ng, ng âm nh : Đ a ị ườ ọ ư ứ ư ữ ể ậ ồ hoàng, M ch môn, Sa sâm, Quy b n, K t ng là s t chi u, ng ườ ầ -186- sác. i đ , ít rêu, m ch t c, h ng khô, l ệ ướ ố ạ ề ế ấ ồ ộ
ng dùng ch a ch ng d ữ ị ậ ườ ươ ứ ư ứ ư ư ỏ ng, ho t tinh, ti u ti n nhi u l n ho c tiêu ch y kéo dài, rêu l i tr ng, ng h mà ch y u là tr th n d ươ ủ ế ể ng h , bi u hi n lâm sàng th ệ ả ng là l ng g i nh c m i, ố ưỡ ắ ể ề ầ t d ệ ươ ễ ệ ặ ạ ặ c. ạ , Qu nh c, Đ tr ng, L c nhung, Nh c thung dung, Dâm d ng g m các v thu c tính v ng t nóng nh : Ph t ng ươ ượ ồ ỗ ọ ụ ử ườ ụ ư ụ ế ọ ộ ố ị ị ắ ơ
Ổ ư ể ữ ữ ứ ư ế ế ố ộ ỏ cung, sa d dày, ở ơ ể ệ ử ư ủ ủ ế ạ ệ ố ư ệ ạ ặ ặ ạ ợ ỏ Nh ng bài thu c b là nh ng bài thu c g m các v thu c có tác d ng b i d ố g m có âm h , d ng. d A. B KHÍ Ổ Bài thu c B khí là nh ng bài thu c ch a h i ch ng khí h bi u hi n ch y u là Ph khí h (ho, khó th , c th m t m i, ti ng nói ổ nh , s c m t tái nh t) ho c Tỳ khí h (chân tay m t m i, ăn kém, r i lo n tiêu hóa ho c sa các t ng ph nh sa t ặ thoát v b n). B. B HUY T Ế Bài thu c B huy t là nh ng bài thu c dùng ch a ch ng huy t h , bi u hi n lâm sàng là s c m t vàng b ng, môi l ế ư ổ ố chóng m t, h i h p m t ng , kinh nguy t ít, s c nh t. Bài thu c g m các v thu c b huy t nh : Th c đ a, Đ ng quy, B ch th ồ ố Hà th ô, Tang th m, K t ỷ ử ng đ tăng c Trên lâm sàng th ườ ể tru t cũng có khi dùng thêm thu c ho t huy t nh Xuyên khung, Đ n sâm, Ng u t ố C. B KHÍ HUY T Bài thu c B khí huy t là nh ng bài thu c có tác d ng b khí và b huy t ch a các ch ng khí huy t đ u h , th thu c b khí nh : Nhân sâm, Đ ng sâm, B ch tru t, Chích th o, ả th m, K t D. B ÂMỔ Bài thu c b âm là nh ng bài thu c g m các v thu c ng t mát đ d ố ể ưỡ … đ ch a các ch ng âm h (ch y u là Can th n âm h ) tri u ch ng lâm sàng th ứ ủ ế lòng bàn tay bàn chân nóng, m t ng , ra m hôi tr m, khát n ưỡ ỏ ọ ủ NG E. B D Ổ ƯƠ Bài thu c B d ổ ươ ố chân y u l ng l nh ho c ho suy n lâu ngày, ù tai, li ế ư ạ m ch tr m, trì, nh ầ Bài thu c th ố ho c, S n thù, Hoài s n, Ba kích thiên, Ích trí nhân … ơ B KHÍ Bài thu c B khí là nh ng bài thu c ch a h i ch ng khí h bi u hi n ch y u là Ph khí h (ho, khó th , c th m t m i, ti ng nói ổ ố nh , s c m t tái nh t) ho c Tỳ khí h (chân tay m t m i, ăn kém, r i lo n tiêu hóa ho c sa các t ng ph nh sa t ặ ỏ ắ ị ẹ thoát v b n).
Ử ươ ễ ụ
ả ụ ạ
c u ng. Có th làm thu c thang. ị ộ ố ố ắ ể ướ ệ ỗ ầ ưỡ ố ng v . ị ả ố : i thích bài thu c ố ọ ệ ị ư ứ c. ng v là ch d ưỡ ố ặ ủ ượ ng dùng ch a ch ng tỳ v khí h , trong bài: ị ệ ạ ệ ọ ấ ậ ị ắ ấ ẩ ủ ứ ụ ườ ớ ạ ậ ể ệ ng ch c năng v n hóa c a tỳ v . ị ậ ả ệ ượ ưỡ ng v . ị c ng t ôn có tác d ng ích khí ki n tỳ d ụ ị ụ c đ u dùng bài ị ố ố ố ạ ệ ể ề ệ ữ ữ ư ượ ạ ợ ổ i tính d : ể ổ ề ả ng h p Tỳ v h nh h i, vùng th Ị ầ ể ườ ị ư ượ c kiêm có khí tr nh : ế ị ầ ứ ạ ượ ứ ượ ứ ữ ố ệ c ch ng tr c quy t) th ự ế ư ế ắ ề ệ ợ ể ợ ư ợ ơ ng dùng ch a ch ng r i lo n tiêu hóa, ăn kém, đ y b ng k t qu t ườ ứ ặ ở ng h p ng v đ y t c gia thêm Tr n bì đ lý khí hóa tr g i là bài D ầ ng h p Tỳ v khí h có đàm th p tri u ch ng là ho đàm, nhi u đàm tr ng trong, khó th , th ườ ọ ệ ọ t. ụ ả ố ng g p trong b nh viêm ph ệ ườ ợ ọ ầ Ụ ạ ả ạ ử Ử ể ề ẫ ư ố h i ho c nôn, tiêu ch y, rêu l ợ ơ ạ ầ ả ệ ụ ặ ầ ớ ả ng, Sa nhân đ hành khí ch th ng, giáng ngh ch hóa đàm, g i là bài: H ươ ƯƠ ọ ỉ i tr ng, dày nh t gia Tr n ưỡ ắ NG SA L C QUÂN T THANG Ụ Ử ng dùng ch a viêm loét d dày, hành tá tràng th h hàn có h i ch ng hàn th p tr trung ấ ế ể ể ng h p Tỳ v khí h kiêm hàn th p, tri u ch ng b ng đ y đau, ấ ị ể ườ ứ ỉ ố ữ ể ư ứ ạ ộ ệ ở ấ
Ậ ng) ễ ụ ươ
ậ
c sôi ngu i ho c làm thu c thang s c n ầ ấ ả c u ng. ố ớ ướ ặ ộ ướ ặ ắ ộ ố ệ ổ
ố ặ ầ ậ ợ ệ ả ợ ề ể ế ặ ng h p lao ph i, ho đàm nhi u, chán ăn, c th m t m i thu c th tỳ ph khí h , dùng bài thu c này đ u có k t ỏ ế ư ề ộ ố
Ổ ộ ệ
ể ạ
ơ T QUÂN T THANG Ứ (Hòa t ng) c c ph Thành ph nầ : Nhân sâm ho c Đ ng sâm 8 - 12g ặ Ph c linh 12g B ch tru t 8 - 12g ậ Chích th o 4 - 8g ả Cách dùng: Tán b t m n, m i l n u ng 8 - 12g, s c n Tác d ngụ : Ích khí, ki n tỳ, d Gi Bài thu c này còn có tên g i là "T v thang", "Ki n tỳ ích khí thang". ứ ị Đây là bài thu c th ữ ườ Nhân sâm ho c Đ ng sâm tính ng t ôn ki n tỳ, ích khí d ả B ch tru t v đ ng ôn ki n tỳ táo th p. Ph c linh: ng t, nh t h p v i B ch tru t đ ki n tỳ th m th p, tăng c ọ Cam th o: ng t ôn, b trung hòa v . ị ọ Các v thu c h p l ọ ợ ạ ố ng d ng lâm sàng Ứ Đây là bài thu c đ b trung khí, ki n tỳ v , nhi u bài thu c ch a nh ng r i lo n tiêu hóa bi u hi n tỳ khí h nh thu c này gia gi m. ố 1. Tr CÔNG TÁN (Ti u nhi d 2. Tr ườ ị qu n m n gia thêm: Tr n bì, Bán h ch đ lý khí hóa đàm g i là bài L C QUÂN T THANG (Y h c chính truy n). Tr ạ ề ả viêm ph qu n m n tính gia thêm T uy n, Kho n đông hoa, B ch ti n, B i m u đ giáng khí hóa đàm ch khái. ế 3. Tr ợ ị ườ bì, Ch Bán h , M c h ạ ế ộ c c ph (Hòa t ng). Trên lâm sàng th ươ ễ ụ ả ố tiêu có k t qu t t. ế SÂM LINH B CH TRU T TÁN Ạ (Hòa t c c ph Thành ph nầ : Đ ng sâm 80g ả B ch linh 80g ạ B ch tru t 80g ạ ậ c 80g S n d ượ ơ Chích Cam th o 80g ả Sao Bi n đ u 40g ể Liên nh c 40g ụ Ý dĩ nhân 40g Sa nhân 40g Cát cánh 40g (có bài dùng Tr n bì ho c gia thêm Đ i táo) ạ Cách dùng: T t c tán b t m n, m i l n u ng 8 - 12g v i n ố ị ỗ ầ Tác d ngụ : B khí ki n tỳ, th m th p hòa v , lý khí hóa đàm. ị ấ ẩ Ch trủ ị: Dùng ch a các b nh r i lo n tiêu hóa kéo dài, viêm đ i tràng ạ ạ ữ ng h p viêm c u th n m n thu c m n tính, ăn kém tiêu ch y ho c tr ạ ộ ạ ườ th tỳ h ho c tr ể ư ơ ể ệ ổ ườ ả ố t. qu t C M B TỲ Ố (Khoa Nhi Vi n Đông y Hà N i) Thành ph nầ : B ch bi n đ u sao 200g ậ Ý dĩ nhân sao 200g Hoài s n sao 200g Đ ng sâm sao 200g ả
