Luận án tiến sĩ Y học: Đánh giá kết quả điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ bằng phẫu thuật nội soi cắt thùy phổi và nạo hạch

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ Y TẾ

ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH



TRẦN MINH BẢO LUÂN

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ

UNG THƯ PHỔI KHÔNG TẾ BÀO NHỎ BẰNG

PHẪU THUẬT NỘI SOI CẮT THÙY PHỔI VÀ NẠO HẠCH

LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC

TP.HỒ CHÍ MINH - Năm 2018

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ Y TẾ

ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH



TRẦN MINH BẢO LUÂN

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ

UNG THƯ PHỔI KHÔNG TẾ BÀO NHỎ BẰNG

PHẪU THUẬT NỘI SOI CẮT THÙY PHỔI VÀ NẠO HẠCH

NGÀNH: NGOẠI LỒNG NGỰC

MÃ SỐ: 62720124

LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

1. PGS.TS. NGUYỄN HOÀI NAM

2. PGS.TS. NGUYỄN TRUNG TÍN

TP.HỒ CHÍ MINH - Năm 2018

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu nêu

trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công

trình nào khác.

Tác giả luận án

TRẦN MINH BẢO LUÂN

MỤC LỤC

TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC THUẬT NGỮ ANH – VIỆT DANH MỤC CÁC BẢNG DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ DANH MỤC CÁC HÌNH

Trang

ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................................ 1

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU

1.1 Vai trò CLVT trong chẩn đoán UTP và đánh giá hạch trung thất ................... 3

1.2 Bản đồ hạch rốn phổi và trung thất ................................................................ 14

1.3 Điều trị bằng phẫu thuật nội soi lồng ngực .................................................... 17

1.4 Quan điểm hiện nay về phẫu thuật nạo hạch ................................................. 19

1.5 Kỹ thuật PT nạo hạch hệ thống qua NSLN .................................................... 24

1.6 Tai biến và biến chứng của PT NSLN ............................................................ 28

1.7 Điều trị hỗ trợ sau phẫu thuật ......................................................................... 31

1.8 Kết quả PT NSLN cắt thùy phổi và nạo hạch ................................................. 35

1.9. Nghiên cứu PT NSLN điều trị ung thư phổi tại Việt Nam ........................... 38

CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1 Đối tượng nghiên cứu .................................................................................... 39

2.2 Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 40

2.3 Các bước tiến hành nghiên cứu ....................................................................... 40

2.4 Các bước tiến hành phẫu thuật ........................................................................ 41

2.5 Chăm sóc và điều trị sau phẫu thuật ............................................................... 47

2.6 Các biến số theo mục tiêu nghiên cứu ............................................................ 49

2.7 Thu thập và xử lý số liệu ................................................................................. 56

2.8 Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu ................................................................... 57

2.9 Quy trình nghiên cứu ...................................................................................... 58

CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

3.1 Đặc điểm nhóm nghiên cứu ........................................................................... 59

3.2 Đặc điểm cận lâm sàng .................................................................................. 60

3.3 Kết quả sớm phẫu thuật nội soi lồng ngực ..................................................... 66

3.4 Các yếu tố liên quan đến kết quả sớm PT NSLN .......................................... 71

3.5 Khả năng nạo hạch của PT NSLN và giá trị CLVT ..........................................

tiên đoán khả năng nạo hạch .......................................................... 77

3.6 Kết quả dài hạn của PT nội soi lồng ngực ..................................................... 83

CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN

4.1 Đặc điểm nhóm bệnh nhân nghiên cứu .......................................................... 91

4.2 Đặc điểm về tính chất khối u phổi trên CLVT ............................................... 92

4.3 Kết quả sớm của phẫu thuật nội soi lồng ngực .............................................. 96

4.4 Khả năng nạo hạch của PT NSLN và giá trị CLVT ..........................................

tiên đoán khả năng nạo hạch ......................................................... 107

4.5 Kết quả dài hạn của PT NSLN cắt thùy phổi và nạo hạch ........................... 114

HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU .................................................................... 127

KẾT LUẬN ....................................................................................................... 128

KIẾN NGHỊ ...................................................................................................... 130

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

PHỤ LỤC 1. BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU

PHỤ LỤC 2. BẢN THÔNG TIN DÀNH CHO ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

PHỤ LỤC 3. ASA – VAS – KARNOFSKY PHỤ LỤC 4. TNM 7TH và TNM 8TH

PHỤ LỤC 5. DANH SÁCH BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU

PHỤ LỤC 6. CHẤP THUẬN CỦA HỘI ĐỒNG ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN

CỨU Y SINH HỌC ĐẠI HỌC Y DƯỢC TP HỒ CHÍ MINH

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Chữ đầy đủ

BN Bệnh nhân

BV Bệnh viện

CLVT Cắt lớp vi tính

DLMP Dẫn lưu màng phổi

ĐLC Độ lệch chuẩn

ĐM Động mạch

GPB Giải phẫu bệnh

KTC Khoảng tin cậy

NĐĐ Nốt đơn độc

NSLN Nội soi lồng ngực

PT Phẫu thuật

PTNS Phẫu thuật nội soi

PQ Phế quản

ST Sinh thiết

TB Tế bào

TBN Tế bào nhỏ

TM Tĩnh mạch

TPHCM Thành phố Hồ Chí Minh

UTBM Ung thư biểu mô

UTP Ung thư phổi

DANH MỤC CÁC THUẬT NGỮ ANH – VIỆT

Thuật ngữ tiếng Anh Chữ viết tắt Thuật ngữ tiếng Việt

ACOSOG Hội phẫu thuật ung thư Hoa kỳ The American College of Surgeons Oncology Group

ALK Anaplastic Lymphoma Kinase Tái sắp xếp của thụ thể tyrosine kinase ALK

AJCC Ủy ban ung thư Hoa kỳ American Joint Committee for Cancer

ASA American Society of Anesthesiologist Hiệp hội gây mê hồi sức Hoa Kỳ

ATS The American Thoracic Society Hội phẫu thuật Lồng ngực Hoa Kỳ

thuật Lồng ngực Britain Thoracic Society BTS Hội phẫu vương quốc Anh

COPD Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính Chronic Obstruction Pulmonary Disease

CT scan Chụp cắt lớp vi tính đa lớp cắt Computer Tomography Multislice Scanner

EGFR Thụ thể tăng trưởng thượng bì Epidermal Growth Factor Receptor

ESTS The European Society of Thoracic Surgeons Hội phẫu thuật Lồng ngực Châu Âu

Hazard Ratio HR

Hounsfield Unit HU Đơn vị Hounsfield

IASLC International Association for the Study of Lung Cancer Hiệp hội nghiên cứu ung thư Quốc tế

Lymph node dissecsion LND Phẫu thuật nạo hạch

Lymph node sampling LNS Phẫu thuật lấy mẫu hạch

Magnetic Resonance Imaging MRI Chụp cộng hưởng từ

NCCN National Comprehensive Cancer Network Mạng lưới phòng chống ung thư quốc gia Hoa Kỳ

PET-CT Cắt lớp vi tính phát xạ Positron

Positron Emission Tomography-Computed Tomography

Odds Ratio OR

Stappler Máy khâu cắt tự động

Tyrosine Kynase Inhibitor TKI Chất ức chế Tyrosine kynase

Hệ thống phân loại giai đoạn ung thư Giai đoạn TNM trên lâm sàng Tumor – Lymph Node – Metastasis Clinical TNM TNM cTNM

UICC Union for International Cancer Control Hiệp hội Phòng chống Ung thư Quốc tế

Visual Analog Score VAS

VATS

Video assisted thoracoscopic surgery Completely VATS cVATS

VEGF Thang điểm đánh giá mức độ đau PTNS lồng ngực với sự trợ giúp màn hình video PTNS lồng ngực hoàn toàn Yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu

Vascular Endothelial Growth Factor

DANH MỤC CÁC BẢNG

Trang

Bảng 1.1: Kết quả cắt thùy phổi bằng phẫu thuật nội soi lồng ngực .................... 37

Bảng 3.1: Tỷ lệ phân bố giới tính theo độ tuổi .................................................... 59

Bảng 3.2: Tiền sử bệnh, bệnh kèm theo và thói quen hút thuốc lá ...................... 60

Bảng 3.3: Vị trí khối u phổi ................................................................................. 60

Bảng 3.4: Đặc điểm của khối u phổi trên CLVT cản quang ................................ 61

Bảng 3.5: Vị trí các nhóm hạch trên CLVT cản quang ....................................... 62

Bảng 3.6: Kích thước hạch trên CLVT cản quang ............................................... 63

Bảng 3.7: Hạch nghi ngờ di căn trên CLVT cản quang ....................................... 64

Bảng 3.8: Giai đoạn ung thư phổi trên CLVT cản quang .................................... 64

Bảng 3.9: Kết quả nội soi phế quản theo vị trí khối u phổi ................................. 65

Bảng 3.10: Kết quả ST xuyên thành ngực dưới hướng dẫn CLVT ..................... 65

Bảng 3.11: Đặc điểm chung của phẫu thuật ......................................................... 66

Bảng 3.12: Các vị trí hạch được PT nạo hạch hệ thống theo từng thùy phổi ....... 67

Bảng 3.13: Khả năng nạo hạch của PT NSLN ..................................................... 68

Bảng 3.14: Thời gian phẫu thuật và lượng máu mất ............................................ 68

Bảng 3.15: Thời gian dẫn lưu màng phổi và nằm viện ........................................ 68

Bảng 3.16: Biến chứng và mức độ đau sau phẫu thuật ........................................ 69

Bảng 3.17: Giải phẫu bệnh khối u và các chặng hạch sau phẫu thuật ................. 69

Bảng 3.18: Tỷ lệ giai đoạn ung thư phổi sau phẫu thuật ..................................... 70

Bảng 3.19: So sánh tai biến trong mổ giữa các vị trí hạch được phẫu thuật ....... 71

Bảng 3.20: So sánh chuyển PTNS hỗ trợ hay PT mở ngực .....................................

giữa các vị trí hạch được phẫu thuật ................................................. 72

Bảng 3.21: Lượng máu mất trong mổ theo số vị trí hạch được PT nạo vét ......... 73

Bảng 3.22: Lượng máu mất trong mổ theo tình trạng dính phổi ......................... 73

Bảng 3.23: Lượng máu mất trong mổ và tình trạng rãnh liên thùy phổi ............. 74

Bảng 3.24: Mức độ đau sau mổ theo số vị trí hạch được phẫu thuật ................... 74

Bảng 3.25: Mức độ đau sau mổ theo tình trạng dính phổi ................................... 75

Bảng 3.26: Mức độ đau sau mổ theo tình trạng rãnh liên thùy phổi .................... 75

Bảng 3.27: Mức độ đau sau mổ và chiều dài vết mổ nhỏ .................................... 75

Bảng 3.28: Các yếu tố liên quan đến biến chứng sau mổ .................................... 76

Bảng 3.29: Độ chính xác của CLVT trong định giai đoạn ung thư phổi ............. 77

Bảng 3.30: Khả năng PT nạo hạch theo các vị trí trong mổ và trên CLVT ......... 77

Bảng 3.31: Khả năng PT nạo hạch theo vị trí hạch tìm thấy trong mổ ................. 78

Bảng 3.32: Khả năng PT nạo hạch theo vị trí hạch thấy được trên CLVT ........... 79

Bảng 3.33: Khả năng PT nạo hạch theo kích thước hạch trong mổ ..................... 80

Bảng 3.34: Khả năng PT nạo hạch theo kích thước hạch trên CLVT .................. 80

Bảng 3.35: Khả năng PT nạo hạch của hạch di căn trên mô bệnh học ................ 80

Bảng 3.36: Khả năng PT nạo hạch các vị trí hạch di căn trên mô bệnh học ........ 81

Bảng 3.37: Khả năng PT nạo hạch của hạch nghi ngờ di căn trên CLVT ............ 82

Bảng 3.38: Khả năng PT nạo hạch của hạch nghi ngờ di căn ...................................

trên CLVT theo từng vị trí hạch ........................................................ 82

Bảng 3.39: Tổng hợp các biến cố tái phát, di căn và tử vong .............................. 83

Bảng 3.40: Thời gian sống thêm toàn bộ ............................................................. 84

Bảng 3.41: Thời gian sống thêm toàn bộ theo giai đoạn ung thư phổi ................ 85

Bảng 3.42: Thời gian sống thêm toàn bộ theo khả năng PT nạo hạch ................ 86

Bảng 3.43: Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian sống thêm toàn bộ ................... 87

Bảng 3.44: Thời gian sống thêm không bệnh ...................................................... 88

Bảng 3.45: Thời gian sống thêm không bệnh theo giai đoạn ung thư phổi ......... 88

Bảng 3.46: Thời gian sống thêm không bệnh theo khả năng PT nạo hạch .......... 89

Bảng 3.47: Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian sống thêm không bệnh ............ 90

Bảng 4.1: Tổng hợp thời gian phẫu thuật của các tác giả .................................... 96

Bảng 4.2: Tổng hợp lượng máu mất của các tác giả ............................................ 97

Bảng 4.3: Tổng hợp số trocar và chiều dài vết mổ trong các nghiên cứu ............ 98

Bảng 4.4: Tỷ lệ chuyển mổ mở của một số tác giả ............................................ 100

Bảng 4.5: Tổng hợp thời gian dẫn lưu màng phổi của nhiều tác giả ................. 101

Bảng 4.6: So sánh thời gian nằm viện sau mổ trong một số báo cáo ................ 104

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Trang

Biểu đồ 3.1: Triệu chứng lâm sàng ...................................................................... 59

Biểu đồ 3.2: Kết quả chung của PT NSLN cắt thùy phổi và nạo hạch ................. 70

Biểu đồ 3.3: Tương quan lượng máu mất và thời gian phẫu thuật ...................... 73

Biểu đồ 3.4: Tương quan mức độ đau sau mổ và thời gian phẫu thuật ............... 74

Biểu đồ 3.5: Vị trí di căn xa ................................................................................. 84

Biểu đồ 3.6: Thời gian sống thêm toàn bộ ........................................................... 84

Biểu đổ 3.7: Thời gian sống thêm toàn bộ theo giai đoạn ung thư phổi .............. 85

Biểu đồ 3.8: Thời gian sống thêm toàn bộ theo khả năng PT lấy hết hạch ......... 86

Biểu đồ 3.9: Kaplan Meier về thời gian sống không bệnh .................................. 88

Biểu đồ 3.10: Thời gian sống thêm không bệnh theo giai đoạn ung thư phổi ..... 89

Biểu đồ 3.11: Thời gian sống thêm không bệnh theo khả năng PT nạo hạch ..... 89

DANH MỤC CÁC HÌNH

Trang

Hình 1.1: Nốt phổi với hình dạng bất thường trên CLVT ..................................... 5

Hình 1.2: Hình CLVT của ung thư biểu mô tế bào vảy ......................................... 5

Hình 1.3: Hình CLVT của ung thư biều mô tuyến ................................................ 5

Hình 1.4: Hình CLVT của ung thư phổi với dạng vôi hóa không điển hình ......... 6

Hình 1.5: Hình CLVT của ung thư phổi với vôi hóa dạng lấm chấm ................... 6

Hình 1.6: Hình CLVT của hạch nhóm 4 bên phải và nhóm 6 bên trái ................ 10

Hình 1.7: Hình CLVT của hạch nhóm 7 và nhóm 10 .......................................... 11

Hình 1.8: Bảng phân bố 14 vị trí nhóm hạch trong lồng ngực theo UICC .......... 14

Hình 1.9: Giới hạn hạch chặng N2 dưới ngã ba khí phế quản .............................. 15

Hình 1.10: Ranh giới giải phẫu hạch chặng N1 và chặng N2 ............................... 15

Hình 1.11: Tỷ lệ các nhóm hạch di căn cho từng thùy phổi ung thư ................... 16

Hình 1.12: Nạo hạch nhóm 2, 4 bên phải ............................................................. 25

Hình 1.13: Nạo hạch nhóm 7 bên phải .................................................................. 27

Hình 1.14: Nạo hạch nhóm 7 bên trái .................................................................. 27

Hình 1.15: Nạo hạch nhóm 8,9 ............................................................................ 28

Hình 1.16: Nạo hạch nhóm 10 ............................................................................. 28

Hình 2.1: Tư thế bệnh nhân trong phẫu thuật ...................................................... 42

Hình 2.2: Vị trí vết mổ nhỏ và trocar ................................................................... 43

Hình 2.3: Chiều dài vết mổ nhỏ ........................................................................... 43

Hình 2.4: Cắt dây chằng động mạch .................................................................... 45

Hình 2.5: Nạo hạch nhóm 4 bên trái .................................................................... 45

Hình 2.6 và 2.7: Vị trí vết mổ nhỏ và trocar trong PTNSLN hoàn toàn .............. 46

Hình 2.8 và 2.9: Vị trí vết mổ nhỏ và trocar trong PTNSLN có hỗ trợ ............... 46

Hình 2.10: Hạch nhóm 4 bên phải ....................................................................... 50

Hình 2.11: Hạch nhóm 4 bên trái ......................................................................... 50

Hình 2.12: Thang điểm đánh giá đau VAS .......................................................... 52

(cid:2)(cid:3)T V(cid:4)N (cid:2)(cid:5)

Tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ây, ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i

không t(cid:12) bào nh(cid:13) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n b(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n, v(cid:3)i v(cid:12)t m(cid:8)

dài h(cid:20)n 15cm và banh các x(cid:2)(cid:20)ng s(cid:2)(cid:21)n (cid:4)(cid:19) vào l(cid:22)ng ng(cid:15)c c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i b(cid:16)nh lý và

n(cid:9)o h(cid:9)ch. V(cid:3)i v(cid:12)t m(cid:8) dài và thao tác banh x(cid:2)(cid:20)ng s(cid:2)(cid:21)n nên b(cid:16)nh nhân r(cid:23)t (cid:4)au sau

ph(cid:5)u thu(cid:6)t, th(cid:6)m chí nhi(cid:10)u tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (cid:4)au dai d(cid:24)ng kéo dài dù (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t

tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ó nhi(cid:10)u tháng. Ngày nay, v(cid:3)i s(cid:15) ti(cid:12)n b(cid:25) c(cid:26)a khoa h(cid:27)c k(cid:28) thu(cid:6)t, s(cid:15) ra (cid:4)(cid:21)i c(cid:26)a

h(cid:16) th(cid:29)ng th(cid:23)u kính, camera n(cid:25)i soi, các d(cid:30)ng c(cid:30) ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi, thi(cid:12)t b(cid:11) c(cid:7)t và

khâu ph(cid:8)i t(cid:15) (cid:4)(cid:25)ng (cid:4)ã t(cid:9)o ra k(cid:28) nguyên m(cid:3)i trong ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

N(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n (cid:4)(cid:31)u tiên b(cid:18)i Jacobaeus n!m 1910 b(cid:17)ng (cid:29)ng soi

c"ng t(cid:9)i b(cid:16)nh vi(cid:16)n Serafimerla sarettet (cid:18) Stockholm [15]. #(cid:12)n n!m 1992, ph(cid:5)u

thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i b(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c l(cid:31)n (cid:4)(cid:31)u tiên (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n

thành công. Ngày nay, nhi(cid:10)u trung tâm trên th(cid:12) gi(cid:3)i (cid:4)ã áp d(cid:30)ng k(cid:28) thu(cid:6)t này. Tuy

nhiên, kh$ n!ng n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) v(cid:10) ph(cid:2)(cid:20)ng di(cid:16)n ung th(cid:2) b(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi so

v(cid:3)i m(cid:18) ng(cid:15)c tiêu chu%n là v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nhi(cid:10)u tác gi$ bàn cãi. M(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ cho

r(cid:17)ng qua n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c ph(cid:5)u tr(cid:2)(cid:21)ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phóng to và quan sát t(cid:29)t h(cid:20)n, chính

(cid:4)i(cid:10)u này giúp xác (cid:4)(cid:11)nh, b(cid:25)c l(cid:25) rõ ràng c(cid:23)u trúc vùng r(cid:29)n ph(cid:8)i và các v(cid:11) trí h(cid:9)ch

trung th(cid:23)t, qua (cid:4)ó k(cid:12)t lu(cid:6)n r(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c n(cid:9)o vét h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19)

h(cid:20)n so v(cid:3)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n [151].Bên c(cid:9)nh (cid:4)ó, c&ng còn nhi(cid:10)u quan

(cid:4)i(cid:19)m v(cid:10) cách th"c ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch nh(cid:2): ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng, n(cid:9)o h(cid:9)ch

ch(cid:27)n l(cid:27)c, n(cid:9)o h(cid:9)ch gi(cid:3)i h(cid:9)n hay ch’ l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch… Vì th(cid:12) ch’ (cid:4)(cid:11)nh áp d(cid:30)ng ph(cid:5)u

thu(cid:6)t n(cid:25)i soi trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13) c&ng ch(cid:2)a (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:29)ng

nh(cid:23)t, nh(cid:2)ng (cid:4)a s(cid:29) các tác gi$ (cid:4)(cid:10)u cho r(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi có th(cid:19) thay th(cid:12) m(cid:18)

ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n trong c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t c!n (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai

(cid:4)o(cid:9)n I và IIA [73], [92]. Tuy nhiên, c&ng có m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ báo cáo th(cid:15)c hi(cid:16)n c(cid:7)t

thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch cho c$ giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA (T2a-b,N2) [114], tác gi$ Kozo

Nakanishi c&ng (cid:4)ã báo cáo th(cid:15)c hi(cid:16)n thành công c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i cho giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA và

t(cid:9)o hình ph(cid:12) qu$n qua n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c sau khi c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i kèm n(cid:9)o h(cid:9)ch. [101]

T(cid:9)i Vi(cid:16)t Nam, PTNS l(cid:22)ng ng(cid:15)c (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ti(cid:12)n hành (cid:4)(cid:31)u tiên vào n!m 1996, t(cid:9)i BV

Bình Dân. K(cid:19) t* (cid:4)ó, PTNS l(cid:22)ng ng(cid:15)c (cid:4)ã áp d(cid:30)ng t(cid:9)i nhi(cid:10)u b(cid:16)nh vi(cid:16)n l(cid:3)n trong c$

n(cid:2)(cid:3)c ta nh(cid:2) BV Ch(cid:14) R(cid:5)y, BV #(cid:9)i h(cid:27)c Y D(cid:2)(cid:14)c TP HCM, BV Ph(cid:9)m Ng(cid:27)c Th(cid:9)ch,

BV Nhân Dân Gia #(cid:11)nh, BV Vi(cid:16)t #"c …[16]

N!m 2008, Gs V!n T(cid:31)n và cs ti(cid:12)n hành ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i v(cid:3)i s(cid:15) tr(cid:14) giúp

c(cid:26)a màn hình video t(cid:9)i BV Bình Dân [19]. Lê Ng(cid:27)c Thành báo cáo m(cid:25)t tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

PTNS hoàn toàn c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i t(cid:9)i BV Vi(cid:16)t #"c. [22]

N!m 2009, PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ti(cid:12)n hành t(cid:9)i BV Ch(cid:14) R(cid:5)y và s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng

b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t hàng n!m ngày càng t!ng lên. [24]

N!m 2010, BV #(cid:9)i h(cid:27)c Y D(cid:2)(cid:14)c TPHCM và BV Ph(cid:9)m Ng(cid:27)c Th(cid:9)ch c&ng (cid:4)ã

th(cid:15)c hi(cid:16)n k(cid:28) thu(cid:6)t này. M+c dù (cid:4)ã có nh/ng báo cáo v(cid:10) PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i (cid:18) n(cid:2)(cid:3)c

ta, nh(cid:2)ng ch(cid:26) y(cid:12)u là c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i, còn v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) n(cid:9)o h(cid:9)ch qua NSLN ch(cid:2)a (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)(cid:10)

c(cid:6)p nhi(cid:10)u. Hi(cid:16)n nay, ch(cid:2)a có công trình nghiên c"u trong n(cid:2)(cid:3)c báo cáo v(cid:10) kh$ n!ng

n(cid:9)o h(cid:9)ch c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c.

Vì v(cid:6)y, câu h(cid:13)i (cid:4)+t ra là khi áp d(cid:30)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c cho nh/ng ch’

(cid:4)(cid:11)nh (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c các tác gi$ trên th(cid:12) gi(cid:3)i (cid:4)(cid:10) c(cid:6)p (cid:4)(cid:12)n (giai (cid:4)o(cid:9)n I, II và IIIA-T2a,N2),

thì kh$ n!ng n(cid:9)o h(cid:9)ch nh(cid:2) th(cid:12) nào? có th(cid:15)c hi(cid:16)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c không? tai bi(cid:12)n, bi(cid:12)n ch"ng

và hi(cid:16)u qu$ c(cid:26)a vi(cid:16)c n(cid:9)o h(cid:9)ch (k(cid:12)t qu$ dài h(cid:9)n) nh(cid:2) th(cid:12) nào?

Trên c(cid:20) s(cid:18) (cid:4)ó, chúng tôi th(cid:15)c hi(cid:16)n nghiên c"u nh(cid:17)m: “(cid:6)ánh giá k(cid:7)t qu(cid:8) (cid:6)i(cid:9)u

tr(cid:10) ung th(cid:11) ph(cid:12)i không t(cid:7) bào nh(cid:13) b(cid:14)ng ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:17)i soi c(cid:18)t thùy ph(cid:12)i và n(cid:19)o

h(cid:19)ch”, v(cid:3)i hai m(cid:30)c tiêu:

1. #ánh giá kh$ n!ng n(cid:9)o h(cid:9)ch c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c và giá tr(cid:11)

c(cid:26)a CLVT ng(cid:15)c c$n quang trong tiên (cid:4)oán kh$ n!ng n(cid:9)o h(cid:9)ch.

2. #ánh giá k(cid:12)t qu$ s(cid:3)m và dài h(cid:9)n c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c c(cid:7)t thùy

ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13).

CH(cid:20)(cid:21)NG 1

T(cid:22)NG QUAN TÀI LI(cid:23)U

1.1.VAI TRÒ C(cid:24)T L(cid:25)P VI TÍNH NG(cid:26)C C(cid:27)N QUANG TRONG CH(cid:28)N

(cid:2)OÁN UNG TH(cid:20) PH(cid:22)I VÀ (cid:2)ÁNH GIÁ H(cid:29)CH TRUNG TH(cid:4)T

CLVT ng(cid:15)c có c$n quang là tiêu chu%n th(cid:2)(cid:21)ng qui (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n cho b(cid:16)nh

nhân nghi ng(cid:21) ung th(cid:2) ph(cid:8)i, cung c(cid:23)p thông tin v(cid:10) kh(cid:29)i u nguyên phát g(cid:22)m: kích

th(cid:2)(cid:3)c, các d(cid:23)u hi(cid:16)u lành tính (canxi hóa, (cid:4)(cid:6)m (cid:4)(cid:25) c(cid:26)a kh(cid:29)i u), t(cid:2)(cid:20)ng quan c(cid:26)a u và

các c(cid:23)u trúc xung quanh, xâm l(cid:23)n c(cid:26)a u vào các c(cid:23)u trúc li(cid:10)n k(cid:10) v(cid:3)i nó. Bên c(cid:9)nh

(cid:4)ó, CLVT còn là ph(cid:2)(cid:20)ng ti(cid:16)n ch%n (cid:4)oán hình $nh t(cid:29)t nh(cid:23)t s(cid:24)n có (cid:4)(cid:19) (cid:4)ánh giá tình

tr(cid:9)ng h(cid:9)ch b(cid:11) di c!n. Khi CLVT ng(cid:15)c (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n luôn c$ n;a b(cid:30)ng trên, có th(cid:19)

th(cid:23)y nh/ng n(cid:29)t di c!n gan và tuy(cid:12)n th(cid:2)(cid:14)ng th(cid:6)n.[67]

1.1.1.CLVT (cid:6)ánh giá tính ch(cid:30)t c(cid:31)a t(cid:12)n th(cid:11)!ng d(cid:19)ng n"t hay kh"i u ph(cid:12)i

M(cid:25)t n(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c ph(cid:8)i th(cid:2)(cid:21)ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)(cid:11)nh ngh

th(cid:23)y trên X quang ng(cid:15)c hay CLVT, mà phù h(cid:14)p v(cid:3)i các tiêu chí sau:

• H’nh $nh t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:29)i rõ ràng.

• #(cid:2)(cid:14)c bao quanh ít nh(cid:23)t là m(cid:25)t ph(cid:31)n b(cid:18)i ph(cid:8)i.

• Có d(cid:9)ng hình c(cid:31)u.

• #(cid:2)(cid:21)ng kính t* 3cm ho+c nh(cid:13) h(cid:20)n.

T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng l(cid:3)n h(cid:20)n 3 cm (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính th(cid:2)(cid:21)ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c g(cid:27)i b(cid:17)ng thu(cid:6)t ng/ "kh(cid:29)i -

mass". Giá tr(cid:11) ng(cid:2)>ng 3cm này c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng (cid:4)(cid:19) phân bi(cid:16)t m(cid:25)t kh(cid:29)i ung th(cid:2)

t(cid:9)i ch(cid:8) T1 ((cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính 3 cm ho+c ít h(cid:20)n ) v(cid:3)i m(cid:25)t ung th(cid:2) T2 (h(cid:20)n 3 cm).

Ch%n (cid:4)oán phân bi(cid:16)t c(cid:26)a m(cid:25)t n(cid:29)t ph(cid:8)i (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c r(cid:23)t (cid:4)a d(cid:9)ng. Nh/ng b(cid:16)nh nhân

v(cid:3)i m(cid:25)t n(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c, phim ng(cid:15)c th(cid:24)ng và ch(cid:30)p c(cid:7)t l(cid:3)p vi tính (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng (cid:4)(cid:19) xác

(cid:4)(cid:11)nh (1) (cid:4)+c (cid:4)i(cid:19)m hình thái; (2) M(cid:6)t (cid:4)(cid:25) (vôi hoá, m>, ho+c t!ng quang); và (3) t(cid:29)c

(cid:4)(cid:25) t!ng tr(cid:2)(cid:18)ng.

(cid:2)#c (cid:6)i$m hình thái

V(cid:10) trí :

Kho$ng 2/3 s(cid:29) tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2) ph(cid:8)i x$y ra (cid:18) thùy trên và bên ph$i. 60%

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2) ph(cid:8)i có bi(cid:19)u hi(cid:16)n nh(cid:2) m(cid:25)t n(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nhìn th(cid:23)y (cid:18) ngo(cid:9)i

vi ph(cid:8)i; ch’ có 10% có th(cid:19) nhìn th(cid:23)y (cid:18) m(cid:25)t ph(cid:31)n ba gi/a c(cid:26)a ph(cid:8)i. Hình $nh u di c!n

d(cid:2)(cid:3)i d(cid:9)ng n(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c có xu h(cid:2)(cid:3)ng n(cid:17)m (cid:18) 1/3 ngoài c(cid:26)a ph(cid:8)i ho+c d(cid:2)(cid:3)i màng

ph(cid:8)i. 2/3 các t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng di c!n x$y ra (cid:18) thùy d(cid:2)(cid:3)i.

Kích th(cid:11)%c:

Trên CLVT các n(cid:29)t m(cid:21) th(cid:2)(cid:21)ng bi(cid:19)u hi(cid:16)n d(cid:2)(cid:3)i 3 d(cid:9)ng: n(cid:29)t (cid:4)+c hoàn toàn, n(cid:29)t

bán (cid:4)+c và n(cid:29)t kính m(cid:21). Khuy(cid:12)n cáo khi (cid:4)o kích th(cid:2)(cid:3)c u nên l(cid:23)y c$ ph(cid:31)n (cid:4)+c và

ph(cid:31)n kính m(cid:21) ((cid:4)o (cid:18) c;a s(cid:8) ph(cid:8)i). [49]

Kh$ n!ng ung th(cid:2) là kho$ng 35% (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i m(cid:25)t n(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính 0,5-1cm,

50% (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i m(cid:25)t n(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính 1 - 2cm , và h(cid:20)n 85% cho m(cid:25)t n(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n

(cid:4)(cid:25)c h(cid:20)n 2 cm (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính, 97% (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i kh(cid:29)i (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính l(cid:3)n h(cid:20)n 3cm.

Hình thái b&

X quang ng(cid:15)c th(cid:24)ng không cho phép (cid:4)ánh giá b(cid:21) c(cid:26)a m(cid:25)t n(cid:29)t ph(cid:8)i v(cid:3)i (cid:4)(cid:25) chính

xác nh(cid:2) CLVT, bi(cid:19)u hi(cid:16)n ác tính th(cid:2)(cid:21)ng có d(cid:9)ng b(cid:21) không rõ ràng, không liên t(cid:30)c

ho+c tua gai. Trên CLVT, t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng lành tính có xu h(cid:2)(cid:3)ng có b(cid:21) m(cid:11)n, rõ nét. G(cid:31)n

90% các n(cid:29)t có b(cid:21) không rõ ràng ho+c tua gai là ác tính; ch’ có 20% các n(cid:29)t có b(cid:21)

rõ ràng là ác tính. Các nguyên nhân ác tính có hình $nh là m(cid:25)t n(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c v(cid:3)i b(cid:21) rõ

nét th(cid:2)(cid:21)ng là n(cid:29)t di c!n ho+c kh(cid:29)i u carcinoid.

Ngoài ra, ung th(cid:2) có th(cid:19) cho hình $nh "lá c(cid:21) màng ph(cid:8)i" ho+c "(cid:4)uôi màng

ph(cid:8)i", là hình $nh m(cid:25)t (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng c$n quang n(cid:29)i t* b(cid:21) n(cid:29)t ph(cid:8)i (cid:4)(cid:12)n b(cid:10) m+t màng ph(cid:8)i.

#uôi này, có th(cid:19) là t* m(cid:25)t vài mm (cid:4)(cid:12)n vài cm chi(cid:10)u dài, th(cid:2)(cid:21)ng th(cid:23)y kèm theo tua

gai. T(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) v(cid:3)i tua gai, nó ph$n ánh s(cid:15) hi(cid:16)n di(cid:16)n c(cid:26)a x(cid:20) hóa, và th(cid:2)(cid:21)ng g(cid:7)n li(cid:10)n

v(cid:3)i m(cid:25)t s(cid:15) co kéo màng ph(cid:8)i t(cid:9)ng. Hình $nh b(cid:21) tua gai g(cid:14)i ý b(cid:16)nh ác tính nhi(cid:10)u h(cid:20)n

so v(cid:3)i lá c(cid:21) màng ph(cid:8)i.

Hình dáng

UTP có xu h(cid:2)(cid:3)ng b(cid:23)t th(cid:2)(cid:21)ng v(cid:10) hình d(cid:9)ng, chia nhi(cid:10)u thùy, ho+c hình (cid:4)a cung.

Hình (cid:8)nh ph(cid:7) qu(cid:8)n h!i và d(cid:19)ng gi(cid:8) hang:

Hình $nh ph(cid:12) qu$n h(cid:20)i th(cid:2)(cid:21)ng th(cid:23)y trong nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2) bi(cid:19)u hi(cid:16)n

nh(cid:2) n(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c ph(cid:8)i (25 – 65% tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p). D(cid:23)u hi(cid:16)u này (cid:4)a ph(cid:31)n (cid:4)i(cid:19)n hình cho

ung th(cid:2) tuy(cid:12)n ho+c ung th(cid:2) ph(cid:12) qu$n ph(cid:12) nang c(cid:26)a ph(cid:8)i. Hình $nh ph(cid:12) qu$n h(cid:20)i

h(cid:2)(cid:21)ng ít ph th h(cid:8) bi(cid:12)n tro ong các t(cid:8)n n th(cid:2)(cid:20)ng là ành tính, c ó th(cid:19) th(cid:23)y trong quá t trình phát

tr i(cid:19)n và t(cid:9)o hang c(cid:26)a u n(cid:23)m ph(cid:8) (cid:8)i. Ph(cid:12) qu u$n nh(cid:13) (cid:4)(cid:2) (cid:2)(cid:14)c nhìn th h(cid:23)y trong t g t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng

un ng th(cid:2) th(cid:2)(cid:21) (cid:21)ng là b(cid:11) h hOp, t(cid:7)c ngh hQn, ho+c (cid:4) (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng vi(cid:10)n n m(cid:23)t tròn (cid:4) (cid:4)(cid:10)u.

Ngoài h hình $nh ph h(cid:12) qu$n h(cid:20) (cid:20)i, trong t(cid:8) (cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ác tính còn n có hình $ g $nh nh/ng

ùng sáng d vù d(cid:9)ng bong bóng nh(cid:13), vùng d(cid:9)ng g nang nh(cid:13) (cid:13) có ch"a k khí trong k i kh(cid:29)i u ph(cid:8)i

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c g(cid:27)i là ((cid:4) à gi$ hang) , ho+c hang g nh(cid:13).

(cid:4)uôi

Hình 1 màng p

1.1: N(cid:29)t ph ph(cid:8)i. Hình “Ngu h(cid:8)i v(cid:3)i hìn $nh ph(cid:12) qu u(cid:2)n: Webb nh d(cid:9)ng b(cid:23) u$n h(cid:20)i (cid:4)(cid:2) R. W., Hig (cid:23)t th(cid:2)(cid:21)ng, (cid:2)(cid:14)c th(cid:23)y bê ggins C. B. b(cid:21) t(cid:26)a gai ên trong n(cid:29) , 2015” [15 i và nhi(cid:10)u (cid:29)t ph(cid:8)i. 52] D(cid:19)ng ha ang:

T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20) (cid:20)ng d(cid:9)ng h hang g+p k kho$ng 10 % tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th h(cid:2) ph(cid:8)i, th p h(cid:2)(cid:21)ng g+p

(cid:16)nh nhân u b(cid:16) ung th(cid:2) t(cid:12) bào v$y. K Kho$ng 80 % ung th(cid:2) (cid:2) ph(cid:8)i d(cid:9)ng g hang là t . t(cid:12) bào v$y.

D(cid:9)ng hang D c&ng có th h(cid:19) g+p tron ng ung th(cid:2) (cid:2) t(cid:12) bào l(cid:3)n n và ung th h(cid:2) tuy(cid:12)n, (cid:12) ung th(cid:2) t(cid:12)

Ung th(cid:2) t(cid:12) nh hang dà

bào v$y d(cid:9) ày và khô

(cid:9)ng ông

Hình 1.2: U hang, thàn tròn (cid:4)(cid:10)u

T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ung, t(cid:26)a gai (cid:12) qu$n h(cid:20)i.

ào nh(cid:13) hi(cid:12)m bà m khi t(cid:9)o h hang.

th(cid:2) tuy(cid:12)n d ng tròn (cid:4)(cid:10)u g ph(cid:8)i, có h

d(cid:9)ng hang. T u, b(cid:21) (cid:4)a cu hình $nh ph

Hình ch"a và c h 1.3: Ung t a hang khôn ó (cid:4)uôi màn

52] “Ngu u(cid:2)n: Webb R. W., Hig ggins C. B. , 2015” [1

T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20) (cid:20)ng ác tính h d(cid:9)ng hang g th(cid:2)(cid:21)ng c có thành dà ày, t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20) (cid:20)ng lành tí g ính th(cid:2)(cid:21)ng

ó thành m(cid:13) có (cid:13)ng, tr(cid:20)n lá áng. #(cid:25) dày y c(cid:26)a thành h hang bi(cid:19)u u hi(cid:16)n cho m"c (cid:4)(cid:25) ác n c tính. G(cid:31)n

h(cid:2) 85% d(cid:9) nh (cid:9)ng hang v (cid:3)i thành dà ày h(cid:20)n 15m mm ((cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)o (cid:18) ph(cid:31)n n d(cid:31)y nh(cid:23)t) là ác tính.

N(cid:12)u ph(cid:31)n d(cid:31) N (cid:31)y nh(cid:23)t nh(cid:13) (cid:13) h(cid:20)n 5mm m th(cid:2)(cid:21)ng là à lành tính. . 75% d(cid:9)ng g hang v(cid:3)i 5 thành t* 5

– 15mm là l lành tính. N N(cid:12)u (cid:4)(cid:25) dày y c(cid:26)a thành h nh(cid:13) h(cid:20)n 1mm r(cid:23)t h hi(cid:12)m khi ác y c tính. Tuy

nh hiên, t(cid:8)n th h(cid:2)(cid:20)ng d(cid:9)n ng nang v(cid:3)i i thành mõ õng hi(cid:12)m k khi g+p tron ng ung th(cid:2) n (cid:2) ph(cid:12) qu$n

h(cid:12) nang ha ph ay di c!n.

(cid:2)(cid:16)m (cid:6)(cid:17)

H(cid:16) s(cid:29) (cid:4)(cid:6) (cid:6)m (cid:4)(cid:25) c(cid:26)a m(cid:25)t n(cid:29)t p ph(cid:8)i (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25) (cid:25)c là th(cid:2)(cid:3)c c (cid:4)o m(cid:6)t (cid:4) (cid:4)(cid:25) electron o c(cid:26)a nó so

c(cid:26)a n(cid:2)(cid:3)c, (cid:3)i (cid:4)(cid:6)m (cid:4)(cid:25) v(cid:3) bi(cid:19)u diWn b(cid:17)ng (cid:4)(cid:20)n v(cid:11) Hounsf field (HU) . Không k m khí có (cid:4)(cid:6)m

(cid:25) th(cid:23)p nh(cid:23) (cid:4)(cid:25) (cid:23)t, ti(cid:12)p theo o là m>, tro ong khi can nxi và x(cid:2)(cid:20) (cid:20)ng có (cid:4)(cid:6)m m (cid:4)(cid:25) cao. H ó Hình $nh có

m> trong n(cid:29) m (cid:29)t là g(cid:14)i ý c c(cid:26)a m(cid:25)t ha amartoma. Vôi có th(cid:19) (cid:19) có m+t ch h(cid:26) y(cid:12)u (cid:18) cá h ác n(cid:29)t lành

tín nh, m+c dù ù n(cid:29)t ác tín nh hi(cid:12)m hoi i có th(cid:19) hi(cid:19) (cid:19)n th(cid:11) vôi h hóa.

Vôi hóa

Vôi hóa th(cid:2)(cid:21)ng g(cid:14) (cid:14)i ý (cid:4)(cid:12)n m m(cid:25)t t(cid:8)n th(cid:2) (cid:2)(cid:20)ng lành tính, có cá ác d(cid:9)ng vô (cid:2) ôi hóa nh(cid:2)

au: lan to$ sa (vôi hóa (cid:4) (cid:4)(cid:22)ng nh(cid:23)t) ), vôi hóa trung tâm, , vôi hóa d d(cid:9)ng vòng g tròn (cid:4)(cid:22)ng

". âm hay vôi tâ hóa d(cid:9)ng "b(cid:13)ng ngô

Tuy nhiê ên, m(cid:25)t s(cid:29) d(cid:9)ng vôi h hóa không g(cid:14)i ý c(cid:26)a m(cid:25)t t(cid:8)n th h(cid:2)(cid:20)ng lành h tính nh(cid:2):

(cid:4)(cid:11)nh hình, (cid:9)ng l(cid:2)(cid:3)i, c d(cid:9) có d(cid:23)u l(cid:23)m ch(cid:23)m, vô ho+c vôi h hóa l(cid:6)p d(cid:11) (cid:4) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nhìn th(cid:23)y trong g

v(cid:3)i vôi

d(cid:9)ng

ng th(cid:2) ph(cid:8)i v m ch(cid:23)m.

Hình vôi h

1.4: Ung th óa không (cid:4)i

h(cid:2) ph(cid:8)i v(cid:3)i i(cid:19)n hình.

các n(cid:29)t ác tính. ho$ng 6% kh

H Hình 1.5: Un óa d(cid:9)ng l(cid:23)m hó [138] ark, 2017”

“Ngu(cid:2)n n: Paul Sta

N"t không vôi hoá: (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phân lo(cid:9)i thành kính m(cid:21), m(cid:25)t ph(cid:31)n (cid:4)+c (bán (cid:4)+c, hZn

h(cid:14)p), ho+c (cid:4)+c hoàn toàn.

• N(cid:29)t g(cid:22)m ch(cid:26) y(cid:12)u là các m+t m(cid:21) d(cid:9)ng kính m(cid:21) có th(cid:19) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nhìn th(cid:23)y trong

t!ng s$n ph(cid:12) nang không (cid:4)i(cid:19)n hình (th(cid:2)(cid:21)ng có (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính \5 mm) ho+c ung th(cid:2)

bi(cid:19)u mô ph(cid:12) qu$n ph(cid:12) nang (th(cid:2)(cid:21)ng có (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính> 5 mm). Ung th(cid:2) ph(cid:12) qu$n ph(cid:12)

nang c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c g(cid:27)i là ung th(cid:2) tuy(cid:12)n t(cid:9)i chZ.

• Nhi(cid:10)u n(cid:29)t (cid:4)+c hoàn toàn có th(cid:19) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nhìn th(cid:23)y trong ung th(cid:2) tuy(cid:12)n lo(cid:9)i hZn

h(cid:14)p, còn (cid:4)(cid:2)(cid:14)c g(cid:27)i là ung th(cid:2) tuy(cid:12)n xâm l(cid:23)n t(cid:29)i thi(cid:19)u.

#+c tính này t(cid:2)(cid:20)ng quan m(cid:9)nh mQ v(cid:3)i m(cid:25)t h(cid:16) th(cid:29)ng phân lo(cid:9)i b(cid:16)nh lý g(cid:27)i là

phân lo(cid:19)i Noguchi: T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng d(cid:9)ng kính m(cid:21) \5 mm (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính th(cid:2)(cid:21)ng (cid:4)(cid:9)i di(cid:16)n

cho t!ng s$n ph(cid:12) nang không (cid:4)i(cid:19)n hình, t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng kính m(cid:21) t* 5 (cid:4)(cid:12)n 10 mm (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng

kính nghi ng(cid:21) có th(cid:19) ung th(cid:2) ph(cid:12) qu$n ph(cid:12) nang, và m(cid:25)t s(cid:29) t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng d(cid:9)ng (cid:4)+ccó

th(cid:19) (cid:4)(cid:9)i di(cid:16)n cho ki(cid:19)u ung th(cid:2) tuy(cid:12)n hZn h(cid:14)p.

(cid:2)(cid:17) t’ng quang:

Ung th(cid:2) ph(cid:8)i có xu h(cid:2)(cid:3)ng t!ng quang sau tiêm thu(cid:29)c c$n quang h(cid:20)n các n(cid:29)t

lành tính. T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ung th(cid:2) t!ng t* 14 (cid:4)(cid:12)n 165 (cid:4)(cid:20)n v(cid:11) hounsfield (trung bình 38

HU) và t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng lành tính có th(cid:19) thay (cid:4)(cid:8)i t* -20 (cid:4)(cid:12)n 96 HU (trung bình 10 HU).

Ch(cid:27)n ng(cid:2)>ng t!ng quang là 15 HU ho+c h(cid:20)n (cid:4)(cid:19) (cid:4)ánh giá tính ch(cid:23)t ác tính, (cid:4)(cid:25) nh(cid:9)y

98%, (cid:4)(cid:25) chuyên bi(cid:16)t 58%, (cid:4)(cid:25) chính xác 77%.

T"c (cid:6)(cid:17) phát tri$n:

Nh/ng t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ác tính có xu h(cid:2)(cid:3)ng c(cid:31)n có m(cid:25)t th(cid:21)i gian nh(cid:23)t (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:19) t!ng

g(cid:23)p (cid:4)ôi (th(cid:21)i gian c(cid:31)n thi(cid:12)t cho các t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng t!ng g(cid:23)p (cid:4)ôi kh(cid:29)i l(cid:2)(cid:14)ng c(cid:26)a nó) gi/a

30 và 480 ngày (1 – 16 tháng), trong khi t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng lành tính th(cid:2)(cid:21)ng có th(cid:21)i gian

t!ng g(cid:23)p (cid:4)ôi ho+c ít h(cid:20)n 30 ngày (m(cid:25)t s(cid:29) nguyên nhân nhiWm trùng) ho+c l(cid:3)n h(cid:20)n

480 ngày (t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng u h(cid:9)t m(cid:9)n tính) . Tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ngo(cid:9)i l(cid:16) cho quy t(cid:7)c này có th(cid:19)

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c tìm th(cid:23)y v(cid:3)i ung th(cid:2) bi(cid:19)u mô ph(cid:12) qu$n ph(cid:12) nang có th(cid:21)i gian t!ng g(cid:23)p (cid:4)ôi lên

(cid:4)(cid:12)n 900 ngày.

Ung th(cid:2) ph(cid:8)i phát tri(cid:19)n nhanh nh(cid:23)t là ung th(cid:2) bi(cid:19)u mô t(cid:12) bào nh(cid:13), có th(cid:21)i gian

trung bình 30 ngày (cid:4)(cid:19) t!ng g(cid:23)p (cid:4)ôi. Ung th(cid:2) tuy(cid:12)n có th(cid:21)i gian trung bình (cid:4)(cid:19) t!ng

g(cid:23)p (cid:4)ôi là 180 ngày, trong khi ung th(cid:2) bi(cid:19)u mô t(cid:12) bào v$y có th(cid:21)i gian t!ng g(cid:23)p (cid:4)ôi

t* 90 (cid:4)(cid:12)n 140 ngày.

Tuy nhiên, s; d(cid:30)ng t(cid:29)c (cid:4)(cid:25) t!ng tr(cid:2)(cid:18)ng (cid:4)(cid:19) phân bi(cid:16)t t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng lành hay ác tính

có th(cid:19) dW b(cid:11) sai l(cid:31)m trong m(cid:25)t s(cid:29) tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p:

• S(cid:15) khác bi(cid:16)t nh(cid:13) trong các (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính có th(cid:19) có m(cid:25)t $nh h(cid:2)(cid:18)ng sâu s(cid:7)c v(cid:10)

kh(cid:29)i l(cid:2)(cid:14)ng. #i(cid:10)u này (cid:4)(cid:2)(cid:14)c minh h(cid:27)a b(cid:17)ng công th"c tính th(cid:19) tích c(cid:26)a m(cid:25)t hình c(cid:31)u là [4_] r3 ÷ 3, (cid:4)(cid:9)i di(cid:16)n cho r là bán kính c(cid:26)a n(cid:29)t. M(cid:25)t n(cid:29)t có (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính 1 cm sQ

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)ã t!ng g(cid:23)p (cid:4)ôi kh(cid:29)i l(cid:2)(cid:14)ng n(cid:12)u (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính c(cid:26)a nó t!ng ít nh(cid:23)t là 2,5

mm. N(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c v(cid:3)i (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính 2 cm và 3 sQ (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)ã t!ng g(cid:23)p (cid:4)ôi n(cid:12)u

(cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính c(cid:26)a h(cid:27) t!ng lên 5 và 8 mm. Nh(cid:2) v(cid:6)y, s(cid:15) phát tri(cid:19)n c(cid:26)a các n(cid:29)t nh(cid:13) h(cid:20)n

sQ khó ch"ng minh và ghi nh(cid:6)n h(cid:20)n.

• T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ác tính th(cid:23)p nh(cid:2) carcinoid ph(cid:12) qu$n v(cid:3)i mô h(cid:27)c (cid:4)i(cid:19)n hình, có th(cid:19)

có th(cid:21)i gian nhân (cid:4)ôi v(cid:2)(cid:14)t quá 480 ngày. Trong khi ung th(cid:2) bi(cid:19)u mô ph(cid:12) qu$n ph(cid:12)

nang có th(cid:19) có th(cid:21)i gian nhân (cid:4)ôi v(cid:2)(cid:14)t quá 800 ngày. Ng(cid:2)(cid:14)c l(cid:9)i, ung th(cid:2) h(cid:9)ch kèm

nhiWm Epstein-Barr virus hay ung th(cid:2) ph(cid:8)i có th(cid:19) t!ng g(cid:23)p (cid:4)ôi r(cid:23)t nhanh (cid:18) b(cid:16)nh

nhân HIV d(cid:2)(cid:20)ng tính.

1.1.2.Vai trò c(cid:31)a CLVT trong (cid:6)(cid:10)nh giai (cid:6)o(cid:19)n ung th(cid:11) ph(cid:12)i so v%i ph(cid:15)u thu(cid:16)t

Theo h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n c(cid:26)a NCCN (National Comprehensive Cancer Network) n!m

2015 ch%n (cid:4)oán giai (cid:4)o(cid:9)n trên lâm sàng (cTNM) UTP ch(cid:26) y(cid:12)u d(cid:15)a vào k(cid:12)t qu$ gi$i

ph(cid:5)u b(cid:16)nh và hình $nh CLVT ng(cid:15)c bao g(cid:22)m c$ ph(cid:31)n cao (cid:8) b(cid:30)ng ((cid:4)(cid:2)(cid:14)c ch(cid:30)p t* n(cid:10)n

c(cid:8) (cid:4)(cid:12)n tuy(cid:12)n th(cid:2)(cid:14)ng th(cid:6)n hai bên). Do v(cid:6)y hình $nh CLVT ng(cid:15)c có vai trò ch(cid:26) y(cid:12)u

trong vi(cid:16)c (cid:4)ánh giá, (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n trên lâm sàng c(cid:26)a UTP. [103]

Ch(cid:30)p CLVT là ph(cid:2)(cid:20)ng pháp ch%n (cid:4)oán hình $nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng ph(cid:8) bi(cid:12)n nh(cid:23)t (cid:4)(cid:19)

(cid:4)ánh giá kích th(cid:2)(cid:3)c c(cid:26)a kh(cid:29)i u ph(cid:8)i. Tuy nhiên ng(cid:2)(cid:21)i ta nh(cid:6)n th(cid:23)y có s(cid:15) khác bi(cid:16)t

gi/a kích th(cid:2)(cid:3)c u (cid:4)o (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trên CLVT so v(cid:3)i m(cid:5)u b(cid:16)nh ph%m sau m(cid:8), s(cid:15) chênh l(cid:16)ch

kích th(cid:2)(cid:3)c vào kho$ng 18% (29,5mm so v(cid:3)i 24mm). [85]

Kích th(cid:2)(cid:3)c u là m(cid:25)t y(cid:12)u t(cid:29) quan tr(cid:27)ng (cid:4)(cid:19) phân lo(cid:9)i giai (cid:4)o(cid:9)n UTP, vì v(cid:6)y vi(cid:16)c

kích th(cid:2)(cid:3)c u to h(cid:20)n so v(cid:3)i kích th(cid:2)(cid:3)c th(cid:15)c có th(cid:19) d(cid:5)n t(cid:3)i làm t!ng giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2)

th(cid:15)c c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân.

Theo các tác gi$ có hai nhóm y(cid:12)u t(cid:29) chính gây ra s(cid:15) chênh l(cid:16)ch nói trên, (cid:4)ó là:

s(cid:15) bi(cid:12)n (cid:4)(cid:8)i c(cid:26)a nhu mô ph(cid:8)i (ph(cid:8)i n(cid:18) khi ch(cid:30)p CLVT, xOp trong m(cid:5)u b(cid:16)nh ph%m

sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t) và tình tr(cid:9)ng phù n(cid:10), viêm ho+c thâm nhiWm quanh t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng

(quan sát (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trên CLVT nh(cid:2)ng m(cid:23)t (cid:4)i trong m(cid:5)u b(cid:16)nh ph%m sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t).

Vi(cid:16)c (cid:4)ánh giá tình tr(cid:9)ng xâm l(cid:23)n thành ng(cid:15)c c(cid:26)a kh(cid:29)i u trên CLVT là không (cid:4)(cid:20)n

gi$n. Trong s(cid:29) các d(cid:23)u hi(cid:16)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng, d(cid:23)u hi(cid:16)u h(cid:26)y x(cid:2)(cid:20)ng và t(cid:9)o kh(cid:29)i trong

thành ng(cid:15)c là có giá tr(cid:11) (cid:4)(cid:19) kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh ch(cid:7)c ch(cid:7)n có xâm l(cid:23)n thành ng(cid:15)c. Các d(cid:23)u

hi(cid:16)u khác (cid:4)(cid:2)(cid:14)c các tác gi$ nh(cid:7)c (cid:4)(cid:12)n nh(cid:2) chi(cid:10)u dài di(cid:16)n ti(cid:12)p xúc gi/a kh(cid:29)i u và

thành ng(cid:15)c, góc t(cid:9)o b(cid:18)i kh(cid:29)i u v(cid:3)i màng ph(cid:8)i hay còn l(cid:3)p m> ng!n cách gi/a kh(cid:29)i

u và thành ng(cid:15)c, (cid:4)(cid:10)u r(cid:23)t h/u d(cid:30)ng trên lâm sàng, song (cid:4)(cid:25) nh(cid:9)y c&ng không (cid:4)(cid:9)t

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c 100%.

D(cid:23)u hi(cid:16)u ch’ (cid:4)i(cid:19)m có xâm l(cid:23)n trung th(cid:23)t trên CLVT là có thâm nhiWm l(cid:3)p m>

trong trung th(cid:23)t và t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng u phát tri(cid:19)n bao quanh các m(cid:9)ch máu l(cid:3)n ho+c ph(cid:12)

qu$n g(cid:29)c. Xâm l(cid:23)n c(cid:20) hoành hi(cid:16)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c x(cid:12)p vào giai (cid:4)o(cid:9)n T3, tuy nhiên có tiên

l(cid:2)(cid:14)ng x(cid:23)u h(cid:20)n so v(cid:3)i các th(cid:19) T3 khác ngay c$ khi (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t hoàn toàn

kh(cid:29)i u.

1.1.3.Vai trò CLVT trong xác (cid:6)(cid:10)nh h(cid:19)ch trung th(cid:30)t v(cid:9) ph(cid:11)!ng di(n ph(cid:15)u thu(cid:16)t

Ngoài vi(cid:16)c (cid:4)ánh giá b$n ch(cid:23)t c(cid:26)a kh(cid:29)i u ph(cid:8)i nguyên phát, CLVT còn giúp xác

(cid:4)(cid:11)nh s(cid:15) hi(cid:16)n di(cid:16)n và v(cid:11) trí h(cid:9)ch vùng mà t(cid:12) bào ung th(cid:2) di c!n (cid:4)(cid:12)n. Vi(cid:16)c (cid:4)ánh giá

chính xác tính ch(cid:23)t c(cid:26)a h(cid:9)ch trung th(cid:23)t giúp ch(cid:27)n l(cid:15)a h(cid:2)(cid:3)ng (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) t(cid:29)t nh(cid:23)t và tiên

l(cid:2)(cid:14)ng th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i. Báo cáo t(cid:8)ng k(cid:12)t 42 nghiên

c"u v(cid:10) vai trò c(cid:26)a CLVT trong xác (cid:4)(cid:11)nh h(cid:9)ch trung th(cid:23)t cho th(cid:23)y (cid:4)(cid:25) nh(cid:9)y 83%, (cid:4)(cid:25)

chuyên bi(cid:16)t 82%, (cid:4)(cid:25) chính xác 80% [85]. D(cid:15)a vào kích th(cid:2)(cid:3)c, hình dáng và v(cid:11) trí

c(cid:26)a h(cid:9)ch trung th(cid:23)t trên CLVT giúp xác (cid:4)(cid:11)nh tính ch(cid:23)t h(cid:9)ch có di c!n hay không.

