HỘI THẢO KHOA HỌC UNG BƯỚU CẦN THƠ LẦN THỨ XIII – BỆNH VIỆN UNG BƯỚU THÀNH PHỐ CẦN THƠ
72
ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ VÀ ĐỘ AN TOÀN CỦA OSIMERTINIB
TRONG ĐIỀU TRỊ BƯỚC MỘT TRÊN BỆNH NHÂN UNG THƯ PHỔI
KHÔNG TẾ BÀO NHỎ GIAI ĐOẠN TIẾN XA CÓ ĐỘT BIẾN EGFR:
NGHIÊN CỨU DỮ LIỆU ĐỜI THỰC TẠI VIỆT NAM
Hoàng Đình Kính1, Lâm Phương Nam1, Trần Vĩnh Thọ1,
Trần Thị Ngọc Mai1, Nguyễn Thị Diệu Thúy1, Lâm Quốc Trung1
TÓM TẮT10
Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả và an toàn của
Osimertinib trong điều trị bước 1 cho bệnh nhân
ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn tiến xa
có đột biến EGFR dương tính.
Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu
hồi cứu mô tả trên các bệnh nhân ung thư phổi
không tế bào nhỏ giai đoạn tiến xa có đột biến
EGFR thường gặp (mất đoạn exon 19 hoặc đột
biến điểm exon 21 L858R), chưa từng điều trị
trước đó, được chẩn đoán tại Bệnh viện Đại học
Y Dược TPHCM trong khoảng thời gian từ
03/2019 đến 03/2022. Tất cả bệnh nhân được
điều trị bước một bằng Osimertinib 80mg uống
mỗi ngày. Hiệu quả điều trị được đánh giá qua
lâm sàng và hình ảnh học mỗi 3 tháng. Ghi nhận
thời gian sống không bệnh tiến triển (PFS), thời
gian sống toàn bộ (OS), và độc tính của
Osimertinib. Thời gian sống không bệnh tiến
triển (PFS), thời gian sống toàn bộ (OS), và hồ sơ
an toàn của Osimertinib được ghi nhận.
Kết quả: Có tổng cổng 45 bệnh nhân được
lựa chọn và phân tích. Tỷ lệ đáp ứng khách quan
1Khoa Hóa trị Ung thư – Bệnh viện Đại học Y
Dược TPHCM
Chịu trách nhiệm chính: Hoàng Đình Kính
SĐT: 0906519777
Email: kinh.hd@umc.edu.vn
Ngày nhận bài: 22/7/2024
Ngày phản biện: 26/7/2024
Ngày chấp nhận đăng: 31/7/2024
(ORR) đạt 75,6% và tỷ lệ kiểm soát bệnh (DCR)
đạt 93,3%. Đặc biệt, ở nhóm bệnh nhân có di căn
não, ORR đạt 83,3% và DCR đạt 100%. Thời
gian sống không bệnh tiến triển và thời gian sống
toàn bộ chưa đạt trung vị, với thời gian theo dõi
trung bình 18,2 tháng. Tỷ lệ đáp ứng tại thời
điểm 12 tháng là 65,3% (KTC 95%: 49%-77%),
và tỷ lệ sống còn tại thời điểm 12 tháng là 83,5%
(KTC 95%: 69%-92%). Tác dụng phụ được ghi
nhận ở 35,4% bệnh nhân, không có trường hợp
nào gặp tác dụng phụ từ độ 3 trở lên, và không có
bệnh nhân nào phải giảm liều, gián đoạn hoặc
ngừng điều trị do tác dụng phụ.
Kết luận: Điều trị bước một với Osimertinib
ở bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ có
đột biến EGFR cho thấy hiệu quả về tỷ lệ đáp
ứng, thời gian sống toàn bộ và thời gian sống
không bệnh tiến triển, với hồ sơ an toàn chấp
nhận được. Điều này đặc biệt nổi bật ở nhóm
bệnh nhân có di căn não tại thời điểm chẩn đoán.
Từ khóa: ung thư phổi không tế bào nhỏ
chưa điều trị, osimertinib, đột biến EGFR
SUMMARY
EFFICACY AND SAFETY OF
OSIMERTINIB AS FIRST-LINE
TREATMENT IN ADVANCED EGFR-
MUTANT NSCLC: A REAL-WORLD
STUDY FROM VIETNAM
Objective: To evaluate the efficacy and
safety of Osimertinib as a first-line treatment for
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
73
patients with advanced-stage EGFR-positive
non-small cell lung cancer (NSCLC).
