TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 487 - THÁNG 2 - SỐ 1&2 - 2020
143
CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ VI PHẪU THUẬT KHỐI U
NGUYÊN BÀO MẠCH MÁU TẠI BỆNH VIỆN VIỆT ĐỨC
Vũ Quang Hiếu*, Nguyễn Vũ**
TÓM TẮT37
Mục đch: Đánh giá đặc điểm lâm sàng, chẩn
đoán hình ảnh và kết quả điều trị vi phẫu u nguyên
bào mạch máu hố sau. Phương pháp: Nghiên cứu
hồi cứu 53 bệnh nhân UNBMM tại Bệnh viện Việt Đức
từ 5/2012- 12/2015. Kết quả: Tuổi trung bình 40,66
tuổi. Tỉ lệ nam/nữ: 0.96. Đau đầu (100%), rối loạn
thăng bằng (56,6%), nôn và buồn nôn (33,96%). Tinh
thần trì trệ 38,9%. Hội chứng tăng ALNS (100%), hội
chứng tiểu não (56,6%), giảm thị lực (44,4%). Có
86,8% u >25mm. 86,8% phối hợp phần nang và phần
đặc, 13,2% khối u là đặc. 86,8% u nằm ở tiểu não,
11,3% ở thùy nhộng và 1,9% ở trong não thất 4.
28,3% có giãn não thất trên lều. Dẫn lưu não thất ra
ngoài ở 5,7%. 7,5% dẫn lưu não thất ổ bụng trước khi
mổ lấy u. Sau mổ có 3,8% biến chứng chảy máu.
Chụp phim kiểm tra sau mổ 96,2% hết u, 3,8% còn
một phần u. Kết quả phẫu thuật 68% tốt, 22% trung
bình và 10% tử vong. Kết luận: Khối UNBMM
thường biểu hiện lâm sàng bằng hội chứng tăng áp
lực nội sọ và hội chứng tiểu não, chẩn đoán xác định
dựa trên chụp CLVT và CHT. Phẫu thuật là phương
pháp có hiệu quả lấy bỏ khối u và đạt kết quả tốt, với
tỉ lệ tử vong thấp.
Từ khóa:
u nguyên bào mạch máu (UNBMM).
SUMMARY
DIAGNOSIS AND MICROSURGERYOF
POSTERIOR FOSSA HEMANGIOBLASTOMAS
AT VIET DUC HOSPITAL
Objective: To evaluate clinical features,
radiological diagnosis and microsurgical outcome of
posterior fossa hemangioblastomas. Method: This
prospective study has been made at Viet Duc hospital
on 53 patients with posterior fossa
hemangioblastomas, from 5/2012 to 12/2015.
Results: Mean age 40,66, male/female:0.96, mean
interval between the onset and diagnosis is 1,5
months. Clinical manifestations included 100%
headache, atasie 56,6%, vomit 33,96%, increased
intracranial pressure 100%, cerebellar syndrome
56,6%. Radiology: 86,8% of tumors over 2mm,
86,8% of tumors included cystic and solid portion.
86,8% located in cerebellum, 11,3% in vermie, 1.9%
in forth ventricule, 28,3% ventricular dilatation.
Externe ventriculostomy in 5,7%, PV shunt in 7,5%.
Microsurgical outcome revealed the good outcome in
68%, mortality rate in 10% and the complete tumor
*Bệnh viện Việt Đức
**Đại học Y Hà Nội
Chịu trách nhiệm chính: Vũ Quang Hiếu
Email: vuquanghieu02@gmail.com
Ngày nhận bài: 11.11.2019
Ngày phản biện khoa học: 13.01.2020
Ngày duyệt bài: 20.01.2020
removal in 96,2% on control radiology. Conclusion:
Clinical manifestations of posterior fossa
hemangioblastomas was often ambiguity. On arrival,
The patients have typically raised intracranial pression.
Diagnosis based on scanner and IRM. Microsurgery is
effective in removal tumor and often gets good outcome.
