vietnam medical journal n03 - DECEMBER - 2024
182
biên độ vận động.
VI. KẾT LUẬN
Rách rộng gân chóp xoay là một tình trạng
phức tạp, đòi hỏi sự đánh giá và lựa chọn
phương pháp điều trị phù hợp. Các phương pháp
phẫu thuật như khâu gân và chuyển gân mang
lại kết quả khả quan, trong khi các kỹ thuật mới
như spacer và tái tạo bao khớp trên cần thêm
nghiên cứu để khẳng định hiệu quả. Lựa chọn
điều trị cần dựa vào tình trạng cụ thể của từng
bệnh nhân và khả năng đáp ứng với phẫu thuật.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bedi A, Dines J, Warren RF, Dines DM.
Massive tears of the rotator cuff. J Bone Joint
Surg Am. 2010;92(9):1894-908.
2. Gerber C, Fuchs B, Hodler J. The results of
repair of massive tears of the rotator cuff. J Bone
Joint Surg Am. 2000;82(4):505-15.
3. Cofield RH. Subscapular muscle transposition for
repair of chronic rotator cuff tears. Surg Gynecol
Obstet. 1982;154(5):667-72.
4. Burkhart SS. Arthroscopic treatment of massive
rotator cuff tears. Clin Orthop Relat Res. 1991;
(267):45-56.
5. Goutallier D, Postel JM, Bernageau J, Lavau
L, Voisin MC. Fatty muscle degeneration in cuff
ruptures. Clin Orthop Relat Res. 1994;(304):78-83.
6. Levy O, Mullett H, Roberts S, Copeland S.
The role of anterior deltoid reeducation in patients
with massive irreparable degenerative rotator cuff
tears. J Shoulder Elbow Surg. 2008;17(6):863-70.
7. Gartsman GM. Massive, irreparable tears of the
rotator cuff. Results of operative debridement and
subacromial decompression. J Bone Joint Surg
Am. 1997;79(5):715-21.
8. Gerber C, Maquieira G, Espinosa N.
Latissimus dorsi transfer for the treatment of
irreparable rotator cuff tears. J Bone Joint Surg
Am. 2006; 88(1):113-20.
9. Senekovic V, Poberaj B, Kovacic L, et al. The
biodegradable spacer as a novel treatment
modality for massive rotator cuff tears: a
prospective study with 5-year follow-up. Arch
Orthop Trauma Surg. 2017;137(1):95-103.
ĐIỀU TRỊ GÃY THÂN ĐỐT SỐNG NGỰC - THẮT LƯNG BẰNG
PHẪU THUẬT NẸP VÍT QUA DA ĐOẠN NGẮN CÓ CỐ ĐỊNH ĐỐT GÃY
Trần Trung Kiên1, Võ Thành Toàn1, Nguyễn Minh Dương1,
Nguyễn Thanh Nhật Tâm1, Đỗ Duy Anh1
TÓM TẮT46
Mục tiêu: Đánh giá kết quả điều trị gãy thân đốt
sống ngực – thắt lưng bằng phẫu thuật nẹp vít qua da
đoạn ngắn có cố định đốt gãy. Đối tượng và
phương pháp nghiên cứu: nghiên cứu mô tả tiến
cứu 31 bệnh nhân gãy thân đốt sống ngực - thắt lưng
được phẫu thuật nẹp vít qua da đoạn ngắn có cố định
đốt gãy tại Bệnh viện Thống Nhất từ tháng 5 năm
2019 đến tháng 3 năm 2024. Kết quả: tỷ lệ nữ
(58,1%) nhiều hơn nam (41,9%). Tuổi trung bình
53,25 tuổi (từ 21 đến 69 tuổi). Nguyên nhân thường
gặp nhất là tai nạn sinh hoạt (48,39%). Thời gian
phẫu thuật, lượng máu mất, thời gian nằm viện đều
thấp hơn so với phương pháp mổ hở. 100% bệnh
nhân giảm đau sau mổ, khôi phục hoàn toàn sức cơ,
xuất viện với Frankel E. Tại thời điểm tái khám sau 3
tháng, tất cả bệnh nhân đều phục hồi tốt, không yếu
liệt chi. Kết luận: Phẫu thuật nẹp vít qua da điều trị
gãy nhiều mảnh cột sống ngực – thắt lưng là một kỹ
thuật hiệu quả trong việc nắn chỉnh cột sống, giảm chi
phí điều trị.
