ĐIỀU TRỊ BỆNH GLAUCOMA
BS Lê Hồng Hà
Khoa Mắt
Glaucoma góc mở
Hầu hết các trường hợp có thể kiểm soát bằng điều trị nội khoa. Laser
liệu pháp có thể được tiến hành kết hợp vào giai đoạn sớm hoặc trễ, tùy thuộc sự
đáp ứng với điều trị nội khoa. Phẫu thuật thường dùng để điều trị trong những
trường hợp không đáp ứng đặc biệt.
Glaucoma góc mở thường khởi đầu điều
trị bằng thuốc nhỏ mắt. Nếu thuốc nhỏ mắt không đủ
đạt được hiệu quả kiểm soát, liệu pháp laser (phẫu
thuật tạo hình vùng bè bằng laser) sẽ được chỉ định.
Ở các bệnh nhân đòi hỏi phải can thiệp, phẫu
thuật glaucoma có thể được thực hiện. Ngày nay,
phần lớn bệnh nhân được điều trị hiệu quả chỉ bằng
thuốc nhỏ mắt. Phẫu thuật glaucoma ít được thực
hiện hơn so với trước kia.
Glaucoma góc đóng (góc hẹp)
Laser liệu pháp hầu như luôn hiệu quả. Điều trị nội khoa có thể cần
thiết sau điều trị bằng laser. Tương đối ít dùng phương pháp phẫu thuật.
Áp lực dịch được hình thành sau
mống mắt, đẩy mống mắt ra phía trước làm
hẹp tiền phòng gây tắc nghẽn đường thoát lưu
ở vùng lưới bè.Khi điều này sảy ra, áp lực
tăng lên nhanh chóng, gây đau, quầng xanh
quanh mắt, thậm chí nôn ói.
Glaucoma góc đóng (hoặc
glaucoma góc hẹp) có thể giảm một cách
hoàn toàn và nhanh chóng, hoặc thậm chí có
thể phòng ngừa được bằng phẫu thuật rạch
thủng mống mắt để làm giảm sự tắc nghẽn
dịch phía sau mống mắt. Đây là phương pháp
tốt nhất trước 1 đợt cấp khi đã chẩn đoán
được yếu tố nguy cơ. Việc sử dụng laser điều
trị cũng không gây đau đớn.
Một vài bệnh nhân sẽ vẫn còn tồn
tại glaucoma góc mở sau đợt cấp được cải
thiện. Một vài bệnh nhân khác sẽ có thể tiến
triển tổn thương mô vĩnh viễn do glaucoma
góc đóng và họ cũng có thể cần điều trị nội
khoa (hoặc điều trị phẫu thuật) để kiểm soát
vấn đề này. Điều trị nội khoa và phẫu thuật
đôi khi kết hợp để kiểm soát tốt áp lực nội
nhãn và bảo vệ thị lực.
Phẫu thuật Laser điều trị Glaucoma
Phẫu thuật laser
Thuốc nhỏ mắt được dùng điều trị trước khi tiến hành phẫu thuật laser.
Tiến hành điều trị, bệnh nhân được ngồi trước sinh hiển vi phẫu
thuật kết nối với máy laser.
Thủ thuật tiến hành trong vòng 5 đến 15 phút.
Hướng dẫn nhỏ thuốc sau khi điều trị laser và theo dõi áp lực sau 2
giờ.
Nếu nhãn áp cao cần điều trị bổ sung.
Laser điều trị Glaucoma góc Laser điều trị Glaucoma góc
mở hẹp
Sau khi tiến hành phẫu thuật laser:
Không giới hạn sinh hoạt, hoạt động, bệnh nhân có thể sinh hoạt bình
thường.
Sử dụng thuốc nhỏ mắt.
Đôi khi có ít sự khó chịu không mong muốn. Tylenol giúp giảm đau
nhức nhẹ rất tốt.