Key word:
Hemangioblastoma
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
U nguyên bào mạch (UNBM) là một loại u
hiếm gặp của hệ thống thần kinh trung ương,
chiếm khoảng 1.5-2.5% các loại u trong hộp sọ,
7-8% các loại u hố sau. U xuất phát từ các tế
bào nội mạch nên từ lâu được coi như là u mạch
máu của mao mạch. UNBM là loại u nguyên phát
vùng hố sau hay gặp nhất ở người lớn. Tuổi
trung bình của bệnh nhân là 34,9 ít gặp trước 10
tuổi và sau 65 tuổi theo Resche. UNBM có hai
thể lâm sàng là thể đơn thuần và thể phối hợp
với các tổn thương ở võng mạc và các tạng trong
ổ bụng trong bệnh cảnh của bệnh Von Hippel
Lindau (VHL).
UNBM gặp ở nam nhiều hơn ở nữ nhưng ở nữ
thường sớm hơn ở nam giới. Điều đó có thể liên
quan đến yếu tố nội tiết, đặc biệt ở phụ nữ
mang thai. Trong các thể gia đình và bệnh Von
Hippel Lindau, Vị trí thường gặp UNBM hố sau là
ở tiểu não, gấp bốn lần thuỳ giun và thường bao
gồm một nang lớn và một phần u đặc gây chèn
ép các tổ chức ở hố sau: thân não và các dây
thần kinh sọ. Bệnh nhân thường đến khám và
được phát hiện bởi hội chứng tăng áp lực nội sọ
(TALNS) và hội chứng tiểu não [1].
Từ những năm 1991 chúng ta đã có các
phương tiện chẩn đoán hình ảnh như chụp cắt
lớp vi tính, chụp động mạch và đặc biệt là chụp
cộng hưởng từ, việc chẩn đoán UNBM hố sau
ngày càng sớm và chính xác hơn.
Vấn đề điều trị chủ yếu hiện nay là phẫu
thuật. Những nguy cơ và khó khăn trong phẫu
thuật phụ thuộc vào vị trí của khối u và mức độ
xâm lấn của khối u tới các vùng chức năng quan
trọng ở hố sau nhất là nguy cơ chảy máu trong
mổ. Việc sử dụng kính vi phẫu trong phẫu thuật
từ năm 2002 tại Bệnh viện Việt Đức đã giúp cho
phẫu thuật UNBM thu được những kết quả đáng
khích lệ. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài
này nhằm các mục đích sau: đánh giá kết quả
phẫu thuật vi phẫu UNBM
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
vietnam medical journal n01&2 - february- 2020
144
Đi tưng. 53 bệnh nhân nhập bệnh viện
Việt Đức từ năm 5/2012 đến tháng 12/2015,
với chuẩn đoán UNBMM được điều trị phẫu
thuật và có kết quả giải phẫu bệnh phù hợp.
Tiêu chuẩn chọn bnh:
Bệnh nhân được
chọn vào lô nghiên cứu phải thỏa mãn điều
kiện sau: -Bệnh nhân được điều trị phẫu thuật
trong thời gian nghiên cứu với chuẩn đoán
UNBMM. -Có kết quả giải phẫu bệnh là UNBMM.
– Đầy đủ hồ sơ bệnh án về triệu chứng lâm sàng
và hình ảnh cận lâm sàng
Tiêu chuẩn loại trừ:
Không có đủ hồ sơ
bệnh án và không có giải phẫu bệnh sau mổ
Phương pháp: Mô tả cắt ngang. Bệnh nhân
được ghi nhận triệu chứng lâm sàng, hình ảnh
CT scan có cản quang, MRI trước và sau mổ.