Từ khóa:
Gãy cột sống ngực - thắt lưng,
mổ hở, bắt vít qua da, cố định đốt gãy.
1Bệnh viện Thống Nhất
Chịu trách nhiệm chính: Võ Thành Toàn
Email: vothanhtoan1990@yahoo.com
Ngày nhận bài: 27.9.2024
Ngày phản biện khoa học: 6.11.2024
Ngày duyệt bài: 3.12.2024
SUMMARY
TREATMENT OF THORACIC-LUMBAR
VERTEBRATE FRACTURES BY SHORT-
SEGMENT PERCUTANEOUS SCREW PLATING
WITH FIXATION OF THE FRACTURES
Objective: To evaluate the results of treatment
of thoracic-lumbar vertebral fractures by short-
segment percutaneous screw plating with fixation of
the fractures. Material and methods: Prospective
descriptive study of 31 patients with thoracic-lumbar
vertebral fractures underwent short-segment
percutaneous screw fixation at Thong Nhat Hospital
from May 2019 to March 2024. Results: The
proportion of women (58.1%) was higher than that of
men (41.9%). The average age was 53.25 years old
(from 21 to 69 years old). The most common cause
was domestic accidents (48.39%). The duration of
surgery, amount of blood loss, and length of hospital
stay were all lower than with open surgery. 100% of
patients feel less pain after surgery, fully recovered
muscle strength, and were discharged with Frankel
grade E at the time of follow-up examination after 3
months, all patients recovered well, without limb
weakness. Conclusion: Percutaneous screw fixation
for multiple fractures of the thoracolumbar spine is an
effective technique in spinal correction, reducing
treatment costs.
Keywords:
Thoracolumbar spine fracture, open
surgery, percutaneous screw fixation, fracture fixation.
TẠP CHÍ Y häc viÖt nam tẬP 545 - th¸ng 12 - sè 3 - 2024
183
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Chấn thương cột sống ngực - thắt lưng do
nhiều nguyên nhân và cơ chế khác nhau, có thể
để lại di chứng nặng nề nếu không được cấp cứu
kịp thời và điều trị đúng phương pháp. Chỉ định
phẫu thuật cố định đốt sống gãy được đặt ra khi
bệnh nhân (BN) có tình trạng mất vững về cơ
học và/hoặc thần kinh [1].
Các phương pháp phẫu thuật trước đây đều
là mổ hở, cần đường mổ dài, tách cơ cạnh sống
nhiều nhằm bộc lộ vị trí bắt vít gây mất máu
nhiều, thời gian nằm viện kéo dài, dùng thuốc
giảm đau nhiều sau mổ, tổn thương cơ lưng gây
thoái hóa và teo cơ [2].
Ngày nay, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu trong
gãy cột sống ngày càng được ứng dụng nhiều
trên lâm sàng. Phẫu thuật bắt vít chân cung qua
da gần đây được thực hiện ở nhiều bệnh viện
cho BN chấn thương cột sống ngực, thắt lưng và
cho thấy phương pháp bắt vít chân cung qua da
có nhiều ưu điểm như: Mức độ đau sau mổ ít
hơn, ít mất máu, thời gian nằm viện ngắn, ít gây
tổn thương cơ lưng hơn phương pháp mổ hở [2].