ố
ụ ầ
c thu c cùng ít m t đ ng, làm thành d ng c, các v khác tán b t m n, hòa n ậ ườ ạ ị ị ố ộ ắ ấ ầ ụ ướ ướ
ự ủ ế ng, r i lo n tiêu hóa kéo dài có k t qu t ố ạ ế ả ố t. Ế ƯƠ ưỡ NG ng Y tôn tâm lĩnh) ị: Tr em suy dinh d Ồ ượ ồ ả ử ứ thang gia gi m” g m các v : ị ả ậ ạ ẩ ụ ữ ậ ả ng cho th m) 4 - 6g ơ ơ ị (b v ru t sao th m) 4 - 8g ướ
ướ ng tỳ âm. t. tr em, suy dinh d ố ưỡ ả ố ở ẻ ng có k t qu t ế ị: Ch ng r i lo n tiêu hóa Ổ
ả ươ ồ ậ ạ ầ
ng ích khí. c u ng. ố ị ươ ả cung, sa tr c tràng ho c ch ng ệ ạ ử ứ ự ặ kéo dài. ướ ổ ố : i thích bài thu c ủ ế ố ế ứ ph n ho c ki ở ư ạ ế ộ ạ ặ ư t l ế ỵ ị ượ ụ ữ ữ ố ư
ng c bi u là ch d c. ươ ố ể ổ ổ ạ ệ ả ả ầ ể ớ ươ ng c bi u làm cho tỳ v đ c c ng tráng, trung khí ố ể ươ ụ ố ổ ố ị ị ượ ườ
ượ ng d ng lâm sàng : c d b c m m o, m t m i ra m hôi. ơ ể ố ượ ể ể ạ ố ỏ ồ ữ ng h p khí h h hãm gây nên các ch ng sa n i t ng nh sa t cung, sa th n, sa d dày, thoát v b n ho c s p mi; ễ ị ả ử ư ệ ậ ư ạ ườ ữ ứ ợ ị ẹ ụ ạ ặ t. ỉ ự ả ố ế ặ t. ườ ệ ể ố ệ ỉ ng ru t m n tính, r i lo n tiêu hóa kéo dài, c th h nh ộ ế ư ạ ượ ợ ợ c có th dùng bài này có hi u qu t ả ố ượ c gây nên s t kéo dài cũng có th dùng bài thu c này có k t qu , g i là phép ch a "Cam ôn ữ ố ơ ể ư ể ả ọ ạ ố ế t". ng h p b nh đ ng h p do khí huy t h nh ệ
ng bi n ho c lu n) ộ ệ ặ ậ C c nha 100g Liên nh c (b tim) 100g ụ ỏ Nh c kh u 30g ấ Tr n bì 30g Sa nhân 30g Cách dùng: Tr n bì, Sa nhân, Nh c kh u s c n c m.ố Tác d ngụ : Ch y u là ki n tỳ, hành khí, tiêu th c. ệ Ch a trữ ẻ ĐI U B TỲ PH PH Ề (H i th ả Thành ph nầ : Là bài “T quân t Nhân sâm ho c Đ ng sâm 8g ặ B ch tru t (sao vàng) 8 - 12g Ph c linh (t m s a) 8 - 12g Chích th o (t m m t sao) 3g ẩ Th c đ a (n ướ ụ Liên t ử ỏ ỏ ộ ng 3 lát G ng n ừ Đ i táo 2 qu ả ạ Cách dùng: s c n c u ng. ố ắ Tác d ngụ : Ki n tỳ khí, d ưỡ ệ Ch a trữ ạ ứ B TRUNG ÍCH KHÍ THANG Thành ph n:ầ Hoàng kỳ 20g Chích th o 4g ả Thăng ma 4 - 6g Đ ng sâm 12 - 16g Đ ng quy 12g Sài h 6 - 10g B ch tru t 12g Tr n bì 4 - 6g Cách dùng: s c n ắ Tác d ngụ : Đi u b tỳ v , thăng d ề Gi Là bài thu c ch y u ch a tỳ v khí h h hãm, sinh ra tri u ch ng sa n i t ng nh sa d dày, sa t tỳ khí h không nhi p th ng đ c huy t gây ch ng rong kinh ứ Trong bài: Hoàng kỳ: b trung ích khí, thăng d ủ ượ Đ ng sâm, B ch tru t, Chích th o: ích khí b tỳ ki n v . ậ ị Tr n bì: lý khí hóa tr . ệ Thăng ma, Sài h h p v i Sâm Kỳ đ ích khí thăng đ . ồ ợ ề Đ ng quy: b huy t hòa vinh. ổ ế i thành bài thu c có tác d ng b trung ích khí, thăng d Các v thu c h p l ợ ạ đ c đ y đ . ủ ầ Ứ ụ 1. Trên lâm sàng bài thu c có th dùng đ ch a c th v n h nh ư 2. Nh ng tr ộ ạ dùng bài thu c gia thêm Ch xác ho c Ch th c có k t qu t ố 3. Tr ườ 4. Tr ườ tr đ i nhi ừ ạ SINH M CH TÁN Ạ (N i ngo i th ươ ạ Thành ph nầ :
ả ạ 8g c u ng. ố ng âm sinh tân. ưỡ ả ng nên dùng phép "Ích khí sinh tân" đ ch a. ố ể ệ ứ ữ ữ ươ ươ ị ổ ng th nhi ử t, tân khí đ u b t n th ề
c. ổ ả ụ ạ ặ ưỡ ủ ượ ng âm sinh tân đ ng th i có tác d ng thanh ph . ế ờ ỉ ớ ợ ế ễ ụ ụ ạ t. ng âm sinh tân t ố ổ ễ ễ ụ ưỡ ụ i, trong đó dùng 1 b , 1 thanh, 1 li m nên có tác d ng ích khí li m hãn, d ợ ạ : ụ ng h p th i kỳ h i ph c b nh, ố ồ ờ ợ ỏ ồ ồ ặ ả ệ ề ệ ụ ườ ề ư ượ t c n gia ố ộ ổ ợ ấ ế ế ứ ườ ả ố ầ ắ ứ c đ u dùng có k t qu t ả ố ạ ệ ỉ ế ể nhân đ i b t r t khó ng dùng bài thu c này gia thêm Toan táo nhân, Bá t ố ợ ầ ủ ử ể ườ ượ ử ể ườ ứ ứ ng h p các b nh viêm ph qu n m n, lao ph i có h i ch ng khí âm b t túc dùng bài thu c này có k t qu t ộ ị ậ ng h p b nh suy nh ệ ng tâm an th n. ầ
Ế Ổ
i nh t, hoa m t ổ ố ố ể ứ ữ ữ ưỡ ủ ắ ặ ợ ắ c, ợ ắ ấ ặ ệ ệ ị ươ ụ ư ế ạ ố ổ ị ượ ủ … ủ ng tác d ng b huy t có ph i h p thêm các v thu c b khí nh : Đ ng sâm, ế ồ ộ ầ ườ ư ế ả ổ ị Hoàng kỳ, B chạ ố ư ấ t. ố ợ ơ ụ ế ổ ư ạ
c c ph ng) ươ
hoàng 12 - 24g
c u ng. ố ề ắ ổ ế ế ề ạ ả sinh ra đau kinh, kinh nguy t không đ u. ế ư ề ề ế ứ ứ ế ệ ố ổ ị ề
c. ủ ượ ế th n, b huy t, d ổ ng can huy t, ho t huy t đi u kinh. ạ ng bào cung là ch d ế ưỡ ế ề c: d ng huy t, hòa can. ạ ế ế ơ ế ư ạ ụ ứ ế ề ế ộ ố ổ ị ị ụ : c dùng nhi u ch a các ch ng b nh ph n kinh nguy t không đ u, đau kinh, t ụ ữ ữ ứ ề ệ ệ ề ắ ố t kinh cùng nhi u b nh khác có ề ệ ộ Hoàng kỳ đ b khí sinh huy t. ể ổ ư ế ả . ứ ể ế ạ ồ ế ư huy t gia thêm Đào nhân, H ng hoa (là bài Đào h ng T v t) đ ho t huy t khu ế ứ ế ứ ậ ạ ưỡ ươ ụ ng huy t. ng huy t m ch. ế ế ề Hoàng c m, Đ n bì dùng Sinh đ a thay Th c đ a đ thanh nhi ng đ ôn d ể ầ t l ệ ươ ụ ế ể ơ ị ị than đ ch huy t. t gia Liên ki u, ả ư ể ế ỏ ỉ ng h p huy t h có ch y máu b Xuyên khung gia A giao, Hoa hòe, Tông l ng h p huy t h tr , đau kinh gia H ng ph ch , U t kim ươ ộ ế ư ế ư ệ ụ ế ấ i u t, đi u kinh ch th ng. ể ề ế ư ỉ ố ầ ườ ể ả ỉ Nhân sâm (ho c Đ ng sâm) 12g ặ M ch môn 12g Ngũ v t ị ử Cách dùng: s c n ướ ắ Tác d ngụ : Ích khí li m hãn, d ễ ố : i thích bài thu c Gi Bài thu c này ch y u ch a ch ng th ủ ế Trong bài: Nhân sâm ho c Đ ng sâm có tác d ng b ích khí sinh tân là ch d M ch môn: d ồ có tác d ng li m ph ch hãn h p v i M ch môn tăng thêm tác d ng sinh tân. Ngũ v t ị ử Ba v thu c h p l ố ị ng d ng lâm sàng Ứ 1. Bài thu c ch a ch ng c m n ng mùa hè ra m hôi nhi u, m m khát, m t m i ho c trong tr ữ nhi m khí âm h nh t. ế ễ 2. Tr ả thêm các v Bách b , A giao, Kho n đông hoa, T uy n đ nhu n ph ch khái. ả 3. Tr c th n kinh, ng d ưỡ B HUY T Bài thu c B huy t là nh ng bài thu c dùng ch a ch ng huy t h , bi u hi n lâm sàng là s c m t vàng b ng, môi l ế ư chóng m t, h i h p m t ng , kinh nguy t ít, s c nh t. Bài thu c g m các v thu c b huy t nh : Th c đ a, Đ ng quy, B ch th ồ ố Hà th ô, Tang th m, K t ỷ ử ng đ tăng c Trên lâm sàng th ườ ể tru t cũng có khi dùng thêm thu c ho t huy t nh Xuyên khung, Đ n sâm, Ng u t ậ ố T V T THANG Ứ Ậ (Hòa t ễ ụ Thành ph nầ : Th c đ a ị ụ c 12 - 16g B ch th ượ ạ Đ ng quy 12 - 16g ươ Xuyên khung 6 - 8g Cách dùng: s c n ướ Tác d ngụ : B huy t đi u huy t, ho t huy t đi u kinh. ế Gi ố : i thích bài thu c Theo sách c đây là bài thu c chuyên v đi u huy t can kinh, tr ch ng huy t h huy t Trong bài: Th c đ a: t ụ ư ậ ị Đ ng quy: b d ươ ổ ưỡ B ch th ưỡ ượ ạ Xuyên khung: ho t huy t, hành khí, s thông kinh m ch. Các v thu c cùng dùng thành m t bài thu c có tác d ng b huy t đi u huy t, tr các ch ng huy t h huy t tr . ố ế ệ ng d ng lâm sàng Ứ 1. Bài thu c đ ượ h i ch ng huy t h . ế ư ứ ng h p huy t h kiêm khí h gia Đ ng sâm, 2. Tr ợ ườ ng h p có 3. Tr ồ ợ ườ ng h p huy t có hàn gia Nh c qu , Bào kh 4. Tr ợ ườ 5. N u huy t h sinh n i nhi ế ệ ế ư 6. Tr ợ ườ 7. Tr ợ ườ đ hành khí gi ả ấ 8. Tr ầ ợ 9. Trên lâm sàng có báo cáo dùng T v t thang đ ch a ch ng mày đay, có k t qu t ng h p huy t h đau đ u, váng đ u gia B ch ch , Cao b n đ khu phong ch th ng. ạ ể ỉ ố ả ố t. ứ ậ ữ ứ ế
ỹ ế ượ
c 12 - 16g
ị ướ ế c u ng. ố ề i đau, kinh nguy t kéo dài l ng nhi u, đ ng thai, băng l u sau ng dùng ch a các ch ng huy t h hàn tr , b ng d ệ ượ ề ậ ộ ứ ướ ệ ụ ậ ế ư ẻ ồ ả ệ ị ứ ủ ế ậ Ế Ổ ng bi n ho c lu n) ạ ặ ệ ươ ƯƠ ộ
ươ
c u ng. ố ế ả ng vinh huy t b h t n, nguyên khí kém suy. ế ị ư ổ ộ ự ứ ươ ủ ế ế ư i thích bài thu c ố : ị
c. ế ủ ượ ể ế ươ ng thì huy t đ y đ . ủ ế ầ ườ ế ị ụ ườ ứ ng dùng bài thu c này ch a ch ng khí h sinh ra huy t h . ế ư ố ế ỉ ườ ợ ố ế ng đ ố ng h p xu t huy t nhi u gia Long c t, S n thù, A giao đ tăng c ượ ữ ữ ơ ề c dùng ch a các ch ng khí huy t h nh ứ ư ể ế ư ườ c do rong kinh, băng l u, m t máu nhi u ho c xu t huy t ấ ng c sáp ch huy t. ậ ề ặ ấ ế ườ ượ ổ
ng) ươ ế
ụ
ễ
ươ
ạ c u ng. ố hoàn, m i l n u ng 8 - 12g. ể ố ng tâm, ích khí b huy t. ỗ ầ ổ ưỡ ế ả thang" và "Đ ng qui b huy t thang" gia Long nhãn nh c, Toan táo nhân, Vi n chí, M c h ng, Đ i ươ ử ụ ễ ộ ươ ạ ế ng dùng đ tr ch ng tâm tỳ h t n. ứ ổ ư ổ ể ị ườ ố GIAO NGÃI THANG (Kim qu y u l c) Thành ph nầ : Xuyên khung 8 - 12g Đ ng qui 8 - 12g ươ B ch th ượ ạ Can đ aị hoàng 12 - 16g A giao 8 - 12g Ngãi di p 8 - 12g ệ Cam th o 4 - 6g ả Cách dùng: s c n ắ Tác d ngụ : B huy t đi u kinh, an thai, tr băng l u. ổ Ch trủ ị: Th ữ ườ đ , ra huy t kéo dài. ế Đây là m t bài thu c g m bài T v t gia A giao, Ngãi di p, Cam th o. ứ ậ ố ộ Ch y u tr ch ng băng l u và đ ng thai. ộ NG QUY B HUY T THANG Đ (N i ngo i th ậ Thành ph nầ : Hoàng kỳ 20 - 40g Đ ng qui 12 - 16g Cách dùng: s c n ắ ướ Tác d ngụ : B khí, sinh huy t. ổ Gi Bài này ch y u tr ch ng huy t h do lao l c, n i th Trong bài: Hoàng kỳ: đ i b tỳ ph nguyên khí đ sinh huy t là ch d ạ ổ Đ ng quY: b huy t hòa vinh. ổ ế Hai v thu c ph i h p là b khí sinh huy t, khí tráng c ố ợ ổ ố ng d ng lâm sàng : Ứ 1. Trên lâm sàng th 2. Tr ấ 3. Trên lâm sàng th n i ban d ng ị ứ QUY TỲ THANG (T sinh ph Thành ph nầ : Nhân sâm (Đ ng sâm) 12g ả Ph c th n 12g ầ Toan táo nhân sao 12 - 20g Vi n chí 4 - 6g Hoàng kỳ 12g ng 4g M c h ươ ộ B ch tru t 12g ậ ạ Long nhãn nh c 12g ụ Đ ng qui 8 - 12g Chích th o 4g ả ng 3 lát Sinh kh ươ Đ i táo 2 - 3 qu ả Cách dùng: s c n ắ ướ Có th hòa v i m t làm thành ớ ậ Tác d ngụ : Ki n tỳ d ệ ố : i thích bài thu c Gi Bài này g m 2 bài "T quân t ứ ồ táo là m t bài thu c th ộ Trong bài:
c. ả ậ ế ể ệ ủ ượ ế ươ ng tâm an th n. ầ ưỡ ứ Hoàng kỳ: b khí sinh huy t. ổ ễ ươ
ng tâm. ổ ệ ụ ế ưỡ
ứ ệ ị ố ệ ư ứ ng g p trong các ch ng ng h , khí huy t b t túc sinh ra các tri u ch ng ườ ưỡ ế ấ ế ứ ặ ợ ắ ủ ộ ệ ượ ơ ể ỏ i nh t, m ch y u th ạ c có h i ch ng b nh lý tâm tỳ l ặ ệ ồ ộ c th n kinh. ầ ữ ể ạ ỏ ị ấ ệ ượ ế ế ấ ụ ắ ị ỉ ệ ườ ộ ể ể ng tác d ng ch huy t. ế ặ ụ ủ ắ ồ ờ ề ệ ơ ể c c th , suy nh ng h p xu t huy t trong b nh loét d dày tá tràng có h i ch ng khí huy t b t túc có th dùng bài này đ ch a; b các v ứ ng, Vi n chí gia A giao, Đ a du, Tr c bá di p, Hoa hòe đ tăng c c ho c sau khi m c b nh lâu, th i kỳ h i ph c ăn ng không ng h p ph n kinh kéo dài ho c sanh nhi u c th suy nh ượ ặ t. c đ u có th dùng bài này đ ch a có k t qu t ả ố ụ ữ ượ ế ể ể ề ữ
NG VINH QUY TỲ THANG ng Y tôn tâm lĩnh) ượ
ụ
ớ ạ
c 4 - 8g ậ ượ
c. ươ ứ ạ ố ổ ố ỏ ng phát s t ho, th huy t, hâm h p s t, bi ng ăn, m i m t, m ch th n, h ng xích, nh ế ệ ế ấ ố ồ ượ
ƯƠ t c các ch ng lao th ữ ấ ả ữ ủ ế ố Ế ng Y tôn tâm lĩnh) ượ
ươ ạ ạ
ế
ng). ả không ghi li u l ề ượ c u ng khi còn m. ố ướ ắ ứ ứ ớ ố ị hoàn đ v a b th y ể ừ ổ ủ ấ ạ ư ộ ể ừ ế ể ổ ỏ
Ổ Ế ng g m các v ữ ứ ữ ế ế ổ ố ổ ổ ườ ị ế ề ủ ư ươ ụ ậ ư ư ế ạ ổ ố ả Hoàng kỳ và b huy t nh : Hà th ô, Đ ng quy, Th c đ a, Tang ị ồ ụ ầ
u) 12g ượ ẩ c 12g
Sâm, Linh, Tru t, Th o (T quân): b khí, ki n tỳ đ sinh huy t là ch d ổ Đ ng qui, Long nhãn, Táo nhân, Vi n chí: d ng: lý khí ôn tỳ. M c h ộ Sinh kh ng, Đ i táo: đi u hòa vinh v . ạ ươ ệ ề Các v thu c h p l i có tác d ng ích khí ki n tỳ b huy t d ị ợ ạ ố : ng d ng lâm sàng Ứ ụ 1. Bài thu c này ch y u tr các b nh suy nh ưỡ ủ ế m t ng , chán ăn, hay quên, tim h i h p, c th m i m t, s c m t vàng b ng, môi l ủ ấ suy nh ơ ể ượ 2. Tr ợ ườ M c h ễ ươ ộ 3. Tr ườ ợ ngon, c th h nh ơ ể ư D ƯỠ (H i th ả Thành ph nầ : Th c đ a 20 - 30g ị Táo nhân 4g Ph c linh 6g ụ Ng u t t 8g ư ấ M ch môn ( sao v i g o) 8g ạ B ch tru t 12g ạ B ch th ạ 6 - 8g Ngũ v t ị ử Nh c qu 3 - 4g ế ụ Tác d ngụ : Ch a t ế ư ổ Đây là bài thu c ch y u ch a khí huy t h t n. Đ I B TÂM TỲ KHÍ HUY T PH NG Ạ Ổ (H i th ả Thành ph nầ : Táo nhân Đ ng quy B ch tru t ậ B ch th c ượ Ph c th n ầ ụ Nhân sâm Vi n chí ễ Nh c qu ụ Ngũ vị (Tác gi Cách dùng: s c n Ch trủ ị: Ch ng nguyên khí đ i h , đ t nhiên ngã lăn ra, sinh ra ch ng thoát nên u ng bài này cùng v i Bát v h a đ sinh khí, v a b âm đ sinh huy t. B KHÍ HUY T Bài thu c B khí huy t là nh ng bài thu c có tác d ng b khí và b huy t ch a các ch ng khí huy t đ u h , th ố thu c b khí nh : Nhân sâm, Đ ng sâm, B ch tru t, Chích th o, ổ ả ỷ ử ... th m, K t BÁT TRÂN THANG (Chính th lo i y u) ể ạ ế Thành ph nầ : Đ ng quy (t m r ươ B ch th ạ ượ B ch linh 12g ạ Xuyên khung 6 - 8g