Đánh giá biến chứng gặp trong và sau mổ: chảy
máu nhiều trong lúc lấy u, máu tụ vùng hố
mổ, đầu nước cấp, nhiễm trùng, di chứng về
chức năng thần kinh (đời sống thực vật, yếu
liệt....) tử vong. Đánh giá kết quả sau khi ra viện
Tốt vừa và xấu theo tác giả M.Alay Wan,
M.Sindow và M.Jan dựa theo thang điểm
Karnofsky Điểm Karnofsky: Tình trạng bệnh
nhân Xấu: 0 – 40 điểm (bệnh nhân mất tự chủ
cần phải nhập viện, bệnh tiến triển nhanh). Vừa:
50 – 70 Điểm (không thể làm việc được cần
người giúp đỡ, chăm sóc). Tốt: 80 – 100 điểm
(hoạt động bình thường không cần người hổ trợ)
X l s liu:
Các số liệu được lưu trữ bằng
phần mềm SPSS. Kết quả nghiên cứu được so
sánh với các tác giả khác bằng các phép kiểm
thống kê thích hợp (phép kiểm Z, phép kiểm T,
phép kiểm Fischer, phép kiểm chi bình phương).
III. KT QU NGHIÊN CỨU
Giới:
Nam: nữ = 0,96 Tuổi: trung bình là
40,66, thường gặp nhất là 21-39 (52,8%)
Vị tr:
86,8% bán cầu tiểu não, não thất
IV 11,3%, thùy giun, 31,9% não thất IV.
Lâm sàng:
UNBMM có triệu chứng chủ yếu
như sau: hội chứng tăng áp lực nội sọ (100%),
hội chứng tiểu não (56,6%). Kích thước u (bao
gồm cả dạng đặc và dạng nang). Các UNBMM
có kích thước phân phối theo tỉ lệ như sau:
nhỏ (< 2cm) chiếm 13,2%, vừa (2-4cm) chiếm
56,6%, lớn (> 4cm) chiếm 30,2%. Có 86,8 % u
dạng nang và 13,2% u dạng đặc. 13,2% bệnh
nhân bị hội chứng VHL, 28,3% có giãn não thất
trên phim cộng hưởng từ
Dẫn lưu não thất ra ngoài ở 5,7%, là những
bệnh nhân chảy máu trong và sau mổ, những
bệnh nhân này tử vong sau mổ. 7,5% dẫn lưu
não thất ổ bụng trước khi mổ lấy u và 1 bệnh
nhân dẫn lưu não thất sau mổ. Sau mổ có 3,8%
biến chứng chảy máu, 2 trường hợp này tử vong
sau mổ 4 ngày
Chụp phim kiểm tra sau mổ 96,2% hết u,
3,8% còn một phần u. Kết quả phẫu thuật 68%
tốt, 22% trung bình và 10% xấu. 2 trường hợp
tử vong sau khám lại ở tháng thứ 3 và thứ 6 do
suy kiệt và viêm phổi
IV. BÀN LUẬN
Tuổi trung bình mắc bệnh là 40,66 (18-78)
tuổi. Với bệnh nhân nữ 18 tuổi qua hỏi bệnh,
thăm khám và các phương tiện chẩn đoán hình
ảnh chúng tôi thấy không phải trong bệnh cảnh
Von Hippel Lindau.
Kết quả của chúng tôi tương đồng với kết quả
thống kê của Kuharic trên 187/207 nghiên cứu
với tổng số 542 bệnh nhân thì tuổi trung bình là
40, trẻ nhất 15 tuổi, lớn nhất 98 tuổi [1]. Ta thấy
bệnh nhân mắc bệnh chủ yếu ở độ tuổi lao
động.
Các nghiên cứu trên thế giới có tỉ lệ bệnh
nhân bị VHL trên tổng số bệnh nhân bị UNBM từ
10-40% [2]. Trong nghiên cứu của chúng tôi có
7/53 bệnh nhân bị Von Hippel Lindau chiếm
13.2%, có tuổi trung bình là 35,08 ± phù hợp
với y văn thế giới.
