VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
_________
NCS. ĐINH MAI LONG
CẢI CÁCH HỆ THỐNG NGÂN HÀNG TRUNG QUỐC VÀ
MỘT SỐ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO TIẾN TRÌNH TÁI
CẤU TRÚC HỆ THỐNG NGÂN HÀNG VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SỸ KINH TẾ
HÀ NỘI – 2018
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
***
NCS. ĐINH MAI LONG
CẢI CÁCH HỆ THỐNG NGÂN HÀNG TRUNG QUỐC VÀ
MỘT SỐ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO TIẾN TRÌNH TÁI
CẤU TRÚC HỆ THỐNG NGÂN HÀNG VIỆT NAM
Ngành: Kinh tế quốc tế
Mã số: 9 31 01 06
LUẬN ÁN TIẾN SỸ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học: 1. GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng
2. TS. Bùi Trường Giang
\
HÀ NỘI – 2018
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu
trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học của luận án chưa từng được
công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Hà Nội, ngày 14 tháng 8 năm 2018
Nghiên cứu sinh
Đinh Mai Long
iii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban Giám đốc Học viện Khoa
học Xã hội, Khoa Quốc tế học, Phòng Quản lý và Đào tạo và các quý thầy cô của
Học viện Khoa học Xã hội đã giúp đỡ, tạo điều kiện cho tôi hoàn thành chương
trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án.
Tôi xin được cảm ơn các đồng chí, đồng nghiệp Vụ Tổng hợp, Văn phòng
Chủ tịch nước – nơi tôi đang công tác, đã tạo điều kiện thuận lợi để tôi học tập,
nghiên cứu.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến hai thầy hướng dẫn: GS.TS.
Nguyễn Xuân Thắng và TS. Bùi Trường Giang, cùng các thầy cô: GS.TS. Nguyễn
Quang Thuấn, PGS.TS. Nguyễn Hồng Sơn, PGS.TS. Trần Công Sách, TS. Tô Ánh
Dương, TS. Võ Trí Thành, TS. Nguyễn Đức Kiên… với bề dày khoa học và kinh
nghiệm nghiên cứu trong các lĩnh vực có liên quan đã nhiệt tình hướng dẫn, góp ý
để tôi hoàn thành luận án.
Xin cảm ơn các thầy cô, các bạn ở Viện Kinh tế Việt Nam, Viện Kinh tế và
Chính trị thế giới, Viện Nghiên cứu Trung Quốc, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam…
đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt thời gian sưu tầm tài liệu và nghiên cứu.
Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp
đã khích lệ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên
cứu.
Xin chân thành cảm ơn./.
Hà Nội, ngày 14 tháng 8 năm 2018
Nghiên cứu sinh
Đinh Mai Long
iv
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài 1
2. Đối tượng và mục đích nghiên cứu 5
3. Phạm vi nghiên cứu 5
4. Nhiệm vụ nghiên cứu 6
5. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu 6
6. Những đóng góp dự kiến của đề tài 7
7. Kết cấu của luận án 8
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TÁI CƠ CẤU HỆ
THỐNG NGÂN HÀNG Ở MỘT SỐ NƯỚC 11
1.1. nh hình nghn cu về cải ch h thng ngân hàng trên thế giới 10
1.2. Tình hình nghiên cứu về cải cách hệ thống ngân hàng tại Trung Quốc 13
1.3. Tình hình nghiên cứu về tái cấu trúc hệ thống ngân hàng tại Việt Nam 19
1.4. Khung phân tích quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng 21
1.4.1. Cơ quan thực hiện tái cơ cấu 21
1.4.2. Nguồn lực tài chính để thực hiện tái cơ cấu 22
1.4.3. Tiêu chí đánh giá hiệu quả quá trình tái cơ cấu 22
CHƯƠNG 2: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TÁI CƠ CẤU HỆ
THỐNG NGÂN HÀNG Ở MỘT SỐ NƯỚC 25
2.1. Hệ thống ngân hàng và những nguyên nhân cơ bản cần tái cấu trúc hệ thống ngân hàng 25
2.1.1. Hệ thống ngân hàng 25
2.1.1.1. Ngân hàng Trung ương 26
2.1.1.2. Ngân hàng thương mại 26
2.1.2. Những nguyên nhân cơ bản cần tái cấu trúc hệ thống ngân hàng 27
2.1.2.1. Vấn đề bất đối xứng về thông tin trên thị trường 28
2.1.2.2. Vấn đề rủi ro mang tính hệ thống 29
2.1.2.3. Vấn đề áp chế tài chính 30
2.1.2.4. Vấn đề tự do hóa tài chính 34
2.2. Khái niệm, đối tượng, mục tiêu tái cấu trúc hệ thống ngân hàng 35
2.2.1. Khái niệm 35
2.2.2. Đốiợng tái cơ cấu 36
2.2.3. Mục tiêu tái cơ cấu 36
2.3. Bi cảnh, vai trò của nhà ớc xu hướng tái cấu tc h thống nn ng 37
2.3.1. Bối cảnh 37
2.3.2. Vai trò của nhà nước trong tái cơ cấu hệ thống ngân hàng 38