0 10

Hình 1.6 6: H(cid:9)ch v(cid:11) ên trái.

trí 4 bên ph n: Paul Sta h$i và h(cid:9)ch ark, 2017” h v(cid:11) trí 6 bê [138] “Ngu(cid:2)n

Kích th(cid:2) (cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch t rên CLVT T là (cid:4)+c (cid:4)i (cid:19)m th(cid:2)(cid:21)ng g dùng nh(cid:23) (cid:23)t (cid:4)(cid:19) phân h n bi(cid:16)t h(cid:9)ch

ình th(cid:2)(cid:21)ng bì g hay h(cid:9)ch di c!n. Kí ch th(cid:2)(cid:3)c (cid:4) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)o the eo tr(cid:30)c ng(cid:7) (cid:7)n nh(cid:23)t c(cid:26)a (cid:13) a h(cid:9)ch nh(cid:13)

(cid:20)n gi(cid:3)i h(cid:9)n h(cid:20) n ng(cid:2)>ng 10mm (cid:4)(cid:2)(cid:14) (cid:14)c xem là h(cid:9)ch bình th(cid:2)(cid:21)ng. T Tuy nhiên, p theo Hi(cid:16)p

(cid:25)i ph(cid:5)u thu h(cid:25) u(cid:6)t l(cid:22)ng ng g(cid:15)c Hoa K Kj (ATS), (cid:4) (cid:4)(cid:19) t!ng (cid:4)(cid:25) (cid:25) chính xác c trong vi(cid:16) h c xác (cid:4)(cid:11)nh

nh(cid:23)t khác (cid:9)ch di c!n, h(cid:9) , gi(cid:3)i h(cid:9)n n ng(cid:2)>ng c(cid:26) (cid:26)a h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14) (cid:14)c (cid:4)o theo tr(cid:30)c ng(cid:7)n o nhau theo

gi(cid:3)i h(cid:9)n n *ng vùng tr t* rung th(cid:23)t. V Ví d(cid:30) nh(cid:2): : 13mm là g(cid:2)>ng cho o h(cid:9)ch d(cid:2)(cid:3) h (cid:3)i và quanh

h(cid:8) chia (cid:4)ôi ch i hay vùng g khí – ph(cid:12) (cid:12) qu$n, 10m mm là gi(cid:3)i h(cid:9)n ng(cid:2)>n ng cho các n c vùng còn

(cid:9)i c(cid:26)a h(cid:9)ch l(cid:9) h. V(cid:3)i gi(cid:3)i h(cid:9)n ng(cid:2)>n ng nh(cid:2) trên n giúp gi$m m t{ l(cid:16) âm tính gi$, (cid:4) (cid:25) (cid:25) nh(cid:9)y, (cid:4)(cid:25)

huyên và (cid:4) ch (cid:4)(cid:25) chính xá ác c(cid:26)a CLV VT trong x xác (cid:4)(cid:11)nh h h(cid:9)ch ch+ng N2 là 69% à %, 94% và

6% so v(cid:3)i 86 74%, 77% % và 86% k khi dùng gi(cid:3) (cid:3)i h(cid:9)n ng(cid:2) (cid:2)>ng là 10m mm (cid:4)(cid:19) xác h (cid:4)(cid:11)nh h(cid:9)ch

i c!n. [84] di

Vi(cid:16)c xác c (cid:4)(cid:11)nh tính h ch(cid:23)t c(cid:26)a h(cid:9)ch trung g th(cid:23)t có th h(cid:19) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c c$ $i thi(cid:16)n nh h h(cid:21) so sánh

h/ng h(cid:9)ch nh l(cid:3)n nh(cid:23)t n n(cid:17)m trên (cid:4)(cid:2) (cid:2)(cid:21)ng d(cid:5)n l(cid:2) (cid:2)u b(cid:9)ch hu uy(cid:12)t c(cid:26)a kh h(cid:29)i u v(cid:3)i n h nh/ng h(cid:9)ch

(cid:17)m (cid:18) các v n(cid:17) v(cid:11) trí còn l(cid:9) (cid:9)i c(cid:26)a trun ng th(cid:23)t. T{ { l(cid:16) d(cid:2)(cid:20)ng g tính gi$ c c&ng gi$m i xu(cid:29)ng khi

ùng giá tr(cid:11) dù c(cid:26)a gi(cid:3)i h h(cid:9)n ng(cid:2)>n ng là 10mm m và s(cid:15) kh hác nhau h(cid:20) (cid:20)n 5mm g g gi/a nh/ng

(cid:9)ch này và h(cid:9) à h(cid:9)ch l(cid:3)n nh(cid:23)t n(cid:17)m (cid:18) vùng còn n l(cid:9)i c(cid:26)a tr rung th(cid:23)t c cho phép (cid:4) (cid:15) ánh giá s(cid:15)

c(cid:26)a h(cid:9)ch. (cid:23)t th(cid:2)(cid:21)ng b(cid:23) B(cid:17)ng các ch này cho o th(cid:23)y (cid:4)(cid:25) c chuyên 99 9%, giá tr(cid:11) n tiên (cid:4)oán

(cid:2)(cid:20)ng 95% d(cid:2) cao h(cid:20)n 9 90% và 73 3% khi (cid:4)án nh giá (cid:4)(cid:20)n n thu(cid:31)n d(cid:15)a a vào giá t g tr(cid:11) ng(cid:2)>ng

0mm, hay 10 cao h(cid:20)n 9 90% và 77 7% giá tr(cid:11) ng(cid:2)>ng kh hác nhau c c(cid:26)a kích th h h(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch

(cid:17)m các vùn n(cid:17) ng trung th h(cid:23)t khác nh hau nh(cid:2) các ch c(cid:26)a H(cid:25)i PTLN Ho oa Kj. [98] ], [138]

1 11

Hi(cid:16)n nay y, (cid:4)(cid:19) xác (cid:4) (cid:4)(cid:11)nh chính x xác nh(cid:23)t tí ính ch(cid:23)t h(cid:9) (cid:9)ch trung th h(cid:23)t b(cid:17)ng ph n h(cid:2)(cid:20)ng ti(cid:16)n

ình $nh h(cid:27) hì (cid:27)c thì PET- -CT có vai i trò v(cid:2)(cid:14)t tr(cid:25)i h(cid:20)n c$ $ [155]. Tr rong nghiê a ên c"u c(cid:26)a

ác gi$ Anto tá och và c(cid:25)ng g s(cid:15) cho th h(cid:23)y (cid:4)(cid:25) chín nh xác c(cid:26)a vi(cid:16)c xác (cid:4) (cid:4)(cid:11)nh h(cid:9)ch d % di c!n 63%

(cid:3)i CLVT (cid:4) v(cid:3) (cid:4)(cid:20)n thu(cid:31)n v và 93% v(cid:3) (cid:3)i PET-CT. . Tuy nhiên n, PET-CT T hi(cid:16)n nay c ch(cid:2)a (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

"n ng d(cid:30)ng r(cid:25) (cid:25)ng rãi vì g giá thành t(cid:2) (cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:29)i ca ao. [138]

V(cid:10) m+t h hình $nh h (cid:27)c, v(cid:5)n còn n nh/ng tr ranh cãi liê ên quan (cid:4)(cid:12)n n vi(cid:16)c (cid:4)(cid:11)nh n h giai (cid:4)o(cid:9)n

h(cid:2) h(cid:9)ch n(cid:17) nh (cid:17)m v(cid:11) trí nà ào thì (cid:4)(cid:2)(cid:14)c c g(cid:27)i là di c c!n h(cid:9)ch tr rung th(cid:23)t c ùng bên và o à v(cid:11) trí nào

hì (cid:4)(cid:2)(cid:14)c g(cid:27)i th i là (cid:4)(cid:29)i bên n; s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng g h(cid:9)ch hay y v(cid:11) trí h(cid:9)c ch di c!n q quan tr(cid:27)ng c trong vi(cid:16)c

tiê ên l(cid:2)(cid:14)ng; và (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng gi/a có (cid:4)(cid:2) (cid:2)(cid:14)c dùng (cid:4)(cid:19) phân (cid:4)(cid:11) (cid:11)nh h(cid:9)ch c ch+ng N3 h a hay là d(cid:15)a

ào gi$i ph(cid:5) và (cid:5)u h(cid:27)c v(cid:10) d d(cid:5)n l(cid:2)u b(cid:9)c ch huy(cid:12)t c(cid:26) (cid:26)a ph(cid:8)i. M M+c dù h(cid:9)ch h d(cid:2)(cid:3)i ch(cid:8) – chia khí –

h(cid:12) qu$n (cid:4)(cid:2) ph (cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)n nh nh(cid:2) h(cid:9)c ch ch+ng N N2 theo H(cid:16) (cid:16) th(cid:29)ng (cid:4)(cid:11)n nh giai (cid:4)o(cid:9) (cid:12) (cid:9)n qu(cid:29)c t(cid:12)

(cid:26)a ung th(cid:2) c(cid:26) ph(cid:8)i, m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ cho r(cid:17)ng h h(cid:9)ch này là à ch+ng N3 3 n(cid:12)u nh(cid:2) n t nó n(cid:17)m sát

(cid:21) trong c(cid:26) b(cid:21) (cid:26)a ph(cid:12) qu$n n g(cid:29)c (cid:4)(cid:29)i bên. Tuy n nhiên, c&n ng có tác g gi$ cho r(cid:17)n (cid:2) ng ung th(cid:2)

h(cid:8)i bên ph ph $i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c d(cid:5) (cid:5)n l(cid:2)u b(cid:9)ch h huy(cid:12)t v(cid:10) t trung th(cid:23)t t trên bao g(cid:22) (cid:22)m c$ b(cid:21) tr í rái c(cid:26)a khí

u$n, và vì qu th(cid:12) s(cid:15) di c c!n h(cid:9)ch v vùng này (cid:4) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem l là cùng bê n h(cid:20)n là (cid:4) ì (cid:4)(cid:29)i bên. Vì

(cid:6)y, tác gi$ v(cid:6) này (cid:4)(cid:10) ng gh(cid:11) dùng gi i(cid:3)i h(cid:9)n tr(cid:2) (cid:2)(cid:3)c c(cid:26)a khí í qu$n h(cid:20)n n là dùng (cid:4) a (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng gi/a

(cid:19) phân (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:19) h gi/a h(cid:9)c h ch+ng N N2 và N3. N Ng(cid:2)(cid:14)c l(cid:9)i, ung th(cid:2) ph h(cid:8)i bên trái n i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c d(cid:5)n

(cid:2)u b(cid:9)ch hu l(cid:2) uy(cid:12)t v(cid:10) trun ng th(cid:23)t trên n ch’ n(cid:17)m d(cid:27)c rãnh k khí qu$n v và th(cid:15)c qu$ t $n, nên b(cid:23)t

j s(cid:15) di c!n kj n h(cid:9)ch nào o n(cid:17)m bên ph$i c(cid:26)a b b(cid:21) trái khí qu$n (cid:4)(cid:10)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem h m nh(cid:2) h(cid:9)ch

h+ng N3. [9 ch 98], [136]

v(cid:11) trí 10. [138] Hình 1.7: h “Ngu(cid:2)n h(cid:9)ch v(cid:11) trí n: Paul Sta 7 và h(cid:9)ch ark, 2017”

Giá tr(cid:11) CLVT trong vi(cid:16)c (cid:4)ánh giá h(cid:9)ch trung th(cid:23)t (cid:18) nh/ng b(cid:16)nh nhân có kh(cid:29)i u

ph(cid:8)i T1 còn (cid:4)(cid:2)(cid:14)c bàn cãi nhi(cid:10)u. Nh/ng b(cid:16)nh nhân v(cid:3)i kh(cid:29)i u ph(cid:8)i T1 (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phát

hi(cid:16)n trên X quang g(cid:31)n nh(cid:2) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ch’ (cid:4)(cid:11)nh ch(cid:30)p CLVT ng(cid:15)c b(cid:18)i vì CLVT giúp phân

bi(cid:16)t t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng lành tính trong m(cid:25)t s(cid:29) tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p và t(cid:31)m soát nh/ng t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng

khác c(cid:26)a ph(cid:8)i. N(cid:12)u CLVT không th(cid:23)y di c!n h(cid:9)ch trung th(cid:23)t, m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ cho

r(cid:17)ng không c(cid:31)n n(cid:25)i soi trung th(cid:23)t cho nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p kh(cid:29)i u T1 n(cid:17)m ngo(cid:9)i biên,

b(cid:18)i vì theo các tác gi$ này v(cid:3)i nh/ng kh(cid:29)i u T1 thì 5 -15% h(cid:9)ch di c!n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c báo

cáo và n(cid:25)i soi trung th(cid:23)t là th(cid:26) thu(cid:6)t xâm l(cid:23)n có nguy c(cid:20) t; vong. Tuy nhiên, m(cid:25)t s(cid:29)

tác gi$ khác cho r(cid:17)ng n(cid:25)i soi trung th(cid:23)t nên th(cid:15)c hi(cid:16)n cho t(cid:23)t c$ nh/ng b(cid:16)nh nhân có

kh(cid:29)i u T1. Tác gi$ Seely và c(cid:25)ng s(cid:15) báo cáo 21% h(cid:9)ch trung th(cid:23)t di c!n mà CLVT

không tìm th(cid:23)y. M+c dù n(cid:25)i soi trung th(cid:23)t nói chung (cid:4)(cid:2)(cid:14)c coi là tiêu chu%n vàng

(cid:4)ánh giá trung th(cid:23)t tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t, th(cid:2)(cid:21)ng th(cid:15)c hi(cid:16)n qua (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng m(cid:18) trên x(cid:2)(cid:20)ng "c

không (cid:4)ánh giá (cid:4)(cid:2)(cid:14)c t(cid:23)t c$ các ng!n trung th(cid:23)t ho+c các h(cid:9)ch b(cid:9)ch huy(cid:12)t. M(cid:25)t t{ l(cid:16)

(cid:4)áng k(cid:19) ((cid:4)(cid:12)n 30%) b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i có n(cid:25)i soi trung th(cid:23)t âm tính cho th(cid:23)y có

di c!n h(cid:9)ch trung th(cid:23)t lúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t. M(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ khác thì cho r(cid:17)ng không nên

n(cid:25)i soi trung th(cid:23)t n(cid:12)u ung th(cid:2) ph(cid:8)i còn c(cid:7)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c và PET-CT cho th(cid:23)y h(cid:9)ch trung

th(cid:23)t không di c!n. M+c dù, v(cid:3)i PET-CT giúp c$i thi(cid:16)n t!ng (cid:4)(cid:25) chính xác c(cid:26)a (cid:4)(cid:11)nh

giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i, v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) bàn cãi v(cid:10) giá tr(cid:11) h/u ích c(cid:26)a PET_CT trong nh/ng

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p này. [125]

Ngoài ra, CLVT còn giúp (cid:4)(cid:11)nh h(cid:2)(cid:3)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch ch(cid:27)n l(cid:27)c hay ph(cid:5)u

thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch gi(cid:3)i h(cid:9)n nh(cid:21) vào vi(cid:16)c xác (cid:4)(cid:11)nh có hi(cid:16)n di(cid:16)n c(cid:26)a h(cid:9)ch và nghi ng(cid:21) di

c!n hay không t(cid:9)i v(cid:11) trí các nhóm h(cid:9)ch trung th(cid:23)t, k(cid:12)t h(cid:14)p v(cid:3)i sinh thi(cid:12)t t"c thì

trong m(cid:8) (cid:4)(cid:19) quy(cid:12)t (cid:4)(cid:11)nh có nên ch(cid:27)n l(cid:15)a ph(cid:2)(cid:20)ng án n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng trong ph(cid:5)u

thu(cid:6)t (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13). [65],[91]

1.3.3.PET-CT (ch*p c(cid:18)t l%p vi tính phát x(cid:19) positron)

PET-CTd(cid:15)a trên tín hi(cid:16)u phát x(cid:9) c(cid:26)a (cid:4)(cid:22)ng v(cid:11) nguyên t; tr(cid:27)ng l(cid:2)(cid:14)ng th(cid:23)p nh(cid:2)

carbon, flourine, oxygen và nitrogen. Ch(cid:23)t th(cid:2)(cid:21)ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c dùng trong PET-CT là flourodeoxyglucose (FDG) trong (cid:4)ó D-glucose (cid:4)(cid:2)(cid:14)c thay th(cid:12) b(cid:17)ng 18F phát x(cid:9)

pozitron. Sau khi (cid:4)(cid:2)(cid:14)c tiêm vào c(cid:20) th(cid:19) và h(cid:23)p thu vào trong t(cid:12) bào, FDG không

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c chuy(cid:19)n hóa mà tích t(cid:30) bên trong t(cid:12) bào. S(cid:15) tích t(cid:30) này k(cid:12)t h(cid:14)p v(cid:3)i nhu c(cid:31)u

chuy(cid:19)n hóa Glucose cao c(cid:26)a t(cid:12) bào ung th(cid:2) làm cho s(cid:15) tích t(cid:30) nhi(cid:10)u h(cid:20)n trong t(cid:12)

bào ung th(cid:2) và hi(cid:16)n t(cid:2)(cid:14)ng này có th(cid:19) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nh(cid:6)n th(cid:23)y. Vì th(cid:12), PET-CT (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem

nh(cid:2) là m(cid:25)t ki(cid:19)u hình $nh sinh lý ch"c n!ng. M(cid:25)t l(cid:14)i (cid:4)i(cid:19)m r(cid:23)t l(cid:3)n c(cid:26)a PET-CT là

cho th(cid:23)y hình $nh toàn thân sau khi tiêm FDG, cho phép (cid:4)ánh giá cùng lúc t(cid:8)n

th(cid:2)(cid:20)ng nguyên phát (cid:18) ph(cid:8)i, h(cid:9)ch trung th(cid:23)t và các c(cid:20) quan khác. [125]

PET-CT b(cid:11) gi(cid:3)i h(cid:9)n b(cid:18)i kích th(cid:2)(cid:3)c c(cid:26)a t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng, t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng v(cid:3)i kích th(cid:2)(cid:3)c

nhò h(cid:20)n 5mm th(cid:2)(cid:21)ng không phát hi(cid:16)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c. T(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15), tình tr(cid:9)ng viêm h(cid:9)t trung

th(cid:23)t c&ng có th(cid:19) cho hình $nh t!ng h(cid:23)p thu FDG trên PET-CT. Nh/ng t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng

ung th(cid:2) c(cid:26)a ph(cid:8)i kích th(cid:2)(cid:3)c nh(cid:13) h(cid:20)n 10mm có th(cid:19) cho hình $nh âm tính gi$ trên

PET-CT vì s(cid:15) gi(cid:3)i h(cid:9)n c(cid:26)a (cid:4)(cid:25) phân gi$i v(cid:10) không gian và s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng quá ít c(cid:26)a t(cid:12) bào

ung th(cid:2) trong t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng. Kh$ n!ng ch%n (cid:4)oán phân bi(cid:16)t t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng nh(cid:13) kho$ng

10mm là lành tính hay ác tính c(cid:26)a PET-CT v(cid:3)i (cid:4)(cid:25) nh(cid:9)y 96%, (cid:4)(cid:25) chuyên bi(cid:16)t 88%

và (cid:4)(cid:25) chính xác là 94%. [138]

PET-CT th(cid:2)(cid:21)ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c dùng trên lâm sàng (cid:4)(cid:19) ch%n (cid:4)oán b$n ch(cid:23)t c(cid:26)a n(cid:29)t ph(cid:8)i vì

m(cid:25)t s(cid:29) lý do sau:

- Kh$ n!ng ch%n (cid:4)oán xác (cid:4)(cid:11)nh ác tính c(cid:26)a PET-CT cao 90%. N(cid:29)t m(cid:21) (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c

(cid:18) ph(cid:8)i v(cid:3)i t!ng h(cid:23)p thu FDG nên (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem là ác tính. Tuy nhiên, PET-CT

c&ng d(cid:2)(cid:20)ng tính gi$ trong các tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p viêm nhi(cid:19)m nh(cid:2) lao ph(cid:8)i d(cid:9)ng

ho(cid:9)t (cid:4)(cid:25)ng, nh/ng n(cid:29)t d(cid:9)ng th(cid:23)p.

- T{ l(cid:16) âm tính gi$ c(cid:26)a PET-CT r(cid:23)t th(cid:23)p ch’ kho$ng 5%, vì v(cid:6)y n(cid:29)t m(cid:21) (cid:4)(cid:20)n

(cid:4)(cid:25)c (cid:18) ph(cid:8)i h(cid:23)p thu FDG th(cid:23)p có th(cid:19) ch’ c(cid:31)n theo dõi. Hi(cid:12)m khi PET-CT âm

tính gi$ v(cid:3)i t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ác tính (cid:18) ph(cid:8)i. [125]

Tuy nhiên, PET-CT c&ng có m(cid:25)t s(cid:29) nh(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:19)m: t’ l(cid:16) d(cid:2)(cid:20)ng tính gi$ c(cid:26)a PET-

CT t!ng lên (cid:18) các vùng d(cid:11)ch tW c(cid:26)a m(cid:25)t s(cid:29) nhóm b(cid:16)nh u h(cid:9)t (nh(cid:2) sarcoidosis), (cid:18)

b(cid:16)nh nhân nhiWm HIV ho+c nhiWm n(cid:23)m. Các (cid:4)(cid:29)i t(cid:2)(cid:14)ng này th(cid:2)(cid:21)ng có t!ng chuy(cid:19)n

hóa trong h(cid:9)ch d(cid:5)n t(cid:3)i d(cid:2)(cid:20)ng tính gi$ trong ch%n (cid:4)oán di c!n h(cid:9)ch. [45]

4 14

.2.B(cid:27)N (cid:2), 1. , H(cid:29)CH R R0N PH(cid:22) (cid:22)I VÀ TR RUNG TH(cid:4) (cid:4)T

h(cid:12)i Các h(cid:19)ch v C à m(cid:19)ch b(cid:19) (cid:19)ch huy(cid:7)t r"n ph(cid:12)i v và trong p

G(cid:22)m nhi i(cid:10)u m(cid:9)ch b b(cid:9)ch huy(cid:12)t t ch(cid:9)y tron ng nhu mô ph(cid:8)i và (cid:4)(cid:8) (cid:8) vào các h g h(cid:9)ch trong

h(cid:8)i, th(cid:2)(cid:21)ng ph g n(cid:17)m (cid:18) ch hZ chia (cid:4)ô i các ph(cid:12) q qu$n. Các h(cid:9)ch trong g ph(cid:8)i l(cid:9)i (cid:4) c (cid:4)(cid:8) vào các

(cid:9)ch ph(cid:12) qu h(cid:9) u$n ph(cid:8)i, n(cid:17) (cid:17)m (cid:18) r(cid:29)n p ph(cid:8)i (cid:4)(cid:19) cu(cid:29) (cid:29)i cùng (cid:4)(cid:8) vào các h(cid:9) (cid:9)ch khí ph(cid:12) n (cid:12) qu$n trên

à các h(cid:9)ch và khí ph(cid:12) qu u$n d(cid:2)(cid:3)i n(cid:17) (cid:17)m (cid:18) ngã b ba khí ph(cid:12) qu$n. [3]

B(cid:8)n (cid:6)/ phâ B ân chia 14 v(cid:10) trí h(cid:19)ch h liên quan n (cid:6)(cid:7)n ung th(cid:11) ph(cid:12)i n nguyên ph hát

Hình . c(cid:26)a UICC.

ng phân b(cid:29) h 1.8: B$n “Ngu(cid:2)n: M “ 14 v(cid:11) trí h Mountain (cid:9)ch trong l C. F., 2009 l(cid:22)ng ng(cid:15)c 9” [99]

H(cid:9)ch trung t H th(cid:23)t ký hi(cid:16) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c bi(cid:19)u th(cid:11) b(cid:17)ng cá ác ch/ s(cid:29) t t* 1 – 9. N h/ng h(cid:9)ch h (cid:16)u là “N2” (cid:4)

(cid:29)n ph(cid:8)i và r(cid:29) trong ph(cid:8)i i ký hi(cid:16)u là (cid:14)c bi(cid:19)u th(cid:11) b b(cid:17)ng các c ch/ s(cid:29) t* 1 à 10 – 14, và à “N1” (cid:4)(cid:2)(cid:14)

(cid:10)u n(cid:17)m tro (cid:4)(cid:10) ng màng p ph(cid:8)i t(cid:9)ng (h hình 1.8).

5 15

Th heo h(cid:16) th(cid:29) (cid:29)ng x(cid:12)p lo(cid:9) (cid:9)i hi(cid:16)n nay y, (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng p hân chia h h(cid:9)ch r(cid:29)n ph g h(cid:9)ch trung h(cid:8)i N1 và h

(cid:2)(cid:21)ng gi(cid:3)i h h(cid:9)n c(cid:26)a mà àng ph(cid:8)i tru ung th(cid:23)t. [8 88] h(cid:23)t N2 là (cid:4)(cid:2) th

Gi%i h(cid:19)n v(cid:9) G (cid:9) gi(cid:8)i ph(cid:15)u 5 d(cid:11)%i ch6 6 chia (cid:6)ôi khí ph(cid:7) q qu(cid:8)n u h(cid:19)ch N2

2 n(cid:17)m d(cid:27)c

Bên ph$i i, nh/ng h(cid:9) (cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c x theo ph(cid:12) q qu$n g(cid:29)c ph (cid:21) h$i (cid:4)(cid:12)n b(cid:21) x(cid:12)p vào N2

b(cid:17)ng ch/ tr ên c(cid:26)a t

c(cid:26) (cid:26)a ph(cid:12) qu$ $n g(cid:29)c ph$ $i bi(cid:19)u diW n b(cid:17)ng ch/ / “B”. T* * ph(cid:12) qu$n n thùy trên n ph$i (cid:4)(cid:12)n

ho$ng cách kh h xa nh(cid:23)t c(cid:26) (cid:26)a khí qu$ $n là 2,5 cm m.

B ên trái, (cid:4)(cid:25) (cid:25) dài c(cid:26)a p ph(cid:12) qu$n g g(cid:29)c bên trá ái thì thay (cid:4) (cid:4)(cid:8)i ít h(cid:20)n m h(cid:9)ch n(cid:17)m và nh/ng

d(cid:27) (cid:27)c trên (cid:4)(cid:25) dài c(cid:26)a nó (cid:4)(cid:10)u là h(cid:9)c ch N2 .

ch ch+ng N u h(cid:9)ch N2 d(cid:2)(cid:3)i

Hình 1.10 ch+ng N1 “Ngu(cid:2)n: 0: Ranh gi(cid:3) và ch+ng N Mountain (cid:3)i gi$i ph(cid:5)u N2. n C.F., 200 09” [99] H Hình 1.9: G ng gã ba khí p Ngu(cid:2)n: M “N i(cid:3)i h(cid:9)n h(cid:9)c ph(cid:12) qu$n. Mountain C. F., 2009” [99]

T(cid:9)i (cid:4)i(cid:19)m m h(cid:14)p nh(cid:23)t t c(cid:26)a hai m màng ph(cid:8)i thành và m màng ph(cid:8)i i t(cid:9)ng r(cid:23)t k c khó (cid:4)(cid:19) xác

ng(cid:2)(cid:21)i ta s (cid:11)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c tr (cid:4)(cid:11) rên lâm sà àng vì v(cid:6)y ; d(cid:30)ng ph h(cid:12) qu$n thù ùy trên nh(cid:2) g (cid:2) là (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng

i(cid:3)i h(cid:9)n cho gi o v(cid:11) trí này y (hình 1.9 9 và 1.10) . Mountain n CF , Lib bshitz HI ( n (2009) còn

hia nh/ng ch h(cid:9)ch quan nh khí qu$ $n d(cid:2)(cid:3)i (h(cid:9) (cid:9)ch s(cid:29) 4), thành nh/ /ng h(cid:9)ch (cid:18) (cid:18) (cid:18) trên và (cid:18)

(cid:2)(cid:3)i vì các d(cid:2) h(cid:9)ch này q quan tr(cid:27)ng, , có liên qu uan (cid:4)+c bi(cid:16) (cid:16)t (cid:4)(cid:12)n t{ l(cid:16) (cid:16) s(cid:29)ng c(cid:26)a n b(cid:16)nh nhân

[99] ó h(cid:9)ch N2 . có

6 16

Hình 1. .11: T{ l(cid:16) c n th(cid:2)(cid:20)ng un ng th(cid:2)

các v(cid:11) trí h(cid:9) “Ngu(cid:2)n: (cid:9)ch di c!n Mountain cho thùy p n C.F., 2009 ph(cid:8)i có t(cid:8)n 9” [99]

(cid:2)(cid:10)nh giai (cid:6)o (cid:2) o(cid:19)n theo U UICC và A AJCC 2009 9:

Giai (cid:4)o(cid:9) (cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i là c(cid:20) (cid:20) s(cid:18) (cid:4)(cid:19) l(cid:15)a ch(cid:27)n ph(cid:2)(cid:20) (cid:20)ng pháp v và tiên l(cid:2)(cid:14)n $ ng k(cid:12)t qu$

. là ng(cid:2)(cid:21)i i(cid:10)u tr(cid:11). Tác (cid:4)i c gi$ Moun ntain C. F (cid:4)(cid:31)u tiên (cid:4) (cid:4)(cid:10) xu(cid:23)t h(cid:16) th(cid:29)ng phâ i ân lo(cid:9)i giai

o(cid:9)n TNM (cid:4)o (cid:18) b(cid:16)nh nh ân ung th(cid:2) (cid:2) ph(cid:8)i vào n!m 1973 3. Phân lo(cid:9) (cid:9)i l(cid:31)n th" 7 p 7 (cid:4)(cid:2)(cid:14)c c(cid:6)p

h(cid:6)t, b(cid:8) sun nh ng b(cid:18)i Hi(cid:16) (cid:16)p h(cid:25)i ngh hiên c"u un ng th(cid:2) Qu (cid:29)c t(cid:12) n!m 2009 (cid:4)an p ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c áp

(cid:30)ng ph(cid:8) bi d(cid:30) (cid:12)n hi(cid:16)n nay y. [47], [60 0]

B$ng ph hân lo(cid:9)i gia ai (cid:4)o(cid:9)n TN NM l(cid:31)n 7 c c(cid:26)a Hi(cid:16)p h(cid:25) (cid:25)i nghiên c c"u ung th (cid:12) h(cid:2) Qu(cid:29)c t(cid:12)

2009) (có p (2 ph(cid:30) l(cid:30)c kèm m theo).

(cid:2)(cid:10)nh giai (cid:6)o (cid:2) o(cid:19)n theo U UICC và A 7 AJCC 2017

Hi(cid:16)n nay y, Hi(cid:16)p h(cid:25) (cid:25)i nghiên c c"u ung th h(cid:2) Qu(cid:29)c t t(cid:12) v*a (cid:4)(cid:10) xu(cid:23)t b$ng i phân lo(cid:9)i

TN NM m(cid:3)i ( (b$ng phân n lo(cid:9)i TNM M l(cid:31)n th" 8), (cid:4)(cid:2)(cid:14)c b b(cid:7)t (cid:4)(cid:31)u áp p d(cid:30)ng vào m o (cid:4)(cid:31)u n!m

017 [48]. S 20 So v(cid:3)i b$n ng phân lo o(cid:9)i l(cid:31)n 7 th hì b$ng ph hân lo(cid:9)i m(cid:3) (cid:3)i chi ti(cid:12)t (cid:10) h(cid:20)n c$ v(cid:10)

hân lo(cid:9)i T ph , N và M. Trong (cid:4)ó, , T1 và T2 2 (cid:4)(cid:2)(cid:14)c chi a làm nhi(cid:10) (cid:10)u nhóm n N h(cid:13) h(cid:20)n; N

&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c c c& chia nh(cid:2) b$ $ng phân lo o(cid:9)i l(cid:31)n 7, n nh(cid:2)ng có (cid:4) (cid:4)(cid:10) c(cid:6)p (cid:4)(cid:12)n d di c!n 1 ha (cid:11) ay nhi(cid:10)u v(cid:11)

tr í h(cid:9)ch c(cid:26)a N1 ho+c N N2 ho+c di i c!n N2 kh hông có di c!n N1. T Tuy nhiên, n b$ng phân

lo o(cid:9)i này ch(cid:2) (cid:2)a (cid:4)(cid:2)(cid:14)c "n ng d(cid:30)ng r(cid:25) (cid:25)ng rãi, có lQ v*a m(cid:3) (cid:3)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c côn ng b(cid:29) và k t khá chi ti(cid:12)t

ên ch(cid:2)a có nê ó nhi(cid:10)u bá áo cáo s; d d(cid:30)ng phân n lo(cid:9)i này. Ch(cid:7)c ch(cid:7)n n trong th(cid:21) i (cid:21)i gian t(cid:3)i

$ng phân l b$ o(cid:9)i l(cid:31)n 8 s sQ (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng r(cid:25)ng g rãi h(cid:20)n tr rong các cô ông trình n u nghiên c"u

v(cid:10) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không TBN. B$ng phân lo(cid:9)i giai (cid:4)o(cid:9)n TNM l(cid:31)n 8 c(cid:26)a Hi(cid:16)p h(cid:25)i

nghiên c"u ung th(cid:2) Qu(cid:29)c t(cid:12) (2017) (có ph(cid:30) l(cid:30)c kèm theo).

1.3.(cid:2)I(cid:5)U TR; BT N?I SOI L,NG NG(cid:26)C

1.3.1.Nguyên t(cid:18)c ph(cid:15)u thu(cid:16)t ung th(cid:11) ph(cid:12)i không t(cid:7) bào nh(cid:13):

B(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i không ph$i t(cid:12) bào nh(cid:13) giai (cid:4)o(cid:9)n I, II, IIIA. [28], [103]

Giai (cid:4)o(cid:9)n I (T1, T2 N0): Ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i, T1a: có th(cid:19) c(cid:7)t phân thùy.

Giai (cid:4)o(cid:9)n II: (T1,2 N1): C(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch hay l(cid:23)y h(cid:9)ch.

T3N0:

U Pancoast: U (cid:18) (cid:4)’nh ph(cid:8)i, xâm l(cid:23)n (cid:4)ám r(cid:29)i cánh tay, h(cid:9)ch sao, xâm l(cid:23)n x(cid:2)(cid:20)ng

s(cid:2)(cid:21)n, c(cid:25)t s(cid:29)ng. Ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và thành ng(cid:15)c b(cid:11) xâm l(cid:23)n.

U g(cid:31)n sát carina: Ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t toàn b(cid:25) 1 bên ph(cid:8)i. ho+c c(cid:7)t t(cid:9)o hình ph(cid:12) qu$n.

U xâm l(cid:23)n trung th(cid:23)t: ph(cid:5)u thu(cid:6)t k(cid:12)t h(cid:14)p hóa hay x(cid:9) tr(cid:11).

U di c!n trong cùng 1 thùy ph(cid:8)i: C(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch.

Giai (cid:4)o(cid:9)n III

Giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA: T3N1-2:

Không xác (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c N2 tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t: n(cid:12)u u c(cid:7)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trong lúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t,

ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i, n(cid:9)o h(cid:9)ch.

Xác (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c N2 tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t: ph(cid:29)i h(cid:14)p (cid:4)a mô th"c: ph(cid:5)u thu(cid:6)t, hóa, x(cid:9).

Giai (cid:4)o(cid:9)n IIIB: (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) x(cid:9) tr(cid:11) hay hóa tr(cid:11), r(cid:23)t ít khi ch’ (cid:4)(cid:11)nh ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

T4:

T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng carina: Ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t toàn b(cid:25) 1 bên ph(cid:8)i, t(cid:9)o hình khí qu$n, PQ.

Sang th(cid:2)(cid:20)ng nhi(cid:10)u u trên ph(cid:8)i: Ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i, c(cid:7)t toàn b(cid:25) 1 bên ph(cid:8)i.

Xâm l(cid:23)n các c(cid:20) quan lân c(cid:6)n: Ph(cid:5)u thu(cid:6)t trong 1 s(cid:29) tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ch(cid:27)n l(cid:27)c nh(cid:2): u

ph(cid:8)i xâm l(cid:23)n c(cid:25)t s(cid:29)ng, TM ch(cid:26) trên, th(cid:15)c qu$n, tâm nh< nh(cid:21) ph(cid:29)i h(cid:14)p v(cid:3)i s; d(cid:30)ng

máy tu(cid:31)n hoàn ngoài c(cid:20) th(cid:19).

M1: ch’ ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trong nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p u di c!n (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c.

Não: u di c!n não: ph(cid:5)u thu(cid:6)t c$ u não và u ph(cid:8)i n(cid:12)u u có kh$ n!ng c(cid:7)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c.

Tuy(cid:12)n th(cid:2)(cid:14)ng th(cid:6)n: ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t 2 u n(cid:12)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c.

Các v(cid:11) trí khác: n(cid:12)u u di c!n, u ph(cid:8)i c(cid:7)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c thì nên ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t c$ hai u.

1.3.2.Các v(cid:10) trí h(cid:19)ch (cid:6)(cid:11)@c n(cid:19)o vét khi ti(cid:7)n hành c(cid:18)t thùy ph(cid:12)i chFa kh"i u:

Theo h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n NCCN (2012 và c(cid:6)p nh(cid:6)t 2015), ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng

khi c(cid:7)t t*ng thùy ph(cid:8)i ch"a kh(cid:29)i u nh(cid:2) sau [102], [103]:

- C(cid:7)t thùy trên ph(cid:8)i trái sQ n(cid:9)o các v(cid:11) trí h(cid:9)ch 10L, 7L, 5L, 6L, 4L.

- C(cid:7)t thùy trên ph(cid:8)i ph$i và thùy gi/a sQ n(cid:9)o các v(cid:11) trí h(cid:9)ch 10R, 7R, 2R, 4R.

- C(cid:7)t thùy d(cid:2)(cid:3)i ph(cid:8)i ph$i và trái sQ n(cid:9)o các v(cid:11) trí h(cid:9)ch:

Bên ph$i: 10R, 8R, 9R, 7R và 2R, 4R.

Bên trái: 10L, 8L, 9L, 7L, 5L, 6L và 4L.

1.3.3.ChM (cid:6)(cid:10)nh áp d*ng PT NSLN (cid:6)i(cid:9)u tr(cid:10) ung th(cid:11) ph(cid:12)i:

Hi(cid:16)n nay, (cid:4)a s(cid:29) các tác gi$ khuy(cid:12)n cáo ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i nên (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

th(cid:15)c hi(cid:16)n trong các tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p sau:

-Ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n I, IIA (T1-2a,N1) và IIIA (T1-2a,N2). [51], [79], [114]

-Kích th(cid:2)(cid:3)c u nh(cid:13) h(cid:20)n 5cm (4-6cm) n(cid:17)m (cid:18) ngo(cid:9)i biên, không xâm l(cid:23)n m(cid:9)ch máu,

thành ng(cid:15)c, rãnh liên thùy, c(cid:20) hoành và màng ngoài tim. [51], [92]

-B(cid:16)nh nhân không x(cid:9) tr(cid:11) vùng ng(cid:15)c tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ó, ch"c n!ng hô h(cid:23)p (cid:4)$m b$o thông khí

m(cid:25)t ph(cid:8)i t(cid:29)t trong quá trình gây mê ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

Ngoài ra, tác gi$ Kozo Nakanishi cho r(cid:17)ng có th(cid:19) ch’ (cid:4)(cid:11)nh c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và t(cid:9)o

hình ph(cid:12) qu$n kèm n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng cho nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12)

bào nh(cid:13) giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA qua n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c. [101]

Tác gi$ Vadim G. Pischik (2014) [114] còn (cid:4)(cid:2)a ra ch’ (cid:4)(cid:11)nh m(cid:18) r(cid:25)ng cho ph(cid:5)u

thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c:

- Kích th(cid:2)(cid:3)c u 5cm ho+c có th(cid:19) l(cid:3)n h(cid:20)n (< 7cm) [157]

- Xâm l(cid:23)n các c(cid:23)u trúc xung quanh: màng ph(cid:8)i thành, màng ph(cid:8)i trung th(cid:23)t ho+c

c(cid:20) hoành.

- Có h(cid:9)ch N1 ho+c N2 (kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh trên CLVT ho+c kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch > 12mm)

- Kh(cid:29)i u ph(cid:8)i th(cid:19) trung tâm (u lan (cid:4)(cid:12)n lZ ph(cid:12) qu$n thùy nhìn th(cid:23)y trên NSPQ)

- #ã hóa tr(cid:11) ho+c hóa-x(cid:9) tr(cid:11) hay ph(cid:5)u thu(cid:6)t tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ó.

1.4.QUAN (cid:2)IWM HI(cid:23)N NAY V(cid:5) V(cid:4)N (cid:2)(cid:5) PH=U THU>T N(cid:29)O H(cid:29)CH

TRONG (cid:2)I(cid:5)U TR; UNG TH(cid:20) PH(cid:22)I KHÔNG TZ BÀO NH[

1.4.1.Ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch h( th"ng hay ph(cid:15)u thu(cid:16)t l(cid:30)y m(cid:15)u h(cid:19)ch

Ph(cid:5)u thu(cid:6)t lo(cid:9)i b(cid:13) h(cid:9)ch có th(cid:19) là n(cid:9)o h(cid:9)ch nguyên kh(cid:29)i hay là ch’ ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y

nh/ng v(cid:11) trí h(cid:9)ch b(cid:23)t th(cid:2)(cid:21)ng. Trong phác (cid:4)(cid:22) (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) c(cid:26)a H(cid:25)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t L(cid:22)ng ng(cid:15)c

Châu Âu (ESTS) (cid:4)(cid:11)nh ngh

- Ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch: t(cid:23)t c$ các h(cid:9)ch trong các vùng ph$i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c n(cid:9)o nguyên m(cid:25)t

kh(cid:29)i cùng m(cid:9)ch b(cid:9)ch huy(cid:12)t và mô m> xung quanh (cid:4)(cid:19) b$o (cid:4)$m l(cid:23)y s(cid:9)ch t(cid:23)t c$ t(cid:12) bào

ung th(cid:2) ti(cid:10)m tàng t* h(cid:16) b(cid:9)ch huy(cid:12)t.

- Ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:9)ch: l(cid:23)y h(cid:9)ch (cid:4)(cid:20)n thu(cid:31)n, không l(cid:23)y mô xung quanh, các h(cid:9)ch

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh nh(cid:21) CLVT tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t hay (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phát hi(cid:16)n trong ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

C$ hai ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:9)ch hay n(cid:9)o h(cid:9)ch (cid:4)(cid:10)u giúp xác (cid:4)(cid:11)nh chính xác giai (cid:4)o(cid:9)n ung

th(cid:2) sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t h(cid:20)n so v(cid:3)i vi(cid:16)c phân giai (cid:4)o(cid:9)n tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t, (cid:4)(cid:22)ng th(cid:21)i c&ng

t(cid:9)o (cid:4)i(cid:10)u ki(cid:16)n thu(cid:6)n l(cid:14)i cho (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) hZ tr(cid:14) v(cid:10) sau. Nghiên c"u c(cid:26)a Goldstraw cho

th(cid:23)y 24% b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phát hi(cid:16)n có h(cid:9)ch trung th(cid:23)t di c!n (N2) (cid:18) nh/ng b(cid:16)nh

nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phân lo(cid:9)i N1 tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t [60]. M(cid:25)t s(cid:29) nghiên c"u khác cho th(cid:23)y

b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c hóa tr(cid:11) sau l(cid:23)y h(cid:9)ch có th(cid:21)i gian s(cid:29)ng kéo dài h(cid:20)n so b(cid:16)nh nhân

không (cid:4)(cid:2)(cid:14)c l(cid:23)y h(cid:9)ch. [29]

- Ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)(cid:11)nh ngh

c(cid:26)a các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trung th(cid:23)t [42], [121]. Trong h(cid:31)u h(cid:12)t các tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p tiêu chu%n

c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng là lo(cid:9)i b(cid:13) các v(cid:11) trí h(cid:9)ch 2R, 4R, 7, 8 (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i kh(cid:29)i

u bên ph$i và các v(cid:11) trí h(cid:9)ch 5, 6, 7, 8 cho kh(cid:29)i u bên trái; v(cid:11) trí h(cid:9)ch 9 c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

lo(cid:9)i b(cid:13) khi kh(cid:29)i u n(cid:17)m (cid:18) các thùy d(cid:2)(cid:3)i. Các h(cid:9)ch vùng r(cid:29)n ph(cid:8)i, thùy ph(cid:8)i và gian

thùy ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t lo(cid:9)i b(cid:13) trong quá trình ti(cid:12)n hành ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy

ph(cid:8)i. [38]

Tuy nhiên, m(cid:25)t s(cid:29) ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên ng(cid:9)i n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng vì s(cid:14) các bi(cid:12)n ch"ng

có th(cid:19) x$y ra do t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng các m(cid:9)ch máu l(cid:3)n, ho+c bóc tách nhi(cid:10)u d(cid:27)c ph(cid:12) qu$n

làm gi$m t(cid:2)(cid:3)i máu mõm c(cid:7)t ph(cid:12) qu$n ho+c do n(cid:9)o ph(cid:31)n l(cid:3)n các b(cid:9)ch huy(cid:12)t trong

l(cid:22)ng ng(cid:15)c d(cid:5)n (cid:4)(cid:12)n l(cid:2)(cid:14)ng d(cid:11)ch ra (cid:29)ng d(cid:5)n l(cid:2)u nhi(cid:10)u trong th(cid:21)i gian dài ho+c có th(cid:19)

gây tràn d(cid:11)ch màng ph(cid:8)i d(cid:2)>ng tr(cid:23)p. Trong m(cid:25)t nghiên c"u th(cid:15)c hi(cid:16)n trên 155 b(cid:16)nh

nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c chia nhóm: không n(cid:9)o h(cid:9)ch, l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch và n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng. K(cid:12)t

qu$ cho th(cid:23)y không có s(cid:15) khác bi(cid:16)t v(cid:12) l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t ho+c (cid:4)òi h(cid:13)i truy(cid:10)n máu

trong ph(cid:5)u thu(cid:6)t. Tuy nhiên, có t!ng l(cid:2)(cid:14)ng d(cid:11)ch qua (cid:29)ng d(cid:5)n l(cid:2)u (cid:18) nh/ng b(cid:16)nh

nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:16) th(cid:29)ng ho+c n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng so v(cid:3)i nhóm không n(cid:9)o hay

l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch. 3 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (5%) t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng th(cid:31)n kinh qu+t ng(cid:2)(cid:14)c thanh qu$n và 2

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p tràn d(cid:11)ch màng ph(cid:8)i d(cid:2)>ng tr(cid:23)p (cid:18) nhóm (cid:4)(cid:2)(cid:14)c n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng. Trong

th; nghi(cid:16)m ng(cid:5)u nhiên trên 182 b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch ho+c n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16)

th(cid:29)ng, tác gi$ Izbicki ghi nh(cid:6)n không có s(cid:15) khác bi(cid:16)t v(cid:10) m(cid:23)t máu, t; vong, c(cid:31)n m(cid:8)

l(cid:9)i, th(cid:21)i gian d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i và th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n. MZi nhóm có 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

tràn d(cid:11)ch màng ph(cid:8)i d(cid:2)>ng tr(cid:23)p, 6 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng th(cid:31)n kinh qu+t ng(cid:2)(cid:14)c

thanh qu$n (cid:18) nhóm l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch và 5 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p nhóm n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng. #i(cid:10)u

này c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác nh(cid:6)n trong m(cid:25)t th; nghi(cid:16)m ng(cid:5)u nhiên khác (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ti(cid:12)n hành b(cid:18)i

H(cid:25)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t ung th(cid:2) Hoa kj (Z0030), trong (cid:4)ó 1.111 b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phân ng(cid:5)u

nhiên ho+c l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch ho+c n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng. Không có s(cid:15) khác bi(cid:16)t v(cid:10) bi(cid:12)n

ch"ng trong và sau m(cid:8) c&ng nh(cid:2) t; vong ho+c th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n. [42]

Nghiên c"u ng(cid:5)u nhiên, (cid:4)a trung tâm c(cid:26)a H(cid:25)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t ung th(cid:2) Hoa kj, trên

1023 b(cid:16)nh nhân, cho th(cid:23)y không có s(cid:15) khác bi(cid:16)t v(cid:10) t{ l(cid:16) bi(cid:12)n ch"ng, t; vong gi/a

hai nhóm b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch và ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:9)ch nh(cid:2)ng tiên

l(cid:2)(cid:14)ng s(cid:29)ng c(cid:26)a nhóm b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch t(cid:29)t h(cid:20)n dù không có ý

ngh

thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch c&ng giúp cho làm gi$m b(cid:3)t sai l(cid:31)m phân chia giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) sau

m(cid:8) do b(cid:13) sót h(cid:9)ch di c!n khi l(cid:23)y h(cid:9)ch. [29]

1.4.2.Ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch gi%i h(cid:19)n

Tác gi$ Cheng X. th(cid:15)c hi(cid:16)n phân tích 1430 b(cid:16)nh nhân UTP không TBN (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

ph(cid:5)u thu(cid:6)t cho th(cid:23)y kh(cid:29)i u v(cid:3)i kích th(cid:2)(cid:3)c < 2cm, không có h(cid:9)ch ch+ng N1 (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

xác (cid:4)(cid:11)nh b(cid:17)ng ph(cid:2)(cid:20)ng ti(cid:16)n hình $nh tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8), mô b(cid:16)nh h(cid:27)c sau m(cid:8) không xâm l(cid:23)n

m(cid:9)ch máu và b(cid:9)ch huy(cid:12)t trên vi th(cid:19), ung th(cid:2) lo(cid:9)i carcinoma giàu (cid:29)ng tuy(cid:12)n, cho

th(cid:23)y h(cid:31)u nh(cid:2) không có di c!n h(cid:9)ch. Ngoài ra, không có tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p nào carcinoma

tuy(cid:12)n t(cid:9)i ch(cid:8) hay xâm l(cid:23)n t(cid:29)i thi(cid:19)u, hay carcinoma d(cid:9)ng giàu (cid:29)ng tuy(cid:12)n cho th(cid:23)y có

di c!n h(cid:9)ch ch+ng N2 trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t. T{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn toàn b(cid:25) và

không b(cid:16)nh 5 n!m t(cid:2)(cid:20)ng "ng là 99,3% và 99,3% cho nhóm ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16)

th(cid:29)ng không khác so v(cid:3)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch gi(cid:3)i h(cid:9)n 98,7% và 100%.

Qua (cid:4)ó, tác gi$ (cid:4)(cid:2)a ra khái ni(cid:16)m n(cid:9)o h(cid:9)ch gi(cid:3)i h(cid:9)n, cho nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p UTP

không t(cid:12) bào nh(cid:13) giai (cid:4)o(cid:9)n I v(cid:3)i các (cid:4)+c tính nh(cid:2) trên (cid:4)(cid:2)(cid:14)c kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh qua sinh

thi(cid:12)t t"c thì trong m(cid:8) hay còn (cid:4)(cid:2)(cid:14)c g(cid:27)i là nhóm UTP không TBN nguy c(cid:20) th(cid:23)p.[38]

Ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch trung th(cid:23)t gi(cid:3)i h(cid:9)n bao g(cid:22)m: không th(cid:15)c hi(cid:16)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y

b(cid:13) h(cid:9)ch ho+c ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch trung th(cid:23)t không hoàn toàn và ph(cid:5)u thu(cid:6)t lo(cid:9)i

b(cid:13) không quá 2 v(cid:11) trí c(cid:26)a các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trung th(cid:23)t theo h(cid:16) th(cid:29)ng nh(cid:2) trên.

1.4.3.Ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch ch\n l\c

M(cid:25)t s(cid:29) nghiên c"u h(cid:22)i c"u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n (cid:4)(cid:19) xác (cid:4)(cid:11)nh xem ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch

ch(cid:27)n l(cid:27)c có ph$i là m(cid:25)t l(cid:15)a ch(cid:27)n thích h(cid:14)p nh(cid:2) m(cid:25)t quy trình chu%n và mang (cid:4)(cid:12)n

các l(cid:14)i ích trên th(cid:15)c tiWn lâm sàng hay không. Tuy nhiên, các nghiên c"u khác nhau

(cid:4)ã l(cid:15)a ch(cid:27)n các ph(cid:2)(cid:20)ng án khác nhau c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch ch(cid:27)n l(cid:27)c cho t*ng

thùy ph(cid:8)i chuyên bi(cid:16)t. Theo Hishida, n(cid:9)o h(cid:9)ch ch(cid:27)n l(cid:27)c nh(cid:2) sau: (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i thùy trên

ph(cid:8)i ph$i, h(cid:9)ch trung th(cid:23)t trên v(cid:11) trí 2R và 4R, thùy trên ph(cid:8)i trái thì h(cid:9)ch trung th(cid:23)t

trên và quanh (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ch(cid:26) (4L, 5 và 6) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o vét. Các v(cid:11) trí h(cid:9)ch

trung th(cid:23)t d(cid:2)(cid:3)i (7, 8 và 9) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c b$o t(cid:22)n khi ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy trên c(cid:26)a c$ hai bên.

#(cid:29)i v(cid:3)i thùy d(cid:2)(cid:3)i (cid:18) c$ hai bên, các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trung th(cid:23)t d(cid:2)(cid:3)i (7, 8 và 9) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c n(cid:9)o

vét, trong khi các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trung th(cid:23)t trên và / ho+c các v(cid:11) trí h(cid:9)ch quanh (cid:4)(cid:25)ng

m(cid:9)ch ch(cid:26) v(cid:5)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c b$o t(cid:22)n [70]. Quan (cid:4)i(cid:19)m này c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)(cid:22)ng thu(cid:6)n b(cid:18)i tác gi$

Adachi [26] mô t$ ph(cid:2)(cid:20)ng án ch(cid:27)n l(cid:27)c d(cid:15)a trên sinh thi(cid:12)t t"c thì, trong (cid:4)ó các v(cid:11) trí

h(cid:9)ch trung th(cid:23)t trên cho thùy trên ph(cid:8)i ph$i, các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trung th(cid:23)t trên và các v(cid:11)

trí h(cid:9)ch quanh (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ch(cid:26) cho thùy trên ph(cid:8)i trái và các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trung th(cid:23)t

d(cid:2)(cid:3)i cho thùy d(cid:2)(cid:3)i hai bên (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o vét. Sinh thi(cid:12)t t"c thì trong m(cid:8)

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n khi h(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n, và n(cid:12)u d(cid:2)(cid:20)ng tính, ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16)

th(cid:29)ng sQ (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n.

M(cid:25)t s(cid:29) nghiên c"u h(cid:22)i c"u (cid:4)ã ch"ng minh ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch ch(cid:27)n l(cid:27)c là m(cid:25)t

thay th(cid:12) cho ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i b(cid:16)nh nhân giai (cid:4)o(cid:9)n lâm sàng I-II

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c l(cid:15)a ch(cid:27)n và có kh$ n!ng tr(cid:18) thành m(cid:25)t k(cid:28) thu(cid:6)t chu%n trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ph(cid:5)u thu(cid:6)t

cho UTP không t(cid:12) bào nh(cid:13) [26], [70]. M+t khác, l(cid:14)i ích c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch

ch(cid:27)n l(cid:27)c (cid:4)(cid:2)(cid:14)c báo cáo có th(cid:19) gi$m tai bi(cid:12)n trong m(cid:8), bi(cid:12)n ch"ng sau m(cid:8) hay rút

ng(cid:7)n toàn b(cid:25) th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n v(cid:5)n ch(cid:2)a rõ ràng. H(cid:20)n n/a, ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch

ch(cid:27)n l(cid:27)c (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c báo cáo làm t!ng kh$ n!ng tái phát [93]. #(cid:19) cung c(cid:23)p câu tr$ l(cid:21)i

rõ ràng, các th; nghi(cid:16)m lâm sàng ng(cid:5)u nhiên (cid:4)a th(cid:19) ch(cid:12) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c d(cid:15) ki(cid:12)n sQ th(cid:15)c hi(cid:16)n

trong t(cid:2)(cid:20)ng lai.

Tác gi$ Han H. th(cid:15)c hi(cid:16)n t(cid:8)ng k(cid:12)t các báo cáo trên y v!n v(cid:10) quan (cid:4)i(cid:19)m PT n(cid:9)o

h(cid:9)ch ch(cid:27)n l(cid:27)c d(cid:15)a trên tính ch(cid:23)t d(cid:5)n l(cid:2)u h(cid:16) b(cid:9)ch huy(cid:12)t chuyên bi(cid:16)t cho t*ng thùy

ph(cid:8)i và (cid:4)i (cid:4)(cid:12)n k(cid:12)t lu(cid:6)n: khi hi(cid:19)u bi(cid:12)t toàn di(cid:16)n v(cid:10) cách d(cid:5)n l(cid:2)u c(cid:26)a h(cid:16) th(cid:29)ng b(cid:9)ch

huy(cid:12)t cho t*ng thùy ph(cid:8)i, d(cid:15)a trên CLVT hay PET-CT và sinh thi(cid:12)t t"c thì, chúng

ta có th(cid:19) (cid:4)(cid:2)a ra ph(cid:2)(cid:20)ng án t(cid:29)i (cid:2)u cho ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch ch(cid:27)n l(cid:27)c [65]. Tuy nhiên,

c(cid:31)n nghiên c"u th; nghi(cid:16)m lâm sàng trong t(cid:2)(cid:20)ng lai (cid:4)(cid:19) tr$ l(cid:21)i câu h(cid:13)i này.

Hi(cid:16)n nay, ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng theo NCCN 2015 v(cid:5)n là tiêu chu%n vàng

trong h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n lâm sàng cho nguyên t(cid:7)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t lo(cid:9)i b(cid:13) h(cid:9)ch trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11)

UTP không t(cid:12) bào nh(cid:13). [103]

Khi ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t các thùy ph(cid:8)i bên ph$i, các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trung th(cid:23)t 2R, 4R, 7, 8

và 9 c(cid:31)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t lo(cid:9)i b(cid:13) tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19). Trong khi c(cid:7)t các thùy ph(cid:8)i bên trái, các v(cid:11)

trí h(cid:9)ch trung th(cid:23)t 4L, 5, 6, 7, 8 và 9 là b(cid:7)t bu(cid:25)c. (cid:130) c$ hai bên, các v(cid:11) trí h(cid:9)ch ch+ng

N1 (cid:4)(cid:2)(cid:14)c n(cid:9)o vét nh(cid:2) là m(cid:25)t ph(cid:31)n c(cid:26)a quá trình c(cid:7)t b(cid:13) thùy ph(cid:8)i.

1.4.4.PT n(cid:19)o h(cid:19)ch h( th"ng qua NSLN hay m5 ng]c tiêu chu^n

Trong th(cid:21)i gian (cid:4)(cid:31)u c(cid:26)a PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i, nhi(cid:10)u ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên (cid:4)(cid:10) ngh(cid:11)

không PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i khi phát hi(cid:16)n có h(cid:9)ch N2 trong m(cid:8) mà nên chuy(cid:19)n sang

m(cid:8) m(cid:18) [131]. V(cid:3)i s(cid:15) ti(cid:12)n b(cid:25) c(cid:26)a k(cid:28) thu(cid:6)t PTNS, s(cid:15) tr(cid:14) giúp d(cid:30)ng c(cid:30) PTNS, ngày

nay nhi(cid:10)u tác gi$ (cid:4)ã ti(cid:12)n hành PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i kèm n(cid:9)o h(cid:9)ch ngay c$ khi phát

hi(cid:16)n h(cid:9)ch N2 trong m(cid:8).[71], [78]

Theo nghiên c"u c(cid:26)a Kim H. K. trên 547 b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n I,

ông ti(cid:12)n hành PTNS n(cid:9)o h(cid:9)ch trung th(cid:23)t ngay c$ khi phát hi(cid:16)n có h(cid:9)ch trung th(cid:23)t

trong lúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t. K(cid:12)t qu$ 7,3% b(cid:16)nh nhân có h(cid:9)ch N1 di c!n, 8,9% b(cid:16)nh nhân

có h(cid:9)ch N2 di c!n, th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm 3 n!m c(cid:26)a nhóm N1 và N2 là 59% và 33%,

t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) m(cid:8) m(cid:18). Vì v(cid:6)y, tác gi$ (cid:4)(cid:10) ngh(cid:11) không chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) mà ti(cid:12)p t(cid:30)c PTNS

n(cid:9)o h(cid:9)ch ngay c$ khi phát hi(cid:16)n có h(cid:9)ch trung th(cid:23)t trong lúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t. [78]

Palade và c(cid:25)ng s(cid:15) nghiên c"u so sánh n(cid:9)o h(cid:9)ch trung th(cid:23)t qua NSLN và m(cid:18)

ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n. Tác gi$ cho r(cid:17)ng c(cid:23)u trúc gi$i ph(cid:5)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c quan sát qua NSLN là

tuy(cid:16)t v(cid:21)i, (cid:4)+c bi(cid:16)t v(cid:11) trí h(cid:9)ch ch(cid:8) chia (cid:4)ôi khí-ph(cid:12) qu$n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c bóc tách sâu h(cid:20)n qua

n(cid:25)i soi so v(cid:3)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18). [111]

M(cid:25)t s(cid:29) nghiên c"u khác c&ng ch"ng minh r(cid:17)ng vi(cid:16)c n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng có th(cid:19)

th(cid:15)c hi(cid:16)n hi(cid:16)u qu$ qua NSLN t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) m(cid:8) m(cid:18). Trong m(cid:25)t nghiên c"u (cid:4)a trung tâm,

D'Amico và c(cid:25)ng s(cid:15) th(cid:15)c hi(cid:16)n so sánh 199 b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PT NSLN v(cid:3)i 189 b(cid:16)nh

nhân PT m(cid:18) c&ng cho th(cid:23)y k(cid:12)t qu$ t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) [39]. M+c dù v(cid:6)y, c&ng có vài nghiên

c"u so sánh n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng qua NSLN ho+c PT m(cid:18) ng(cid:15)c k(cid:12)t lu(cid:6)n r(cid:17)ng vi(cid:16)c PT

m(cid:18) ng(cid:15)c n(cid:9)o h(cid:9)ch t(cid:29)t h(cid:20)n, vì NSLN (cid:4)òi h(cid:13)i (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng cong hu(cid:23)n luy(cid:16)n và ph$i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

th(cid:15)c hi(cid:16)n b(cid:18)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên có kinh nghi(cid:16)m. Tuy nhiên, trong m(cid:25)t nghiên c"u (cid:4)a

trung tâm c(cid:26)a 5620 b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng (2703

PTNSLN so v(cid:3)i 2917 PT m(cid:18) ng(cid:15)c), tác gi$ Liu S. k(cid:12)t lu(cid:6)n r(cid:17)ng PT NSLN n(cid:9)o vét

h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) h(cid:20)n so v(cid:3)i PT m(cid:18) ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n và cho r(cid:17)ng qua NSLN ph(cid:5)u tr(cid:2)(cid:21)ng

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c phóng to và quan sát t(cid:29)t h(cid:20)n, chính (cid:4)i(cid:10)u này giúp xác (cid:4)(cid:11)nh, b(cid:25)c l(cid:25) rõ ràng c(cid:23)u

trúc vùng r(cid:29)n ph(cid:8)i và các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trung th(cid:23)t [91]. Tác gi$ Alper Toker th(cid:15)c hi(cid:16)n

nghiên c"u trên 270 b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PT NSLN và PT m(cid:18) ng(cid:15)c c&ng cho th(cid:23)y

PTNSLN t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) PT m(cid:18) ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n trong n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng t(cid:9)i t(cid:23)t c$ các v(cid:11)

trí h(cid:9)ch thu(cid:25)c ch+ng N1 và N2. [145]

Tuy nhiên, v(cid:5)n còn bàn cãi r(cid:23)t nhi(cid:10)u quanh ch(cid:26) (cid:4)(cid:10) này và (cid:4)a ph(cid:31)n các tác gi$

(cid:4)(cid:10)u cho r(cid:17)ng c(cid:31)n m(cid:25)t nghiên c"u l(cid:3)n h(cid:20)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c thi(cid:12)t k(cid:12) ch+t ch(cid:134) h(cid:20)n v(cid:3)i th(cid:21)i gian

kéo dài h(cid:20)n (cid:4)(cid:19) so sánh v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) n(cid:9)o h(cid:9)ch gi/a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c và ph(cid:5)u

thu(cid:6)t m(cid:18) ng(cid:15)c tiêu chu%n.

1.5.K‘ THU>T PH=U THU>T N(cid:29)O H(cid:29)CH H(cid:23) TH0NG QUA NSLN

1.5.1.Các kf thu(cid:16)t c(cid:31)a ph(cid:15)u thu(cid:16)t NSLN trong c(cid:18)t thùy ph(cid:12)i và n(cid:19)o h(cid:19)ch

Hi(cid:16)n nay, có nhi(cid:10)u (cid:4)(cid:11)nh ngh

ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i. #(cid:11)nh ngh

trung tâm ch(cid:23)p nh(cid:6)n qua nghiên c"u ti(cid:12)n c"u (cid:4)a trung tâm CALGB 39802, (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

th(cid:15)c hi(cid:16)n n!m 2007 nh(cid:2) sau: v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) 4-8 cm, th(cid:15)c hi(cid:16)n hoàn toàn qua màn hình

n(cid:25)i soi, không dùng d(cid:30)ng c(cid:30) banh x(cid:2)(cid:20)ng s(cid:2)(cid:21)n và c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i theo c(cid:23)u trúc gi$i

ph(cid:5)u g(cid:22)m t

Tuy nhiên, PT NSLN hoàn toàn và PT NSLN có hZ tr(cid:14) c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)(cid:11)nh ngh

b(cid:18)i nhi(cid:10)u tác gi$ khác:

Ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c hoàn toàn: ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n v(cid:3)i v(cid:12)t m(cid:8)

nh(cid:13) thao tác 3,5 -5cm và 2 lZ trocar, không dùng d(cid:30)ng c(cid:30) banh ng(cid:15)c và ph(cid:5)u thu(cid:6)t

viên nhìn hoàn toàn qua màn hình (cid:4)(cid:19) thao tác. Có tác gi$ còn chia làm 2 nhóm nh(cid:13):

nhóm dùng hoàn toàn d(cid:30)ng c(cid:30) n(cid:25)i soi và ph(cid:5)u thu(cid:6)t th(cid:15)c hi(cid:16)n ch’ qua 3 lZ trocar,

khi k(cid:12)t thúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t lZ trocar (cid:4)(cid:2)(cid:14)c m(cid:18) r(cid:25)ng (cid:4)(cid:19) l(cid:23)y m(cid:5)u b(cid:16)nh ph%m; nhóm v(cid:12)t

m(cid:8) thao tác (cid:4)(cid:2)(cid:14)c m(cid:18) tr(cid:2)(cid:3)c và qua (cid:4)ó có th(cid:19) dùng d(cid:30)ng c(cid:30) n(cid:25)i soi ho+c d(cid:30)ng c(cid:30) m(cid:8)

m(cid:18) kinh (cid:4)i(cid:19)n (cid:4)(cid:19) thao tác. [37], [51], [79], [114], [157]

Ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c có hZ tr(cid:14): ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n v(cid:3)i v(cid:12)t m(cid:8)

nh(cid:13) thao tác 6 – 8cm và 2 lZ trocar, dùng d(cid:30)ng c(cid:30) banh s(cid:2)(cid:21)n (cid:4)(cid:19) banh nhO v(cid:12)t m(cid:8)

nh(cid:13) thao tác, ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên có th(cid:19) nhìn vào màn hình k(cid:12)t h(cid:14)p nhìn tr(cid:15)c ti(cid:12)p (cid:4)(cid:19)

thao tác. D(cid:30)ng c(cid:30) dùng trong lúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t có th(cid:19) là d(cid:30)ng c(cid:30) n(cid:25)i soi ho+c d(cid:30)ng c(cid:30)

m(cid:8) m(cid:18) kinh (cid:4)i(cid:19)n. [51], [68], [79]

H(cid:25)i ngh(cid:11) v(cid:10) PTNS l(cid:22)ng ng(cid:15)c l(cid:31)n th" 20 n!m 2012 t(cid:9)i Edinburg, v(cid:3)i s(cid:15) tham gia

c(cid:26)a 50 chuyên gia, (cid:4)(cid:12)n t* 16 qu(cid:29)c gia (60% Châu Âu, 29% B(cid:7)c M(cid:28), 24% Úc và

16% Châu Á) (cid:4)ã cho ý ki(cid:12)n v(cid:10) khái ni(cid:16)m PTNS l(cid:22)ng ng(cid:15)c, k(cid:12)t qu$ cho th(cid:23)y: 82%

(cid:4)(cid:22)ng quan (cid:4)i(cid:19)m v(cid:10) vi(cid:16)c m(cid:18) ng(cid:15)c hZ tr(cid:14) v(cid:3)i chi(cid:10)u dài d(cid:2)(cid:3)i 8cm, 18% ph(cid:5)u thu(cid:6)t

viên cho r(cid:17)ng có th(cid:19) s; d(cid:30)ng d(cid:30)ng c(cid:30) (cid:4)(cid:19) m(cid:18) r(cid:25)ng khoang liên s(cid:2)(cid:21)n. [157]

Kf thu(cid:16)t n(cid:19)o các v(cid:10) trí h(cid:19)ch

N(cid:19)o h(cid:19)ch v(cid:10) trí 2 (cid:6)(cid:7)n 4 (bên ph(cid:8)i)

5 25

#(cid:19) n(cid:9)o (cid:4) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9)ch v(cid:11) trí 2 (cid:4)(cid:12) (cid:12)n 4, c(cid:31)n tá ách và di (cid:4) (cid:4)(cid:25)ng TM (cid:4) (cid:4)(cid:20)n ho+c c M c(cid:7)t (cid:4)ôi TM

(cid:20)n (cid:4)(cid:19) b(cid:25)c l (cid:4)(cid:20) l(cid:25) ph(cid:5)u tr(cid:2) (cid:2)(cid:21)ng r(cid:25)ng r rãi. Ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2) (cid:2)(cid:14)c kéo v(cid:10) (cid:10) phía d(cid:2)(cid:3)i i và d(cid:30)ng c h c(cid:30) bóc tách

(cid:2)(cid:14)c dùng (cid:4) (cid:4)(cid:2) (cid:4)(cid:19) tách m+ +t sau TM (cid:4) (cid:4)(cid:20)n. M(cid:25)t k khi TM (cid:4)(cid:20) (cid:20)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c di (cid:4)(cid:25)ng (cid:4)(cid:26) (cid:4) , (cid:4)(cid:19) thao tác,

ó th(cid:19) dùng có g stapler (cid:4) (cid:19) c(cid:7)t (cid:4)ôi T TM (cid:4)(cid:20)n h ho+c không g c(cid:31)n c(cid:7)t T TM (cid:4)(cid:20)n tù (cid:15) ùy theo s(cid:15)

hu(cid:6)n ti(cid:16)n c(cid:26) th (cid:26)a vi(cid:16)c tha ao tác. KOp p hình tim v(cid:3)i (cid:4)(cid:31)u co ong (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4) (cid:4)(cid:2)a vào qu r ua lZ trocar

(cid:2)(cid:21)ng nách (cid:4)(cid:2) h sau, kOp và kéo TM M ch(cid:26) trên n ra kh(cid:13)i k khí qu$n c cho phép ti W i(cid:12)p c(cid:6)n dW

àng vùng h dà h(cid:9)ch c(cid:9)nh khí qu$n. M Màng ph(cid:8) i trung th(cid:23) (cid:23)t ngay v(cid:11) t tr(cid:11) h(cid:9)ch 2-4 t 4 (cid:4)(cid:2)(cid:14)c c(cid:7)t

(cid:17)ng dao (cid:4)(cid:29) b(cid:17) (cid:29)t (cid:4)(cid:20)n c(cid:15)c ho+c dao (cid:4) (cid:4)(cid:29)t siêu âm m. Mô h(cid:9)ch h (cid:4)(cid:2)(cid:14)c bóc c tách kh(cid:13)i n thành bên

(cid:26)a TM ch(cid:26) c(cid:26) (cid:26) trên cho (cid:4) (cid:4)(cid:12)n (cid:4)(cid:25)ng m m(cid:9)ch d(cid:2)(cid:3)i (cid:4) (cid:4)òn ph$i. D Dùng kOp h hình tim gi/ h / mô h(cid:9)ch

gay t(cid:9)i v(cid:11) t ng trí chia (cid:4)ôi khí ph(cid:12) qu u$n (c(cid:31)n tr ránh làm t(cid:8) (cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng n nhánh thân i n #M ph(cid:8)i

gay t(cid:9)i v(cid:11) t ng trí này). Sa au (cid:4)ó kéo m mô h(cid:9)ch lê ên phía trên n, dùng clip p kOp m(cid:9)ch (cid:13) h máu nh(cid:13)

à m(cid:9)ch b(cid:9)c và ch huy(cid:12)t v và c(cid:7)t mô h h(cid:9)ch kh(cid:13)i vùng màn g ngoài tim m. Toàn b(cid:25) h (cid:25) mô h(cid:9)ch

(cid:2)(cid:14)c cho và (cid:4)(cid:2) ào túi (cid:4)(cid:15)ng g b(cid:16)nh ph%m m và l(cid:23)y ra a ngoài qua a v(cid:12)t m(cid:8) nh h(cid:13). [66]

Hình 1.12: : N(cid:9)o h(cid:9)ch h v(cid:11) trí 2, 4 bên ph$i

” [66] “Ngu(cid:2)n n: Hansen H H.J., 2012

N(cid:19)o h(cid:19)c ch v(cid:10) trí 5 v và 6:

Màng ph h(cid:8)i trung th h(cid:23)t ngay v(cid:11) (cid:11) trí c;a s(cid:8) ph(cid:12) ch(cid:26) (cid:4) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c c(cid:7)t the eo h(cid:2)(cid:3)ng n n ngang, c(cid:31)n

lang than tr ánh t(cid:8)n th h(cid:2)(cid:20)ng dây th(cid:31)n kinh g (th(cid:31)n kin nh qu+t ng g(cid:2)(cid:14)c thanh à h qu$n) và

th h(cid:31)n kinh h oành ngay y t(cid:9)i v(cid:11) trí này. Dùng g kOp gi/ v và kéo b(cid:21) trên c(cid:26)a m i màng ph(cid:8)i

trung th(cid:23)t v*a (cid:4)(cid:2)(cid:14)c c(cid:7)t v(cid:10) phía trên, b(cid:25)c l(cid:25) hoàn toàn #M ph(cid:8)i, #M ch(cid:26) và các

h(cid:9)ch t(cid:9)i v(cid:11) trí này. KOp hình tim v(cid:3)i (cid:4)(cid:31)u cong (cid:4)(cid:2)(cid:14)c dùng (cid:4)(cid:19) gi; mô h(cid:9)ch và mô m>

xung quanh h(cid:9)ch, sau (cid:4)ó bóc tách và c(cid:7)t b(cid:17)ng dao (cid:4)(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n c(cid:15)c ho+c dao (cid:4)(cid:29)t siêu âm

toàn b(cid:25) mô h(cid:9)ch phía d(cid:2)(cid:3)i #M ph(cid:8)i (h(cid:9)ch v(cid:11) trí 5) và #M ch(cid:26) (h(cid:9)ch v(cid:11) trí 6). M(cid:5)u

mô h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c cho vào túi (cid:4)(cid:15)ng b(cid:16)nh ph%m và l(cid:23)y ra ngoài qua v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13). [35]

N(cid:19)o h(cid:19)ch v(cid:10) trí 4 (bên trái)

#(cid:19) ti(cid:12)p c(cid:6)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9)chv(cid:11) trí này c(cid:31)n ph$i n(cid:9)o (cid:4)(cid:2)(cid:14)c các h(cid:9)ch v(cid:11) trí 5 và 6 tr(cid:2)(cid:3)c,

sau (cid:4)ó c(cid:7)t dây ch(cid:17)ng (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ngay c;a s(cid:8) ph(cid:12) - ch(cid:26). Vi(cid:16)c n(cid:9)o h(cid:9)ch v(cid:11) trí 4 bên

trái là khó kh!n nh(cid:23)t do v(cid:11) trí n(cid:17)m sâu, khó ti(cid:12)p c(cid:6)n và dW làm t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng th(cid:31)n kinh

qu+t ng(cid:2)(cid:14)c thanh qu$n trái khi banh vén, nên kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t h(cid:9)n ch(cid:12) nh(cid:23)t.

Tuy nhiên, theo m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ thì không nh(cid:23)t thi(cid:12)t ph$i ti(cid:12)p c(cid:6)n và n(cid:9)o tri(cid:16)t c!n

h(cid:9)ch v(cid:11) trí này vì ch’ có 2-4% tìm th(cid:23)y h(cid:9)ch di c!n t(cid:9)i v(cid:11) trí này khi kh(cid:29)i u n(cid:17)m thùy

trên ph(cid:8)i trái, t{ l(cid:16) này còn ít h(cid:20)n n/a khi kh(cid:29)i u n(cid:17)m (cid:18) thùy d(cid:2)(cid:3)i. [145]

N(cid:19)o h(cid:19)ch v(cid:10) trí 7 (bên ph(cid:8)i):

Ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c kéo vào trong và l(cid:6)t lên, c(cid:7)t màng ph(cid:8)i trung th(cid:23)t phía sau b(cid:17)ng dao

(cid:4)(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n c(cid:15)c. Xác (cid:4)(cid:11)nh m+t sau c(cid:26)a TM ph(cid:8)i d(cid:2)(cid:3)i, (cid:4)ây là n(cid:20)i b(cid:7)t (cid:4)(cid:31)u bóc tách (cid:4)(cid:19)

n(cid:9)o h(cid:9)ch v(cid:11) trí 7. C(cid:31)n bóc tách b(cid:25) l(cid:25) rõ ngã ba ph(cid:12) qu$n g(cid:29)c và ph(cid:12) qu$n trung gian.