Trong nghiên cứu của chúng tôi có 26 BN
nam và 27 BN nữ, tỉ lệ nam và nữ là 0.96. Theo
thống kê của Kuharic trên 1487 BN có 54.1% là
nam còn 45.9% là nữ giới [1]. Đa phần các
nghiên cứu đều ghi nhận tỉ lệ BN nam bị bệnh
nhiều hơn nữ. Tuy nhiên cũng có nghiên cứu tỉ lệ
nữ nhiều hơn nam như ở nghiên cứu của Bründl
E (13 nữ, 11 nam) [3], hay trong nghiên cứu của
Neumann trong 10 năm trên 44 bệnh nhân bị
UNBM có 21 nam và 23 nữ [4].
Thời gian khởi bệnh đến khi nhập viện trung
bình là 45,8 ngày. Trong đó có đến 8 trường hợp
đi khám ở tuyến dưới với các nguyên nhân của
chấn thương do tai nạn giao thông hoặc tai nạn
sinh hoạt tự ngã. Diễn biến bệnh lâu nhất là 4
tháng. Thời gian khởi bệnh trong nghiên cứu của
chúng tôi thấp hơn so với các nghiên cứu khác.
Nghiên cứu của Neumann thời gian nhập viện từ
khi khởi bệnh đến khi nhập viện là 25.1 tuần [4],
của Brundl E là 14 tuần [3]. So sánh với các tác
giả trong nước thời gian từ khi có triệu chứng
đến khi được chẩn đoán trong nghiên cứu của
Nguyễn Thế Hào là 4.6 tháng [5], của Vũ Quang
Hiếu là 5.2 tháng [6]. Nhìn chung UNBM là một u
lành tính, phát triển chậm nên triệu chứng lâm
sàng ban đầu thường nghèo nàn, diễn biến kéo
dài đến khi kích thước của u to gây hiệu ứng
khối bệnh nhân mới đến viện để khám bệnh.
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 487 - THÁNG 2 - SỐ 1&2 - 2020
145
Tất cả các trường hợp bệnh nhân đến viện
khám đều có triệu chứng đau đầu, triệu chứng
tiếp theo hay gặp là rối loạn thăng bằng. Chèn
ép dây thần kinh sọ, chèn ép thân não là các
triệu chứng ít gặp, tuy nhiên khi có các triệu
chứng này thì tiên lượng khả năng lấy hết u khó
khăn. Tương tự với các nghiên cứu trong nước
và nước ngoài thì triệu chứng lâm sàng hay gặp
nhất là hội chứng tăng áp lực nội sọ, tiếp đến là
hội chứng tiểu não, như ở nghiên cứu của
Nguyễn Thế Hào 100% bệnh nhân đến viện vì
hội chứng tăng áp lực nội sọ, 72.2% bệnh nhân
có hội chứng tiểu não [5]. Thống kê của Kuharic
trên 1010 bệnh nhân có 50.4% bệnh nhân có hội
chứng tăng áp lực nội sọ, tiếp đến 33.4% bệnh
nhân có hội chứng tiểu não [1].
Ngày nay các phương tiện chẩn đoán hình
ảnh ngày càng phát triển, cộng hưởng từ với các
thì T1, T2 và các kĩ thuật xung khuếch tán, xung
tưới máu và các phổ trở thành phương tiện chẩn
đoán hình ảnh chính trong việc phát hiện và
đánh giá các khối u trong não. Theo Vũ Quang
Hiếu (2004), có tới 92.8% bệnh nhân chẩn đoán
bằng chụp cắt lớp vi tính, chỉ có 46% bệnh nhân
được chẩn đoán bằng cộng hưởng từ. Trong
nghiên cứu của chúng tôi, 100% bệnh nhân
được chẩn đoán bằng cộng hưởng từ sọ não có
tiêm thuốc đối quang từ, có 18,9% bệnh nhân
ban đầu chỉ chụp cắt lớp vi tính sọ não đặc biệt
có 3,8% được chụp cắt lớp vi tính có tiêm thuốc
nhưng phát hiện ra khối bất thường ở hố sau và
sau đó được chụp cộng để đánh giá.
Có 11,3% bn được chụp mạch não để đanh
giá tăng sinh mạch và các dị dạng kèm theo
nhưng kết quả không có bất thường dị dạng
mạch, không có chỉ định nút mạch trước mổ
Vị trí UNBM hay gặp nhất nằm ở tiểu não. U ở
não thất IV và thùy giun là 2 vị trí ít gặp nhất.