Patients and Methods: This retrospective
study involved treatment-naive patients with
advanced-stage EGFR-positive NSCLC
(commonly exon 19 deletions or exon 21 L858R
point mutations), diagnosed at the University
Medical Center Ho Chi Minh City between
March 2019 and March 2022. All patients
received first-line treatment with Osimertinib
80mg orally once daily. Clinical and
radiographic responses were assessed every three
months. Progression-free survival (PFS), overall
survival (OS), and Osimertinib safety profiles
were recorded.
Results: A total of 45 patients were enrolled
and analyzed. The objective response rate (ORR)
was 75.6%, and the disease control rate (DCR)
was 93.3%. Notably, the ORR was 83.3% among
patients with brain metastases, and the DCR was
100%. Median PFS and OS were not yet reached,
with a median follow-up of 18.2 months. The 12-
month response rate was 65.3% (95% CI: 49%-
77%), and the 12-month survival rate was 83.5%
(95% CI: 69%-92%). Adverse events were
observed in 35.4% of patients, with no grade 3 or
higher adverse events reported, and no patients
required dose reductions, interruptions, or
discontinuations due to adverse events.
Conclusions: First-line treatment with
Osimertinib in patients with EGFR-mutant
NSCLC demonstrates significant efficacy in
response rates, overall survival, and progression-
free survival, with an acceptable safety profile.
This is particularly noteworthy in patients with
brain metastases at diagnosis.
Keywords: treatment-naive non-small cell
lung cancer, osimertinib, EGFR mutation
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Ung thư phổi là loại ung thư phổ biến
nhất trên thế giới, đứng đầu về tỷ lệ mắc mới
và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do
ung thư ở cả hai giới. Tại châu Á, tỷ lệ tử
vong do ung thư phổi cao nhất1. Ung thư
phổi không tế bào nhỏ (UTPKTBN) chiếm
khoảng 85% tổng số ca ung thư phổi, với
phần lớn bệnh nhân được chẩn đoán ở giai
đoạn tiến triển và di căn xa không còn khả
năng điều trị khỏi bệnh. Lựa chọn điều trị
cho UTPKTBN giai đoạn tiến triển, di căn
thường dựa vào các phương pháp điều trị
toàn thân, nhằm kiểm soát bệnh, kéo dài thời
gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống
cho người bệnh.1 Hóa trị dựa trên phác đồ có
platinum là phương pháp điều trị chủ yếu
trong nhiều năm trước đây, nhưng không
đem lại lợi ích vượt trội và đi kèm với nhiều
độc tính không mong muốn. Sự phát triển
của sinh học phân tử và sự ra đời của các
thuốc nhắm trúng đích và liệu pháp miễn
dịch đã mang lại nhiều tiến bộ mới trong
điều trị UTPKTBN giai đoạn tiến xa. Đột
biến EGFR là một trong những đột biến phổ
biến nhất ở UTPKTBN, tỉ lệ bắt gặp khác
nhau giữa các chủng tộc và là mục tiêu của
nhiều thuốc điều trị nhắm trúng đích hiện
nay.2
Osimertinib là một chất ức chế tyrosine
kinase thế hệ thứ ba nhắm vào thụ thể EGFR.
Nghiên cứu FLAURA so sánh trực tiếp hiệu
quả của osimertinib với các thuốc TKI tiêu
chuẩn (Gefitinib hoặc Erlotinib) trong điều
trị bước một cho bệnh nhân UTPKTBN giai
đoạn tiến triển, di căn, cho thấy osimertinib
cải thiện đáng kể thời gian sống toàn bộ
(38,6 tháng so với 31,8 tháng, p=0,046,
HỘI THẢO KHOA HỌC UNG BƯỚU CẦN THƠ LẦN THỨ XIII – BỆNH VIỆN UNG BƯỚU THÀNH PHỐ CẦN THƠ
74
HR=0,8) và thời gian sống còn không bệnh
tiến triển (18,9 tháng so với 10,2 tháng;
p<0,001; HR=0,46) với độc tính thấp hơn.