ạ ả ạ ụ
ế ả ứ ứ ậ ợ ạ i thành m t bài thu c ố ộ ổ ế
ổ
ng, Đ i táo đ đi u hòa vinh v . ệ ể ề
: c dùng đ ch a ch ng b nh lâu ngày làm cho c th suy nh ố ộ ệ ể ữ ứ ượ ơ ể ng d ng lâm sàng ượ c có h i ch ng b nh lý khí h và huy t h . ế ư ế ư ứ ư ị ế ọ ệ ụ ứ ọ Ạ Ồ
NG , Vi n chí, Tr n bì, Kh ễ ế ươ ƯỠ c c ph ụ ư ưỡ ị ệ ễ ụ ị ử Ậ ầ Ạ Ổ ng, Táo g i là bài NHÂN SÂM D ầ ng tâm an th n. Hoàng kỳ, Nh c qu , Ngũ v t ọ ụ ng). Tr b nh gi ng nh bài TH P TOÀN Đ I B có thêm tác d ng d ố
ng Y tôn tâm lĩnh) ượ
ạ ỗ ọ
c 8g
ạ ố ra m hôi, s l nh, mình nóng, l ng đau. ng h , khí huy t 5 t ng đ u t n th ng, t ợ ạ ươ ươ ư ư ự ạ ồ ế ế ư ệ ừ ợ ồ ỏ ạ ả ươ ạ ộ ạ t, T c đo n. ạ ổ ỏ ư ấ ỗ ọ ụ ụ ả ị NG ƯƠ Ế ng Y tôn tâm lĩnh) ượ
ụ
t 12g
ả ạ ừ Đ i táo 2 qu ả Đ ng sâm 12g B ch tru t (sao) 12g ậ Th c đ a 12g ị Chích th o 2 - 4g ả ng 2 - 3 lát Sinh kh ươ c u ng. Cách dùng: s c n ố ướ ắ Tác d ngụ : Ích khí b huy t. ổ i thích bài thu c Gi ố : Bài thu c g m 2 bài: "T v t" và "T quân" h p l ố ồ có tác d ng song b khí huy t. ụ Trong bài: T quân b khí. ứ T v t b huy t. ế ứ ậ ổ Sinh kh ạ ươ Ứ ụ 1. Bài thu c đ 2. Bài này gia thêm 2 vị Hoàng kỳ và Nh c qu g i là bài TH P TOÀN Đ I B THANG (Y h c phát minh), tr ch ng khí huy t h Ậ thiên v h hàn. ề ư 3. Bài này b Xuyên khung gia ỏ DINH THANG (Hòa t ươ TH P TOÀN B CHÍNH THANG Ậ Ổ (H i Th ả Thành ph nầ : Nhân sâm 6g Chích Hoàng kỳ 8g B ch linh 10g Đ tr ng s ng 4g ố Táo nhân 8g Đ ng quy 4 - 8g ươ B ch th ượ ạ B ch tru t 8g ậ ạ T c đo n 8g ạ ụ t 8g Ng u t ư ấ Nh c qu 3g ế ụ Đ i táo 2 qu ả Cách dùng: s c u ng. ắ Ch trủ ị: Các ch ng tâm tỳ d ứ ề ổ 1. N u tâm nhi t gia Đăng tâm, tâm huy t h gia Th c đ a. ế ị ụ 2. Tr ng h p ngo i c m b Sâm thêm Sài h , G ng s ng. ườ ố 3. Khí tr thêm M c h ng, ho thêm Sâm, Kỳ, M ch môn. ệ 4. Bài này là bài Th p toàn đ i b b Xuyên khung, Th c đ a, Cam th o gia Táo nhân, Đ tr ng, Ng u t ậ T B KHÍ HUY T PH Ư Ổ (H i Th ả Thành ph nầ : Th c đ a 16g ị Táo nhân 16g Nhân sâm 12g Ng u t ư ấ M ch môn 12g ạ Đ ng quy 6 - 12g ươ Nh c qu 2 - 3g ế ụ Ngũ v 3gị Đ i táo 2 qu G ng s ng 3 lát ố Cách dùng: s c n c u ng. ố ướ ắ
Ổ ượ
ụ
ỷ ử ộ ộ ụ ồ ấ ị ấ ồ ổ ẫ sành b t kín đ dùng. : Th c đ a, Nhân sâm, Câu k m i v đ u n u riêng thành cao r i đ l n vào trong n i đ t đun sôi gia thêm 1 cân ọ ể ị ụ ồ ổ ụ ố ỗ ố ậ ỗ ầ ề ố ầ ỷ ỗ ị ề ế c khi b ng đói, ng m tan nu t d n. ậ
ậ ế Ệ Ơ t)
u) 300g ươ ớ ượ
ạ
(t m r (t m r u) 300g u sao) 300g ượ ượ
ủ ư ầ ầ ạ l n th 7 v sau. ủ ở ầ ư ứ ề
hoàn, làm thu c t hoàn tr 10g/1 hoàn. M i l n u ng 2 ỗ ầ ấ ả ề ố ể ướ ậ ố c khi đi ng . ủ ng, ích tinh b khí huy t. ệ ươ ổ ậ ế ổ ố : i thích bài thu c ả t đem dâng Vua bài thu c này, ệ Ứ ệ ế ố c v n b t l c u ng thu c r i sinh liên t c đ ị ầ cho nên đ Hoàng t c 2 c truy n bá kh p dân gian. ố ấ ự ố ượ ố ồ ờ ố ượ ướ ử ụ ề ắ ố
ủ ượ ủ ổ ế ậ ạ ệ ụ t b ích can th n làm m nh gân c t, ho t huy t. ạ c. ừ ấ ố ế ạ ậ can th n ích tinh huy t. ế ng ích tinh. ậ ổ
ng, ích b khí huy t r t t t. ế ấ ố ổ ậ ươ ụ ổ ng d ng lâm sàng : ượ ứ ữ ệ ắ c, nam gi i c dùng ch a các ch ng khí huy t b t túc sau khi m c b nh lâu ngày. ế ấ ợ ụ ữ ệ ế ạ ạ ị ế đ iớ h , khí huy t h nh ế ư ạ ượ ớ ng h p b nh nhân b tai bi n m ch máu não, chân tay tê d i, ph n băng huy t, ụ ệ ề ạ ả ố t. ữ ứ ế Ả Ạ ng hàn lu n) Ụ ươ ậ
ả
ế Tác d ngụ : B khí huy t. ổ TU N B TINH HUY T CAO Ấ Ế (H i Th ng Y tôn tâm lĩnh) ả Thành ph nầ : Th c đ a 12g ị Nhân sâm 4g Câu k t 4g L c giao 4g Nh c qu (b v , tán b t) 80g ế ỏ ỏ Cách ch và dùng ế m t ong khu y đ u, cu i cùng cho b t Nh c qu vào hòa đ u, r i đ vào l ộ ề ấ M i l n u ng vài mu ng tr ướ ụ Tác d ngụ : B i b tinh huy t h t n. ế ư ổ ồ ổ ị: Các ch ng ngũ lao (tâm, can, tỳ, ph , th n). Ch a trữ ứ TH T B O M NHI M Đ N Ấ Ỹ Ả (Thi u ng Ti ế ệ Ứ Thành ph nầ : Hà th ô 300g ủ Đ ng quy (r a v i r ử Phá c ch 160g ỉ ố B ch linh 300g Ng u t t 300g ư ấ Câu k t ỷ ử ẩ Th ty t ử ẩ ỏ Cách dùng: • Hà th ô tr n v i đ u đen, 9 l n ch ng, 9 l n ph i. ộ ơ ớ ậ • B ch linh tr n v i s a, sao. ộ ớ ữ • Ng u t u ch ng chung v i Hà th ô t t m r ớ ư ấ ẩ ượ • Phá c ch tr n v i Mè đen sao qua. ớ ỉ ộ ố T t c đ u sao tán nh , luy n m t làm ỏ Tác d ngụ : B th n tráng d Gi Theo sách Trung qu c đ i Minh niên hi u Gia Tĩnh (1521 - 1556) có v th y thu c tên Thi u ng Ti Vua tr Trong bài: • Hà th ô b khí ích tinh huy t là ch d • B ch ph c linh giao tâm th n ki n tỳ tr th p. • Ng u t ư ấ ổ • Câu k t t ậ ỷ ử ư • Th ty t b ích can th n tr d ợ ươ ử ổ • Phá c ch b th n tráng d ng. ỉ ổ ậ ố ươ Các v h p l i thành m t bài thu c có tác d ng b th n tráng d ố ộ ị ợ ạ ụ Ứ Bài thu c đ ố 1. Tr ườ suy sinh d c không có con, di tinh, ho t tinh đ u dùng có hi u qu . ả 2. Có báo cáo dùng ch a ch ng tiêu khát có k t qu t CHÍCH CAM TH O THANG PH C M CH THANG (Th Thành ph nầ : Chích Cam th o 12 - 16g A giao 8 - 12g M ch môn 8 - 12g Qu chi 6 - 12g ạ ế
ị
ố ổ ượ u đ s c. ể ắ ạ ế ư ả c u ng, theo sách C cho thêm 1/2 r ướ âm ph c m ch. ụ ổ ố : i thích bài thu c c. ổ ạ ế ụ ủ ượ ế ể ồ ị ổ ả ệ ả ạ ị ạ ạ u n u đ tăng tác d ng ớ ợ ợ ấ ả ể ế ượ ươ ể ổ ụ ể ưỡ ể ng đ y huy t m ch. ế ạ ầ ng đ thông huy t m ch, dùng r ế
