KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC - TRUYỀN MÁU
152
BƯỚC ĐẦU ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ BỆNH BẠCH CẦU
CẤP LYMPHO Ở TRẺ EM THEO PHÁC ĐỒ FRALLE 2000
TẠI BỆNH VIỆN HUYẾT HỌC – TRUYỀN MÁU CẦN THƠ
Phạm Văn Nghĩa1, Nguyễn Xuân Việt1, Cao Hùng Minh1,
Trần Ngọc Châu1, Trương Lê Minh Hiển1
TÓM TẮT16
Đặt vấn đề: Bệnh bạch cầu cấp dòng
lympho là bệnh lý ác tính thường gặp nhất ở trẻ
em, chiếm khoảng 80% trong các bệnh bạch cầu
cấp ở trẻ em. Hiện nay, việc chẩn đoán, điều trị
và theo dõi đáp ứng điều trị đối với bệnh trẻ em
bạch cầu cấp dòng lympho có những tiến bộ vượt
bậc. Sau một thời gian triển khai hóa trị phác đồ
FRALLE 2000 tại bệnh viện Huyết học – Truyền
máu Cần Thơ, chúng tôi tiến hành đánh giá kết
quả để góp phần cải tiến điều trị trong thời gian
tới.
Đối tượng, phương pháp: Báo cáo loạt ca
hồi cứu 56 bệnh trẻ em bạch cầu cấp dòng
lympho được hóa trị phác đồ FRALLE 2000 tại
bệnh viện Huyết học - Truyền máu Cần Thơ từ
01/2017-8/2022.
Kết quả: Tỷ lệ lui bệnh hoàn toàn sau điều
trị tấn công phác đồ FRALLE 2000 là 100%.
Thời gian sống toàn bộ trung bình là 38 ± 2,7
tháng. Xác suất sống thêm toàn bộ tại thời điểm
12 tháng là 92,1 ± 5,4%, 24 tháng và 36 tháng là
78,2 ± 8,7%. Thời gian sống không bệnh trung
bình là 34 ± 3,5 tháng. Xác suất sống thêm không
1Bệnh viện Huyết học – Truyền máu Cần Thơ
Chịu trách nhiệm chính: Phạm Văn Nghĩa
SĐT: 0946121424
Email: drnghiact@gmail.com
Ngày nhận bài: 30/7/2024
Ngày phản biện khoa học: 01/8/2024
Ngày duyệt bài: 01/10/2024
bệnh tại thời điểm 12 tháng, 24 tháng là 80 ± 8%,
36 tháng là 51 ± 17,6%.
Kết luận: Phác đồ FRALLE 2000 là phác đồ
điều trị có hiệu quả, thời gian sống kéo dài trên
bệnh bạch cầu cấp lympho trẻ em tại bệnh viện
Huyết học - Truyền máu Cần Thơ.
Từ khóa: Bạch cầu cấp dòng lympho, phác
đồ FRALLE 2000
SUMMARY
INITIAL EVALUATION OF ACUTE
LYMPHOBLASTIC LEUKEMIA
TREATMENT IN CHILDREN
ACCORDING TO THE FRALLE 2000
PROTOCOL AT CAN THO
HEMATOLOGY - BLOOD
TRANSFUSION HOSPITAL
Background: Acute lymphocytic leukemia
is the most common cancer in children,
accounting for approximately 80% of all acute
leukemias in children. Currently, the diagnosis,
treatment and monitoring of treatment response
for acute lymphoblastic leukemia patients has
made great progress. After a period of
implementing FRALLE 2000 chemotherapy
regimen at Can Tho Hematology and Blood
Transfusion Hospital, we evaluated the results to
contribute to improving treatment in the future.
Menthod: A retrospective case series of 56
acute lymphocytic leukemia patients receiving
chemotherapy with FRALLE 2000 protocol at
Can Tho Hospital of Hematology and Blood
Transfusion from 01/2017-8/2022.
T¹P CHÝ Y häc viÖt nam tẬP 544 - th¸ng 11 - QuyỂN 1 - sè ĐẶC BIỆT - 2024
153
Result: The response rate after induction was
100%. The mean overall survival time was 38 ±
2,7 months. The probability of overall survival at
12th month was 92,1 ± 5,4%, at 24th month and
36th month was 78,2 ± 8,7%. The mean of
disease-free survival was 34 ± 3,5 month. The
probability of disease-free survival at 12th month
and 24th month was 80 ± 8%, at 36th month was
51 ± 17,6%.
Conclusion: The effect of the FRALLE
2000 protocol on acute lymphocytic leukemia
patients help them improve their OS and DFS.