Kiểm tra hậu phẫu thường xuyên mỗi 4 tuần sau khi điều trị laser.
Phẫu thuật can thiệp điều trị Glaucoma
Phẫu thuật can thiệp điều trị glaucoma
Điều dưỡng phòng mổ sẽ chuẩn bị mắt bệnh nhân để phẫu thuật.
Thời gian chuẩn bị khoảng 30 đến45 phút.
Bác sĩ gây mê hồi sức sẽ cho bệnh nhân dùng thuốc an thân, và phẫu
thuật viên sẽ gây tê mắt.
Sau khi mắt được gây tê, dùng thuốc sát trùng để sát trùng mắt và
trãi drap cho phẫu thuật vô trùng
Tiến hành vi phẫu mắt mất 30-60 phút tùy theo mức độ phức tạp.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được nghỉ ngơi tại phòng hồi sức
khoảng 30 phút.
Tổng thời gian dự kiến lưu lại bệnh viện khoảng 2,5 giờ.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần được người khác đưa về nhà để nghỉ
ngơi.
Hầu hết bệnh nhân đều cảm thấy thoải mái dù có hơi mệt.
"Bleb" vùng dẫn lưu
Phẫu thuật tạo vùng dẫn lưu mới
mới
sau phẫu thuật
(dấu dưới mi mắt trên)
Hậu phẫu glaucoma
Bệnh nhân cần băng mắt cả ngày.
Bệnh nhân cần được hướng dẫn chăm sóc hậu phẫu glaucoma trước
khi rời khỏi bệnh viện.
Về sau, đa số bệnh nhân ít đau hoặc không đau mặc dù có thể có một
vài bệnh nhân cảm thấy khó chịu hơn trước.
Bệnh nhân cần được tái khám sau phẫu thuật. Ban đầu thị lực có thể
kém, nhưng sau 2 tháng, áp lực nội nhãn và thị lực cải thiện tốt nhất.
Tái khám theo lịch và thực hiện đúng hướng dẫn sau mổ. Thuốc nhỏ
mắt được sử dụng trong 8 tuần hậu phẫu.
Cần thực hiện việc sinh hoạt và hoạt động ở mức độ cho phép sau
phẫu thuật.
Hiệu quả phẫu thuật glaucoma
Tỷ lệ thành công của phẫu thuật điều trị glaucome thay đổi tùy theo giai
đoạn và hình thái glaucoma.
Phẫu thuật tạo hình vùng bè bằng Laser (Laser Trabeculoplasty)
điều trị glaucoma góc mở: 75% bệnh nhân trong 1 năm kiểm soát được áp lực
nội nhãn thành công và 50% trong năm năm được điều trị bằng laser. Đây là
phương pháp điểu trị tạm thời có hiệu quả tương đương chỉ sử dụng nhỏ thuốc đơn
độc.
Phẫu thuật cắt mống mắt bằng Laser (Laser Iridotomy) điều trị
glaucoma góc đóng: 95% bệnh nhân bị glaucoma góc đóng có thể được điều trị
bằng bắn laser mống mắt. Glaucoma góc đóng tiến triển trên nền glaucoma góc
mở cần được điều trị phẫu thuật cắt mống mắt bằng Laser phối hợp thuốc nhỏ mắt.
Yếu tố nguy cơ và tác dụng phụ của phẫu thuật điều trị Glaucoma
Cũng như tất cả các phẫu thuật khác, phẫu thuật điều trị glaucoma cũng
có thể có những biến chứng. Mọi nỗ lực đều nhằm giảm thiểu các nguy cơ, nhưng
biến chứng trầm trọng và lâu dài thậm chí mù vĩnh viễn có thể xuất hiện khi điều
trị bằng thuốc thất bại. Do đó cần xem xét đến phẫu thuật điều trị glaucoma.
Hãy để bác sĩ nhãn khoa tham vấn cho bạn khi điều trị glaucoma.