Đáng chú ý, osimertinib mang lại lợi ích
đáng kể cả ở bệnh nhân có di căn não và
không có di căn não.3,4 Nghiên cứu
FLAURA Asian subset, thực hiện trên 322
bệnh nhân tại châu Á, cũng cho kết quả
tương tự về thời gian sống không bệnh tiến
triển (16,5 tháng so với 11,0 tháng,
p<0,0001, HR=0,54).5 Vì vậy, chúng tôi tiến
hành nghiên cứu này nhằm đánh giá hiệu quả
an toàn của Osimertinib trong điều trị bước
một cho bệnh nhân UTPKTBN giai đoạn tiến
triển, di căn tại Bệnh viện Đại học Y Dược
TPHCM.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đối tượng nghiên cứu:
Hồi cứu mô tả 45 trường hợp ung thư
phổi không tế bào nhỏ giai đoạn tiến triển, di
căn có đột biến EGFR dương tính được điều
trị với Osimertinib bước một từ 03/2019 đến
03/2022.
Tiêu chí chọn lựa:
Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn
tiến triển, di căn (IIIB-IVA AJCC 8th), có đột
biến EGFR dương tính dựa trên xét nghiệm
mẫu mô hoặc mẫu máu, điều trị osimertinib
bước một ít nhất 3 tháng, có thể phối hợp
điều trị giảm nhẹ (biphosphonate trong
trường hợp di căn xương, các thuốc giảm
đau, kháng viêm corticosteroid) hoặc kiểm
soát bệnh tại chỗ (xạ trị não, phẫu thuật cắt
khối di căn não).
Tiêu chí loại trừ: Người bệnh đã được
điều trị toàn thân trước đó bao gồm hóa trị
hoặc điều trị TKIs cho ung thư phổi không tế
bào nhỏ. Người bệnh có ung thư thứ hai
Phương pháp nghiên cứu: Hồi cứu mô
tả
Nội dung nghiên cứu và phương pháp
thống kê: đánh giá đáp ứng các sang thương
có thể đo được trên hình ảnh học thông qua
tiêu chuẩn RECIST 1.1. Đánh giá độc tính
của thuốc theo bảng phân độ CTCAE 5.0.
Các biến định tính được thống kê bằng tỷ lệ
phần trăm. Các biến định lượng được thống
kê qua trung vị, giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ
nhất. Dùng phép kiểm thống kê χ2 xét mối
tương quan của hai biến định tính, phép kiểm
T-student đánh giá mối tương quan của hai
biến định lượng, ngưỡng có ý nghĩa thống kê
khí p<0,05 với độ tin cậy 95%. Phân tích
sống còn Kaplan-Meier cho PFS và OS.
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Đặc điểm dân số nghiên cứu
Tổng cộng có 45 bệnh nhân được điều trị
với osimertinib bước một, trong đó tất cả các
bệnh nhân đều ở giai đoạn IV. Tuổi trung
bình tại thời điểm chẩn đoán là 63.3 với
66,7% bệnh nhân là nữ. Đa phần bệnh nhân
(66,7%) không hút thuốc lá. Phần lớn bệnh
nhân có chỉ số hoạt động cơ thể ECOG 0-1
(95,4%) và có giải phẫu bệnh carcinôm tuyến
(95,4%). 18 bệnh nhân có di căn não tại thời
điểm chẩn đoán, trong đó có 1 trường hợp đã
phẫu thuật lấy khối u não trước điều trị và 2
trường hợp xạ trị não trước điều trị. Đột biến
EGFR mất đoạn exon 19 gặp ở 66,7% bệnh
nhân và 100% đột biến EGFR được xác định
trên mẫu mô.