KOp hình tim (cid:4)(cid:2)(cid:14)c dùng (cid:4)(cid:19) n(cid:7)m ph(cid:31)n phía d(cid:2)(cid:3)i c(cid:26)a mô h(cid:9)ch v(cid:11) trí 7 và kéo l(cid:6)t v(cid:10)

phía trên. Tránh làm t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng th(cid:31)n kinh lang thang và th(cid:15)c qu$n. Khi ph(cid:31)n d(cid:2)(cid:3)i

c(cid:26)a mô h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c l(cid:6)t lên hoàn toàn, ti(cid:12)p t(cid:30)c bóc tách v(cid:10) phía trên b(cid:17)ng dao (cid:4)(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n

c(cid:15)c ho+c dao (cid:4)(cid:29)t siêu âm và clip các nhánh m(cid:9)ch máu nh(cid:13), cho (cid:4)(cid:12)n khi th(cid:23)y rõ ngã

ba khí ph(cid:12) qu$n. M(cid:5)u mô h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c l(cid:23)y ra ngoài qua v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) sau khi (cid:4)ã cho vào

túi (cid:4)(cid:15)ng b(cid:16)nh ph%m.

N(cid:19)o h(cid:19)ch v(cid:10) trí 7 (bên trái):

T(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) nh(cid:2) bên ph$i, ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c vén v(cid:10) phía trong và l(cid:6)t v(cid:10) phía tr(cid:2)(cid:3)c, màng

ph(cid:8)i trung th(cid:23)t phía sau (cid:4)(cid:2)(cid:14)c c(cid:7)t b(cid:17)ng dao (cid:4)(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n c(cid:15)c. T(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15), n(cid:20)i b(cid:7)t (cid:4)(cid:31)u bóc

tách n(cid:9)o h(cid:9)ch c&ng là m+t sau c(cid:26)a TM ph(cid:8)i d(cid:2)(cid:3)i. Ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c vén v(cid:10) phía tr(cid:2)(cid:3)c và

phía trên h(cid:20)i m(cid:9)nh h(cid:20)n so v(cid:3)i bên ph$i vì ngã ba khí ph(cid:12) qu$n n(cid:24)m sâu phía bên

trong #M ch(cid:26) và th(cid:15)c qu$n. Sau khi bóc tách (cid:4)(cid:26) nhìn th(cid:23)y rõ ph(cid:12) qu$n g(cid:29)c bên trái,

7 27

Op hình tim kO m (cid:4)(cid:31)u con g (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)+ +t gi/a ph(cid:12) (cid:12) qu$n g(cid:29)c c trái và th h(cid:15)c qu$n, s (cid:18) sau (cid:4)ó m(cid:18)

(cid:25)ng (cid:4)(cid:31)u kOp r(cid:25) p hình tim m (cid:4)(cid:19) vén và à tách r(cid:21)i ph h(cid:12) qu$n g(cid:29) (cid:29)c v(cid:3)i th(cid:15)c c qu$n. M(cid:25) h (cid:25)t kOp hình

tim m khác (cid:4)(cid:2) (cid:2)(cid:14)c dùng n n(cid:7)m mô h(cid:9)c ch và bóc tách v(cid:10) ph hía trên cho o (cid:4)(cid:12)n ngã b (cid:12) ba khí ph(cid:12)

u$n. Trong qu g tr(cid:2)(cid:21)ng h h(cid:14)p c(cid:7)t thù ùy trên ph(cid:8) (cid:8)i trái, TM M ph(cid:8)i d(cid:2)(cid:3) (cid:3)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c gi , i/ nguyên,

i(cid:10)u này làm (cid:4)i m khó quan n sát rõ toà àn b(cid:25) ph(cid:12) qu$n g(cid:29)c t trái. Trong tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14) y (cid:14)p c(cid:7)t thùy

(cid:2)(cid:3)i ph(cid:8)i tr d(cid:2) rái, vi(cid:16)c n(cid:9) o h(cid:9)ch d(cid:2)(cid:3) (cid:3)i ngã ba k khí ph(cid:12) qu$ $n r(cid:23)t dW dà àng vì TM i M ph(cid:8)i d(cid:2)(cid:3)i

ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c c(cid:7)t (cid:4)ã (cid:4)ôi trong q quá trình c c(cid:7)t thùy ph (cid:8)i. #i(cid:19)m m m(cid:23)u ch(cid:29)t tr rong n(cid:9)o h(cid:9) 7 (cid:9)ch v(cid:11) trí 7

ên trái là v bê vén, kéo ph h(cid:8)i (cid:4)(cid:26) r(cid:25)n g (cid:4)(cid:19) (cid:4)+t k kOp hình tim m vào nh(cid:17)m m vén ph(cid:12) c (cid:12) qu$n g(cid:29)c

tr ái và th(cid:15)c qu$n v(cid:10) ha ai bên (cid:4)(cid:26) r r(cid:25)ng (cid:4)(cid:19) thu u(cid:6)n ti(cid:16)n tha ao tác bóc tách n(cid:9)o n h h/ng h(cid:9)ch

d(cid:2) (cid:2)(cid:3)i ch(cid:8) ch ia khí ph(cid:12) qu$n.

Hình 1 .14: N(cid:9)o h h(cid:9)ch v(cid:11) trí 7 7 bên trái : N(cid:9)o h(cid:9)ch h v(cid:11) trí 7 bê ên ph$i Hình 1.13

“Ngu(cid:2) (cid:2)n: Hansen n H.J., 201 12” [66] : Hansen H H.J., 2012” ” [66] “Ngu(cid:2)n:

N(cid:19)o h(cid:19)c ch v(cid:10) trí 8 v và 9:

Trong lú úc di (cid:4)(cid:25)ng g dây ch(cid:17)n ng ph(cid:8)i d(cid:2) (cid:3)i, kOp hìn nh tim (cid:4)(cid:2)(cid:14) (cid:14)c dùng (cid:4) (cid:19) n(cid:7)m mô ô

(cid:9)ch và kéo h(cid:9) ra ngoài k kh(cid:13)i trung t th(cid:23)t. Sau (cid:4) (cid:4)ó dW dàng c(cid:7)t l(cid:23)y các c h(cid:9)ch v(cid:11) tr g rí này b(cid:17)ng

ao (cid:4)(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n da n c(cid:15)c ho+c dao (cid:4)(cid:29)t siê êu âm. C(cid:31)n n l(cid:2)u ý trán nh t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20) (cid:20)ng th(cid:15)c qu y u$n và dây

h(cid:31)n kinh lan th ng thang n ngay t(cid:9)i v(cid:11) t trí này. [66 6], [68]

8 28

Hình 1.15: H N(cid:9)o h(cid:9)ch v(cid:11) trí 8, 9 Hình 1. 16: N(cid:9)o h(cid:9) (cid:9)ch v(cid:11) trí 1 0

“Ngu(cid:2)n: H “ Hansen H.J. J., 2012” [6 66] “Ngu(cid:2)n: H Hansen H.J J., 2012” [ [66]

CH{NG .6.TAI BIZ 1. ZN, BIZN C|A PTN NS C(cid:24)T T THÙY PH(cid:22) (cid:22)I & N(cid:29)O O H(cid:29)CH

Ch(cid:8)y m áu trong p t ph(cid:15)u thu(cid:16)t

Ch$y má áu trong ph h(cid:5)u thu(cid:6)t d do t(cid:8)n th(cid:2) (cid:2)(cid:20)ng m(cid:9)ch máu ph(cid:8)i i là bi(cid:12)n ch y h"ng nguy

i(cid:19)m, n(cid:12)u k hi không x; l lý k(cid:11)p th(cid:21)i i b(cid:16)nh nhâ ân có th(cid:19) t; ; vong. C h$y máu t u trong ph(cid:5)u

hu(cid:6)t th(cid:2)(cid:21)n th g (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ki(cid:19) (cid:19)m soát b(cid:17) (cid:17)ng cách (cid:4) (cid:4)è b(cid:17)ng g(cid:9) (cid:9)c hay d(cid:30)n ng c(cid:30) t(cid:2)(cid:20)n c ng t(cid:15). Các

h(cid:5)u thu(cid:6)t v ph viên có th h(cid:19) ki(cid:19)m so át ch$y m máu b(cid:17)ng k khâu, clip m m(cid:9)ch máu g hay dùng

urgicel, keo su o sinh h(cid:27)c… …[44], khi i các bi(cid:16)n p pháp trên th h(cid:23)t b(cid:9)i, chu uy(cid:19)n m(cid:8) m m(cid:18).

Ch(cid:8)y m áu sau ph (cid:15)u thu(cid:16)t

Ch$y má áu sau ph(cid:5)u u thu(cid:6)t, ph$ $i ph(cid:5)u thu u(cid:6)t l(cid:9)i chi(cid:12) m t{ l(cid:16) 1.2 25%. [112]

Nguyên nhân: do t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)n g #M ph(cid:12) (cid:12) qu$n, #M M liên s(cid:2)(cid:21) (cid:21)n, m(cid:9)ch m h máu thành

g(cid:15)c khi (cid:4)+t ng t trocar, g> > dính, bóc tách dây c ch(cid:17)ng ph(cid:8)i i.

Ch%n (cid:4)o oán: d(cid:15)a l(cid:2) (cid:2)(cid:14)ng máu r ra bình d(cid:5)n n l(cid:2)u sau p ph(cid:5)u thu(cid:6)t t h(cid:20)n 200m (cid:21) ml mZi gi(cid:21)

tr ong 4-6 gi i(cid:21) liên t(cid:30)c . N(cid:12)u l(cid:2)(cid:14)n ng máu ra ít h(cid:20)n, b(cid:16) (cid:16)nh nhân h h(cid:9) huy(cid:12)t áp t p, s(cid:29)c m(cid:23)t

máu, có th(cid:19) m (cid:19) do máu (cid:4) (cid:4)ông màng g ph(cid:29)i. Ch h(cid:30)p X quan ng ph(cid:8)i, s iêu âm ng c g(cid:15)c (cid:4)(cid:19) xác

(cid:11)nh. [108] (cid:4)(cid:11)

X; trí: p ph(cid:5)u thu(cid:6)t t l(cid:9)i, ki(cid:19)m tra toàn b b(cid:25) các vùn ng, c(cid:31)m m máu. #(cid:19) ph , hòng ng*a,

h(cid:5)u thu(cid:6)t v ph viên ph$i th hao tác c%n n th(cid:6)n, c(cid:31)m m máu k(cid:28) tr rong ph(cid:5)u t thu(cid:6)t.

Lo(cid:19)n nh(cid:10)p tim

Th(cid:2)(cid:21)ng g+p là rung nh<, chi(cid:12)m 7.26%, r(cid:29)i lo(cid:9)n nh(cid:11)p th(cid:23)t, chi(cid:12)m 0.47% [112],

th(cid:2)(cid:21)ng xu(cid:23)t hi(cid:16)n ngày h(cid:6)u ph(cid:5)u th" 2 hay 3, sau (cid:4)ó nh(cid:11)p tim tr(cid:18) v(cid:10) bình th(cid:2)(cid:21)ng.

Nguyên nhân: có th(cid:19) do s(cid:15) di l(cid:16)ch trung th(cid:23)t, h(cid:9) n(cid:22)ng (cid:4)(cid:25) oxy/máu, pH máu b(cid:23)t

th(cid:2)(cid:21)ng, r(cid:29)i lo(cid:9)n (cid:4)i(cid:16)n gi$i, c!ng tâm nh<.[115]

X(cid:127)p ph(cid:12)i

XOp ph(cid:8)i sau PTNS c(cid:7)t thùy chi(cid:12)m t{ l(cid:16) t* 1.2% - 2.11%. [112]

Nguyên nhân: do s(cid:15) t!ng ti(cid:12)t d(cid:11)ch gây t(cid:7)c nghQn PQ, hi(cid:12)m g+p h(cid:20)n là do hOp PQ

sau c(cid:7)t b(cid:17)ng staplers, xo(cid:7)n PQ thùy.

#i(cid:10)u tr(cid:11): soi PQ, hút (cid:4)àm nh(cid:3)t. N(cid:12)u do hOp PQ, có th(cid:19) ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:9)i, nong hay

(cid:4)+t khung (cid:4)>. Phòng ng*a: gi$m (cid:4)au sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t, t(cid:6)p v(cid:6)t lý tr(cid:11) li(cid:16)u.

Viêm ph(cid:12)i sau ph(cid:15)u thu(cid:16)t

T{ l(cid:16) viêm ph(cid:8)i sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t hi(cid:16)n nay càng ít d(cid:31)n, thay (cid:4)(cid:8)i t* 0.15% (cid:4)(cid:12)n 2.9%

[80], th(cid:2)(cid:21)ng g+p (cid:18) b(cid:16)nh nhân th(cid:18) máy lâu hay b(cid:16)nh nhân khó kh(cid:9)c (cid:4)àm.

Ch%n (cid:4)oán d(cid:15)a tri(cid:16)u ch"ng lâm sàng, công th"c máu, X quang ph(cid:8)i, c(cid:23)y d(cid:11)ch

PQ tìm vi trùng.

#i(cid:10)u tr(cid:11) kháng sinh (cid:4)+c hi(cid:16)u, t(cid:6)p v(cid:6)t lý tr(cid:11) li(cid:16)u, kh(cid:9)c (cid:4)àm.

Xì khí kéo dài

Xì khí kéo dài: khí ra liên t(cid:30)c bình d(cid:5)n l(cid:2)u h(cid:20)n 5 ngày sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t.[108],

[131]

Nguyên nhân: Dò khí t* nhu mô ph(cid:8)i, (cid:4)+c bi(cid:16)t là c(cid:31)u nhu mô gi/a các rãnh liên

thùy. Y(cid:12)u t(cid:29) nguy c(cid:20): khí ph(cid:12) th(cid:26)ng n+ng, (cid:4)ang (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) steroid, viêm ph(cid:8)i.

#i(cid:10)u tr(cid:11): hút liên t(cid:30)c d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i, (cid:4)+t thêm m(cid:25)t (cid:29)ng d(cid:5)n l(cid:2)u khác, làm

dính b(cid:17)ng keo sinh h(cid:27)c. N(cid:12)u không nhiWm trùng, xì khí th(cid:2)(cid:21)ng t(cid:15) lành sau 2 tu(cid:31)n.

Phòng ng*a: tránh thao tác thô b(cid:9)o nhu mô ph(cid:8)i, cho xOp ph(cid:8)i tr(cid:2)(cid:3)c khi khâu

nhu mô ph(cid:8)i, dùng staplers có mô (cid:4)(cid:16)m c(cid:7)t nhu mô, keo sinh h(cid:27)c.

Dò PQ màng ph(cid:12)i

Trong PTNS c(cid:7)t thùy, t{ l(cid:16) này kho$ng 0.23% [112]. Dò PQ màng ph(cid:8)i là thông

n(cid:29)i l(cid:3)n gi/a PQ và khoang màng ph(cid:8)i, xu(cid:23)t hi(cid:16)n 7-10 ngày sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t, (cid:4)ôi khi

sau vài tu(cid:31)n, vài tháng. Dò x$y ra s(cid:3)m 1-2 ngày sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t là do k(cid:28) thu(cid:6)t. Y(cid:12)u

t(cid:29) nguy c(cid:20): tu(cid:8)i cao, suy dinh d(cid:2)>ng, (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) steroids, ti(cid:19)u (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng, m(cid:13)m c(cid:7)t PQ b(cid:11)

m(cid:23)t m(cid:9)ch máu nuôi khi bóc tách.

Nguyên nhân: s(cid:15) lành v(cid:12)t th(cid:2)(cid:20)ng kém, không (cid:4)(cid:26) mô bao ph(cid:26) hay nhiWm trùng.

N(cid:25)i soi ph(cid:12) qu$n: th(cid:23)y lZ dò PQ, v> (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng khâu n(cid:29)i PQ.

#i(cid:10)u tr(cid:11): khi lZ dò < 3 mm, có th(cid:19) n(cid:25)i soi PQ dùng keo sinh h(cid:27)c (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11). Khi lZ

dò l(cid:3)n, d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i sau (cid:4)ó ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)óng lZ dò, bao ph(cid:26) v(cid:3)i m(cid:9)c n(cid:29)i hay

cu(cid:29)ng v(cid:9)t c(cid:20). C(cid:7)t toàn b(cid:25) 1 bên ph(cid:8)i n(cid:12)u m(cid:13)m c(cid:7)t PQ làm hOp PQ. [115]

Th5 máy kéo dài sau ph(cid:15)u thu(cid:16)t

T{ l(cid:16) th(cid:18) máy h(cid:20)n 48 gi(cid:21) sau PTNS là 0,47%. Các y(cid:12)u t(cid:29) nguy c(cid:20): ch"c n!ng

ph(cid:8)i kém, hút thu(cid:29)c lá, nhiWm trùng hô h(cid:23)p, b(cid:16)nh ph(cid:8)i t(cid:7)c nghQn, h(cid:20)n 75 tu(cid:8)i, béo

phì, (cid:4)au nhi(cid:10)u sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t. [112]

Phòng ng*a: t(cid:6)p v(cid:6)t lý tr(cid:11) li(cid:16)u, ng(cid:2)ng thu(cid:29)c lá 8 tu(cid:31)n tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t, (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11)

b(cid:16)nh ph(cid:8)i tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

#i(cid:10)u tr(cid:11) nguyên nhân: suy tim, quá t$i d(cid:11)ch, nhiWm trùng huy(cid:12)t, gi$m (cid:4)au t(cid:29)t,

(cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) khí ph(cid:12) th(cid:26)ng, co th(cid:7)t PQ.

M(cid:31) màng ph(cid:12)i

Bi(cid:12)n ch"ng này ít g+p ngày nay, có t{ l(cid:16) thay (cid:4)(cid:8)i t* 0.08% (cid:4)(cid:12)n 0.36%. [112]

Y(cid:12)u t(cid:29) nguy c(cid:20): tu(cid:8)i cao, suy dinh d(cid:2)>ng, x(cid:9) hay hóa tr(cid:11) tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t, (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11)

steroid, ti(cid:19)u (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng, ph(cid:5)u thu(cid:6)t lâu, ph"c t(cid:9)p, viêm ph(cid:8)i, th(cid:18) máy sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

Lâm sàng: B(cid:16)nh nhân sQ b(cid:11) nhiWm (cid:4)(cid:25)c m"c (cid:4)(cid:25) nhO hay n+ng, b(cid:9)ch c(cid:31)u t!ng.

#i(cid:10)u tr(cid:11): d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i, kháng sinh ph(cid:8) r(cid:25)ng theo k(cid:12)t qu$ c(cid:23)y. N(cid:12)u có dò

PQ màng ph(cid:8)i thì ph(cid:5)u thu(cid:6)t khâu l(cid:9)i v(cid:11) trí dò.

Tràn d(cid:10)ch màng ph(cid:12)i d(cid:11)(cid:128)ng tr(cid:30)p

Bi(cid:12)n ch"ng này chi(cid:12)m t{ l(cid:16) kho$ng 0.39%. [96]

Lâm sàng: d(cid:11)ch màng ph(cid:8)i màu (cid:4)(cid:30)c nh(cid:2) s/a.

#i(cid:10)u tr(cid:11) b$o t(cid:22)n: nuôi !n TM hay ch(cid:12) (cid:4)(cid:25) !n ít m> và triglycerides chuZi trung

bình, khi lZ dò nh(cid:13), dò sQ t(cid:15) lành. Khi l(cid:2)(cid:14)ng d(cid:11)ch ra 500 mL/ngày, th(cid:23)t b(cid:9)i (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11)

b$o t(cid:22)n, ch’ (cid:4)(cid:11)nh ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

Nhi(cid:129)m trùng v(cid:7)t m(cid:12)

T{ l(cid:16) nhiWm trùng v(cid:12)t m(cid:8) nông kho$ng 3-5%. NhiWm trùng v(cid:12)t m(cid:8) sâu: nhiWm

trùng liên quan mô sâu d(cid:2)(cid:3)i l(cid:3)p d(cid:2)(cid:3)i da, t{ l(cid:16) kho$ng 0 -5% [124]. Y(cid:12)u t(cid:29) nguy c(cid:20):

tu(cid:8)i cao, ti(cid:19)u (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng, vô trùng kém, ch$y máu, th(cid:18) máy lâu, dinh d(cid:2)>ng kém.

Ch%n (cid:4)oán: s(cid:29)t, ch$y d(cid:11)ch m(cid:26) t* v(cid:12)t th(cid:2)(cid:20)ng, b(cid:9)ch c(cid:31)u cao, c(cid:23)y vi trùng (+).

#i(cid:10)u tr(cid:11) nhiWm trùng: Kháng sinh ph(cid:8) r(cid:25)ng, sau (cid:4)ó theo kháng sinh (cid:4)(cid:22). C(cid:7)t l(cid:27)c

v(cid:12)t th(cid:2)(cid:20)ng hàng ngày, khi lên mô h(cid:9)t, ti(cid:12)n hành khâu l(cid:9)i v(cid:12)t th(cid:2)(cid:20)ng thì hai.

T(cid:130) vong

T{ l(cid:16) t; vong sau PTNS c(cid:7)t ph(cid:8)i ngày càng c$i thi(cid:16)n t* 5-10% (cid:4)ã xu(cid:29)ng còn

1.2-1.5% trong 10 n!m qua [124]. Nguyên nhân: suy hô h(cid:23)p, viêm ph(cid:8)i, dò PQ

màng ph(cid:8)i, suy tim, nguyên nhân do ch$y máu r(cid:23)t hi(cid:12)m. T(cid:9)i Vi(cid:16)t Nam, trong

nghiên c"u c(cid:26)a GS V!n T(cid:31)n và cs có 1/30 b(cid:16)nh nhân (3.33%) t; vong, nguyên nhân

do suy hô h(cid:23)p trong ph(cid:5)u thu(cid:6)t (do xOp ph(cid:8)i (cid:4)(cid:29)i bên hay do thuyên t(cid:7)c khí). [19]

1.7.(cid:2)I(cid:5)U TR; H(cid:131) TR(cid:132) SAU PH=U THU>T

1.7.1.Hóa tr(cid:10) h6 tr@ sau ph(cid:15)u thu(cid:16)t

Ph(cid:5)u thu(cid:6)t hi(cid:16)n nay v(cid:5)n là mô th"c tr(cid:11) li(cid:16)u tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) duy nh(cid:23)t cho b(cid:16)nh nhân UTP

không TBN. Tuy nhiên, ngay c$ sau khi c(cid:7)t b(cid:13) toàn th(cid:19), s(cid:29)ng còn toàn b(cid:25) v(cid:5)n r(cid:23)t

th(cid:23)p v(cid:3)i t{ l(cid:16) s(cid:29)ng 5 n!m 67% cho nh/ng b(cid:16)nh nhân T1N0 gi$m xu(cid:29)ng còn 23%

cho nh/ng b(cid:16)nh nhân N2. Nh/ng c(cid:29) g(cid:7)ng c$i thi(cid:16)n s(cid:29)ng còn cho b(cid:16)nh nhân UTP

không TBN (cid:4)ã ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c thêm vào b(cid:17)ng hóa tr(cid:11) và/ ho+c x(cid:9) tr(cid:11) trong giai

(cid:4)o(cid:9)n h(cid:6)u ph(cid:5)u. L(cid:14)i ích c(cid:26)a vi(cid:16)c s; d(cid:30)ng li(cid:16)u pháp toàn thân trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) UTP

không TBN sau khi ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t b(cid:13) hoàn toàn, nh(cid:17)m ng!n ch+n nh/ng di c!n vi

th(cid:19) t(cid:9)i th(cid:21)i (cid:4)i(cid:19)m ph(cid:5)u thu(cid:6)t v(cid:3)i quan (cid:4)i(cid:19)m cho r(cid:17)ng di c!n xa là nguyên nhân ch(cid:26)

y(cid:12)u c(cid:26)a tái phát và t; vong sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

Nh/ng d/ li(cid:16)u g(cid:31)n (cid:4)ây t* nh/ng nghiên c"u ng(cid:5)u nhiên v(cid:10) hóa tr(cid:11) hZ tr(cid:14) (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i

nh/ng b(cid:16)nh nhân UTP không TBN (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) (cid:4)ã thay (cid:4)(cid:8)i tiêu chu%n

ch!m sóc. Gi$m thi(cid:19)u nguy c(cid:20) t; vong (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c quan sát v(cid:3)i hóa tr(cid:11) li(cid:16)u n(cid:10)n t$ng

Cisplatin. Nh/ng nghiên c"u g(cid:31)n (cid:4)ây ch"ng minh l(cid:14)i ích c(cid:26)a hóa tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau ph(cid:5)u

thu(cid:6)t l(cid:3)n nh(cid:23)t cho nh/ng b(cid:16)nh nhân UTP giai (cid:4)o(cid:9)n II và III. Tuy nhiên, vai trò hóa

tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t cho nh/ng b(cid:16)nh nhân giai (cid:4)o(cid:9)n s(cid:3)m h(cid:20)n ch(cid:2)a cho th(cid:23)y l(cid:14)i

ích rõ ràng. [21]

1.7.2.Hóa tr(cid:10) dòng (cid:6)(cid:133)u tiên

Hóa tr(cid:11) n(cid:10)n t$ng Cisplatin th(cid:2)(cid:21)ng (cid:4)i (cid:4)ôi v(cid:3)i (cid:4)(cid:25)c tính (cid:4)áng k(cid:19) liên quan (cid:4)(cid:12)n

Cisplatin, ch(cid:26) y(cid:12)u: nôn ói tr(cid:31)m tr(cid:27)ng, (cid:4)(cid:25)c tính th(cid:31)n kinh, (cid:4)(cid:25)c th(cid:6)n và tai có liên

quan (cid:4)(cid:12)n li(cid:10)u l(cid:2)(cid:14)ng và khó ki(cid:19)m soát. Cisplatin th(cid:2)(cid:21)ng khó dung n(cid:9)p (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i m(cid:25)t

t{ l(cid:16) (cid:4)áng k(cid:19) b(cid:16)nh nhân.

S(cid:15) thay th(cid:12) Cisplatin b(cid:17)ng Carboplatin (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng nh(cid:2) ph(cid:2)(cid:20)ng ti(cid:16)n v(cid:2)(cid:14)t

qua nh/ng b(cid:23)t (cid:8)n liên quan Cisplatin. M(cid:25)t s(cid:29) nghiên c"u ng(cid:5)u nhiên (cid:4)ã so sánh b(cid:25)

(cid:4)ôi Cisplatin và Carboplatin cho th(cid:23)y t(cid:29)t h(cid:20)n v(cid:10) t{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn toàn b(cid:25) có ý ngh

th(cid:29)ng kê c(cid:26)a Cisplatin.

Ngoài ra, còn có nh/ng nghiên c"u so sánh cho th(cid:23)y s(cid:15) k(cid:12)t h(cid:14)p Cisplatin và

Vinorelbine có th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn dài h(cid:20)n so v(cid:3)i Vinorelbine (cid:4)(cid:20)n thu(cid:31)n, c&ng nh(cid:2)

k(cid:12)t h(cid:14)p Cisplatin và Vindesine. So sánh Docetaxel k(cid:12)t h(cid:14)p Cisplatin và Docetaxel

k(cid:12)t h(cid:14)p Carboplatin gián ti(cid:12)p qua so sánh v(cid:3)i (cid:4)áp "ng c(cid:26)a Vinorelbine/ Cisplatin

c&ng cho th(cid:23)y Docetaxel/Cisplatin có tác d(cid:30)ng t(cid:29)t h(cid:20)n có ý ngh

Docetaxel/Carboplatin. Qua nh/ng nghiên c"u trên, nhi(cid:10)u tác gi$ k(cid:12)t lu(cid:6)n Cisplatin

có tác d(cid:30)ng tr(cid:25)i h(cid:20)n so v(cid:3)i Carboplatin.

S(cid:15) phát tri(cid:19)n nh/ng thu(cid:29)c m(cid:3)i d(cid:5)n (cid:4)(cid:12)n nh/ng công th"c hóa tr(cid:11) m(cid:3)i trong (cid:4)ó

ch"a nh/ng ch(cid:23)t không-platinum (cid:4)(cid:2)(cid:14)c so sánh v(cid:3)i b(cid:25) (cid:4)ôi n(cid:10)n t$ng-platinum. #a s(cid:29)

nghiên c"u v(cid:5)n cho th(cid:23)y b(cid:25) (cid:4)ôi n(cid:10)n t$ng-platinum có k(cid:12)t qu$ s(cid:29)ng còn toàn b(cid:25) t(cid:29)t

h(cid:20)n. Tuy nhiên, c&ng có nghiên c"u cho th(cid:23)y s(cid:15) k(cid:12)t h(cid:14)p c(cid:26)a Vinorelbine và

Gemcitabine l(cid:14)i th(cid:12) h(cid:20)n Vinorelbine v(cid:3)i Carboplatin v(cid:10) m+t m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)áp "ng, s(cid:29)ng

còn không b(cid:16)nh ti(cid:12)n tri(cid:19)n, s(cid:29)ng còn toàn b(cid:25) và l(cid:14)i ích lâm sàng.

Th(cid:21)i gian t(cid:29)i (cid:2)u cho b(cid:16)nh nhân kh(cid:18)i (cid:4)(cid:31)u hóa tr(cid:11) ch(cid:2)a th(cid:23)y (cid:4)(cid:10) c(cid:6)p qua các nghiên

c"u ng(cid:5)u nhiên. Tuy nhiên, do hóa tr(cid:11) rõ ràng kéo dài th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn c(cid:26)a b(cid:16)nh

nhân nên kh(cid:18)i (cid:4)(cid:31)u tr(cid:11) li(cid:16)u hóa tr(cid:11) càng s(cid:3)m càng t(cid:29)t nh(cid:7)m ki(cid:19)m soát s(cid:15) phát tri(cid:19)n

ung th(cid:2) và tr(cid:2)(cid:3)c khi có s(cid:15) xu(cid:29)ng c(cid:23)p c(cid:26)a t(cid:8)ng tr(cid:9)ng. [21]

1.7.3.Li(u pháp dòng hai

Tình tr(cid:9)ng h/u hi(cid:16)u c(cid:26)a nh/ng công th"c tích c(cid:15)c trong h(cid:16) th(cid:29)ng dòng th" nh(cid:23)t

(cid:4)ã thúc (cid:4)%y m(cid:25)t s(cid:29) nhà nghiên c"u xem xét li(cid:16)u pháp dòng hai cho nh/ng b(cid:16)nh

nhân UTP không TBN tái phát sau hóa tr(cid:11) dòng (cid:4)(cid:31)u tiên và có t(cid:8)ng tr(cid:9)ng t(cid:29)t.

Docetaxel là thu(cid:29)c (cid:4)(cid:31)u tiên (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th; nghi(cid:16)m nh(cid:2) hóa tr(cid:11) dòng hai trong nh/ng

nghiên c"u pha III ng(cid:5)u nhiên cho th(cid:23)y (cid:4)áp "ng t(cid:29)t h(cid:20)n ch!m sóc gi$m nhO cho

nh/ng b(cid:16)nh nhân không còn (cid:4)áp "ng b(cid:25) (cid:4)ôi platinum truy(cid:10)n th(cid:29)ng và (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem

nh(cid:2) tác nhân chu%n cho nh/ng nghiên c"u ng(cid:5)u nhiên ti(cid:12)p theo. Bên c(cid:9)nh (cid:4)ó,

Docetaxel c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c so sánh v(cid:3)i Pemetrexed và cho th(cid:23)y không có s(cid:15) khác bi(cid:16)t có

ý ngh

do gi$m b(cid:9)ch c(cid:31)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ghi nh(cid:6)n th(cid:23)p h(cid:20)n có ý ngh

Pemetrexed c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem là m(cid:25)t c$i thi(cid:16)n m(cid:3)i c(cid:26)a li(cid:16)u pháp dòng hai.

1.7.4.Li(u pháp h(cid:11)%ng (cid:6)ích trong (cid:6)i(cid:9)u tr(cid:10) UTP không TBN ti(cid:7)n tri$n

M+c dù hóa tr(cid:11) cho th(cid:23)y k(cid:12)t qu$ t(cid:29)t trong ch!m sóc b(cid:16)nh nhân UTP ti(cid:12)n tri(cid:19)n

nh/ng n!m g(cid:31)n (cid:4)ây. V(cid:3)i s(cid:15) phát tri(cid:19)n không ng*ng c(cid:26)a y h(cid:27)c, các nhà nghiên c"u

(cid:4)ã tìm ra ch(cid:23)t ki(cid:19)m soát t(cid:12) bào ung th(cid:2) b(cid:17)ng cách "c ch(cid:12) th(cid:30) th(cid:19) y(cid:12)u t(cid:29) t!ng tr(cid:2)(cid:18)ng

bi(cid:19)u mô (EGFR) thông qua "c ch(cid:12) ho(cid:9)t tính tyrosine kinase t(cid:12) bào nh(cid:17)m "c ch(cid:12) tr(cid:15)c

ti(cid:12)p quá trình t(cid:9)o tín hi(cid:16)u th(cid:30) th(cid:19) nh(cid:2) thu(cid:29)c Gefitinib, Erlotinib và "c ch(cid:12) sinh m(cid:9)ch

nh(cid:2) thu(cid:29)c Bevacizumab (cid:4)ã cho ra (cid:4)(cid:21)i li(cid:16)u pháp m(cid:3)i (cid:4)ó là li(cid:16)u pháp h(cid:2)(cid:3)ng (cid:4)ích.

Erlotinib (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem nh(cid:2) là li(cid:16)u pháp ti(cid:12)p theo cho nh/ng b(cid:16)nh nhân UTP không

TBN ti(cid:12)n tri(cid:19)n t(cid:9)i ch(cid:8) ho+c di c!n xa sau khi th(cid:23)t b(cid:9)i v(cid:3)i ít nh(cid:23)t m(cid:25)t công th"c hóa

tr(cid:11) tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ó. Nhi(cid:10)u nghiên c"u cho th(cid:23)y th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn toàn b(cid:25) và s(cid:29)ng còn

không ti(cid:12)n tri(cid:19)n b(cid:16)nh c(cid:26)a nh/ng b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) v(cid:3)i Erlotinib t(cid:29)t h(cid:20)n so

v(cid:3)i gi$ d(cid:2)(cid:14)c. #+c bi(cid:16)t, nh/ng ph(cid:30) n/ không hút thu(cid:29)c, ung th(cid:2) ph(cid:8)i lo(cid:9)i carcinoma

tuy(cid:12)n, ch(cid:26)ng t(cid:25)c Châu Á là nh/ng y(cid:12)u t(cid:29) cho th(cid:23)y (cid:4)áp "ng t(cid:29)t h(cid:20)n c(cid:26)a c$ Erlotinib

và Gefitinib.

Ngoài ra, trên nh/ng b(cid:16)nh nhân không (cid:4)áp "ng v(cid:3)i hóa tr(cid:11) truy(cid:10)n th(cid:29)ng hay

nh/ng EGFR TKI nh(cid:2) Erlotinib, Gefitinib, các nhà nghiên c"u tìm th(cid:23)y s(cid:15) tái s(cid:7)p

x(cid:12)p c(cid:26)a th(cid:30) th(cid:19) tyrosine kinase ALK (Anaplastic Lymphoma Kinase) trong kho$ng

7% tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p và ch’ c$m "ng v(cid:3)i TKI (cid:4)+c bi(cid:16)t có tên Crizotinib. Vì v(cid:6)y,

Crizotinib (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ch’ (cid:4)(cid:11)nh trong nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p có s(cid:15) tái s(cid:7)p x(cid:12)p ALK.

Nh(cid:7)m (cid:4)ích li(cid:16)u pháp d(cid:15)a trên (cid:4)(cid:25)t bi(cid:12)n EGFR và ALK có th(cid:19) cho (cid:4)áp "ng tr(cid:11)

li(cid:16)u kh(cid:18)i (cid:4)(cid:31)u (cid:23)n t(cid:2)(cid:14)ng hay ít nh(cid:23)t là (cid:8)n (cid:4)(cid:11)nh b(cid:16)nh v(cid:10) lâm sàng. M"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)áp "ng

trên 70% nh/ng b(cid:16)nh nhân mang (cid:4)(cid:25)t bi(cid:12)n EGFR. Tuy nhiên, sau (cid:4)ó h(cid:31)u h(cid:12)t nh/ng

b(cid:16)nh nhân mang (cid:4)(cid:25)t bi(cid:12)n EGFR sQ b(cid:11) (cid:4)(cid:10) kháng thu(cid:29)c và ti(cid:12)n tri(cid:19)n b(cid:16)nh tr(cid:18) l(cid:9)i.

Nguyên nhân kháng thu(cid:29)c th(cid:2)(cid:21)ng do phát tri(cid:19)n m(cid:25)t (cid:4)(cid:25)t bi(cid:12)n th" hai (cid:4)ó là T790M

t(cid:9)i exon 20. Trong tình hu(cid:29)ng này, Osimertinib (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)(cid:10) ngh(cid:11) nh(cid:2) li(cid:16)u pháp dòng

hai cho nh/ng b(cid:16)nh nhân v(cid:5)n ti(cid:12)n tri(cid:19)n b(cid:16)nh sau khi (cid:4)ã dùng Erlotinib hay Gefitinib

và có (cid:4)(cid:25)t bi(cid:12)n (cid:4)(cid:10) kháng EGFR T790M. [103]

Bên c(cid:9)nh (cid:4)ó, kháng th(cid:19) (cid:4)(cid:20)n dòng kháng y(cid:12)u t(cid:29) t!ng tr(cid:2)(cid:18)ng n(cid:25)i mô m(cid:9)ch máu

(VEGF) nh(cid:2) Bevacizumab c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nghiên c"u th; nghi(cid:16)m k(cid:12)t h(cid:14)p v(cid:3)i

Pactitaxel/Carboplatin cho th(cid:23)y m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)áp "ng t(cid:29)t h(cid:20)n và s(cid:29)ng còn không b(cid:16)nh

ti(cid:12)n tri(cid:19)n c&ng nh(cid:2) s(cid:29)ng còn toàn b(cid:25) dài h(cid:20)n so v(cid:3)i ch’ Paclitaxel/Carboplatin (cid:4)(cid:20)n

thu(cid:31)n. Tuy nhiên, nguy c(cid:20) ho ra máu và t; vong (cid:18) nhóm k(cid:12)t h(cid:14)p nhi(cid:10)u h(cid:20)n, nên

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c khuy(cid:12)n cáo th(cid:6)n tr(cid:27)ng khi k(cid:12)t h(cid:14)p Bevazumab trên nh/ng b(cid:16)nh nhân có nguy

c(cid:20) xu(cid:23)t huy(cid:12)t cao, ho+c có ti(cid:10)n s; hay (cid:4)ang ho ra máu. [21]

1.7.5.Mi(cid:129)n d(cid:10)ch li(u pháp

M(cid:25)t protein gây ch(cid:12)t t(cid:12) bào theo l(cid:6)p trình s(cid:29) 1 (programmed cell death-1) mang

tên PD-1, là m(cid:25)t th(cid:30) th(cid:19) b(cid:10) m+t t(cid:12) bào (cid:4)(cid:2)(cid:14)c bi(cid:19)u l(cid:25) trên b(cid:10) m+t t(cid:12) bào T và ti(cid:10)n t(cid:12)

bào B. PD-1 g(cid:7)n k(cid:12)t v(cid:3)i hai ligand PD-L1 và PD-L2. PD-L1 và ligand c(cid:26)a nó (cid:4)óng

vai trò quan tr(cid:27)ng trong (cid:4)i(cid:10)u hòa h(cid:16) th(cid:29)ng miWn d(cid:11)ch thông qua ho(cid:9)t hóa t(cid:12) bào T,

nó l(cid:31)n l(cid:2)(cid:14)t làm gi$m thi(cid:19)u tính t(cid:15) miWn và kh(cid:18)i (cid:4)(cid:25)ng s(cid:15) t(cid:15) dung n(cid:9)p.

M(cid:25)t th(cid:12) h(cid:16) thu(cid:29)c m(cid:3)i "c ch(cid:12) PD-1, kích ho(cid:9)t h(cid:16) th(cid:29)ng miWn d(cid:11)ch t(cid:23)n công kh(cid:29)i

u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) nh(cid:2): Nivolumab c&ng nh(cid:7)m (cid:4)ích th(cid:30) th(cid:19) PD-1 (cid:4)ã

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c công nh(cid:6)n t(cid:9)i Nh(cid:6)t B$n và Hoa Kj. Ngoài ra, còn có các thu(cid:29)c m(cid:3)i

Pembrolizumab, Pidilizumab c&ng (cid:4)ang (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nghiên c"u phát tri(cid:19)n.

Hi(cid:16)n nay, Nivolumab, Pembrolizumab c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem nh(cid:2) là li(cid:16)u pháp ti(cid:12)p theo

cho nh/ng b(cid:16)nh nhân UTP không TBN ti(cid:12)n tri(cid:19)n t(cid:9)i ch(cid:8) ho+c di c!n xa sau khi th(cid:23)t

b(cid:9)i v(cid:3)i ít nh(cid:23)t m(cid:25)t công th"c hóa tr(cid:11) tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ó. [21]

1.7.6.Hóa x(cid:19) tr(cid:10) (cid:6)/ng th&i

S(cid:15) h(cid:23)p thu (cid:4)(cid:22)ng th(cid:21)i hóa tr(cid:11) li(cid:16)u và x(cid:9) tr(cid:11) cung c(cid:23)p nh/ng l(cid:14)i ích c(cid:26)a tr(cid:11) li(cid:16)u h(cid:16)

th(cid:29)ng c&ng nh(cid:2) thêm vào l(cid:14)i ích lý thuy(cid:12)t gia t!ng ki(cid:19)m soát t(cid:9)i ch(cid:8), t(cid:9)i vùng.

Thêm n/a, hóa x(cid:9) tr(cid:11) (cid:4)(cid:22)ng th(cid:21)i cho s(cid:15) gi$m thi(cid:19)u th(cid:21)i gian (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) so sánh v(cid:3)i li(cid:16)u

pháp hóa – x(cid:9) tr(cid:11) ti(cid:12)p n(cid:29)i. Tuy nhiên, hóa x(cid:9) tr(cid:11) (cid:4)(cid:22)ng th(cid:21)i (cid:4)i kèm v(cid:3)i (cid:4)(cid:25)c tính có ý

ngh

Nhìn chung, hóa x(cid:9) tr(cid:11) (cid:4)(cid:22)ng th(cid:21)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem nh(cid:2) chu%n cho nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p giai

(cid:4)o(cid:9)n III có t(cid:8)ng tr(cid:9)ng t(cid:29)t. [21]

1.8.KZT QU(cid:27) PH=U THU>T NSLN C(cid:24)T THÙY PH(cid:22)I VÀ N(cid:29)O H(cid:29)CH

C(cid:7)t thùy ph(cid:8)i b(cid:17)ng PT NSLN (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nhi(cid:10)u công trình nghiên c"u (cid:4)(cid:20)n trung

tâm c&ng nh(cid:2) (cid:4)a trung tâm báo cáo nh(cid:17)m ch"ng minh tính an toàn và hi(cid:16)u qu$

trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n s(cid:3)m; c&ng nh(cid:2) l(cid:14)i (cid:4)i(cid:19)m c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi

nh(cid:2): v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) th(cid:5)m m(cid:28) cao, ít (cid:4)au sau m(cid:8), th(cid:21)i gian ph(cid:30)c h(cid:22)i ng(cid:7)n, rút ng(cid:7)n th(cid:21)i

gian n(cid:17)m vi(cid:16)n [77]... Qua (cid:4)ó, (cid:4)a s(cid:29) các tác gi$ khuy(cid:12)n cáo ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi c(cid:7)t

thùy ph(cid:8)i nên (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n trong các tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p sau: ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n I và

IIA [73]; kích th(cid:2)(cid:3)c u nh(cid:13) h(cid:20)n 5m (4-6cm) n(cid:17)m (cid:18) ngo(cid:9)i biên [92], không xâm l(cid:23)n

m(cid:9)ch máu, thành ng(cid:15)c, rãnh liên thùy, c(cid:20) hoành và màng ngoài tim [92]; b(cid:16)nh nhân

không x(cid:9) tr(cid:11) vùng ng(cid:15)c tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ó; ch"c n!ng hô h(cid:23)p (cid:4)$m b$o thông khí m(cid:25)t ph(cid:8)i t(cid:29)t

trong quá trình gây mê ph(cid:5)u thu(cid:6)t. Tuy v(cid:6)y, tác gi$ báo cáo Kozo Nakanishi c&ng

(cid:4)ã báo cáo th(cid:15)c hi(cid:16)n thành công c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i n(cid:25)i soi cho ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n

IIIA và t(cid:9)o hình ph(cid:12) qu$n qua n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c sau khi c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i. [101]

K(cid:12)t qu$ ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i n(cid:25)i soi c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nhi(cid:10)u tác gi$ báo cáo cho th(cid:23)y

t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:2)(cid:20)ng v(cid:3)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) ng(cid:15)c tiêu chu%n. Tác gi$ Jesus Loscertales t* n!m

1993 (cid:4)(cid:12)n 2007 th(cid:15)c hi(cid:16)n 260 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i n(cid:25)i soi trong (cid:4)ó: 76 tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p thùy trên ph(cid:8)i ph$i, 49 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p thùy trên ph(cid:8)i trái, 42 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p thùy d(cid:2)(cid:3)i

ph(cid:8)i trái, 41 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p thùy d(cid:2)(cid:3)i ph(cid:8)i ph$i, 11 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p thùy gi/a, 8 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

c(cid:7)t 2 thùy gi/a và d(cid:2)(cid:3)i, 9 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:7)t thùy gi/a và trên. Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t

trung bình 95 phút, chuy(cid:19)n m(cid:8) h(cid:18) 9,2% (24 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p) trong (cid:4)ó 12 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

ch$y máu, 11 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p khó kh!n v(cid:10) m+t k(cid:28) thu(cid:6)t. Th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n trung bình

sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t là 4,1 ngày [92]. Tác gi$ Kirby cho th(cid:23)y bi(cid:12)n ch"ng th(cid:2)(cid:21)ng g+p nh(cid:23)t

là xì khí kéo dài trên 4 ngày. T; vong chu ph(cid:5)u (30 ngày) là 2%. T{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn sau

5 n!m là 77,7% [82]. T* 1994 (cid:4)(cid:12)n 2002, tác gi$ Akinori Iwasaki th(cid:15)c hi(cid:16)n ph(cid:5)u

thu(cid:6)t 100 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i qua n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c, không bi(cid:12)n ch"ng hay t;

vong chu ph(cid:5)u, có 3 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p chuy(cid:19)n m(cid:8) h(cid:18) trong (cid:4)ó: 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ch$y máu

không ki(cid:19)m soát (cid:4)(cid:2)(cid:14)c qua n(cid:25)i soi, 2 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p khó kh!n v(cid:10) m+t k(cid:28) thu(cid:6)t. T{ l(cid:16)

s(cid:29)ng còn sau 5 n!m là: 80,9% (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n I; 70,3% (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i giai

(cid:4)o(cid:9)n II [73]. Kinh nghi(cid:16)m t(cid:9)i Asan Medical Center (Seoul), trong 300 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i n(cid:25)i soi có 4 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ch$y máu trong m(cid:8) do rách (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ph(cid:8)i.

Trong (cid:4)ó 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p v(cid:12)t rách nh(cid:13) máu ch$y t(cid:15) c(cid:31)m sau khi (cid:4)è ép n(cid:20)i ch$y máu

15 phút (vì áp l(cid:15)c (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ph(cid:8)i r(cid:23)t th(cid:23)p ch’ kho$ng 20 – 25mmHg nên ch$y máu

có th(cid:19) t(cid:15) c(cid:31)m n(cid:12)u là v(cid:12)t rách nh(cid:13)), sau (cid:4)ó có th(cid:19) ti(cid:12)p t(cid:30)c th(cid:15)c hi(cid:16)n c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i

b(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c; 3 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p còn l(cid:9)i không c(cid:31)m máu (cid:4)(cid:2)(cid:14)c sau

khi (cid:4)è ép n(cid:20)i m(cid:9)ch máu b(cid:11) rách, cho th(cid:23)y m(cid:9)ch máu b(cid:11) rách l(cid:3)n (cid:4)òi h(cid:13)i ph$i chuy(cid:19)n m(cid:8) h(cid:18) ngay sau (cid:4)ó [81]. Daniel và c(cid:25)ng s(cid:15) báo cáo 110 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:7)t thùy

ph(cid:8)i n(cid:25)i soi, t{ l(cid:16) chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) là 1,8%; t; vong chu ph(cid:5)u là 3,6%, không tai bi(cid:12)n

trong m(cid:8), th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n trung bình sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t là 3 ngày. Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u

thu(cid:6)t trung bình là 130 phút [41]. G(cid:31)n (cid:4)ây, báo cáo tác gi$ Mc Kenna v(cid:3)i 1100 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p cho th(cid:23)y t{ l(cid:16) t; vong (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9) th(cid:23)p h(cid:20)n n/a ch’ còn 0,8% [96]. Và k(cid:12)t

qu$ (cid:4)(cid:2)(cid:14)c báo cáo v(cid:10) ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i c(cid:26)a nhi(cid:10)u tác gi$ khác (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

chúng tôi t(cid:8)ng k(cid:12)t nh(cid:2) sau:

B$ng 1.1: k(cid:12)t qu$ c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch b(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c

Nghiên cFu M(cid:15)u nghiên cFu Ung th(cid:11) ph(cid:12)i T(cid:130) vong (%) T(cid:135) l( t(cid:130) vong tích l(cid:31)y (%) S"ng còn sau 3 n’m (%) S"ng còn sau 5 n’m (%)

Sugi et al.[139] 48 48 90% 90%

0 Kirby et al.[82] 25 25 24%

Kaseda et al.[74] 145 103 0.8% 94.4%

Solaini et al.[134] 0 112 99 11.6% 85%; 90%g(cid:4) I

McKenna et al.[96] 1100 1015 0.8% 15.3%

Daniels et al.[41] 108 108 3.6% 19.1% 93%

Ngoài ra, có nhi(cid:10)u báo cáo cho th(cid:23)y ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi v(cid:3)i nhi(cid:10)u (cid:2)u (cid:4)i(cid:19)m nh(cid:2)

tính th(cid:5)m m(cid:28) cao v(cid:3)i v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13), không banh kéo x(cid:2)(cid:20)ng s(cid:2)(cid:21)n nên ít (cid:4)au sau ph(cid:5)u

thu(cid:6)t, th(cid:21)i gian ph(cid:30)c h(cid:22)i ng(cid:7)n, rút ng(cid:7)n th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n: báo cáo c(cid:26)a tác gi$

Sugiura cho th(cid:23)y th(cid:21)i gian c(cid:31)n s; d(cid:30)ng gi$m (cid:4)au ngoài màng c"ng cho b(cid:16)nh nhân

r(cid:23)t ng(cid:7)n so v(cid:3)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) [140]; trong khi tác gi$ Todd Demmy cho r(cid:17)ng (cid:4)au

sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t ít h(cid:20)n và th(cid:21)i gian h(cid:22)i ph(cid:30)c c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân ng(cid:7)n h(cid:20)n (cid:4)+c bi(cid:16)t v(cid:3)i

nh/ng b(cid:16)nh nhân nguy c(cid:20) cao. [44]

V(cid:23)n (cid:4)(cid:10) còn l(cid:9)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nhi(cid:10)u tác gi$ nh(cid:7)c (cid:4)(cid:12)n (cid:4)ó là tính kh$ thi và hi(cid:16)u qu$ c(cid:26)a k(cid:28)

thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i n(cid:25)i soi v(cid:10) m+t ung th(cid:2) h(cid:27)c. #a s(cid:29) các tác gi$ (cid:4)(cid:10)u cho r(cid:17)ng ph(cid:5)u

thu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n b(cid:18)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên có k(cid:28) n!ng thì vi(cid:16)c c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i nên bao

g(cid:22)m c$ n(cid:9)o h(cid:9)ch nh(cid:2) ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) tiêu chu%n. Tác gi$ Shigemura [126] ch"ng

minh hi(cid:16)u qu$ c(cid:26)a vi(cid:16)c n(cid:9)o h(cid:9)ch trung th(cid:23)t qua n(cid:25)i soi c&ng nh(cid:2) các báo cáo tr(cid:2)(cid:3)c

(cid:4)ây c&ng kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)i(cid:10)u này [41]. Tác gi$ Shiraishi c&ng cho r(cid:17)ng v(cid:10) m+t k(cid:28)

thu(cid:6)t, ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:2)(cid:20)ng nh(cid:2) ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18)

tiêu chu%n [130]. Tác gi$ Sugi và c(cid:25)ng s(cid:15) c&ng cho th(cid:23)y không có s(cid:15) khác nhau v(cid:10)

t{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn khi so sánh v(cid:3)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ây: 90% so v(cid:3)i 93% sau 3 n!m

và 90% so v(cid:3)i 85% sau 5 n!m [139]. Các bi(cid:12)n ch"ng sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t c&ng không có

s(cid:15) khác bi(cid:16)t gi/a hai nhóm ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi và ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n

ngo(cid:9)i tr* báo cáo c(cid:26)a Kirby có m(cid:25)t vài tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p xì khí h(cid:20)n 4 ngày. [82]

Theo báo cáo c(cid:26)a tác gi$ Sofina Begum (2014), Hi(cid:16)p h(cid:25)i PTLN Châu Âu th(cid:15)c

hi(cid:16)n t(cid:8)ng k(cid:12)t h(cid:20)n 43.330 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:7)t ph(cid:8)i t(cid:9)i 235 trung tâm kh(cid:7)p các qu(cid:29)c gia

Châu Âu, cho th(cid:23)y: t{ l(cid:16) PTNSLN c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch dao (cid:4)(cid:25)ng t* 18,8 –

55% tùy trung tâm và kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh PTNSLN t(cid:29)t h(cid:20)n h(cid:24)n PT m(cid:18) ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n v(cid:10) t{

l(cid:16) bi(cid:12)n ch"ng c&ng nh(cid:2) t; vong chu ph(cid:5)u. Bên c(cid:9)nh (cid:4)ó, báo cáo c&ng ch"ng minh

hi(cid:16)u qu$ v(cid:10) m+t ung th(cid:2) h(cid:27)c trong ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) UTP t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:2)(cid:20)ng v(cid:3)i m(cid:18)

ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n. [31]

1.9. NGHIÊN C{U PTNS LN (cid:2)I(cid:5)U TR; UNG TH(cid:20) PH(cid:22)I T(cid:29)I VI(cid:23)T NAM

PTNS l(cid:22)ng ng(cid:15)c c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n t* n!m 2008

t(cid:9)i B(cid:16)nh vi(cid:16)n Bình Dân [19]. Ngô V!n Hoàng Linh (B(cid:16)nh vi(cid:16)n 103) [11], Lê Ng(cid:27)c

Thành (B(cid:16)nh vi(cid:16)n Vi(cid:16)t - #"c) [22], công b(cid:29) c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i b(cid:17)ng PT NSLN (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11)

b(cid:16)nh ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13) n!m 2008. Báo cáo c(cid:26)a Ph(cid:9)m H/u L(cid:2) và cs

(2010), PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i thành công cho 3 b(cid:16)nh nhân t(cid:9)i B(cid:16)nh vi(cid:16)n H/u ngh(cid:11)

Vi(cid:16)t - #"c [13]. Nh/ng báo cáo g(cid:31)n (cid:4)ây c(cid:26)a NguyWn Th(cid:12) V& và cs (2012) [25]; V&

H/u V

cáo m(cid:3)i nh(cid:23)t c(cid:26)a Tr(cid:31)n Tr(cid:27)ng Ki(cid:19)m, Lê H$i S(cid:20)n (2017) [9]; #inh V!n L(cid:2)(cid:14)ng, Lê

Ng(cid:27)c Thành và cs (2017) [14] (cid:4)(cid:10)u cho th(cid:23)y PTNS c(cid:7)t ph(cid:8)i an toàn và kh$ thi, k(cid:12)t

qu$ trung h(cid:9)n (3 n!m) c(cid:26)a PTNSLN trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13)

t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:29)i kh$ quan.

Nhìn chung, các báo cáo trên ch(cid:26) y(cid:12)u là h(cid:22)i c"u hay báo cáo lo(cid:9)t ca, (cid:4)ánh giá

k(cid:12)t qu$ s(cid:3)m "ng d(cid:30)ng PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) các b(cid:16)nh lý ph(cid:8)i nói

chung. Có vài báo cáo (cid:4)(cid:10) c(cid:6)p riêng v(cid:10) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13), nh(cid:2)ng c&ng

ch’ d*ng l(cid:9)i (cid:18) m"c (cid:4)(cid:25) c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i kèm l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch (cid:4)(cid:19) (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n và c&ng

ch’ cho th(cid:23)y k(cid:12)t qu$ trung h(cid:9)n (3 n!m). Ch(cid:2)a có báo cáo nào (cid:4)(cid:10) c(cid:6)p riêng v(cid:10) v(cid:23)n (cid:4)(cid:10)

n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t c!n và k(cid:12)t qu$ dài h(cid:9)n (5 n!m) c(cid:26)a PT NSLN. Vì v(cid:6)y, c(cid:31)n có nghiên

c"u v(cid:3)i s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:26) l(cid:3)n, thi(cid:12)t k(cid:12) ch+t chQ h(cid:20)n và th(cid:21)i gian theo dõi dài

h(cid:20)n v(cid:10) PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13)

nh(cid:17)m góp ph(cid:31)n (cid:4)ánh giá (cid:4)(cid:31)y (cid:4)(cid:26) và toàn di(cid:16)n h(cid:20)n hi(cid:16)u qu$ c(cid:26)a ph(cid:2)(cid:20)ng pháp ph(cid:5)u

thu(cid:6)t này trong (cid:4)i(cid:10)u ki(cid:16)n th(cid:15)c tiWn c(cid:26)a Vi(cid:16)t Nam.

CH(cid:20)(cid:21)NG 2

(cid:2)0I T(cid:20)(cid:132)NG VÀ PH(cid:20)(cid:21)NG PHÁP NGHIÊN C{U

2.1.(cid:2)"i t(cid:11)@ng nghiên cFu:

#(cid:29)i t(cid:2)(cid:14)ng nghiên c"u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ch(cid:27)n g(cid:22)m nh/ng b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12)

bào nh(cid:13) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) b(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i kèm n(cid:9)o h(cid:9)ch

t(cid:9)i Khoa ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:22)ng ng(cid:15)c, BV Ph(cid:9)m Ng(cid:27)c Th(cid:9)ch và Khoa ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:22)ng

ng(cid:15)c – m(cid:9)ch máu, BV #(cid:9)i h(cid:27)c Y d(cid:2)(cid:14)c TPHCM trong th(cid:21)i gian t* 01/01/2012 (cid:4)(cid:12)n

31/12/2016 v(cid:3)i các tiêu chu%n sau:

Tiêu chu(cid:2)n ch(cid:3)n b(cid:4)nh:

- B(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ch%n (cid:4)oán ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13) d(cid:15)a vào CLVT

ng(cid:15)c có c$n quang và k(cid:12)t qu$ gi$i ph(cid:5)u b(cid:16)nh c(cid:26)a sinh thi(cid:12)t qua n(cid:25)i soi ph(cid:12)

qu$n ho+c sinh thi(cid:12)t xuyên thành ng(cid:15)c d(cid:2)(cid:3)i h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n c(cid:26)a CLVT.

- #(cid:29)i v(cid:3)i nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p gi$i ph(cid:5)u b(cid:16)nh c(cid:26)a sinh thi(cid:12)t qua n(cid:25)i soi ph(cid:12) qu$n

ho+c sinh thi(cid:12)t xuyên thành ng(cid:15)c d(cid:2)(cid:3)i h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n CLVT ch(cid:2)a xác (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

ung th(cid:2) ph(cid:8)i và CLVT ng(cid:15)c c$n quang cho th(cid:23)y kh(cid:29)i u ph(cid:8)i có hình $nh: b(cid:21)

t(cid:26)a gai, có lá c(cid:21) màng ph(cid:8)i, (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ti(cid:12)n hành ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c sinh

thi(cid:12)t t"c thì và k(cid:12)t qu$ kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13).

- #(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13) tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t ch(cid:26) y(cid:12)u d(cid:15)a

vào CLVT ng(cid:15)c có c$n quang và theo phân lo(cid:9)i IUCC hay AJCC 2009. [47]

- Tiêu chu%n áp d(cid:30)ng PT NSLN c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i ch"a kh(cid:29)i u và n(cid:9)o h(cid:9)ch:

-UTP giai (cid:4)o(cid:9)n I, IIA (T1-2a,N1) và IIIA (T1-2a,N2). [51], [79], [114]

-Kích th(cid:2)(cid:3)c u nh(cid:13) h(cid:20)n 5cm n(cid:17)m (cid:18) ngo(cid:9)i biên.

-Không xâm l(cid:23)n m(cid:9)ch máu, thành ng(cid:15)c, rãnh liên thùy, c(cid:20) hoành và màng

ngoài tim. [51], [92]

-B(cid:16)nh nhân không x(cid:9) tr(cid:11) vùng ng(cid:15)c tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ó, ch"c n!ng hô h(cid:23)p (cid:4)$m b$o

thông khí m(cid:25)t ph(cid:8)i t(cid:29)t trong quá trình gây mê ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

-B(cid:16)nh nhân trên 18 tu(cid:8)i, (cid:4)(cid:22)ng ý tham gia nghiên c"u.

Tiêu chu(cid:2)n lo(cid:5)i tr(cid:6):

- Ung th(cid:2) ph(cid:8)i t(cid:12) bào nh(cid:13) và ung th(cid:2) ph(cid:8)i th" phát.

- Ung th(cid:2) ph(cid:8)i nguyên phát giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA (T2b, T3, T4), IIIB ho+c IV.

- Gi$i ph(cid:5)u b(cid:16)nh sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t không xác (cid:4)(cid:11)nh ung th(cid:2) ph(cid:8)i.

- Có ch(cid:29)ng ch’ (cid:4)(cid:11)nh v(cid:10) gây mê h(cid:22)i s"c cho ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi nh(cid:2) b(cid:16)nh tim

m(cid:9)ch, hô h(cid:23)p n+ng, ASA III, IV, V. [40]

- B(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c x(cid:9) tr(cid:11) vùng ng(cid:15)c tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ó.

- B(cid:16)nh nhân không (cid:4)(cid:22)ng ý (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) b(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c.

- B(cid:16)nh nhân không tuân th(cid:26) các bi(cid:16)n pháp (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

2.2.Ph(cid:11)!ng pháp nghiên cFu:

Thi(cid:7)t k(cid:7) nghiên c(cid:8)u: Nghiên c"u can thi(cid:16)p không (cid:4)(cid:29)i ch"ng, ti(cid:12)n c"u.

C(cid:9) m(cid:10)u thu(cid:11)n ti(cid:4)n: nh(cid:17)m thu(cid:6)n ti(cid:16)n cho nghiên c"u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c hoàn thành trong th(cid:21)i

gian t* 2012 – 2016, chúng tôi th(cid:15)c hi(cid:16)n nghiên c"u v(cid:3)i c(cid:18) m(cid:5)u thu(cid:6)n ti(cid:16)n, ch(cid:27)n t(cid:23)t

c$ nh/ng b(cid:16)nh nhân phù h(cid:14)p tiêu chu%n ch(cid:27)n b(cid:16)nh t(cid:9)i BV Ph(cid:9)m Ng(cid:27)c Th(cid:9)ch và

BV #(cid:9)i h(cid:27)c Y D(cid:2)(cid:14)c TPHCM trong th(cid:21)i gian trên.

2.3.Các b(cid:11)%c ti(cid:7)n hành nghiên cFu:

Nh/ng b(cid:16)nh nhân trong nghiên c"u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th!m khám, làm b(cid:16)nh án theo m(cid:5)u

th(cid:29)ng nh(cid:23)t ((cid:18) ph(cid:31)n ph(cid:30) l(cid:30)c). Quy trình nghiên c"u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n nh(cid:2) sau:

- B(cid:16)nh nhân nh(cid:6)p vi(cid:16)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ghi nh(cid:6)n: tu(cid:8)i, gi(cid:3)i.

- Ghi nh(cid:6)n các tri(cid:16)u ch"ng lâm sàng: ho khan, ho ra máu, (cid:4)au ng(cid:15)c,... hay phát

hi(cid:16)n tình c(cid:21) qua X quang ph(cid:8)i trong khám s"c kh(cid:13)e (cid:4)(cid:11)nh kj.

- Ti(cid:10)n c!n:

B(cid:16)nh lý ph(cid:8)i: lao ph(cid:8)i, COPD …

B(cid:16)nh lý (cid:4)i kèm: tim m(cid:9)ch, (cid:4)ái tháo (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng type 2, b(cid:16)nh khác…

Thói quen hút thu(cid:29)c lá.

- B(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ch(cid:30)p X quang ng(cid:15)c qui (cid:2)(cid:3)c và CLVT ng(cid:15)c c$n quang v(cid:3)i

tiêu chu%n (cid:4)(cid:25) dày lát c(cid:7)t 0,625mm, ch(cid:30)p c$ hai c;a s(cid:8) ph(cid:8)i và trung th(cid:23)t,

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n t(cid:9)i BV v(cid:3)i máy CT scanner hi(cid:16)u SOMATOM Definition AS

- Siemens. T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng trên phim v(cid:10) kh(cid:29)i u và h(cid:9)ch r(cid:29)n ph(cid:8)i, h(cid:9)ch trung th(cid:23)t

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)ánh giá th(cid:29)ng nh(cid:23)t theo biên b$n (cid:4)(cid:27)c k(cid:12)t qu$ (cid:4)(cid:2)(cid:14)c duy(cid:16)t b(cid:18)i bác s<

tr(cid:2)(cid:18)ng khoa ch%n (cid:4)oán hình $nh và biên b$n h(cid:25)i ch%n khoa khi duy(cid:16)t m(cid:8), có

s(cid:15) tham gia c(cid:26)a bác s< tr(cid:2)(cid:18)ng khoa, bác s< ph(cid:5)u thu(cid:6)t ph(cid:30) trách b(cid:16)nh nhân.

- N(cid:25)i soi ph(cid:12) qu$n: ghi nh(cid:6)n t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng cây khí - ph(cid:12) qu$n và sinh thi(cid:12)t t(cid:8)n

th(cid:2)(cid:20)ng hay chãi r/a tìm t(cid:12) bào ác tính.

- Sinh thi(cid:12)t xuyên thành ng(cid:15)c d(cid:2)(cid:3)i h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n CLVT ng(cid:15)c khi n(cid:25)i soi ph(cid:12)

qu$n không sinh thi(cid:12)t ho+c sinh thi(cid:12)t nh(cid:2)ng k(cid:12)t qu$ gi$i ph(cid:5)u b(cid:16)nh không

kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:2)(cid:20)ng t(cid:8)n.

- Nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p gi$i ph(cid:5)u b(cid:16)nh c(cid:26)a sinh thi(cid:12)t qua n(cid:25)i soi ph(cid:12) qu$n hay

sinh thi(cid:12)t xuyên thành ng(cid:15)c d(cid:2)(cid:3)i h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n c(cid:26)a CLVT không xác (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

mô b(cid:16)nh h(cid:27)c kh(cid:29)i u ph(cid:8)i; CLVT ng(cid:15)c c$n quang cho th(cid:23)y kh(cid:29)i u ph(cid:8)i có

hình $nh: b(cid:21) t(cid:26)a gai, có lá c(cid:21) màng ph(cid:8)i, (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ti(cid:12)n hành h(cid:25)i ch%n khoa và

quy(cid:12)t (cid:4)(cid:11)nh ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi sinh thi(cid:12)t t"c thì.

- Bilan lao: BK (cid:4)àm 3 l(cid:31)n, PCR lao d(cid:11)ch ph(cid:12) qu$n.

- B(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c làm các xét nghi(cid:16)m ti(cid:10)n ph(cid:5)u: Công th"c máu, nhóm máu,

ch"c n!ng (cid:4)ông máu, ch"c n!ng gan, th(cid:6)n, Ion (cid:4)(cid:22), (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng huy(cid:12)t, ECG, siêu

âm tim, t(cid:8)ng phân tích n(cid:2)(cid:3)c ti(cid:19)u, (cid:4)o ch"c n!ng hô h(cid:23)p, X quang ph(cid:8)i th(cid:24)ng.