Tại bệnh viện chúng tôi, số lượng BN chấn
thương vỡ đốt sống ngực - thắt lưng được phẫu
thuật ngày càng tăng, cho phép chúng tôi tiến
hành nghiên cứu:
“Điều trị gãy thân đốt sống
ngực - thắt lưng bằng phẫu thuật nẹp vít qua da
đoạn ngắn có cố định đốt gãy”
nhằm đánh giá
kết quả điều trị gãy thân đốt sống ngực – thắt
lưng bằng phẫu thuật nẹp vít qua da đoạn ngắn
có cố định đốt gãy.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Thiết kế nghiên cứu. Nghiên cứu tiến
cứu mô tả loạt ca.
2.1.1. Dân số đích.
Các bệnh nhân (BN)
gãy thân đốt sống ngực - thắt lưng tại Bệnh viện
Thống Nhất từ tháng 5 năm 2019 đến tháng 3
năm 2024, được phẫu thuật bằng phương pháp
bắt vít chân cung qua da đoạn ngắn có cố định
đốt gãy.
2.1.2. Tiêu chuẩn chọn mẫu
- BN CTCS có gãy thân sống đơn tầng đoạn
ngực - thắt lưng kiểu gãy A3, A4 theo AO dựa
trên kết quả XQ và CLVT cột sống.
- Được phẫu thuật bắt vít chân cung đoạn
ngắn qua da bao gồm cả đốt gãy.
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ
- BN có bất thường CSTL như thoái hóa, vẹo
cột sống
- Gãy cột sống ngực thắt lưng do bệnh lý.
- BN đa chấn thương, nguy kịch.
- BN không đủ điều kiện phẫu thuật
- Không có đầy đủ hồ sơ nghiên cứu hoặc
mất dấu
2.2. Các bước tiến hành nghiên cứu
trên lâm sàng
2.2.1. Các biến số trước phẫu thuật
a. Lâm sàng.
Thu thập các thông tin BN gồm
tuổi, giới tính, cơ chế chấn thương, thời gian từ
lúc chấn thương đến lúc phẫu thuật, thời gian
nằm viện, đánh giá mưc độ đau, triệu chứng vận
động và cảm giác trước phẫu thuật lần lượt theo
thang điểm VAS, thang điểm đánh giá sức cơ và
phân độ Frankel [4].
b. Hình ảnh học.
Biến số trên phim XQ cột
sống thẳng nghiêng
- Vị trí đốt gãy
- Đo góc Cobb trước phẫu thuật: Kẻ đường
thẳng đi ngang qua mặt phẳng trên của đốt
sống lành trên và mặt phẳng dưới của đốt sống
lành dưới. Kẻ 2 đường vuông góc với 2 đường
trên, góc giao nhau chính là góc Cobb [3].
- Đo góc gù thân đốt sống: Kẻ 2 đường
thẳng đi qua 2 cực trên dưới của thân sống gãy.
Hình 2.1. Góc Cobb bên trái và góc gù thân
đốt sống bên phải [3]
2.2.2. Các biến số trong phẫu thuật.
Các
biến số trong phẫu thuật được quan tâm gồm:
thời gian phẫu thuật (phút), lượng máu mất
(ml), thời gian phơi nhiễm tia xạ (máy chiếu tia
tự đếm - giây).
2.2.3. Các biến số kết quả phẫu thuật
Kết quả lâm sàng
- Đánh giá triệu chứng vận động và cảm giác
theo Frankel so sánh triệu chứng với trước mổ,
ghi nhận các triệu chứng mới xuất hiện.
- Đánh giá mức độ đau lưng theo thang
điểm đau VAS thời điểm sau mổ và 3 tháng sau
phẫu thuật.
Khảo sát hình ảnh học: Đánh giá góc Cobb,
góc gù thân đốt sống và giảm chiều cao cột
trước thân đốt gãy trên phim chụp XQ quy ước,
cách tính tương tự như trước mổ.
Biến chứng
Biến chứng trong mổ:
Đánh giá các biến
chứng trong mổ: Vỡ chân cung, tổn thương
mạch máu lớn trong ổ bụng, chảy máu, tổn
thương thần kinh, rách màng cứng, tràn khí
màng phổi, tràn máu màng phổi.