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
75
Bảng 1: Đặc điểm bệnh nhân trong nghiên cứu
Đặc điểm
Số lượng (n=45)
%
Tuổi trung bình
<65
≥65
63.3
26
19
57,8
42,2
Giới
Nam
Nữ
15
30
33,3
66,7
Hút thuốc lá
Có
Không
15
30
33,3
66,7
ECOG
0-1
2
43
2
95,6
4,4
Giai đoạn
IV
45
100
Di căn não
Có
Không
18
27
40,0
60,0
Giải phẫu bệnh
Carcinôm tuyến
Carcinôm tế bào gai
43
2
95,6
4,4
Loại đột biến
Mất đoạn exon 19
Exon 21 L858R
30
15
66,7
33,3
Mẫu bệnh phẩm
Mẫu mô
45
100
Kết quả điều trị
Đáp ứng điều trị
Tỉ lệ đáp ứng khách quan chung của
nghiên cứu là 75,6% với 34 bệnh nhân đạt
đáp ứng một phần và tỉ lệ kiểm soát bệnh đạt
93,3%. Tỉ lệ đáp ứng khách quan ở nhóm có
di căn não là 83,3% (15/18) và ở nhóm
không có di căn não là 70,4% (19/27), không
có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê
(p=0,323). Tỉ lệ kiểm soát bệnh ở hai nhóm
lần lượt là 100% và 88,9%. Tỷ lệ đáp ứng
khách quan ở nhóm đột biến mất đoạn exon
19 và exon 21 L858R lần lượt là 80,0% và
66,7%, không có sự khác biệt có ý nghĩa
thống kê (p=0.407). (
Bảng 2)
HỘI THẢO KHOA HỌC UNG BƯỚU CẦN THƠ LẦN THỨ XIII – BỆNH VIỆN UNG BƯỚU THÀNH PHỐ CẦN THƠ
76
Bảng 2: Tỷ lệ đáp ứng điều trị
Đáp ứng
điều trị
Chung
Di căn não
Đột biến gen
Có
Không
Mất đoạn
exon 19
Số lượng (%)
(n=45)
Số lượng (%)
(n=18)
Số lượng (%)
(n=27)
Số lượng (%)
(n=30)
PR
34 (75,6)
15 (83,3)
19 (70,4)
24 (80,0)
SD
8 (17,8)
3 (16,7)
5 (18,5)
5 (16,7)
PD
3 (6,7)
0
3 (11,1)
1 (3,3)
ORR
34 (75,6)
15 (83,3)
19 (70,4)
24 (80,0)
DCR
42 (93,3)
18 (100)
24 (88,9)
29 (96,7)
Thời gian sống còn không bệnh tiến
triển PFS
Trung vị thời gian sống còn không bệnh
tiến triển của dân số nghiên cứu chưa đạt
được (KTC 95%, 11,1 – NC) với thời gian
theo dõi trung bình 18,2 tháng; trong đó thời
gian PFS ngắn nhất là 3,3 tháng và dài nhất
là 36,4 tháng. PFS tại thời điểm 12 tháng và
24 tháng lần lượt là 65,1% và 46,5%. (
Bảng )
Phân tích dưới nhóm trong dân số nghiên
cứu, thời gian sống còn không bệnh tiến triển
(PFS) 12 tháng của nhóm có di căn não và
không di căn não lần lượt là 63,6% và
66,0%; không có sự khác biệt có ý nghĩa
thống kê giữa hai nhóm (p=0,90, HR=0,98,
KTC 0,43-2,60). (*NR: Not reach; NC:
Not be calculated
) Kết quả tương tự khi so sánh giữa hai
nhóm đột biến gen, đột biến mất đoạn exon
19 có PFS 12 tháng là 69,0% và đột biến
exon 21 L858R là 57,1%, không có khác biệt
có ý nghĩa thống kê (p=0,10, HR=0,43, KTC
0,87-5,08). (Error! Reference source not
found.)
Thời gian sống còn toàn bộ
Trung vị thời gian sống còn toàn bộ của
nhóm dân số nghiên cứu chưa đạt được
(KTC 95%, NC - NC) trong thời gian theo
dõi trung bình 18,2 tháng, với thời gian sống
còn toàn bộ ngắn nhất là 4,6 tháng và dài
nhất là 36,4 tháng. Tại thời điểm kết thúc
nghiên cứu, có 35 bệnh nhân còn sống,
chiếm 77,8% và 10 trường hợp tử vong
chiếm 22,2%. Tỷ lệ OS tại thời điểm 12
tháng là 83,5% và tại thời điểm 24 tháng là
72,1%. (
Bảng )
Thời gian sống còn toàn bộ tại thời điểm
12 tháng giữa nhóm có di căn não và không
di căn não lần lượt là 81,8% và 84,6%,
không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê
(p=0,44, HR=1.98, KTC 0,47-5,67). (*NR:
Not reach; NC: Not be calculated
) Phân tích hai nhóm đột biến gen mất
đoạn exon 19 và exon 21 L858R có OS 12
tháng lần lượt là 93% và 64,3%, sự khác biệt
không có ý nghĩa thống kê (p=0,15,
HR=0.48, KTC 0,71-8,54). (Error!
Reference source not found.)