- B(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n x(cid:9) hình x(cid:2)(cid:20)ng, CLVT b(cid:30)ng có c$n quang, CLVT

não nh(cid:17)m tìm các t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ngoài ph(cid:8)i (cid:4)(cid:19) (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i

tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

- #(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i nguyên phát theo UICC và AJCC 2009. [47]

- Khám ti(cid:10)n mê tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t và (cid:4)ánh giá nguy c(cid:20) ph(cid:5)u thu(cid:6)t b(cid:17)ng phân (cid:4)(cid:25)

ASA (có ph(cid:30) l(cid:30)c kèm theo).

2.4.CÁC B(cid:20)(cid:25)C TIZN HÀNH PH=U THU>T

2.4.1.Chu^n b(cid:10) b(nh nhân tr(cid:11)%c m(cid:12)

B(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c chu%n b(cid:11) (cid:4)(cid:31)y (cid:4)(cid:26), khám lâm sàng toàn di(cid:16)n và các xét nghi(cid:16)m

c(cid:6)n lâm sàng (cid:4)ánh giá ch"c n!ng tim, gan, ph(cid:8)i, th(cid:6)n, ch"c n!ng (cid:4)ông máu, ch"c

n!ng hô h(cid:23)p, (cid:4)i(cid:10)u ch’nh các r(cid:29)i lo(cid:9)n toàn thân, d(cid:15) trù máu khi ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

B(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n t(cid:6)p v(cid:6)t lý tr(cid:11) li(cid:16)u hô h(cid:23)p, ch(cid:12) (cid:4)(cid:25) dinh d(cid:2)>ng và v(cid:16)

sinh cá nhân tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

2 42

2.4.2.Kf f thu(cid:16)t ph(cid:15) (cid:15)u thu(cid:16)t:

T(cid:23)t c$ b (cid:16)nh nhân (cid:4) (cid:4)(cid:10)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c g gây mê n(cid:25)i i khí qu$n 2 nòng, g i$m (cid:4)au ng g goài màng

"ng, (cid:4)o huy c" y(cid:12)t áp (cid:4)(cid:25)n g m(cid:9)ch xâm m l(cid:23)n và (cid:4) (cid:10)n TM trun ng tâm.

- B(cid:16)nh h nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14) (cid:14)c kê t(cid:2) th(cid:12) (cid:12) nghiêng 9 bên lành, (cid:4)(cid:25)n g(cid:29)i d(cid:2) (cid:2)(cid:3)i vai. (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng truy(cid:10) 900 v(cid:10) phía

Hình 2.1 : t(cid:2) th(cid:12) b(cid:16)n nh nhân tro ong ph(cid:5)u th hu(cid:6)t

“Ngu(cid:2)n: : b(cid:3)nh nhâ ân Hu(cid:4)nh T Th(cid:5) Thanh H H.”

- R(cid:9)ch h da 1cm liê ên s(cid:2)(cid:21)n VI III (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng n nách gi/a, bóc tách v vào xoang m i màng ph(cid:8)i

và (cid:4)+ +t trocar 1 10mm (cid:4)(cid:19) (cid:4) (cid:4)(cid:2)a camer ra vào qua an sát và (cid:4) (cid:4)ánh giá t(cid:8) g (cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng

màng g ph(cid:8)i thàn nh hay màn ng ph(cid:8)i t(cid:9)n ng n(cid:12)u có, nh(cid:17)m ch%n n (cid:4)oán giai g i (cid:4)o(cid:9)n ung

th(cid:2) p ph(cid:8)i qua n(cid:25) (cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c tr(cid:2)(cid:3)c c khi ti(cid:12)n h hành các b(cid:2) (cid:2)(cid:3)c ti(cid:12)p the eo.

- #(cid:29)i v v(cid:3)i nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14) (cid:14)p ch(cid:2)a xác c (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14) (cid:14)c gi$i ph(cid:5) (cid:5)u b(cid:16)nh tr(cid:2) Q (cid:2)(cid:3)c m(cid:8), sQ

ti(cid:12)n hành (cid:4)(cid:2)(cid:14)c sinh thi(cid:12)t t"c thì. Tù ùy v(cid:11) trí t(cid:8)n n th(cid:2)(cid:20)ng c (cid:26)a ph(cid:31)n ph t h(cid:8)i c(cid:31)n c(cid:7)t

sinh t thi(cid:12)t mà v(cid:11) (cid:11) trí hai tro ocar ti(cid:12)p th heo (cid:4)(cid:19) (cid:4)(cid:2)a d(cid:30)ng c(cid:30) th hao tác có n th(cid:19) là liên

s(cid:2)(cid:21)n 4,5 ho+c 6 6 (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng ná ách tr(cid:2)(cid:3)c v và (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng n nách sau ho o+c gi/a (cid:4)(cid:2) h (cid:2)(cid:21)ng nách

sau v và (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng g gi/a x(cid:2)(cid:20)ng g vai. Có th(cid:19) (cid:4)+t 1 t trocar 10m mm và 1 tr m rocar 5mm

ho+c c$ 2 trocar r 10mm.

Sinh thi(cid:7)t u ph h(cid:12)i

Sinh thi(cid:12)t theo k kinh nghi(cid:16) (cid:16)m c(cid:26)a tác gi$ Gottso t D. (2010) ) [62], g(cid:22)m m:

o C(cid:7)t ph(cid:8)i i hình chêm m l(cid:23)y tr(cid:27)n u u.

o Dùng kìm m b(cid:23)m ho+ +c kim có l lõi sinh thi(cid:12) (cid:12)t m(cid:25)t m(cid:5)u u mô u.

- M(cid:5)u mô ph(cid:8)i s au khi c(cid:7)t sinh thi(cid:12)t (cid:4) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)(cid:2)a v vào túi (cid:4)(cid:15)n ng b(cid:16)nh ph y h%m và l(cid:23)y

ra ng goài qua lZ Z trocar 10 0mm; có th h(cid:19) m(cid:18) r(cid:25)ng g lZ trocar (cid:4)(cid:19) l(cid:23)y m(cid:5) u (cid:5)u mô n(cid:12)u

3 43

kích t th(cid:2)(cid:3)c to kh hông th(cid:19) l(cid:23) (cid:23)y v*a qua a v(cid:12)t m(cid:8) 1c cm. M(cid:5)u m mô (cid:4)(cid:2)(cid:14)c g; n ;i ngay (cid:4)(cid:12)n

khoa gi$i ph(cid:5)u b(cid:16)nh (cid:4)(cid:19) (cid:4)(cid:27) (cid:27)c k(cid:12)t qu$.

- N(cid:12)u k k(cid:12)t qu$ gi$ $i ph(cid:5)u b(cid:16) nh xác (cid:4)(cid:11)n nh không p ph$i ung th h(cid:2) ph(cid:8)i khô o ông t(cid:12) bào

nh(cid:13) s sQ (cid:4)(cid:2)(cid:14)c lo o(cid:9)i kh(cid:13)i n ghiên c"u ; n(cid:12)u k(cid:12)t qu$ kh(cid:24)ng g (cid:4)(cid:11)nh ung i g th(cid:2) ph(cid:8)i

khôn g t(cid:12) bào nh h(cid:13), b(cid:16)nh n nhân sQ (cid:4)(cid:2)(cid:14) (cid:14)c m(cid:18) r(cid:25)ng g lZ trocar thành v(cid:12)t - m(cid:8) nh(cid:13) 4-

6cm (cid:4) (cid:4)(cid:19) ti(cid:12)n hàn nh c(cid:7)t thùy y ph(cid:8)i ch"a a u và n(cid:9)o c các v(cid:11) trí h (cid:9)ch liên qu uan.

(cid:8) nh(cid:13) Hình 2.2 2: v(cid:11) trí v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) và à trocar h 2.3: chi(cid:10)u u dài v(cid:12)t m Hình

“Ng gu(cid:2)n: b(cid:3)nh nhân Võ T Th(cid:5) S.”

Hi(cid:16)p h(cid:25)i ngh

hiên c"u un

c ng th(cid:2) qu(cid:29)c

Kf thu(cid:16) (cid:16)t PT n(cid:19)o h(cid:19)ch: theo o k(cid:28) thu(cid:6)t (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c m mô t$ trong g m(cid:30)c 1.5 ( . (trang 24).

(cid:12) và h(cid:16) th(cid:29)n t(cid:12)

g phân lo(cid:9)i

TNM l(cid:31)n th

h" 7. [47], [

[52]

Các v(cid:11) trí h(cid:9) C (cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4) (cid:4)ánh s(cid:29) the eo b$n (cid:4)(cid:22) h h(cid:9)ch c(cid:26)a H

: H(cid:9)ch tru 1: ung th(cid:23)t trê ên cùng, là à nh/ng h h(cid:9)ch n(cid:17)m d d(cid:2)(cid:3)i (cid:4)òn ( (AJCC) và h à trên t

m(cid:9)ch không m g tên (UICC C)

R: H(cid:9)ch qu 2R uanh khí q qu$n trên p ph$i, là nh h/ng h(cid:9)ch n(cid:17)m bên p ph$i c(cid:26)a (cid:4) a (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng gi/a

hí qu$n, (cid:18) kh giao (cid:4)i(cid:19)m m c(cid:26)a b(cid:21) d d(cid:2)(cid:3)i (cid:4)(cid:25)ng m m(cid:9)ch thân n cánh tay (cid:4)(cid:31)u v(cid:3)i kh à hí qu$n và

’nh ph(cid:8)i. (cid:4)’

L: H(cid:9)ch qu 2L uanh khí qu u$n trên trá ái, là nh/n ng h(cid:9)ch bên n trái c(cid:26)a (cid:4) (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng gi/a , a khí qu$n,

(cid:17)m (cid:18) gi/a n(cid:17) (cid:4)’nh quai (cid:4) (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch h ch(cid:26) và (cid:4)’n nh ph(cid:8)i

: Nh/ng h(cid:9) 3: (cid:9)ch trung th h(cid:23)t ngay tr rên (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng gi/a (UIC CC).

A: Nh/ng 3A h(cid:9)ch tr(cid:2)(cid:3)c c khí qu$n v và d(cid:27)c theo o t

P: Nh/ng h 3P h(cid:9)ch sau kh hí qu$n và bao quanh h th(cid:15)c qu$n n trên (AJC CC)

khí qu$n R: Nh/ng 4R h(cid:9)ch c(cid:9)nh d(cid:2)(cid:3)i ph$i, là nh/ng h(cid:9)ch bên p ph$i (cid:4)(cid:2)(cid:21)n í ng gi/a khí

u$n, n(cid:17)m t qu t* b(cid:21) trên t t

(cid:29)c ph$i tro g(cid:29) ng màng p ph(cid:8)i trung t th(cid:23)t.

4L: Nh/ng h(cid:9)ch c(cid:9)nh khí qu$n d(cid:2)(cid:3)i trái, là nh/ng h(cid:9)ch n(cid:17)m bên trái (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng gi/a

khí qu$n, n(cid:17)m gi/a (cid:4)’nh c(cid:26)a quai (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ch(cid:26) và b(cid:21) trên ph(cid:12) qu$n thùy trên trái,

trong dây ch(cid:17)ng (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ph(cid:8)i (bao g(cid:22)m m(cid:25)t s(cid:29) h(cid:9)ch tr(cid:2)(cid:3)c khí qu$n).

5: Nh/ng h(cid:9)ch c;a s(cid:8) ph(cid:12) ch(cid:26) bên trái, là nh/ng h(cid:9)ch d(cid:2)(cid:3)i và c(cid:9)nh (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ch(cid:26),

n(cid:17)m cùng bên v(cid:3)i dây ch(cid:17)ng ph(cid:8)i ho+c (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ph(cid:8)i trái và (cid:18) (cid:4)(cid:31)u g(cid:31)n c(cid:26)a nhánh

(cid:4)(cid:31)u tiên (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ph(cid:8)i trái, trong màng ph(cid:8)i trung th(cid:23)t.

6: Nh/ng h(cid:9)ch trung th(cid:23)t tr(cid:2)(cid:3)c trái, là nh/ng h(cid:9)ch n(cid:17)m tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ch(cid:26) lên

ho+c (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch thân cánh tay (cid:4)(cid:31)u, bao g(cid:22)m nh/ng h(cid:9)ch tr(cid:2)(cid:3)c khí qu$n và tr(cid:2)(cid:3)c

(cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ch(cid:26).

7: Nh/ng h(cid:9)ch d(cid:2)(cid:3)i ngã ba khí ph(cid:12) qu$n, là nh/ng h(cid:9)ch n(cid:17)m d(cid:2)(cid:3)i chZ chia hai khí

ph(cid:12) qu$n, nh(cid:2)ng không thu(cid:25)c ph(cid:12) qu$n thùy d(cid:2)(cid:3)i ho+c nh/ng h(cid:9)ch quanh (cid:4)(cid:25)ng

m(cid:9)ch thùy d(cid:2)(cid:3)i phía trong ph(cid:8)i.

8: Nh/ng h(cid:9)ch c(cid:9)nh th(cid:15)c qu$n, là nh/ng h(cid:9)ch vùng c(cid:25)t s(cid:29)ng (cid:4)(cid:12)n thành sau th(cid:15)c

qu$n k(cid:19) c$ bên ph$i và bên trái c(cid:26)a th(cid:15)c qu$n (g(cid:22)m nh/ng h(cid:9)ch sau khí qu$n nh(cid:2)ng

không tính h(cid:9)ch d(cid:2)(cid:3)i ngã ba khí ph(cid:12) qu$n).

9: Nh/ng h(cid:9)ch dây ch(cid:17)ng ph(cid:8)i bên trái và bên ph$i:

10R: Nh/ng h(cid:9)ch khí ph(cid:12) qu$n ph$i, bao g(cid:22)m nh/ng h(cid:9)ch bên ph$i c(cid:26)a ph(cid:12) qu$n

trung gian ph$i, cho (cid:4)(cid:12)n g(cid:29)c c(cid:26)a ph(cid:12) qu$n thùy trên ph$i.

10L: H(cid:9)ch r(cid:29)n ph(cid:8)i trái, h(cid:9)ch bên trái khí qu$n, n(cid:17)m gi/a ngã ba khí ph(cid:12) qu$n và

ph(cid:12) qu$n thùy trên trái, trong dây ch(cid:17)ng liên (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch.

11: Là h(cid:9)ch liên thùy ph(cid:8)i, n(cid:17)m gi/a PQ thùy trên và PQ thùy gi/a - d(cid:2)(cid:3)i (cid:18) trên PQ

Nelson c$ bên ph$i và bên trái, n(cid:17)m (cid:18) gi/a các rãnh liên thùy thu(cid:25)c vùng r(cid:29)n ph(cid:8)i,

có 11R và 11L.

12: H(cid:9)ch thu(cid:25)c ph(cid:9)m vi thùy ph(cid:8)i, n(cid:17)m (cid:18) ph(cid:31)n xa c(cid:26)a PQ thùy, có 12R và 12L.

13: Nh/ng h(cid:9)ch n(cid:17)m (cid:18) PQ phân thùy, x(cid:12)p vào nhóm h(cid:9)ch ngo(cid:9)i vi xa c(cid:26)a ph(cid:8)i.

14: N(cid:17)m (cid:18) PQ h(cid:9) phân thùy tr(cid:18) ra xa, x(cid:12)p vào nhóm ngo(cid:9)i vi.

H(cid:9)ch trung th(cid:23)t ký hi(cid:16)u là “N2” (cid:4)(cid:2)(cid:14)c bi(cid:19)u th(cid:11) b(cid:17)ng các ch/ s(cid:29) t* 1 – 9. Nh/ng

h(cid:9)ch r(cid:29)n ph(cid:8)i và trong ph(cid:8)i ký hi(cid:16)u là “N1” (cid:4)(cid:2)(cid:14)c bi(cid:19)u th(cid:11) b(cid:17)ng các ch/ s(cid:29) t* 10 –

14, và (cid:4)(cid:10)u n(cid:17)m trong màng ph(cid:8)i t(cid:9)ng.

5 45

Các v(cid:10) tr rí h(cid:19)ch (cid:6)(cid:11) (cid:11)@c PT n(cid:19)o o h(cid:19)ch h( th"ng khi c(cid:18)t thùy p ph(cid:12)i chFa kh"i u:

Theo h(cid:2) (cid:3)ng d(cid:5)n N NCCN (201 2) [102] và à c(cid:6)p nh(cid:6)t NCCN (20 015) [103] , chúng tôi i

ti(cid:12) (cid:12)n hành n(cid:9) (cid:9)o vét h(cid:9)ch h h(cid:16) th(cid:29)ng k khi c(cid:7)t t*n ng thùy ph(cid:8) (cid:8)i ch"a kh(cid:29) (cid:29)i u nh(cid:2) sa au:

- C(cid:7)t th hùy trên ph h(cid:8)i trái sQ n n(cid:9)o các v(cid:11) trí h(cid:9)ch 10 0L, 7L, 5L, , 6L, 4L.

- C(cid:7)t th hùy trên ph h(cid:8)i ph$i và à thùy gi/a a sQ n(cid:9)o các c v(cid:11) trí h(cid:9)ch h 10R, 7R, , 2R, 4R.

- C(cid:7)t th hùy d(cid:2)(cid:3)i p ph(cid:8)i ph$i v à trái sQ n(cid:9) (cid:9)o các v(cid:11) tr rí h(cid:9)ch:

Bên p ph$i: 10R, 8R, 9R, 7R R và 2R, 4 R.

Bên t trái: 10L, 8 8L, 9L, 7L, , 5L, 6L và à 4L.

trái Hình 2.4: C(cid:7) H (cid:7)t dây ch(cid:17)n ng (cid:4)(cid:25)ng m Hình 2.5: N N(cid:9)o h(cid:9)ch v v(cid:11) trí 4 bên (cid:9)ch H

“Ngu(cid:2)n: b(cid:3)nh nhân Tr(cid:10)n Th(cid:5) Thu D.”

Trong qu uá trình ph h(cid:6)u thu(cid:7)t, l lo(cid:8)i kh(cid:9)i ng ghiên c(cid:11)u các tr(cid:12)(cid:13)ng g h(cid:14)p sau:

- N(cid:25)i s soi l(cid:22)ng ng g(cid:15)c (cid:4)ánh g giá trong m m(cid:8) phát hi i(cid:16)n ung th(cid:2) (cid:2) ph(cid:8)i ngh i hi ng(cid:21) giai

(cid:4)o(cid:9)n IIIB, sQ sin nh thi(cid:12)t t"c c thì t(cid:8)n th h(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:19) x ác (cid:4)(cid:11)nh ch ính xác gia ai (cid:4)o(cid:9)n.

- Ph(cid:8)i dính ch+t v và toàn b(cid:25) thành ng(cid:15) (cid:15)c, không th h(cid:19) (cid:4)(cid:2)a cam mera vào qu uan sát.

Sau khi c(cid:7)t thùy p ph(cid:8)i, trong g quá trình n(cid:9)o h(cid:9)ch n(cid:12)u th(cid:23)y khó kh!n v(cid:10) m+t k(cid:28) (cid:28)

hu(cid:6)t không th g th(cid:19) ti(cid:12)p c(cid:6) (cid:6)n (cid:4)(cid:19) n(cid:9)o h h(cid:9)ch, ho+c c không th(cid:19) (cid:19) n(cid:9)o h(cid:9)ch h tri(cid:16)t c!n q i qua n(cid:25)i soi

oàn toàn và ho à d(cid:15) (cid:4)oán có th(cid:19) l(cid:23)y tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) h(cid:9) (cid:9)ch qua n(cid:25)i i soi có hZ tr(cid:14) hay m h m(cid:8) m(cid:18) kinh

i(cid:19)n, sQ chuy (cid:4)i y(cid:19)n sang p ph(cid:5)u thu(cid:6)t n n(cid:25)i soi có h hZ tr(cid:14) ho+c c m(cid:8) m(cid:18) (cid:4) (cid:4)(cid:19) n(cid:9)o tri(cid:16)t (cid:11) c!n các v(cid:11)

tr í h(cid:9)ch nh(cid:17)m m (cid:4)$m b$o o hi(cid:16)u qu$ (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) t(cid:29)i i (cid:2)u cho b(cid:16) (cid:16)nh nhân.

Ph(cid:15)u th u(cid:16)t n(cid:17)i so i l/ng ng] ]c hoàn toà àn: ph(cid:5)u th hu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n v (cid:8) v(cid:3)i v(cid:12)t m(cid:8)

nh h(cid:13) thao tác c 4 -6cm v và 2 lZ tro car, không g dùng d(cid:30)n ng c(cid:30) banh h ng(cid:15)c và p t ph(cid:5)u thu(cid:6)t

iên nhìn ho vi oàn toàn qu ua màn hìn nh (cid:4)(cid:19) thao t tác.

6 46

(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) v Hình 2.6 và H 2.7: hai ki i(cid:19)u v(cid:11) trí v(cid:12) và lZ troca r trong PTN NSLN hoà àn toàn

“Ng gu(cid:2)n: b(cid:3)nh nhân H(cid:2) V Vi(cid:3)t Ng. và à Kim Th(cid:5) H H.”

Ph(cid:15)u th u(cid:16)t n(cid:17)i so oi l/ng ng] ]c có h6 tr r@: ph(cid:5)u th hu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c t th(cid:15)c hi(cid:16)n v (cid:8) v(cid:3)i v(cid:12)t m(cid:8)

h(cid:13) thao tác nh c 6 – 8cm và 2 lZ tro ocar, dùng d(cid:30)ng c(cid:30) b banh s(cid:2)(cid:21)n (cid:4)(cid:19) banh n (cid:8) nhO v(cid:12)t m(cid:8)

h(cid:13) thao tác nh c, ph(cid:5)u thu u(cid:6)t viên có ó th(cid:19) nhìn vào màn hình k(cid:12)t h h(cid:14)p nhìn tr (cid:19) r(cid:15)c ti(cid:12)p (cid:4)(cid:19)

hao tác. D(cid:30) th (cid:30)ng c(cid:30) dùn ng trong lúc c ph(cid:5)u thu(cid:6) (cid:6)t có th(cid:19) là à d(cid:30)ng c(cid:30) n n(cid:25)i soi ho+ (cid:30) +c d(cid:30)ng c(cid:30)

m(cid:8) m(cid:18) kinh m h (cid:4)i(cid:19)n.

Hình 2.8 và H i(cid:19)u v(cid:11) trí v(cid:12) (cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) v và lZ troca r trong PTN NSLN có h hZ tr(cid:14) 2.9: hai ki

“Ngu(cid:2)n n: b(cid:3)nh nhâ ân Ph(cid:8)m A nh T.”

2.4.3.X(cid:130) (cid:130) lý b(nh p ph^m ph(cid:15)u u thu(cid:16)t

B(cid:16)nh ph %m ph(cid:5)u th hu(cid:6)t bao g(cid:22) (cid:22)m thùy ph h(cid:8)i và các h h(cid:9)ch vét (cid:4)(cid:2) (cid:2)(cid:14)c trong p ph(cid:5)u thu(cid:6)t

(cid:2)(cid:14)c (cid:4)ánh s (cid:4)(cid:2) s(cid:29) v(cid:11) trí the eo s(cid:20) (cid:4)(cid:22) h(cid:9) (cid:9)ch c(cid:26)a Hi(cid:16) (cid:16)p h(cid:25)i nghi iên c"u ung g th(cid:2) qu(cid:29)c c t(cid:12). [52]

#o kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29) i u ph(cid:8)i b(cid:17) (cid:17)ng cách c(cid:7) (cid:7)t lát b(cid:16)nh ph%m thùy y ph(cid:8)i ngan ng v(cid:11) trí u.

Trong qu uá trình n(cid:9) (cid:9)o h(cid:9)ch, c chúng tôi (cid:4) (cid:4)(cid:12)m s(cid:29) l(cid:2)(cid:14) (cid:14)ng h(cid:9)ch (cid:4) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c l(cid:23)y r h ra, (cid:4)o kích

h(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch th l(cid:3)n nh(cid:23)t tr rong t*ng v v(cid:11) trí h(cid:9)ch và g;i riên ng t*ng ch+ +ng h(cid:9)ch x m xét nghi(cid:16)m

i$i ph(cid:5)u b(cid:16) gi (cid:16)nh (cid:4)(cid:19) làm c(cid:20) s(cid:20) cho (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4) (cid:4)o(cid:9)n ung th h(cid:2) ph(cid:8)i sau u ph(cid:5)u thu(cid:6) (cid:6)t:

(cid:2) H(cid:9)ch 2R, 4R ho+c 4L. (cid:2) H(cid:9)ch 5L, 6L. (cid:2) H(cid:9)ch 7R ho+c 7L. (cid:2) H(cid:9)ch 8R, 9R ho+c 8L, 9L. (cid:2) H(cid:9)ch 10R ho+c 10L.

2.5.CH(cid:136)M SÓC VÀ (cid:2)I(cid:5)U TR; SAU PH=U THU>T

2.5.1.Theo dõi và ch’m sóc h(cid:16)u ph(cid:15)u

Sau khi k(cid:12)t thúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t, b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c chuy(cid:19)n qua ch!m sóc và theo dõi

t(cid:9)i phòng h(cid:6)u ph(cid:5)u:

- Theo dõi b(cid:17)ng monitor các ch’ s(cid:29): nh(cid:11)p tim, huy(cid:12)t áp, (cid:4)i(cid:16)n tim, SpO2.

- L(cid:2)(cid:14)ng d(cid:11)ch d(cid:5)n l(cid:2)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ghi nh(cid:6)n mZi 1 gi(cid:21) trong 4 gi(cid:21) (cid:4)(cid:31)u, mZi 4 gi(cid:21) ti(cid:12)p

theo trong 24 gi(cid:21) (cid:4)(cid:31)u h(cid:6)u ph(cid:5)u, và mZi ngày cho các ngày ti(cid:12)p theo. B(cid:16)nh nhân

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c rút (cid:29)ng d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i khi:

+ D(cid:5)n l(cid:2)u h(cid:12)t khí trong khoang màng ph(cid:8)i.

+ L(cid:2)(cid:14)ng d(cid:11)ch d(cid:5)n l(cid:2)u d(cid:2)(cid:3)i 50 ml/24 gi(cid:21).

+ Xquang ph(cid:8)i n(cid:18) t(cid:29)t, không tràn d(cid:11)ch màng ph(cid:8)i.

- Gi$m (cid:4)au sau m(cid:8): Ngay t(cid:9)i phòng m(cid:8), b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)+t catheter ngoài

màng c"ng t(cid:26)y s(cid:29)ng ng(cid:15)c. Giai (cid:4)o(cid:9)n h(cid:6)u ph(cid:5)u b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c gi$m (cid:4)au b(cid:17)ng

Bupivacain 0,5/20ml và fentanyl 50mg pha trong NaCl 0,9% v*a (cid:4)(cid:26) 50ml, duy trì

liên t(cid:30)c b(cid:17)ng b(cid:20)m tiêm (cid:4)i(cid:16)n. Ng(cid:2)ng gi$m (cid:4)au b(cid:17)ng gây tê ngoài màng c"ng khi

b(cid:16)nh nhân chuy(cid:19)n ra bu(cid:22)ng ch!m sóc th(cid:2)(cid:21)ng, thay th(cid:12) b(cid:17)ng Paracetamol 1g truy(cid:10)n

m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au VAS \ 3 (cid:4)i(cid:19)m sQ (cid:4)(cid:2)(cid:14)c chuy(cid:19)n sang d(cid:9)ng u(cid:29)ng.

- Phát hi(cid:16)n và x; trí các bi(cid:12)n ch"ng g(cid:22)m: r(cid:29)i lo(cid:9)n nh(cid:11)p tim, ch$y máu h(cid:6)u ph(cid:5)u,

dò khí kéo dài, tràn d(cid:11)ch màng ph(cid:8)i d(cid:2)>ng tr(cid:23)p, xOp ph(cid:8)i và viêm ph(cid:8)i…

2.5.2.Theo dõi và (cid:6)i(cid:9)u tr(cid:10) sau khi ph(cid:15)u thu(cid:16)t:

T(cid:23)t c$ các b(cid:16)nh nhân sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:10)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c theo dõi và (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) hZ tr(cid:14) t(cid:9)i

khoa Hóa tr(cid:11) ung th(cid:2) c(cid:26)a b(cid:16)nh vi(cid:16)n, theo phác (cid:4)(cid:22) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:29)ng nh(cid:23)t nh(cid:2) sau:

- #i(cid:10)u tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t: giai (cid:4)o(cid:9)n TNM sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t là c(cid:20) s(cid:18) (cid:4)(cid:19) (cid:4)(cid:2)a

ra các ch’ (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) hZ tr(cid:14). Phác (cid:4)(cid:22) (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) theo h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n c(cid:26)a BTS (2010) [90]

và NCCN (2012) [102] có c(cid:6)p nh(cid:6)t NCCN (2015) [103]

+ Giai (cid:4)o(cid:9)n IA và IB: b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n ch(cid:12) (cid:4)(cid:25) sinh ho(cid:9)t, !n u(cid:29)ng,

luy(cid:16)n t(cid:6)p … (cid:4)(cid:19) nâng cao th(cid:19) tr(cid:9)ng. Tái khám (cid:4)(cid:11)nh kj theo hOn.

+ Giai (cid:4)o(cid:9)n IIA: hóa tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t 2 -4 tu(cid:31)n tùy h(cid:22)i ph(cid:30)c c(cid:26)a b(cid:16)nh

nhân sau m(cid:8), phác (cid:4)(cid:22) có Platin, 4 - 6 chu kj (Paclitaxel ho+c Docetaxel ho+c

Vinorelbine ho+c Gemcitabine ho+c Etoposide k(cid:12)t h(cid:14)p Cisplatin ho+c Carboplatin).

+ Giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA: k(cid:12)t h(cid:14)p x(cid:9) tr(cid:11) và hóa tr(cid:11) phác (cid:4)(cid:22) có Platin nh(cid:2) trên 4 - 6 chu

kj sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

- Ch(cid:12) (cid:4)(cid:25) theo dõi:

+ Nhóm b(cid:16)nh nhân không c(cid:31)n hóa tr(cid:11) hZ tr(cid:14): (cid:4)(cid:2)(cid:14)c hOn tái khám vào các th(cid:21)i

(cid:4)i(cid:19)m 1 tu(cid:31)n sau xu(cid:23)t vi(cid:16)n, 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng và mZi 6 tháng (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i (cid:4)i(cid:19)m

k(cid:12)t thúc nghiên c"u (tháng 9/2017) t(cid:9)i phòng khám.

+ Nhóm b(cid:16)nh nhân c(cid:31)n hóa tr(cid:11) hZ tr(cid:14): (cid:4)(cid:2)(cid:14)c hOn tái khám vào các th(cid:21)i (cid:4)i(cid:19)m 1

tu(cid:31)n sau xu(cid:23)t vi(cid:16)n và mZi 3 tu(cid:31)n ho+c theo phác (cid:4)(cid:22) hóa tr(cid:11) (cid:4)ang s; d(cid:30)ng. Sau khi

k(cid:12)t thúc phác (cid:4)(cid:22) hóa tr(cid:11) sQ (cid:4)(cid:2)(cid:14)c hOn tái khám mZi 3 tháng cho (cid:4)(cid:12)n khi k(cid:12)t thúc

nghiên c"u.

+ Nh/ng b(cid:16)nh nhân phát hi(cid:16)n tái phát hay di c!n xa trong quá trình theo dõi,

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c x(cid:9) tr(cid:11) k(cid:12)t h(cid:14)p hóa tr(cid:11) ti(cid:12)p t(cid:30)c theo phác (cid:4)(cid:22) sau:

UTBM t(cid:7) bào tuy(cid:7)n:

Xét nghi(cid:16)m EGFR và ALK (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n trên mô b(cid:16)nh ph%m c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân

EGFR (+): hóa tr(cid:11) li(cid:16)u pháp trúng (cid:4)ích Erlotinib ho+c Gefitinib.

ALK (+): hóa tr(cid:11) li(cid:16)u pháp trúng (cid:4)ích Crizotinib.

EGFR (-) và ALK (-): hóa tr(cid:11) Pemetrexed + Cisplatin k(cid:12)t h(cid:14)p Bevacizumab.

N(cid:12)u xu(cid:23)t hi(cid:16)n (cid:4)(cid:10) kháng Erlotinib ho+c Gefitinib sau m(cid:25)t th(cid:21)i gian (cid:4)áp "ng sQ

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c xét nghi(cid:16)m T790M trên m(cid:5)u mô b(cid:16)nh ph%m sinh thi(cid:12)t m(cid:3)i.

T790M (+): hóa tr(cid:11) li(cid:16)u pháp trúng (cid:4)ích v(cid:3)i Osimertinib.

T790M (-): hóa tr(cid:11) Pemetrexed + Cisplatin k(cid:12)t h(cid:14)p Bevacizumab.

UTBM t(cid:7) bào gai ho(cid:12)c lo(cid:5)i khác: hóa tr(cid:11) Gemcitabine + Cisplatin.

B(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)ánh giá (cid:4)áp "ng sau mZi 2 chu kj, n(cid:12)u không (cid:4)áp "ng v(cid:3)i

các phác (cid:4)(cid:22) trên sQ (cid:4)(cid:2)(cid:14)c hoán chuy(cid:19)n sang phác (cid:4)(cid:22) khác có Platin ch(cid:2)a (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s;

d(cid:30)ng cho b(cid:16)nh nhân tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ó nh(cid:2): Paclitaxel ho+c Docetaxel ho+c Vinorelbine ho+c

Gemcitabine k(cid:12)t h(cid:14)p Cisplatin ho+c Carboplatin… ti(cid:12)p t(cid:30)c (cid:4)ánh giá sau mZi 2 chu

kj và hoán chuy(cid:19)n gi/a các phác (cid:4)(cid:22), cho (cid:4)(cid:12)n khi ch(cid:27)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phác (cid:4)(cid:22) (cid:4)áp "ng ho+c

khi th(cid:19) tr(cid:9)ng b(cid:16)nh nhân không cho phép hóa tr(cid:11) ti(cid:12)p, sQ chuy(cid:19)n sang ch!m sóc n(cid:25)i

khoa gi$m nhO.

N(cid:17)i dung khám b(nh g/m:

+ Khám lâm sàng: (cid:4)ánh giá tình tr(cid:9)ng toàn thân (theo thang (cid:4)i(cid:19)m Karnofsky);

v(cid:12)t m(cid:8): nhiWm trùng v(cid:12)t m(cid:8) hay ung th(cid:2) di c!n lên v(cid:12)t m(cid:8).

+ Xét nghi(cid:16)m c(cid:6)n lâm sàng: ghi nh(cid:6)n t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng theo k(cid:12)t lu(cid:6)n c(cid:26)a bác s< ch%n

(cid:4)oán hình $nh và h(cid:25)i ch%n gi/a bác s< ph(cid:5)u thu(cid:6)t và bác s< (cid:4)(cid:20)n v(cid:11) hóa tr(cid:11) ung th(cid:2).

(cid:1) Ch(cid:30)p Xquang ng(cid:15)c tiêu chu%n, siêu âm b(cid:30)ng, xét nghi(cid:16)m CEA, CYFRA

21.1 mZi l(cid:31)n b(cid:16)nh nhân tái khám.

(cid:1) Ch(cid:30)p CLVT ng(cid:15)c c$n quang 01 tháng sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t và mZi 06 tháng sau (cid:4)ó

cho (cid:4)(cid:12)n khi k(cid:12)t thúc tái khám. B(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ch(cid:30)p CLVT ng(cid:15)c c$n quang sQ

không ch(cid:30)p Xquang ph(cid:8)i cho l(cid:31)n tái khám (cid:4)ó.

(cid:1) Ch(cid:30)p CLVT s(cid:27) não, x(cid:9) hình x(cid:2)(cid:20)ng, ch(cid:30)p c(cid:25)ng h(cid:2)(cid:18)ng t* c(cid:25)t s(cid:29)ng nh/ng

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p có tri(cid:16)u ch"ng lâm sàng nghi ng(cid:21) di c!n (cid:4)(cid:12)n nh/ng c(cid:20) quan này.

Nh/ng b(cid:16)nh nhân không (cid:4)(cid:12)n khám tr(cid:15)c ti(cid:12)p: liên l(cid:9)c qua (cid:4)i(cid:16)n tho(cid:9)i ho+c g;i

th(cid:2), n(cid:25)i dung các câu h(cid:13)i t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) khi khám tr(cid:15)c ti(cid:12)p.

2.6. CÁC BIZN S0 THEO M(cid:137)C TIÊU NGHIÊN C{U

2.6.1. K(cid:7)t qu(cid:8) s%m c(cid:31)a PT NSLN

Ghi nh(cid:11)n các y(cid:7)u t(cid:13) trong m(cid:14):

(cid:15)ánh giá tình tr(cid:8)ng khoang màng ph(cid:16)i, phân (cid:17)(cid:18) d(cid:10)y dính theo Shields T. W. [125]

+ #(cid:25) 1: M(cid:25)t vài d$i dính m(cid:13)ng.

+ #(cid:25) 2: D$i dính d(cid:31)y, r$i rác toàn ph(cid:8)i.

+ #(cid:25) 3: Ph(cid:8)i dính sát màng ph(cid:8)i thành, g> dính khó kh!n.

0 50

(cid:15)(cid:19)c (cid:17)i(cid:20)m rã (cid:15) ãnh liên thù ùy, phân lo o(cid:8)i theo Sh hields T. W W. (2009). [1 125]

+ Rãn nh hoàn to oàn: rãnh gi i/a hai thù ùy ph(cid:8)i phâ ân tách rõ r ràng, l(cid:25) rõ h các nhánh

m(cid:9)ch h máu, khô ng có c(cid:31)u n nhu mô k(cid:12) (cid:12)t n(cid:29)i.

+ Rãn nh không h hoàn toàn: gi/a hai th hùy ph(cid:8)i có ó c(cid:31)u nhu m mô k(cid:12)t n(cid:29)i .

Xác (cid:17)(cid:5)nh v(cid:5) X trí u ph(cid:16)i

theo các d(cid:23) (cid:23)u hi(cid:16)u ch’ ’ (cid:4)i(cid:19)m nh(cid:2) (cid:2):

n nhúm mà àng ph(cid:8)i t(cid:9)n ng ngay trê u. ên b(cid:10) m+t u

nh thành ng g(cid:15)c b(cid:18)i d$i i x(cid:20), dây c h(cid:17)ng.

âm l(cid:23)n tr(cid:15)c c ti(cid:12)p vào (cid:8)i thành (r anh gi(cid:3)i g gi/a u và m i màng ph(cid:8)i D(cid:15)a t (cid:2) Nh!n (cid:2) U dín (cid:2) U xâ màng ph(cid:8)

khôn g còn. S(cid:15) xâm l(cid:23)n ch h’ gi(cid:3)i h(cid:9)n n (cid:18) màng p ph(cid:8)i, khôn g m(cid:23)t ranh a h gi(cid:3)i gi/a

g ph(cid:8)i thàn nh và l(cid:3)p câ ân trong th . hành ng(cid:15)c)

soi không x xác (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:2) (cid:2)(cid:14)c u, dùng g ngón tay y hay kOp p h(cid:8)i tìm u.

nh(cid:6)n v(cid:11) trí u u ph(cid:8)i theo o thùy ph(cid:8) i: thùy trên n, gi/a hay y d(cid:2)(cid:3)i. màng (cid:2) Khi s (cid:2) Ghi n

- H H(cid:8)ch r(cid:21)n p ph(cid:16)i và h(cid:8)c ch trung th h(cid:23)t: có hay y không.

o V(cid:11) trí h(cid:9) ch:

H(cid:9)ch 2R, 4R R ho+c 4L.

H(cid:9)ch 5L, 6L L.

+c 7L. H(cid:9)ch 7R ho

H(cid:9)ch 8R, 9R R ho+c 8L, , 9L.

H(cid:9)ch 10R h ho+c 10L. (cid:2) H (cid:2) H (cid:2) H (cid:2) H (cid:2) H

Hình 2.11: H(cid:9)ch h v(cid:11) trí 4 bê ên trái Hình 2 2.10: H(cid:9)ch v(cid:11) trí 4 bên n ph$i

“Ngu(cid:2) (cid:2)n: b(cid:3)nh n nhân Tr(cid:10)n T Th(cid:5) Thu D. .” “Ngu(cid:2) n: b(cid:3)nh nh hân Nguy(cid:22)n ” n Ng(cid:24)c V.”

o Kích th(cid:2)(cid:3)c (cm): (cid:4)o (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính h(cid:9)ch l(cid:3)n nh(cid:23)t trong t*ng v(cid:11) trí h(cid:9)ch. o S(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng h(cid:9)ch: s(cid:29) h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c l(cid:23)y ra cho t*ng v(cid:11) trí h(cid:9)ch.

- Tai bi(cid:12)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t:

o Ch$y máu do t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng m(cid:9)ch máu l(cid:3)n (cid:4)òi h(cid:13)i ph$i m(cid:18) ng(cid:15)c. o T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng các c(cid:23)u trúc lân c(cid:6)n: ph(cid:12) qu$n, th(cid:15)c qu$n, (cid:29)ng ng(cid:15)c...

- Chuy(cid:19)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi hZ tr(cid:14) hay m(cid:18) ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n, lý do:

(cid:2) X; trí tai bi(cid:12)n. (cid:2) Không th(cid:19) ti(cid:12)p c(cid:6)n và l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9)ch qua n(cid:25)i soi. (cid:2) Không l(cid:23)y tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) h(cid:9)ch qua n(cid:25)i soi và d(cid:15) (cid:4)oán có th(cid:19) l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c qua

ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi có hZ tr(cid:14) hay m(cid:8) m(cid:18).

- Chi(cid:10)u dài v(cid:12)t m(cid:8) (cm): (cid:4)o chi(cid:10)u dài c(cid:26)a v(cid:12)t m(cid:8) l(cid:3)n nh(cid:23)t.

- Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t toàn b(cid:25) (phút): tính t* lúc r(cid:9)ch da (cid:4)(cid:12)n k(cid:12)t thúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

- Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i (phút): tính t* lúc r(cid:9)ch da (cid:4)(cid:12)n lúc l(cid:23)y thùy ph(cid:8)i

ra kh(cid:13)i l(cid:22)ng ng(cid:15)c.

- Th(cid:21)i gian n(cid:9)o h(cid:9)ch (phút): tính t* lúc l(cid:23)y thùy ph(cid:8)i ra (cid:4)(cid:12)n k(cid:12)t thúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

- L(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t trong m(cid:8) (ml): l(cid:2)(cid:14)ng máu hút ra trong bình hút, không tính n(cid:2)(cid:3)c

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c b(cid:20)m vào (cid:4)(cid:19) r/a trong m(cid:8).

- Bi(cid:12)n ch"ng h(cid:6)u ph(cid:5)u:

+ R(cid:29)i lo(cid:9)n nh(cid:11)p tim:

#(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh khi có hình $nh lo(cid:9)n nh(cid:11)p trên (cid:4)i(cid:16)n tim, th(cid:21)i gian kéo dài trên 5

phút. Villamiza N. R. (2009). [148]

+ Ch$y máu sau m(cid:8):

B(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem là có bi(cid:12)n ch"ng ch$y máu sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t khi máu ch$y

ra bình d(cid:5)n l(cid:2)u hay trong l(cid:22)ng ng(cid:15)c (cid:18) h(cid:6)u ph(cid:5)u, ph$i ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:9)i. [148]

+ Dò khí kéo dài:

D(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i ra khí liên t(cid:30)c sau PT trên 5 ngày Burt B. M. (2014). [33]

+ Tràn d(cid:11)ch màng ph(cid:8)i d(cid:2)>ng tr(cid:23)p:

Tiêu chu%n ch%n (cid:4)oán theo Shields T. W.(2009) [125]

(cid:1) D(cid:11)ch d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i có màu tr(cid:7)ng (cid:4)(cid:30)c nh(cid:2) s/a.

2 52

(cid:1) Xét n nghi(cid:16)m d(cid:11)c ch màng ph h(cid:8)i: Triglyc cerit > 110 0mg/dl; s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng t(cid:12) bà o ào lympho

tr ên 90%; N N(cid:22)ng (cid:4)(cid:25) Pro otein t(cid:2)(cid:20)ng g (cid:4)(cid:2)(cid:20)ng pr . rotein máu

+ XOp p ph(cid:8)i:

#(cid:2)(cid:14)c x xác (cid:4)(cid:11)nh k khi có d(cid:23)u hi(cid:16)u xOp p ph(cid:8)i trên p phim Xqua ang và (cid:4)(cid:2)(cid:14) t (cid:14)c soi, hút

h(cid:12) qu$n (cid:4)(cid:19) ph (cid:19) ph(cid:8)i n(cid:18), t theo Villam miza N. R. (2009). [14 48]

+ Viêm m ph(cid:8)i:

B(cid:16)nh nh hân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c x xem là viê m ph(cid:8)i kh hi b(cid:16)nh nhâ ân có 3 tro ong s(cid:29) 5 tri i(cid:16)u ch"ng:

(cid:29)t, b(cid:9)ch c(cid:31)u s(cid:29) u t!ng, X q quang ph(cid:8)i i thâm nhiW Wm ph(cid:8)i, c(cid:23) (cid:23)y (cid:4)àm d(cid:2)(cid:20) (cid:20)ng tính, (cid:4) p (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) (cid:4)áp

"n ng v(cid:3)i khá áng sinh. [ 148]

+ Th(cid:18) m máy kéo dà ài:

B(cid:16)nh nh hân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c x xem là th(cid:18) máy kéo d dài khi b(cid:16)nh h nhân th(cid:18) máy h(cid:20)n 4 48 gi(cid:21).

- Th(cid:21)i gian d(cid:5)n l(cid:2)u m màng ph(cid:8)i ( (ngày): (cid:4)(cid:2)(cid:14) (cid:14)c tính t* l lúc k(cid:12)t thú úc ph(cid:5)u thu i u(cid:6)t (cid:4)(cid:12)n khi

rú út d(cid:5)n l(cid:2)u m màng ph(cid:8)i .

- M M"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)a au sau m(cid:8):

Chúng tôi d C d(cid:15)a trên tha ang (cid:4)i(cid:19)m (cid:4) (cid:4)au VAS: b(cid:16)nh nhân n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5) (cid:5)u thu(cid:6)t viê c ên h(cid:13)i tr(cid:15)c

ti(cid:12) (cid:12)p vào ngà ày 03 sau p ph(cid:5)u thu(cid:6)t, d(cid:15)a thang g (cid:4)i(cid:19)m (cid:4)au VAS t* 1 -10, quan s y sát s(cid:15) thay

(cid:8)i nét m+t (cid:4)(cid:8) b(cid:16)nh nhân n t(cid:2)(cid:20)ng "ng g v(cid:3)i m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au b(cid:16)n nh nhân mô ô t$. M"c (cid:4) n (cid:4)(cid:25) (cid:4)au l(cid:3)n

h(cid:23)t c(cid:26)a b(cid:16)n nh nh nhân (cid:4)(cid:2) (cid:2)(cid:14)c ghi nh(cid:6) (cid:6)n. [44]

Hình 2.12: T H Thang (cid:4)i(cid:19)m m (cid:4)ánh giá á (cid:4)au VAS

“Ngu(cid:2)n: Gundavda M. K., 201 12” [64]

xu(cid:23)t vi(cid:16)n. - T Th(cid:21)i gian n n(cid:17)m vi(cid:16)n s sau m(cid:8) (ng gày): th(cid:21)i g gian t* ngày y ph(cid:5)u thu u(cid:6)t (cid:4)(cid:12)n khi

- G Gi$i ph(cid:5)u b b(cid:16)nh kh(cid:29)i u.

- Gi$i ph(cid:5)u b(cid:16)nh t*ng v(cid:11) trí h(cid:9)ch: có di c!n hay không di c!n.

- #(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n sau m(cid:8) theo UICC hay AJCC 2009.

- K(cid:7)t qu(cid:8) chung ph(cid:15)u thu(cid:16)t:

Các tác gi$ Demmy T. L. (2011) [44], Wang S. (2017) [150] và Seely A. J. (2010)

[124] (cid:4)ánh giá k(cid:12)t qu$ ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c d(cid:15)a vào th(cid:15)c hi(cid:16)n thành công

ph(cid:5)u thu(cid:6)t và m"c (cid:4)(cid:25) các tai bi(cid:12)n, bi(cid:12)n ch"ng. Trên c(cid:20) s(cid:18) (cid:4)ó, (cid:4)(cid:19) ti(cid:16)n vi(cid:16)c (cid:4)ánh giá

k(cid:12)t qu$ chúng tôi chia k(cid:12)t qu$ thành các m"c (cid:4)(cid:25) nh(cid:2) sau:

- K(cid:7)t qu(cid:8) t"t:

Th(cid:15)c hi(cid:16)n thành công ph(cid:5)u thu(cid:6)t, ti(cid:12)p c(cid:6)n và n(cid:9)o (cid:4)(cid:2)(cid:14)c các v(cid:11) trí h(cid:9)ch qua n(cid:25)i

soi. Không có tai bi(cid:12)n hay bi(cid:12)n ch"ng x$y ra trong m(cid:8) và sau m(cid:8).

- K(cid:7)t qu(cid:8) trung bình:

Th(cid:15)c hi(cid:16)n thành công ph(cid:5)u thu(cid:6)t v(cid:3)i tai bi(cid:12)n nh(cid:13) nh(cid:2) ch$y máu, xì khí n(cid:20)i g(cid:18)

dính c(cid:26)a ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c x; trí t(cid:29)t b(cid:17)ng n(cid:25)i soi mà không c(cid:31)n m(cid:18) ng(cid:15)c. Các bi(cid:12)n ch"ng

sau m(cid:8) nh(cid:2)ng không ph$i m(cid:8) l(cid:9)i. (m"c (cid:4)(cid:25) I và II theo phân lo(cid:9)i TM&M) [124]

- K(cid:7)t qu(cid:8) x(cid:30)u:

Không th(cid:15)c hi(cid:16)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi (cid:4)(cid:19) x; trí t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ph$i m(cid:18) ng(cid:15)c

nh(cid:2): không th(cid:19) ti(cid:12)p c(cid:6)n và n(cid:9)o các v(cid:11) trí h(cid:9)ch, x$y ra tai bi(cid:12)n làm t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng các

c(cid:23)u trúc xung quanh không x; trí (cid:4)(cid:2)(cid:14)c b(cid:17)ng n(cid:25)i soi; Có các bi(cid:12)n ch"ng sau m(cid:8)

nh(cid:2): ch$y máu, dò ph(cid:12) qu$n – màng ph(cid:8)i, m(cid:26) màng ph(cid:8)i... ph$i m(cid:8) l(cid:9)i (cid:4)(cid:19) x; trí

th(cid:2)(cid:20)ng t(cid:8)n. (m"c (cid:4)(cid:25) III và IV theo phân lo(cid:9)i TM&M) [124]

- T(cid:130) vong chu ph(cid:15)u: t; vong trong m(cid:8) hay 30 ngày sau m(cid:8). (m"c (cid:4)(cid:25) V)

2.6.2. Kh(cid:8) n’ng n(cid:19)o h(cid:19)ch c(cid:31)a PT NSLN và giá tr(cid:10) c(cid:31)a CLVT ng]c tiên (cid:6)oán

kh(cid:8) n’ng n(cid:19)o h(cid:19)ch:

Ghi nh(cid:7)n các y(cid:25)u t(cid:21):

Ph(cid:10)u thu(cid:11)t n(cid:5)o h(cid:5)ch:

+ PT l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch: toàn b(cid:25) h(cid:9)ch t(cid:9)i m(cid:25)t v(cid:11) trí (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh l(cid:23)y h(cid:12)t trên (cid:4)(cid:9)i

th(cid:19) trong m(cid:8) và trên CLVT ki(cid:19)m tra 1 tháng sau m(cid:8). (R0 theo NCCN 2012)

+ PT không l(cid:23)y h(cid:12)t: còn 1 ph(cid:31)n h(cid:9)ch không th(cid:19) l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trên (cid:4)(cid:9)i th(cid:19) trong

m(cid:8). (R2 theo NCCN 2012) [102]

Giá tr(cid:15) c(cid:16)a CLVT ng(cid:17)c:

Tính ch(cid:23)t u ph(cid:8)i: o V(cid:11) trí u:

- Bên ph$i: thùy trên, thùy gi/a và thùy d(cid:2)(cid:3)i.

- Bên trái: thùy trên và thùy d(cid:2)(cid:3)i.

- Trung tâm (r(cid:29)n ph(cid:8)i), 1/3 gi/a, ngo(cid:9)i biên (1/3 ngoài ph(cid:12) tr(cid:2)(cid:21)ng).

- Kho$ng cách màng ph(cid:8)i thành (cid:4)(cid:12)n b(cid:21) ngoài c(cid:26)a kh(cid:29)i u ph(cid:8)i.

o #(cid:2)(cid:21)ng b(cid:21) u:

- b(cid:21) không rõ, có tua gai.

- b(cid:21) rõ, tròn (cid:4)(cid:10)u.

- b(cid:21) (cid:4)a cung

o Kích th(cid:2)(cid:3)c u: (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính l(cid:3)n nh(cid:23)t c(cid:26)a kh(cid:29)i u ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)o trên

CLVT ng(cid:15)c c$n quang c;a s(cid:8) ph(cid:8)i.

o Tính ch(cid:23)t t!ng quang c(cid:26)a u sau khi tiêm thu(cid:29)c c$n quang. o Hình $nh lá c(cid:21) màng ph(cid:8)i. o Rãnh liên thùy: th(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c hay không. o #(cid:6)m (cid:4)(cid:25) u: d(cid:9)ng (cid:4)+c, d(cid:9)ng bán (cid:4)+c, d(cid:9)ng kính m(cid:21), có vôi hóa.

H(cid:9)ch r(cid:29)n ph(cid:8)i và trung th(cid:23)t:

o Có h(cid:9)ch trên CLVT hay không.

Tính ch(cid:23)t h(cid:9)ch (n(cid:12)u có):

o V(cid:11) trí h(cid:9)ch r(cid:29)n ph(cid:8)i và trung th(cid:23)t:

2R, 4R và 4L

5L, 6L

7R và 7L

8R, 9R và 8L, 9L.

10R và 10L.

o H(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh khi h(cid:9)ch có (cid:4)(cid:26) 3 (cid:4)+c

(cid:4)i(cid:19)m sau: [113]

- Kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch (cid:139) 1cm ( kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh b(cid:17)ng

(cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính tr(cid:30)c ng(cid:7)n c(cid:26)a h(cid:9)ch l(cid:3)n nh(cid:23)t trong mZi v(cid:11) trí h(cid:9)ch).

- M(cid:23)t ranh gi(cid:3)i gi/a h(cid:9)ch và t(cid:8) ch"c xung quanh (hình $nh thâm

nhiWm m> quanh h(cid:9)ch).

- Ho(cid:9)i t/ trung tâm h(cid:9)ch.

#(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) theo UICC hay AJCC 2009. [52]

2.6.3. K(cid:7)t qu(cid:8) dài h(cid:19)n c(cid:31)a ph(cid:15)u thu(cid:16)t c(cid:18)t thùy ph(cid:12)i và n(cid:19)o h(cid:19)ch qua NSLN:

Theo h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n c(cid:26)a BTS (2010) [90] và NCCN (2012) [102] trong (cid:4)ánh giá

k(cid:12)t qu$ dài h(cid:9)n:

- #ánh giá tái phát và di c!n xa:

+Tái phát t(cid:9)i chZ: khi phát hi(cid:16)n u ph(cid:8)i cùng bên ph(cid:8)i (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t

+Di c!n xa: là di c!n t(cid:3)i c(cid:20) quan (cid:18) ngoài bên l(cid:22)ng ng(cid:15)c (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t,

g(cid:22)m: ph(cid:8)i (cid:4)(cid:29)i bên, x(cid:2)(cid:20)ng, não, gan, th(cid:2)(cid:14)ng th(cid:6)n, t(cid:26)y s(cid:29)ng …

- S(cid:29)ng còn và t; vong:

+ T; vong: do m(cid:27)i nguyên nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ghi nh(cid:6)n trong h(cid:22) s(cid:20) b(cid:16)nh án (cid:18) l(cid:31)n khám

cu(cid:29)i cùng ho+c do thân nhân ng(cid:2)(cid:21)i b(cid:16)nh cung c(cid:23)p (qua (cid:4)i(cid:16)n tho(cid:9)i ho+c th(cid:2)).

+ Th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25): là th(cid:21)i gian t* lúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:12)n khi t; vong do

b(cid:23)t c" nguyên nhân nào ho+c khi k(cid:12)t thúc nghiên c"u.

+ Th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh: là th(cid:21)i gian t* lúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:12)n khi tái

phát t(cid:9)i ch(cid:8), di c!n xa hay t; vong do m(cid:27)i nguyên nhân. [23]

- #(cid:29)i v(cid:3)i nh/ng b(cid:16)nh nhân m(cid:23)t liên l(cid:9)c, chúng tôi xem nh(cid:2) b(cid:16)nh nhân còn s(cid:29)ng (cid:4)(cid:12)n

l(cid:31)n tái khám sau cùng hay l(cid:31)n liên l(cid:9)c (cid:4)(cid:2)(cid:14)c g(cid:31)n nh(cid:23)t và bi(cid:12)t rõ b(cid:16)nh nhân còn s(cid:29)ng.

2.7.Thu th(cid:16)p và x(cid:130) lý s" li(u

Các chi ti(cid:12)t lâm sàng, c(cid:6)n lâm sàng, t(cid:2)(cid:21)ng trình ph(cid:5)u thu(cid:6)t và di(cid:19)n ti(cid:12)n sau m(cid:8),

tái khám c(cid:26)a mZi b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ghi chú l(cid:9)i theo m(cid:5)u “H(cid:22) s(cid:20) nghiên c"u”.

Qui trình nghiên c"u và m(cid:5)u “h(cid:22) s(cid:20) nghiên c"u” (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:29)ng nh(cid:23)t và tuân th(cid:26)

ch+t chQ t(cid:9)i BV #(cid:9)i h(cid:27)c Y D(cid:2)(cid:14)c TPHCM và BV Ph(cid:9)m Ng(cid:27)c Th(cid:9)ch.

T(cid:23)t c$ các thông tin ghi nh(cid:6)n trên h(cid:22) s(cid:20) nghiên c"u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nh(cid:6)p vào b$ng bi(cid:12)n s(cid:29)

c(cid:26)a ph(cid:31)n m(cid:10)m th(cid:29)ng kê SPSS 16.0.

S; d(cid:30)ng các thu(cid:6)t toán th(cid:29)ng kê thích h(cid:14)p:

Th(cid:29)ng kê mô t$: t(cid:31)n s(cid:29) và t’ l(cid:16) ph(cid:31)n tr!m (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng (cid:4)(cid:19) mô t$ bi(cid:12)n s(cid:29) (cid:4)(cid:11)nh

tính. Giá tr(cid:11) trung bình và (cid:4)(cid:25) l(cid:16)ch chu%n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c dùng (cid:4)(cid:19) mô t$ bi(cid:12)n s(cid:29) (cid:4)(cid:11)nh l(cid:2)(cid:14)ng.

Ngoài ra, m(cid:25)t s(cid:29) bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c vQ nh(cid:17)m th(cid:19) hi(cid:16)n th(cid:29)ng kê mô t$ rõ ràng h(cid:20)n.

Th(cid:29)ng kê phân tích: phép ki(cid:19)m Chi bình ph(cid:2)(cid:20)ng ((cid:3)2) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng (cid:4)(cid:19) so sánh

các (cid:4)+c (cid:4)i(cid:19)m (cid:4)(cid:11)nh tính (cid:18) hai nhóm. Trong tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p d/ li(cid:16)u m(cid:13)ng ho+c 1 trong 4

giá tr(cid:11) quan sát c(cid:26)a b$ng 2x2 d(cid:2)(cid:3)i 5 thì phép ki(cid:19)m chính xác Fisher (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng

thay th(cid:12).

Khi so sánh trung bình c(cid:26)a các bi(cid:12)n s(cid:29) (cid:4)(cid:11)nh l(cid:2)(cid:14)ng: các phép ki(cid:19)m T - student,

Wilcoxon ranksum hay Krusskal - wallis (cid:4)(cid:2)(cid:14)c s; d(cid:30)ng.

H(cid:16) s(cid:29) t(cid:2)(cid:20)ng quan Spearman (cid:4)(cid:2)(cid:14)c dùng (cid:4)(cid:19) ki(cid:19)m (cid:4)(cid:11)nh s(cid:15) t(cid:2)(cid:20)ng quan gi/a bi(cid:12)n

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c x(cid:12)p h(cid:9)ng và bi(cid:12)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)o l(cid:2)(cid:21)ng.

Phân tích h(cid:22)i qui logistic (cid:4)(cid:2)(cid:14)c dùng (cid:4)(cid:19) (cid:4)ánh giá m(cid:29)i liên h(cid:16) gi/a bi(cid:12)n (cid:4)(cid:25)c l(cid:6)p

và bi(cid:12)n ph(cid:30) thu(cid:25)c là bi(cid:12)n nh(cid:11) phân.

Phân tích th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm theo ph(cid:2)(cid:20)ng pháp Kaplan – Meier.

Phân tích các y(cid:12)u t(cid:29) $nh h(cid:2)(cid:18)ng (cid:4)(cid:12)n s(cid:29)ng thêm:

- #(cid:20)n bi(cid:12)n: S; d(cid:30)ng test Log-rank khi so sánh t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm gi/a các nhóm.

- #a bi(cid:12)n: S; d(cid:30)ng mô hình h(cid:22)i qui Cox.

Các ki(cid:19)m (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem là có ý ngh

T(cid:23)t c$ các thu(cid:6)t toán th(cid:29)ng kê dùng (cid:4)(cid:19) phân tích trong các b$ng, bi(cid:19)u (cid:4)(cid:10)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

ghi chú phía d(cid:2)(cid:3)i b$ng.

2.8.V(cid:30)n (cid:6)(cid:9) (cid:6)(cid:19)o (cid:6)Fc trong nghiên cFu

Nghiên c"u ti(cid:12)n hành trên c(cid:20) s(cid:18)

- #(cid:2)(cid:14)c h(cid:25)i (cid:4)(cid:22)ng khoa h(cid:27)c ch(cid:23)m (cid:4)(cid:10) c(cid:2)(cid:20)ng nghiên c"u sinh thông qua.

- H(cid:25)i (cid:4)(cid:22)ng (cid:4)(cid:9)o (cid:4)"c trong nghiên c"u Y sinh h(cid:27)c c(cid:26)a #(cid:9)i h(cid:27)c Y D(cid:2)(cid:14)c TPHCM ch(cid:23)p

thu(cid:6)n cho ti(cid:12)n hành nghiên c"u.

- PTNS l(cid:22)ng ng(cid:15)c là ph(cid:2)(cid:20)ng pháp ph(cid:5)u thu(cid:6)t th(cid:2)(cid:21)ng quy, (cid:4)(cid:2)(cid:14)c "ng d(cid:30)ng trong

ch%n (cid:4)oán và (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) các b(cid:16)nh ph(cid:8)i t(cid:9)i B(cid:16)nh vi(cid:16)n #(cid:9)i h(cid:27)c Y D(cid:2)(cid:14)c TPHCM và

B(cid:16)nh vi(cid:16)n Ph(cid:9)m Ng(cid:27)c Th(cid:9)ch.

- Ti(cid:12)n hành trên nh/ng b(cid:16)nh nhân hoàn toàn t(cid:15) nguy(cid:16)n tham gia. Sau khi (cid:4)(cid:2)(cid:14)c gi$i

thích k(cid:28) v(cid:10) các tai bi(cid:12)n, bi(cid:12)n ch"ng và chi phí, b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:22)ng ý ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

- Thông tin v(cid:10) b(cid:16)nh nhân hoàn toàn (cid:4)(cid:2)(cid:14)c b$o m(cid:6)t.

- S(cid:29) li(cid:16)u thu th(cid:6)p ch’ ph(cid:30)c v(cid:30) cho m(cid:30)c tiêu nghiên c"u khoa h(cid:27)c.

2.9.Quy trình nghiên cFu

S! (cid:6)/ nghiên cFu

U PH(cid:22)I (CLVT ng(cid:15)c c$n quang)

Xác (cid:6)(cid:10)nh GPB c(cid:31)a U ph(cid:12)i: - N(cid:25)i soi ph(cid:12) qu$n sinh thi(cid:12)t. - Sinh thi(cid:12)t xuyên thành ng(cid:15)c d(cid:2)(cid:3)i h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n CLVT.

(+)

(-)

(+)

-Giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA (T2b,T3,T4) -Ung th(cid:2) ph(cid:8)i t(cid:12) bào nh(cid:13). -Ung th(cid:2) ph(cid:8)i th" phát.

Ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:17)i soi sinh thi(cid:12)t t"c thì

(-)

- Ung th(cid:11) ph(cid:12)i không t(cid:7) bào nh(cid:13). - Giai (cid:6)o(cid:19)n IA, IB, IIA, IIIA (T1a-b, T2a)

Lao hay viêm m(cid:9)n tính

(+)

PH=U THU>T N?I SOI L,NG NG(cid:26)C C(cid:24)T THÙY PH(cid:22)I VÀ N(cid:29)O H(cid:29)CH: (N=109)

- Kh$ n!ng n(cid:9)o h(cid:9)ch c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c. - K(cid:12)t qu$ dài h(cid:9)n c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t: s(cid:29)ng còn, tái phát, di c!n.

Lo(cid:19)i kh(cid:13)i nghiên cFu

KZT LU>N:

- Kh$ n!ng n(cid:9)o h(cid:9)ch c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c. - Giá tr(cid:11) c(cid:26)a CLVT trong tiên (cid:4)oán kh$ n!ng n(cid:9)o h(cid:9)ch. - K(cid:12)t qu$ s(cid:3)m và dài h(cid:9)n c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch.

9 59

CH(cid:20)(cid:21) (cid:21)NG 3

KZT T QU(cid:27) NG GHIÊN C{ {U

Trong th h(cid:21)i gian t* 2012 – 20 016, chúng tôi có t(cid:8)ng g c(cid:25)ng 109 9 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14) (cid:2) (cid:14)p ung th(cid:2)

h(cid:8)i không ph t(cid:12) bào nh(cid:13) (cid:13) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:10)u u tr(cid:11) b(cid:17)ng P PTNSLN c(cid:7) (cid:7)t thùy ph(cid:8) (cid:8)i và n(cid:9)o h h(cid:9)ch.

.1.(cid:2)#c (cid:6)i$m 3. m nhóm n u nghiên cFu

3.1.1.Tu : u(cid:12)i và gi%i:

Trung bì ình 59,18 ± ± 10,08 (31 1 – 80)

B$ $ng 3.1: t{ l(cid:16) phân b(cid:29) (cid:29) gi(cid:3)i tính t theo (cid:4)(cid:25) tu(cid:8) (cid:8)i

Gi%i (n = 109)

Tu(cid:12)i T m Nam N(cid:140) N

\ 40 1 (0,9 9%) 1 (0, ,9%)

40 – 60 32 (29 9,4%) 28 (25 5,7%)

(cid:139) 60 ,8%) 26 (23 21 (19 9,3%)

50 (45 5,9%) 59 (54 4,1%) T(cid:16)ng c(cid:18)n ng (109)

T{ l(cid:16) (cid:16) UTP t!ng g d(cid:31)n theo t tu(cid:8)i. T{ l(cid:16) nam/ n/ g (cid:31)n nh(cid:2) t(cid:2)(cid:20) . (cid:20)ng (cid:4)(cid:2)(cid:20)ng.

3.1.2.Tr i(u chFng g lâm sàng

Tri(u u chFng

0

10 0 20

30

40

50

60

70

14,6%)

16 (

Ho ra má

áu

29 (2

6,6%)

m Ho (cid:6)àm

(29,3%)

Không

tri(u chFn

ng

(48,6%)

Ho kha

an

67 (6

61,4%)

BN

]c (cid:2)au ng]

%)

S" B (t(cid:135) l(

#au n ng(cid:15)c và ho Bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) o khan là 2 (cid:22) 3.1: tri(cid:16)u tri(cid:16)u ch"n ch"ng lâm ng th(cid:2)(cid:21)ng g m sàng g+p nh(cid:23)t.