: ng d ng lâm sàng i ố ạ ậ ạ ạ ạ ế ứ ữ ủ ế ở ưỡ ạ ặ ấ ế ệ ế ứ ứ ư ặ ồ ạ ệ ủ ọ ể ệ ơ ể ầ
ỏ ầ ể ưỡ ng tâm an th n. ng h p đ i ti n l ng b Ma nhân gia Toan táo nhân đ d ng h p tim h i h p n ng gia Long c t, Chu sa đ d ố ặ ợ ợ c.ượ ườ ườ c dùng đ ch a các ch ng th p tim, h p van tim, nh p tim không đ u, ngo i tâm thu khó th ị ạ ấ ề ể ữ ượ ể ưỡ ứ ng tâm an th n. ầ ẹ ở ả ạ ệ ỏ ồ ộ ố ấ ị
ả ệ
ả
ạ ạ
ướ
c u ng. ố t, nhu n táo. ậ ệ ệ t. ư ứ Ạ Ơ
ươ
c (sao r u) 12g
ạ ạ ụ
ế ạ
ng huy t an thai. ế ưỡ ả Hoàng c m, G o n p mà thành bài thu c d Hoàng kỳ, T c đo n, Sa nhân, ng ưỡ ụ ụ ế ạ ạ ầ ố ỏ ườ ế ỏ G ng t i 12g ươ ừ Đ i táo 6 - 8 qu ạ ả Đ ng sâm 8 - 12g ả Sinh đ a 16 - 20g Ma nhân 6 - 12g Cách dùng: s c n ắ Tác d ngụ : Ích khí b huy t, t Gi • Chích Cam th o: tính ng t ôn, ích khí b trung, sinh khí huy t đ h i ph c huy t m ch là ch d ọ • Đ ng sâm, Đ i táo: b khí, ích v , ki n tỳ đ sinh khí huy t. ế ể • Sinh đ a, A giao, M ch môn, Ma nhân: b tâm huy t d ng tâm âm đ d ổ ế ưỡ • Qu chi h p v i Chích th o đ b tâm d ng h p v i Sinh kh ớ ươ thông m ch.ạ ụ Ứ Trên lâm sàng bài thu c ch y u dùng ch a ch ng khí huy t h , bi u hi n m ch k t ho c m ch đ i, tim đ p m nh khó th , l ế ư bóng ít rêu ho c ch ng h lao ph nuy có tri u ch ng khó th , ho, c th g y y u, ra m hôi, m t ng , h ng khô, đ i ti n táo, m ch ở sác nh 1. Tr 2. Tr 3. Trên lâm sàng bài thu c còn đ do tim suy có k t qu nh t đ nh. ế Ph ph ng ụ ươ PH C M CH THANG gia gi m Ạ Ụ (Ôn b nh đi u bi n) ề ệ Thành ph nầ : Chích Cam th o 20g Can đ aị hoàng 20g B ch th c 20g ượ M ch môn 16g A giao 12g Ma nhân 12g Cách dùng: s c n ắ Tác d ngụ : T âm thoái nhi ư Ch trủ ị: Ch a các ch ng h nhi ữ THÁI S N BÀNG TH CH TÁN Thành ph nầ : Nhân sâm (Đ ng sâm) 12g ả Chích Hoàng kỳ 12g Đ ng qui 12g Xuyên T c đo n 12g ạ ụ Hoàng c m 12g ầ B ch th ượ ượ B ch tru t (sao) 12g ậ Th c đ a 20g ị Xuyên khung 4g Chích Cam th o 2g ả Sa nhân 2g G o n p 1 n m. ắ c u ng. Cách dùng: s c n ố ướ ắ Tác d ngụ : B khí ki n tỳ, d ệ ổ Gi ố : i thích bài thu c Bài này do bài "Bát trân thang" b Ph c linh gia ng dùng. huy t an thai th Trong bài " Bát trân thang " b Ph c linh gia: • Hoàng kỳ: song b khí huy t đ d ng thai. ụ ế ể ưỡ ổ
ậ ạ ụ
ạ ng tỳ v . ị ổ ậ ầ ụ ớ ạ ụ : ng dùng bài thu c đ d ố ả ể ng d ng lâm sàng ườ ng thai tùy tình hình c th có th gia gi m li u l ụ ể ng h p thai đ ng kèm theo m t ng , tim h i h p gia Toan táo nhân sao, Long nhãn nh c đ d ng tâm, an th n. L ng đau ầ ư ồ ộ ể ưỡ ng. ề ượ ụ ậ ỉ ế ệ ệ ườ ộ ỏ ạ ử ể ổ ế c. Cách 3 - 5 ngày ố ẩ ẩ ề ể ườ ượ ử ọ ọ ữ ể i có ti n s d a s y, ho c có mang c th suy nh ặ ng h p âm đ o ra huy t có tri u ch ng d a s y thai gia A giao, Ngãi di p đ ch huy t an thai. ẩ ơ ể ố ầ ề ể ưỡ ủ ấ đ b Can th n. ứ ố ớ ờ ng sau đây ch a s y thai nhi u l n có k t qu t ẩ ữ ả ộ ố ề ầ ề ượ ị ạ ậ ụ ượ ươ ạ dùng bài thu c theo li u l ố ả ạ t: Đ ng ả ố ế Hoàng kỳ 12g, Xuyên T c đo n ụ ố ắ ạ ầ ế c 8g, Xuyên khung 12g, Th c đ a 12g, Chích ả
ỷ ử ị ố ồ ổ ạ ả ư ữ i g y, da nóng, má h ng, ồ ậ ể ữ ư ứ ọ ư ng âm nh : Đ a ị ườ c, h ng khô, l i đ , ít rêu, m ch t hoàng, M ch môn, Sa sâm, Quy b n, K t ng là s t chi u, ng ườ ầ sác. ộ ồ ấ ề ế ố ạ ệ ướ Ị c ch ng tr c quy t) ế ự ượ Ụ ể Ị HOÀNG HOÀN ứ
ụ ơ hoàn, m i l n u ng 8 - 12g, ngày 2 - 3 l n v i n c sôi ngu i ho c cho tý mu i. Có ớ ướ ỗ ầ ệ ậ ầ ặ ố ố ộ ộ ị ể ố
i thích bài thu c ố : Bài thu c ch y u T b th n âm. ủ ế ư ổ ậ ả ố
ng tinh là ch d c. ủ ượ ị
th n, d ư ậ ưỡ ng can sáp tinh. ưỡ c: b tỳ c tinh. ổ : thanh t ượ ả ụ ớ ị ỏ ả ả ớ ủ
ơ giúp cho tác d ng b t t h n là m t bài thu c ch y u t b Can th n. ủ ế ư ổ ổ ố ơ ệ ụ ậ ộ ố ố ng d ng lâm sàng c th n kinh, suy nh ậ ượ ượ ư ệ ạ ầ ổ ể ng tuy n giáp, huy t áp cao, x m m ch máu, phòng tai bi n m ch máu não ng i có c dùng nhi u trên lâm sàng đ ch a b nh m n tính nh suy nh ề ng, viêm th n m n tính, c ậ c c th , lao ph i, lao th n, ế ị ụ ố ể ơ ể ạ ữ ế ườ ườ ở nh ng b nh xu t huy t t ơ ỡ ạ ệ ế ử ứ ụ ữ ậ ấ cung c năng, có h i ch ng Can th n âm ộ ơ t. ệ ổ ư ề ượ ườ ố ể ệ ươ ạ ầ ồ ị ị ữ ị ử ể ấ ị ữ âm giáng h a m nh ạ ụ ư ỏ Ị ng h p b nh lao, s t kéo dài, ra m hôi tr m có tác d ng t HOÀNG HOÀN" (Y tông kim giám) có tác d ng t ụ ữ ợ ố ồ ộ ơ ủ ế ư ổ ọ ệ ọ t. ố ụ ắ Ỷ HOÀNG HOÀN" (Y c p). Tác d ng ch y u t ấ ng sinh ra hoa m t, m m t, đau đ u chóng m t, trong tr b Can th n, làm sáng m t, ặ ng h p suy ợ ậ ườ ờ ắ ắ ầ ỏ ợ t. ượ ế NG TH Ọ HOÀN ƯỜ ị ử ế ọ ọ Ị Ị HOÀNG HOÀN" cũng g i là BÁT TIÊN TR ồ ng h p lao ph i. ổ Ạ ố ứ ữ c, Câu k t • T c đo n: b ích can th n. ổ • Sa nhân: đi u khí. ề • G o n p: b d ổ ưỡ ế • Hoàng c m dùng chung v i B ch tru t theo c nhân có tác d ng an thai. Ứ Trên lâm sàng th 1. Tr ợ ườ nhi u gia Đ tr ng, Th ty t ỗ ọ ề 2. Tr ợ 3. Bài thu c có th dùng ng a s y thai đ i v i nh ng ng ừ u ng 1 thang li n trong 3 - 4 tháng đ u trong th i kỳ thai nghén. 