Nghiên cứu của Võ Thanh Tùng trên 64 bệnh
nhân bị UNBM có 85.9% u xuất phát từ bán cầu
tiểu não, thùy giun chiếm 6.25% [7]. Thống kê
của Kuharic trên 204 nghiên cứu với tổng số
1759 UNBM thì 70% khối u nằm ở tiểu não, 24%
u nằm ở thân não, chỉ có 2% khối u xuất phát từ
não thất IV. Nghiên cứu của Võ Thanh Tùng
cũng chỉ ra rằng với những u nằm ở bán cầu tiểu
não có tiên lượng tốt hơn những u nằm ở não
thất IV có cùng kích thước.
Phần lớn các bệnh nhân có kích thước khối u
trên 20mm, kích thước khối u lớn hơn 40mm còn
chiếm tỉ lệ cao 30.2%. Kích thước u trung bình là
43,7mm. U có kích thước bé nhất là 9mm nằm ở
thùy giun. Có 5 bệnh nhân có kích thước lớn
nhất là 60mm nằm ở góc cầu tiểu não và bán
cầu tiểu não. Nghiên cứu của Brundl kích thước
của u từ 15mm đến 63.5mm, trung bình là
36.8mm[3]; của Neumann từ 5mm đến 56.8mm
[4]. Một số tác giả chỉ tính kích thước của nốt
đặc ngấm thuốc, tuy nhiên theo chúng tôi triệu
chứng lâm sàng của bệnh nhân gây ra bởi mức
độ choán chỗ, hiệu ứng khối của cả toàn bộ khối
u từ đó mức độ cải thiện triệu chứng lâm sàng
sau phẫu thuật được quyết định chủ yếu bởi kích
thước cả phần nang và phần đặc. Ngoài ra bởi vì
còn loại u chỉ gồm mình phần nang không có
phần tổ chức ngấm thuốc.
U dạng nang thành có nốt đặc hay gặp nhất.
Ít gặp hơn là UNBM thể đặc và UNBM thể đặc có
các nang nhỏ. Nghiên cứu của Nguyễn Thế Hào
u nang có nốt đặc ở thành chiếm tỉ lệ nhiều nhất
50%, tiếp sau là u đặc có nang nhỏ gặp 27.8%,
u nang đơn thuần ít gặp nhất chiếm 5.5% [5].
Theo Neumann 86.4% là u dạng nang, 13.6% u
dạng đặc [4]. Chúng tôi nhận thấy đối với u đặc
quá trình phẫu thuật khó khăn hơn so với u dạng
nang, đặc biệt những u đặc nằm ở vị trí sâu, kích
thước lớn. Nguyễn Thế Hào [5], Zhou LF đều
nhận xét kết quả phẫu thuật của u nguyên bào
mạch dạng nang thường tốt hơn so với u nguyên
bào mạch dạng đặc.
Có 7/53 bệnh nhân bị hội chứng VHL, chiếm
tỉ lệ 13,2%. Bệnh nhân nhỏ tuổi nhất xuất hiện
bệnh là 21 tuổi, bệnh nhân lớn tuổi nhất là 52
tuổi. Tuổi trung bình là 35.08 ±. Trong đó:
1 BN có con trai bị u nguyên bào mạch hố
sau
2 BN có mẹ bị u nguyên bào mạch hố sau
1 BN bị thận, tụy đa nang và có bố bị u
nguyên bào mạch hố sau
1 BN bị thận đa nang và có chú ruột bị u
nguyên bào mạch hố sau
2 BN có 2 khối u nguyên bào mạch ở bán cầu
tiểu não 2 bên
Nghiên cứu của Gwang Jun Lee trên 36 bệnh
nhân có 19.4% bệnh nhân nằm trong bệnh cảnh
VHL [8]. Nghiên cứu của Neumann là 23%,
Wang C là 20%. Thống kê của Kuharic thì tỉ lệ
này lên tới 33% [1].