3.1.3.Ti(cid:9)n s(cid:130) b(nh, b(nh kèm theo và thói quen hút thu"c lá:

B$ng 3.2: Ti(cid:10)n s* b(cid:16)nh, b(cid:16)nh kèm theo và thói quen hút thu(cid:29)c lá

T(cid:135) l( (%)

Ti(cid:9)n s(cid:130), b(nh kèm theo và thói quen thu"c lá Ti(cid:10)n s; lao ph(cid:8)i S" b(nh nhân (n = 109) 6 5,5

COPD 6 5,5

#ái tháo (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng 11 10,1

B(cid:16)nh lý tim m(cid:9)ch 21 19,3

B(cid:16)nh khác 10 9,2

Hút thu(cid:29)c lá

Nam (n = 59) 45 76,3%

N/ (n = 50) 0 0

C$ hai gi(cid:3)i 45 41,3%

T{ l(cid:16) hút thu(cid:29)c lá nam gi(cid:3)i khá cao 76,3%, trong khi n/ gi(cid:3)i không có tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p nào hút thu(cid:29)c lá.

B(cid:16)nh (cid:4)i kèm th(cid:2)(cid:21)ng g+p nh(cid:23)t là b(cid:16)nh tim m(cid:9)ch và (cid:4)ái tháo (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng.

3.2.(cid:2)#c (cid:6)i$m c(cid:16)n lâm sàng:

3.2.1.V(cid:10) trí u ph(cid:12)i:

B$ng 3.3: V(cid:11) trí kh(cid:29)i u ph(cid:8)i

V(cid:10) trí u ph(cid:12)i T(cid:135) l( (%)

Ph(cid:12)i ph(cid:8)i Thùy trên Thùy gi/a Thùy d(cid:2)(cid:3)i T(cid:8)ng Ph(cid:12)i trái Thùy trên Thùy d(cid:2)(cid:3)i T(cid:8)ng S" b(nh nhân (n = 109) 22 14 30 66 25 18 43 20,2 12,8 27,5 60,6 22,9 16,5 39,4

T{ l(cid:16) u ph(cid:8)i bên ph$i cao h(cid:20)n bên trái và ch(cid:26) y(cid:12)u thùy trên hai bên.

3.2.2.(cid:2)#c (cid:6)i$m c(cid:31)a kh"i u ph(cid:12)i trên ch*p CLVT có c(cid:8)n quang

B$ng 3.4: #+c (cid:4)i(cid:19)m c(cid:26)a kh(cid:29)i u ph(cid:8)i trên ch(cid:30)p CLVT có c$n quang

(cid:2)#c (cid:6)i$m c(cid:31)a u ph(cid:12)i T(cid:135) l( (%)

S" b(nh nhân (n = 109) Trung bình 3,23 ± 0,91 (1,2 – 5cm) 7 24 78 60 28 21 78 25 6 0 75 34 63 46 39 70 6,4 22 71,6 55 25,7 19,3 71,6 22,9 5,5 0 68,8 31,2 57,8 42,2 35,8 64,2 Kích th(cid:11)%c \ 2cm >2 – 3cm >3 – 5cm (cid:2)#c (cid:6)i$m b& u Tua gai Rõ, tròn (cid:4)(cid:10)u #a cung (cid:2)#c (cid:6)i$m trong u #+c hoàn toàn D(cid:9)ng bán (cid:4)+c D(cid:9)ng kính m(cid:21) Có vôi hóa T’ng quang Có Không Lá c& màng ph(cid:12)i Có Không Rãnh liên thùy Th(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c Không th(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

#a s(cid:29) kh(cid:29)i u ph(cid:8)i có kích th(cid:2)(cid:3)c (cid:139) 3cm, t{ l(cid:16) nh(cid:13) kích th(cid:2)(cid:3)c \ 2cm.

3.2.3.(cid:2)#c (cid:6)i$m h(cid:19)ch r"n ph(cid:12)i và trung th(cid:30)t trên CLVT:

Trong 109 b(cid:16)nh nhân, có 419 v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c kh$o sát CLVT cho th(cid:23)y 225

(53,7%) v(cid:11) trí phát hi(cid:16)n có h(cid:9)ch và 194 v(cid:11) trí không phát hi(cid:16)n h(cid:9)ch trên CLVT.

V(cid:10) trí h(cid:19)ch trên CLVT có c(cid:8)n quang

B$ng 3.5: v(cid:11) trí h(cid:9)ch trên hình $nh CLVT ng(cid:15)c c$n quang

U ph(cid:12)i ph(cid:8)i (n=65) U ph(cid:12)i trái (n=44)

V(cid:10) trí h(cid:19)ch S" b(nh nhân T(cid:135) l( % S" b(nh nhân T(cid:135) l( %

46,2 5 11,4 H(cid:9)ch 2,4* 30

- 23 52,3 H(cid:9)ch 5,6 -

76,9 19 43,2 H(cid:9)ch 7 50

13,8 5 11,4 H(cid:9)ch 8,9 9

72,3 37 84,1 H(cid:9)ch 10 47

*: bên trái ch’ có h(cid:9)ch 4

H(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phát hi(cid:16)n trên CLVT nhi(cid:10)u nh(cid:23)t là v(cid:11) trí s(cid:29) 10, k(cid:12) (cid:4)(cid:12)n là v(cid:11) trí 7 và ít

nhât là v(cid:11) trí 4 bên trái.

Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch trên CLVT có c(cid:8)n quang

B$ng 3.6: Kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch trên CLVT có c$n quang

U ph(cid:12)i ph(cid:8)i (n=65) U ph(cid:12)i trái (n=44) Kích th(cid:11)%c S" b(nh nhân T(cid:135) l( % S" b(nh nhân T(cid:135) l( %

H(cid:19)ch 2,4*

86,7 5 100,0 26 <1 cm

13,3 0 0,0 4 (cid:139)1 cm

H(cid:19)ch 5,6

- 17 73,9 - <1 cm

- 6 26,1 - (cid:139)1 cm

H(cid:19)ch 7

84,0 16 84,2 42 <1 cm

16,0 3 15,8 8 (cid:139)1 cm

H(cid:19)ch 8,9

88,9 5 100,0 8 <1 cm

11,1 0 0,0 1 (cid:139)1 cm

H(cid:19)ch 10

78,7 31 83,8 37 <1 cm

21,3 6 16,2 10

*: bên trái ch’ có h(cid:9)ch 4 (cid:139)1 cm

T(cid:9)i các v(cid:11) trí trên CLVT c$n quang, (cid:4)a s(cid:29) h(cid:9)ch có kích th(cid:2)(cid:3)c < 1cm.

H(cid:19)ch nghi ng& di c’n trên CLVT có c(cid:8)n quang

B$ng 3.7: H(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT có c$n quang

n = 225 S" tr(cid:11)&ng h@p T(cid:135) l( % V(cid:10) trí h(cid:19)ch

Bên ph(cid:8)i

H(cid:9)ch 2,4* 30 5 16,7

H(cid:9)ch 5,6 - - -

H(cid:9)ch 7 50 10 20,0

H(cid:9)ch 8,9 9 1 11,1

H(cid:9)ch 10 47 17 36,2

Bên trái

H(cid:9)ch 4 5 0 0,0

H(cid:9)ch 5,6 23 6 26,1

H(cid:9)ch 7 19 3 15,8

H(cid:9)ch 8,9 5 0 0,0

H(cid:9)ch 10 37 13 35,1

*: bên trái ch’ có h(cid:9)ch 4

H(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT có c$n quang nhi(cid:10)u nh(cid:23)t là h(cid:9)ch 10 c(cid:26)a c$ 2

bên, k(cid:12) (cid:4)(cid:12)n là h(cid:9)ch 5,6 bên trái và không có tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p nào h(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n

v(cid:3)i h(cid:9)ch 4 bên trái.

3.2.4.Giai (cid:6)o(cid:19)n ung th(cid:11) ph(cid:12)i tr(cid:11)%c ph(cid:15)u thu(cid:16)t (cTNM):

B$ng 3.8: Giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i trên CLVT có c$n quang

T(cid:135) l( (%) Giai (cid:6)o(cid:19)n trên CLVT S" b(nh nhân (n = 109)

24 22

42 38,5

24 22

19 17,5 Giai (cid:6)o(cid:19)n IA (T1a,N0; T1b,N0) Giai (cid:6)o(cid:19)n IB (T2a,N0) Giai (cid:6)o(cid:19)n IIA (T1a,N1; T1b,N1; T2a,N1) Giai (cid:6)o(cid:19)n IIIA (T1a,N2; T1b,N2; T2a,N2)

T(cid:16)ng c(cid:18)ng 100% 109

#(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n UTP tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) hay còn g(cid:27)i (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n lâm sàng (cTNM), ch(cid:26)

y(cid:12)u chúng tôi d(cid:15)a vào CLVT ng(cid:15)c có c$n quang: xác (cid:4)(cid:11)nh kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u ph(cid:8)i

và tính ch(cid:23)t h(cid:9)ch r(cid:29)n ph(cid:8)i, h(cid:9)ch trung th(cid:23)t. Qua (cid:4)ó, (cid:4)a s(cid:29) các tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p UTP (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c có giai (cid:4)o(cid:9)n tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) là IA và IB.

3.2.5.N(cid:17)i soi ph(cid:7) qu(cid:8)n:

B$ng 3.9: k(cid:12)t qu$ n(cid:25)i soi ph(cid:12) qu$n theo v(cid:11) trí kh(cid:29)i u ph(cid:8)i

Bình th(cid:11)&ng N(cid:17)i soi ph(cid:7) qu(cid:8)n ST ch^n (cid:6)oán GPB(+) ST ch^n (cid:6)oán GPB(-) V(cid:10) trí U (n =109)

1/3 gi/a 12 23 6 p = 0,001*

1/3 ngoài T(cid:16)ng s(cid:21) (109) 56 68 1 24 11 17

*: phép ki(cid:20)m chính xác Fisher

#a s(cid:29) các tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p u n(cid:17)m 1/3 ngoài ph(cid:12) tr(cid:2)(cid:21)ng thì n(cid:25)i soi ph(cid:12) qu$n cho k(cid:12)t

qu$ bình th(cid:2)(cid:21)ng, n(cid:12)u có th(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c u thì kh$ n!ng sinh thi(cid:12)t xác (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c gi$i ph(cid:5)u

b(cid:16)nh c&ng th(cid:23)p h(cid:20)n so v(cid:3)i u n(cid:17)m 1/3 gi/a ph(cid:12) tr(cid:2)(cid:21)ng (p = 0,001).

3.2.6.Sinh thi(cid:7)t xuyên thành ng]c d(cid:11)%i h(cid:11)%ng d(cid:15)n CLVT:

B$ng 3.10: k(cid:12)t qu$ ST xuyên thành ng(cid:15)c d(cid:2)(cid:3)i h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n CLVT theo kích th(cid:2)(cid:3)c

u ph(cid:8)i và kho$ng cách c(cid:26)a u (cid:4)(cid:12)n thành ng(cid:15)c.

Sinh thi(cid:7)t xuyên thành ng]c

ST ch^n (cid:6)oán GPB(+) ST ch^n (cid:6)oán GPB(-)

p = 0,001* 43 7 4 8 Kho(cid:8)ng cách u (cid:6)(cid:7)n thành ng]c \ 2cm > 2cm

Kích th(cid:11)%c kh"i u

p = 0,034* 12 38 7 5 \ 3cm > 3-5cm

50 12 T(cid:16)ng s(cid:21) (n = 62)

*: phép ki(cid:20)m chính xác Fisher

Kho$ng cách t* thành ng(cid:15)c (cid:4)(cid:12)n kh(cid:29)i u nh(cid:13) và kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u to thì kh$ n!ng

sinh thi(cid:12)t xuyên thành ng(cid:15)c xác (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c gi$i ph(cid:5)u b(cid:16)nh cao.

3.3.KZT QU(cid:27) S(cid:25)M PH=U THU>T N?I SOI L,NG NG(cid:26)C

3.3.1.(cid:2)#c (cid:6)i$m chung

B$ng 3.11: (cid:4)+c (cid:4)i(cid:19)m chung c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t

S" BN (n = 109) T(cid:135) l( % (cid:2)#c (cid:6)i$m

Dính ph(cid:12)i Không Dính ít 72 28 66,1 25,7

Dính nhi(cid:10)u 9 8,3

Rãnh liên thùy Hoàn toàn 53 48,6

Không hoàn toàn 42 38,5

14 12,8

Dính rãnh liên thùy Ph(cid:11)!ng pháp ph(cid:15)u thu(cid:16)t

105 96,4

3 1 2,7 0,9

N(cid:25)i soi hoàn toàn Chuy(cid:19)n NSLN hZ tr(cid:14) 1 Chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) 2 Chi(cid:9)u dài v(cid:7)t m(cid:12) 3 <4 cm 4 - 6 cm 15 90 14,3 85,8

Sinh thi(cid:7)t l(cid:19)nh

Không Có 77 32 70,6 29,4

Tai bi(cid:7)n ph(cid:15)u thu(cid:16)t

107 1 98,2 0,9

1: 1 tr(cid:12)(cid:13)ng h(cid:14)p h(cid:8)ch 4L, 1 tr(cid:12)(cid:13)ng h(cid:14)p 7R và 1 tr(cid:12)(cid:13)ng h(cid:14)p 10R 2: ch(cid:26)y máu do rách t(cid:27)nh m(cid:8)ch (cid:17)(cid:28)n khi n(cid:8)o h(cid:8)ch 2R,4R 3:tính trên t(cid:16)ng 105 tr(cid:12)(cid:13)ng h(cid:14)p m(cid:16) n(cid:18)i soi hoàn toàn 4:x(cid:29) lý (cid:17)(cid:12)(cid:14)c qua n(cid:18)i soi l(cid:2)ng ng(cid:30)c

Không Rách TM (cid:4)(cid:20)n Rách ph(cid:12) qu$n (cid:4)(cid:29)i bên4 1 0,9

3.3.2. Kh(cid:8) n’ng n(cid:19)o h(cid:19)ch c(cid:31)a PT NS LN

B$ng 3.12: Các v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PT n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng theo t*ng thùy ph(cid:8)i

H(cid:19)ch tìm th(cid:30)y trong m(cid:12) T(cid:12)ng s" PT n(cid:19)o h(cid:19)ch h( th"ng theo t(cid:144)ng thùy ph(cid:12)i Có

Thùy trên ph(cid:12)i (P) H(cid:9)ch 2,4 H(cid:9)ch 7 H(cid:9)ch 10 Thùy trên ph(cid:12)i (T) H(cid:9)ch 4 H(cid:9)ch 5,6 H(cid:9)ch 7 H(cid:9)ch 10 Thùy gi(cid:140)a H(cid:9)ch 2,4 H(cid:9)ch 7R H(cid:9)ch 10 Thùy d(cid:11)%i ph(cid:12)i (P) H(cid:9)ch 2,4 H(cid:9)ch 7 H(cid:9)ch 8,9 H(cid:9)ch 10 Thùy d(cid:11)%i ph(cid:12)i (T) H(cid:9)ch 4 H(cid:9)ch 5,6 H(cid:9)ch 7 H(cid:9)ch 8,9 H(cid:9)ch 10

16 (16)* 18 (17) 22 (19) 8 (4) 20 (18) 14 (14) 25 (22) 8 (7) 11 (9) 14 (10) 15 (14) 28 (26) 23 (23) 28 (25) 2 (2) 11 (11) 14 (12) 13 (13) 19 (17) 309 (279) 22 25 14 29 19 109 T(cid:16)ng s(cid:21) (n = 419) Không 6 4 0 17 5 11 0 6 3 0 14 1 6 1 17 8 5 6 0 110

*: ( ) ph(cid:6)u thu(cid:7)t l(cid:23)y (cid:17)(cid:12)(cid:14)c h(cid:25)t h(cid:8)ch

B$ng 3.13: kh$ n!ng c(cid:26)a PT NSLN n(cid:9)o vét h(cid:12)t các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trong m(cid:8)

Kh(cid:8) n’ng PT n(cid:19)o h(cid:19)ch T(cid:135) l( (%) S" v(cid:10) trí h(cid:19)ch (n = 419)

PT không l(cid:23)y h(cid:12)t 30 7,2%

PT l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch 279 66,6%

PT không tìm th(cid:23)y h(cid:9)ch 110 26,3%

#a s(cid:29) tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch, ch’ 7,2% không th(cid:19) l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch.

3.3.3.Th&i gian ph(cid:15)u thu(cid:16)t và máu m(cid:30)t

B$ng 3.14: th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t và l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t trong m(cid:8)

(cid:2)#c (cid:6)i$m (n = 109) Trung bình (cid:2)LC Nh(cid:13) nh(cid:30)t L%n nh(cid:30)t

Th(cid:21)i gian n(cid:9)o h(cid:9)ch (phút) 34 9,7 15 60

Th(cid:21)i gian c(cid:7)t thùy (phút) 94,7 26,5 45 180

Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t (phút) 128,8 31,3 70 220

Máu m(cid:23)t (mL) 165,1 95,6 50 600

3.3.4.Th&i gian d(cid:15)n l(cid:11)u màng ph(cid:12)i và n(cid:14)m vi(n

B$ng 3.15: th(cid:21)i gian d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i và th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n

(cid:2)#c (cid:6)i$m (n = 109) Trung bình (cid:2)LC Nh(cid:13) nh(cid:30)t L%n nh(cid:30)t

Th(cid:21)i gian DLMP (ngày) 3,1 1,8 2 14

Th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n (ngày) 5,9 1,9 4 18

3.3.5.(cid:2)#c (cid:6)i$m h(cid:16)u ph(cid:15)u

B$ng 3.16: bi(cid:12)n ch"ng và m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t

S" BN (n = 109) T(cid:135) l( %

72 30 7 66,1 27,5 6,4

(cid:2)#c (cid:6)i$m M"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t #au ít #au v*a #au nhi(cid:10)u Bi(cid:12)n ch"ng h(cid:6)u ph(cid:5)u Không Dò khí kéo dài Viêm ph(cid:8)i Suy hô h(cid:23)p, th(cid:18) máy 105 2 1 1 96,3 1,8 0,9 0,9

Bi(cid:12)n ch"ng h(cid:6)u ph(cid:5)u g+p 4 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p: trong (cid:4)ó 2 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p dò khí kéo dài

ch’ c(cid:31)n (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) n(cid:25)i khoa, 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p viêm ph(cid:8)i (cid:4)áp "ng v(cid:3)i kháng sinh (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) và

1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p suy hô h(cid:23)p ph$i th(cid:18) máy kéo dài; không có tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p nào t; vong

sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

3.3.6.Gi(cid:8)i ph(cid:15)u b(nh

B$ng 3.17: Gi$i ph(cid:5)u b(cid:16)nh c(cid:26)a kh(cid:29)i u ph(cid:8)i và các ch+ng h(cid:9)ch sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t

T(cid:135) l( (%) S" b(nh nhân (n = 109)

Gi(cid:8)i ph(cid:15)u b(nh

95 7 7 87,2% 6,4% 6,4%

36 29 44 33% 26,6% 40,4%

Ung th(cid:2) t(cid:12) bào tuy(cid:12)n Ung th(cid:2) t(cid:12) bào gai Ung th(cid:2) t(cid:12) bào l(cid:3)n (cid:2)(cid:17) bi(t hóa Bi(cid:16)t hóa cao Bi(cid:16)t hóa trung bình Bi(cid:16)t hóa kém Di c’n ch#ng h(cid:19)ch Không di c!n N1 và N2 Di c!n ch+ng N1 Di c!n ch+ng N2 (N1 không di c!n) Di c!n c$ ch+ng h(cid:9)ch N1 và N2 63 14 8 24 57,8% 12,8% 7,3% 22,1%

#a s(cid:29) các tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p là ung th(cid:2) t(cid:12) bào tuy(cid:12)n và ch(cid:2)a di c!n h(cid:9)ch; có t{ l(cid:16) nh(cid:13)

di c!n ch+ng h(cid:9)ch N2 mà không di c!n ch+ng h(cid:9)ch N1 (b(cid:13) qua N1).

0 70

3.3.7.Gia ai (cid:6)o(cid:19)n un ng th(cid:11) ph(cid:12) (cid:12)i sau ph(cid:15)u u thu(cid:16)t:

B$ng 3.18: B giai (cid:4)o(cid:9)n u ung th(cid:2) ph h(cid:8)i sau ph(cid:5)u u thu(cid:6)t

Giai (cid:6)o(cid:19)n G T(cid:135) (cid:135) l( (%) TNM S" b( (n = 1 (nh nhân 109)

IA 25 22 ,9%

34 31 ,2% IB

18 16 ,5% IIA

32 29 ,4% IIIA

#(cid:11)nh gia ai (cid:4)o(cid:9)n un g th(cid:2) ph(cid:8)i i sau ph(cid:5)u u thu(cid:6)t v(cid:5)n n là IA và IB chi(cid:12)m y (cid:4)a s(cid:29), tuy

hiên giai (cid:4)o nh o(cid:9)n IIIA (cid:4)(cid:2) (cid:2)(cid:14)c phát h hi(cid:16)n nhi(cid:10)u h h(cid:20)n so v(cid:3)i (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4) (cid:4)o(cid:9)n tr(cid:2)(cid:3)c c m(cid:8).

.3.8.K(cid:7)t qu 3. u(cid:8) chung c c(cid:31)a ph(cid:15)u t thu(cid:16)t n(cid:17)i s soi l/ng ng g]c

T(cid:135) l( %

1,7% 91

00%

(cid:29)t T(cid:29)

80% 8

rung bình

60% 6

X(cid:23)

(cid:23)u

40% 4

4,6%

3,7%

20% 2

K(cid:7)t qu(cid:18) ph

h(cid:10)u thu(cid:11)t n

n(cid:19)i soi l(cid:20)ng

g ng(cid:17)c

Bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) 3.2: k(cid:12)t t qu$ chun ng c(cid:26)a PTN NSLN c(cid:7)t th hùy ph(cid:8)i v h à n(cid:9)o h(cid:9)ch

Ph(cid:5)u thu u(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c cho th(cid:23)y k k(cid:12)t qu$ t(cid:29)t t chi(cid:12)m (cid:4)a s(cid:29), ch’ 4 t p r(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

3,7%) cho (3 k(cid:12)t qu$ x(cid:23) (cid:23)u. Trong (cid:4) (cid:4)ó, 3 tr(cid:2)(cid:21)n ng h(cid:14)p chu uy(cid:19)n PTNS S có hZ tr(cid:14) g (cid:14) do không

h(cid:19) ti(cid:12)p c(cid:6)n th h(cid:9)ch (4L L, 7R, 10R) ) và 1 tr(cid:2)(cid:21) (cid:21)ng h(cid:14)p m(cid:18) (cid:18) ng(cid:15)c vì c ch$y máu n l(cid:2)(cid:14)ng l(cid:3)n

o rách TM do (cid:4)(cid:20)n trong lúc n(cid:9)o h(cid:9) (cid:9)ch v(cid:11) trí 2R R, 4R.

3.4.CÁC YZU T0 LIÊN QUAN (cid:2)ZN KZT QU(cid:27) S(cid:25)M C|A PT NSLN

3.4.1.Liên quan tai bi(cid:7)n trong m(cid:12) và các v(cid:10) trí h(cid:19)ch (cid:6)(cid:11)@c ph(cid:15)u thu(cid:16)t

B$ng 3.19: so sánh tai bi(cid:12)n trong m(cid:8) gi/a các v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t

Tai bi(cid:7)n trong m(cid:12)

Giá tr(cid:10) p Không Có

V(cid:10) trí h(cid:19)ch trong m(cid:12) (n = 309)

H(cid:9)ch 2R, 4R 38 1 p = 0,785* H(cid:9)ch 7R 56 1

Các v(cid:11) trí h(cid:9)ch khác 213 0

Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch trong m(cid:12) (n = 309)

244 0 \ 1 cm p = 0,044* 63 2 (cid:139) 1cm

Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch trên CLVT (n = 225)

186 1 \ 1 cm p = 0,310* 37 1 (cid:139) 1cm

H(cid:19)ch nghi ng& di c’n trên CLVT (n = 225)

169 1 không p = 0,430* 54 1 có *: Fisher’s exact test

Tai bi(cid:12)n trong m(cid:8) x$y ra 2 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (1 rách TM (cid:4)(cid:20)n, 1 rách ph(cid:12) qu$n g(cid:29)c (cid:4)(cid:29)i

bên); không có s(cid:15) liên quan v(cid:10) v(cid:11) trí h(cid:9)ch, kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch và h(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n

trên CLVT. Tuy nhiên, h(cid:9)ch > 1cm trong m(cid:8) kh$ n!ng tai bi(cid:12)n x$y ra nhi(cid:10)u h(cid:20)n. (p

= 0,044)

3.4.2.Liên quan chuy$n PTNS h6 tr@ hay PT m5 ng]c và các v(cid:10) trí h(cid:19)ch PT:

B$ng 3.20: so sánh chuy(cid:19)n PTNS hZ tr(cid:14) hay PT m(cid:18) ng(cid:15)c gi/a các v(cid:11) trí h(cid:9)ch

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

Chuy$n PTNS h6 tr@ hay m5 ng]c

Giá tr(cid:10) p

Không Có

V(cid:10) trí h(cid:19)ch trong m(cid:12) (n = 309) H(cid:9)ch 2, 4** 47 2

31 0 H(cid:9)ch 5,6

p = 0,408 (*) 84 1 H(cid:9)ch 7

36 0 H(cid:9)ch 8,9

107 1 H(cid:9)ch 10

Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch trong m(cid:12) (n = 309)

244 0 \ 1 cm p = 0,002* 61 4 (cid:139) 1cm

Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch trên CLVT (n = 225)

186 1 \ 1 cm p = 0,016* 35 3 (cid:139) 1cm

H(cid:19)ch nghi ng& di c’n trên CLVT (n = 225)

169 1 không p = 0,046* 3 có 52 **: bên trái ch’ có h(cid:9)ch 4

*: Fisher’s exact test (*): Chi-square test

Trong m(cid:8) có 3 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p chuy(cid:19)n PT n(cid:25)i soi có hZ tr(cid:14) và 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p m(cid:18)

ng(cid:15)c không liên quan (cid:4)(cid:12)n các v(cid:11) trí h(cid:9)ch, ch(cid:26) y(cid:12)u liên quan (cid:4)(cid:12)n kích th(cid:2)(cid:3)c, h(cid:9)ch

nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT và kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch trong m(cid:8).

3.4.3.Các y(cid:7)u t" liên quan l(cid:11)@ng máu m(cid:30)t:

600

) L m

400

200

( (cid:8) m g n o r t t (cid:23) m u á m g n (cid:14) (cid:2) L

100

200

250

150 Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t (phút)

Th&i gian ph(cid:15)u thu(cid:16)t toàn b(cid:17)

H(cid:16) s(cid:29) t(cid:2)(cid:20)ng quan Spearman: rho = 0,76 (p < 0,001)

Bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) 3.3: t(cid:2)(cid:20)ng quan l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t và th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t

Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t càng dài, l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t càng nhi(cid:10)u (p < 0,001)

Liên quan l(cid:11)@ng máu m(cid:30)t và s" v(cid:10) trí h(cid:19)ch (cid:6)(cid:11)@c n(cid:19)o

B$ng 3.21: l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t trong m(cid:8) theo s(cid:29) v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PT n(cid:9)o vét

S" v(cid:10) trí h(cid:19)ch Giá tr(cid:10) p Máu m(cid:30)t (ml) (n = 109)

0-2 v(cid:11) trí (n=31) 140,3 ± 88,0 0,05* 3-5 v(cid:11) trí (n=78) 175,0 ± 97,3

*Phép ki(cid:20)m phi tham s(cid:21) Wilcoxon ranksum

Liên quan l(cid:11)@ng máu m(cid:30)t và ph(cid:12)i dính

B$ng 3.22: l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t trong m(cid:8) theo tình tr(cid:9)ng dính ph(cid:8)i

Giá tr(cid:10) p Máu m(cid:30)t (ml) Tính tr(cid:19)ng ph(cid:12)i dính (n = 109)

Không dính (n=72) 140,3 ± 68,5

Dính ít (n=28) 175,0 ± 84,4 <0,001*

Dính nhi(cid:10)u (n=9) 333,3 ± 141,4

*Phép ki(cid:20)m phi tham s(cid:21) Kruskal Wallis

Liên quan l(cid:11)@ng máu m(cid:30)t và tình tr(cid:19)ng rãnh liên thùy

B$ng 3.23: l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t trong m(cid:8) và tình tr(cid:9)ng rãnh liên thùy ph(cid:8)i

Giá tr(cid:10) p Máu m(cid:30)t (ml) Rãnh liên thùy (n = 109)

Không hoàn toàn (n=53) 162,3 ± 78,4

Hoàn toàn (n=42) 131,0 ± 69,8 <0,001*

Dính rãnh liên thùy (n=14) 278,6 ± 135,5

*Phép ki(cid:20)m phi tham s(cid:21) Kruskal - Wallis

Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t kéo dài, nhi(cid:10)u v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PT n(cid:9)o vét, dính ph(cid:8)i nhi(cid:10)u

và rãnh liên thùy không hoàn toàn là các y(cid:12)u t(cid:29) làm t!ng l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t.

t (cid:6) u h t u (cid:5) h p u a s u a (cid:4) m (cid:19) i #

100

200

250

150 Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t (phút)

3.4.4.Các y(cid:7)u t" liên quan mFc (cid:6)(cid:17) (cid:6)au sau m(cid:12): Th&i gian ph(cid:15)u thu(cid:16)t toàn b(cid:17)

H(cid:16) s(cid:29) t(cid:2)(cid:20)ng quan Spearman: rho = 0,42 (p < 0,001)

Bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) 3.4: t(cid:2)(cid:20)ng quan m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau m(cid:8) và th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t

PT n(cid:19)o nhi(cid:9)u v(cid:10) trí h(cid:19)ch

B$ng 3.24: m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau m(cid:8) theo s(cid:29) v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t

S" v(cid:10) trí h(cid:19)ch Giá tr(cid:10) p (cid:2)i$m (cid:6)au trung bình (n = 109)

0-2 v(cid:11) trí (n=31) 2,03 ± 0,55 0,017* 3-5 v(cid:11) trí (n=78) 2,45 ± 0,88

*Phép ki(cid:20)m phi tham s(cid:21) Wilcoxon ranksum

Ph(cid:12)i dính thành ng]c

B$ng 3.25: m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau m(cid:8) theo tình tr(cid:9)ng dính ph(cid:8)i

Tính tr(cid:19)ng ph(cid:12)i dính (n = 109) Giá tr(cid:10) p (cid:2)i$m (cid:6)au trung bình

Không dính (n=72) 2,11 ± 0,66

Dính ít (n=28) 2,68 ± 0,90 0,001*

Dính nhi(cid:10)u (n=9) 3 ± 1

*Phép ki(cid:20)m phi tham s(cid:21) Kruskal Wallis

Tình tr(cid:19)ng rãnh liên thùy

B$ng 3.26: m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau m(cid:8) theo tình tr(cid:9)ng rãnh liên thùy ph(cid:8)i

Rãnh liên thùy (n = 109) Giá tr(cid:10) p (cid:2)i$m (cid:6)au trung bình

Không hoàn toàn (n=53) 2,23 ± 0,54

Hoàn toàn (n=42) 2,24 ± 0,91 0,027*

Dính rãnh liên thùy (n=14) 3 ± 1,1

*Phép ki(cid:20)m phi tham s(cid:21) Kruskal Wallis

Chi(cid:9)u dài v(cid:7)t m(cid:12)

B$ng 3.27: m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau m(cid:8) và chi(cid:10)u dài v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13)

Giá tr(cid:10) p (cid:2)i$m (cid:6)au trung bình Chi(cid:9)u dài v(cid:7)t m(cid:12) (cm) (n = 109)

<4 cm (n=15) 1,8 ± 0,41

4-5 cm (n=85) 2,28 ± 0,68 0,011*

6 cm (n=5) 2,8 ± 0,45

*Phép ki(cid:20)m phi tham s(cid:21) Kruskal Wallis

Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t kéo dài, PT n(cid:9)o nhi(cid:10)u v(cid:11) trí h(cid:9)ch, ph(cid:8)i dính thành ng(cid:15)c,

rãnh liên thùy không hoàn toàn và chi(cid:10)u dài v(cid:12)t m(cid:8) càng dài càng làm t!ng m"c (cid:4)(cid:25)

(cid:4)au sau m(cid:8).

3.4.5.Các y(cid:7)u t" liên quan bi(cid:7)n chFng sau m(cid:12):

B$ng 3.28: các y(cid:12)u t(cid:29) liên quan (cid:4)(cid:12)n bi(cid:12)n ch"ng sau m(cid:8)

OR (KTC 95%) Giá tr(cid:10) p* Y(cid:7)u t" (n = 109)

S" bi(cid:7)n chFng (t(cid:135) l( %) 1 (1,8) 3 (5,8)

1 3,429 (0,345 – 34,041) 1,017 (0,988 - 1,047) 0,293 0,259

2 (2,8) 1 (3,6) 1 (11,1) 1 1,296 (0,113 - 14,89) 4,375 (0,336 - 53,8) 0,835 0,249

3 (5,7) 0 (0,0) 1 (7,1)

1 - 1,282 (0,123 - 13,362) 1,003 (0,995 - 1,012) - 0,835 0,46

4 (3,7) 0 (0,0) 1 - -

4 (3,8) 0 (0,0) 1 - -

2 (2,7) 2 (5,7) 1 2,182 (0,294 - 16,167) 0,445

Tu(cid:12)i \ 60 > 60 Th&i gian ph(cid:15)u thu(cid:16)t (phút) Tình tr(cid:19)ng ph(cid:12)i dính Không Dính ít Dính nhi(cid:10)u Tình tr(cid:19)ng rãnh liên thùy Không hoàn toàn Hoàn toàn Dính rãnh liên thùy L(cid:11)@ng máu m(cid:30)t (mL) Tai bi(cid:7)n trong m(cid:12) Không Có Chuy$n NS h6 tr@ , m(cid:12) m5 Không Có B(nh kèm theo Không Có Hút thu"c lá Không Có 3 (4,7) 1 (2,2) 1 0,462 (0,047 - 4,591) 0,51

*H(cid:2)i qui logistic (cid:17)(cid:28)n bi(cid:25)n

Bi(cid:12)n ch"ng sau m(cid:8) không liên quan (cid:4)(cid:12)n tu(cid:8)i cao, th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t kéo dài,

ph(cid:8)i dính nhi(cid:10)u, l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t hay tai bi(cid:12)n trong m(cid:8). Và c&ng không liên quan

(cid:4)(cid:12)n chuy(cid:19)n PTNS có hZ tr(cid:14) hay m(cid:8) m(cid:18), ho+c có b(cid:16)nh kèm theo và thói quen hút

thu(cid:29)c lá (p > 0,05)

3.4.6.(cid:2)(cid:17) chính xác c(cid:31)a (cid:6)(cid:10)nh giai (cid:6)o(cid:19)n ung th(cid:11) ph(cid:12)i tr(cid:11)%c và sau m(cid:12)

B$ng 3.29: (cid:4)(cid:25) chính xác c(cid:26)a CLVT trong (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i

Giai (cid:6)o(cid:19)n sau m(cid:12)

Giai (cid:6)o(cid:19)n trên CLVT (n = 109) (cid:2)(cid:17) chính xác (%) IB IA IIA IIIA

5 19 0 0 IA

28 6 4 4 IB 71,6% 1 0 13 10 IIA

0 IIIA 0 1 18

34 T(cid:16)ng s(cid:21) (109) 25 18 32

3.5. KH(cid:27) N(cid:136)NG N(cid:29)O H(cid:29)CH C|A PT NSLN VÀ GIÁ TR; CLVT TIÊN

(cid:2)OÁN KH(cid:27) N(cid:136)NG N(cid:29)O H(cid:29)CH

Trong 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p UTP, có 419 v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c kh$o sát:

- CLVT cho th(cid:23)y có 225 v(cid:11) trí có h(cid:9)ch và 194 v(cid:11) trí không có h(cid:9)ch.

- Khi ph(cid:5)u thu(cid:6)t có 309 v(cid:11) trí có h(cid:9)ch và 110 v(cid:11) trí không tìm th(cid:23)y h(cid:9)ch.

Kh(cid:8) n’ng PT n(cid:19)o h(cid:19)ch theo các v(cid:10) trí h(cid:19)ch trong m(cid:12) và trên CLVT

B$ng 3.30: kh$ n!ng PT n(cid:9)o h(cid:9)ch theo các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trong m(cid:8) và trên CLVT

PT có h(cid:19)ch CLVT PT không th(cid:30)y h(cid:19)ch T(cid:12)ng s" (n = 419) L(cid:30)y h(cid:7)t Không l(cid:30)y h(cid:7)t

Không h(cid:9)ch 110 84 0 194

Có h(cid:9)ch 0 195 (86,7) 30 (13,3) 225

T(cid:14)ng s(cid:13) 110 (26,3%) 279 (66,3) 30 (7,2) 419

3.5.1.V(cid:10) trí h(cid:19)ch

Kh(cid:8) n’ng ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch c(cid:31)a các v(cid:10) trí h(cid:19)ch tìm th(cid:30)y h(cid:19)ch trong m(cid:12)

B$ng 3.31: kh$ n!ng PT n(cid:9)o h(cid:9)ch theo v(cid:11) trí h(cid:9)ch tìm th(cid:23)y trong m(cid:8)

PT l(cid:30)y h(cid:7)t h(cid:19)ch (n = 309) Giá tr(cid:10) p V(cid:10) trí h(cid:19)ch trong m(cid:12) Không Có

Bên ph(cid:8)i

2 (5,1) 37 (94,9) H(cid:9)ch 2,4

5 (8,8) 52 (91,2) H(cid:9)ch 7

0 (0,0) 23 (100,0) H(cid:9)ch 8,9

10 (15,6) 54 (84,4) H(cid:9)ch 10

0,049* Bên trái

4 (40,0) 6 (60,0) H(cid:9)ch 4

2 (6,5) 29 (93,5) H(cid:9)ch 5,6

2 (7,1) 26 (92,9) H(cid:9)ch 7

0 (0,0) 13 (100,0) H(cid:9)ch 8,9

5 (11,4) 39 (88,6) H(cid:9)ch 10

T(cid:14)ng s(cid:13) 30 (9,7) 279 (90,3)

*Phép ki(cid:20)m chính xác Fisher

Kh(cid:8) n’ng ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch theo các v(cid:10) trí h(cid:19)ch th(cid:30)y (cid:6)(cid:11)@c trên CLVT

B$ng 3.32: Kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch theo v(cid:11) trí h(cid:9)ch th(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trên CLVT

PT l(cid:30)y h(cid:7)t h(cid:19)ch (n = 225) Giá tr(cid:10) p V(cid:10) trí h(cid:19)ch trên CLVT Không Có

Bên ph(cid:8)i

2 (6,7) 28 (93,3) H(cid:9)ch 2,4

5 (10,0) 45 (90,0) H(cid:9)ch 7

0 (0,0) 9 (100,0) H(cid:9)ch 8,9

10 (21,3) 37 (78,7) H(cid:9)ch 10

0,017* Bên trái

4 (80,0) 1 (20,0) H(cid:9)ch 4

2 (8,7) 21 (91,3) H(cid:9)ch 5,6

2 (10,5) 17 (89,5) H(cid:9)ch 7

0 (0,0) 5 (100,0) H(cid:9)ch 8,9

5 (13,5) 32 (86,5) H(cid:9)ch 10

T(cid:14)ng s(cid:13) 30 (13,3) 195 (86,7)

*Phép ki(cid:20)m chính xác Fisher

Kh$ n!ng PT l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i h(cid:9)ch th(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trên CLVT, c&ng nh(cid:2) trong

m(cid:8) t(cid:9)i v(cid:11) trí h(cid:9)ch 8,9 là cao nh(cid:23)t, k(cid:12) (cid:4)(cid:12)n là h(cid:9)ch 2,4 bên ph$i và h(cid:9)ch 7 hai bên;

th(cid:23)p nh(cid:23)t là h(cid:9)ch 4 bên trái. Kh$ n!ng PT l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch có liên quan v(cid:3)i v(cid:11) trí h(cid:9)ch

có ý ngh

3.5.2.Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch

Kh(cid:8) n’ng ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch theo kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch trong m(cid:12):

B$ng 3.33: Kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch theo kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch trong m(cid:8)

PT l(cid:30)y h(cid:7)t h(cid:19)ch (n = 309) Giá tr(cid:10) p Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch trong m(cid:12) Không Có

<1 cm 8 (3,3) 236 (96,7) <0,001* (cid:139)1 cm 22 (33,9) 43 (66,2)

*Phép ki(cid:20)m Chi bình ph(cid:12)(cid:28)ng

Kh(cid:8) n’ng ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch theo kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch trên CLVT

B$ng 3.34: Kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch theo kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch trên CLVT

PT l(cid:30)y h(cid:7)t h(cid:19)ch (n = 225) Giá tr(cid:10) p Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch trên CLVT Không Có

<1 cm 15 (8,0) 172 (92,0) <0,001* (cid:139)1 cm 15 (39,5) 23 (60,5)

*Phép ki(cid:20)m Chi bình ph(cid:12)(cid:28)ng

Kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch trên CLVT hay trong m(cid:8) càng l(cid:3)n kh$ n!ng PT l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch

càng th(cid:23)p (p < 0,001).

3.5.3.H(cid:19)ch nghi ng& di c’n

Kh(cid:8) n’ng PT n(cid:19)o h(cid:19)ch c(cid:31)a h(cid:19)ch di c’n trên mô b(nh h\c

B$ng 3.35: kh$ n!ng PT n(cid:9)o h(cid:9)ch c(cid:26)a h(cid:9)ch di c!n trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c

PT l(cid:30)y h(cid:7)t h(cid:19)ch (n = 309) Mô b(nh h\c h(cid:19)ch Giá tr(cid:10) P Không Có

Không di c!n 5 (2,2) 217 (97,8) P < 0,001* Di c!n 25 (28,7) 62 (71,3)

30 (9,7) 279 (90,3) T(cid:14)ng c(cid:19)ng

*Phép ki(cid:20)m Chi bình ph(cid:12)(cid:28)ng

B$ng 3.36: kh$ n!ng PT n(cid:9)o h(cid:9)ch c(cid:26)a h(cid:9)ch di c!n trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c theo các v(cid:11)

trí h(cid:9)ch

PT l(cid:30)y h(cid:7)t h(cid:19)ch (n=309) Di c’n trên V(cid:10) trí h(cid:19)ch Giá tr(cid:10) p mô b(nh h\c Không Có

2 6 Có H(cid:19)ch 2R, 4R p = 0,038* 0 31 Không

4 11 Có H(cid:19)ch 7R p = 0,014* 1 41 Không

- 6 Có H(cid:19)ch 8R, 9R - - 17 Không

9 13 Có H(cid:19)ch 10R p = 0,001* 1 41 Không

1 0 Có H(cid:19)ch 4L p = 0,400* 3 6 Không

2 8 Có H(cid:19)ch 5L, 6L p = 0,097* 0 21 Không

2 2 Có H(cid:19)ch 7L p = 0,016* 0 24 Không

- 2 Có H(cid:19)ch 8L, 9L - - 11 Không

5 14 Có H(cid:19)ch 10L p = 0,011* 0 25 Không

*Phép ki(cid:20)m chính xác Fisher

Kh(cid:8) n’ng PT n(cid:19)o h(cid:19)ch c(cid:31)a các v(cid:10) trí có h(cid:19)ch nghi ng& di c’n trên CLVT

B$ng 3.37: kh$ n!ng PT n(cid:9)o h(cid:9)ch c(cid:26)a h(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT

PT l(cid:30)y h(cid:7)t h(cid:19)ch (n = 225) Giá tr(cid:10) p H(cid:19)ch nghi ng& di c’n trên CLVT Không Có

Có 21 (38,2) 34 (61,8) p < 0,001* Không 9 (5,3) 161 (94,7)

T(cid:16)ng c(cid:18)ng 30 (13,3) 195 (86,7)

*Phép ki(cid:20)m Chi bình ph(cid:12)(cid:28)ng B$ng 3.38: kh$ n!ng PT n(cid:9)o h(cid:9)ch c(cid:26)a h(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT theo

t*ng v(cid:11) trí h(cid:9)ch.

PT l(cid:30)y h(cid:7)t h(cid:19)ch (n = 225) V(cid:10) trí h(cid:19)ch Giá tr(cid:10) p CLVT nghi di c’n Không Có

H(cid:19)ch 2R, 4R p = 0,310*

H(cid:19)ch 7R p = 0,001*

H(cid:19)ch 8R, 9R -

H(cid:19)ch 10R p = 0,136*

H(cid:19)ch 4L -

H(cid:19)ch 5L, 6L p = 0,059*

H(cid:19)ch 7L p = 0,018*

H(cid:19)ch 8L, 9L -

H(cid:19)ch 10L p = 0,003* Có Không Có Không Có Không Có Không Có Không Có Không Có Không Có Không Có Không 1 1 5 0 - - 6 4 - 4 2 0 2 0 - - 5 0 4 24 5 40 1 8 11 26 - 1 4 17 1 16 - 5 8 24

*Phép ki(cid:20)m chính xác Fisher

Kh$ n!ng PT l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch khi nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT th(cid:23)p h(cid:20)n so v(cid:3)i h(cid:9)ch

không nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT. Khi phân tích t*ng v(cid:11) trí h(cid:9)ch cho th(cid:23)y s(cid:15) khác

bi(cid:16)t (cid:18) v(cid:11) trí h(cid:9)ch 7 và h(cid:9)ch 10 hai bên có ý ngh

Kh$ n!ng PT l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i h(cid:9)ch di c!n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c

kém h(cid:20)n so v(cid:3)i h(cid:9)ch không di c!n. Khi phân tích t*ng v(cid:11) trí h(cid:9)ch cho th(cid:23)y, h(cid:31)u nh(cid:2)

t(cid:23)t c$ các v(cid:11) trí (cid:4)(cid:10)u có s(cid:15) khác bi(cid:16)t có ý ngh

trái không cho th(cid:23)y (cid:4)i(cid:10)u này.

3.6.KZT QU(cid:27) DÀI H(cid:29)N C|A PT N?I SOI L,NG NG(cid:26)C:

Trong th(cid:21)i gian t* 2012 – 2016, chúng tôi có t(cid:8)ng c(cid:25)ng 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2)

ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) b(cid:17)ng PT NSLN c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch.

Trong (cid:4)ó, có 3 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p chuy(cid:19)n sang PT NSLN hZ tr(cid:14), 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p chuy(cid:19)n PT

m(cid:18) ng(cid:15)c và 105 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p còn l(cid:9)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PT NSLN hoàn toàn. Vì v(cid:6)y, (cid:4)(cid:19) (cid:4)ánh giá

k(cid:12)t qu$ dài h(cid:9)n c(cid:26)a PT NSLN c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch, chúng tôi ch’ t(cid:8)ng k(cid:12)t 105

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p UTP (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PT NSLN hoàn toàn.

3.6.1.T(cid:12)ng h@p t(cid:135) l( % các bi(cid:7)n c"

Th(cid:21)i gian theo dõi trung bình 30,6 ± 14,1 tháng (9 – 60 tháng), th(cid:21)i gian tái phát

16 ± 1,7 tháng (13 – 38 tháng) và di c!n xa 21 ± 2,02 tháng (12 – 45 tháng).

B$ng 3.39: t(cid:8)ng h(cid:14)p các bi(cid:12)n c(cid:29) tái phát, di c!n và t; vong

T(cid:130) vong Tái phát Di c’n S" b(nh nhân (n = 105) T(cid:130) vong/ Tái phát/ Di c’n

S(cid:29) bi(cid:12)n c(cid:29) (%) 25 (23,8) 29 (27,6) 9 (8,6) 25 (23,8)

2,0 0,0 1,0 2,0 % tích l&y 12 tháng

22,2 11,4 9,0 18,1 % tích l&y 24 tháng

36,3 33,2 9,0 29,0 % tích l&y 36 tháng

42,1 43,2 12,5 38,3 % tích l&y 48 tháng

42,1 43,2 12,5 38,3 % tích l&y 60 tháng

4 84

trí di c’n xa

3.6.2.V(cid:10) V(cid:10) trí di c’n

0 (0%)

Gan

1 (4%)

Ph(cid:12)i

9 (36%) 9

X(cid:11)!ng X

15 (60%)

Não

S" BN S (cid:135) l( %) (t(cid:135)

15

0

5 0 10 xa (cid:11) trí di c!n

h&i gian s" Bi(cid:19)u "ng thêm t u (cid:4)(cid:22) 3.5: v(cid:11) toàn b(cid:17): 3.6.3.Th

B$ng 3. .40: th(cid:21)i gi ian s(cid:29)ng th (cid:25) hêm toàn b(cid:25)

Th Th&i gian t T dõi (thán theo ng) T(cid:135) t hêm %) h&i gian s" bình (n = "ng trung = 105)

47,76 ± 95 5%CI = 43 Min = 13; M M ± 1,96 3,9 – 51,6 Max = 60

(cid:2)(cid:21)ng cong Kaplan-

-Meier v(cid:10) t{ l(cid:16) s(cid:29)ng

g toàn b(cid:25)

00 10

)

80 8

60 6

40 4

( n (cid:22) d g n (cid:25) c n â h n h n (cid:16) b (cid:16) l { T

20 2

12 1

Th(cid:21)i gian theo dõ

36 õi sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t (thán

ng)

12 24 36 48 60 S" BN t(cid:130) vong 0 10 22 25 25 l( s"ng th ích l(cid:147)y (% 100% 88,6% 66,8% 56,8% 56,8%

Bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) 3.6 B 6: th(cid:21)i gian n s(cid:29)ng thêm m toàn b(cid:25)

3.6.4.Th&i gian s"ng thêm toàn b(cid:17) theo giai (cid:6)o(cid:19)n ung th(cid:11) ph(cid:12)i:

B$ng 3.41: th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) theo giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i

Th&i gian s"ng thêm

Giai (cid:6)o(cid:19)n Trung bình S" BN (n=105)

12tháng (%) 36tháng (%) 60tháng (%)

25 (2)** 57,4 ± 1,7 100,0 94,1 85,6 IA

34 (2) 56,3 ± 2,5 100,0 89,8 89,8 IB

p=0.001* 18 (7) 42,0 ± 4,5 100,0 51,1 34,0 IIA

28 (14) 34,8 ± 3,5 100,0 30,9 20,6 IIIA

#(cid:2)(cid:21)ng cong Kaplan-Meier v(cid:10) t{ l(cid:16) s(cid:29)ng toàn b(cid:25)

100

)

(

n (cid:22) d

Chú thích

Giai (cid:4)o(cid:9)n 1A

g n (cid:25) c

Giai (cid:4)o(cid:9)n 1B

n â h n

Giai (cid:4)o(cid:9)n 2A

Giai (cid:4)o(cid:9)n 3A

h n (cid:16) b

(cid:16) l

{ T

Th(cid:21)i gian theo dõi sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t (tháng)

**: ( ) là s(cid:29) b(cid:16)nh nhân t; vong trong mZi nhóm; *: Log Rank (Mantel Cox)

Bi(cid:19)u (cid:4)(cid:8) 3.7: th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) theo giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i

Th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) sau 36 tháng và 60 tháng c(cid:26)a giai (cid:4)o(cid:9)n IA, IB cao

h(cid:20)n r(cid:23)t nhi(cid:10)u so v(cid:3)i giai (cid:4)o(cid:9)n IIA và IIIA (p = 0,001).

3.6.5.Th&i gian s"ng thêm toàn b(cid:17) và kh(cid:8) n’ng ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch:

B$ng 3.42: th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) theo kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch

Th&i gian s"ng thêm Trung bình S" BN (n=105) Kh(cid:8) n’ng PT n(cid:19)o h(cid:19)ch

12tháng (%) 36tháng (%) 60tháng (%)

PT l(cid:23)y h(cid:12)t 86 (14)** 51,5 ± 1,9 100,0 75,5 67,1

p=0.001*

PT không h(cid:12)t 19 (11) 28,1 ± 3,1 100,0 22,9 11,4

#(cid:2)(cid:21)ng cong Kaplan-Meier v(cid:10) t{ l(cid:16) s(cid:29)ng toàn b(cid:25)

100

)

Chú thích

Không h(cid:12)t

L(cid:23)y h(cid:12)t

( n (cid:22) d g n (cid:25) c n â h n h n (cid:16) b (cid:16) l { T

Th(cid:21)i gian theo dõi sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t (tháng)

**: ( ) là s(cid:29) b(cid:16)nh nhân t; vong trong mZi nhóm; *: Log Rank (Mantel Cox)

Bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) 3.8: th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) theo kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch

Th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) 36 tháng và 60 tháng c(cid:26)a nhóm PT l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t

h(cid:9)ch cao h(cid:20)n h(cid:24)n so v(cid:3)i nhóm ph(cid:5)u thu(cid:6)t không l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch (p = 0,001).

3.6.6.Các y(cid:7)u t" liên quan (cid:6)(cid:7)n th&i gian s"ng thêm toàn b(cid:17):

B$ng 3.43: Các y(cid:12)u t(cid:29) $nh h(cid:2)(cid:18)ng (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25)

Các y(cid:7)u t" liên quan (cid:6)(cid:7)n t(cid:130) vong

H/i quy Cox

Y(cid:7)u t" ( n = 105) S" t(cid:130) vong (%) HR (KTC 95%) Giá tr(cid:10) p

10 (18,2) 15 (30,0) 1 1,60 (0,72 - 3,56) - 0,253

17 (24,3) 8 (22,9) 1 1,03 (0,44 - 2,39) - 0,949

2 (8,0) 2 (5,9) 7 (38,9) 14 (50,0) 1 1,75 (0,24 - 12,55) 7,92 (1,63 - 38,51) 13,92 (3,12 - 62,18) - 0,578 0,010 0,001

22 (23,9) 3 (42,9) 0 (0,0) 1 1,74 (0,52 - 5,89) - - 0,367 -

2 (5,6) 8 (27,6) 15 (37,5) 1 4,88 (1,04 - 22,99) 7,43 (1,70 - 32,52) 1,44 (1,09 – 1,92) - 0,045 0,008 0,010

5 (8,1) 20 (46,5) 14 (16,3) 11 (57,9) - <0,001 - <0,001

2 (7,4%) 23 (29,5%) Tu(cid:12)i <60 tu(cid:8)i (n=55) (cid:139)60 tu(cid:8)i (n=50) B(nh kèm theo Không (n=70) Có (n=35) Giai (cid:6)o(cid:19)n sau m(cid:12) 1A (n=25) 1B (n=34) 2A (n=18) 3A (n=28) Gi(cid:8)i ph(cid:15)u b(nh Carcinoma tb tuy(cid:12)n (n=92) Carcinoma tb gai (n=7) Carcinoma tb l(cid:3)n (n=6) (cid:2)(cid:17) bi(t hoá Cao (n=36) Trung bình (n=29) Kém (n=40) S" l(cid:11)@ng h(cid:19)ch di c’n Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch <1 cm (n=62) (cid:139)1 cm (n=43) Ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch PT l(cid:23)y h(cid:12)t (n=86) PT không h(cid:12)t (n=19) Kích th(cid:11)%c u ph(cid:12)i < 3cm (n=27) (cid:139) 3cm (n=78) 1 7,77 (2,90 - 20,78) 1 7,85 (3,50 – 17,61) 1 3,84 (0,90 – 16,28) 0,048

Giai (cid:4)o(cid:9)n sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t, kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u ph(cid:8)i, (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a u và s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng,

kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch là nh/ng y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn (p < 0,05).

3.6.7.Th&i gian s"ng thêm không b(nh:

B$ng 3.44: th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh

Th&i gian s"ng trung bình (n = 105) Th&i gian theo dõi (tháng) S" BN tái phát ho#c di c’n xa T(cid:135) l( s"ng thêm tích l(cid:147)y (%)

45,98 ± 2,1 95%CI = 41,87 – 50,1 Min = 9; Max = 60 12 24 36 48 2 20 27 29 98,0% 77,8% 63,7% 57,9%

#(cid:2)(cid:21)ng cong Kaplan-Meier v(cid:10) t{ l(cid:16) s(cid:29)ng không b(cid:16)nh

100

)

(

n (cid:22) d

g n (cid:25) c

n â h n

h n (cid:16) b

(cid:16) l

{ T

Th(cid:21)i gian theo dõi sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t (tháng)

60 29 57,9%

Bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) 3.9: Kaplan Meier v(cid:10) th(cid:21)i gian s(cid:29)ng không b(cid:16)nh

3.6.8.Th&i gian s"ng thêm không b(nh theo giai (cid:6)o(cid:19)n ung th(cid:11) ph(cid:12)i:

B$ng 3.45: th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh theo giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i

Giai (cid:6)o(cid:19)n S" BN (n=105) Trung bình

p=0.001*

25 (3)** 34 (2) 18 (8) 28 (16) 56,1 ± 2,1 56,3 ± 2,5 39,1 ± 5,0 31,9 ± 3,9 Th&i gian s"ng thêm 36tháng (%) 88,2 90,2 52,1 24,7 12tháng (%) 100,0 100,0 91,4 96,4 60tháng (%) 80,2 90,2 39,1 24,7 IA IB IIA IIIA

**: s(cid:29) b(cid:16)nh nhân tái phát ho+c di c!n xa mZi nhóm; *: Log Rank (Mantel Cox)

#(cid:2)(cid:21)ng cong Kaplan-Meier v(cid:10) t{ l(cid:16) s(cid:29)ng không b(cid:16)nh

100

)

(

n (cid:22) d

Chú thích

Giai (cid:4)o(cid:9)n 1A

g n (cid:25) c

Giai (cid:4)o(cid:9)n 1B

n â h n

Giai (cid:4)o(cid:9)n 2A

Giai (cid:4)o(cid:9)n 3A

h n (cid:16) b (cid:16) l

{ T

Th(cid:21)i gian theo dõi sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t (tháng)

Bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) 3.10: th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh theo giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i

Th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh c(cid:26)a giai (cid:4)o(cid:9)n IA và IB t(cid:29)t h(cid:20)n h(cid:24)n so v(cid:3)i giai

(cid:4)o(cid:9)n IIA và IIIA (p = 0,001).

3.6.9.Th&i gian s"ng thêm không b(nh và kh(cid:8) n’ng ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch:

B$ng 3.46: th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh theo kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch

Kh(cid:8) n’ng PT n(cid:19)o h(cid:19)ch Trung bình

#(cid:2)(cid:21)ng cong Kaplan-Meier v(cid:10) t{ l(cid:16) s(cid:29)ng không b(cid:16)nh

100

)

Chú thích

Không h(cid:12)t

L(cid:23)y h(cid:12)t

( n (cid:22) d g n (cid:25) c n â h n h n (cid:16) b (cid:16) l { T

Th(cid:21)i gian theo dõi sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t (tháng)

p=0.001* S" BN (n = 105) 86 (17)** 49,6 ± 2,1 22,4 ± 2,5 Th&i gian s"ng thêm 36tháng (%) 73,3 14,1 12tháng (%) 98,8 94,7 60tháng (%) 66,2 14,1 PT l(cid:23)y h(cid:12)t PT không h(cid:12)t 19 (12) **: ( ) là s(cid:29) BN tái phát ho+c di c!n xa trong mZi nhóm; *: Log Rank (Mantel Cox)

Bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) 3.11: th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh theo kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch

Nhóm b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch có th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không

b(cid:16)nh t(cid:29)t h(cid:20)n h(cid:24)n so v(cid:3)i nhóm ph(cid:5)u thu(cid:6)t không l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch (p = 0,001).

3.6.10.Các y(cid:7)u t" (cid:8)nh h(cid:11)5ng (cid:6)(cid:7)n th&i gian s"ng thêm không b(nh:

B$ng 3.47: các y(cid:12)u t(cid:29) $nh h(cid:2)(cid:18)ng (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh

Các y(cid:7)u t" liên quan (cid:6)(cid:7)n t(cid:130) vong/tái phát/di c’n

H/i quy Cox

Y(cid:7)u t" (n = 105) S" bi(cid:7)n c" (%) HR (KTC 95%) Giá tr(cid:10) p

12 (21,9) 17 (34,0) 1 1,43 (0,68 - 2,99) - 0,347

19 (27,1) 10 (28,6) 1 1,07 (0,50 – 2,31) - 0,858

3 (12,0) 2 (5,9) 8 (44,4) 16 (57,1) 1 0,95 (0,16 - 5,65) 6,07 (1,60 - 23,07) 10,73 (3,07 - 37,52) - 0,957 0,008 <0,001

26 (28,3) 3 (42,9) 0 (0,0) 1 1,57 (0,47 – 5,22) - - 0,461 -

2 (5,6) 11 (37,9) 16 (40,0)

1 7,97 (1,76 - 35,99) 8,10 (1,86 - 35,25) 1,52 (1,15 - 2,00) - 0,007 0,005 0,003

6 (9,7) 23 (53,5) 17 (19,8) 12 (63,2)

Tu(cid:12)i <60 tu(cid:8)i (n=55) (cid:139)60 tu(cid:8)i (n=50) B(nh kèm theo Không (n=70) Có (n=35) Giai (cid:6)o(cid:19)n sau m(cid:12) 1A (n=25) 1B (n=34) 2A (n=18) 3A (n=28) Gi(cid:8)i ph(cid:15)u b(nh Carcinoma tb tuy(cid:12)n (n=92) Carcinoma tb gai (n=7) Carcinoma tb l(cid:3)n (n=6) (cid:2)(cid:17) bi(t hoá Cao (n=36) Trung bình (n=29) Kém (n=40) S" l(cid:11)@ng h(cid:19)ch di c’n Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch <1 cm (n=62) (cid:139)1 cm (n=43) Ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch PT l(cid:23)y h(cid:12)t (n=86) PT không h(cid:12)t (n=19) Kích th(cid:11)%c u ph(cid:12)i < 3cm (n=27) 4 (14,8) 1 8,37 (3,39 - 20,67) 1 7,51 (3,45 - 16,38) 1 - <0,001 - <0,001

0,120 (cid:139) 3cm (n=78) 25 (32,0) 2,31 (0,80 – 6,45)

Giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i, (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a kh(cid:29)i u, s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng và kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch là

nh/ng y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh cho b(cid:16)nh nhân ung

th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13).

CH(cid:20)(cid:21)NG 4

BÀN LU>N

4.1.(cid:2)#c (cid:6)i$m nhóm b(nh nhân nghiên cFu

4.1.1.Tu(cid:12)i

Tu(cid:8)i là m(cid:25)t trong nh/ng y(cid:12)u t(cid:29) nguy c(cid:20) cao nh(cid:23)t c(cid:26)a ung th(cid:2) ph(cid:8)i, t{ l(cid:16) ung th(cid:2)

ph(cid:8)i t{ l(cid:16) thu(cid:6)n v(cid:3)i (cid:4)(cid:25) tu(cid:8)i [110]. Theo tác gi$ Shields T. W. thì m"c (cid:4)(cid:25) nguy c(cid:20)

ung th(cid:2) ph(cid:8)i theo tu(cid:8)i nh(cid:2) sau: 0,02% (cid:18) tu(cid:8)i 40, t!ng lên 0,185% (cid:18) tu(cid:8)i 50, 0,487%

tu(cid:8)i 60, 1,304% tu(cid:8)i 70 và x(cid:23)p x’ 2,0% (cid:18) tu(cid:8)i 80. [125]

Nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi, (cid:4)(cid:25) tu(cid:8)i d(cid:2)(cid:3)i 40 ch’ có 2 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (1,8%), ch(cid:26) y(cid:12)u

40-60 tu(cid:8)i có 60 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (55%), 47 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p l(cid:3)n h(cid:20)n 60 tu(cid:8)i (43,1%); trong

(cid:4)ó nh(cid:13) tu(cid:8)i nh(cid:23)t là 31 tu(cid:8)i và l(cid:3)n tu(cid:8)i nh(cid:23)t là 80 tu(cid:8)i, trung bình 59,18 ± 10,08.

Theo tác gi$ Lê Ti(cid:12)n D&ng (2000), tu(cid:8)i trung bình c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i

là 58,8, trong (cid:4)ó 40 - 79 tu(cid:8)i chi(cid:12)m 85,9% [4]. Tác gi$ NguyWn Hoài Nam (2010)

th(cid:15)c hi(cid:16)n nghiên c"u v(cid:3)i 60 b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t thì t’ l(cid:16) b(cid:16)nh

nhân trên 40 tu(cid:8)i chi(cid:12)m 70%. [16]

Nghiên c"u c(cid:26)a NguyWn Hoài Nga, Bùi Di(cid:16)u, Tr(cid:31)n V!n Thu(cid:23)n, Bùi Công Toàn

(2011) v(cid:3)i m(cid:5)u nghiên c"u l(cid:3)n n=11555 BN nhóm tu(cid:8)i trên 40T chi(cid:12)m 95,7%. [17]

Tác gi$ Bùi Chí Vi(cid:12)t (2011) cho bi(cid:12)t: tu(cid:8)i trung bình c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2)

ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ph(cid:5)u thu(cid:6)t là 56,8 ± 10,8, trong (cid:4)ó 80,8% b(cid:16)nh nhân có (cid:4)(cid:25) tu(cid:8)i

40 (cid:4)(cid:12)n 69. [23]

Nghiên c"u Tác gi$ Cung V!n Công (2016): Có 141 b(cid:16)nh nhân v(cid:3)i (cid:4)(cid:25) tu(cid:8)i trung

bình là 56,8 ± 10,7, tr(cid:134) nh(cid:23)t là 25 tu(cid:8)i, già nh(cid:23)t là 84 tu(cid:8)i, t(cid:6)p trung ch(cid:26) y(cid:12)u (cid:18) nhóm

tu(cid:8)i trên 40 v(cid:3)i t(cid:8)ng t’ l(cid:16) 95%. [2]

Nhìn chung, nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi c&ng nh(cid:2) các tác gi$ khác (cid:4)(cid:10)u cho th(cid:23)y

(cid:4)(cid:25) tu(cid:8)i trên 40 chi(cid:12)m t{ l(cid:16) r(cid:23)t cao. #i(cid:10)u này c&ng phù h(cid:14)p v(cid:3)i Y v!n, t{ l(cid:16) ung th(cid:2)

ph(cid:8)i t!ng d(cid:31)n theo tu(cid:8)i. [110]

4.1.2.Gi%i

K(cid:12)t qu$ nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi trên 109 b(cid:16)nh nhân, có 59 nam (54,1%), 50

n/ (45,9%). T{ l(cid:16) nam nhi(cid:10)u h(cid:20)n n/ không (cid:4)áng k(cid:19) (1,2/1).

Nghiên c"u c(cid:26)a các tác gi$ khác có t{ l(cid:16) nam/ n/ cao h(cid:20)n so v(cid:3)i c(cid:26)a chúng tôi

nh(cid:2): Lê Hoàn và Ngô Quý Châu (2010) v(cid:3)i 69 b(cid:16)nh nhân thì t{ l(cid:16) nam/n/ = 2/1 [7];

Ngô Quang #(cid:11)nh (2011) t{ l(cid:16) nam/n/ = 2,8/1 [5]; Tác gi$ Jemal A (2011) n/ gi(cid:3)i

chi(cid:12)m 41,5%. [144]

Tuy nhiên, các nghiên c"u g(cid:31)n (cid:4)ây cho th(cid:23)y xu h(cid:2)(cid:3)ng t{ l(cid:16) n/ m(cid:7)c b(cid:16)nh t!ng

d(cid:31)n: tác gi$ Zhao (2017) t{ l(cid:16) nam/n/ t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:2)(cid:20)ng nhau 51%/49% [54]; nghiên

c"u c(cid:26)a Paul Subroto trên 1281 b(cid:16)nh nhân, nam ít h(cid:20)n b(cid:16)nh nhân n/, 42.8% so v(cid:3)i

52.1%. [112]

Theo th(cid:29)ng kê c(cid:26)a AJCC (2012) t(cid:9)i M(cid:28) n!m 2007 có kho$ng 114.760 ca ung

th(cid:2) ph(cid:8)i (cid:18) nam gi(cid:3)i và 98.620 ca (cid:18) n/ gi(cid:3)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phát hi(cid:16)n (1,2/1), (cid:4)(cid:12)n n!m 2010

con s(cid:29) này là 116.750 nam gi(cid:3)i và 105.770 n/ gi(cid:3)i (1,1/1). Nguyên nhân c(cid:26)a s(cid:15)

thay (cid:4)(cid:8)i t{ l(cid:16) m(cid:7)c theo gi(cid:3)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c cho là do s(cid:15) thay (cid:4)(cid:8)i v(cid:10) t{ l(cid:16) hút thu(cid:29)c lá (cid:18) n/

gi(cid:3)i t!ng lên. [137]

T(cid:9)i Vi(cid:16)t Nam, theo công b(cid:29) c(cid:26)a C(cid:20) quan Qu(cid:29)c t(cid:12) Nghiên c"u Ung th(cid:2) (IARC)

n!m 2012 thì ung th(cid:2) ph(cid:8)i (cid:4)ã v(cid:2)(cid:20)n lên (cid:4)"ng hàng th" hai trong 10 ung th(cid:2) ph(cid:8)

bi(cid:12)n (cid:18) n/ gi(cid:3)i, v(cid:2)(cid:14)t qua c$ các lo(cid:9)i ung th(cid:2) (cid:4)+c tr(cid:2)ng c(cid:26)a n/ gi(cid:3)i nh(cid:2) ung th(cid:2) c(cid:8) t;

cung và ch’ (cid:4)"ng sau ung th(cid:2) vú. [55]

4.2.(cid:2)#c (cid:6)i$m v(cid:9) tính ch(cid:30)t kh"i u ph(cid:12)i trên CLVT

4.2.1.V(cid:10) trí u

V(cid:10) v(cid:11) trí u, nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi: kh(cid:29)i u ph(cid:8)i ph$i chi(cid:12)m t{ l(cid:16) cao 66 tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p (60,6%), ph(cid:8)i trái th(cid:23)p h(cid:20)n 43 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (39,4%). Trong (cid:4)ó, nhi(cid:10)u nh(cid:23)t là

thùy d(cid:2)(cid:3)i ph(cid:8)i ph$i 30 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (27,5%), k(cid:12) (cid:4)(cid:12)n là thùy trên ph(cid:8)i ph$i 22 tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p (20,2%) và thùy trên ph(cid:8)i trái 25 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (22,9%), ít nh(cid:23)t là thùy gi/a 14

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (12,8%).