4. Theo báo cáo lâm sàng m t s tác gi sâm 12g, B ch tru t 12g, Đ ng qui 6g, B ch th 12g,Hoàng c m 6g, Sa nhân 3g (cho sau), Chích th o 2g và G o n p 12g. S c u ng nóng. B ÂMỔ Bài thu c b âm là nh ng bài thu c g m các v thu c ng t mát đ d ố ể ưỡ ố … đ ch a các ch ng âm h (ch y u là Can th n âm h ) tri u ch ng lâm sàng th ứ ủ ế lòng bàn tay bàn chân nóng, m t ng , ra m hôi tr m, khát n ưỡ ỏ ọ ủ L C V Đ A (Ti u nhi d Thành ph nầ : Th c đ a 20 - 32g ị ụ S n thù 10 - 16g ơ Tr ch t 8 - 12g ả ạ Hoài s n 10 - 16g ơ Ph c linh 8 - 12g Đ n bì 8 - 12g Cách dùng: T t c tán b t m n, luy n m t làm ấ ả th làm thang s c u ng. ắ Tác d ngụ : T b can th n. ậ ư ổ Gi Trong bài: • Th c đ a: t ụ • S n thù: d ơ • S n d ố ơ • Tr ch t th n h a, gi m b t tính nê tr c a Th c đ a. ệ ủ ả ậ ạ • Đ n bì: thanh can h a, gi m b t tính ôn c a S n thù. ơ ơ ỏ • B ch linh: ki n tỳ, tr th p giúp Hoài s n ki n tỳ. ệ ừ ấ ạ i v a b v a t Sáu v thu c h p l ổ ừ ả ợ ạ ừ : Ứ Bài thu c đ b nh ti u đ ế ạ tu i (bài thu c có tác d ng gi m cholesterol trong máu) ho c ặ ở ả h đ u có th gia gi m dùng k t qu t ả ố ế ả 1. Nh ng b nh v m t nh viêm th n kinh th , viêm võng m c trung tâm, teo th n kinh th gia thêm Đ ng quy, Sài h , Cúc hoa, ư ề ắ ầ Ngũ v t đ ch a có k t qu nh t đ nh. ả ế 2. Bài này gia Tri m u,ẫ Hoàng bá g i là bài "TRI BÁ Đ A h n, dùng trong nh ng tr 3. N u gia thêm K t ế ỷ ử tăng th l c, dùng trong tr ị ự nh ầ 4. N u gia Ngũ v t dùng ch a ch ng Ph th n âm h , ho ra máu, s t đêm, ra m hôi nh tr ư ườ , Cúc hoa, B ch t 5. N u gia thêm Đ ng quy, B ch th ậ ườ , Cúc hoa g i là "K CÚC Đ A Ị ng h p âm h can h a v ư ườ ượ c th n kinh, cao huy t áp có k t qu t ế ả ố , M ch đông g i là bài "M CH V Đ A ạ ế ậ ươ Ụ t lê, Th ch quy t minh g i là bài: "MINH M C ỷ ử ư ạ ợ ạ ượ ế ế ạ ọ
b can th n, tiêu tán phong nhi t, làm sáng m t. Ch a các ch ng m t khô, m m t, quáng gà, ứ ờ ắ ữ ắ ắ ậ ệ ư ổ ể ế ng. ả ng h p r i lo n tiêu hóa, tiêu ch y. ợ ố ạ ụ ượ ườ
Ả ả
gia: ả ạ ị ỏ ạ , Đ n bì ơ
t ư ấ ộ
ậ ế ồ ộ ồ ữ , Chích th o có tên là T QUY M (C nh Nh c toàn th ). ứ : Can th n tinh huy t suy kém, l ng đau chân y u, chóng m t ù tai, ra m hôi tr m, m m h ng khô. ế ả ọ ư ặ Ả Ẩ ụ ả ạ ơ ế ư ỷ ử , Đ n bì gia Câu k t ả hoàn nh ng kém h n. ơ ụ ư ậ ị ỏ ạ ư ả
NG ƯƠ
cũng là bài "M CH V Đ A HOÀNG HOÀN". hoàng hoàn gia M ch môn, Ngũ v t Ạ Ị Ị ị ạ ị ử ị HOÀN
u) 24g ị ụ ượ
ng s ng l n đun chín, luy n m t, làm hoàn theo t trên, làm nhi u ít tùy ý. ng) 24g ị ộ ố ợ ệ ậ l ỷ ệ ề ươ i 2 l n. Có th làm thang s c u ng. c t y x ớ ướ ủ ể ầ ỗ ầ ắ ố ố ố ư ỏ ả th n âm, giáng h h a, ch a ch ng âm h n i nhi t. i thích bài thu c ố : ủ ế ố ể ư ậ ư ỏ ứ ư ộ ữ ệ
ắ ỏ ư ẫ
ể ổ ủ ả ủ ắ ớ ẫ Hoàng bá. ố âm giáng h a. ng, thêm t y s ng heo đ b tinh gi m b t tính táo và đ ng c a Tri m u, ả ư ỏ ng d ng lâm sàng : ị ụ t bi u hi n s t v chi u, ra m hôi tr m, lòng bàn tay bàn chân nóng. ứ ệ ề ộ ế ố ề ị ế ố ế ạ ồ ng đ n tỳ v sinh ra ch ng tiêu khát. ng âm li m hãn. ễ ế ng âm, ch khái, c m máu. ệ ệ ễ ọ ồ ỏ ể ưỡ ầ ỉ ng v âm ch khát. ệ ườ ườ ườ ướ ồ t th ứ ế ng h p ra m hôi tr m nhi u gia M u l , Lá dâu, Phù ti u m ch, R lúa n p đ d ể ưỡ ạ ẫ ệ ộ ng h p b nh lao ho ra máu gia Tiên h c th o, Tr c bá di p, C nh n i, A giao đ d ả ạ ng h p khát n ể ưỡ ạ ị ỉ ấ c, ăn kém, tiêu l ng. ư ộ ị ng ph l c làm cho ho ra máu. N u h nhi ư ươ ợ ề ợ ợ ố ề ướ ố ớ ệ ắ ộ ị ư c nhi u gia Th ch h c, Thiên hoa ph n, Sa sâm đ d ượ ỏ Ư Ậ HOÀN
ụ ế c sôi m. ỗ ầ ụ ầ ố ớ ướ ấ ệ ở ạ ng. t, ti u khó, b ng d i đ y tr HOÀNGHOÀN" có tác d ng t Đ AỊ ụ ch ng huy t áp cao th âm h h a v ư ỏ ứ Chú ý: Không dùng bài L c v trong tr ị T QUY HOÀN (C nh Nh c toàn th ) ư ạ Thành ph nầ : Là bài L c v b B ch linh, Tr ch t ụ Th ty t ử ỏ Câu k tỷ ử Xuyên Ng u t L c giao Quy giao. Tác d ngụ : T b Can th n. ư ổ Ch a ch ng N u bài L c v b Tr ch t Có tác d ng nh T quy TI P T C VÔ ÂM PH Ế Ụ (H i th ng Y tôn tâm lĩnh) ượ ả T c bài L c v đ a ứ ụ Đ I B ÂM Ạ Ổ (Đan Khê tâm pháp) Thành ph nầ : Hoàng bá sao 16g Th c đ a (ch ng r ư u sao) 16g Tri m u (r ượ ẫ Quy b n (t m gi m n ướ ấ ẩ ả Cách dùng: T t c tán b t m n hòa v i n ấ ả M i l n u ng 8 - 12g, vào sáng t Tác d ngụ : T âm giáng h a. Gi Là bài thu c ch y u đ t Trong bài: • Hoàng bá: đ ng hàn t thanh h a. ả • Tri m u: thanh h nhi t. ệ • Th c đ a: t b th n âm. ư ổ ậ ị ụ • Qui b n: t âm ti m d ươ ề ư Các v cùng dùng có tác d ng t ụ Ứ Trên lâm sàng bài thu c ch y u tr các ch ng âm h n i nhi ể ệ ủ ế t nh h N u nhi ưở ệ ả 1. Tr ể 2. Tr c u ng n 3. Tr ố Chú ý: Bài thu c không nên dùng đ i v i b nh nhân tỳ v h nh T TH N THÔNG QUAN HOÀN (Lam th t bí tàng) ấ Thành ph nầ : Tri m u 40g ẫ Hoàng bá 40g Qu nh c 2g Cách dùng: Tán b t làmộ Tác d ngụ : Thanh nhi t Ch trủ ị: Ch ng bàng quang nhi ướ ứ ụ hoàn, m i l n u ng 8 - 12g, ngày 2 l n lúc b ng đói v i n h tiêu. ệ ướ ầ ể
c t ố ợ ể ủ ế i th y đ ủ ượ ố ơ t h n. Ỏ ƯƠ ng Y tôn tâm lĩnh) ượ
ụ
t 12g
c s c l y còn 1,2 bát; sau đó cho các v thu c vào s c còn 1 bát u ng lúc ắ ố ố ị ộ ổ ế ướ ướ ắ ấ c h t dùng 20g Th ch h c đ 2 bát n ạ
i g y, da khô, khát n c, th huy t, n c huy t. ướ ụ ế ế ổ ỏ ồ ấ ạ ủ ư ươ ườ ầ ng l n, th y suy h a b c, m ch h ng, sác, ng ố ứ Ễ Ấ ễ
ắ ươ
ạ
ướ ả ề ượ c u ng. ố ng tùy tình hình b nh gia gi m. ệ ơ ả d ư ưỡ ủ ế ơ c. ng can âm, s can lý khí. Trong bài: ủ ượ ị đ u có tác d ng h tr t ng âm. can d ỗ ợ ư ưỡ ụ ưỡ ươ : s can, tán nhi ế ệ ử ơ ng can th n âm, s can lý khí. t. ệ ộ ưỡ ụ ậ ố ơ ợ : i đ khô. ữ ự ứ ậ ồ ắ ấ ợ ồ chua, h ng khô, l ấ ọ Hoàng liên, Hoàng c m, Thiên hoa ph n đ thanh nhi ệ ế t, ch hãn. n đau t c, m m đ ng, ợ ườ ầ ể ộ ư ưỡ ỏ ạ ệ , Lá dâu đ thoái h nhi ể t. N u đ i ti n táo bón gia Qua lâu ư ệ ỉ ẫ ệ ồ i đ khô ho c n i gai đ gia Th ch h c đ d ỏ ố ng v âm . ị ị ể ưỡ ặ ị ụ ố ườ ỏ ườ ườ ạ ế ượ ụ ể ạ ẫ ố c, Ch H ng ph , Cam th o đ hòa ụ ế ươ ể ả
ợ ợ ỉ ố ợ ế ể c ng d ng ch a ch ng viêm gan mãn có k t qu nh t đ nh th ứ ụ ườ ấ ị t giáp đ nhuy n kiên, tán k t. ế ễ ứ ả ế ế ầ ụ ơ ng đ ộ c dùng thêm các v Đ ng quy, ng, Kê n i kim đ hành khí ươ ị ươ ể ộ ữ ế ơ nhân, Toan táo nhân sao, Ngũ v t ng h p gan to có kh i u c ng gia Mi ố ượ ứ ể ơ ng h p m t ng gia Bá t ấ ườ ượ ợ đ d ị ử ể ưỡ ủ ử ng đ ượ c đ s can hòa huy t. N u tiêu hóa kém b ng đ y h i thì gia Sa nhân, M c h ầ ng tâm an th n.