Tổn thương thành trước thân sống: Do khi
đâm K-wire vào thân sống hoặc lúc bắt vít đẩy
vietnam medical journal n03 - DECEMBER - 2024
184
K-wire ra trước, là biến chứng nguy hiểm, có thể
tổn thương các cấu trúc mạch máu quan trọng,
các tạng trong ổ bụng…
Biến chứng sau mổ:
Đánh giá các biến chứng ngay sau mổ:
- Tổn thương thần kinh: Khám phát hiện
triệu chứng tổn thương thần kinh dựa triệu
chứng vận động và cảm giác theo Frankel xuất
hiện sau phẫu thuật.
- Nhiễm trùng vết mổ: Xuất hiện 1 trong các
triệu chứng: Chảy dịch mủ từ vết mổ hay dẫn
lưu, bất kì dấu hiệu viêm (sưng, nóng, đỏ, đau),
vết thương hở.
- Bất động lâu có liên quan đến việc tăng
nguy cơ biến chứng như loét do tì đè, huyết khối
tĩnh mạch sâu và viêm phổi.
- Đau thần kinh liên sườn.
- Mỏi kim loại, gãy vít, lỏng vít …
Đánh giá kết quả tại thời điểm tái khám (3
tháng sau mổ)
- Đánh giá mức độ đau VAS
- Các biến số về hình ảnh học: Góc Cobb,
góc gù thân đốt sống, mức độ giảm chiều cao
cột sống
- Kết quả chung tại thời điểm tái khám
2.2.4. Quá trình phẫu thuật
- BN được gây mê nội khí quản
- BN nằm sấp trên bàn xuyên tia, kê gối ngực
- Kiểm tra dưới màn hình C-arm chiều trước
sau ghi nhận rõ hình ảnh đốt gãy, hình ảnh chân
cung, cần đảm bảo gai sau nằm giữa hai chân
cung, hai tấm tận thân sống cần bắt vít là 2
đường thẳng song song.
- Đánh dấu xác định vị trí tổn thương bằng
kim trên C - arm hoặc đếm khe liên đốt xác định
vị trí đốt sống gãy qua đó xác định vị trí rạch da.
- Đánh dấu điểm rạch da: Khoảng 1cm so
với bờ ngoài chân cung, hoặc ngay đầu mỏm
ngang. Điểm rạch da có thể nằm phía ngoài hơn
nếu bệnh nhân béo phì, lớp cơ và mỡ nhiều.
- Đâm kim Jamshidi qua điểm rạch da, kiểm
tra dưới C-arm, ghi nhận kim đâm vào bờ ngoài
chân cung hướng 3 giờ đối với chân cung bên
phải và 9 giờ đối với chân cung bên trái.
- Đâm kim Jamshidi vào chân cung từ 20-25
mm, kiểm tra dưới C-arm, đảm bảo kim ở vị trí
bên so với bờ trong chân cung.
- Kiểm tra C-arm theo hướng bên (chú ý khi
kim Jamshidi tới bờ trong chân cung trên phim
C-arm chiều trước sau, khi chuyển sang bình
diện bên cần tới được khoảng giữa chân cung –
thân sống).
- Đâm kim Jamshidi vào thân sống (khoảng
½ bờ sau thân sống).
- Luồn K-wire vào kim Jamshdi, rút kim
Jamshidi và đặt các ống nong.
- Theo hướng dẫn của K-wire và C-arm, bắt
vít vào chân cung, cần chú ý kiểm tra không để
K-wire làm thủng thành trước thân sống.
- Banh nhẹ làm rộng khoảng gian đĩa.
- Khóa nút và tháo dụng cụ.
2.3. Xử lý và phân tích số liệu. Số liệu
được xử lý và phân tích bằng phần mềm Excel
2016 và STATA 14.
III. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
3.1. Đặc điểm dân số nghiên cứu
3.1.1. Tuổi và giới.
Trong nghiên cứu của
chúng tôi, các bệnh nhân có độ tuổi trung bình
là 53,25 ± 15,31 tuổi. Độ tuổi dao động từ 21
đến 69 tuổi. Trong đó, nhóm tuổi trên 60 tuổi,
chiếm tỷ lệ cao nhất với 15 trường hợp
(48,39%); nhóm tuổi 20 – 29 tuổi chiếm tỉ lệ
thấp nhất với 2 trường hợp (6,45%). Độ tuổi
thường gặp nhất là trên 60 tuổi với 15 bệnh
nhân (48.39%). Trong số 31 bệnh nhân được
nghiên cứu, chúng tôi ghi nhận 18 bệnh nhân nữ
(58,06%), 13 bệnh nhân nam (41,94%). Tuổi
trung bình trong nghiên cứu của chúng tôi cao
hơn khi so sánh với nghiên cứu của các tác giả
như Hoàng Thanh Tùng [5], Đồng Quang Tiến
[6] và Bowen Wang [7]. Điều này có thể là do
nghiên cứu của chúng tôi thực hiện tại bệnh viện
Thống Nhất, một bệnh viện chuyên về lão khoa.
Tỉ lệ giới tính của BN trong nghiên cứu ngược lại
với các nghiên cứu trước đây của các tác giả trên
khi nam giới chiếm ưu thế. Lứa tuổi trên 60 trong
nghiên cứu cao hơn so với các nghiên cứu khác.
Ở độ tuổi này, phụ nữ sẽ có mật độ xương thấp
hơn nam giới, do đó những chấn thương mức độ
trung bình cũng có thể dẫn đến gãy cột sống.
3.1.2. Cơ chế chấn thương.
Nguyên nhân
chấn thương do tai nạn sinh hoạt chiếm nhiều
nhất với 15 BN (48,39%); do tai nạn giao thông
10 BN (32,26%) và ít gặp nhất là do tai nạn lao
động với 6 BN (19,35%). Tác giả Hoàng Thanh
Tùng [5] và Đồng Quang Tiến [6] đều có nguyên
nhân tai nạn lao động chiếm tỷ lệ cao nhất.
Những khác biệt về các đặc điểm dịch tễ có thể
đến từ sự khác biệt về các hoạt động văn hóa xã
hội, dẫn đến giảm lao động, giảm tham gia giao
thông so với trước và sau đại dịch Covid.
3.2. Thời gian nằm viện. Trong 31 trường
hợp đã phẫu thuật, thời gian nằm viện trung
bình là 9,84 ngày. Thời gian nằm viện dài nhất là
15 ngày, ngắn nhất 7 ngày. Khi phân tích so
sánh với tác giả Bowen Wang [7], thời gian nằm
viện của chúng tôi tương tự tác giả trên.
3.3. Đặc điểm lâm sàng
3.3.1. Thang điểm VAS
TẠP CHÍ Y häc viÖt nam tẬP 545 - th¸ng 12 - sè 3 - 2024
185
Bảng 3.1. Thang điểm VAS trước và sau mổ
Thời
điểm
Lớn
nhất
Nhỏ
nhất
Trung
bình
Điểm
VAS
Trước mổ
8
3
6,48
Sau mổ
5
1
3,13
Khi so sánh điểm đau VAS trước sau mổ, tất
cả bệnh nhân đều giảm đau sau mổ. Kết quả
này cũng tương tự như của Boren Wang [7]
cũng cho thấy BN đều giảm đau sau mổ (VAS
trước mổ: 8,3 ± 1,8; VAS sau mổ 2,5 ± 1,2). Các
tác giả Việt Nam khác như Nguyễn Ngọc Quyền
[8] với phương pháp mổ mở truyền thống (VAS
trước mổ 7,8 ± 0,7, VAS sau mổ 2,2 ± 1) cũng
cho thấy sự khác biệt trước và sau mổ.