Keywords: acute lymphocytic leukemia,
FRALLE 2000 protocol
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Bạch cầu cấp dòng lympho là bệnh lý
tăng sinh ác tính các nguyên bào tạo máu
(blast) dòng lympho của hệ thống tạo máu.
Theo các thống kê trên thế giới cũng như ở
Việt Nam, bệnh bạch cầu cấp dòng lympho
là bệnh ác tính thường gặp nhất ở trẻ em,
chiếm khoảng 80% trong các bệnh bạch cầu
cấp ở trẻ. Tuy nhiên đây là bệnh máu ác tính
có kết quả điều trị rất khả quan với tỷ lệ sống
toàn bộ (OS) 5 năm đạt 90.4% [1].
Tại Bệnh viện Huyết học-Truyền máu
Cần Thơ, hóa trị liệu trên bệnh nhân bạch
cầu cấp dòng lympho ở trẻ em đã áp dụng đa
dạng các phương pháp điều trị đặc hiệu tùy
vào từng cá thể bắt đầu từ năm 2016. Trong
đó, phác đồ FRALLE 2000 được áp dụng để
điều trị ở đa số bệnh ALL ở trẻ em. Và để có
cơ sở bước đầu đánh giá hiệu quả của việc
điều trị, chúng tôi thực hiện đề tài: “Bước
đầu đánh giá kết quả điều trị bệnh bạch cầu
cấp lympho ở trẻ em theo phác đồ FRALLE
2000 tại Bệnh viện Huyết học-Truyền máu
Cần Thơ” với hai mục tiêu cụ thể như sau:
1. Mô tả một số đặc điểm lâm sàng và
cận lâm sàng của bệnh nhân bệnh bạch cầu
cấp dòng lympho trẻ em được điều trị bằng
phác đồ FRALLE 2000
2. Đánh giá kết quả điều trị bệnh nhân
bệnh bạch cầu cấp dòng lympho trẻ em bằng
phác đồ FRALLE
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu
Tất cả bệnh nhân trẻ em bệnh bạch cầu
cấp lympho được điều trị bằng phác đồ
FRALLE 2000 tại bệnh viện Huyết học-
Truyền máu Cần Thơ từ tháng 01/2017 đến
tháng 08/2022.
2.2. Phương pháp nghiên cứu: Báo cáo
loạt ca hồi cứu.
Chọn mẫu toàn bộ 56 bệnh trẻ em chẩn
đoán bạch cầu cấp lympho theo tiêu chuẩn
Bộ Y tế và điều trị phác đồ FRALLE 2000
tại bệnh viện Huyết học-Truyền máu Cần
Thơ từ tháng 01/2017 đến tháng 08/2022,
điều trị tối thiểu đến giai đoạn duy trì. Tiêu
chuẩn loại trừ là các bệnh nhân mất dấu,
không đồng ý tham gia nghên cứu. Đề tài
được thông qua Hội đồng Y đức bệnh viện
trước khi tiến hành nghiên cứu.
Biến số nghiên cứu là các đặc điểm tuổi,
giới, lý do vào viện, triệu chứng lâm sàng, số
lượng bạch cầu, phân nhóm B, T (bằng
Fowcytometry 8 màu), tỷ lệ đáp ứng sau tấn
công, thời gian sống toàn bộ (OS), thời gian
sống không bệnh (DFS). Xử lý số liệu bằng
SPSS 22.0. Ước lượng sống còn bằng Kaplan
Meier, kiểm định bằng Log Rank.
KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC - TRUYỀN MÁU
154
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Đặc điểm chung của bệnh nhân bệnh bạch cầu cấp lympho trẻ em
Bảng 1: Đặc điểm về tuổi, giới tính
Đặc điểm
Tuổi (n=56)
Giới tính (n=56)
0-1
1-9
10-16
Nam
Nữ
Tần số (n)
0
40
16
34
22
Tỷ lệ %
0
71,4
28,6
60,7
39,3
Nhận xét: Bệnh nhân từ 1-9 tuổi chiếm 71,4% và 10-16 tuổi chiếm 28,6%, tuổi trung
bình mắc bệnh là 7±3,8 tuổi. Tỉ lệ nam/nữ là 1,5:1.
Bảng 2: Đặc điểm lâm sàng (n=56)
Đặc điểm
Lý do vào viện
Triệu chứng lâm sàng
Tần số (n)
Tần số (n)
Tỷ lệ %
Thiếu máu
24
38
67.8
Xuất huyết
18
32
57.1
Sốt nhiễm trùng
8
34
60,0
Đau nhức
36
40
71.4
Tổng
56
56
100,0
Nhận xét: Bệnh nhân nhập viện vì thiếu máu 42,8%, xuất huyết 32,1%, sốt 14,2%. Triệu
chứng lâm sàng đau nhức xương thường gặp nhất (71,4%), kế đến là thiếu máu (67,8%), sốt
nhiễm trùng (60%) và xuất huyết (57,1%).