ằ ẩ
ng b ng nhau). ử ằ hoàn, m i l n u ng 12g, có th làm thu c thang s c u ng. ệ ể ắ ố ố ố ỗ ầ ế ng d ng lâm sàng ậ ậ : ụ ng dùng ch a các ch ng suy nh ứ ế c th n kinh, cao huy t áp có h i ch ng b nh lý can th n âm h , m m đ ng, h ng ệ ọ ư ứ ắ ầ ậ ồ ộ ườ ủ ộ Bài thu c ch y u là giáng h a đ giúp bàng quang khí hóa l ỏ T ÂM GIÁNG H A PH NG Ư (H i Th ả Thành ph nầ : Th c đ a 40g ị Sinh đ a 40g ị Đan sâm 20g Thiên môn 12g Ng u t ư ấ Ngũ v 6gị Cách dùng: Tr còn m.ấ Ch trủ ị: Các ch ng âm h d NH T QUÁN TI N (Li u Châu y tho i) ạ Thành ph nầ : B c sa sâm 12g Đ ng qui 12g 24g Câu k t ỷ ử M ch đông 12g Sinh đ a 14 - 60g ị Xuyên luy n t 6g ệ ử Cách dùng: s c n ắ Li u l Tác d ngụ : D ng âm s can. ưỡ ố : Gi i thích bài thu c Bài thu c này tác d ng ch y u là t ụ ố • Sinh đ a: t ng Can th n là ch d d ậ ư ưỡ • B c Sa sâm, M ch môn, K t ỷ ử ề ạ ắ Đ ng quy: d ng huy t, hòa can. • Xuyên luy n t Các v thu c dùng chung h p thành m t bài thu c có tác d ng d ố ng d ng lâm sàng Ứ Bài thu c ch a Can th n âm h , can khí u t gây nên ng c s ư 1. Tr ng h p m m đ ng h ng khô gia ọ ắ t ra m hôi tr m nhi u gia Đ a c t bì, M u l nhân, H a ma nhân đ thông ti n. N u có h nhi ề ệ ế ệ ể ng h p âm h n ng, l 2. Tr ư ặ ộ ổ ưỡ ỏ 3. Tr ng h p đàm nhi u gia Qua lâu, B i m u đ khu đàm, n u b ng đau gia B ch th ề can, lý khí, ch th ng. 4. Tr ườ 5. Bài thu c th ố Đ n sâm, B ch th ạ tiêu th c. Tr ườ ự HOÀN NH CHÍ Ị (L c khoa chu n th ng) ụ Thành ph nầ : H n liên th o ạ ả N trinh t ữ (L ượ Cách dùng: Luy n m t làm Tác d ngụ : Ích can th n, b âm huy t. ổ Ứ Ch trủ ị: Th ượ ữ khô, m t ng , chóng m t, hoa m t, di m ng tinh. ặ ấ NG PH B ÂM LI M D ắ NG ƯƠ ƯƠ Ổ Ễ
ng Y tôn tâm lĩnh) ượ
ị
ạ ễ
ng). ng không ghi li u l ướ ị ắ ng thoát ra ngoài. ề ượ c u ng. ố ươ ả ệ ế ể ạ t gì, mi ng hay nói nh m, tay chân v t vã, m ch h ng đ i. ệ ạ ậ ồ NG Ư ƯƠ ng Y tôn tâm lĩnh) ượ
ụ
ị ả
ạ ử ươ ng 24g ấ ậ : Các v thu c s c 2 n c, l c b bã, cô thành cao, cho thêm b t m n Ph c linh 80g, b t Xuyên B i m u 88g tr n ắ ỏ ọ ố ộ ụ ẫ ố ộ ộ ị
ổ Ấ
ọ Ứ ượ
ụ ạ
ạ
ế c u ng lúc còn m. ướ ấ ố ị ắ ư ỏ t, th huy t, ho, các ch ng h lao n ng. âm, giáng h a. ệ ứ ư ặ ệ ư ứ ế ặ ổ
ụ ợ ị
ng h p đ i ti n l ng, dùng Th c đ a sao khô. ạ ệ ỏ i khô héo, b i Th c đ a. ị ộ ề ư ươ
ỗ ọ (H i Th ả Thành ph nầ : Nhân sâm Th c đ a ụ M ch môn ạ t Ng u t ư ấ Đan sâm Ph c th n ầ ụ B ch th c ượ Vi n chí ngươ Thán kh (Nguyên ph ươ Cách dùng: các v s c n Ch trủ ị: Âm vong bên trong, d Bi u hi n m t đ mê man không bi ặ ỏ LAO KHÁI CAO T PH (H i Th ả Thành ph nầ : Th c đ a 400g ị Ý dĩ 240g Ng u t t 120g ư ấ Đ a c t bì 80g ố Kho n đông hoa 80g Sinh đ a 200g ị Đan sâm 120g M ch môn 160g T uy n 80g ể Thán kh M t ong (n u riêng) 240g Cách ch và dùng ị ướ ế v i cao trên, luy n v i m t ong thành cao. ậ ớ ệ ớ Ch trủ ị: Ch ng lao ph i. ứ TOÀN CHÂN NH T KHÍ THANG (Còn g i C U ÂM THANG) (H i Th ng Y tôn tâm lĩnh) ả Thành ph nầ : Th c đ a 16 - 24g ị B ch tru t sao 12 - 20g ậ Nhân sâm 8g M ch môn 12g 24g Ngũ v t ị ử Ng u t t 8 - 12g ư ấ Ph t ch 4 - 8g ụ ử Cách dùng: các v s c n Tác d ngụ : Ích khí t Ch trủ ị: Các ch ng trúng phong, b nh n ng, âm h phát nhi Cách gia gi mả : • Tr ườ • Ng ụ ườ • Ph nhi t tăng li u M ch môn. ạ ệ ế • Tỳ h tăng B ch tru t. ạ ậ • D ng h b i Ph t . ụ ử ư ồ • Nguyên khí h b i Nhân sâm. ư ồ • Gân c t y u gia Đ tr ng s ng 12g. ố ố ế HÀ XA Đ I T O Ạ Ạ HOÀN
ng) ầ ươ
ộ ử
ụ
ạ
ạ
hoàn, m i ngày dùng 12 - 16g, chia 2 l n, u ng v i n c mu i nh t. ố ạ ố ỏ ố ỗ ậ ầ ệ ớ ướ ng khí huy t. ị ươ : Các v thu c tán nh , luy n m t, làm ế ả c. ấ ủ ượ ng tinh huy t là ch d ế ị ổ ả ạ ổ ạ
t: b can th n, m nh gân c t. ố ạ ậ ư ấ
ệ ổ t.ệ ừ ấ ng s c kh e toàn di n đ i ố ệ ế ụ ưỡ ng tinh huy t là m t bài thu c tăng c ộ ườ ứ ỏ c nh ng thiên v âm huy t là chính, nên g i là "Hà xa đ i t o ọ ề ư ộ ượ ồ ổ ế ố ạ ạ hoàn".
