Dị ứng thực phẩm ở trẻ nhỏ

Dị ứng thực phẩm ở trẻ nhỏ

Dị ứng thực phẩm không phải là chuyện hiếm. Một điều tra tại TP.HCM cho

thấy có tới hơn 20% trẻ em bị mắc chứng mẫn cảm với một số loại thực phẩm

nào đó.

Dị ứng thực phẩm là gì?

Đó là phản ứng tiêu cực với thực phẩm xảy ra do cơ thể không chấp nhận một loại

thực phẩm nào đó. Dị ứng thức ăn có thể xảy ra với nhiều triệu chứng khác nhau,

như ngứa ngáy, nổi mẩn trên da, mề đay, mắt sung huyết, miệng và môi bị sưng

lên, hoặc nôn ói, đầy bụng và có thể tiêu chảy. Trong một số trường hợp có thể

ảnh hưởng tới đường hô hấp gây khó thở. Tùy theo cơ địa từng người, dị ứng có

thể xảy ra rất nhanh, trong vòng vài phút sau khi ăn uống thực phẩm, hoặc có thể

xảy ra chậm sau khi ăn uống một thức ăn nào đó một thời gian dài.

Cơ thể từng người có thể phản ứng khác nhau đối với các loại thực phẩm khác

nhau, có người bị dị ứng với loại thực phẩm này nhưng lại không hề dị ứng với

loại thực phẩm khác.

Biểu hiện của dị ứng có thể rất nhiều nhưng có những dấu hiệu nhất định cho

thấy tác nhân gây dị ứng là thức ăn chứ không phải các nhân tố môi trường

khác. Dưới đây là 6 triệu chứng để bạn biết rằng mình có bị dị ứng thức ăn hay

không.

1. Phát ban

Phát ban không phải lúc nào cũng có nguyên nhân từ dị ứng thực phẩm, đôi khi đó

có thể là vì dị ứng môi trường, thuốc hoặc kết hợp nhiều yếu tố. Tuy nhiên, phát

ban là một triệu chứng phổ biến hơn cả khi bị dị ứng thực phẩm.

Các nốt phát ban là những mụn nổi đỏ thường rất ngứa, chúng mọc theo từng

mảng hoặc lan thành vùng rộng trên cơ thể.

2. Da tấy đỏ hoặc bị sưng

Dị ứng thường làm da bị tấy đỏ hoặc sưng, nhất là khu vực quanh môi hoặc trên

mặt. Các loại hải sản và trứng là những tác nhân dị ứng đôi khi gây ra những triệu

chứng như thế này.

3. Viêm mũi dị ứng

Bệnh sốt mùa hè hay viêm mũi dị ứng thường do đất hoặc phấn hoa gây ra, viêm

mũi cũng là triệu chứng thường thấy khi bị dị ứng với các sản phẩm bơ sữa. Bạn

cũng nên tính tới khả năng dị ứng thức ăn là một nguyên nhân của chứng sung

mãn kinh niên nếu các triệu chứng dị ứng không cải thiện chút nào khi thay đổi

thời tiết hoặc chuyển vị trí cư trú.

4. Chàm bội nhiễm (Eczêma)

Eczema còn gọi là chứng viêm da atopic làm người bệnh rất ngứa và đau đớn, các

nốt phát ban có vảy thường mọc gần mặt, khuỷu tay và đầu gối. Tình trạng có thể

trở nên tồi tệ hơn do mồ hôi, quần áo hoặc thời tiết khô và rất khó chữa. Eczema là

triệu chứng thường gặp khi bị dị ứng với sữa, trứng, cá và bột mỳ.

5. Rối loạn tiêu hoá

Tiêu chảy, nôn mửa và táo bón đôi lúc cũng là biểu hiện của dị ứng thức ăn, nhất

là với những sản phẩm làm từ bơ sữa. Tuy nhiên có thể chúng cũng là những dấu

hiệu của tình trạng cơ thể không chịu được thức ăn. Không chịu được chất lactose

và gluten là hai tình trạng không thích nghi khá phổ biến gây ra những triệu chứng

này.

6. Nổi mề đay cấp tính

Nổi mề đay cấp tính (hay là cơn kích – xúc anaphylaxis) là triệu chứng nghiêm

trọng nhất nhưng thật may, đây cũng là triệu chứng dị ứng hiếm gặp và rõ rệt nhất.

Nổi mề đay cấp tính là phản ứng dị ứng trên toàn cơ thể, gây khó thở do bị sưng

nề đường thở và huyết áp giảm đột ngột do thành mạch máu bị giãn. Nổi mề đay

cấp tính thường nặng lên rất nhanh khi tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng, do đó sẽ

dễ dàng tìm ra nguyên nhân dị ứng.

