ĐẠI SÀI HỒ THANG
(Kim quỹ yếu lược)
Thành phần:
Sài hồ 8 - 12g
Đại hoàng 4 - 8g
Chế Bán hạ 8 - 12g
Sinh khương 12 - 16g
Hoàng cầm 8 - 12g
Chỉ thực (chích) 8 - 12g
Bạch thược 8 - 12g
Đại táo 2 - 4 quả
Cách dùng: sắc nước uống.
Tác dụng: Hòa giải thiếu dương, tả hạ nhiệt kết.
Giải thích bài thuốc:
Bài thuốc này do bài Tiểu sài hồ thang bỏ Nhân sâm, Cam thảo, gia
Đại hoàng, Chỉ thực, Bạch thược.
Sài hồ, Đại hoàng có tác dụng hòa giải thiếu dương, tả nhiệt dương
minh kinh đều là chủ dược.
Hoàng cầm giúp Sài hồ hòa giải thiếu dương.
Chỉ thực cùng Đại hoàng thanh tán kết nhiệt ở dương minh.
Bán hạ, Sinh khương giáng nghịch chỉ ẩu, hợp với Đại hoàng, Chỉ
thực tăng thêm tác dụng giáng vị khí chỉ ẩu.
Bạch thược hợp với Đại hoàng, Chỉ thực hòa trung trị Phúc thống.
Đại táo điều hòa các vị thuốc.
Ứng dụng lâm sàng:
Bài thuốc chủ trị chứng Thiếu dương và Dương minh đồng bệnh có
các triệu chứng hàn nhiệt vãng lai, ngực sườn đầy tức, nôn khó cầm,
bụng trên đầy đau, đại tiện táo bón hoặc nhiệt kết hạ lợi, rêu lưỡi
vàng, mạch huyền có lực, thuộc chứng thực nhiệt.
1. Trường hợp táo bón có sẵn nhiệt thịnh phiền táo, mồm khát,
lưỡi khô, mặt đỏ, mạch hồng, thực gia thêm Mang tiêu, để tả nhiệt
thông tiện.
2. Trường hợp bụng trên đầy đau gia Qua lâu bì để thanh nhiệt
hành khí.
3. Trường hợp nói sãng, sốt cao gia Hoàng liên, Sơn chi tử để
thanh tả tâm vị nhiệt.
4. Trường hợp Hoàng đản (vàng da) gia Nhân trần cao, Hoàng bá
để thanh trừ thấp nhiệt.
5. Trường hợp nôn nhiều gia Tả kim hoàn, Trúc nhự để thanh
nhiệt chỉ ẩu.
Chú ý: bài thuốc không được dùng nếu không có hội chứng lý thực
nhiệt tích trệ.
Phụ phương
PHỨC PHƯƠNG ĐẠI SÀI HỒ THANG
(Kinh nghiệm phương)
Thành phần:
12g Sài hồ
12g Hoàng cầm
12g Xuyên luyện tử
12g Diên hồ sách
12g Bạch thược
12g Đại hoàng
20g Bồ công anh
8g Chỉ thực
8g Mộc hương
8g Sinh Cam thảo
Cách dùng: sắc nước uống.
Tác dụng: Hòa giải biểu lý, thanh tả nhiệt kết.
Trị chứng đau bụng trên hoặc đau bụng dưới bên phải, sôi bụng táo
bón, sốt, mạch sác, rêu lưỡi vàng.