3.3.2. Sức cơ
Bảng 3.2. Sức cơ BN trước và sau mổ
Sức cơ
Tần suất
Trước mổ
0/5
0
1/5
0
2/5
0
3/5
0
4/5
1
5/5
30
Trước mổ, có 30 BN có sức cơ 5/5, 1 yếu hai
chi dưới, sức cơ 4/5. Sau mổ, tất cả BN xuất viện
không yếu liệt chi, sức cơ 5/5. Trường hợp có
yếu vận động, sức cơ chi dưới trước phẫu thuật
4/5. Sau phẫu thuật bắt vít làm cứng qua da, kết
hợp giải ép gián tiếp bằng cách banh rộng đốt
sống, cho sức cơ phục hồi 5/5 vào ngày thứ 2
sau mổ. Seon Ho Park [9], Huiming Yang [10]
lần lượt kết hợp giải áp bản sống và nội soi giải
áp ở các BN có dấu chèn ép thần kinh cũng cho
kết quả tốt. BN phục hồi sức cơ hoàn toàn, cho
thấy kết quả tốt trong việc phẫu thuật các
trường hợp gãy cột sống có dấu chèn ép thần
kinh bằng phương pháp nẹp vít qua da và giải ép
gián tiếp bằng cách banh rộng đốt sống.
3.3.3. Phân độ Frankel
Bảng 3.3. Phân độ Frankel trước và sau mổ
Trước mổ
Sau mổ
Số BN
Tỉ lệ
Số BN
Tỉ lệ
A
0
0
0
0
B
0
0
0
0
C
0
0
0
0
D
1
3,23
0
0
E
30
96,77
31
100
Sau phẫu thuật 100% bệnh nhân xuất viện
với Frankel E. 1 BN nhập viện với Frankel D, sức
cơ 4/5 phục hồi tốt 2 ngày sau phẫu thuật. Mặc
dù chỉ với 1 BN phân độ Frankel D, phục hồi
thành Frankel E sau mổ. Tuy nhiên những
nghiên cứu trên cho thấy được vai trò của phẫu
thuật nẹp vít qua da kèm giải ép gián tiếp trong
việc phục hồi thần kinh ở những BN gãy vỡ nhiều
mảnh thân sống ngực – thắt lưng. Kết quả này
cũng tương tự trong nghiên cứu của Nguyễn
Ngọc Quyền [8] và Bowen Wang [7].
3.3.4. Thời gian phẫu thuật, lượng máu
mất, thời gian phơi nhiễm tia xạ.
Trong
nghiên cứu của chúng tôi, thời gian phẫu thuật
trung bình là 102,42 phút. Thời gian phẫu thuật
ngắn nhất là 60 phút, dài nhất là 160 phút.
Lượng máu mất trung bình là 51.61 ml. Lượng
máu mất nhiều nhất là 90 ml, ít nhất là 30 ml.
Không có trường hợp nào cần phải truyền máu
thêm. Thời gian tiếp xúc tia xạ trung bình là
103,87 giây. Thời gian tiếp xúc ngắn nhất là 80
giây, dài nhất là 150 giây. Các kết quả này trong
nghiên cứu của chúng tôi đều thấp hơn các tác
giả khác như Hoàng Thanh Tùng [9], Bowen
Wang. Phương pháp phẫu thuật bắt vít qua da,
sử dụng đường mổ nhỏ, không cần tách cơ nên
rút ngắn được thời gian phẫu thuật trong giai
đoạn tiếp cận vị trí gãy và không tốn nhiều thời
gian cho giai đoạn khâu da.
3.3.5. Góc Cobb và góc gù thân sống
Bảng 3.4. Góc Cobb, góc gù thân sống
trước và sau mổ
Thời điểm
Lớn
nhất
Nhỏ
nhất
Trung
bình
Góc Cobb
Trước mổ
18
8
13,71
Sau mổ
12
5
9,09
Góc gù thân
sống
Trước mổ
16
9
13,03
Sau mổ
10
5
8,16
Góc Cobb trước phẫu thuật trung bình là
13,71độ, lớn nhất là 18 độ, nhỏ nhất là 8 độ.
