Đi xem RESTART (phần 1, có bổ sung)
Ngay cổng vào đã thấy bảng Restart rất đẹp và “ăn chơi”. Trông xa xa dưới
ánh đèn, phóng xe nhanh nhìn vào có thể lầm với bảng hiệu một nhà hàng
Tây nhỏ (Restaurant).
Bên trong khách đã đông, Trung tâm cũng đẹp hơn, nhớ ngày nào nhếch
nhác đến mức chẳng muốn làm triển lãm.
Đã thấy Nguyễn Hồng Phương – một họa sĩ tham dự triển lãm. Anh cũng là
một trong 8 ứng viên chung kết của Talent Prize của CDEF.
Rất nhiều thành phần tham dự, chuyện trò rôm rả. Thí dụ ở một góc, cạnh
tác phẩm của Đỗ Hiệp, có những người đứng bàn tán trông rất “hăng”…
Trông có vẻ không phải bàn về nghệ thuật
Rất nhiều sinh viên (một tín hiệu tốt) nhưng cũng có không ít “người lớn”.
Tất cả tề tựu quanh phòng đợi khai mạc.
Đúng 6h, khai mạc. Ông Bằng Lâm, phó chủ tịch Hội Mỹ thuật có lời phát
biểu. Người viết chỉ nhận được mặt một số người: Người mặc áo vàng ngoài
cùng là Phạm Tuấn Tú. Người mặc áo nâu cổ tròn đứng thứ ba là Nguyễn
Hồng Phương. Người mặc áo sọc ngang là Ngô Thành Bắc. Người mặc áo
đỏ là Đỗ Hiệp. Người đứng ngoài cùng đang nhìn B&G là thi sĩ Lê Anh
Hoài.
Nào, đi xem tác phẩm. Đầu tiên là WC.doc của Lê Anh Hoài. Dĩ nhiên là
không mùi rồi, lại có rất nhiều sách. Một sự kết hợp không tưởng (ở Việt
Nam) nhưng minh họa đúng một “thực trạng”: chính wc là một cái nơi của
tư tưởng. Biết bao tư tưởng lớn đã ra đời trong những giờ phút tưởng là “bỏ
đi” nơi đây.
Khán giả có vẻ đặc biệt thích tác phẩm này. Một số qua điệu bộ lại có vẻ
như đang rủ nhau làm vài việc gì đó cho đúng với công dụng của “wc.doc”.
Vui đấy, nhưng có vẻ sắp đặt này quá chỉn chu về ý tưởng, tính “điên” xét ra
cũng không cao hơn các showroom thiết bị vệ sinh trên Cát Linh là mấy,
khác là bẩn hơn thôi. B&G kỳ vọng nó phải điên hơn cơ, ít nhất phải hơn
chiếc xe máy của Lê Anh Hoài bày trong dịp Tết vừa qua, rất thú.
9. 10: Và đây là một thiếu sót lớn của Soi, giờ mới bổ sung được. Cả Soi, cả
B&G đều không chụp được những phút trình diễn này của Lê Anh Hoài,
trong khi tất cả các báo đều chụp được và Phạm Huy Thông đã “cứu” Soi.
Nghệ sĩ Lê Anh Hoài đã tụt quần (dĩ nhiên còn quần sịp bên trong), ngồi đọc
sách trên bồn cầu phòng triển lãm.
9. 10: Ảnh này cũng do Phạm Huy Thông gửi về. Bạn viết như sau trong
một cmt: “chuyện anh Lê Anh Hoài tụt quần ngồi toalét đọc sách báo thì tớ
nghĩ như sau: Nếu anh Hoài tụt quần ngồi đọc sách báo ở nhà anh thì là việc
sinh lý bình thường, ai cũng làm. Bây giờ anh bê cái toalét ra công cộng để
tụt quần ngồi thì là anh có thái độ. Tất nhiên, mỗi người sẽ đọc được thông
điệp khác nhau trong thái độ của anh ta, đôi khi có thể trái ngược nhau. Với
tớ, hình như anh Hoài đang phản ứng tiêu cực đến hệ thống báo chí và xuất
bản vô bổ ở Việt Nam, việc đọc cũng là một quá trình tiêu hóa, nhưng anh
Hoài cho thấy những thứ đáng lẽ phải cung cấp dưỡng chất cho ta hóa ra lại
hời hợt, giả tạo, khiến cơ thể chưa kịp nạp đã phải xổ ra hết.”
Đến “Chầu “của Đỗ Hiệp, được làm bằng bóng bay và hài giấy (những cái
đế đen). Một tác phẩm muốn “khơi gợi về phận người trong xã hội”. Thú
thực là nhìn vui mắt thôi, chứ thoạt tiên B&G chưa liên tưởng ra được phận
người. Có thể vì đợt xây nhà vừa qua, B&G phải đi nhiều hàng đèn trang trí
quá nên cứ nhìn tác phẩm này ra một cửa hàng đèn?
Vòng vèo một hồi lại ngắm tác phẩm này từ phương nằm ngang, và thấy đây
là một tác phẩm “có duyên”, càng trông càng ra “nhân tính”, như một đoàn
người đồng phục rầm rập bước. B&G có “kinh nghiệm” là các tác phẩm sắp
đặt muốn động được đến cảm xúc người xem (đặc biệt là cảm xúc choáng
ngợp) thì thường lặp đi lặp lại một đối tượng với số lượng thật nhiều…
Không rõ sau vài ngày triển lãm những quả bóng bay này có xẹp đi không?
Và tác giả có phải thay bằng bóng căng mới không? Hay việc xẹp đi cũng là
một phần của tác phẩm?
Tác phẩm “Bền Vững?” của Ngô Thanh Bắc thực sự là không gây ấn tượng
gì nhiều. Quá bền vững, quá ổn định. Một giá vẽ ghép với bàn tính, một hộc
cất tiền (?), ý nghĩa quá rõ ràng khiến người xem không còn chỗ nào để thắc
mắc nữa. Nếu được thêm một yếu tố gì đó, B&G sẽ tẩm lên bàn tính kia một
thứ gì đó thật tanh tưởi, óc chẳng hạn, hay tiết… một thứ gì đó khiến đảo lộn
các giác quan đã bị tác phẩm “an bài”, một thứ gì đó khiến người ta phải
nhăn mặt và… nghĩ.