Bảng 3: Số lượng bạch cầu lúc chẩn đoán và nhóm bệnh
Đặc điểm
Số lượng bạch cầu
Nhóm bệnh
<50G/L
≥50G/L
B-ALL
T-ALL
n
40
16
48
8
Tỷ lệ %
71,4
28,6
85,7
14,3
Nhận xét: Phần lớn bệnh nhân có số lượng bạch cầu <50G/L chiếm 71,4%. B-ALL là thể
bệnh gặp nhiều nhất (85,7%).
3.2. Đánh giá kết quả điều trị bệnh bạch cầu cấp dòng lympho trẻ em bằng phác đồ
FRALLE 2000
Bảng 4: Tỷ lệ đáp ứng sau hóa trị phác đồ FRALLE 2000 tấn công N35
Nhóm
Không lui bệnh
Lui bệnh hoàn toàn
Tổng
N
0
56
56
Tỷ lệ %
0
100
100
Nhận xét: Tỉ lệ lui bệnh hoàn toàn sau tấn công N35 là 100%
T¹P CHÝ Y häc viÖt nam tẬP 544 - th¸ng 11 - QuyỂN 1 - sè ĐẶC BIỆT - 2024
155
Biểu đồ 1: Thời gian sống toàn bộ, sống không bệnh của bệnh nhân bạch cầu cấp dòng
lympho ở trẻ em sau hóa trị phác đồ FRALLE 2000 (đv: tháng)
Nhận xét: OS trung bình là 38 ± 2,7 tháng. Xác suất sống thêm toàn bộ tại thời điểm 12
tháng là 92,1 ± 5,4%, tại thời điểm 24 tháng và 36 tháng là 78,2 ± 8,7%. DFS trung bình là 34
± 3,5 tháng. Xác suất sống thêm không bệnh tại thời điểm 12 tháng và 24 tháng là 80 ± 8%,
thời điểm 36 tháng là 51 ± 17,6%.
Biểu đồ 2: Thời gian sống toàn bộ, sống không bệnh theo tuổi (đv: tháng)
Nhận xét: OS và DFS của nhóm 1-9 tuổi trung bình là 37,4 ± 3,3 tháng và 33,8 ± 3,9
tháng; của nhóm 10-16 tuổi trung bình là 31 ± 2,7 tháng và 28 ± 3,8 tháng, khác biệt không
có ý nghĩa thống kê với p>0,05.
KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC - TRUYỀN MÁU
156
Biểu đồ 3: Thời gian sống toàn bộ, sống không bệnh theo số lượng bạch cầu lúc chẩn
đoán (đv: tháng)
Nhận xét: OS và DFS của nhóm có số lượng bạch cầu < 50G/L trung bình là 35,4 ± 3,3
tháng và 29,2 ± 2,9 tháng, của nhóm ≥ 50G/L trung bình là 41 ± 4,5 tháng và 39 ± 6,9 tháng,
khác biệt không có ý nghĩa thống kê với p>0,05.
Biểu đồ 4: Thời gian sống toàn bộ, sống không bệnh theo phân nhóm bệnh (đv: tháng)
Nhận xét: OS và DFS của bệnh nhân B-
ALL trung bình là 38,7 ± 2,8 tháng và 36,3 ±
3,6 tháng; của bệnh nhân T-ALL trung bình
là 28,6 ± 6,8 tháng và 22,6 ± 11,9 tháng,
khác biệt không có ý nghĩa thống kê với
p>0,05.
IV. BÀN LUẬN
4.1. Một số đặc điểm chung của bệnh
nhân bạch cầu cấp lympho ở trẻ em tại
bệnh viện Huyết học - Truyền máu Cần
Thơ
Nghiên cứu cho thấy tuổi trung bình mắc
bệnh là 7±3,8 tuổi, nhóm từ 1-9 tuổi chiếm tỷ
lệ cao nhất với 71,4%, nhóm từ 10-16 tuổi
chiếm tỷ lệ 28,6%, chưa ghi nhận nhóm bệnh
trẻ em dưới 1 tuổi do bệnh viện chủ động
chưa nhận bệnh nhân dưới 12 tháng tuổi do
liên quan vấn đề chăm sóc cấp cứu bệnh
nhân. Như vậy, đa số bệnh trẻ em trong