"Chronic Health conditions in adult
survivors of childhood cancers"
Cho đến nay ÍT CÓ studies lớn (nhiều bnhân) v/v này. Những studies
hồi những năm 1980 cho thấy survivor NH lymphoma potentially sẽ có thể
bị Leukemia (thuờng là myeloid). Những con số quoted hồi đó ở vào khoảng
1% survivors. Tuy nhiên, những con số này không còn đúng nưã vì nhiều lý
do: nhưng lý do chính là curative rate ngày nay đã khá hơn, và
chemotherapy được "tailored", đặc thù hơn. Hơn nữa các studies cũ: số
bnhân theo dõi không nhiều, và thuờng phải đọc các meta-analysis. Bài đăng
trong số mới nhất trong NEJM này khá quan trọng vì theo dõi một pediatric
population (survived much longer) và số bnhân trong study khá cao: 10397
survivors và 3034 siblings. (hazard ratio dùng Cox analysis). Conclusion:
"survivors of childhood cancer have a high rate of illness owing to chronic
health conditions"
Note (cuả NTM): dĩ nhiên (ở những bnhân sống sót mà không có ung
thư nữa): ngoài leukemia còn có các second malignancies (solid tumors)
khác: breast, colorectal, melanoma, and non-melanoma; và còn phải đối diện
với các biến chứng non-malignant: thí dụ pulmonary fibrosis (biết rất rõ
trong truờng hợp dùng bleomycin chẳng hạn trong testicular cancer) (hoặc
hồi xưa: CHOP-Bleo) và cardiovasc, nephropathies musculoskeletal
dysfunction.
Các tiến bộ mới nhất trong monoclonal specific protein (chẳng hạn
Rituximab) và VEGF (vasc endothel growth Factors) (chẳng hạn
Bevacizumab - Avastin) đang thay đổi hẳn sự suy nghĩ và chữa trị trong
oncology toàn thế giới (và các ngành khác: chẳng hạn Rituximab nay đã
đuợc dùng trong rheumatology) (note 1)
(note 1) Tôi có 1 bnhân lymphoma cách đây 3 năm tìm ra ở vú
(mammogram thấy có cục, biopsy thì không phải ung thư vú - không phải
adenoca, nhưng là lymphoma): chữa bằng Cytoxan, Vincristine, Prednisone
và Rituximab.
Hè 2006 bà ấy than ngứa, tôi nghi là lymphoma trở lại , CAT scan và
PET's xác nhận clinical impression - bà này cũng bị rheumatoid arthritis
nặng. Kỳ này chưã 8 weekly cycles với Rituximab mà thôi: lymphoma biến
hẳn (trên PET và CAT's). Báo cho bà ấy biết là Rheumatoid cũng sẽ đỡ: tuần
vưà qua tái khám: rheumatoid ở bàn tay hoàn toàn biến hẳn.
Note: đây là 1 trong 4 bnhân trong 25 năm qua của riêng tôi, tìm ra tái
phát của lymphoma hoặc polycythemia vì ngứạ (NGỨA trong trường hợp
hematologic malignancies đã đuợc mô tả rất rõ trong hematology, nhưng
hiếm thấy) (etiology về NGỨA trong hematologic malignan -cies dài dòng,
không thể viết hết ra đây nhưng đáng nhớ khi hỏi bệnh sử).
Note: dưới đây có nói về ngứa trong hematologic malignancies, xin
nói rõ rằng triệu chứng này hiếm thấy (chỉ thuờng thấy trong polycythemia
vera chẳng hạn). Còn ngứa thì bình thường ngày nào cũng có bnhân than
phiền, và chả dính dáng gì tới ung thư. Dĩ nhiên là ngứa có khi thấy ở bệnh
gan, nhưng lúc đó bilirubin đã lên rất cao (đã qúa trễ - painless jaundice), và
thường đã có những dấu hiệu (signs) khác, chẳng hạn như vàng da - jaundice
hoặc icterus.
Note: Icterus nhiều khi nhìn rất kỹ mới thấy (tôi có 1 bnhân, con gái
bảo mẹ là mắt hơi vàng, đến office thấy conjunctiva không có gì lạ, nhìn đi
nhìn lại không thấy vàng... nhưng khi làm LFT's (liver function tests) thì
thấy bilirubin hơi tăng : 2.1 .... CAT scan cuả bụng negative, tuy thế, vì
không thể giải thích được Bilirubin tăng (bệnh nhân này không có Gilbert's
syndrome), cho nên gửi sang gastroenterologist xin làm ERCP tức thì.
(Endoscopic Retrograde Choledo-Pancreaticography hay scopy). Và chổi
quét để lấy tế bào (brushing) (cytology) khi làm ERCP chứng minh được là
có ung thư (đây là pancreatic cancer). Bnhân này chết trong vòng 4 tháng
(56 tuổi, female, caucasian).
Note: 1. con gái nhìn thấy mắt vàng mà y sĩ không thấy, ông này nên
dẹp cửa tiệm đi cho rồi 2. Bà con gái này thấy, có lẽ vì môt. năm gặp mẹ có
1-2 lần : bnhân (mẹ) là nguời ở đây, tháng giêng trốn lạnh xuống Florida ở
mấy tháng, con gái - sống ở Florida - đột nhiên thấy mắt mẹ hơi vàng .
Note: Lý do thuờng thấy nhất v/v ngứa có lẽ chỉ vì da khô .
Bs Nguyễn Tài Mai