Tác gi$ Yang J. và cs (2014) nghiên c"u 1806 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p, cho th(cid:23)y kh(cid:29)i u ph(cid:8)i

ph$i chi(cid:12)m 58,4%, kh(cid:29)i u ph(cid:8)i trái chi(cid:12)m t{ l(cid:16) ít h(cid:20)n 41,6% [158]. #oàn th(cid:11) Ph(cid:2)(cid:20)ng

Lan ( 2015) nghiên c"u 69 BN UTP th(cid:23)y u g+p (cid:18) thùy trên ph$i 33,7%, thùy trên

trái 26,9%, sau (cid:4)ó (cid:4)(cid:12)n thùy d(cid:2)(cid:3)i hai bên, ít g+p nh(cid:23)t (cid:18) thùy gi/a ph(cid:8)i ph$i. [11]

Tác gi$ NguyWn Kh(cid:7)c Ki(cid:19)m (2016) nghiên c"u 282 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p, cho th(cid:23)y t{ l(cid:16)

kh(cid:29)i u ph(cid:8)i ph$i cao 168 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p chi(cid:12)m 59,6%; kh(cid:29)i u ph(cid:8)i trái th(cid:23)p h(cid:20)n v(cid:3)i

114 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p chi(cid:12)m 40,4%. Trong (cid:4)ó kh(cid:29)i u thùy trên và thùy d(cid:2)(cid:3)i ph(cid:8)i ph$i

th(cid:2)(cid:21)ng g+p nh(cid:23)t v(cid:3)i 25,5% - 27%, kh(cid:29)i u thùy trên ph(cid:8)i trái và u thùy d(cid:2)(cid:3)i ph(cid:8)i trái

chi(cid:12)m t{ l(cid:16) nh(cid:2) nhau là 20,9% và 19,5%, ít g+p nh(cid:23)t là u thùy gi/a ph(cid:8)i ph$i v(cid:3)i

7,1%. [10]

#+c (cid:4)i(cid:19)m phân b(cid:29) u theo v(cid:11) trí thùy ph(cid:8)i trong nghiên c"u chúng tôi nhìn chung

c&ng t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) v(cid:3)i các nghiên c"u trên, kh(cid:29)i u ph(cid:8)i ph$i chi(cid:12)m t{ l(cid:16) cao h(cid:20)n ph(cid:8)i

trái. Tác gi$ Fraser R.G (2004) c&ng kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)i(cid:10)u này khi mô t$ t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng (cid:18)

ph(cid:8)i ph$i nhi(cid:10)u g(cid:23)p 1,5 l(cid:31)n ph(cid:8)i trái và (cid:4)(cid:2)a ra t{ s(cid:29) 6/4 cho ph(cid:8)i ph$i/trái, t{ s(cid:29) này

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c dùng (cid:2)(cid:3)c l(cid:2)(cid:14)ng chung cho ung th(cid:2) ph(cid:8)i. [56]

4.2.2.Kích th(cid:11)%c u

N(cid:29)t hay kh(cid:29)i b(cid:23)t th(cid:2)(cid:21)ng (cid:18) ph(cid:8)i có nguy c(cid:20) ác tính t’ l(cid:16) thu(cid:6)n v(cid:3)i kích th(cid:2)(cid:3)c, t(cid:8)n

th(cid:2)(cid:20)ng kích th(cid:2)(cid:3)c càng l(cid:3)n thì nguy c(cid:20) ác tính càng cao, t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng > 3cm thì trên

90% là ác tính và không có gi(cid:3)i h(cid:9)n d(cid:2)(cid:3)i cho kích th(cid:2)(cid:3)c c(cid:26)a t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ác tính.

#i(cid:10)u này c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c tác gi$ Stark P. kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh nguy c(cid:20) ác tính c(cid:26)a các n(cid:29)t m(cid:21) có

kích th(cid:2)(cid:3)c khác nhau l(cid:31)n l(cid:2)(cid:14)t là 0,52 v(cid:3)i t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng < 1cm, 0,74 v(cid:3)i t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng

1,1 - 2cm, 3,7 v(cid:3)i t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng 2,1 - 3cm và 5,2 v(cid:3)i t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng > 3cm. [138]

Trong 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:26)a chúng tôi, kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u trung bình 3,23 ± 0,91

(1,2 – 5cm); 7 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (6,4%) nh(cid:13) h(cid:20)n 2cm, 24 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (22%) kích th(cid:2)(cid:3)c 2

– 3cm, kích th(cid:2)(cid:3)c 3 – 5cm chi(cid:12)m (cid:4)a s(cid:29) v(cid:3)i 78 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (71,6%).

Tác gi$ Bùi Anh Th(cid:7)ng (2010) nghiên c"u 57 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2) ph(cid:8)i cho th(cid:23)y

40% có kh(cid:29)i u v(cid:3)i (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính \ 30 mm. [20]

Tác gi$ Ngô Quang #(cid:11)nh (2011) qua 40 BN th(cid:23)y nhóm u (cid:4)k \ 30 mm là 32,5%;

u (cid:4)k t* 31 - 50 mm 35%; u (cid:4)k > 50 mm chi(cid:12)m 32,5%. [5]

Tác gi$ Mery C.M (2004) v(cid:3)i 767 BN th(cid:23)y kh(cid:29)i u có (cid:4)k \ 30 mm chi(cid:12)m 37,7%

và u có (cid:4)k > 30 mm chi(cid:12)m 62,3%, tác gi$ nh(cid:23)n m(cid:9)nh kh(cid:29)i u ph(cid:8)i có (cid:4)k càng l(cid:3)n thì

kh$ n!ng ác tính càng cao, kh(cid:29)i u > 30 mm thì 80% là ác tính. [97]

So v(cid:3)i các tác gi$ trên, b(cid:16)nh nhân trong nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi có kh(cid:29)i u v(cid:3)i

kích th(cid:2)(cid:3)c l(cid:3)n h(cid:20)n 3cm chi(cid:12)m t{ l(cid:16) cao 71,6%. #i(cid:19)m khác bi(cid:16)t c(cid:26)a chúng tôi so v(cid:3)i

các tác gi$ này là chúng tôi ch’ ch(cid:27)n l(cid:15)a PTNS cho nh/ng b(cid:16)nh nhân có kh(cid:29)i u v(cid:3)i

kích th(cid:2)(cid:3)c nh(cid:13) (l(cid:3)n nh(cid:23)t (cid:4)(cid:12)n 5cm).

4.2.3.(cid:2)#c (cid:6)i$m (cid:6)(cid:11)&ng b& c(cid:31)a kh"i u ph(cid:12)i

Nghiên c"u chúng tôi: 60 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p b(cid:21) có tua gai (55%), 21 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p b(cid:21) (cid:4)a

cung (19,3%), b(cid:21) rõ g+p trong 28 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (25,7%), hình $nh lá c(cid:21) màng ph(cid:8)i

xu(cid:23)t hi(cid:16)n trong 63 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (57,8%).

Tác gi$ Lê Ti(cid:12)n D&ng (2000), khi nghiên c"u (cid:4)+c (cid:4)i(cid:19)m t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng trên phim

CLVT l(cid:22)ng ng(cid:15)c trên 187 b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i, cho th(cid:23)y: u có b(cid:21) (cid:4)a cung chi(cid:12)m

t{ l(cid:16) r(cid:23)t cao (91,0%); U xâm l(cid:23)n màng ph(cid:8)i 33,0%, u xâm l(cid:23)n thành ng(cid:15)c 12,0%.[4]

Tác gi$ Cung V!n Công (2016): nghiên c"u 141 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p, cho th(cid:23)y b(cid:21) tua gai

và (cid:4)a cung chi(cid:12)m t’ l(cid:16) cao nh(cid:23)t l(cid:31)n l(cid:2)(cid:14)t là 41,1% và 34,8%, b(cid:21) tròn nh(cid:145)n chi(cid:12)m

24,1% [2]. Theo m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$, m+c dù các t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng lành tính th(cid:2)(cid:21)ng có b(cid:21) tròn

(cid:4)(cid:10)u, tuy nhiên (cid:4)ó không ph$i là tiêu chu%n ch%n (cid:4)oán lành tính vì kho$ng 21% các

t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ác tính c&ng có b(cid:21) tròn (cid:4)(cid:10)u [138]. Ngoài ra t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng b(cid:21) (cid:4)a cung

th(cid:2)(cid:21)ng hay g+p (cid:18) u ác tính song có t(cid:3)i 25% tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p u lành tính c&ng có b(cid:21) (cid:4)a

cung.

Tác gi$ Ost D. (2008) c&ng kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh: b(cid:21) c(cid:26)a kh(cid:29)i u ác tính có xu h(cid:2)(cid:3)ng

không (cid:4)(cid:10)u, (cid:4)a cung ho+c có tua gai; kh(cid:29)i u có tua gai hay vành tia trên phim ch(cid:30)p

Xquang thu(cid:25)c nhóm có nguy c(cid:20) ác tính m"c (cid:4)(cid:25) cao nh(cid:23)t. [110]

M(cid:25)t d(cid:23)u hi(cid:16)u khác c&ng th(cid:2)(cid:21)ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nh(cid:7)c t(cid:3)i trên lâm sàng (cid:4)ó là d(cid:23)u hi(cid:16)u “lá

c(cid:21) màng ph(cid:8)i”, (cid:4)(cid:2)(cid:14)c mô t$ là hình d$i m(cid:21) n(cid:29)i t* kh(cid:29)i t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng t(cid:3)i màng ph(cid:8)i lân

c(cid:6)n có kèm theo hình $nh co kéo màng ph(cid:8)i. V(cid:10) m+t mô b(cid:16)nh h(cid:27)c d(cid:23)u hi(cid:16)u này

ph$n ánh hi(cid:16)n t(cid:2)(cid:14)ng x(cid:20) hóa t(cid:8) ch"c kQ liên ti(cid:19)u thùy. Trong 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:26)a

chúng tôi, 63 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (57,8%) có hình $nh lá c(cid:21) màng ph(cid:8)i. D(cid:23)u hi(cid:16)u “lá c(cid:21)

màng ph(cid:8)i” khi kèm v(cid:3)i b(cid:21) có tua gai thì kh$ n!ng ác tính r(cid:23)t cao. Tuy nhiên trong

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ch’ có d(cid:23)u hi(cid:16)u lá c(cid:21) màng ph(cid:8)i (cid:4)(cid:20)n thu(cid:31)n, có th(cid:19) g+p trong m(cid:25)t s(cid:29) t(cid:8)n

th(cid:2)(cid:20)ng lành tính nh(cid:2) u h(cid:9)t ho+c xOp ph(cid:8)i tròn. [138]

Nh(cid:2) v(cid:6)y, v(cid:10) (cid:4)+c (cid:4)i(cid:19)m b(cid:21) kh(cid:29)i u trong nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) k(cid:12)t qu$

nghiên c"u c(cid:26)a các tác gi$ khác.

4.2.4.M(cid:16)t (cid:6)(cid:17) u

Thu(cid:6)t ng/ v(cid:10) m(cid:6)t (cid:4)(cid:25) u g(cid:22)m: (cid:4)+c hoàn toàn (solid), (cid:4)+c không hoàn toàn

(subsolid), trong (cid:4)ó các t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)+c không hoàn toàn l(cid:9)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c chia làm hai d(cid:9)ng

bán (cid:4)+c (partly solid) và d(cid:9)ng kính m(cid:21) (ground glass). T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)+c không hoàn

toàn (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)(cid:11)nh ngh

m(cid:21) (m(cid:6)t (cid:4)(cid:25) cao h(cid:20)n nhu mô ph(cid:8)i lân c(cid:6)n nh(cid:2)ng l(cid:9)i th(cid:23)p h(cid:20)n m(cid:6)t (cid:4)(cid:25) m(cid:9)ch máu) và

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c chia làm hai lo(cid:9)i chính là bán (cid:4)+c (có c$ ph(cid:31)n (cid:4)+c và kính m(cid:21)) và kính m(cid:21)

hoàn toàn. T(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng bán (cid:4)+c hay g+p trong các ung th(cid:2) giai (cid:4)o(cid:9)n s(cid:3)m. [100]

Trong nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi: 78 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (71,6%) d(cid:9)ng (cid:4)+c hoàn toàn, 25

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (22,9%) d(cid:9)ng bán (cid:4)+c và 6 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (5,5%) d(cid:9)ng kính m(cid:21), không có

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p nào có vôi hóa trong u.

Tác gi$ Lê Ti(cid:12)n D&ng (2000), nghiên c"u (cid:4)+c (cid:4)i(cid:19)m t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng trên phim CLVT

l(cid:22)ng ng(cid:15)c trên 187 b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i cho th(cid:23)y (cid:4)+c (cid:4)i(cid:19)m bên trong u: (cid:4)+c hoàn

toàn t{ l(cid:16) 64,0%, d(cid:9)ng bán (cid:4)+c t{ l(cid:16) 9,0%, vôi hóa trong u t{ l(cid:16) 5,0%. [4]

Theo tác gi$ Cung V!n Công thì (cid:4)(cid:9)i (cid:4)a s(cid:29) b(cid:16)nh nhân có kh(cid:29)i u m(cid:6)t (cid:4)(cid:25) (cid:4)+c hoàn

toàn chi(cid:12)m 90,8%, d(cid:9)ng bán (cid:4)+c chi(cid:12)m 5,7%, 2,8% d(cid:9)ng hang, và 1 BN d(cid:9)ng kính

m(cid:21) chi(cid:12)m t’ l(cid:16) 0,7%. [2]

Trong nghiên c"u v(cid:10) t(cid:31)m soát ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n s(cid:3)m (Early Lung Cancer

Action Project) cho th(cid:23)y trong s(cid:29) các n(cid:29)t (cid:4)(cid:20)n (cid:4)(cid:25)c t(cid:9)i ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phát hi(cid:16)n, t(cid:31)n su(cid:23)t

xu(cid:23)t hi(cid:16)n c(cid:26)a các n(cid:29)t (cid:4)+c không hoàn toàn là 19%, khi chia thành hai nhóm bán (cid:4)+c

và kính m(cid:21), các tác gi$ th(cid:23)y t{ l(cid:16) ác tính c(cid:26)a các n(cid:29)t bán (cid:4)+c là 63% so v(cid:3)i 18% c(cid:26)a

các n(cid:29)t d(cid:9)ng kính m(cid:21). [138]

Qua phân tích trên, nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi c&ng nh(cid:2) các tác gi$ khác, kh(cid:29)i u

ác tính th(cid:2)(cid:21)ng có d(cid:9)ng (cid:4)+c hoàn toàn chi(cid:12)m t{ l(cid:16) cao nh(cid:23)t, k(cid:12) (cid:4)(cid:12)n là d(cid:9)ng bán (cid:4)+c

và d(cid:9)ng kính m(cid:21) hay có vôi hóa trong u là ít g+p nh(cid:23)t.

4.2.5.T’ng quang

Nhi(cid:10)u nghiên c"u cho th(cid:23)y tiêm thu(cid:29)c c$n quang có giá tr(cid:11) giúp phân bi(cid:16)t các

t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng lành tính và ác tính (cid:18) ph(cid:8)i. M"c (cid:4)(cid:25) t!ng quang c(cid:26)a kh(cid:29)i u cho th(cid:23)y tình

tr(cid:9)ng t!ng sinh m(cid:9)ch trong các t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng ác tính. Trong nghiên c"u (cid:4)a trung tâm

c(cid:26)a Swensens (2000), tác gi$ nh(cid:6)n th(cid:23)y các n(cid:29)t ác tính th(cid:2)(cid:21)ng t!ng quang trên

20HU, trong khi các n(cid:29)t lành tính ch’ t!ng quang 15HU. Khi dùng ng(cid:2)>ng 15 HU

(cid:4)(cid:19) phân bi(cid:16)t tình tr(cid:9)ng t!ng quang c(cid:26)a kh(cid:29)i u lành tính và ác tính thì (cid:4)(cid:9)t (cid:4)(cid:25) nh(cid:9)y

98%, (cid:4)(cid:25) (cid:4)+c hi(cid:16)u 58%, (cid:4)(cid:25) chính xác 77% và giá tr(cid:11) ch%n (cid:4)oán âm tính 96%. [142]

Trong 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:26)a chúng tôi: 75 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (68,8%) kh(cid:29)i u ph(cid:8)i t!ng

quang sau tiêm thu(cid:29)c và 34 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (31,2%) kh(cid:29)i u không t!ng quang. K(cid:12)t qu$

này c&ng t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) nh(cid:2) nghiên c"u c(cid:26)a tác gi$ Cung V!n Công (2016) th(cid:15)c hi(cid:16)n

trên 141 b(cid:16)nh nhân, có 75,7% s(cid:29) tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p kh(cid:29)i u t!ng quang sau tiêm trên 15

HU, 24,3% t!ng quang d(cid:2)(cid:3)i 15HU. [2]

4.3.KZT QU(cid:27) S(cid:25)M C|A PH=U THU>T N?I SOI L,NG NG(cid:26)C

4.3.1.Th&i gian ph(cid:15)u thu(cid:16)t

Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t cho 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p trong nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi: 128,8

± 31,3 phút (70 – 220 phút), th(cid:21)i gian c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i 94,7 ± 26,5 phút (45 -180 phút)

và th(cid:21)i gian n(cid:9)o h(cid:9)ch 34 ± 9,7 (15 – 60 phút).

So v(cid:3)i th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:26)a các tác gi$ khác:

B$ng 4.1: T(cid:8)ng h(cid:14)p th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:26)a các tác gi$

Tác gi(cid:8) Th&i gian ph(cid:15)u thu(cid:16)t

Swanson S. J. [141] 130 phút

Loscertales J. [92] 148 phút

V& H/u V

Kirby T. J. [82] 153 ± 26 phút

Amer K. [27] 200 ± 56 phút

NguyWn Hoàng Bình [1] 210 ± 36 phút

Srisomboon C. [135] 258,1 ± 62,5 phút

Ohtsuka T. [106] 264 ± 68 phút

Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t ph(cid:30) thu(cid:25)c nhi(cid:10)u vào th(cid:2)(cid:20)ng t(cid:8)n trong m(cid:8) (kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i

u, tình tr(cid:9)ng dính ph(cid:8)i, tình tr(cid:9)ng rãnh liên thùy,…), d(cid:30)ng c(cid:30) và ph(cid:2)(cid:20)ng ti(cid:16)n ph(cid:5)u

thu(cid:6)t, kinh nghi(cid:16)m và k(cid:28) n!ng c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên và cách th"c ti(cid:12)n hành ph(cid:5)u

thu(cid:6)t vì v(cid:6)y th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:26)a các tác gi$ thay (cid:4)(cid:8)i r(cid:23)t nhi(cid:10)u. Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u

thu(cid:6)t c(cid:26)a chúng tôi t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:2)(cid:20)ng v(cid:3)i tác gi$ Swanson S. J. và Tomaszek S. C. và

ng(cid:7)n h(cid:20)n không (cid:4)áng k(cid:19) khi so v(cid:3)i các tác gi$ Loscertales J., Kirby T. J., V& H/u

Tuy nhiên, th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:26)a chúng tôi ng(cid:7)n h(cid:20)n nhi(cid:10)u khi so sánh v(cid:3)i

các tác gi$ NguyWn Hoàng Bình, Srisomboon C., Ohtsuka T. #i(cid:10)u này có th(cid:19) do các

tác gi$ th(cid:15)c hi(cid:16)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t qua 3 lZ trocar v(cid:3)i v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) 1cm, sau khi c(cid:7)t thùy

ph(cid:8)i các tác gi$ m(cid:3)i m(cid:18) r(cid:25)ng thêm v(cid:12)t m(cid:8) (cid:4)(cid:19) l(cid:23)y kh(cid:29)i u ch"a thùy ph(cid:8)i ra ngoài;

Chúng tôi thì th(cid:15)c hi(cid:16)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t v(cid:3)i 2 lZ trocar và v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) 3-6cm ngay t* (cid:4)(cid:31)u,

giúp thao tác dW dàng h(cid:20)n và thu(cid:6)n ti(cid:16)n trong vi(cid:16)c s; d(cid:30)ng nhi(cid:10)u d(cid:30)ng c(cid:30) cùng lúc

qua v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) 3-6cm.

4.3.2.L(cid:11)@ng máu m(cid:30)t

L(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t trung bình trong 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và

n(cid:9)o h(cid:9)ch c(cid:26)a chúng tôi: 165,1 ± 95,6 ml (50 – 600ml).

So v(cid:3)i các tác gi$ khác:

B$ng 4.2: t(cid:8)ng h(cid:14)p l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t c(cid:26)a các tác gi$

Tác gi(cid:8) L(cid:11)@ng máu m(cid:30)t trung bình

Khalid Amed [27] 100 ml

McKenna [96] 150ml

Ohtsuka T. [106] 156 ± 139ml

Shiraishi và cs [130] 142.4 ml

Sugiura và cs [140] 150 ml

V!n T(cid:31)n và cs [19] 240 ml

Srisomboon C. [135] 253,2ml ± 20,6ml

Qua b$ng trên, cho th(cid:23)y l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t c(cid:26)a các tác gi$ r(cid:23)t khác nhau, k(cid:12)t qu$

c(cid:26)a chúng tôi c&ng n(cid:17)m trong m"c dao (cid:4)(cid:25)ng c(cid:26)a các báo cáo trên. Tác gi$ NguyWn

Hoàng Bình cho r(cid:17)ng l(cid:2)(cid:14)ng m(cid:23)t máu nhi(cid:10)u ch(cid:26) y(cid:12)u liên quan tai bi(cid:12)n rách các

m(cid:9)ch máu l(cid:3)n và ph(cid:30) thu(cid:25)c vào kinh nghi(cid:16)m x; trí tai bi(cid:12)n ch$y máu c(cid:26)a ph(cid:5)u

thu(cid:6)t viên [1]. Ngoài ra, chúng tôi ch(cid:2)a tìm th(cid:23)y báo cáo phân tích sâu h(cid:20)n v(cid:10) v(cid:23)n

(cid:4)(cid:10) này. K(cid:12)t qu$ phân tích c(cid:26)a chúng tôi, cho th(cid:23)y m"c (cid:4)(cid:25) m(cid:23)t máu có liên quan v(cid:3)i

tình tr(cid:9)ng ph(cid:8)i dính nhi(cid:10)u và rãnh liên thùy không hoàn toàn (p \ 0,001). Th(cid:21)i gian

ph(cid:5)u thu(cid:6)t càng kéo dài và ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o nhi(cid:10)u v(cid:11) trí h(cid:9)ch c&ng làm t!ng l(cid:2)(cid:14)ng

máu m(cid:23)t (p \ 0,001 và p = 0,05).

4.3.3.Chi(cid:9)u dài v(cid:7)t m(cid:12) và s" trocar

Chúng tôi: ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n v(cid:3)i 2 lZ trocar 10mm và 1 v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) thao

tác: 15 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p \ 4cm , 90 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p 4-6cm, 3 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi

hZ tr(cid:14) v(cid:3)i v(cid:12)t m(cid:8) 6-8cm và có dùng d(cid:30)ng c(cid:30) banh x(cid:2)(cid:20)ng s(cid:2)(cid:21)n.

Chi(cid:10)u dài v(cid:12)t m(cid:8) và s(cid:29) trocar c(cid:26)a m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$:

B$ng 4.3: t(cid:8)ng h(cid:14)p s(cid:29) trocar và chi(cid:10)u dài v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) trong các nghiên c"u

Tác gi(cid:8) S" Trocar Chi(cid:9)u dài v(cid:7)t m(cid:12) nh(cid:13) thao tác (cm)

Loscetales J. và cs (2010) [92] 3 4 - 5

Kim R. H. và cs (2010) [81] 1-2 8 - 10

V!n T(cid:31)n và cs (2010) [19] 2 8 - 10

Ph(cid:9)m H/u L(cid:2) và cs (2010) [13] 2 3 - 5

V& H/u V

Chi(cid:10)u dài v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) thao tác và s(cid:29) trocar c(cid:26)a các tác gi$ c&ng khác nhau r(cid:23)t

nhi(cid:10)u, ph(cid:30) thu(cid:25)c vào kh$ n!ng c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên, m"c (cid:4)(cid:25) khó kh!n v(cid:10) m+t k(cid:28)

thu(cid:6)t, c(cid:31)n nhi(cid:10)u d(cid:30)ng c(cid:30) (cid:4)(cid:19) thao tác cùng lúc, kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u (cid:4)(cid:19) l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c thùy

ph(cid:8)i ch"a u ra kh(cid:13)i l(cid:22)ng ng(cid:15)c… mà ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên sQ quy(cid:12)t (cid:4)(cid:11)nh chi(cid:10)u dài v(cid:12)t m(cid:8)

nh(cid:13) thao tác, s(cid:29) trocar và k(cid:28) thu(cid:6)t n(cid:25)i soi hoàn toàn hay n(cid:25)i soi có hZ tr(cid:14).

Theo (cid:4)(cid:11)nh ngh

hi(cid:16)n nay H(cid:25)i Ph(cid:5)u Thu(cid:6)t L(cid:22)ng ng(cid:15)c Châu Âu (ESTS) [28], [120] và c&ng là k(cid:28)

thu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c áp d(cid:30)ng trong nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi:

Ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi hoàn toàn khi th(cid:15)c hi(cid:16)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t v(cid:3)i 2 hay 3 trocar 10mm

và 1 v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) thay (cid:4)(cid:8)i t* 3-4cm; không dùng d(cid:30)ng c(cid:30) banh x(cid:2)(cid:20)ng s(cid:2)(cid:21)n, (cid:4)ây là

y(cid:12)u t(cid:29) quan tr(cid:27)ng nh(cid:23)t; Nhìn hoàn toàn qua màn hình (cid:4)(cid:19) ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và

n(cid:9)o h(cid:9)ch; C(cid:7)t (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch, t

Ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi có hZ tr(cid:14) khi th(cid:15)c hi(cid:16)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t nh(cid:2) trên, (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng m(cid:8) nh(cid:13)

thao tác dài 6 – 8cm, có dùng d(cid:30)ng c(cid:30) banh x(cid:2)(cid:20)ng s(cid:2)(cid:21)n; ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên có th(cid:19) v*a

nhìn màn hình k(cid:12)t h(cid:14)p nhìn tr(cid:15)c ti(cid:12)p (cid:4)(cid:19) thao tác.

Tuy nhiên, theo m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ thì v(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) thao tác trong ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi

hoàn toàn có th(cid:19) thay (cid:4)(cid:8)i t* 4-6 cm tùy ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên [114], [157]. V(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13) có

xu h(cid:2)(cid:3)ng ngày càng nh(cid:13) h(cid:20)n. M(cid:25)t s(cid:29) ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên không s; d(cid:30)ng (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng m(cid:8) bóc

tách lúc (cid:4)(cid:31)u mà ch’ s; d(cid:30)ng 3 trocar (cid:4)(cid:19) bóc tách sau (cid:4)ó r(cid:9)ch r(cid:25)ng (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng m(cid:8) trocar

dài 2-4cm ho+c h(cid:20)n tùy kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u (cid:4)(cid:19) l(cid:23)y b(cid:16)nh ph%m ra kh(cid:13)i l(cid:22)ng ng(cid:15)c.

4.3.4.Tai bi(cid:7)n trong m(cid:12), chuy$n PTNS h6 tr@ hay m(cid:12) m5

Tai bi(cid:12)n nguy hi(cid:19)m nh(cid:23)t trong m(cid:8) th(cid:2)(cid:21)ng là ch$y máu l(cid:2)(cid:14)ng l(cid:3)n do t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng

m(cid:9)ch máu ph(cid:8)i. Trong PTNS, (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng m(cid:8) nh(cid:13) nên sQ gây khó kh!n cho ph(cid:5)u thu(cid:6)t

viên ki(cid:19)m soát c(cid:31)m máu. Tuy nhiên, n(cid:12)u ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ti(cid:12)n hành b(cid:18)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t

viên nhi(cid:10)u kinh nghi(cid:16)m, nguy c(cid:20) ch$y máu l(cid:2)(cid:14)ng l(cid:3)n ít x$y ra h(cid:20)n, nh(cid:21) kh$ n!ng

x; lý ch$y máu c(cid:26)a h(cid:27) trong lúc ph(cid:5)u thu(cid:6)t. [44]

Khi bóc tách m(cid:9)ch máu hay n(cid:9)o các v(cid:11) trí h(cid:9)ch g(cid:31)n m(cid:9)ch máu l(cid:3)n, n(cid:12)u có bi(cid:12)n

ch"ng ch$y máu do t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng các nhánh m(cid:9)ch máu ph(cid:8)i, có th(cid:19) ki(cid:19)m soát b(cid:17)ng

cách dùng kOp g(cid:9)c (cid:4)è ép n(cid:20)i ch$y máu t(cid:9)m th(cid:21)i và sau (cid:4)ó c(cid:29) g(cid:7)ng c(cid:31)m máu qua

PTNS. Tuy nhiên, n(cid:12)u ch$y máu nhi(cid:10)u và l(cid:2)(cid:14)ng l(cid:3)n, theo tác gi$ Todd Demmy,

không nên do d(cid:15) mà ph$i chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) ngay. [44]

100

B$ng 4.4: t{ l(cid:16) chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) c(cid:26)a m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$

Chuy$n m(cid:12) m5

S" b(nh nhân Tác gi(cid:8) Ch(cid:8)y máu n#ng (%) Nguyên nhân khác (%)

Kim R. H. và cs (2010) [81] 595 0 0

Kwhanmien Kim (2010) [80] 740 1,4 3,5

Liang C. và cs (2013) [89] 382 1,6 4,9

Gonzalez (2011) [61] 200 5 9,5

Amer K. và cs (2011) [27] 156 8,3 6,4

Chúng tôi 109 0,9 2,7

Nguyên nhân th(cid:2)(cid:21)ng g+p trong chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) nhi(cid:10)u nh(cid:23)t là ch$y máu trong

ph(cid:5)u thu(cid:6)t và các nguyên nhân khác nh(cid:2): h(cid:9)ch dính, xâm l(cid:23)n m(cid:9)ch máu không bóc

tách (cid:4)(cid:2)(cid:14)c và ít g+p h(cid:20)n là do rãnh liên thùy không hoàn toàn, ph(cid:8)i dính màng ph(cid:8)i

gây khó kh!n cho ph(cid:5)u thu(cid:6)t bóc tách #M. Trong nghiên c"u c(cid:26)a McKenna, trên

251 b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i, có 28 b(cid:16)nh nhân ph$i chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18),

chi(cid:12)m t{ l(cid:16) 2.5%, các nguyên nhân chính là: ch$y máu khi bóc tách #M ph(cid:8)i, ph(cid:8)i

dính toàn b(cid:25), u có kích th(cid:2)(cid:3)c l(cid:3)n, u xâm l(cid:23)n thành ng(cid:15)c và v(cid:2)(cid:14)t quá giai (cid:4)o(cid:9)n ph(cid:5)u

thu(cid:6)t. [96]

Theo Shigeki Sawada, nguyên nhân c(cid:26)a chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c chia làm hai

nhóm:

- Nhóm 1: các nguyên nhân liên quan khó kh!n k(cid:28) thu(cid:6)t nh(cid:2): ch$y máu khi bóc

tách, ch$y máu do staplers b(cid:11) lZi khi c(cid:7)t m(cid:9)ch máu

- Nhóm 2: các nguyên nhân khác không liên quan (cid:4)(cid:12)n k(cid:28) thu(cid:6)t: h(cid:9)ch dính, rãnh liên

thùy không hoàn toàn, ph(cid:8)i dính. [122]

Trong 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:26)a chúng tôi:

- Ch’ 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ch$y máu l(cid:2)(cid:14)ng l(cid:3)n do rách TM (cid:4)(cid:20)n khi ph(cid:5)u tích n(cid:9)o

h(cid:9)ch v(cid:11) trí 2R, 4R (cid:4)òi h(cid:13)i ph$i m(cid:18) ng(cid:15)c và 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p rách ph(cid:12) qu$n

g(cid:29)c (cid:4)(cid:29)i bên x/ lý (cid:4)(cid:2)(cid:14)c qua n(cid:25)i soi.

101

- Có 3 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p chuy(cid:19)n n(cid:25)i soi hZ tr(cid:14) trong (cid:4)ó:

1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p x$y ra khi n(cid:9)o h(cid:9)ch v(cid:11) trí 4L do v(cid:11) trí gi$i ph(cid:5)u n(cid:17)m sâu, c(cid:31)n

nhi(cid:10)u d(cid:30)ng c(cid:30) banh vén và nhìn tr(cid:15)c ti(cid:12)p (cid:4)(cid:19) thao tác; khi ph(cid:5)u thu(cid:6)t tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p này

chúng tôi nh(cid:6)n th(cid:23)y, dùng nhi(cid:10)u d(cid:30)ng c(cid:30) n(cid:25)i soi cùng lúc gây khó kh!n cho góc

quan sát c(cid:26)a camera vì b(cid:11) che khu(cid:23)t b(cid:18)i các d(cid:30)ng c(cid:30) dùng (cid:4)(cid:19) banh vén cùng lúc.

1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p n(cid:9)o h(cid:9)ch v(cid:11) trí 7R do h(cid:9)ch dính sát ph(cid:31)n màng c(cid:26)a ph(cid:12) qu$n và

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p này (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t ch’ vài ngày sau tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p rách ph(cid:12) qu$n (cid:4)(cid:29)i bên

tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ó, (cid:4)(cid:2)(cid:14)c chúng tôi x/ lý t(cid:29)t qua n(cid:25)i soi, tâm lý lo ng(cid:9)i v(cid:5)n còn nên ph(cid:5)u thu(cid:6)t

viên chuy(cid:19)n n(cid:25)i soi hZ tr(cid:14) cho an toàn.

1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p 10R do h(cid:9)ch dính ch+t m(cid:9)ch máu l(cid:3)n r(cid:29)n ph(cid:8)i. Theo chúng tôi,

khái ni(cid:16)m n(cid:25)i soi hZ tr(cid:14) hay chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) ch’ mang tính ch(cid:23)t t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:29)i, vì n(cid:12)u

v(cid:5)n không th(cid:19) th(cid:15)c hi(cid:16)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c qua n(cid:25)i soi hZ tr(cid:14), sQ ti(cid:12)p t(cid:30)c m(cid:18) r(cid:25)ng thêm v(cid:12)t m(cid:8)

nh(cid:13) cho (cid:4)(cid:12)n khi th(cid:15)c hi(cid:16)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c. Lúc (cid:4)ó (cid:4)(cid:25) dài c(cid:26)a v(cid:12)t m(cid:8) g(cid:31)n nh(cid:2) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c g(cid:27)i là m(cid:18)

ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n nh(cid:17)m (cid:4)$m b$o hi(cid:16)u qu$ (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) t(cid:29)i (cid:4)a cho b(cid:16)nh nhân.

4.3.5.Th&i gian d(cid:15)n l(cid:11)u màng ph(cid:12)i

Th(cid:21)i gian d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i c(cid:26)a chúng tôi so sánh v(cid:3)i các tác gi$ khác:

B$ng 4.5: t(cid:8)ng h(cid:14)p th(cid:21)i gian d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i c(cid:26)a nhi(cid:10)u tác gi$

Th&i gian d(cid:15)n l(cid:11)u

Tác gi(cid:8)

PTNS M(cid:12) m5

Subroto [112] 3 4

Todd Demmy [44] 4 8.9

Wei Wang [151] 4,5 6,37

Srisomboon C. [135] 5 6.1

Chúng tôi 3,1 -

Qua b$ng so sánh trên, th(cid:21)i gian d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i c(cid:26)a chúng tôi t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:2)(cid:20)ng

v(cid:3)i các tác gi$ trên. Tác gi$ Todd Demmy, Subroto Paul c&ng nh(cid:2) các tác gi$ khác

(cid:4)(cid:10)u cho th(cid:23)y th(cid:21)i gian d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i c(cid:26)a PTNS (cid:4)(cid:10)u ng(cid:7)n h(cid:20)n so v(cid:3)i m(cid:8) m(cid:18)

102

p < 0.001. #i(cid:10)u này (cid:4)(cid:2)(cid:14)c gi$i thích do ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n có th(cid:19) làm gia

t!ng ch(cid:23)n th(cid:2)(cid:20)ng và ph$n "ng viêm, gây t!ng xu(cid:23)t ti(cid:12)t d(cid:11)ch, (cid:4)(cid:2)a (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian d(cid:5)n

l(cid:2)u màng ph(cid:8)i kéo dài h(cid:20)n so v(cid:3)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi.

4.3.6.MFc (cid:6)(cid:17) (cid:6)au sau m(cid:12)

Trong 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:26)a chúng tôi, theo thang (cid:4)i(cid:19)m VAS, có 72 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

(cid:4)au ít (66,1%), 30 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (27,5%) (cid:4)au trung bình, ch’ 7 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (6,4%) (cid:4)au

nhi(cid:10)u. Trong 7 b(cid:16)nh nhân có m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au nhi(cid:10)u này, có c$ 3 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p PTNS hZ

tr(cid:14) và 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p m(cid:18) ng(cid:15)c. Chúng tôi nh(cid:6)n th(cid:23)y m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau m(cid:8) liên quan

(cid:4)(cid:12)n chi(cid:10)u dài c(cid:26)a v(cid:12)t m(cid:8) (p = 0,011), tình tr(cid:9)ng ph(cid:8)i dính và rãnh liên thùy (p =

0,001 và 0,021), s(cid:29) v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c n(cid:9)o vét c&ng có liên quan (p = 0,017); ch’ có

th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t có dài hay ng(cid:7)n (cid:4)(cid:10)u không $nh h(cid:2)(cid:18)ng (cid:4)(cid:12)n m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau m(cid:8).

Nghiên c"u c(cid:26)a tác gi$ NguyWn Hoàng Bình (cid:4)ánh giá m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t

c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân d(cid:15)a vào thang (cid:4)i(cid:19)m VAS, nh(cid:6)n th(cid:23)y b(cid:16)nh nhân PTNS có (cid:4)i(cid:19)m (cid:4)au

trung bình VAS b(cid:17)ng 3.6, trong khi nhóm b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) (cid:4)i(cid:19)m (cid:4)au

trung bình VAS b(cid:17)ng 6.8. [1]

Tác gi$ Pu Q. và cs (2013), v(cid:3)i (cid:4)i(cid:19)m VAS gi$m có ý ngh

(cid:4)i(cid:19)m ngày 7, 30 và 90 sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t. #i(cid:19)m VAS ngày th" 7 nhóm PTNS là 3,5 ±

1.8 so v(cid:3)i 4,9 ± 1,8 c(cid:26)a nhóm m(cid:8) m(cid:18) (p = 0.001). [118]

Frank Detterbeck dùng thang (cid:4)i(cid:19)m VAS (cid:4)ánh giá (cid:4)au sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t, tác gi$

nh(cid:6)n th(cid:23)y b(cid:16)nh nhân PTNS có (cid:4)i(cid:19)m (cid:4)au VAS ít h(cid:20)n, nhu c(cid:31)u thu(cid:29)c gi$m (cid:4)au ít

h(cid:20)n. [46]

Nhi(cid:10)u nghiên c"u khác c&ng cho th(cid:23)y PTNS gi$m (cid:4)au (cid:4)áng k(cid:19) sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t.

PTNS ít (cid:4)au so v(cid:3)i m(cid:8) m(cid:18) không ch’ trong giai (cid:4)o(cid:9)n (cid:4)(cid:31)u sau m(cid:8) mà còn kéo dài

(cid:4)(cid:12)n m(cid:25)t n!m sau m(cid:8) [28], [46]. H(cid:31)u h(cid:12)t các tác gi$ (cid:4)(cid:10)u cho r(cid:17)ng PTNS ít (cid:4)au, ít s;

d(cid:30)ng thu(cid:29)c gi$m (cid:4)au sau m(cid:8) h(cid:20)n so v(cid:3)i m(cid:8) m(cid:18). #i(cid:10)u này (cid:4)(cid:2)(cid:14)c gi$i thích là do

(cid:4)(cid:2)(cid:21)ng m(cid:8) nh(cid:13) h(cid:20)n, không banh x(cid:2)(cid:20)ng s(cid:2)(cid:21)n nên gi$m ph$n "ng viêm, gi$m ti(cid:12)t các

ch(cid:23)t trung gian gây (cid:4)au, không gây t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng x(cid:2)(cid:20)ng s(cid:2)(cid:21)n, th(cid:31)n kinh liên s(cid:2)(cid:21)n và

kh(cid:3)p "c s(cid:2)(cid:21)n.

103

4.3.7.Các y(cid:7)u t" liên quan bi(cid:7)n chFng sau m(cid:12)

Bi(cid:12)n ch"ng sau m(cid:8) c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch là m(cid:25)t v(cid:23)n

(cid:4)(cid:10) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nhi(cid:10)u tác gi$ quan tâm, (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem th(cid:2)(cid:3)c (cid:4)o (cid:4)(cid:19) (cid:4)ánh giá tính an toàn c(cid:26)a

ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i. Dù có nhi(cid:10)u b(cid:2)(cid:3)c ti(cid:12)n v(cid:10) ph(cid:2)(cid:20)ng ti(cid:16)n

và k(cid:28) thu(cid:6)t trong gây mê, ph(cid:5)u thu(cid:6)t và h(cid:22)i s"c, ch!m sóc ng(cid:2)(cid:21)i b(cid:16)nh nh(cid:2)ng t{ l(cid:16)

bi(cid:12)n ch"ng sau m(cid:8) v(cid:5)n ch(cid:2)a kh$ quan.

Theo Hi(cid:16)p h(cid:25)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:22)ng ng(cid:15)c Hoa Kj (ATS), t* 1999 (cid:4)(cid:12)n 2006, v(cid:3)i

49.029 b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:22)ng ng(cid:15)c, trong (cid:4)ó 67,0% c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o

h(cid:9)ch, t{ l(cid:16) bi(cid:12)n ch"ng sau m(cid:8) 32%, trong (cid:4)ó xì khí kéo dài trên 5 ngày 8,0%, viêm

ph(cid:8)i 3,8%, xOp ph(cid:8)i 3,6%. [32]

K(cid:12)t qu$ c(cid:26)a chúng tôi, có 4 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (3,6%), trong (cid:4)ó 2 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p xì khí kéo

dài ch’ c(cid:31)n (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) n(cid:25)i khoa, 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p viêm ph(cid:8)i (cid:4)áp "ng v(cid:3)i (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) kháng

sinh, 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p suy hô h(cid:23)p ph$i th(cid:18) máy kéo dài sau m(cid:8), không có tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

nào t; vong trong hay sau m(cid:8). Khi phân tích bi(cid:12)n ch"ng, chúng tôi nh(cid:6)n th(cid:23)y không

có m(cid:29)i liên quan có ý ngh

ph(cid:8)i nhi(cid:10)u, rãnh liên thùy không hoàn toàn, th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t kéo dài, l(cid:2)(cid:14)ng máu

m(cid:23)t hay chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) và có b(cid:16)nh kèm theo.

Theo tác gi$ Port J. L. PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch cho k(cid:12)t qu$ t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) m(cid:8)

m(cid:18) nh(cid:2)ng t{ l(cid:16) bi(cid:12)n ch"ng và t; vong ít h(cid:20)n [116]. Và tác gi$ Amer K. cho r(cid:17)ng

PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i là m(cid:25)t ph(cid:2)(cid:20)ng pháp ph(cid:5)u thu(cid:6)t thu(cid:6)n l(cid:14)i cho ng(cid:2)(cid:21)i cao tu(cid:8)i

thay vì m(cid:8) m(cid:18). [27]

Nghiên c"u c(cid:26)a NguyWn Hoàng Bình, b(cid:16)nh nhân có rãnh liên thùy không hoàn

toàn có t{ l(cid:16) bi(cid:12)n ch"ng cao h(cid:20)n so nhóm b(cid:16)nh nhân có rãnh liên thùy hoàn toàn

(11,9% so v(cid:3)i 6,1%; và t{ l(cid:16) bi(cid:12)n ch"ng (cid:18) b(cid:16)nh nhân ph(cid:8)i không dính th(cid:23)p h(cid:20)n so

v(cid:3)i nhóm b(cid:16)nh nhân có ph(cid:8)i dính (10,7% so v(cid:3)i 8,3%). Tuy nhiên, c$ hai (cid:4)(cid:10)u khác

bi(cid:16)t không có ý ngh

c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch (cid:18) hai nhóm b(cid:16)nh nhân có rãnh liên thùy hoàn toàn và

không hoàn toàn. Ông nh(cid:6)n th(cid:23)y không có s(cid:15) khác bi(cid:16)t v(cid:10) th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t,

104

l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t trong ph(cid:5)u thu(cid:6)t, t{ l(cid:16) bi(cid:12)n ch"ng và t; vong gi/a hai nhóm, (cid:4)+c

bi(cid:16)t là bi(cid:12)n ch"ng dò khí. [104]

Báo cáo c(cid:26)a Yamatoma K. và cs (2010), ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch cho

502 b(cid:16)nh nhân, ghi nh(cid:6)n bi(cid:12)n ch"ng sau m(cid:8) nh(cid:2) sau: bi(cid:12)n ch"ng chung 28%, trong

(cid:4)ó bi(cid:12)n ch"ng hô h(cid:23)p chi(cid:12)m t{ l(cid:16) 22,9%, nhi(cid:10)u nh(cid:23)t là xì khí kéo dài trên 7 ngày

16,9%, viêm ph(cid:8)i 1,8%, suy hô h(cid:23)p 0,3%. [156]

Qua k(cid:12)t qu$ c(cid:26)a các tác gi$ trên, bi(cid:12)n ch"ng th(cid:2)(cid:21)ng g+p và nhi(cid:10)u nh(cid:23)t là xì khí

kéo dài, (cid:4)i(cid:10)u này c&ng phù h(cid:14)p v(cid:3)i k(cid:12)t qu$ c(cid:26)a chúng tôi. Theo tác gi$ Elseyed H.

và cs (2012) cho r(cid:17)ng: bi(cid:12)n ch"ng xì khí kéo dài là nguyên nhân kéo dài th(cid:21)i gian

n(cid:17)m vi(cid:16)n sau m(cid:8) (13 ngày so v(cid:3)i 7 ngày, p < 0,001), có b(cid:16)nh ph(cid:8)i t(cid:7)c nghQn m(cid:9)n

tính kèm theo và ph(cid:8)i dính là y(cid:12)u t(cid:29) làm t!ng t{ l(cid:16) bi(cid:12)n ch"ng này. [53]

4.3.8.Th&i gian n(cid:14)m vi(n sau m(cid:12)

Th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n sau m(cid:8) c(cid:26)a chúng tôi và m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$

B$ng 4.6: so sánh th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n sau m(cid:8) trong m(cid:25)t s(cid:29) báo cáo

Th&i gian n(cid:14)m vi(n sau m(cid:12) Tác gi(cid:8) PTNS M(cid:12) m5

Paul S. [112] 4 6

NguyWn Hoàng Bình [1] 4.9 -

Todd Demmy [44] 5.3 11.2

Srisomboon C. [135] 6.4 7

Wang W. [151] 6,5 8,37

5,9 - Chúng tôi

Th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n sau m(cid:8) c&ng nh(cid:2) th(cid:21)i gian d(cid:5)n l(cid:2)u màng ph(cid:8)i, thay (cid:4)(cid:8)i

nhi(cid:10)u tùy tác gi$. #i(cid:19)u này c&ng ph(cid:30) thu(cid:25)c vào chính sách n(cid:17)m vi(cid:16)n c(cid:26)a t*ng b(cid:16)nh

vi(cid:16)n và n(cid:20)i c(cid:2) trú c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân cách xa b(cid:16)nh vi(cid:16)n nên tâm lý b(cid:16)nh nhân mu(cid:29)n

n(cid:17)m vi(cid:16)n cho (cid:4)(cid:12)n khi ch(cid:7)c ch(cid:7)n m(cid:27)i v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) h(cid:6)u ph(cid:5)u (cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c gi$i quy(cid:12)t. B(cid:16)nh

nhân trong nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi th(cid:2)(cid:21)ng có v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) này. M+c dù v(cid:6)y, m(cid:25)t (cid:2)u

(cid:4)i(cid:19)m không th(cid:19) bàn c$i và (cid:4)(cid:2)(cid:14)c r(cid:23)t nhi(cid:10)u tác gi$ ch"ng minh (cid:4)ó là th(cid:21)i gian n(cid:17)m

105

vi(cid:16)n c(cid:26)a nh/ng b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PTNS ng(cid:7)n h(cid:20)n so v(cid:3)i m(cid:8) m(cid:18) nhi(cid:10)u. Tác gi$ Todd

Demmy, Wang W. và nhi(cid:10)u tác gi$ khác (cid:4)(cid:10)u cho th(cid:23)y th(cid:21)i gian n(cid:17)m vi(cid:16)n c(cid:26)a PTNS

(cid:4)(cid:10)u ng(cid:7)n h(cid:20)n so v(cid:3)i m(cid:8) m(cid:18). (p < 0.001). [44], [151]

PTNS có (cid:2)u (cid:4)i(cid:19)m l(cid:3)n nh(cid:23)t là (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng m(cid:8) nh(cid:13), tính th(cid:5)m m(cid:28) cao và không banh

kéo x(cid:2)(cid:20)ng s(cid:2)(cid:21)n. Vì v(cid:6)y b(cid:16)nh nhân ít (cid:4)au h(cid:20)n, th(cid:21)i gian h(cid:22)i ph(cid:30)c s(cid:3)m h(cid:20)n, n(cid:17)m

vi(cid:16)n ng(cid:7)n h(cid:20)n và c$i thi(cid:16)n ch(cid:23)t l(cid:2)(cid:14)ng cu(cid:25)c s(cid:29)ng b(cid:16)nh nhân ngay sau xu(cid:23)t vi(cid:16)n

(không c(cid:31)n tr(cid:14) giúp c(cid:26)a ng(cid:2)(cid:21)i nhà trong sinh ho(cid:9)t hàng ngày). [44]

4.3.9.(cid:2)(cid:17) chính xác c(cid:31)a (cid:6)(cid:10)nh giai (cid:6)o(cid:19)n ung th(cid:11) ph(cid:12)i tr(cid:11)%c và sau m(cid:12)

#(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n trong ung th(cid:2) ph(cid:8)i tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t ch(cid:26) y(cid:12)u d(cid:15)a vào (cid:4)(cid:25) chính

xác c(cid:26)a CLVT trong (cid:4)ánh giá kich th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u, tính ch(cid:23)t xâm l(cid:23)n c(cid:23)u trúc xung

quanh và m"c (cid:4)(cid:25) di c!n các ch+ng h(cid:9)ch N1, N2.

Tác gi$ #oàn Th(cid:11) Ph(cid:2)(cid:20)ng Lan (2015) nghiên c"u 69 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2) ph(cid:8)i

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t th(cid:23)y s(cid:15) phù h(cid:14)p c(cid:26)a phân (cid:4)(cid:25) T tr(cid:2)(cid:3)c và sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t th(cid:23)p [11].

Nghiên c"u c(cid:26)a Sioris và CS (2003) cho th(cid:23)y phân (cid:4)(cid:25) T trên CLVT có (cid:4)(cid:25) chính xác

71% khi so sánh v(cid:3)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t. [133]

#(cid:25) chính xác c(cid:26)a CLVT trong (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n cho 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:26)a chúng tôi

là 71,6%. Nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi, (cid:4)ánh giá (cid:4)(cid:25) chính xác c(cid:26)a CLVT trong (cid:4)(cid:11)nh

giai (cid:4)o(cid:9)n I, II hay III ch(cid:26) y(cid:12)u d(cid:15)a vào m"c (cid:4)(cid:25) di c!n các ch+ng h(cid:9)ch N1 và N2. Tuy

nhiên, k(cid:12)t qu$ c(cid:26)a chúng tôi có 5 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh là IA trên

CLVT thì sau m(cid:8) là IB và ng(cid:2)(cid:14)c l(cid:9)i có 6 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) là IB nh(cid:2)ng sau m(cid:8)

là IA. #i(cid:10)u này có th(cid:19) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c gi$i thích nh(cid:2) tác gi$ Lampen-Sachar cho r(cid:17)ng có hai

nhóm y(cid:12)u t(cid:29) chính gây ra s(cid:15) chênh l(cid:16)ch nói trên, (cid:4)ó là: s(cid:15) bi(cid:12)n (cid:4)(cid:8)i c(cid:26)a nhu mô ph(cid:8)i

(ph(cid:8)i n(cid:18) khi ch(cid:30)p CLVT, xOp trong m(cid:5)u b(cid:16)nh ph%m sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t) và tình tr(cid:9)ng

phù n(cid:10), viêm ho+c thâm nhiWm quanh t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng (quan sát (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trên CLVT nh(cid:2)ng

m(cid:23)t (cid:4)i trong m(cid:5)u b(cid:16)nh ph%m sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t). [85]

Nghiên c"u c(cid:26)a nhi(cid:10)u tác gi$ khác cho th(cid:23)y 12% -17% (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác nh(cid:6)n di c!n v(cid:10)

m+t mô h(cid:27)c là N2 so v(cid:3)i tr(cid:2)(cid:3)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ch%n (cid:4)oán là N0. [54], [133]

Theo tác gi$ Sioris (2003), (cid:4)(cid:25) nh(cid:9)y c(cid:26)a vi(cid:16)c phát hi(cid:16)n h(cid:9)ch N2 là 67%, và (cid:4)(cid:25)

(cid:4)+c hi(cid:16)u là 81%. Giá tr(cid:11) tiên (cid:4)oán d(cid:2)(cid:20)ng tính (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i h(cid:9)ch N2 là 33%, và giá tr(cid:11) tiên

106

(cid:4)oán âm là 95%. #(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i trên lâm sàng d(cid:15)a vào CLVT ng(cid:15)c

v(cid:3)i (cid:4)(cid:25) chính xác 45%. Tác gi$ cho r(cid:17)ng vai trò CLVT (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n TNM tr(cid:2)(cid:3)c

ph(cid:5)u thu(cid:6)t có (cid:4)(cid:25) chính xác không cao và (cid:4)(cid:25) nh(cid:9)y trong vi(cid:16)c phát hi(cid:16)n di c!n N2

th(cid:23)p. Tuy nhiên, n(cid:12)u d(cid:15)a trên CLVT ng(cid:15)c (cid:4)(cid:19) lo(cid:9)i tr* các h(cid:9)ch N2 di c!n là khá

(cid:4)áng tin c(cid:6)y. [133]

Trong nghiên c"u c(cid:26)a Toloza và cs (2003), tác gi$ c&ng cho th(cid:23)y (cid:4)(cid:25) nh(cid:9)y c(cid:26)a

CLVT ng(cid:15)c ch’ (cid:4)(cid:9)t 57%, (cid:4)(cid:25) (cid:4)+c hi(cid:16)u 82%, giá tr(cid:11) d(cid:15) báo d(cid:2)(cid:20)ng tính 56% và giá tr(cid:11)

d(cid:15) báo âm tính 83% trong (cid:4)ánh giá phân (cid:4)(cid:25) h(cid:9)ch trung th(cid:23)t. [146]

Theo tác gi$ Higuchi (2010), (cid:4)(cid:25) chính xác c(cid:26)a (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i tr(cid:2)(cid:3)c

ph(cid:5)u thu(cid:6)t ch(cid:26) y(cid:12)u d(cid:15)a vào CLVT ng(cid:15)c là 71,9%. S(cid:15) khác bi(cid:16)t gi/a (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n

trên lâm sàng tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) và trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c sau m(cid:8), ch(cid:26) y(cid:12)u liên quan (cid:4)(cid:12)n kích

th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u, tình tr(cid:9)ng di c!n h(cid:9)ch và xâm l(cid:23)n màng ph(cid:8)i. [69]

Qua nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi và các tác gi$ trên, cho th(cid:23)y vi(cid:16)c (cid:4)ánh giá s(cid:15) có

m+t hay di c!n c(cid:26)a h(cid:9)ch r(cid:29)n ph(cid:8)i và trung th(cid:23)t b(cid:17)ng các ph(cid:2)(cid:20)ng ti(cid:16)n ch%n (cid:4)oán hình

$nh th(cid:2)(cid:21)ng cho k(cid:12)t qu$ th(cid:23)p h(cid:20)n khi ph(cid:5)u thu(cid:6)t. Tuy nhiên, nghiên c"u Dusmet M.

và Golstraw P. (2008) v(cid:10) hi(cid:16)n t(cid:2)(cid:14)ng chuy(cid:19)n giai (cid:4)o(cid:9)n h(cid:9)ch tr(cid:2)(cid:3)c và sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t

cho th(cid:23)y (cid:4)i(cid:10)u ng(cid:2)(cid:14)c l(cid:9)i. Tác gi$ (cid:4)ã ch"ng minh t* 264 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (cid:4)(cid:2)(cid:14)c x(cid:12)p giai

(cid:4)o(cid:9)n T1N0 tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) lên t(cid:3)i 349 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (cid:4)(cid:2)(cid:14)c x(cid:12)p h(cid:9)ch N0 sau m(cid:8), v(cid:3)i nhóm

T3N0 t!ng t* 109 lên 147 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p sau m(cid:8). [50]

4.3.10.K(cid:7)t qu(cid:8) chung c(cid:31)a PTNS LN c(cid:18)t thùy ph(cid:12)i và n(cid:19)o h(cid:19)ch

K(cid:12)t qu$ c(cid:26)a chúng tôi cho th(cid:23)y PT NSLN th(cid:15)c hi(cid:16)n thành công ph(cid:5)u thu(cid:6)t v(cid:3)i

k(cid:12)t qu$ t(cid:29)t 100 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (91,7%), 5 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (4,6%) k(cid:12)t qu$ trung bình (4

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p bi(cid:12)n ch"ng sau m(cid:8) và 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p tai bi(cid:12)n trong m(cid:8) nh(cid:2)ng x; lý (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

qua NSLN) và 4 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (3,7%) k(cid:12)t qu$ x(cid:23)u (3 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p không th(cid:19) ti(cid:12)p c(cid:6)n

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9)ch 4L, 7R, 10R (cid:4)òi h(cid:13)i ph$i chuy(cid:19)n NSLN có hZ tr(cid:14) và 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

chuy(cid:19)n m(cid:18) ng(cid:15)c do tai bi(cid:12)n rách t

4R). Không có tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p nào t; vong chu ph(cid:5)u.

Tác gi$ Jesus Loscertales t* n!m 1993 (cid:4)(cid:12)n 2007 th(cid:15)c hi(cid:16)n 260 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:7)t

thùy ph(cid:8)i n(cid:25)i soi trong (cid:4)ó: 76 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p thùy trên ph(cid:8)i ph$i, 49 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p thùy

107

trên ph(cid:8)i trái, 42 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p thùy d(cid:2)(cid:3)i ph(cid:8)i trái, 41 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p thùy d(cid:2)(cid:3)i ph(cid:8)i ph$i,

11 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p thùy gi/a, 8 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:7)t 2 thùy gi/a và d(cid:2)(cid:3)i, 9 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:7)t

thùy gi/a và trên. Chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) 9,2% (24 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p) trong (cid:4)ó 12 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

ch$y máu, 11 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p khó kh!n v(cid:10) m+t k(cid:28) thu(cid:6)t. [92]

Tác gi$ Akinori Iwasaki th(cid:15)c hi(cid:16)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t 100 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i qua

n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c, không bi(cid:12)n ch"ng hay t; vong chu ph(cid:5)u, có 3 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p chuy(cid:19)n

m(cid:8) m(cid:18) trong (cid:4)ó: 1 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ch$y máu không ki(cid:19)m soát (cid:4)(cid:2)(cid:14)c qua n(cid:25)i soi, 2

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p khó kh!n v(cid:10) m+t k(cid:28) thu(cid:6)t [73]. Daniel và c(cid:25)ng s(cid:15) báo cáo 110 tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i n(cid:25)i soi, t{ l(cid:16) chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) là 1,8%; t; vong chu ph(cid:5)u là 3,6%,

không tai bi(cid:12)n trong m(cid:8). [41]

Nhìn chung, t{ l(cid:16) thành công c(cid:26)a PT NSLN trong các báo cáo trên, v(cid:3)i c(cid:18) m(cid:5)u

nghiên c"u c&ng t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) chúng tôi, cho th(cid:23)y k(cid:12)t qu$ t(cid:29)t dao (cid:4)(cid:25)ng 90 – 95% và

bi(cid:12)n ch"ng n+ng nh(cid:2) t; vong chu ph(cid:5)u c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c các tác gi$ ghi nh(cid:6)n. K(cid:12)t qu$

ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:26)a chúng tôi c&ng t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) nh(cid:2) c(cid:26)a các tác gi$ trên v(cid:10) t{ l(cid:16) thành công,

nh(cid:2)ng chúng tôi không có tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p nào t; vong chu ph(cid:5)u. #i(cid:10)u này có th(cid:19) gi$i

thích do chúng tôi ch(cid:27)n l(cid:15)a b(cid:16)nh nhân v(cid:3)i kh(cid:29)i u ph(cid:8)i g(cid:27)n gàng, ch(cid:26) y(cid:12)u n(cid:17)m ngo(cid:9)i

vi và không hình $nh xâm l(cid:23)n m(cid:9)ch máu l(cid:3)n vùng r(cid:29)n ph(cid:8)i; thêm vào (cid:4)ó t{ l(cid:16) b(cid:16)nh

nhân có b(cid:16)nh lý n(cid:25)i khoa kèm theo th(cid:23)p và (cid:4)(cid:25) tu(cid:8)i trung bình c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân không

cao, nên ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c th(cid:15)c hi(cid:16)n d(cid:19) h(cid:20)n, ít bi(cid:12)n ch"ng n+ng h(cid:20)n.

4.4.KH(cid:27) N(cid:136)NG N(cid:29)O H(cid:29)CH C|A PT NSLN VÀ GIÁ TR; C|A CLVT

TRONG TIÊN (cid:2)OÁN KH(cid:27) N(cid:136)NG N(cid:29)O H(cid:29)CH

4.4.1.Kh(cid:8) n’ng ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o vét các v(cid:10) trí h(cid:19)ch

K(cid:12)t qu$ nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi (b$ng 3.31 và 3.32) trong 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p, có

419 v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ti(cid:12)n hành ki(cid:19)m tra và ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o vét.

-Trên CLVT ng(cid:15)c tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) cho th(cid:23)y có h(cid:9)ch t(cid:9)i 225 v(cid:11) trí h(cid:9)ch, ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y

h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) t(cid:9)i 175 v(cid:11) trí (90,3%).

-Trong m(cid:8) h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c tìm th(cid:23)y t(cid:9)i 309 v(cid:11) trí h(cid:9)ch, ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch 279 v(cid:11)

trí (90,3%), không l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch t(cid:9)i 30 v(cid:11) trí (9,7%).

Chúng tôi nh(cid:6)n th(cid:23)y:

108

-Kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch (th(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trên CLVT ng(cid:15)c và trong m(cid:8)) cao

nh(cid:23)t t(cid:9)i h(cid:9)ch v(cid:11) trí 8,9 cho c$ hai bên (100%), k(cid:12) (cid:4)(cid:12)n là h(cid:9)ch v(cid:11) trí 2,4 bên ph$i

(94,9%) và h(cid:9)ch v(cid:11) trí 7 hai bên (91,2% và 92,9%).

-Kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch th(cid:23)p nh(cid:23)t t(cid:9)i v(cid:11) trí 4 bên trái (60%) và h(cid:9)ch v(cid:11)

trí 10 c$ hai bên (84,4% và 88,6%). (P = 0,049).

Các v(cid:11) trí 2R, 4R, 8 và 9 là các v(cid:11) trí dW ti(cid:12)p c(cid:6)n và xung quanh là khí qu$n, th(cid:15)c

qu$n có thành dày, c"ng ch(cid:7)c h(cid:20)n so v(cid:3)i các v(cid:11) trí h(cid:9)ch n(cid:17)m c(cid:9)nh m(cid:9)ch máu nên

kh$ n!ng l(cid:23)y h(cid:12)t (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9)ch cao h(cid:20)n so v(cid:3)i các v(cid:11) trí khác n(cid:17)m sâu h(cid:20)n nh(cid:2) h(cid:9)ch v(cid:11)

trí 7; hay dW t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng m(cid:9)ch máu l(cid:3)n khi bóc tách nh(cid:2) h(cid:9)ch v(cid:11) trí 10; Khó kh!n

nh(cid:23)t là h(cid:9)ch v(cid:11) trí 4 bên trái, (cid:4)(cid:19) ti(cid:12)p c(cid:6)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c v(cid:11) trí h(cid:9)ch này c(cid:31)n ph$i c(cid:7)t dây ch(cid:17)ng

(cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ngay c;a s(cid:8) ph(cid:12) - ch(cid:26), nên kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t h(cid:9)n ch(cid:12) nh(cid:23)t. Tuy

nhiên, theo m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ thì không nh(cid:23)t thi(cid:12)t ph$i ti(cid:12)p c(cid:6)n và n(cid:9)o tri(cid:16)t c!n h(cid:9)ch v(cid:11)

trí này vì ch’ có 2-4% tìm th(cid:23)y h(cid:9)ch di c!n t(cid:9)i v(cid:11) trí này khi kh(cid:29)i u n(cid:17)m thùy trên

ph(cid:8)i trái, t{ l(cid:16) này còn ít h(cid:20)n n/a khi kh(cid:29)i u n(cid:17)m (cid:18) thùy d(cid:2)(cid:3)i. [129], [145], [151]

Theo tác gi$ NguyWn Kh(cid:7)c Ki(cid:19)m (2016), v(cid:3)i 168 b(cid:16)nh nhân có kh(cid:29)i u ph(cid:8)i ph$i,

n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) chi(cid:12)m 91,7%. Có 11 b(cid:16)nh nhân n(cid:9)o h(cid:9)ch không tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) (6,5%) và

3 b(cid:16)nh nhân không n(cid:9)o vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (1,8%). T{ l(cid:16) n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) cao nh(cid:23)t (cid:18) v(cid:11) trí

h(cid:9)ch 8-9 (cid:4)(cid:9)t 100%, th(cid:23)p nh(cid:23)t (cid:18) v(cid:11) trí 10 và v(cid:11) trí 7 là 90,8% - 92,7% do hai v(cid:11) trí

này n(cid:17)m sâu trong trung th(cid:23)t k(cid:28) thu(cid:6)t n(cid:9)o vét khó kh!n h(cid:20)n.