i g y mòn i h nh : ng dùng ch a các ch ng h nh c khí huy t h , c th hao t n do m c b nh m n tính lâu ngày, ng ườ ầ ữ ứ ượ ệ ắ ạ ổ ra m hôi ho c ra m hôi tr m, ng i già suy nh ặ ế ư ơ ể ượ c. ư ườ ồ ộ
ệ ề
ề ạ
ng trên theo nguyên ph c u ng. ố ề ượ ướ ng, s c n ắ ươ ậ ậ ị ả ố : i thích bài thu c ề ế ng huy t. ươ ng v . ị t đ sinh tân d ch. ệ ể ị ị
ữ ể ễ ệ ờ ị ượ ạ ệ ồ ệ ụ ọ ổ ổ ể ậ ng h p đ i ti n táo bón n ng có th gia thêm Mang tiêu, Đ i ệ ườ ố ừ ặ ợ t làm hao t n tân d ch, ng ệ ấ ạ hoàng là Tăng d ch th a khí thang. ị loét, h ng khô khát n t, m m môi l c. ạ ệ ể ể ư ị ướ ứ ữ ệ ở ồ ọ
NG Ổ ƯƠ
ng dùng ch a ch ng d ữ ị ậ ườ ươ ứ ư ư ư ỏ ứ ng, ho t tinh, ti u ti n nhi u l n ho c tiêu ch y kéo dài, rêu l i tr ng, ng h mà ch y u là tr th n d ươ ủ ế ể ng h , bi u hi n lâm sàng th ệ ả ể ề ầ t d ệ ươ ễ ệ ặ ặ ạ ng là l ng g i nh c m i, ố ưỡ ắ c. ạ ng g m các v thu c tính v ng t nóng nh : Ph t , Qu nh c, Đ tr ng, L c nhung, Nh c thung dung, Dâm d ng ượ ồ ỗ ọ ụ ử ườ ụ ư ụ ế ộ ọ ố ị ị ươ ơ ắ Ậ HOÀN ỹ ế ượ ) c
(Ngô C u ph Thành ph nầ : T hà xa 1 b Qui b n 80g ả Th c đ a 100g ị Nhân sâm (Đ ng sâm) 40g ả M ch môn 48g Thiên môn 48g B ch linh 48g t 48g Ng u t ư ấ Đ tr ng 60g ỗ ọ Hoàng bá 60g Cách ch và dùng ế Tác d ngụ : Đ i b âm d ạ ổ ố : Gi i thích bài thu c • Bài này l y T hà xa (nhau thai) đ i b nguyên khí, d ưỡ ử • Quy b n, Th c đ a, Thiên môn, M ch môn: b âm huy t. ế ụ • Nhân sâm: ích khí, sinh tân. • Đ tr ng, Ng u t ỗ ọ • Hoàng bá: thanh nhi • B ch linh: ki n tỳ, tr th p. ạ i thành m t bài thu c có tác d ng b i b khí âm, d Các v h p l ố ị ợ ạ v i nh ng ng ớ ườ ư ữ ng d ng lâm sàng Ứ ụ Trên lâm sàng th ườ do nóng, t ồ ự TĂNG D CH THANG Ị (Ôn b nh đi u bi n) ệ Thành ph nầ : Huy n sâm 40g M ch môn 32g Sinh đ a 32g ị Cách dùng: Li u l Tác d ngụ : Sinh tân nhu n táo, tăng d ch, nhu n tràng. Gi • Huy n sâm: tăng d ch, l ị • M ch môn: t âm, d ư ưỡ ạ • Sinh đ a: l ng huy t thanh nhi ế ươ : ng d ng lâm sàng Ứ ụ ườ i c dùng đ ch a b nh viêm nhi m th i kỳ h i ph c do nhi 1.Trên lâm sàng bài này đ nóng,mi ngkhát,da khô, đ i ti n táo bón, dùng đ nhu n tràng thông ti n, g i là phép l y thu c b dùng làm thu c t . ố ả 2. Tr 3. Bài này có th dùng ch a ch ng âm h , v nhi B D Bài thu c B d ổ ươ ố chân y u l ng l nh ho c ho suy n lâu ngày, ù tai, li ạ ế ư m ch tr m, trì, nh ầ Bài thu c th ố ho c, S n thù, Hoài s n, Ba kích thiên, Ích trí nhân … ơ TH N KHÍ (Kim qu y u l Thành ph nầ : Can đ aị hoàng 16 - 32g
hoàn. M i l n u ng 8 - 12g, ngày 1 - 2 l n, v i n c sôi nóng trên, t t c tán b t m n, tr n đ u, luy n m t làm ỗ ầ ớ ướ ầ ố ị ộ ộ ậ ệ ề ấ ả ặ ể ố ng. ắ ươ ả ố ậ ứ ữ ươ ng h . ư
c. , Qu chi: ôn b th n d ế ươ ổ ậ ủ ượ ng h ứ ươ ư ng là ch d b th n âm đ đi u hòa âm d ể ề i l nh, ti u ti n nhi u l n ho c ti u són, ho c ch ng ho t tinh, di ni u t kh i. i d c sung túc thì các tri u ch ng do th n d ậ ệ ượ ệ ự ể ng làm cho th n khí đ ươ ặ ể ậ ề ầ ứ ặ ạ ỏ ệ ử ườ ướ ạ ị ư ổ ậ ỏ ụ ượ c th n kinh, b nh béo phì, li ệ ầ t d ệ ươ ng, ti u đêm, ể ậ ạ ứ i già suy nh ườ ữ ộ ệ c có h i ch ng th n d ứ HOÀN" (T sinh ph ng) có tác d ng l i ni u, tiêu phù, ậ ươ t, Xa ti n t ế ươ ụ ợ ệ Ế Ậ ể ệ ữ ứ i nóng ra m ng h p có h i ch ng th n âm b t túc nh đau l ng, m i g i, ng ấ ỏ ố ư ư ậ ườ ồ ợ ộ ữ ườ ư ấ ư ơ ể ặ ố ớ ậ ố sác.
Ữ ả
c sao 16g
ỷ ử ừ
8 - 14g
ườ ợ hoàn, m i l n u ng 4 - 8g, có th làm thu c thang s c u ng. ng h p Tiêu ch y không dùng. ả trên t ể ắ ố ố ố ấ ả ỗ ầ l ỷ ệ ệ ậ ộ
ậ ng, chân đau, g i m i. ỏ ố ệ ợ ạ t d ệ ươ ỏ ạ ệ ạ NG ươ ươ ệ Ị ƯƠ ng Y tôn tâm lĩnh) ượ
ố ạ ậ
ạ ậ ậ
ụ ử ng s c n ắ c u ng. ố ừ ạ t ngon, r t s ướ ậ ươ ệ ệ ắ ở ơ ỏ ế ấ ợ S n thù 8 - 16g ơ B ch linh 8 - 12g ạ S n d c 8 - 16g ượ ơ Tr ch t 8 - 12g ạ ả Đ n bì 8 - 12g ơ ch 4g Ph t ụ ử ế Qu chi 2 - 4g ế l Cách dùng: Theo t ỷ ệ ho c gia thêm tý mu i. ố Có th làm thu c thang s c u ng. ố Tác d ngụ : Ôn b th n d ổ ậ Gi ố : i thích bài thu c Đây là bài thu c chính ch a ch ng th n d Trong bài: 2- Ph t ụ ử • Thêm bài "L c v " t ụ gây nên nh đau l ng, g i m i, phía n a ng ố ư ư : ng d ng lâm sàng Ứ 1. Bài này ch y u ch a các ch ng b nh m n tính, viêm th n m n, suy nh ạ ủ ế ng h . ng ư ượ g i là "T SINH TH N KHÍ 2. Bài thu c này gia thêm Ng u t ề ử ọ ố ng h , c th n ng n phù thũng, ti u ti n ít. dùng ch a ch ng th n d ề ươ 3. Chú ý: Bài thu c không dùng đ i v i nh ng tr ứ hôi tr m, m ch t ộ ạ ế HOÀN H U QUY (C nh Nh c toàn th ) ư ạ Thành ph nầ : Th c đ a 32g ụ ị S n d ượ ơ S n thù 12g ơ Câu k t 16g Đ tr ng (t m g ng sao) 16g ỗ ọ ẩ Th ty t 16g ỏ ử Th c Ph t ụ ử ụ Nh c qu 8 - 16g ụ ế Đ ng quy (*) 12g ươ L c giác giao 16g ộ (*) Tr t c tán b t m n luy n m t làm Cách dùng: Theo t ị ng, b tinh huy t. Tác d ngụ : Ôn th n tráng d ổ ế ậ Ch trủ ị: Các ch ng th n d ng b t túc, m nh môn h a suy, lão suy. ấ ứ Lâm sàng bi u hi n các tri u ch ng: s l nh, chân l nh, ho t tinh, li ứ ể H U THIÊN BÁT V PH Ậ (H i Th ả Thành ph nầ : B chính sâm 40g B ch tru t (t m m t sao) 20g ậ ẩ Chích th o 4g ả M ch môn 4g Hoàng kỳ (t m m t sao) 8g ẩ Ngũ v (t m m t sao) 4g ị ẩ Liên nh c (sao) 6g ụ 2g Ph t Cách dùng: gia Đ i táo, G ng n Ch trủ ị: Các ch ng d ứ gió l nh, ho c tiêu l ng ho c tỳ h không li m đ ỏ ướ ư ổ ễ ể ầ ỏ ượ ư ạ ặ ng khí h u thiên h t n, hình th g y xanh ho c béo b u, h i th ng n, m i m t, ăn không bi ặ ề c h a, phát s t, phi n khát. ố ặ
ng. ươ ố ấ ậ ế ẩ ươ ư ạ
ụ ầ ề ạ NG ƯƠ ỏ ạ ƯƠ ử NG PH ng Y tôn tâm lĩnh) ượ
t 4g ố
ng y nguyên ph l ươ c a bài thu c làm thu c ố ắ ố nhi i kiêm ng, theo li u l ả ỷ ệ ủ ệ ề ượ ệ ứ ệ ố hoàn ho c thu c thang s c u ng. ố t trong th c hàn, b nh m nh môn h a suy, có tác d ng b m nh môn h a l ổ ệ ng trên t ự ỏ ạ ặ ụ ỏ ẻ ủ ế ầ ầ , tr tr con "Tiên thiên" y u đu i thì ph ng thu c này r t hay gi ả ị ẻ ươ ữ ế ấ ố ố cho tr con đ ẻ ượ c m nh kh e s ng lâu. ỏ ạ ố Chú ý: Khi dùng bài thu c n u trúng hàn đau b ng tiêu l ng gia Đ u kh u, Can kh ỏ ụ * N u d u sao). ng h h hãm gia Thăng ma (t m r ế ượ * N u ngo i c m lúc nóng lúc l nh gia Sài h , Bán h . ạ ạ ả ế ạ ồ ng. * N u b ng đ y h i gia Tr m h ế ươ ầ ơ ầ * N u đàm nhi u gia Tr n bì, Bán h . ạ ề ế hoàng căn. * N u ra m hôi nhi u gia Ma ồ ế * N u v h nôn m a b Đ i táo gia Bán h ch . ế ế ị ư T B TRĨ D Ư Ổ (H i Th ả Thành ph nầ : Th c đ a 8g ụ ị S n d c 4g ượ ơ S n thù 4g ơ M u đ n 3g ơ ẫ Ph c linh 4g ụ Ngũ v 2gị Ng u t ư ấ Đ tr ng (dùng s ng) 4g ỗ ọ Tr ch t 3g ả ạ 1g Đ i ph t ụ ử ạ Nh c qu (b v ) 1g ế ỏ ỏ ụ Cách dùng: Li u l ề ượ Tác d ngụ : Ch a các ch ng tr con ngoài gi ữ t b ph n âm làm cho đ y đ tinh huy t. ử ổ Theo tác gi