Khi bị nổi mề đay cấp tính cần được cấp cứu ngay. Nếu các triệu chứng tiến triển

không ngừng, bạn cần gọi cấp cứu ngay lập tức và thực hiện tất cả các biện pháp

cấp cứu cần thiết do bác sỹ yêu cầu.

Một số thực phẩm dễ gây dị ứng

Hải sản: Các loại hải sản là tác nhân gây dị ứng nhiều nhất, bao gồm một số loại

cá có hàm lượng thủy ngân cao (cá trích, cá chình, lươn, cá tầm, cá ngừ, cá thu, cá

marlin, cá kiếm…), nghêu sò, tôm, cua…

Thực phẩm chua: Thật ngạc nhiên khi các loại trái cây có vẻ rất hiền lành và rất tốt

cho sức khỏe như dâu tây, cà chua… lại có thể là tác nhân gây dị ứng thực phẩm ở

trẻ, nguyên do là hàm lượng axít cao. Nhiều em bé ăn những thực phẩm này

thường bị mẩn đỏ quanh miệng. Đây là loại dị ứng nhẹ, bác sĩ khuyên các trẻ dưới

một tuổi không nên ăn đồ chua.

Trứng: Trong lòng trắng trứng gà có một loại protein có thể gây dị ứng cho một số

bé mẫn cảm với loại chất này.

Một số loại rau xanh: Một số loại rau xanh có hàm lượng nitrat cao có thể phản

ứng không tốt với cơ địa của trẻ nhỏ. Do vậy, trẻ nhỏ nên thận trọng khi ăn các

loại rau xanh này: rau bina, củ cải, cà rốt, củ cải xanh.

Ngũ cốc: Trong số ngũ cốc có thể gây dị ứng thì lạc (đậu phộng) đứng đầu bảng,

hậu quả xấu đặc biệt với trẻ bị hen suyễn. Kế đến là đậu nành và lúa mì. Mới đây

các nhà khoa học còn tìm ra trẻ có cơ địa dị ứng còn có thể bị dị ứng bởi khoai tây.

Sữa bò: Dị ứng sữa bò cũng không hiếm gặp. Đó là tình trạng cơ thể của trẻ mẫn

cảm với thành phần đạm sữa bò, gây ra phản ứng dị ứng. Dị ứng xảy ra có thể rất

đột ngột: ói mửa, thở khò khè, nổi ban đỏ, mặt sưng phù, hay nặng hơn là phản

ứng phản vệ toàn thân. Cũng có trường hợp dị ứng diễn ra khó phát hiện hơn như

trẻ khó chịu, ói mửa, đau bụng, tiêu chảy… nên cha mẹ khó đoán bệnh, vì hay

nhầm với các triệu chứng bệnh lý khác.

Bên cạnh dị ứng sữa thực sự thì có những phản ứng với thực phẩm do “không

dung nạp thức ăn”: cơ thể trẻ không dung nạp đường lactose trong sữa. Trong số

các loại dị ứng, dị ứng sữa bò ở trẻ nhỏ khiến các phụ huynh lo lắng nhất vì đây là

nguồn dinh dưỡng quan trọng cho trẻ.

Cách phòng tránh dị ứng cho trẻ

Cho đến nay, mặc dù đã có rất nhiều công trình nghiên cứu khác nhau về lĩnh vực

dị ứng ở nhiều quốc gia trên thế giới, nhưng các nhà nghiên cứu vẫn chưa hiểu rõ

hoàn toàn nguyên nhân gây ra dị ứng thực phẩm nói chung và dị ứng sữa bò nói

riêng, cũng như tại sao lại có một số trẻ bị dị ứng còn một số trẻ khác lại không.

Nếu trẻ bị dị ứng thực phẩm, cha mẹ cần quan tâm đặc biệt tới chế độ dinh dưỡng

của trẻ, cả ở nhà lẫn ở trường. Trước hết, hãy theo dõi để biết trẻ mẫn cảm với loại

thực phẩm nào. Khi đi mua thực phẩm cho trẻ, hãy đọc kỹ các thành phần của sản

phẩm. Tất cả những người trông nom con bạn (kể cả cô giáo) cần được thông báo

về tình trạng dị ứng này.

Tư vấn bác sĩ để có cách chăm sóc trẻ và chuẩn bị một số thuốc men cần thiết tại

nhà. Sau một thời gian, có thể tình trạng dị ứng sẽ hết đi, nhất là trong trường hợp

dị ứng sữa và trứng.