#(cid:29)i v(cid:3)i kh(cid:29)i u ph(cid:8)i trái g(cid:22)m 114 b(cid:16)nh nhân th(cid:23)y t{ l(cid:16) n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) chi(cid:12)m

91,2%. V(cid:11) trí 4L có t{ l(cid:16) tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) th(cid:23)p là 66,7% - 75% c&ng b(cid:18)i lý do v(cid:11) trí gi$i ph(cid:5)u

do s(cid:15) che l(cid:23)p c(cid:26)a quai (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ch(cid:26) và (cid:4)(cid:25)ng m(cid:9)ch ph(cid:8)i, v(cid:11) trí 8-9 luôn thu(cid:6)n l(cid:14)i

(cid:4)(cid:9)t tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) cao 100%. Có 8 b(cid:16)nh nhân n(cid:9)o vét không tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) (7,0%) và 2 b(cid:16)nh nhân

không n(cid:9)o vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (1,8%) (cid:18) các v(cid:11) trí h(cid:9)ch 5-6, v(cid:11) trí 7, v(cid:11) trí 10. [10]

Nghiên c"u c(cid:26)a Manser R và CS (2005) v(cid:3)i 1910 BN UTP, cho th(cid:23)y kh$ n!ng

n(cid:9)o vét h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) là 97% c(cid:26)a ph(cid:8)i ph$i và 95% c(cid:26)a ph(cid:8)i trái. [94]

Nghiên c"u c(cid:26)a Turna A. và cs (2007) cho bi(cid:12)t: ph(cid:8)i ph$i, khi có u thùy trên, t{

l(cid:16) vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9)ch v(cid:11) trí s(cid:29) 2 và 4 lên t(cid:3)i 96,5%; khi u (cid:18) thùy d(cid:2)(cid:3)i, t{ l(cid:16) vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

109

h(cid:9)ch s(cid:29) 7 là 88,1%. Bên ph(cid:8)i trái, khi kh(cid:29)i u (cid:18) thùy trên, t{ l(cid:16) vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9)ch s(cid:29) 5 và

6 là 92,5%; khi u thùy d(cid:2)(cid:3)i, t{ l(cid:16) vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9)ch là 96,0%. [147]

Ngoài t{ l(cid:16) ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o vét tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) thành công cho t*ng v(cid:11) trí h(cid:9)ch, m(cid:25)t s(cid:29)

tác gi$ còn báo cáo v(cid:10) s(cid:29) v(cid:11) trí h(cid:9)ch n(cid:9)o vét tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trong m(cid:8) nh(cid:2):

Theo Scott W. J. và cs (2010), t(cid:8)ng s(cid:29) v(cid:11) trí h(cid:9)ch vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c trong m(cid:8) là 4,3 [123].

Tác gi$ Marty - Ane Ch. H. và cs (2013) cho bi(cid:12)t s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng h(cid:9)ch N2 vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c là 14,6

(t* 5 (cid:4)(cid:12)n 44 h(cid:9)ch). [95]

Tác gi$ Lee P. C. và cs (2013) báo cáo k(cid:12)t qu$ ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o tri(cid:16)t c!n các v(cid:11) trí

h(cid:9)ch cho b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13), v(cid:3)i giai (cid:4)o(cid:9)n tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) t* I (cid:4)(cid:12)n

III, cho th(cid:23)y, s(cid:29) v(cid:11) trí vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9)ch N1 là 1,4 ± 0,5, h(cid:9)ch N2 là 1,9 ± 0,7. [87]

4.4.2.Kh(cid:8) n’ng ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o vét các v(cid:10) trí h(cid:19)ch theo kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch

K(cid:12)t qu$ b$ng 3.34 cho th(cid:23)y, trong 109 b(cid:16)nh nhân, có 225 v(cid:11) trí h(cid:9)ch th(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

trên CLVT, 187 v(cid:11) trí có h(cid:9)ch \ 1cm, ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t (cid:4)(cid:9)t 92%, và 38 v(cid:11) trí có

h(cid:9)ch (cid:139) 1cm, kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t ch’ 60,5%.

So v(cid:3)i h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c tìm th(cid:23)y trong m(cid:8) (b$ng 3.33), có 309 v(cid:11) trí có h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o vét, 244 v(cid:11) trí có h(cid:9)ch \ 1cm, t{ l(cid:16) ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t 96,7%, và 65

v(cid:11) trí có h(cid:9)ch (cid:139) 1cm, t{ l(cid:16) l(cid:23)y h(cid:12)t ch’ 66,2%.

Qua (cid:4)ó, chúng tôi nh(cid:6)n th(cid:23)y kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch trên CLVT hay trong m(cid:8) càng l(cid:3)n

thì kh$ ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch càng th(cid:23)p (p = 0,001). #i(cid:10)u này c&ng t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15)

nh(cid:2) ghi nh(cid:6)n c(cid:26)a tác gi$ NguyWn Kh(cid:7)c Ki(cid:19)m (2016) v(cid:3)i 282 BN, n(cid:9)o vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c t(cid:8)ng

s(cid:29) 3492 h(cid:9)ch, kh$ n!ng n(cid:9)o vét h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) gi$m d(cid:31)n theo kích th(cid:2)(cid:3)c, kích th(cid:2)(cid:3)c

h(cid:9)ch càng l(cid:3)n kh$ n!ng xâm l(cid:23)n nhi(cid:10)u nên n(cid:9)o vét tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) càng khó, (cid:4)+c bi(cid:16)t nh/ng

h(cid:9)ch xâm l(cid:23)n m(cid:9)ch máu. Kh$ n!ng n(cid:9)o vét tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) cao (cid:4)(cid:9)t 97,9% (cid:18) v(cid:11) trí h(cid:9)ch có

kích th(cid:2)(cid:3)c \ 10 mm; h(cid:9)ch >10 -20 mm t{ l(cid:16) này gi$m còn 91,4% và khi h(cid:9)ch l(cid:3)n >

20 mm thì ch’ còn 80,0% (cid:4)(cid:2)(cid:14)c n(cid:9)o vét tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) (p = 0,001). [10]

Hi(cid:16)n t(cid:9)i, chúng tôi không tìm th(cid:23)y nhi(cid:10)u thông tin v(cid:10) v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) này (cid:4)(cid:2)(cid:14)c các tác

gi$ n(cid:2)(cid:3)c ngoài báo cáo, (cid:4)a s(cid:29) các tác gi$ xoay quanh v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) có nên ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o

h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) theo b$n (cid:4)(cid:22) h(cid:9)ch (n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng) hay ch’ c(cid:31)n l(cid:23)y nh/ng h(cid:9)ch nghi

ng(cid:21) di c!n nh(cid:17)m gi$m thi(cid:19)u tai bi(cid:12)n trong quá trình n(cid:9)o h(cid:9)ch; Và d(cid:15)a vào t{ l(cid:16) hay

110

th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm làm th(cid:2)(cid:3)c (cid:4)o cho hi(cid:16)u qu$ c(cid:26)a hai ph(cid:2)(cid:20)ng án trên, mà không

th(cid:23)y (cid:4)(cid:10) c(cid:6)p (cid:4)(cid:12)n kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t và không h(cid:12)t h(cid:9)ch có liên quan

(cid:4)(cid:12)n các tính ch(cid:23)t c(cid:26)a h(cid:9)ch hay không.

Theo tác gi$ Zongren G (2009), v(cid:3)i 403 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p, ghi nh(cid:6)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o vét

h(cid:9)ch (cid:4)(cid:9)t tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) 93,1%; không tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) là 6,9%; t{ l(cid:16) tai bi(cid:12)n (cid:18) m"c ch(cid:23)p nh(cid:6)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

5% và kh$ n!ng n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) ph(cid:30) thu(cid:25)c vào t*ng v(cid:11) trí c(cid:26)a h(cid:9)ch. [162]

Tác gi$ Zhi X.Y (2010) trong m(cid:25)t báo cáo ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i kèm n(cid:9)o

h(cid:9)ch m(cid:25)t cách h(cid:16) th(cid:29)ng t(cid:9)i các v(cid:11) tr(cid:11) h(cid:9)ch cho th(cid:23)y t{ l(cid:16) tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) cao 95,7%; không

tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) 4,3%. [160]

Trong các nghiên c"u (cid:18) Vi(cid:16)t Nam và trên th(cid:12) gi(cid:3)i (cid:4)(cid:10)u ghi nh(cid:6)n kích th(cid:2)(cid:3)c c(cid:26)a

các h(cid:9)ch t{ l(cid:16) thu(cid:6)n v(cid:3)i kh$ n!ng di c!n:

Tác gi$ Lê S(cid:28) Sâm (2007) v(cid:3)i nhóm 35 BN (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t th(cid:23)y h(cid:9)ch r(cid:29)n ph(cid:8)i

N1 (cid:4)k \ 10 mm t{ l(cid:16) di c!n 21,1%; h(cid:9)ch 11 - 20 mm là 42,1%. V(cid:3)i h(cid:9)ch trung th(cid:23)t

N2 \ 10 mm di c!n 15,8%; h(cid:9)ch 11 - 20 mm là 47,4%. [18]

Tác gi$ Nguy(cid:19)n Kh(cid:7)c Ki(cid:19)m: cho th(cid:23)y các h(cid:9)ch có kích th(cid:2)(cid:3)c \ 10 mm t{ l(cid:16) di

c!n r(cid:23)t th(cid:23)p 23,7%; các h(cid:9)ch có kích th(cid:2)(cid:3)c >10 - 15 mm và >15 - 20 mm t{ l(cid:16) di

c!n t(cid:2)(cid:20)ng "ng là 41,4% và 72,4%; (cid:4)+c bi(cid:16)t h(cid:9)ch có (cid:4)k > 20 mm t{ l(cid:16) di c!n cao

100% (p = 0,001). [10]

Tác gi$ Silvestri và Walker cho r(cid:17)ng h(cid:9)ch trung th(cid:23)t bình th(cid:2)(cid:21)ng có th(cid:19) có

(cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính t* 13 (cid:4)(cid:12)n 15 mm và h(cid:31)u h(cid:12)t h(cid:9)ch trung th(cid:23)t bình th(cid:2)(cid:21)ng có kích th(cid:2)(cid:3)c

tr(cid:30)c ng(cid:7)n (cid:4)o (cid:4)(cid:2)(cid:14)c d(cid:2)(cid:3)i CLVT (cid:4)(cid:10)u d(cid:2)(cid:3)i 10 mm [132], [149]. Trên b(cid:16)nh nhân v(cid:3)i

kh(cid:29)i u ph(cid:8)i và h(cid:9)ch l(cid:3)n h(cid:20)n 10mm có nhi(cid:10)u kh$ n!ng là h(cid:9)ch di c!n. H(cid:9)ch có tr(cid:30)c

ng(cid:7)n d(cid:2)(cid:3)i 10 mm kh$ n!ng di c!n d(cid:2)(cid:3)i 13%. H(cid:9)ch v(cid:3)i tr(cid:30)c ng(cid:7)n t* 10 – 15mm có

xác su(cid:23)t 50% di c!n và các h(cid:9)ch trên 15 mm có xác su(cid:23)t di c!n h(cid:20)n 67%. [132]

Vì v(cid:6)y, có m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ cho r(cid:17)ng ch’ c(cid:31)n l(cid:23)y b(cid:13) nh/ng h(cid:9)ch có kích th(cid:2)(cid:3)c l(cid:3)n

(+), còn nh/ng h(cid:9)ch nh(cid:13) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c coi là ((cid:147)) thì không c(cid:31)n ph$i n(cid:9)o vét (cid:4)(cid:19) tránh nguy

c(cid:20) tai bi(cid:12)n. Tuy nhiên, các tác gi$ Nh(cid:6)t B$n v(cid:3)i quan (cid:4)i(cid:19)m tích c(cid:15)c, ch(cid:26) (cid:4)(cid:25)ng n(cid:9)o

h(cid:9)ch d(cid:15) phòng m(cid:25)t cách h(cid:16) th(cid:29)ng t(cid:9)i t(cid:23)t c$ các v(cid:11) trí h(cid:9)ch theo b$n (cid:4)(cid:22), (cid:4)ã ch"ng

111

minh trên th(cid:15)c t(cid:12) nh/ng h(cid:9)ch có kích th(cid:2)(cid:3)c 5 - 10mm (cid:4)(cid:2)(cid:14)c cho là ((cid:147)) sau khi (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

ph(cid:5)u thu(cid:6)t v(cid:5)n th(cid:23)y 12 - 20% là nh/ng h(cid:9)ch (+). [83]

4.4.3.Kh(cid:8) n’ng ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o vét các v(cid:10) trí h(cid:19)ch di c’n trên mô b(nh h\c và

nghi ng& di c’n trên CLVT

Theo nhi(cid:10)u tác gi$, ch(cid:26) y(cid:12)u d(cid:15)a vào kích th(cid:2)(cid:3)c (cid:4)(cid:19) cho r(cid:17)ng h(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di

c!n trên CLVT:

Tác gi$ Fei Zhao và cs (2017) cho r(cid:17)ng v(cid:3)i tiêu chí h(cid:9)ch có (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính tr(cid:30)c

ng(cid:7)n > 1 cm nhìn th(cid:23)y trên CLVT (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem là di c!n thì (cid:4)(cid:25) chính xác c(cid:26)a CLVT

trong xác (cid:4)(cid:11)nh di c!n h(cid:9)ch t* 45% -79%. [54]

Tác gi$ Georgios K. và cs (2013) cho r(cid:17)ng trên CLVT, v(cid:3)i (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính tr(cid:30)c ng(cid:7)n

l(cid:3)n h(cid:20)n 1cm th(cid:2)(cid:21)ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c coi là tiêu chu%n tiêu chu%n (cid:4)(cid:19) nghi ng(cid:21) di c!n, m(cid:25)t s(cid:29)

nghiên c"u cho th(cid:23)y (cid:4)(cid:25) nh(cid:9)y và (cid:4)(cid:25) (cid:4)+c hi(cid:16)u c(cid:26)a CLVT trong (cid:4)ánh giá di c!n h(cid:9)ch

trung th(cid:23)t 65% và 85%. [59]

Theo tác gi$ Pirronti T., tiêu chí quan tr(cid:27)ng quy(cid:12)t (cid:4)(cid:11)nh h(cid:9)ch di c!n ngoài kích

th(cid:2)(cid:3)c còn c(cid:31)n xét (cid:4)(cid:12)n các (cid:4)+c (cid:4)i(cid:19)m khác c(cid:26)a h(cid:9)ch nh(cid:2): h(cid:9)ch d(cid:9)ng múi, m(cid:23)t ranh

gi(cid:3)i gi/a h(cid:9)ch và t(cid:8) ch"c xung quanh (hình $nh thâm nhiWm m> quanh h(cid:9)ch), ho(cid:9)i

t/ trung tâm h(cid:9)ch. Khi (cid:4)ánh giá h(cid:9)ch toàn di(cid:16)n nh(cid:2) v(cid:6)y trên phim ch(cid:30)p CLVT ng(cid:15)c

sQ cho ch%n (cid:4)oán (cid:4)(cid:25) nh(cid:9)y, (cid:4)(cid:25) (cid:4)+c hi(cid:16)u, (cid:4)(cid:25) chính xác t(cid:2)(cid:20)ng "ng là 97%, 100% và

97%, so v(cid:3)i 52%, 93% và 77% n(cid:12)u ch’ d(cid:15)a vào kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch. [113]

Vì v(cid:6)y, trong nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi, (cid:4)(cid:19) cho r(cid:17)ng h(cid:9)ch nghi ng(cid:21) trên CLVT

ph$i có (cid:4)(cid:31)y (cid:4)(cid:26) (cid:4)+c (cid:4)i(cid:19)m:

-Kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch có (cid:4)(cid:2)(cid:21)ng kính tr(cid:30)c ng(cid:7)n > 1 cm.

-H(cid:9)ch d(cid:9)ng múi, m(cid:23)t ranh gi(cid:3)i gi/a h(cid:9)ch và t(cid:8) ch"c xung quanh.

-Ho(cid:9)i t/ trung tâm h(cid:9)ch.

K(cid:12)t qu$ nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi (b$ng 3.37) cho th(cid:23)y có 55 v(cid:11) trí h(cid:9)ch nghi

ng(cid:21) di c!n trên CLVT thì ch’ có 61,8% ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch, trong khi (cid:4)ó

170 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p không nghi ng(cid:21) thì 94,7% ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch (p = 0,001).

V(cid:3)i k(cid:12)t qu$ trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c (b$ng 3.35) thì c&ng cho th(cid:23)y t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15), có 87 v(cid:11)

trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác nh(cid:6)n có di c!n thì ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch ch’ 71,3%, so v(cid:3)i 222

112

v(cid:11) trí h(cid:9)ch không có di c!n trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c thì 97,8% ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t

h(cid:9)ch. (p = 0,001).

Hi(cid:16)n t(cid:9)i, chúng tôi không tìm (cid:4)(cid:2)(cid:14)c báo cáo trong và ngoài n(cid:2)(cid:3)c (cid:4)(cid:10) c(cid:6)p (cid:4)(cid:12)n v(cid:23)n

(cid:4)(cid:10) này. K(cid:12)t qu$ c(cid:26)a chúng tôi cho th(cid:23)y, h(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT hay h(cid:9)ch

(cid:4)ã (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác nh(cid:6)n di c!n trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c thì kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19)

không cao khi so v(cid:3)i h(cid:9)ch không di c!n. #i(cid:10)u này có vQ (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xem là hi(cid:19)n nhiên khi

cho r(cid:17)ng h(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT hay th(cid:15)c s(cid:15) di c!n trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c sQ

có kích th(cid:2)(cid:3)c l(cid:3)n h(cid:20)n, th(cid:2)(cid:21)ng xâm l(cid:23)n hay dính ch+t c(cid:23)u trúc xung quanh. Tuy

nhiên, tùy vào v(cid:11) trí gi$i ph(cid:5)u c(cid:26)a h(cid:9)ch có khó kh!n v(cid:10) m+t ti(cid:12)p c(cid:6)n khi ph(cid:5)u thu(cid:6)t

hay tùy vào c(cid:23)u trúc xung quanh có dW t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng nh(cid:2) m(cid:9)ch máu l(cid:3)n, ph(cid:31)n màng

khí ph(cid:12) qu$n,... hay không, mà chúng ta có th(cid:19) c(cid:29) g(cid:7)ng (cid:4)(cid:19) l(cid:23)y tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) nh(cid:2) h(cid:9)ch v(cid:11)

trí 2R,4R n(cid:17)m trên ph(cid:31)n s(cid:30)n c(cid:26)a khí qu$n nên trong m(cid:25)t s(cid:29) tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p có th(cid:19) l(cid:23)y

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19)… Trên c(cid:20) s(cid:18) này, chúng tôi phân tích sâu h(cid:20)n cho t*ng v(cid:11) trí h(cid:9)ch,

nh(cid:2)ng v(cid:3)i k(cid:12)t qu$ b$ng 3.36 cho th(cid:23)y h(cid:31)u nh(cid:2) t(cid:9)i t(cid:23)t c$ các v(cid:11) trí (cid:4)(cid:10)u có s(cid:15) khác

bi(cid:16)t có ý ngh

h(cid:27)c v(cid:10) kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch. Ch’ duy nh(cid:23)t h(cid:9)ch v(cid:11) trí 4L cho th(cid:23)y

không có s(cid:15) liên quan, vì h(cid:9)ch t(cid:9)i v(cid:11) trí này khó ti(cid:12)p c(cid:6)n nên h(cid:31)u nh(cid:2) không l(cid:23)y

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch cho dù có di c!n hay không.

M+c dù v(cid:6)y, m(cid:25)t v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) mà các ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên v(cid:10) ph(cid:8)i quan tâm (cid:4)ó là kh$

n!ng tiên (cid:4)oán có th(cid:19) ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch hay không, cho các v(cid:11) trí h(cid:9)ch

tìm th(cid:23)y trên CLVT tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) nh(cid:17)m (cid:4)(cid:2)a ra chi(cid:12)n l(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t ph(cid:26) h(cid:14)p. Do (cid:4)ó,

chúng tôi phân tích t*ng v(cid:11) tr(cid:11) h(cid:9)ch nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT và kh$ n!ng l(cid:23)y

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:9)ch trong m(cid:8), giúp cho vi(cid:16)c tiên (cid:4)oán và l(cid:15)a ch(cid:27)n b(cid:16)nh nhân cho ph(cid:5)u thu(cid:6)t

n(cid:25)i soi. K(cid:12)t qu$ b$ng 3.38 cho th(cid:23)y h(cid:31)u h(cid:12)t các v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:10)u khó ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y

h(cid:12)t khi nghi ng(cid:21) di c!n trên CLVT. Ch’ có h(cid:9)ch v(cid:11) trí 8,9 hai bên cho th(cid:23)y h(cid:31)u nh(cid:2)

l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) 100%, cho dù có hay không nghi ng(cid:21) di c!n, (cid:4)i(cid:10)u này c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ (cid:26)ng h(cid:25) cho r(cid:17)ng h(cid:9)ch v(cid:11) trí 8,9 r(cid:23)t dW ti(cid:12)p c(cid:6)n và ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o vét

[66], [68]. T(cid:9)i v(cid:11) trí h(cid:9)ch 2R và 4R, k(cid:12)t qu$ chúng tôi cho th(cid:23)y không có s(cid:15) khác

bi(cid:16)t gi/a 2 nhóm nghi ng(cid:21) di c!n hay không nghi ng(cid:21) trên CLVT, kh$ n!ng ph(cid:5)u

113

thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch t(cid:9)i v(cid:11) trí này cao 28/30 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p. #i(cid:10)u này có th(cid:19) gi$i thích do

v(cid:11) trí dW ti(cid:12)p c(cid:6)n và h(cid:9)ch n(cid:17)m trên ph(cid:31)n s(cid:30)n c"ng ch(cid:7)c c(cid:26)a khí ph(cid:12) qu$n, nên có th(cid:19)

c(cid:29) g(cid:7)ng bóc tách t(cid:29)i (cid:4)a nh(cid:17)m l(cid:23)y tr(cid:27)n h(cid:9)ch mà không quá lo l(cid:7)ng kh$ n!ng làm t(cid:8)n

th(cid:2)(cid:20)ng khí – ph(cid:12) qu$n nh(cid:2) m(cid:25)t s(cid:29) v(cid:11) trí h(cid:9)ch khác: h(cid:9)ch 7 n(cid:17)m g(cid:31)n ph(cid:31)n màng c(cid:26)a

ph(cid:12) qu$n 2 bên, h(cid:9)ch 10 thì k(cid:12) c(cid:6)n là m(cid:9)ch máu ph(cid:8)i v(cid:29)n có thành r(cid:23)t mõng manh

dW t(cid:8)n th(cid:2)(cid:20)ng và (cid:4)(cid:2)a (cid:4)(cid:12)n tai bi(cid:12)n ch$y máu n+ng.

4.4.4.Tiêu chu^n c(cid:31)a ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o vét h(cid:19)ch trong UTP không t(cid:7) bào nh(cid:13)

Hi(cid:16)n nay, tiêu chu%n c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch theo NCCN v(cid:5)n là n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16)

th(cid:29)ng. Ngoài ra có m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ (cid:4)(cid:10) xu(cid:23)t n(cid:9)o h(cid:9)ch ch(cid:27)n l(cid:27)c hay n(cid:9)o h(cid:9)ch gi(cid:3)i h(cid:9)n

hay ch’ l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch t(cid:9)i các v(cid:11) trí h(cid:9)ch theo t*ng thùy ph(cid:8)i riêng bi(cid:16)t [103].

Tác gi$ Cheng X. (2018) (cid:4)(cid:2)a ra khái ni(cid:16)m n(cid:9)o h(cid:9)ch gi(cid:3)i h(cid:9)n cho nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p UTP không TBN v(cid:3)i kh(cid:29)i u v(cid:3)i kích th(cid:2)(cid:3)c < 2cm, không có h(cid:9)ch ch+ng N1

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh b(cid:17)ng ph(cid:2)(cid:20)ng ti(cid:16)n hình $nh tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8), mô b(cid:16)nh h(cid:27)c qua sinh thi(cid:12)t t"c

thì cho th(cid:23)y không xâm l(cid:23)n m(cid:9)ch máu và b(cid:9)ch huy(cid:12)t trên vi th(cid:19), ung th(cid:2) lo(cid:9)i

carcinoma giàu (cid:29)ng tuy(cid:12)n, hay còn (cid:4)(cid:2)(cid:14)c g(cid:27)i là nhóm UTP không TBN nguy c(cid:20)

th(cid:23)p. Theo nghiên c"u t(cid:8)ng k(cid:12)t c(cid:26)a tác gi$ trên 1430 b(cid:16)nh nhân v(cid:3)i nh/ng (cid:4)+c tính

nh(cid:2) trên cho th(cid:23)y h(cid:31)u nh(cid:2) không có di c!n h(cid:9)ch và th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn không khác

nhau gi/a nhóm n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng và nhóm n(cid:9)o h(cid:9)ch gi(cid:3)i h(cid:9)n [38].

M(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ cho r(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch ch(cid:27)n l(cid:27)c d(cid:15)a trên tính ch(cid:23)t d(cid:5)n l(cid:2)u

h(cid:16) b(cid:9)ch huy(cid:12)t chuyên bi(cid:16)t cho t*ng thùy ph(cid:8)i là m(cid:25)t thay th(cid:12) cho ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o

h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i b(cid:16)nh nhân giai (cid:4)o(cid:9)n lâm sàng I-II có kh$ n!ng tr(cid:18) thành m(cid:25)t

k(cid:28) thu(cid:6)t chu%n trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ph(cid:5)u thu(cid:6)t cho UTP không t(cid:12) bào nh(cid:13) [26], [65], [70].

Tuy nhiên, c&ng có tác gi$ cho r(cid:17)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch ch(cid:27)n l(cid:27)c làm t!ng kh$

n!ng tái phát [93].

Bên c(cid:9)nh (cid:4)ó, m(cid:25)t s(cid:29) ph(cid:5)u thu(cid:6)t viên ng(cid:9)i n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng vì s(cid:14) các bi(cid:12)n

ch"ng có th(cid:19) x$y ra và th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn gi/a nhóm n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng và ch’ l(cid:23)y

m(cid:5)u h(cid:9)ch không có s(cid:15) khác bi(cid:16)t có ý ngh

ch’ c(cid:31)n l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch t(cid:9)i t(cid:23)t c$ các v(cid:11) trí nh(cid:17)m (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n sau m(cid:8) là (cid:4)(cid:26) [42].

114

Trong nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi, ch’ th(cid:15)c hi(cid:16)n PT n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng cho t(cid:23)t c$

các tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p theo h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n c(cid:26)a NCCN v(cid:10) các v(cid:11) trí h(cid:9)ch c(cid:31)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t

n(cid:9)o vét theo h(cid:16) th(cid:29)ng cho t*ng thùy ph(cid:8)i (b$ng 3.12), nên không so sánh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PT

n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng và các ph(cid:2)(cid:20)ng pháp n(cid:9)o h(cid:9)ch khác nh(cid:2) các tác gi$ trên (cid:4)(cid:10) c(cid:6)p.

Tuy nhiên, d(cid:15)a vào các k(cid:12)t qu$ s(cid:3)m nh(cid:2) ít tai bi(cid:12)n, bi(cid:12)n ch"ng, l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t

không (cid:4)áng k(cid:19) và th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch không quá dài (b$ng 3.14 và 3.16),

nên chúng tôi ch(cid:26) tr(cid:2)(cid:20)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng nh(cid:2) là h(cid:2)(cid:3)ng d(cid:5)n cho

nguyên t(cid:7)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13).

4.5. KZT QU(cid:27) DÀI H(cid:29)N C|A PT NSLN C(cid:24)T THÙY PH(cid:22)I VÀ N(cid:29)O H(cid:29)CH

4.5.1.Th&i gian s"ng thêm toàn b(cid:17)

Hi(cid:16)n nay, v(cid:3)i chi(cid:12)n l(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) (cid:4)a mô th"c, ph(cid:5)u thu(cid:6)t k(cid:12)t h(cid:14)p hóa-x(cid:9) tr(cid:11) h(cid:8)

tr(cid:14) và nhi(cid:10)u ti(cid:12)n b(cid:25) trong hóa tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13) cho th(cid:23)y k(cid:12)t qu$

t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:29)i kh$ quan. #i(cid:10)u này (cid:4)(cid:2)(cid:14)c kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh qua th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) sau

ph(cid:5)u thu(cid:6)t trong các nghiên c"u trong và ngoài n(cid:2)(cid:3)c, c&ng nh(cid:2) k(cid:12)t qu$ trong

nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi:

Trong 105 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c(cid:26)a chúng tôi, th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) trung bình

47,76 ± 1,96 tháng (13 – 60 tháng); t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) 100% trong 1 n!m (cid:4)(cid:31)u;

sau 2 n!m 88,6%, sau 3 n!m 66,8% và s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) 5 n!m 56,8%.

Các báo cáo v(cid:10) k(cid:12)t qu$ ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13) trong

n(cid:2)(cid:3)c ch(cid:26) y(cid:12)u là PT m(cid:18) cho th(cid:23)y:

NguyWn Th(cid:11) Minh H(cid:2)(cid:20)ng (2005) v(cid:3)i 82 BN UTP giai (cid:4)o(cid:9)n II, IIIA (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u

thu(cid:6)t m(cid:18) ng(cid:15)c k(cid:12)t h(cid:14)p x(cid:9) tr(cid:11) th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) 3 n!m là 22,8%, s(cid:29)ng

trung bình 24,9 tháng, s(cid:29)ng 5 n!m toàn b(cid:25) là 16,8%. [8]

Lê S(cid:28) Sâm và CS (2007) h(cid:22)i c"u 93 BN UTP (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) ng(cid:15)c c(cid:7)t thùy

ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng toàn b(cid:25) 1 n!m là 77,4%; s(cid:29)ng 2 n!m là 60,8%;

s(cid:29)ng 3 n!m là 44,2%. [18]

Báo cáo g(cid:31)n (cid:4)ây c(cid:26)a NguyWn Kh(cid:7)c Ki(cid:19)m (2016), (cid:4)ánh giá k(cid:12)t qu$ c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i

và n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng theo b$n (cid:4)(cid:22) (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) UTP không TBN b(cid:17)ng PT m(cid:18) ng(cid:15)c, k(cid:12)t

qu$ s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) 1, 2 và 3 n!m l(cid:31)n l(cid:2)(cid:14)t là 89,0%, 73,0% và 67,0%. [10]

115

NguyWn Hoàng Bình (2015), th(cid:15)c hi(cid:16)n PTNS (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11), t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) là

74,5% (v(cid:3)i th(cid:21)i gian theo dõi t* 3 (cid:4)(cid:12)n 31 tháng sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t). [1]

Tác gi$ V& Anh H$i (2016), th(cid:15)c hi(cid:16)n PTNS 94 b(cid:16)nh nhân, t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn

b(cid:25) 1 và 2 n!m sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t có t{ l(cid:16) là 95,9% và 88,0%. [6]

Hi(cid:16)n t(cid:9)i ch(cid:2)a có nhi(cid:10)u báo cáo trong n(cid:2)(cid:3)c v(cid:10) k(cid:12)t qu$ dài h(cid:9)n c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i

soi c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch ngoài 2 báo cáo trên ch’ (cid:4)ánh giá k(cid:12)t qu$ trung h(cid:9)n.

So v(cid:3)i nghiên c"u c(cid:26)a tác gi$ n(cid:2)(cid:3)c ngoài:

Tác gi$ Fukino S. và CS (2011), 166 BN (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PT m(cid:18) c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o vét

h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng, có t{ l(cid:16) s(cid:29)ng toàn b(cid:25) 5 n!m là 55,6%. [57]

Các nghiên c"u v(cid:10) k(cid:12)t qu$ PTNS (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) cho th(cid:23)y th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25):

Tác gi$ Amer K. và cs (2011), s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) sau 1, 2 và 3 n!m là 85 ± 3.8%,

82.2 ± 4.2% và 73.5 ± 7.0% [27]. Tác gi$ Wenlong Shao (2014), th(cid:15)c hi(cid:16)n ph(cid:5)u

thu(cid:6)t n(cid:25)i soi c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch cho 51 b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i, cho th(cid:23)y

th(cid:21)i gian s(cid:29)ng trung bình là 44,0 ± 2,6 tháng và t{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn 5 n!m là 51,1%

[153]. Báo cáo c(cid:26)a Taioli E. và cs (2013), t(cid:8)ng k(cid:12)t các báo cáo (cid:4)(cid:2)(cid:14)c công b(cid:29) giai

(cid:4)o(cid:9)n t* 1990 - 2011, t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi sau 5 n!m dao

(cid:4)(cid:25)ng t* 62% - 97% tùy thu(cid:25)c vào giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i. [143]

Qua phân tích trên, k(cid:12)t qu$ c(cid:26)a chúng tôi c&ng nh(cid:2) các tác gi$ khác (cid:4)(cid:10)u cho

th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) cao trong 1 và 2 n!m (cid:4)(cid:31)u, b(cid:7)t (cid:4)(cid:31)u gi$m sau 3 n!m và

gi$m rõ r(cid:16)t sau 5 n!m. #i(cid:10)u này có th(cid:19) lý gi$i do nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p t(cid:12) bào ung th(cid:2)

còn sót l(cid:9)i sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t nh(cid:21) hóa – x(cid:9) tr(cid:11) hZ tr(cid:14) kìm hãm và c&ng c(cid:31)n th(cid:21)i gian

nh(cid:23)t (cid:4)(cid:11)nh (cid:4)(cid:19) nhân (cid:4)ôi và phát tri(cid:19)n tr(cid:18) l(cid:9)i, tái phát t(cid:9)i ch(cid:8) hay di c!n xa.

4.5.2.Các y(cid:7)u t" (cid:8)nh h(cid:11)5ng th&i gian s"ng thêm

Giai (cid:6)o(cid:19)n ung th(cid:11) ph(cid:12)i sau ph(cid:15)u thu(cid:16)t

Nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi (b$ng 3.41) c&ng cho th(cid:23)y giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i sau

ph(cid:5)u thu(cid:6)t là y(cid:12)u t(cid:29) $nh h(cid:2)(cid:18)ng r(cid:23)t l(cid:3)n (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm (P=0,001): th(cid:21)i gian

s(cid:29)ng thêm 100% trong 1 n!m cho t(cid:23)t c$ các giai (cid:4)o(cid:9)n; th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm 3 n!m

c(cid:26)a giai (cid:4)o(cid:9)n IA, IB, IIA và IIIA t(cid:2)(cid:20)ng "ng là 94,1%, 89,8%, 51,1% và 30,9%; th(cid:21)i

116

gian s(cid:29)ng thêm 5 n!m giai (cid:4)o(cid:9)n IA, IB, IIA và IIIA t(cid:2)(cid:20)ng "ng là 85,6%, 89,8%,

34% và 20,6%.

Bùi Chí Vi(cid:12)t (2011) v(cid:3)i 104 BN ghi nh(cid:6)n th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) 3 n!m (cid:18)

giai (cid:4)o(cid:9)n s(cid:3)m là 76% và cho bi(cid:12)t (cid:18) các giai (cid:4)o(cid:9)n I, II có t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) 3

n!m l(cid:31)n l(cid:2)(cid:14)t là 96,3% - 24,5% sang giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA không có BN nào s(cid:29)ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c 3

n!m (p = 0,022). [23]

Tác gi$ NguyWn Kh(cid:7)c Ki(cid:19)m (2016), giai (cid:4)o(cid:9)n là m(cid:25)t trong nh/ng y(cid:12)u t(cid:29) $nh

h(cid:2)(cid:18)ng t(cid:3)i s(cid:29)ng thêm, t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) 1 n!m (cid:18) các giai (cid:4)o(cid:9)n I, II, IIIA l(cid:31)n

l(cid:2)(cid:14)t là 95 - 91- 80%; 2 n!m là 92 - 75 - 54% và s(cid:29)ng 3 n!m toàn b(cid:25) (cid:18) giai (cid:4)o(cid:9)n I là

87%; giai (cid:4)o(cid:9)n II là 73%; giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA là 42% (p = 0,001). [10]

Nghiên c"u c(cid:26)a Oliaro A (2009), tác gi$ cho th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm 3 n!m cho giai

(cid:4)o(cid:9)n I là 94,8%; giai (cid:4)o(cid:9)n II là 62,4%; giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA là 38,2% và s(cid:29)ng thêm 5 n!m

cho các giai (cid:4)o(cid:9)n trên t(cid:2)(cid:20)ng "ng là 73,6% - 23% - 8,9% (p = 0,03). [107]

Tác gi$ Higuchi (2014), nghiên c"u 114 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o

h(cid:9)ch cho ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n I, th(cid:18)i gian s(cid:29)ng còn toàn b(cid:25) sau 5 n!m 94,8%

[69]. Tác gi$ Carr S. R. (2012) t{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn 5 n!m lên (cid:4)(cid:12)n 90% giai (cid:4)o(cid:9)n IA và

80% (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i giai (cid:4)o(cid:9)n IB. [34]

Tác gi$ Yamamoto (2010), th(cid:15)c hi(cid:16)n PTNS 325 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p, t{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn toàn

b(cid:25) 5 n!m là 85% (cid:18) giai (cid:4)o(cid:9)n Ia (192 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p), 69% (cid:18) giai (cid:4)o(cid:9)n Ib (50 tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p), 48% (cid:18) giai (cid:4)o(cid:9)n II (27 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p) và 29% (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i giai (cid:4)o(cid:9)n III (50 tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p), t(cid:2)(cid:20)ng "ng (p < 0,001). [156]

Tác gi$ Wenlong Shao (2014), th(cid:15)c hi(cid:16)n t(cid:8)ng k(cid:12)t 1139 b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u

thu(cid:6)t n(cid:25)i soi hoàn toàn và n(cid:25)i soi có hZ tr(cid:14) t* 2000 – 2007, c&ng cho th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng

còn t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) cho các giai (cid:4)o(cid:9)n. T{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm trung bình 5 n!m giai (cid:4)o(cid:9)n I, II, và III theo h(cid:16) th(cid:29)ng phân lo(cid:9)i TNM c(cid:6)p nh(cid:6)t m(cid:3)i nh(cid:23)t (7th Edition) là 72,2%, 47,5%

và 29,8%. [153]

Tác gi$ Cerfolio R. J. (2017), nghiên c"u 1339 b(cid:16)nh nhân, t{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn 5 n!m

là 83% v(cid:3)i giai (cid:4)o(cid:9)n IA, 77% (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i giai (cid:4)o(cid:9)n IB, 68% giai (cid:4)o(cid:9)n IIA, và 31% giai

(cid:4)o(cid:9)n III. [36]

117

Hi(cid:16)n t(cid:9)i ch(cid:2)a có báo cáo nào trong n(cid:2)(cid:3)c v(cid:10) k(cid:12)t qu$ dài h(cid:9)n 5 n!m c(cid:26)a ph(cid:5)u

thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch nh(cid:2) c(cid:26)a chúng tôi. Qua phân tích

nhi(cid:10)u báo cáo c(cid:26)a các tác gi$ n(cid:2)(cid:3)c ngoài v(cid:10) PTNS, chúng tôi nh(cid:6)n th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng

còn thay (cid:4)(cid:8)i r(cid:23)t nhi(cid:10)u. Nhìn chung t{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn toàn b(cid:25) sau 1 n!m, 3 n!m c(cid:26)a

chúng tôi c&ng nh(cid:2) nhi(cid:10)u tác gi$ khác t(cid:2)(cid:20)ng (cid:4)(cid:29)i gi(cid:29)ng nhau. Bên c(cid:9)nh (cid:4)ó, th(cid:21)i gian

s(cid:29)ng còn sau 5 n!m c(cid:26)a cho giai (cid:4)o(cid:9)n I và giai (cid:4)o(cid:9)n II c&ng khác nhau không

nhi(cid:10)u, ng(cid:2)(cid:14)c l(cid:9)i giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA t{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn r(cid:23)t th(cid:23)p và theo các tác gi$ trên cho

th(cid:23)y thay (cid:4)(cid:8)i t* 8,9% (cid:4)(cid:12)n 31%, t{ l(cid:16) c(cid:26)a chúng tôi 20,6% c&ng n(cid:17)m trong kho$ng

dao (cid:4)(cid:25)ng này. #i(cid:10)u này có th(cid:19) lý gi$i do tiêu chu%n ch(cid:27)n b(cid:16)nh trong mZi nghiên

c"u c(cid:26)a các tác gi$ có chút khác bi(cid:16)t, m+c dù (cid:4)(cid:10)u là giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA nh(cid:2)ng khác nhau

v(cid:10) phân lo(cid:9)i T và N (c(cid:26)a chúng tôi, giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA ch’ có T2aN2), (cid:4)(cid:2)a (cid:4)(cid:12)n k(cid:12)t qu$

thay (cid:4)(cid:8)i khá nhi(cid:10)u.

Ph(cid:15)u thu(cid:16)t n(cid:19)o h(cid:19)ch

Nhi(cid:10)u tác gi$ cho r(cid:17)ng di c!n h(cid:9)ch trong ung th(cid:2) ph(cid:8)i $nh h(cid:2)(cid:18)ng r(cid:23)t l(cid:3)n (cid:4)(cid:12)n t{

l(cid:16) s(cid:29)ng thêm c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t, do (cid:4)ó n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) trong ph(cid:5)u thu(cid:6)t

r(cid:23)t quan tr(cid:27)ng (cid:4)(cid:19) (cid:4)$m b$o l(cid:23)y t(cid:23)t c$ h(cid:9)ch di c!n. M+c dù th(cid:21)i gian g(cid:31)n (cid:4)ây, hóa x(cid:9)

tr(cid:11) hZ tr(cid:14) có nhi(cid:10)u b(cid:2)(cid:3)c ti(cid:12)n rõ r(cid:16)t và nhi(cid:10)u báo cáo cho th(cid:23)y t{ l(cid:16) (cid:4)áp "ng t(cid:29)t. Tuy

nhiên, nh/ng b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch không tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) v(cid:5)n có tiên l(cid:2)(cid:14)ng

x(cid:23)u h(cid:20)n so v(cid:3)i ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19). #i(cid:10)u này c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh qua k(cid:12)t

qu$ c(cid:26)a chúng tôi: trong 86 b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PT l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch ch’ có 17 b(cid:16)nh nhân

(19,7%) tái phát và t; vong (14 t; vong) sau 5 n!m, so v(cid:3)i 19 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p PT không

l(cid:23)y h(cid:12)t có 12 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (63,1%) tái phát và t; vong (11 t; vong). Chúng tôi ghi

nh(cid:6)n có s(cid:15) khác bi(cid:16)t rõ r(cid:16)t v(cid:10) th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) (b$ng 3.42) sau 5 n!m

gi/a 2 nhóm: 67,1% và 11,4% (p = 0,001); và th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh

66,2% và 14,1% (p = 0,001). (b$ng 3.46)

Tác gi$ NguyWn Kh(cid:7)c Ki(cid:19)m (2016), trong 282 BN (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t theo dõi

trong 3 n!m có 258 BN (cid:4)(cid:2)(cid:14)c n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) (91,5%) thì 56,6% có k(cid:12)t qu$ t(cid:29)t;

43,4% tái phát và t; vong. Có 24 BN n(cid:9)o h(cid:9)ch không tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) (8,5%) thì ch’ có

16,7% là k(cid:12)t qu$ t(cid:29)t, còn l(cid:9)i 83,3% là b(cid:16)nh ti(cid:12)n tri(cid:19)n và t; vong (p = 0,001). [10]

118

Nghiên c"u c(cid:26)a Manser R và CS (2005), t(cid:8)ng k(cid:12)t 1910 b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)ã ghi nh(cid:6)n, giai (cid:4)o(cid:9)n s(cid:3)m I, II kh$ n!ng n(cid:9)o vét h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) là

97% c(cid:26)a ph(cid:8)i ph$i và 95% c(cid:26)a ph(cid:8)i trái. T{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm 4 n!m cho giai (cid:4)o(cid:9)n I t*

95% gi$m xu(cid:29)ng còn 78% n(cid:12)u n(cid:9)o h(cid:9)ch không tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19), dù lúc này các h(cid:9)ch ch’ là

N0. Tác gi$ cho r(cid:17)ng có s(cid:15) c$i thi(cid:16)n rõ r(cid:16)t v(cid:10) t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm (cid:18) nhóm (cid:4)(cid:2)(cid:14)c n(cid:9)o

h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) t(cid:29)t h(cid:20)n là ch’ l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch t(cid:9)i các tr(cid:9)m. [94]

Tác gi$ Zongren G (2009), th(cid:15)c hi(cid:16)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:7)t ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch cho 403

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p, t{ l(cid:16) ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) (cid:4)(cid:9)t 93%; n(cid:9)o h(cid:9)ch không tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) 7%.

Nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) thì t{ l(cid:16) tái phát (cid:18) giai (cid:4)o(cid:9)n ch(cid:2)a di c!n

h(cid:9)ch (N0) là 24,3%; giai (cid:4)o(cid:9)n di c!n h(cid:9)ch N1 là 40% và N2 là 57,6%. [162]

Trong m(cid:25)t nghiên c"u h(cid:22)i c"u n!m 2012, d(cid:15)a trên 1867 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p UTP (cid:4)(cid:2)(cid:14)c

ph(cid:5)u thu(cid:6)t, tác gi$ nh(cid:23)n m(cid:9)nh t(cid:31)m quan tr(cid:27)ng c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t tri(cid:16)t c!n (cid:4)+c bi(cid:16)t n(cid:9)o

vét h(cid:9)ch bài b$n h(cid:16) th(cid:29)ng theo b$n (cid:4)(cid:22) (cid:18) giai (cid:4)o(cid:9)n s(cid:3)m, làm gi$m t{ l(cid:16) tái phát và

ti(cid:12)n tri(cid:19)n [119]. Wu Y và CS (2012) (cid:4)ã t(cid:8)ng k(cid:12)t t* 3 th; nghi(cid:16)m LS ng(cid:5)u nhiên

gi/a nhóm BN (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch m(cid:25)t cách h(cid:16) th(cid:29)ng, v(cid:3)i nhóm ch’ l(cid:23)y m(cid:5)u

h(cid:9)ch t(cid:9)i các v(cid:11) trí theo kh$ n!ng, tác gi$ c&ng có k(cid:12)t lu(cid:6)n t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15). [154]

Qua phân tích k(cid:12)t qu$ c(cid:26)a chúng tôi c&ng nh(cid:2) các tác gi$ khác trong và ngoài

n(cid:2)(cid:3)c (cid:4)(cid:10)u cho th(cid:23)y t(cid:31)m quan tr(cid:27)ng c(cid:26)a vi(cid:16)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o vét tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) các v(cid:11) trí

h(cid:9)ch, cho dù có di c!n hay không. M+c dù v(cid:6)y, không th(cid:19) ph(cid:26) nh(cid:6)n vai trò c(cid:26)a tr(cid:11)

li(cid:16)u (cid:4)a mô th"c mà trong (cid:4)ó hóa – x(cid:9) tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)óng vai trò ch(cid:26) (cid:4)(cid:9)o.

Chúng tôi nh(cid:6)n th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng 5 n!m c(cid:26)a các báo cáo t!ng d(cid:31)n theo th(cid:21)i gian g(cid:31)n

(cid:4)ây, (cid:4)i(cid:10)u này có th(cid:19) do góp ph(cid:31)n c(cid:26)a nh/ng ti(cid:12)n b(cid:25) trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau m(cid:8) nh(cid:21)

vào nh/ng phát hi(cid:16)n m(cid:3)i v(cid:10) l

li(cid:16)u pháp miWn d(cid:11)ch, "c ch(cid:12) t!ng sinh m(cid:9)ch, li(cid:16)u pháp ng(cid:7)m (cid:4)ích dòng hai…góp

ph(cid:31)n r(cid:23)t l(cid:3)n trong vi(cid:16)c kéo dài th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) c&ng nh(cid:2) th(cid:21)i gian s(cid:29)ng

thêm không ti(cid:12)n tri(cid:19)n b(cid:16)nh (cid:18) nh/ng b(cid:16)nh nhân mà ph(cid:5)u thu(cid:6)t ch(cid:2)a hoàn toàn lo(cid:9)i

b(cid:13) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c mô ung th(cid:2).

Ngoài giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i và ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) các v(cid:11) trí h(cid:9)ch là y(cid:12)u t(cid:29)

$nh h(cid:2)(cid:18)ng r(cid:23)t l(cid:3)n (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) nh(cid:2) (cid:4)ã phân tích trên. Chúng tôi

119

ti(cid:12)p t(cid:30)c phân tích nhi(cid:10)u y(cid:12)u t(cid:29) khác, k(cid:12)t qu$ b$ng 3.43 cho th(cid:23)y, s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25)

không b(cid:11) $nh h(cid:2)(cid:18)ng b(cid:18)i tu(cid:8)i cao, có b(cid:16)nh kèm theo và lo(cid:9)i mô b(cid:16)nh h(cid:27)c; mà b(cid:11) $nh

h(cid:2)(cid:18)ng b(cid:18)i các y(cid:12)u t(cid:29): s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng h(cid:9)ch di c!n, kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch, kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u ph(cid:8)i

và (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c c(cid:26)a kh(cid:29)i u ph(cid:8)i.

S" l(cid:11)@ng h(cid:19)ch di c’n

Tr(cid:2)(cid:3)c (cid:4)ây, có m(cid:25)t s(cid:29) quan (cid:4)i(cid:19)m cho r(cid:17)ng s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng h(cid:9)ch di c!n t(cid:9)i m(cid:25)t v(cid:11) trí c(cid:26)a

h(cid:9)ch không quan tr(cid:27)ng b(cid:17)ng v(cid:11) trí c(cid:26)a h(cid:9)ch có ch"a h(cid:9)ch di c!n trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c.

Vì v(cid:6)y, (cid:4)(cid:11)nh giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13) ch(cid:26) y(cid:12)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c xác (cid:4)(cid:11)nh b(cid:17)ng

di c!n các v(cid:11) trí h(cid:9)ch hay các ch+ng h(cid:9)ch. Tuy nhiên, g(cid:31)n (cid:4)ây nhi(cid:10)u nghiên c"u

c&ng (cid:4)ã b(cid:7)t (cid:4)(cid:31)u (cid:4)(cid:10) c(cid:6)p (cid:4)(cid:12)n v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng h(cid:9)ch di c!n t(cid:9)i t*ng v(cid:11) trí h(cid:9)ch hay t(cid:8)ng

s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng h(cid:9)ch di c!n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c tìm th(cid:23)y trên m(cid:25)t b(cid:16)nh nhân có liên quan (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian

s(cid:29)ng thêm sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t:

Trong nghiên c"u c(cid:26)a tác gi$ NguyWn Kh(cid:7)c Ki(cid:19)m (2016), có 258/282 b(cid:16)nh nhân

ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19), cho th(cid:23)y s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng h(cid:9)ch $nh h(cid:2)(cid:18)ng (cid:4)(cid:12)n t{ l(cid:16) s(cid:29)ng

thêm. Nhóm BN ch’ n(cid:9)o vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c < 10 h(cid:9)ch b(cid:23)t kj ch+ng h(cid:9)ch N1 hay N2 cho t{ l(cid:16)

s(cid:29)ng thêm 12 - 24 - 36 tháng t(cid:2)(cid:20)ng "ng là 92% - 80% - 74%; nhóm n(cid:9)o vét (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:139)

10 h(cid:9)ch tr(cid:18) lên t{ l(cid:16) này gi$m còn 87% - 69% - 63% (p = 0,046). [10]

Theo Shield T. W. và CS (2009) d(cid:15)a trên 130 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2) ph(cid:8)i, th(cid:23)y t{

l(cid:16) s(cid:29)ng 3 n!m c(cid:26)a nhóm di c!n 1 h(cid:9)ch là 68,4%; nhóm di c!n 2-5 h(cid:9)ch là 53,8% và

nhóm di c!n h(cid:20)n 5 h(cid:9)ch là 44,4% (p = 0,0046). [125]

Nghiên c"u c(cid:26)a Khan B và Mushtap M (2010) ghi nh(cid:6)n n(cid:12)u b(cid:16)nh nhân ch’ có 1

v(cid:11) trí h(cid:9)ch N1 di c!n thì có tiên l(cid:2)(cid:14)ng t(cid:29)t h(cid:20)n nh/ng b(cid:16)nh nhân có (cid:139) 2 v(cid:11) trí h(cid:9)ch

N1 di c!n, và th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm 5 n!m t(cid:2)(cid:20)ng "ng là 48% so v(cid:3)i 35% (p < 0,09).

T(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15), nh/ng b(cid:16)nh nhân có 1 v(cid:11) trí h(cid:9)ch N2 di c!n thì có tiên l(cid:2)(cid:14)ng t(cid:29)t h(cid:20)n

nh/ng b(cid:16)nh nhân có t* 2 v(cid:11) trí h(cid:9)ch N2 di c!n tr(cid:18) lên, th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm 5 n!m

t(cid:2)(cid:20)ng "ng là 34% so v(cid:3)i 20% (p < 0,001). [76]

Tác gi$ Oda M (2008), có 889 b(cid:16)nh nhân UTP (cid:4)(cid:2)(cid:14)c t(cid:8)ng k(cid:12)t t* 3 trung tâm ghi

nh(cid:6)n nhóm BN có ít h(cid:20)n 10 h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c l(cid:23)y ra, b(cid:23)t k(cid:19) h(cid:9)ch N1 hay N2 thì có tiên

l(cid:2)(cid:14)ng t(cid:29)t t{ l(cid:16) s(cid:29)ng 3 n!m (cid:4)(cid:9)t 75,6% và s(cid:29)ng 5 n!m (cid:4)(cid:9)t 42%. Nhóm BN có nhi(cid:10)u

120

h(cid:20)n 10 h(cid:9)ch (cid:4)(cid:2)(cid:14)c l(cid:23)y ra thì t{ l(cid:16) s(cid:29)ng 3 n!m gi$m xu(cid:29)ng còn 60% và s(cid:29)ng 5 n!m

gi$m rõ r(cid:16)t còn 31%, dù quá trình n(cid:9)o h(cid:9)ch nh(cid:2) nhau. Tác gi$ k(cid:12)t lu(cid:6)n s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng

h(cid:9)ch là y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng (cid:4)(cid:25)c l(cid:6)p $nh h(cid:2)(cid:18)ng (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm c(cid:26)a BN, nên

c(cid:31)n ph$i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19). [105]

K(cid:12)t qu$ c(cid:26)a chúng tôi c&ng cho th(cid:23)y s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng h(cid:9)ch di c!n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c tìm th(cid:23)y t(cid:9)i m(cid:25)t

v(cid:11) trí h(cid:9)ch là y(cid:12)u t(cid:29) $nh h(cid:2)(cid:18)ng (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm nh(cid:2) các tác gi$ trên.

Kích th(cid:11)%c h(cid:19)ch

Theo y v!n cho th(cid:23)y kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch càng l(cid:3)n thì kh$ n!ng di c!n h(cid:9)ch càng cao

và m(cid:25)t trong nh/ng tiêu chu%n (cid:4)(cid:19) (cid:4)ánh giá h(cid:9)ch di c!n qua hình $nh CT scan là

kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch [155]. Khi có di c!n h(cid:9)ch r(cid:29)n ph(cid:8)i hay h(cid:9)ch trung th(cid:23)t thì giai (cid:4)o(cid:9)n

b(cid:16)nh phân lo(cid:9)i mu(cid:25)n h(cid:20)n và tiên l(cid:2)(cid:14)ng x(cid:23)u h(cid:20)n. Vì v(cid:6)y, m(cid:25)t s(cid:29) báo cáo g(cid:31)n (cid:4)ây

c(cid:26)a các tác gi$ trong và ngoài n(cid:2)(cid:3)c c&ng (cid:4)(cid:10) c(cid:6)p (cid:4)(cid:12)n kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch là m(cid:25)t y(cid:12)u t(cid:29)

tiên l(cid:2)(cid:14)ng th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm:

Tác gi$ NguyWn Kh(cid:7)c Ki(cid:19)m (2016), cho th(cid:23)y s(cid:15) khác bi(cid:16)t có ý ngh

gian s(cid:29)ng thêm c(cid:26)a kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch. Nhóm b(cid:16)nh nhân h(cid:9)ch kích th(cid:2)(cid:3)c \ 10 mm có

tiên l(cid:2)(cid:14)ng t(cid:29)t, t{ l(cid:16) s(cid:29)ng t(cid:9)i các th(cid:21)i (cid:4)i(cid:19)m 12 - 24 - 36 tháng (cid:4)(cid:9)t 95% - 89% - 81%;

h(cid:9)ch kích th(cid:2)(cid:3)c t* >10 - 20 mm t{ l(cid:16) này gi$m xu(cid:29)ng còn 89% - 70% - 63%; nhóm

có h(cid:9)ch kích th(cid:2)(cid:3)c > 20 mm, b(cid:23)t k(cid:19) N1 hay N2 thì tiên l(cid:2)(cid:14)ng r(cid:23)t x(cid:23)u, t{ l(cid:16) này

gi$m còn 66% - 38% - 29%. (p = 0,0001). [10]

Nghiên c"u c(cid:26)a Ishida T và CS (2009) v(cid:3)i 221 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (cid:4)(cid:2)(cid:14)c n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t

(cid:4)(cid:19), th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng 3 n!m ph(cid:30) thu(cid:25)c vào kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch. B(cid:16)nh nhân có h(cid:9)ch kích

th(cid:2)(cid:3)c \ 10 mm, 80% s(cid:29)ng thêm 3 n!m; h(cid:9)ch t* 11 - 20 mm t{ l(cid:16) này gi$m xu(cid:29)ng là

74%. #+c bi(cid:16)t, h(cid:9)ch kích th(cid:2)(cid:3)c > 20 mm, t{ l(cid:16) s(cid:29)ng 3 n!m ch’ còn 51%. [72]

Theo Prenzel K.L và CS (2013) kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch không nh/ng liên quan t(cid:3)i kh$

n!ng di c!n mà còn có ý ngh

kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch \ 10 mm thì 87,5% s(cid:29)ng thêm 3 n!m; 128 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p có kích

th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch t* 11 - 20 mm, t{ l(cid:16) này là 60,9%; 52 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p có h(cid:9)ch kích th(cid:2)(cid:3)c >

20 mm t{ l(cid:16) này gi$m ch’ còn 30,8% (p = 0,0023). Tác gi$ k(cid:12)t lu(cid:6)n kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch

là tiêu chu%n quan tr(cid:27)ng quy(cid:12)t (cid:4)(cid:11)nh th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn. [117]

121

Nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi c&ng cho th(cid:23)y kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch $nh h(cid:2)(cid:18)ng (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i

gian s(cid:29)ng thêm nh(cid:2) c(cid:26)a các tác gi$ trên.

(cid:2)(cid:17) bi(t hóa và kích th(cid:11)%c c(cid:31)a kh"i u ph(cid:12)i

Tính ch(cid:23)t ác tính c(cid:26)a kh(cid:29)i u th(cid:2)(cid:21)ng liên quan (cid:4)(cid:12)n (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a các t(cid:12) bào u,

(cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa càng th(cid:23)p m"c (cid:4)(cid:25) ác tính càng cao và tiên l(cid:2)(cid:14)ng càng x(cid:23)u. Bên c(cid:9)nh (cid:4)ó

kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u ác tính t(cid:9)i th(cid:21)i (cid:4)i(cid:19)m (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phát hi(cid:16)n càng l(cid:3)n, cho th(cid:23)y tình tr(cid:9)ng

b(cid:16)nh càng mu(cid:25)n và tiên l(cid:2)(cid:14)ng c&ng kém h(cid:20)n. Vì v(cid:6)y, g(cid:31)n (cid:4)ây m"c (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a

kh(cid:29)i u ph(cid:8)i và kích th(cid:2)(cid:3)c c(cid:26)a kh(cid:29)i u c&ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c m(cid:25)t s(cid:29) tác gi$ nh(cid:7)c (cid:4)(cid:12)n trong các

nghiên c"u v(cid:10) th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:26)a b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i

không t(cid:12) bào nh(cid:13):

Trong nghiên c"u c(cid:26)a tác gi$ Bùi Chí Vi(cid:12)t (2011), v(cid:3)i 104 b(cid:16)nh nhân ghi nh(cid:6)n

kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u ph(cid:8)i $nh h(cid:2)(cid:21)ng (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn: nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p kh(cid:29)i u

có kích th(cid:2)(cid:3)c (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phân lo(cid:9)i trong nhóm T1 s(cid:29)ng thêm 3 n!m là 100%; nhóm T2 là

50,6% và nhóm T3 là 27,5% (p = 0,005) [23]. Tuy nhiên, tác gi$ Lê S(cid:28) Sâm và #Z

Kim Qu(cid:12) (2007), v(cid:3)i 117 b(cid:16)nh nhân, cho r(cid:17)ng ch(cid:2)a k(cid:12)t lu(cid:6)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c: b(cid:16)nh nhân có u

< 30mm t{ l(cid:16) s(cid:29)ng 1 n!m là 90% so sánh v(cid:3)i 86,7%; 79,9%; 53,5% (cid:18) nh/ng b(cid:16)nh

nhân có u t* 31 – 40; 41 – 50; 51 – 60 mm, tuy nhiên ki(cid:19)m (cid:4)(cid:11)nh Log-Rank test p =

0,545. Nhóm tác gi$ k(cid:12)t lu(cid:6)n: kích th(cid:2)(cid:3)c c(cid:26)a kh(cid:29)i u có liên quan (cid:4)(cid:12)n kh$ n!ng di

c!n h(cid:9)ch và ch(cid:2)a (cid:4)(cid:26) giá tr(cid:11) (cid:4)(cid:19) tiên l(cid:2)(cid:14)ng t{ l(cid:16) s(cid:29)ng sót (cid:18) b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i

không ph$i t(cid:12) bào nh(cid:13). [18]

So v(cid:3)i các tác gi$ n(cid:2)(cid:3)c ngoài:

David Ball (2013), ti(cid:12)n hành phân tích 868 b(cid:16)nh nhân t* 5 trung tâm, k(cid:12)t qu$:

kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u \ 3cm có tiên l(cid:2)(cid:14)ng s(cid:29)ng còn t(cid:29)t h(cid:20)n r(cid:23)t nhi(cid:10)u khi so v(cid:3)i nhóm

>3cm. Và k(cid:12)t lu(cid:6)n kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u là y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng (cid:4)(cid:25)c l(cid:6)p khi phân tích (cid:4)(cid:20)n

bi(cid:12)n và (cid:4)a bi(cid:12)n [43]. Tác gi$ Jianjun Zhang (2015), t(cid:8)ng k(cid:12)t d/ li(cid:16)u 52.287 b(cid:16)nh

nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c thu th(cid:6)p t* National Cancer Institute SEER c&ng (cid:4)i (cid:4)(cid:12)n k(cid:12)t lu(cid:6)n t(cid:2)(cid:20)ng

t(cid:15): Kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u là y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng (cid:4)(cid:25)c l(cid:6)p cho t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) trong

ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13). [159]

122

V(cid:10) (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a kh(cid:29)i u, theo tác gi$ Shimosato Y. (2010), (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa càng

cao thì tiên l(cid:2)(cid:14)ng càng t(cid:29)t. T{ l(cid:16) s(cid:29)ng 5 n!m sau m(cid:8) cho nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p có (cid:4)(cid:25)

bi(cid:16)t hóa cao là 40%; bi(cid:16)t hóa v*a 20%; kém bi(cid:16)t hóa 7% [128]. Tác gi$ Justine A.

Barletta (2010), v(cid:3)i 85 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2) ph(cid:8)i, c&ng cho th(cid:23)y kh(cid:29)i u ph(cid:8)i v(cid:3)i

ph(cid:31)n (cid:4)+c (cid:139) 90% và có bi(cid:16)t hóa kém là nh/ng y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng x(cid:23)u. Nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa cao có th(cid:21)i gian s(cid:29)ng trung bình là 72,4 tháng, (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa trung

bình ch’ còn 39,5 và bi(cid:16)t hóa kém s(cid:29)ng (cid:4)(cid:2)(cid:14)c 8,7 tháng (p = 0.001). [30]

Khi so sánh gi/a kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u và (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a kh(cid:29)i u ph(cid:8)i: tác gi$

Zhongwu HU (2010), v(cid:3)i 73 b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n I, tác gi$ so sánh (cid:4)(cid:25)

bi(cid:16)t hóa và kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u liên quan (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn, cho th(cid:23)y (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa

c(cid:26)a kh(cid:29)i u là y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng t(cid:29)t h(cid:20)n so v(cid:3)i kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u \ 2cm. (p = 0,01)

[161]. Tác gi$ Fei Zhao, 284 b(cid:16)nh nhân (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nghiên c"u và phân tích nhi(cid:10)u y(cid:12)u t(cid:29)

(tu(cid:8)i, gi(cid:3)i tính, mô b(cid:16)nh h(cid:27)c, v(cid:11) trí kh(cid:29)i u, (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa kh(cid:29)i u, kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u)

cho th(cid:23)y ch’ có kh(cid:29)i u kích th(cid:2)(cid:3)c (> 2,65 cm) và (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa kh(cid:29)i u là y(cid:12)u t(cid:29) nguy

c(cid:20) (cid:4)áng k(cid:19) cho di c!n h(cid:9)ch và th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm. [54]

Qua phân tích k(cid:12)t qu$ nghiên c"u c(cid:26)a các tác gi$ trên, cho th(cid:23)y c$ kích th(cid:2)(cid:3)c

kh(cid:29)i u ph(cid:8)i và (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a kh(cid:29)i u (cid:4)(cid:10)u là các y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng (cid:4)(cid:25)c l(cid:6)p cho th(cid:21)i

gian s(cid:29)ng còn, có tác gi$ còn cho r(cid:17)ng (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a kh(cid:29)i u có s"c m(cid:9)nh tiên

l(cid:2)(cid:14)ng t(cid:29)t h(cid:20)n, nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi c&ng ghi nh(cid:6)n (cid:4)i(cid:10)u này.

4.5.3.Th&i gian s"ng thêm không b(nh

K(cid:12)t qu$ b$ng 3.44 cho th(cid:23)y th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh tai các th(cid:21)i (cid:4)i(cid:19)m 12

tháng, 36 tháng, 60 tháng là: 98,0%, 63,7% và 57,9%. Th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh trung bình 45,9 ± 2,1 (9 – 60 tháng). Chúng tôi nh(cid:6)n th(cid:23)y sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t (cid:4)a s(cid:29)

các tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p (cid:8)n (cid:4)(cid:11)nh trong 1 – 2 n!m (cid:4)(cid:31)u, sang n!m th" 3 b(cid:16)nh b(cid:7)t (cid:4)(cid:31)u ti(cid:12)n tri(cid:19)n,

tái phát và di c!n xu(cid:23)t hi(cid:16)n, t{ l(cid:16) này t!ng d(cid:31)n (cid:18) n!m th" 4 và th" 5 theo th(cid:21)i gian.

