Điều trị béo phì bằng sibutramine

Điều trị béo phì bằng sibutramine

Béo phì hiện không còn là căn bệnh cùa riêng các nước phát triển có điều

kiện sống tiện nghi, no đủ mà đã trở thành vấn nạn của cả các nước đang

phát triển. Việc điều trị và các dược phẩm điều trị béo phì do đó cũng ngày

càng được quan tâm.

Chữa béo phì bằng chất sibutramine

Theo WHO, béo phì là tình trạng tích lũy mỡ quá mức và không bình thường tại

một vùng cơ thể hay toàn thân đến mức ảnh hưởng tới sức khỏe. Có thể đánh giá

mức độ béo phì bằng chỉ số khối cơ thể (BMI). BMI được tính theo công thức sau:

BMI = Cân nặng (kg) / Bình phương chiều cao (m2).

Tại châu Âu, BMI bình thường nằm trong giới hạn 20 - 25, trên 25 là quá cân và

trên 30 là béo phì. Tuy nhiên, tại châu Á, chỉ số BMI bình thường có giới hạn từ

18.5 - 23, vượt quá 27.8 với nam và 27.3 với nữ được xem là béo phì. Dù ở Á hay

Âu, việc điều trị bệnh béo phì cũng đang ngày càng được giới y khoa và toàn xã

hội quan tâm.

Kiểm soát chỉ số khối cơ thể nhằm đạt thân hình lý

tưởng.

Việc điều trị béo phì cần thiết phải có sự tư vấn của các bác sĩ, các chuyên gia để

được thực hiện một cách nghiêm túc. Đơn cử như trường hợp dùng thuốc có chứa

sibutramine - một hoạt chất có tác động đến hệ thần kinh trung ương, làm tăng

lượng sérotonine và noradrénaline trong não, từ đó tạo cảm giác no và không cảm

thấy thèm ăn.

Sản phẩm chứa sibutramine, cùng với chế độ ăn kiêng và tập thể dục đã được áp

dụng để điều trị béo phì cho các bệnh nhân có BMI ≥ 30 hoặc ≥ 27 đối với các

bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ khác như tiểu đường, rối loạn lipid máu.

Sibutramine được Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp

phép từ tháng 11/1997, nhưng bắt buộc bán theo toa của bác sĩ điều trị và không

được phép chỉ định cho các bệnh nhân có vấn đề về huyết áp không kiểm soát

hoặc có tiền sử bệnh tim mạch, đột quỵ… Tại Việt Nam, sản phẩm chứa

sibutramine được đăng ký lưu hành dưới dạng kê toa với những chống chỉ định rõ

ràng.

Những quan điểm khác nhau về sibutramine

Tháng 11/2009, kết quả một chương trình nghiên cứu đã chỉ ra có sự gia tăng nguy

cơ của các biến cố tim mạch đối với các bệnh nhân có tiền sử về bệnh này khi sử

dụng thuốc chứa sibutramine liên tục trong thời gian dài. Chính vì vậy, các quốc

gia EU tạm treo giấy phép lưu hành sibutramine để xem xét lại kết quả nghiên cứu

này.

Tuy nhiên, theo Cơ quan quản lý Dược và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA), kết quả

nghiên cứu chỉ nói lên được sự gia tăng nguy cơ tim mạch khi sử dụng sibutramine

cho các bệnh nhân có tiền sử bệnh tim mạch (vốn đã được chống chỉ định dùng

thuốc) chứ không phải trên người béo phì nói chung. FDA vẫn tiếp tục cho phép

sản phẩm lưu hành trên thị trường Hoa Kỳ. Cục quản lý Dược Australia (TGA) và

hầu hết các quốc gia ngoài châu Âu cũng quyết định tương tự.

Tại Việt Nam, cũng như quyết định của FDA, Bộ Y Tế vẫn cho phép lưu hành các

dược phẩm chứa sibutramine, nhưng bổ sung thêm một trường hợp chống chỉ định

vào hướng dẫn sử dụng. Bệnh nhân quá cân hoặc béo phì khi sử dụng thuốc cần có

sự tư vấn của bác sĩ và chuyên gia y tế. Trước khi sử dụng, bệnh nhân cần phải

cung cấp rõ ràng bệnh sử để có sự tư vấn phù hợp từ bác sĩ. Trong quá trình điều

trị với sibutramine, cần kiểm tra sức khỏe thường kỳ, kiểm tra huyết áp và đo nhịp

tim. Nếu huyết áp, nhịp tim tăng cao hoặc không giảm 5% cân nặng trong 3 - 6

tháng đầu điều trị thì cần ngưng sử dụng thuốc.

TS. TRẦN MẠNH HÙNG