Lý tưởng nhất của phẫu thuật UNBM là lấy
hết toàn bộ u mà không gây tổn thương các
vùng não xung quanh. Tuy nhiên vùng não hố
sau có nhiều mốc giải phẫu quan trọng như thân
não chứa trung tâm hô hấp, tuần hoàn; các dây
thần kinh sọ, các xoang tĩnh mạch lớn. Chính vì
vậy việc lấy hết toàn bộ u đặc biệt là những u
kích thước lớn, nằm ở sâu gần các vùng chức
năng quan trọng nguy cơ tử vong cao, dễ để lại
các di chứng thần kinh sau này.
vietnam medical journal n01&2 - february- 2020
146
Trong nghiên cứu của chúng tôi tỉ lệ mổ lấy
hết u là 96.2%. Có 2 trường hợp không lấy hết
u. Một trường hợp u nằm ở góc cầu tiểu não,
một trường hợp u nằm ở não thất IV và khối u
lớn, chảy máu sau mổ gây lụt máu não thất, bn
tử vong sau mổ 4 ngày. Thống kê của Kuharic tỉ
lệ lấy hết u là 88% [1], của Brundl là 83.3%, của
Nguyễn Thế Hào là 94.1%.
Nghiên cứu của chúng tôi có 8/53 trường hợp
giãn não thất, chiếm tỉ lệ 15,1%. Tuy nhiên có 4
trường hợp phải dẫn lưu não thất ổ bụng trước
mổ là những trường hợp khối u lớn chèn ép gây
giãn não thất và đều được dẫn lưu từ trước khi
chuyển lên Bệnh viện việt Đức. Có 1 trường hợp
sau mổ kiểm tra còn giãn não thất có triệu
chứng nên phải dẫn lưu não thất ổ bụng. Có 3
trường hợp dẫn lưu não thất ra ngoài sau mổ
trong đó có 2 trường hợp 1 ngày vì chảy máu
não thất, giãn não thất cấp, cả 2 trường hợp đều
tử vong sau mổ. Theo Nguyễn Thế Hào [5] có
61.1% (11/18) bệnh nhân có giãn não thất trước
mổ, 4 bệnh nhân được mổ dẫn lưu não thất ra
ngoài trước và trong mổ lấy u, 7 bệnh nhân
được mổ dẫn lưu não thất ổ bụng trước mổ lấy
u. Nghiên cứu của Gwang-Jun Lee (2014) trên
36 bệnh nhân tỉ lệ giãn não thất là 22.2%, trước
mổ có 1 bệnh nhân được dẫn lưu não thất ra
ngoài, 1 bệnh nhân được mở thông sàn não thất
ba, sau mổ 1 bệnh nhân được dẫn lưu não thất ổ
bụng [8].
Trong nghiên cứu của chúng tôi có 2 bệnh
nhân tử vong ngay sau mổ chiếm tỉ lệ 3.8%.
Bệnh nhân nữ 52 tuổi, u nằm ở bán cần tiểu não
phải kích thước 56 mm, trong quá trình phẫu
thuật bệnh nhân mất máu nhiều, chảy máu não
thất gây giãn não thất, bệnh nhân được mổ đặt
dẫn lưu não thất ra ngoài sau 1 ngày phẫu thuật
lấy u và tử vong ở ngày thứ 4. Trường hợp thứ
hai là bệnh nhân nam 21 tuổi, u nằm ở não thất
IV kích thước hơn 60mm. trong mổ không lấy
hết u, chảy máu trong mổ nhiều, sau mổ bệnh
nhân chảy máu não thất, giãn não thất, bệnh
nhân được phẫu thuật đặt dẫn lưu não thất ra
ngoài 1 ngày sau mổ lấy u.
Kuharic [1] thống kê trên 1106 BN, điểm
Karnofsky sau mổ ở mức tốt, trung bình, xấu lần
lượt là 73.9; 11.1 và 15%. Nghiên cứu của
Neumann [18] theo dõi bệnh nhân sau 5 năm
kết quả tốt chiếm 89%. Brundl [3] nhận xét có
75% bệnh nhân cải thiện triệu chứng lâm sàng
sau mổ.