Sau mổ góc Cobb trung bình là 9,09 độ, lớn nhất
là 12 độ, nhỏ nhất là 5 độ. Không thấy sự khác
biệt so với lúc xuất viện. Kết quả này cũng tương
tự trong nghiên cứu của Bowen Wang [7] và
Đồng Quang Tiến [6]. Điều nay thể hiện sự vững
chắc của hệ thống nẹp vít qua da đoạn ngắn.
3.3.6. Kết quả phẫu thuật thời điểm
xuất viện.
Kết quả phẫu thuật lúc xuất viện có
30 bệnh nhân giảm đau nhiều, không yếu liệt chi
chiếm 96,8%. Hầu hết các BN lúc xuất viện có
giảm đau nhiều, không yếu liệt chi. Điều này là
do BN của chúng tôi có phân độ Frankel E, chỉ có
một BN yếu chi dưới sức cơ 4/5. Mức độ tổn
thương ít hơn nên mức độ phục hồi cao hơn. Mặt
khác tất cả BN chỉ có chấn thương cột sống đơn
độc, không có tổn thương khác đi kèm.
3.3.7. Kết quả tại thời điểm tái khám
sau 3 tháng
a. Mức độ đau.
Điểm đau VAS trung bình lúc
tái khám là 1,29 ± 0,53. Tất cả BN sau mổ đều
trở về nhóm đau nhẹ và có thể trở về với sinh
hoạt hằng ngày. Điểm VAS lúc tái khám tượng tự
vietnam medical journal n03 - DECEMBER - 2024
186
như các tác giả khác Nguyễn Ngọc Quyền [8],
Đồng Quang Tiến [6], Bowen Wang [7]. Mức độ
đau VAS giảm nhiều nhất sau mổ, sau đó giảm
dần theo thời gian.
b. Biến chứng.
Tại thời điểm tái khám sau 3
tháng, tất cả bệnh nhân đều phục hồi tốt. Không
trường hợp nào bị yếu liệt, các bệnh nhân giảm
đau nhiều và đã trở về sinh hoạt bình thường.
IV. KẾT LUẬN
Phẫu thuật nẹp vít qua da điều trị gãy vỡ
nhiều mảnh cột sống ngực – thắt lưng là một kỹ
thuật hiệu quả trong việc nắn chỉnh cột sống,
giúp giảm thời gian phẫu thuật, lượng máu mất,
rút ngắn thời gian nằm viện, qua đó giảm chi phí
điều trị. Tuy nhiên không có sự khác biệt về mức
độ giảm đau giữa phương pháp truyền thống và
bắt vít qua da có thể áp dụng phẫu thuật thường
quy điều trị các trường hợp chấn thương cột
sống có chỉ định.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Hà Kim Trung. Chấn thương cột sống lưng -
thắt lưng. In: Võ Văn Nho, Võ Tấn Sơn, eds. Phẫu
thuật thần kinh. Nxb Y học; 2013:551-560.
2. Nguyễn Thanh Lâm. Phẫu thuật bắt vít qua da
điều trị bệnh nhân chấn thương cột sống ngực
thắt lưng. Luận văn (bác sĩ nội trú). 2017; Đại
học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.
3. Keynan O, Fisher CG, Vaccaro A, et al.
Radiographic measurement parameters in
thoracolumbar fractures: a systematic review and
consensus statement of the spine trauma study
group. Spine. Mar 1 2006;31(5):E156 - 65.
doi:10.1097/01. brs.0000201261.94907.0d
4. Frankel. International standards for neurological
classification of spinal cord injury. American Spine
Injury Association. 2000:1-23.
5. Hoàng Thanh Tùng. Nghiên cứu đặc điểm
thương tổn giải phẫu và kết quả phẫu thuật điều
trị gãy cột sống ngực thấp và thắt lưng không
vững do chấn thương bằng nẹp vít. Luận án tiến
sĩ y học. 2019; Học viện quân Y.
6. Đồng Quang Tiến. Kết quả phẫu thuật điều trị
gãy cột sống đoạn ngực thắt lưng bằng phương
pháp bắt vít qua da tại bệnh viện trung ương Thái
Nguyên. Tạp chí Y học Việt Nam. 04/27 2022;
513 (1) doi: 10.51298/vmj. v513i1.2320
7. Wang B, Fan Y, Dong J, et al. A retrospective
study comparing percutaneous and open pedicle
screw fixation for thoracolumbar fractures with
spinal injuries. Medicine. Sep 2017; 96 (38):
e8104. doi:10.1097/md.0000000000008104
8. Nguyễn Ngọc Quyền. Nghiên cứu điều trị chấn
thương cột sống vùng bản lề ngực – thắt lưng loại
Denis IIB bằng phẫu thuật cố định cấu hình ngắn
kèm ghép xương liên thân đốt. Luận án tiến sĩ y
học. 2020; Viện Y cứu lâm sàng 108.
9. Park SH, Kim SD, Moon BJ, Lee SS, Lee JK.
Short segment percutaneous pedicle screw
fixation after direct spinal canal decompression in
thoracolumbar burst fractures: An alternative
option. Journal of clinical neuroscience: official
journal of the Neurosurgical Society of
Australasia. Jul 2018; 53:48-54. doi:
10.1016/j.jocn.2018.04.039.
10. Yang H, Han D, Li X. Endoscopic
Decompression Combined with Percutaneous
Pedicle Screw Fixation for Treating Thoracolumbar
Burst Fractures with Neurological Deficits:
Technical Note and Early Outcomes. World
neurosurgery. May 2023; 173:e521-e531. doi:
10.1016/j.wneu. 2023.02.088
KHẢO SÁT CHỈ SỐ FIB-4, NAFLD FIBROSIS SCORE
Ở BỆNH NHÂN GAN NHIỄM MỠ CÓ RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA
Phạm Thị Kim Dung1,4, Lê Quang Đức1,
Phạm Bình Nguyên, Nguyễn Công Long2,3
TÓM TẮT47
Mục tiêu: Khảo sát chỉ số FIB-4, NAFLD Fibrosis
score (NFS) và đối chiếu các chỉ số này với Fibroscan
ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ có rối loạn chuyển hóa
(MAFLD). Đối tượng và phương pháp: Bao gồm
1Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hải Dương
2Bệnh viện Bạch Mai
3Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội
4Trường Đại học Y Hà Nội
Chịu trách nhiệm chính: Phạm Thị Kim Dung
Email: giahan22052010@gmail.com
Ngày nhận bài: 24.9.2024
Ngày phản biện khoa học: 4.11.2024
Ngày duyệt bài: 5.12.2024
398 bệnh nhân MAFLD đến khám và điều trị tại Khoa
khám bệnh theo yêu cầu và Trung tâm Tiêu hóa –
Gan mật, Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 12/2023 đến
6/2024. Bệnh nhân được đánh giá chỉ số FIB-4, NFS
và đối chiếu với fibroscan trong dự đoán mức độ xơ
hóa gan. Kết quả: Kết quả nghiên cứu chúng tôi chọn
được 398 bệnh nhân MAFLD thoả mãn tiêu chuẩn
chọn mẫu. Nguyên nhân mắc kèm với MAFLD: 55.8%
đơn thuần, 23.9% kèm VGB, 18.1% kèm rượu, 2.2%
VGC. Tuổi trung bình 48.46 ± 13.12 (18- 83) tuổi. Tỉ
lệ Nam/ Nữ:2.1:1. Đánh giá mức độ xơ hoá gan qua
các chỉ số mức độ xơ hoá nặng và xơ gan FIB4
(9.5%), NFS (7.3%), Fibroscan (14.3 %). Có Mối
tương quan tốt giữa FIB4,NFS và Fibroscan về độ xơ
hoá theo từng nhóm nguyên nhân mắc kèm: MAFLD
đơn thuần với Kappa=0.576 và 7.4 (p<0.01); MAFLD
kèm rượu với Kappa= 0.657 và 0.683 (p<0.01);