Tỉ lệ tử vong sau mổ vẫn còn cao dao động
từ 4 - 15% tùy tác giả, nguyên nhân chủ yếu
gây tử vong sau mổ là chảy máu trong, sau mổ
và giãn não thất cấp[1]
Nghiên cứu của chúng tôi có 2 bệnh nhân
(3.8%) tử vong ngay sau mổ do chảy máu sau
mổ và giãn não thất cấp, cả hai trường hợp đều
được dẫn lưu não thất ra ngoài nhưng không hiệu
quả. Có 2 trường hợp tử vong sau mổ lần lượt là
3 tháng và 6 tháng do viêm phổi và suy kiệt.
V. KT LUẬN
Kết quả điều trị vi phẫu thuật UNBM. Có
51/53 trường hợp chiếm 96.2% bệnh nhân được
mổ lấy hết hoàn toàn u. Tỉ lệ mổ DLNT là
15.1%. Có 3 bệnh nhân mổ DLNT ra ngoài,
trong đó 2 BN dẫn lưu trong mổ, 1 BN dẫn lưu
sau mổ. Có 5 bệnh nhân DLNT ổ bụng, 4 trường
hợp dẫn lưu trước mổ, 1 trường hợp dẫn lưu sau
mổ. Có 2 trường hợp tử vong ngay sau mổ do
chảy máu sau mổ và giãn não thất cấp. Triệu
chứng lâm sàng của bệnh nhân cải thiện tốt sau
mổ. Sau mổ nhóm bệnh nhân có điểm Karnofsky
tốt là 68%. Phẫu thuật là phương pháp có hiệu
quả lấy bỏ khối u và đạt kết quả tốt, với tỉ lệ tử
vong thấp.
TÀI LIỆU THAM KHO
1. Kuharic M., Jankovic D., Splavski B., et al.
(2018). Hemangioblastomas of the Posterior
Cranial Fossa in Adults: Demographics, Clinical,
Morphologic, Pathologic, Surgical Features, and
Outcomes. A Systematic Review. World Neurosurg,
110, e1049–e1062.
2. Catapano D., Muscarella L.A., Guarnieri V., et
al. (2005). Hemangioblastomas of central
nervous system: molecular genetic analysis and
clinical management. Neurosurgery, 56(6), 1215–
1221; discussion 1221.
3. Bründl E., Schödel P., Ullrich O.-W., et al.
(2014). Surgical resection of sporadic and hereditary
hemangioblastoma: Our 10-year experience and a
literature review. Surg Neurol Int, 5, 138.
4. Neumann H.P., Eggert H.R., Weigel K., et al.
(1989). Hemangioblastomas of the central
nervous system. A 10-year study with special
reference to von Hippel-Lindau syndrome. J
Neurosurg, 70(1), 24–30.
5. Nguyễn Thế Hào, Phạm Quỳnh Trang (2016).
Chẩn đoán và điều trị vi phẫu thuật khối u nguyên
bào mạch máu hố sau tại bệnh viện Bạch Mai. Y
Học Việt Nam, 2, 20–23.
6. Vũ Quang Hiếu, Nguyễn Đức Liên (2010).
Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, chẩn đoán hình
ảnh, kết quả phẫu thuật u nguyên bào mạch máu
hố sau. Y Học Thực Hành, 733+734, 141–148.
7. Võ Thanh Tùng, Trần Thị Mai Linh, Nguyễn
Kim Chung (2017). Các yếu tố liên quan đến kết
quả phẫu thuật u nguyên bào mạch máu ở hố sau:
kinh nghiệm 10 năm điều trị. Y Học Thành Phố
HCM, 6, 33–38.
8. Lee G.-J., Jung T.-Y., Kim I.-Y., et al. (2014).
The clinical experience of recurrent central nervous
system hemangioblastomas. Clin Neurol
Neurosurg, 123, 90–95.