S(cid:29) li(cid:16)u b$ng 3.45 và bi(cid:19)u (cid:4)(cid:22) 3.13 cho th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh khác

nhau tùy theo giai (cid:4)o(cid:9)n. T(cid:9)i các th(cid:21)i (cid:4)i(cid:19)m 12 tháng, 36 tháng và 60 tháng, t{ l(cid:16)

s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh cho giai (cid:4)o(cid:9)n IA là 100%, 88,2% và 80,2%; IB là 100%,

90,2% và 90,2%; giai (cid:4)o(cid:9)n IIA t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh b(cid:7)t (cid:4)(cid:31)u kém (cid:4)i: 91,4%,

123

52,1% và 39,1%; giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA k(cid:12)t qu$ kém h(cid:20)n r(cid:23)t nhi(cid:10)u: 96,4%, 24,7% và

24,7%. S(cid:15) khác nhau gi/a các giai (cid:4)o(cid:9)n v(cid:10) t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ki(cid:19)m

(cid:4)(cid:11)nh Log-rank test cho th(cid:23)y có ý ngh

Theo tác gi$ Bùi Chí Vi(cid:12)t (2011), trong 104 BN (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t ghi nh(cid:6)n th(cid:21)i

gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh 3 n!m là 46,3%. T*ng giai (cid:4)o(cid:9)n I, II, IIIA l(cid:31)n l(cid:2)(cid:14)t là

87,7% - 22,2% - 0% (p = 0,019), tác gi$ c&ng k(cid:12)t lu(cid:6)n giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i là y(cid:12)u

t(cid:29) quy(cid:12)t (cid:4)(cid:11)nh th(cid:21)i gian s(cid:29)ng còn không b(cid:16)nh. [23]

Tác gi$ NguyWn Kh(cid:7)c Ki(cid:19)m (2016), cho th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh cho

282 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2) ph(cid:8)i t(cid:9)i các th(cid:21)i (cid:4)i(cid:19)m 12 - 24 - 36 tháng là 87% - 70% -

52% trung bình s(cid:29)ng 26,1 ± 9,6 tháng. Và t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh t(cid:9)i các th(cid:21)i

(cid:4)i(cid:19)m 12 - 24 - 36 tháng c(cid:26)a giai (cid:4)o(cid:9)n I là 95% - 90% - 88%; giai (cid:4)o(cid:9)n II t{ l(cid:16) này là

89% - 75% - 70%; giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA t{ l(cid:16) này gi$m m(cid:25)t cách rõ r(cid:16)t là 77% - 51% -

37%. (p = 0,001), tác gi$ phân tích (cid:4)a bi(cid:12)n cho th(cid:23)y giai (cid:4)o(cid:9)n b(cid:16)nh là y(cid:12)u t(cid:29) tiên

l(cid:2)(cid:14)ng (cid:4)(cid:25)c l(cid:6)p c(cid:26)a th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh (p = 0,030). Tác gi$ kh(cid:24)ng (cid:4)(cid:11)nh

r(cid:17)ng y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng x(cid:23)u (cid:18) giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA là do v(cid:11) trí gi$i ph(cid:5)u c(cid:26)a h(cid:9)ch N2 n(cid:17)m

sâu trong trung th(cid:23)t, nên vi(cid:16)c xác (cid:4)(cid:11)nh di c!n c&ng nh(cid:2) kh$ n!ng n(cid:9)o tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) khó

kh!n, dù (cid:4)(cid:2)(cid:14)c hóa x(cid:9) tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau m(cid:8) nh(cid:2)ng nguy c(cid:20) tái phát s(cid:3)m v(cid:5)n cao. [10]

Theo Graham J. (2011) ph(cid:5)u thu(cid:6)t 83 BN (cid:18) giai (cid:4)o(cid:9)n II, IIIA v(cid:3)i vi(cid:16)c c(cid:7)t thùy

ph(cid:8)i n(cid:9)o vét h(cid:9)ch, có x(cid:9) tr(cid:11) b(cid:8) tr(cid:14) cho k(cid:12)t qu$ s(cid:29)ng 3 n!m không b(cid:16)nh là 38,6% và

s(cid:29)ng 5 n!m không b(cid:16)nh là 26,5%. [63]

Tác gi$ Higuchi (2014), th(cid:15)c hi(cid:16)n nghiên c"u 114 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p PTNS và 46

tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p PT m(cid:18) cho ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n IA, cho th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm không

b(cid:16)nh 5 n!m là 91,5% cho nhóm PTNS và 93,8% cho nhóm PT m(cid:18). Tuy nhiên s(cid:15)

khác bi(cid:16)t gi/a hai nhóm không có ý ngh

Tác gi$ Yamamoto (2010), th(cid:15)c hi(cid:16)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi cho 325 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung

th(cid:2) ph(cid:8)i (trong (cid:4)ó có c(cid:7)t phân thùy, c(cid:7)t 1 thùy ph(cid:8)i, c(cid:7)t 2 thùy ph(cid:8)i và c(cid:7)t toàn b(cid:25)

ph(cid:8)i), v(cid:3)i th(cid:21)i gian theo dõi 66 tháng, cho th(cid:23)y th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh 5

n!m cho các giai (cid:4)o(cid:9)n: 83% cho IA, 64% cho IB, 37% cho II và ch’ 19% cho giai

(cid:4)o(cid:9)n III. S(cid:15) khác bi(cid:16)t này có ý ngh

124

Tác gi$ Paul C. Lee (2016), th(cid:15)c hi(cid:16)n t(cid:8)ng k(cid:12)t 500 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p UTP (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PTNS

giai (cid:4)o(cid:9)n s(cid:3)m trong 10 n!m t* 2002 (cid:4)(cid:12)n 2012, và (cid:4)(cid:2)(cid:14)c chia làm 2 nhóm theo m(cid:5)u

ghép c+p, nh(cid:2)ng không nói rõ t{ l(cid:16) b(cid:16)nh nhân c(cid:26)a t*ng giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i. Tác

gi$ cho th(cid:23)y t{ l(cid:16) s(cid:29)ng không b(cid:16)nh 5 n!m c(cid:26)a 2 nhóm là 83% và 85%. [86]

Qua phân tích s(cid:29) li(cid:16)u nghiên c"u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c báo cáo b(cid:18)i các tác gi$ trong và ngoài

n(cid:2)(cid:3)c, chúng tôi nh(cid:6)n th(cid:23)y th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm t(cid:9)i th(cid:21)i (cid:4)i(cid:19)m 1 n!m và 3 n!m không

khác nhau nhi(cid:10)u gi/a chúng tôi, c&ng nh(cid:2) các tác gi$ khác. Và th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm

không b(cid:16)nh 5 n!m cho giai (cid:4)o(cid:9)n I, II c&ng t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15). Tuy nhiên, (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i giai (cid:4)o(cid:9)n III

thì thay (cid:4)(cid:8)i khá nhi(cid:10)u gi/a các tác gi$ 19% - 26,5%, (cid:4)+c bi(cid:16)t tác gi$ Bùi Chí Vi(cid:12)t

không có tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p nào s(cid:29)ng thêm không b(cid:16)nh quá 3 n!m cho giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA. K(cid:12)t

qu$ nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi 20,4% s(cid:29)ng thêm không ti(cid:12)n tri(cid:19)n b(cid:16)nh cho giai (cid:4)o(cid:9)n

IIIA, c&ng n(cid:17)m trong kho$ng dao (cid:4)(cid:25)ng v(cid:12) k(cid:12)t qu$ c(cid:26)a các tác gi$ trên.

#i(cid:10)u này có th(cid:19) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c gi$i thích do tiêu chu%n ch(cid:27)n b(cid:16)nh c(cid:26)a chúng tôi ch(cid:26) y(cid:12)u

là nh/ng b(cid:16)nh nhân phù h(cid:14)p tiêu chu%n áp d(cid:30)ng PTNS, nên trong nghiên c"u c(cid:26)a

chúng tôi giai (cid:4)o(cid:9)n II ch’ có IIA mà không có IIB, giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA ch(cid:26) y(cid:12)u (T2a,N2)

mà không có nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p c&ng là giai (cid:4)o(cid:9)n IIIA, nh(cid:2)ng T và N khác. Bên

c(cid:9)nh (cid:4)ó, (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t có nhi(cid:10)u ti(cid:12)n b(cid:25) v(cid:3)i nh/ng li(cid:16)u pháp m(cid:3)i

trong công tác ch!m sóc b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) trong th(cid:21)i gian g(cid:31)n (cid:4)ây: li(cid:16)u pháp trúng

(cid:4)ích, "c ch(cid:12) t!ng sinh m(cid:9)ch, li(cid:16)u pháp miWn d(cid:11)ch…(cid:4)(cid:2)a (cid:4)(cid:12)n t{ l(cid:16) (cid:4)áp "ng t(cid:29)t h(cid:20)n,

ki(cid:19)m soát t(cid:29)t h(cid:20)n trong vi(cid:16)c (cid:4)è nén s(cid:15) phát tri(cid:19)n tr(cid:18) l(cid:9)i c(cid:26)a t(cid:12) bào ung th(cid:2), (cid:4)ã góp

ph(cid:31)n r(cid:23)t l(cid:3)n trong vi(cid:16)c kéo dài th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm không ti(cid:12)n tri(cid:19)n b(cid:16)nh (cid:18) nh/ng

b(cid:16)nh nhân mà ph(cid:5)u thu(cid:6)t ch(cid:2)a hoàn toàn lo(cid:9)i b(cid:13) (cid:4)(cid:2)(cid:14)c mô ung th(cid:2).

4.5.4.Tái phát và di c’n xa

Tái phát và di c!n xa là m(cid:25)t trong nh/ng y(cid:12)u t(cid:29) quan tr(cid:27)ng trong (cid:4)ánh giá m"c

(cid:4)(cid:25) nghiêm tr(cid:27)ng c(cid:26)a lo(cid:9)i ung th(cid:2), c&ng nh(cid:2) hi(cid:16)u qu$ c(cid:26)a m(cid:25)t ph(cid:2)(cid:20)ng pháp (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11)

c(cid:30) th(cid:19) cho lo(cid:9)i ung th(cid:2) (cid:4)ó. K(cid:12)t qu$ nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi: trong 105 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p

PT NSLN hoàn toàn, có th(cid:21)i gian theo dõi trung bình 30,7 ± 13,8 tháng (9 – 60

tháng), cho th(cid:23)y t(cid:8)ng c(cid:25)ng có 25 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p t; vong (23,8%), 9 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p tái phát

t(cid:9)i ch(cid:8) (8,6%) và 25 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p di c!n xa (23,8%). T(cid:8)ng h(cid:14)p t(cid:23)t c$ 3 bi(cid:12)n c(cid:29) trên,

125

có 29 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p tái phát, di c!n xa và t; vong (27,6%). Th(cid:21)i gian tái phát t(cid:9)i ch(cid:8)

trung bình 19,4 ± 8,3 tháng (9 – 38 tháng), th(cid:21)i gian di c!n xa trung bình 24,1 ± 9,4

tháng (12 – 45 tháng). V(cid:11) trí di c!n xa nhi(cid:10)u nh(cid:23)t là não 60%, x(cid:2)(cid:20)ng 36% và ít h(cid:20)n

là di c!n gan, ph(cid:8)i 4%.

Khi phân tích các y(cid:12)u t(cid:29) liên quan (cid:4)(cid:12)n tái phát và di c!n xa, ngoài 2 y(cid:12)u t(cid:29) giai

(cid:4)o(cid:9)n và ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19), chúng tôi c&ng nh(cid:6)n th(cid:23)y (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa kh(cid:29)i u,

s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng h(cid:9)ch di c!n, kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch là các y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng tái phát và di c!n xa,

t(cid:2)(cid:20)ng t(cid:15) nh(cid:2) th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25). Tuy nhiên, kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u và mô b(cid:16)nh

h(cid:27)c c(cid:26)a u thì chúng tôi không ghi nh(cid:6)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:10)u này (b$ng 3.47).

Nghiên c"u trong n(cid:2)(cid:3)c c(cid:26)a Bùi Chí Vi(cid:12)t (2011) cho bi(cid:12)t, t{ l(cid:16) tái phát t(cid:9)i chZ là

5,2%; di c!n xa (cid:4)(cid:12)n các c(cid:20) quan g(cid:22)m: x(cid:2)(cid:20)ng (t{ l(cid:16) 8,6%), não (8,6%), ph(cid:8)i (cid:4)(cid:29)i bên

(5,2%), h(cid:9)ch trên (cid:4)òn (5,2%) và gan (1,7%), th(cid:21)i gian tái phát trung bình là 9,4 ±

8,4 tháng. [23]

Nghiên c"u c(cid:26)a Kelsey C. R. và cs (2009) cho th(cid:23)y di c!n xa (cid:4)(cid:2)(cid:14)c phát hi(cid:16)n v(cid:3)i

t{ l(cid:16) 29%, tái phát t(cid:9)i chZ v(cid:3)i t{ l(cid:16) 25% v(cid:3)i th(cid:21)i gian theo dõi sau m(cid:8) trung bình 33

tháng. Tác gi$ cho bi(cid:12)t th(cid:21)i gian phát hi(cid:16)n tái phát t(cid:9)i chZ trung bình là 14,1 tháng,

di c!n xa trung bình là 12,5 tháng; tái phát và di c!n xa (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ghi nh(cid:6)n ngay t* tháng

01 sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t. [75]

Theo Lee P. C. và cs (2013), v(cid:3)i th(cid:21)i gian theo dõi sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t 36 tháng trên

nhóm b(cid:16)nh nhân ung th(cid:2) ph(cid:8)i giai (cid:4)o(cid:9)n sau m(cid:8) t* I (cid:4)(cid:12)n III, ghi nh(cid:6)n t{ l(cid:16) tái phát

t(cid:9)i chZ và di c!n xa khá th(cid:23)p (4,3% và 7,0%). So sánh t{ l(cid:16) tái phát và di c!n xa

nhóm ung th(cid:2) ph(cid:8)i (cid:4)(cid:2)(cid:14)c PTNS v(cid:3)i m(cid:8) m(cid:18), tác gi$ cho bi(cid:12)t s(cid:15) khác bi(cid:16)t không có ý

ngh

c(cid:6)p (cid:4)(cid:12)n, bao g(cid:22)m c$ tái phát t(cid:9)i chZ và di c!n xa.

Nghiên c"u c(cid:26)a Marty và CS (2013) cho bi(cid:12)t kích th(cid:2)(cid:3)c u ph(cid:8)i và giai (cid:4)o(cid:9)n

TNM theo T có liên quan (cid:4)(cid:12)n tái phát sau m(cid:8): có s(cid:15) khác bi(cid:16)t v(cid:10) t{ l(cid:16) tái phát gi/a

nhóm u kích th(cid:2)(cid:3)c t* 3cm tr(cid:18) xu(cid:29)ng và trên 3cm (p = 0,03), gi/a giai (cid:4)o(cid:9)n T1 và

T2 (p = 0,0004) [95]. Nghiên c"u c(cid:26)a Bùi Chí Vi(cid:12)t (2011) cho th(cid:23)y các y(cid:12)u t(cid:29) làm

t!ng t{ l(cid:16) tái phát g(cid:22)m: u xâm l(cid:23)n các c(cid:23)u trúc xung quanh hay thành ng(cid:15)c (p =

126

0,028 và p = 0,004), giai (cid:4)o(cid:9)n theo T càng l(cid:3)n (p = 0,012) và giai (cid:4)o(cid:9)n TNM càng

mu(cid:25)n (p = 0,005) [23]. Nhìn chung, c$ hai tác gi$ (cid:4)(cid:10)u cho th(cid:23)y kích th(cid:2)(cid:3)c u là y(cid:12)u

t(cid:29) làm t!ng t{ l(cid:16) tái phát sau m(cid:8). Tuy nhiên, nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi cho th(cid:23)y kh(cid:29)i

u v(cid:3)i kích th(cid:2)(cid:3)c (cid:139) 3cm có nguy c(cid:20) tái phát và di c!n v(cid:3)i t{ su(cid:23)t nguy c(cid:20) HR = 2,31

(0,8 – 6,45), nh(cid:2)ng ch’ là s(cid:15) khác bi(cid:16)t không ý ngh

Nghiên c"u c(cid:26)a Onishi H và cs (2014) (cid:4)ã báo cáo 245 BN UTP (cid:18) giai (cid:4)o(cid:9)n I

theo dõi trong 3 n!m ghi nh(cid:6)n t{ l(cid:16) tái phát t(cid:9)i chZ là 14,5%, trong (cid:4)ó nhóm UTBM

tuy(cid:12)n v(cid:3)i T1 T2 là 20%; nhóm UTBM v$y v(cid:3)i T1 T2 là 9,7%. [109]

Theo Funakoshi Y và cs (2008) nghiên c"u trên 4556 BN UTP c&ng ghi nh(cid:6)n 2

type chi(cid:12)m t{ l(cid:16) cao là UTBM tuy(cid:12)n chi(cid:12)m t{ l(cid:16) cao nh(cid:23)t 52,7%; UTBM v$y

32,3%. Theo dõi t(cid:9)i th(cid:21)i (cid:4)i(cid:19)m 3 n!m ghi nh(cid:6)n nhóm UTBM tuy(cid:12)n th(cid:2)(cid:21)ng tái phát

s(cid:3)m, t{ l(cid:16) tái phát cao 24,6%; s(cid:29)ng không b(cid:16)nh 59%, trong khi nhóm UTBM v$y có

t{ l(cid:16) s(cid:29)ng không b(cid:16)nh 63,8% và tái phát là 14,5% [58]. Tuy nhiên, nghiên c"u c(cid:26)a

chúng tôi không ghi nh(cid:6)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:10)u này.

Tác gi$ Shimada Y. (2012), th(cid:15)c hi(cid:16)n nghiên c"u 532 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p ung th(cid:2) ph(cid:8)i

giai (cid:4)o(cid:9)n I, cho th(cid:23)y (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a kh(cid:29)i u là m(cid:25)t y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng (cid:4)(cid:25)c l(cid:6)p trong

v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) tái phát c(cid:26)a kh(cid:29)i u. Kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u c&ng là y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng: (cid:4)(cid:29)i v(cid:3)i

nhóm b(cid:16)nh nhân có kh(cid:29)i u v(cid:3)i kích th(cid:2)(cid:3)c \ 2cm: t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) 87,1% sau

5 n!m và t{ l(cid:16) tái phát tích l&y 5 n!m 88,6%; so v(cid:3)i nhóm > 2cm t{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm

toàn b(cid:25) 77,2% sau 5 n!m (p = 0,013). #(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a kh(cid:29)i u: 78,6% (p = 0,056)

nhóm bi(cid:16)t hóa cao và trung bình, t{ l(cid:16) s(cid:29)ng còn toàn b(cid:25) 5 n!m 86,4% so v(cid:3)i bi(cid:16)t

hóa kém 71,4% (p< 0,001); 87,7 và 71,8 (p < 0,001) [127]. Tác gi$ (cid:4)i (cid:4)(cid:12)n k(cid:12)t lu(cid:6)n:

(cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa kh(cid:29)i u là y(cid:12)u t(cid:29) tiên l(cid:2)(cid:14)ng m(cid:9)nh h(cid:20)n nhi(cid:10)u so v(cid:3)i kích th(cid:2)(cid:3)c kh(cid:29)i u, và

(cid:4)i(cid:10)u này có th(cid:19) h/u ích cho vi(cid:16)c l(cid:15)a ch(cid:27)n chi(cid:12)n l(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) t(cid:29)i (cid:2)u, (cid:4)i(cid:10)u ch’nh phác

(cid:4)(cid:22) hóa x(cid:9) tr(cid:11) b(cid:8) sung cho t*ng b(cid:16)nh nhân v(cid:3)i nguy c(cid:20) tái phát khác nhau.

127

H(cid:29)N CHZ C|A NGHIÊN C{U

- Trong (cid:4)i(cid:10)u ki(cid:16)n c(cid:20) s(cid:18) v(cid:6)t ch(cid:23)t hi(cid:16)n có c(cid:26)a b(cid:16)nh vi(cid:16)n, chúng tôi ch(cid:2)a th(cid:15)c

hi(cid:16)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c sinh thi(cid:12)t h(cid:9)ch r(cid:29)n ph(cid:8)i, h(cid:9)ch trung th(cid:23)t xuyên thành khí – ph(cid:12)

qu$n, xuyên thành th(cid:15)c qu$n hay qua n(cid:25)i soi trung th(cid:23)t. Bên c(cid:9)nh (cid:4)ó,

chúng tôi c&ng không th(cid:15)c hi(cid:16)n PET-CT tr(cid:2)(cid:3)c m(cid:8) th(cid:2)(cid:21)ng qui cho t(cid:23)t c$

các tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p UTP do giá thành khá cao. Vì v(cid:6)y, vi(cid:16)c xác (cid:4)(cid:11)nh giai

(cid:4)o(cid:9)n UTP trên lâm sàng (cTNM) và ch’ (cid:4)(cid:11)nh ph(cid:5)u thu(cid:6)t c(cid:26)a chúng tôi

ch(cid:26) y(cid:12)u d(cid:15)a vào CLVT, (cid:4)i(cid:10)u này ch(cid:2)a th(cid:15)c s(cid:15) hoàn h$o nh(cid:2) các trung

tâm l(cid:3)n trên th(cid:12) gi(cid:3)i.

- K(cid:12)t qu$ dài h(cid:9)n trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13), ngoài vai

trò c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t thì (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau m(cid:8) nh(cid:2) hóa, x(cid:9) tr(cid:11) c&ng (cid:4)óng vai

trò không nh(cid:13). G(cid:31)n (cid:4)ây v(cid:3)i nh/ng ti(cid:12)n b(cid:25) v(cid:2)(cid:14)t b(cid:6)c v(cid:10) sinh h(cid:27)c phân t;,

(cid:4)ã cho ra (cid:4)(cid:21)i nhi(cid:10)u li(cid:16)u pháp (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) hZ tr(cid:14) m(cid:3)i: li(cid:16)u pháp ng(cid:7)m (cid:4)ích,

li(cid:16)u pháp miWn d(cid:11)ch... (cid:4)óng góp r(cid:23)t l(cid:3)n vào k(cid:12)t qu$ dài h(cid:9)n trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11)

ung th(cid:2) nói chung. Tuy nhiên, nghiên c"u c(cid:26)a chúng tôi ch(cid:26) y(cid:12)u t(cid:6)p

trung phân tích các khía c(cid:9)nh liên quan (cid:4)(cid:12)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t. T(cid:23)t c$ các tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p (cid:4)(cid:10)u (cid:4)(cid:2)(cid:14)c (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) hZ tr(cid:14) sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t và nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p tái phát,

di c!n xa v(cid:5)n (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ti(cid:12)p t(cid:30)c (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) và theo dõi t(cid:9)i khoa Hóa tr(cid:11) ung th(cid:2)

v(cid:3)i cùng phác (cid:4)(cid:22), nên chúng tôi không phân tích nhi(cid:10)u v(cid:10) khía c(cid:9)nh này.

128

KZT LU>N

Qua nghiên c"u 109 tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p PTNS c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch t(cid:9)i B(cid:16)nh vi(cid:16)n

#(cid:9)i h(cid:27)c Y d(cid:2)(cid:14)c TPHCM và B(cid:16)nh vi(cid:16)n Ph(cid:9)m Ng(cid:27)c Th(cid:9)ch, trong th(cid:21)i gian t* 2012

(cid:4)(cid:12)n 2016, chúng tôi rút ra m(cid:25)t s(cid:29) k(cid:12)t lu(cid:6)n nh(cid:2) sau:

1.Kh(cid:8) n’ng n(cid:19)o h(cid:19)ch c(cid:31)a PT NSLN và giá tr(cid:10) c(cid:31)a CLVT ng]c trong tiên (cid:6)oán

kh(cid:8) n’ng n(cid:19)o h(cid:19)ch

- Kh$ n!ng PT NSLN l(cid:23)y h(cid:12)t h(cid:9)ch t(cid:9)i các v(cid:11) trí h(cid:9)ch trong m(cid:8) cao (90,3%). Khó

kh!n và không th(cid:19) n(cid:9)o vét tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19) qua NSLN ch(cid:26) y(cid:12)u x$y ra t(cid:9)i v(cid:11) trí h(cid:9)ch 10 c$ hai

bên và h(cid:9)ch 4 bên trái.

- H(cid:9)ch th(cid:23)y trên CLVT (cid:4)(cid:2)(cid:14)c ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t cao nh(cid:23)t t(cid:9)i v(cid:11) trí h(cid:9)ch 8,9 hai

bên (100%), k(cid:12) (cid:4)(cid:12)n là h(cid:9)ch 2,4 bên ph$i và h(cid:9)ch7 hai bên.

- Kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch càng l(cid:3)n thì kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch càng th(cid:23)p.

- H(cid:31)u h(cid:12)t các v(cid:11) trí h(cid:9)ch (cid:4)(cid:10)u khó ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t khi nghi ng(cid:21) di c!n

trên CLVT. Ch’ có h(cid:9)ch v(cid:11) trí 8,9 hai bên 100% PT l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t và h(cid:9)ch 2,4 bên

ph$i kh$ n!ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y h(cid:12)t nh(cid:2) nhau cho dù nghi ng(cid:21) di c!n hay không.

2.K(cid:7)t qu(cid:8) s%m và dài h(cid:19)n c(cid:31)a PT NSLN c(cid:18)t thùy ph(cid:12)i và n(cid:19)o h(cid:19)ch

K(cid:7)t qu(cid:8) s%m

PT NSLN c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch cho th(cid:23)y kh$ thi và an toàn trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11)

ung th(cid:2) ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13) giai (cid:4)o(cid:9)n I, IIA và IIIA (T2a, N2).

- T{ l(cid:16) tai bi(cid:12)n (cid:4)òi h(cid:13)i chuy(cid:19)n m(cid:8) m(cid:18) hay chuy(cid:19)n PTNS hZ tr(cid:14) vì khó kh!n k(cid:28)

thu(cid:6)t th(cid:23)p (ch’ 3,6%), bi(cid:12)n ch"ng nhO sau m(cid:8) ít, không có bi(cid:12)n ch"ng n+ng và

không có tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p nào t; vong.

- Th(cid:21)i gian ph(cid:5)u thu(cid:6)t ng(cid:7)n và l(cid:2)(cid:14)ng máu m(cid:23)t không nhi(cid:10)u. V(cid:12)t m(cid:8) nh(cid:13), tính

th(cid:5)m m(cid:28) cao và m"c (cid:4)(cid:25) (cid:4)au sau ph(cid:5)u thu(cid:6)t ít.

- K(cid:12)t qu$ chung c(cid:26)a PT NSLN c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch: (cid:4)a s(cid:29) k(cid:12)t qu$ t(cid:29)t

(91,7%), ch’ t{ l(cid:16) nh(cid:13) có k(cid:12)t qu$ trung bình và x(cid:23)u.

129

K(cid:7)t qu(cid:8) dài h(cid:19)n

- T{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25):

100% trong 1 n!m (cid:4)(cid:31)u cho t(cid:23)t c$ các giai (cid:4)o(cid:9)n.

T{ l(cid:16) s(cid:29)ng thêm 5 n!m c(cid:26)a UTP giai (cid:4)o(cid:9)n IA, IB cao h(cid:20)n r(cid:23)t nhi(cid:10)u so v(cid:3)i giai

(cid:4)o(cid:9)n IIA và IIIA.

- Th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm toàn b(cid:25) c(cid:26)a nhóm ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch dài h(cid:20)n

r(cid:23)t nhi(cid:10)u so v(cid:3)i nhóm ph(cid:5)u thu(cid:6)t không l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch.

- Các y(cid:12)u t(cid:29) $nh h(cid:2)(cid:18)ng (cid:4)(cid:12)n th(cid:21)i gian s(cid:29)ng thêm:

+ Giai (cid:4)o(cid:9)n ung th(cid:2) ph(cid:8)i trên mô b(cid:16)nh h(cid:27)c.

+ Ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:23)y (cid:4)(cid:2)(cid:14)c h(cid:12)t h(cid:9)ch.

+ Kích th(cid:2)(cid:3)c h(cid:9)ch và s(cid:29) l(cid:2)(cid:14)ng h(cid:9)ch di c!n.

+ Kích th(cid:2)(cid:3)c và (cid:4)(cid:25) bi(cid:16)t hóa c(cid:26)a kh(cid:29)i u.

130

KIZN NGH;

Ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:25)i soi l(cid:22)ng ng(cid:15)c c(cid:7)t thùy ph(cid:8)i và n(cid:9)o h(cid:9)ch trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ung th(cid:2)

ph(cid:8)i không t(cid:12) bào nh(cid:13) cho th(cid:23)y kh$ thi, an toàn và hi(cid:16)u qu$ (k(cid:12)t qu$ dài h(cid:9)n) t(cid:2)(cid:20)ng

(cid:4)(cid:2)(cid:20)ng ph(cid:5)u thu(cid:6)t m(cid:18) ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n. Vì v(cid:6)y, PT NSLN nên (cid:4)(cid:2)a vào áp d(cid:30)ng

th(cid:2)(cid:21)ng qui và (cid:4)(cid:31)u tay trong (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) ngo(cid:9)i khoa UTP không TBN giai (cid:4)o(cid:9)n I, IIA và

IIIA (T2a,N2) t(cid:9)i các trung tâm v(cid:10) ph(cid:5)u thu(cid:6)t l(cid:22)ng ng(cid:15)c trong n(cid:2)(cid:3)c.

Tuy nhiên, c(cid:31)n th(cid:6)n tr(cid:27)ng v(cid:3)i nh/ng tr(cid:2)(cid:21)ng h(cid:14)p khó kh!n không th(cid:19) n(cid:9)o vét

h(cid:9)ch tri(cid:16)t (cid:4)(cid:19), ch(cid:26) y(cid:12)u x$y ra t(cid:9)i v(cid:11) trí h(cid:9)ch 10 (khi có hình $nh nghi ng(cid:21) di c!n trên

CLVT) và h(cid:9)ch 4 bên trái. M+c dù v(cid:6)y, v(cid:5)n nên áp d(cid:30)ng PT NSLN cho các tr(cid:2)(cid:21)ng

h(cid:14)p này ngay t* b(cid:2)(cid:3)c (cid:4)(cid:31)u và không ng(cid:31)n ng(cid:9)i chuy(cid:19)n sang PTNS có hZ tr(cid:14) ho+c

chuy(cid:19)n PT m(cid:18) ng(cid:15)c kinh (cid:4)i(cid:19)n n(cid:12)u c(cid:31)n. #i(cid:10)u này c&ng phù h(cid:14)p v(cid:3)i xu h(cid:2)(cid:3)ng chung

c(cid:26)a th(cid:12) gi(cid:3)i: ti(cid:12)p c(cid:6)n ph(cid:5)u thu(cid:6)t v(cid:3)i k(cid:28) thu(cid:6)t ít xâm l(cid:23)n nh(cid:23)t có th(cid:19) mà v(cid:5)n (cid:4)$m b$o

(cid:4)(cid:2)(cid:14)c m(cid:30)c tiêu c(cid:26)a ph(cid:5)u thu(cid:6)t. Qua (cid:4)ó, câu h(cid:13)i (cid:4)+t ra cho nghiên c"u ti(cid:12)p theo:

chúng ta có nên m(cid:18) r(cid:25)ng ph(cid:9)m vi "ng d(cid:30)ng c(cid:26)a PT NSLN trong c(cid:7)t phân thùy ph(cid:8)i,

c(cid:7)t hai thùy ph(cid:8)i hay c(cid:7)t toàn b(cid:25) m(cid:25)t bên ph(cid:8)i kèm n(cid:9)o h(cid:9)ch.

Bên c(cid:9)nh (cid:4)ó, nh(cid:17)m xác (cid:4)(cid:11)nh tiêu chu%n c(cid:26)a PT n(cid:9)o h(cid:9)ch qua NSLN, câu h(cid:13)i

(cid:4)+t ra cho nghiên c"u ti(cid:12)p theo và c&ng là câu h(cid:13)i (cid:4)ang (cid:4)(cid:2)(cid:14)c nhi(cid:10)u tác gi$ trên th(cid:12)

gi(cid:3)i quan tâm (cid:4)ó là: ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch h(cid:16) th(cid:29)ng, ph(cid:5)u thu(cid:6)t n(cid:9)o h(cid:9)ch ch(cid:27)n l(cid:27)c,

n(cid:9)o h(cid:9)ch gi(cid:3)i h(cid:9)n hay ch’ c(cid:31)n l(cid:23)y m(cid:5)u h(cid:9)ch t(cid:9)i các v(cid:11) trí h(cid:9)ch; k(cid:28) thu(cid:6)t nào tiêu

chu%n trong v(cid:23)n (cid:4)(cid:10) n(cid:9)o h(cid:9)ch (cid:4)i(cid:10)u tr(cid:11) UTP không t(cid:12) bào nh(cid:13) v(cid:10) m+t ung th(cid:2) h(cid:27)c.

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN

1. Trần Minh Bảo Luân, Nguyễn Hoài Nam, Nguyễn Trung Tín, Trần Quyết

Tiến (2017), “Vai trò của CT scan ngực trong xác định hạch và giai đoạn ung

thư phổi không tế bào nhỏ về phương diện phẫu thuật”, Y Học TP. Hồ Chí

Minh, 21(6), tr. 100 – 106.

2. Trần Minh Bảo Luân, Nguyễn Hoài Nam, Nguyễn Trung Tín, Trần Quyết

Tiến (2017), “Hiệu quả của phẫu thuật nội soi lồng ngực trong điều trị ung

thư phổi không tế bào nhỏ: kết quả 5 năm”, Y Học TP. Hồ Chí Minh, 21 (6),

tr. 91 – 99.

3. Trần Minh Bảo Luân, Vũ Trí Thanh (2018), “Các yếu tố tiên đoán khả năng

di căn hạch rốn phổi và trung thất trong ung thư phổi không tế bào nhỏ”,

Phẫu thuật Tim Mạch và Lồng ngực Việt Nam, (6) 23, tr. 65 – 74.

4. Trần Minh Bảo Luân, Vũ Trí Thanh (2018), “Cắt thùy phổi và nạo hạch qua

nội soi lồng ngực trong điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ: an toàn và

khả thi?”, Phẫu thuật Tim Mạch và Lồng ngực Việt Nam, (6) 23, tr. 86 – 96.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT

1. Nguyễn Hoàng Bình (2015), Đánh giá tính khả thi và hiệu quả phẫu thuật

nội soi cắt thùy phổi trong bệnh lý phổi, Luận án tiến sỹ Y học, Đại học Y

Dược Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh.

2. Cung Văn Công (2015), Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh cắt lớp vi tính đa dãy

đầu thu ngực trong chẩn đoán ung thư phổi nguyên phát ở người lớn, Luận án

3. Lê Văn Cường & Võ Thành Nghĩa (2011), “Phổi và màng phổi”, Giải phẫu

tiến sỹ Y học, Viện nghiên cứu khoa học y dược học lâm sàng 108, Hà Nội.

học sau đại học, Nhà xuất bản Y học, tr 250 – 276.

4. Lê Tiến Dũng (2000), Đặc điểm Ung thư phế quản: Một số đặc điểm lâm

sàng và vai trò chụp cắt lớp điện toán trong chẩn đoán, Luận án Tiến sỹ Y

học, Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh.

5. Ngô Quang Định (2011), Bước đầu nghiên cứu giá trị của chụp cộng hưởng

từ toàn thân trong đánh giá giai đoạn của ung thư phổi, Luận văn tốt nghiệp

Bác sĩ nội trú bệnh viện, Trường Đại học Y Hà Nội.

6. Vũ Anh Hải, Phạm Vinh Quang, Mai Văn Viện (2016), “Đánh giá kết quả

Phẫu thuật nội soi lồng ngực hỗ trợ cắt thùy phổi điều trị ung thư phổi”, Tạp

chí Y - Dược học Quân sự, 41(2), tr. 142 - 149.

7. Lê Hoàn, Ngô Quý Châu (2013), “Nghiên cứu giai đoạn của ung thư phổi

không tế bào nhỏ theo hệ thống phân loại TNM 2009 tại Trung tâm Hô hấp -

Bệnh viện Bạch Mai”, Tạp chí Ung thư học Việt Nam, (1), tr. 240-5.

8. Nguyễn Thị Minh Hương (2005), Đánh giá kết quả điều trị ung thư phế

quản phổi không phải tế bào nhỏ giai đoạn II-IIIA bằng phẫu thuật phối hợp

xạ trị hậu phẫu, Luận văn thạc sĩ y học, Hà Nội.

9. Trần Trọng Kiểm, Lê Hải Sơn (2017), “Kết quả phẫu thuật nội soi cắt thùy

phổi-vét hạch điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ tại Bệnh viện Trung

ương quân đội 108”, Tạp chí Phẫu thuật nội soi và nội soi Việt Nam. 7 (4),

tr. 92-99.

10. Nguyễn Khắc Kiểm (2016), Nghiên cứu nạo vét hạch theo bản đồ trong

phẫu thuật điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn I – II – IIIA,

Luận án tiến sỹ Y học, Đại học Y Hà nội, Hà nội.

11. Đoàn Thị Phương Lan (2015), Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh và giá trị của

sinh thiết xuyên thành ngực dưới hướng dẫn của chụp cắt lớp vi tính trong

chẩn đoán các tổn thương dạng u ở phổi, Luận án tiến sỹ Y học, Đại học Y

Hà nội, Hà nội.

12. Ngô Văn Hoàng Linh, Phạm Vinh Quang, Kiều Trung Thành và cs (2009),

"Phẫu thuật nội soi lồng ngực cắt thùy phổi: Các trường hợp mổ thành công

đầu tiên tại Bệnh viện 103", Tạp chí Y dược học Quân sự, 34 (7), tr. 64 - 69.

13. Phạm Hữu Lư, Đoàn Quốc Hưng, Nguyễn Hữu Ước và cs (2010), "Cắt thùy

phổi qua phẫu thuật nội soi Lồng ngực tại Bệnh viện Việt Đức: Nhân 03

trường hợp", Y học Việt Nam, (Số đặc biệt), tr. 446 - 451.

14. Đinh Văn Lượng, Lê Ngọc Thành và cs (2017), “Đánh giá kết quả bước đầu

phẫu thuật nội soi lồng ngực cắt thùy phổi do ung thư phổi nguyên phát giai

đoạn sớm tại Bệnh viện Phổi Trung ương”, Tạp chí Phẫu thuật nội soi và nội

soi Việt Nam. 7 (4), tr. 32-39.

15. Nguyễn Công Minh (2014), “Phẫu thuật nội soi lồng ngực”, Các bệnh lồng

ngực trung thất mạch máu, Nhà xuất bản Y học, tr 37 – 54.

16. Nguyễn Hoài Nam (2010), "Nghiên cứu vai trò của phẫu thuật nội soi Lồng

ngực trong việc lấy mẫu chẩn đoán bản chất của nốt phổi đơn độc", Y học

thành phố Hồ Chi Minh, 14 (1), tr. 219 - 226.

17. Nguyễn Hoài Nga, Bùi Diệu, Trần Văn Thuấn, Bùi Công Toàn (2011),

“Nhận xét một số đặc điểm dịch tễ, lâm sàng, cận lâm sàng ung thư phổi

nguyên phát”, Tạp chí Ung thư học Việt Nam, (3), tr. 210-215.

18. Lê Sỹ Sâm và Đỗ Kim Quế (2007), “Kích thước khối u có liên quan với

nguy cơ di căn hạch và tỷ lệ sống còn trong ung thư phổi không phải tế bào

nhỏ”. Y học Việt Nam, 328 (số đặc biệt), tr. 346-54.

19. Văn Tần, Hoàng Danh Tấn, Trần Công Quyền và cs (2010), "Phẫu thuật cắt

phổi Ung thư nội soi lồng ngực hỗ trợ (VATS)", Y học thành phố Hồ Chí

Minh, 14(1), tr. 132 - 138.

20. Bùi Anh Thắng (2010), Vai trò chụp cắt lớp vi tính đa dãy trong phân giai

đoạn ung thư phế quản phổi, Luận văn bác sĩ chuyên khoa II, Đại học Y

Dược thành phố Hồ Chí Minh.

21. Huỳnh Quyết Thắng (2017), “Điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ: hóa trị

liệu”, Ung thư phổi, Nhà xuất bản Y học, tr. 162-183.

22. Lê Ngọc Thành, Phạm Hữu Lư, Đỗ Tất Thành & Dương Văn Đoàn (2008),

"Cắt thùy phổi qua phẫu thuật nội soi lồng ngực: nhân một trường hợp mổ

thành công", Tạp chí Y học Việt Nam, 2, tr. 443-448.

23. Bùi Chí Viết (2011), Phẫu trị Ung thư phổi nguyên phát không tế bào nhỏ,

Luận án Tiến sỹ Y học, Đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố

Hồ Chí Minh.

24. Vũ Hữu Vĩnh, Nguyễn Văn Khôi (2013), "Cắt thùy phổi nội soi - đường mổ và

khả năng ứng dụng", Phẫu thuật nội soi và nội soi Việt nam, 1(3), tr. 46 - 50.

25. Nguyễn Thế Vũ, Lê Tiến Dũng, Nguyễn Thanh Hiền và cs (2012), "Kết quả

phẫu thuật cắt thùy phổi với sự hỗ trợ của nội soi lồng ngực tại Bệnh viện Phạm

Ngọc Thạch", Y học thành phố Hồ Chí Minh, 16 (1), tr. 384 - 388.

TÀI LIỄU TIẾNG ANH

26. Adachi H., Sakamaki K., et al (2017), “Lobe-Specific Lymph Node Dissection

as a Standard Procedure in Surgery for Non-Small Cell Lung Cancer: A

Propensity Score Matching Study”, J Thorac Oncol, 12, pp. 85-93.

27. Amer K., Vohra H. A., et al (2011), "Video-assisted thoracic surgery of

major pulmonary resections for lung cancer: the Southampton experience",

European Journal of Cardio-thoracic Surgery, 39, pp. 173—179.

28. Anraku M. & Keshavjee S. (2010), "Lung Cancer: Surgical Treatment",

Sabiston & Spencer surgery of the chest, 8th ed, Saunders, Philadelphia, pp.

253-277.

29. Asamura H. (2009), "Lymph Node Dissection for Lung Cancer", General

Thoracic Surgery, 7th edion. Lippincott Williams & Wilkins. Philadelphia,

Chapter 111, pp. 1227-1233.

30. Barletta J. A., et al (2010), “The Prognostic Significance of Grading in Lung

Adenocarcinoma”, Cancer, 116 (3), pp. 659–669. doi:10.1002/cncr.24831.

31. Begum S., Hansen H. J., et al (2014), “VATS anatomic lung resections—the

European experience”, J Thorac Dis, 6 (S2), pp. 203-210.

32. Boffa D. J., Allen M. S., et al. (2008), "Data from The Society of Thoracic

Surgeons General Thoracic Surgery database: The surgical management of

primary lung tumors", The Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery,

135(2), pp. 247 - 254.

33. Burt B. M., Shrager J. B. (2014), "Prevention and management of

postoperative air leaks", Ann Cardiothorac Surg, 3 (2), pp. 216 - 218.

34. Carr S. R., et al (2012), “Impact of tumor size on outcomes after anatomic

lung resection for stage 1A non-small cell lung cancer based on the current

staging system”, Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery, 143 (2),

pp. 390-397.

35. Carrott P. J., Jones D. R. (2013), “Teaching video-assisted thoracic surgery

(VATS) lobectomy”, J Thorac Dis, 5 (S3), pp. 207-211.

36. Cerfolio R. J., et al (2017), “The long-term survival of robotic lobectomy for

non small cell lung cancer: A multi-institutional study”,

https://doi.org/10.1016/j.jtcvs.2017.09.016

37. Charles-Henri M. A. (2013), “Video-assisted thoracoscopic lobectomy: an

unavoidable trend? A retrospective single-institution series of 410 cases”,

Interactive CardioVascular and Thoracic Surgery, 17, pp. 36–43.

38. Cheng X., Zheng D., et al (2018), “Tumor histology predicts mediastinal

nodal status and may be used to guide limited lymphadenectomy in patients

with clinical stage I non–small cell lung cancer”, J Thorac Cardiovasc Surg,

155, pp. 2648-56.

39. D’Amico T. A., Niland J., et al (2011), “Efficacy of mediastinal lymph node

dissection during lobectomy for lung cancer by thoracoscopy and

thoracotomy”, Ann Thorac Surg, 92, pp. 226-31.

40. Daniel J. D., Garmon E. H. (2017), American Society of Anesthesiologists

Classification (ASA Class), StatPearls Publishing LLC,

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441940/

41. Daniels L. J., Onaitis M. W., et al (2012), “Thoracoscopic lobectomy: A safe

and effective strategy for patients with stage I lung cancer”, Ann Thorac

Surg, 74, pp. 860–864.

42. Darling G. E., Allen M. S., et al (2011), “Randomized trial of mediastinal

lympho node sampling versus complete lymphadenectomy during pulmonary

resection in the patient with N0 or N1 (less than hilar) non-small cell

carcinoma: results of the American College of Surgery Oncology Group

Z0030 Trial”, J Thorac Cardiovasc Surg, 141, pp. 662-70.

43. David B. (2013), “Effect of Tumor Size on Prognosis in Patients Treated

with Radical Radiotherapy or Chemoradiotherapy for Non–Small Cell Lung

Cancer”, J Thorac Oncol, 8, pp. 315-321.

44. Demmy T. L. (2011), "Overview and General Considerations for Video-

Assisted Thoracic Surgery”, Video-Assisted Thoracic Surgery, Landes

Bioscience, Texas, pp. 1-24.

45. Deppen S, et al (2011), “Accuracy of FDG-PET to diagnose lung cancer in a

region of endemic granulomatous disease”, Ann Thorac Surg, 92 (2), pp.

428-32.

46. Detterbeck F. C. (2009), "Thoracoscopic versus open lobectomy debate: the

proargument", GMS Thoracic Surgical Science, 6, ISSN 1862-4006.

47. Detterbeck F. C. (2009), The New Lung Cancer Staging System, Chest, 136,

pp. 260–271.

48. Detterbeck F. C. (2017), The Eighth Lung Cancer Staging System, Chest,

151 (1), pp. 193-203.

49. Detterbeck F. C., Postmus P. E., et al (2013), “The stage classification of

lung cancer: Diagnosis and management of lung cancer, 3rd ed: American

College of Chest Physicians evidence-based clinical practice guidelines",

Chest, 143(5 Suppl), pp. 191-210.

50. Dusmet M, Golstraw P S, et al (2008), Textbook of lung cancer, 2nd Edition,

In Heine Hansen, pp. 97-117.

51. Dziedzic D. and Orlowski T. (2015), “The Role of VATS in Lung Cancer

Surgery: Current Status and Prospects for Development”, Minimally Invasive

Surgery, Article ID 938430, http://dx.doi.org/10.1155/2015/9384

52. Edge S. B., Byrd D. R., Compton C. C., et al. (2010), "AJCC Cancer staging

manual", 7th Ed, Springer, USA.

53. Elsayed H., McShane J., Shackcloth M. (2012), "Air leaks following

pulmonary resection for lung cancer: is it a patient or surgeon related

problem?", Ann R Coll Surg Engl, 94, pp. 422 - 427.

54. Fei Zhao et al (2017), “A prediction model for lymph node metastases using

pathologic features in patients intraoperatively diagnosed as stage I non-

small cell lung cancer”, BMC Cancer, 17, pp. 267. DOI 10.1186/s12885-

017-3273-x.

55. Ferlay, J., et al. (2015), "Cancer incidence and mortality worldwide: sources,

methods and major patterns in GLOBOCAN 2012", Int J Cancer, 136 (5),

pp. 359-386.

56. Frazer R.G., Paze J.A.P., (2004), “Neoplastic disease of the lung”, In Frazer

R.S (Editor) Synopsis of diseases of the chest, 2nd edition, W.B. Saunder

Company.

57. Fukino S, Fukata T, Hayashi E, Okada K, Tamai N, Morio S (2011),

“Lobectomy of the two or more lobes in patients with lung cancer”,

Japanese journal of thoracic surgery. 54 (3), pp. 219-224.

58. Funakoshi Y., Shinichi Takeda S., Yoshihisa Kadota Y., et al (2008),

“Clinical characteristics and surgery of primary lung cancer in younger

patients”, Asian Cardiovasc Thorac Ann, 16, pp. 387-391.

59. Georgios K. (2013),“Sampling versus systematic full lymphatic dissection in

surgical treatment of non-small cell lung cancer”, Oncology Reviews, 7 (e2),

pp. 7 – 11.

60. Goldstraw P., Asamura H., Bunn P., et al. (2009), Staging Manual in

Thoracic Oncology, International Association for the Study of Lung

Canncer, Editorial Rx Press, USA.

61. Gonzalez D., Garcia J., et al. (2011), "Video-assisted thoracic surgery

lobectomy: 3-year initial experience with 200 cases", European Journal of

Cardio-thoracic Surgery, 40, pp. 21—28.

62. Gossot D. (2010), Atlas of Endoscopic Major Pulmonary Resections,

Springer, Paris - France.

63. Graham J. (2011), “Treatment with curative intent for NSCLC”, The

diagnosis and treatment of lung cancer (update): full guideline, National

Collaborating Centre for Cancer, pp. 51 – 74.

64. Gundavda M. K. (2012), "Comparative Study of Laparoscopic versus Open

Appendicectomy ", Indian Journal of Medical Sciences, 66 (5), pp. 99 – 115.

65. Han H., Chen H. (2017), “Selective lymph node dissection in early-stage

non-small cell lung cancer”, J Thorac Dis, 9(7), pp. 2102-2107.

66. Hansen HJ, Petersen RH (2012), “Video-assisted thoracoscopic lobectomy

using a standardized three-port anterior approach - The Copenhagen

experience”, Ann Cardiothorac Surg, 1 (1), pp. 70-76.

67. Harvey I. P., David P.C, et al (2010), Lung Cancer principles and practicce,

4th edition, Lippincott William and Wilkins a Wolters Kluwer Company.

68. He J, Xu X. (2012), “Thoracoscopic anatomic pulmonary resection”, J

Thorac Dis, 4 (5), pp. 520-547.

69. Higuchi M, et al (2014), “Long-term outcomes after video-assisted thoracic

surgery (VATS) lobectomy versus lobectomy via open thoracotomy for

clinical stage IA non-small cell lung cancer”, Journal of Cardiothoracic

Surgery, 9, pp. 88 – 95.

70. Hishida T., Miyaoka E., et al (2016), “Lobe-Specific Nodal Dissection for

Clinical Stage I and II NSCLC: Japanese Multi-Institutional Retrospective

Study Using a Propensity Score Analysis”, J Thorac Oncol, 11, pp. 1529-37.

71. Ichinose J., Kohno T., et al (2010), "Locoregional Control of Thoracoscopic

Lobectomy With Selective Lymphadenectomy for Lung Cancer", Ann

Thorac Surg, 90, pp. 235–239.

72. Ishida T., Kaneko S., et al (2009), “Strategy for lymphadenectomy in lung

cancer three centimaters or less in diameter”, Ann Thorac Surg, 50, pp.

708-713.

73. Iwasaki A. (2004), “Results of video-assisted thoracic surgery for stage I/II

non-small cell lung cancer”, European Journal of Cardio-thoracic Surgery,

26, pp. 158–164.

74. Kaseda S., Aoki T. (2002), “Video-assisted thoracic surgical lobectomy in

conjunction with lymphadenectomy for lung cancer”, Nippon Geka Gakkai

Zasshi In Japanese, 103, pp. 717–721.

75. Kelsey C. R., Marks L. B., et al. (2009), "Local Recurrence After Surgery for

Early Stage Lung Cancer: An 11 - Year Experience With 975 Patients",

Cancer, 115, pp. 5218 - 5227.

76. Khan B., Mushtaq M. (2010), “Setting the “Stage” for the New TNM

Lung”, Lung Cancer, 4 (6), pp. 195-199.

77. Kim D., Kim H. K., et al (2014), “Is video-assisted thoracic surgery

lobectomy in benign disease practical and effective?”, J Thorac Dis, 6 (9),

pp. 1225-1229.

78. Kim H. K., Kim K., et al (2010), "Outcomes of unexpected pathologic N1

and N2 disease after video-assisted thoracic surgery lobectomy for clinical

stage I non–small cell lung cancer", J Thorac Cardiovasc Surg, 140, pp.

1288-1293.

79. Kim K. (2011), “Video-assisted Thoracic Surgery Lobectomy”, J Thorac

Cardiovasc Surg, 44, pp. 1-8. DOI:10.5090/kjtcs.2011.44.1.1

80. Kim K., Kim H. K., et al. (2010), "Video-Assisted Thoracic Surgery

Lobectomy: Single Institutional Experience With 704 Cases", Ann Thorac

Surg, 89, pp. 2118 –2122.

81. Kim R. H., Takabe K., et al. (2010), "Outcomes of a hybrid technique for

video - assisted thoracoscopic surgery (VATS) pulmonary resection in a

community setting", J Thorac Dis, 2, pp. 210 - 214.

82. Kirby T. J., Landreneau R. J., et al (2005), “Lobectomy—video-assisted

thoracic surgery versus muscle-sparing thoracotomy: A randomized trial”, J

Thorac Cardiovasc Surg, 109, pp. 997–1002.

83. Kohno T., Sakamaki Y., et al (2012), “Lobectomy with extended lymph

node dissection by video assisted thoracic surgery for lung cancer”, Surg.

Endosc, 11, pp. 354-358.

84. Lababede O. (2016), “Imaging in Lung Cancer Staging”, [trực tuyến],

http://emedicine.medscape.com/article/362919-overview [truy cập 3/2018]

85. Lampen-Sachar K., et al. (2012), "Correlation between tumor measurement

on Computed Tomography and resected specimen size in lung

adenocarcinomas", Lung Cancer, 75 (3), pp. 332-335.

86. Lee P. C., et al (2016), “Lobectomy for Non-Small Cell Lung Cancer by

Video-Assisted Thoracic Surgery: Effects of Cumulative Institutional

Experience on Adequacy of Lymphadenectomy”, Ann Thorac Surg, 101, pp.

1116–1122.

87. Lee P. C., Nasar A., Port J. L., et al (2013), "Long - Term Survival After

Lobectomy for Non - Small Cell Lung Cancer by Video - Assisted Thoracic

Surgery Versus Thoracotomy", Ann Thorac Surg, 96, pp. 951 - 961.

88. Lee S , Lee HY , Lee KS , et al (2015), “Change of the junctions between

stations 10 and 4 in the new International Association for the Study of Lung

Cancer lymph node map: a validation study from a single tertiary referral

hospital experience”, Chest, 147 (5), pp. 1299 - 1306.

89. Liang C., Wen H., Guo Y., et al (2013), "Severe intraoperative complications

during VATS Lobectomy compared with thoracotomy lobectomy for early

stage non - small cell lung cancer", J Thorac Dis, 5(4), pp. 513 - 517.

90. Lim E., Baldwin D., Beckles M., et al (2010), "Guidelines on the radical

management of patients with lung cancer", Thorax, 65 (Suppl III), pp. 1 - 27.

91. Liu S., Wang R., et al (2016), “Precise Diagnosis of Intraoperative Frozen

Section Is an Effective Method to Guide Resection Strategy for Peripheral

Small-Sized Lung Adenocarcinoma”, J Clin Oncol, 34, pp. 307-313.

92. Loscertales J., Valenzuela F. Q., et al (2010), "Video - Assisted Thoracic

Surgery Lobectomy: Results in Lung Cancer", J Thorac Dis., 2, pp. 29 - 35.

93. Maniwa T., Okumura T., et al (2013), “Recurrence of mediastinal node

cancer after lobe-specific systematic nodal dissection for non-small-cell lung

cancer”, Eur J Cardiothorac Surg, 44, pp. 59-64.

94. Manser R., Graham., Wright G., Hart D., et al (2005), “Surgery for early

stage non-small cell lung cancer”. Cochrane Database of Systematic

Reviews, (1), CD004699.

95. Marty - Ané C - H., Canaud L., Solovei L., et al (2013), "Video - assisted

thoracoscopic lobectomy: an unavoidable trend? A retrospective single-

institution series of 410 cases", Interactive CardioVascular and Thoracic

Surgery, 17, pp. 36 - 43.

96. McKenna R. J., Houck W., Fuller C. B. (2006), “Video-assisted thoracic

surgery lobectomy: Experience with 1100 cases”. Ann Thorac Surg, 81, pp.

421–426.

97. Mery C.M., et al (2004), “Relationship between a history of Antecedent

cancer and the probability of malignancy for a solitary pulmonary nodule”,

Chest, 125, pp. 2175-2181.

98. Mirsadraee S., Oswal D., et al (2012), “The 7th lung cancer TNM

classification and staging system: Review of the changes and

implications”, World J Radiol, 4 (4), pp. 128-134.

99. Mountain C..F., Herman L.L., Kay E.H (2009), Lung cancer - A handbook

for staging, imaging, and lymph node classification, Mountain CF and HI

Libshitz, Houston, Texas, pp. 71.

100. Naidich, D. P., et al (2013), "Recommendations for the management of

subsolid pulmonary nodules detected at CT: a statement from the Fleischner

Society", Radiology, 266 (1), pp. 304-317.

101. Nakanishi K. (2007), “Video-Assisted Thoracic Surgery Lobectomy With

Bronchoplasty for Lung Cancer Initial Experience and Techniques”, Ann

Thorac Surg, 84, pp. 191– 196.

102. National Comprehensive Cancer Network (2012), "NCCN clinical practice

guidelines in oncology Non-small cell lung cancer".

103. National Comprehensive Cancer Network (2015), "NCCN clinical practice

guidelines in oncology Non-small cell lung cancer".

104. Nomori H., Ohtsuka T., Hirotoshi H., et al (2003), "Thoracoscopic

Lobectomy for Lung Cancer With a Largely Fused Fissure", Chest, 123, pp.

619–622.

105. Oda M., Ishikawa N., Tsunezuka Y., et al (2008), “Closed three-port

anatomic lobectomy with systematic nodal dissection for lung cancer”, Ann

Thorac Surg, 21, pp. 1454-1465.

106. Ohtsuka T., Nomori H., Horio H., et al. (2004), "Is Major Pulmonary

Resection by Video - Assisted Thoracic Surgery an Adequate Procedure in

Clinical Stage I Lung Cancer?", Chest, 125, pp. 1742 - 1746.

107. Oliaro A, Leo F, Filosso P L, Rena O, et al (2009), “Resection for

bronchogenic carcinoma in the elderly”, J Cardiovasc Surg (Torino), 40 (5),

pp. 709-715.

108. Onaitis M. & Thomas A D’Amico (2010), "Lung Cancer: Minimally

Invasive Approaches ", Chest of surgery, pp. 294-286.

109. Onishi H., Araki T., Shirato H., et al (2014), “Stereotactic hypofractionated

high-dose irradiation therapy for stage I non-small cell lung carcinoma:

clinical outcomes in 245 patients in a Japanese multi-institutional study”,

Cancer, 101, pp. 1623-1631.

110. Ost D., Fein A. M. (2008), "The Solitary Pulmonary Nodule: A Systematic

Approach", Fishman’s Pulmonary Diseases and Disorders, Vol. 1, The

McGraw - Hill Companies, United States of America, pp. 1815 - 1828.

111. Palade E., Passlick B., et al (2013), “Video-assisted vs open mediastinal

lymphadenectomy for Stage I non-small-cell lung cancer: results of a

prospective randomized trial”. Eur J Cardiothorac Surg, 44, pp. 244-9.

112. Paul S., Nasser K. A., Sheng S., Lee P. C., et al. (2010), "Thoracoscopic

lobectomy is associated with lower morbidity than open lobectomy: A

propensity-matched analysis from the STS database", J Thorac Cardiovasc

Surg, 139, pp. 366-378.

113. Pirronti T, et al (2000), “Evaluation of the "N" factor in nonsmall cell lung

cancer. Correlation between computerized tomography and pathologic

anatomy”, Radiol Med, 99 (5), pp. 340-346.

114. Pischik V. G. (2014), “Technical difficulties and extending the indications

for VATS lobectomy”, J Thorac Dis, 6 (S6), pp. 623-630.

115. Ponn R. B. (2005), "Complications of Pulmonary Resection", General Thoracic

Surgery, 7th Edition, Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, pp. 554-586.

116. Port J. L., Mirza F. M., Lee P. C., et al (2011), "Lobectomy in

Octogenarians With Non-Small Cell Lung Cancer: Ramifications of

Increasing Life Expectancy and the Benefits of Minimally Invasive Surgery",

Ann Thorac Surg, doi:10.1016/j.athoracsur.2011.1006.1082.

117. Prenzel K L, et al (2013), “Lymph node size and metastatic infiltration in

non-small cell lung cancer”, Chest, 123, pp. 453-467.

118. Pu Q., Ma L., Mei J., et al. (2013 ), "Video - assisted thoracoscopic surgery

versus posterolateral thoracotomy lobectomy: A more patient - friendly

approach on postoperative pain, pulmonary function and shoulder function",

Thoracic Cancer, 4, pp. 84 – 89.

119. Robert Pirker (2012), “Adjuvant Chemotherapy of Non-Small Cell Lung

Cancer”, Tanaffos, 11 (1), pp. 12-17.

120. Rocco G., Eveline Internullo, Stephen D. Cassivi, Dirk Van Raemdonck &

Mark K. Ferguson (2008), "The Variability of Practice in Minimally Invasive

Thoracic Surgery for Pulmonary Resections", Thorac Surg Clin, 18, pp. 235–247.

121. Rusch V. W., Asamura H., Goldstraw P., et al (2009), “The IASLC lung

cancer staging project: a proposal for a new international lympho node map

in the forthcoming seventh edition of the TNM classification for lung

cancer”, J Thorac Oncol, 4, pp. 568-77.

122. Sawada S., Komori E., Yamashita M. (2009), "Evaluation of video-assisted

thoracoscopic surgery lobectomy requiring emergency conversion to

thoracotomy", European Journal of Cardio-thoracic Surgery, 36, pp. 487—490.

123. Scott W. J., Matteotti R. S., Egleston B. L., et al (2010), "A comparison of

perioperative outcomes of Video - Assisted Thoracic Surgical (VATS)

Lobectomy with open thoracotomy and lobectomy: Results of an analysis

using propensity score based weighting", Annals of Surgical Innovation and

Research, 4 (1), pp. 1 - 6.

124. Seely A. J., Ivanovic J., et al (2010), “Systematic classification of

morbidity and mortality after thoracic surgery”, Ann Thorac Surg, 90 (3), pp.

936-942.

125. Shields T. W. (2009). General Thoracic Surgery, 7th Edition, Lippincott

Williams & Wilkins, 102, pp. 1300 – 1325.

126. Shigemura N, Akashi A, Funaki S, et al (2006), “Long-term outcomes after

a variety of video-assisted thoracoscopic lobectomy approaches for clinical

stage IA lung cancer: A multi-institutional study”, J Thorac Cardiovasc

Surg,132, pp. 507–512.

127. Shimada Y (2012), “Pathological vascular invasion and tumor

differentiation predict cancer recurrence in stage ia non–small-cell lung

cancer after complete surgical resection”, J Thorac Oncol, 7, pp. 1263–1270.

128. Shimosato Y. (2010), “Pulmonary Neoplasms”, Diagnostic surgical

pathology, Lippincott William & Wilkins, Philadelphia, pp. 1069-1115.

129. Shiono S., Matsutani N., Okumura S., et al (2015), “The prognostic impact

of lymph-node dissection on lobectomy for pulmonary metastasis”, Eur J

Cardiothorac Surg, 48, pp. 616-621.

130. Shiraishi T., Shirakusa T., Iwasaki A., et al (2006), "Video-Assisted

Thoracoscopic Surgery Lobectomy for c-T1N0M0 Primary Lung Cancer: Its

Impact on Locoregional Control", Ann Thorac Surg, 82, pp. 1021– 1026.

131. Sihoe A. D. L. (2012), The Evolution of VATS Lobectomy, Topics in

Thoracic Surgery, ISBN: 978-953-51-0010-2, InTech, Available from:

http://www.intechopen.com/books/topics-in-thoracicsurgery/the-evolution-

of-vats-lobectomy.

132. Silvestri G.A., Gonzalez A.V., Jantz M.A., et al (2013), “Methods for

staging non-small cell lung cancer: Diagnosis and management of lung

cancer, 3rd ed: American College of Chest Physicians evidence-based

clinical practice guidelines”, Chest, 143, e211S.

133. Sioris T, et al (2003), “Comparison of computed tomography and

systematic lymph node dissection in determining TNM and stage in non-

small cell lung cancer”. European Journal of Cardio-thoracic Surgery, 23,

pp. 403–408.

134. Solaini L. et al (2001), “Video-assisted thoracic surgery major pulmonary

resections. Present experience”, European Journal of Cardio-thoracic

Surgery, 20, pp. 437- 442.

135. Srisomboon C., Koizumi K., et al. (2013), "Complete video - assisted

thoracoscopic surgery for lung cancer in 400 patients", Asian Cardiovascular

& Thoracic Annals, 21 (6), pp. 700 - 707.

136. Stacy J. U., et al (2010), “Lung Cancer Staging Essentials: The New TNM

Staging System and Potential Imaging Pitfalls”, RadioGraphics, 30, pp.

1163–1181.

137. Stahel R. A., Peters S., et al (2014), "Thoracic tumours: essentials for

clinicians ", ESMO, Switzerland, pp. 879-899.

138. Stark P. (2017), “Computed tomographic and positron emission

tomographic scanning of pulmonary nodules”, [trực tuyến]

http://www.uptodate.com/contents/computed-tomographic-and-positron-

emission-tomographic-scanning-of-pulmonary-nodules [truy cập 3/2018]

139. Sugi K, Kaneda Y, Esato K. (2000), “Video-assisted thoracoscopic

lobectomy achieves a satisfactory long-term prognosis in patients with

clinical stage IA lung cancer”, World J Surg, 24, pp. 27–31.

140. Sugiura H, Morikawa T, Kajim, et al (2009), “Long-term benefits for the

quality of life after video-assisted thoracoscopic lobectomy in patients with

lung cancer”, Surg Laparosc Endosc, 9, pp. 403– 408.

141. Swanson S. J., D’Amico T. A., et al (2007), "Video - Assisted Thoracic

Surgery Lobectomy: Report of CALGB 39802 - A Prospective, Multi -

Institution Feasibility Study", J Clin Oncol, 25 (31), pp. 4993 - 4997.

142. Swensen, S. J., et al. (2000), "Lung nodule enhancement at CT: multicenter

study", Radiology, 214 (1), pp. 73-80.

143. Taioli E., Lee D. S., Lesser M., et al (2013), “Long - term survival in video

– assisted thoracoscopic lobectomy vs open lobectomy in lung - cancer

patients: a meta – analysis”, European Journal of Cardio - Thoracic Surgery,

44, pp. 591 - 597.

144. The World Health Organization (2015), Classification of Lung Tumors, J

Thorac Oncol, 10, pp. 1243–1260.

145. Toker A., et al (2016), “Lymph Node Dissection in Surgery for Lung

Cancer: Comparison of Open vs. Video-Assisted vs. Robotic-Assisted

Approaches”, Ann Thorac Cardiovasc Surg, 22, pp. 284–290.

146. Toloza E. M., Harpole L., McCrory D. C. (2003), “Noninvasive staging of

non-small cell lung cancer: A review of the current evidence”, Chest, 123,

pp. 137-146.

147. Turna A., Solak O., Kilicgun A., et al (2007), "Is lobe-specific lymph node

dissection appropriate in lung cancer patients undergoing routine

mediastinoscopy?", Thorac Cardiovasc Surg, 55 (2), pp. 112 - 119.

148. Villamizar N. R., Darrabie M. D., Burfeind W. R., et al (2009),

"Thoracoscopic lobectomy is associated with lower morbidity compared with

thoracotomy", The Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery, 138

(2), pp. 419 - 425.

149. Walker C. M., Chung J. H., Abbott G. F., et al (2012), “Mediastinal lymph

node staging: from noninvasive to surgical”, AJR Am J Roentgenol, 199 (1),

pp. 54 - 64.

150. Wang S., Li X., et al (2017), “The long-term impact of postoperative

pulmonary complications after video-assisted thoracic surgery lobectomy for

lung cancer”, J Thorac Dis, 9 (12), pp. 5143–5152.

151. Wang W., Yin W., Shao W., et al (2014), "Comparative study of

systematic thoracoscopic lymphadenectomy and conventional thoracotomy

in resectable non - small cell lung cancer", J Thorac Dis, 6 (1), pp. 45 - 51.

152. Webb R. W., Higgins C. B. (2015), Thoracic Imaging: Pulmonary and

Cardiovascular Radiology, 1st Edition, Lippincott Williams & Wilkins, 9,

pp. 271 – 305.

153. Wenlong S., et al (2014), “Safety and feasibility of video-assisted

thoracoscopic surgery for stage IIIA lung cancer”, Chin J Cancer Res, 26

(4), pp. 418-422.

154. Wu Y., Hauang Z.F., Wang S.Y., et al (2012), “A randomized trial of

systematic nodal dissection in resectable non-small cell lung cancer”, Lung

Cancer, 36, pp. 1-6.

155. Xia Y., Zhang B, et al (2015), “Evaluation of lymph node metastasis in

lung cancer: who is the chief justice?”, J Thorac Dis, 7 (S4), pp. 231-237.

156. Yamamoto K., Ohsumi A., Kojima F., et al. (2010), "Long – Term Survival

After Video - Assisted Thoracic Surgery Lobectomy for Primary Lung

Cancer", Ann Thorac Surg, 89, pp. 353 - 359.

157. Yan T. D. (2014), “Surgical atlas of thoracoscopic lobectomy and

segmentectomy”, Ann Cardiothorac Surg,3 (2), pp. 183-191.

158. Yang J., Xia Y., et al (2014), “Risk Factors for Major Adverse Events of

Video-Assisted Thoracic Surgery Lobectomy for Lung Cancer”, Int J Med

Sci, 11 (9), pp. 863-869. doi:10.7150/ijms.8912.

159. Zhang J., et al (2015), “Relationship between tumor size and survival in non-

small cell lung cancer (NSCLC): an analysis of the Surveillance, Epidemiology,

and End Results (SEER) registry”, J Thorac Oncol, 10 (4), pp. 682–690.

160. Zhi X.Y. (2010). “Surgical treatment of lung cancer in patients over 70 years

of age”. Lung cancer: Journal of the international association for the study of

lung cancer 9th world conference on lung cancer, Tokyo, Japan, pp. 145.

161. Zhongwu H. U., et al (2010), “Study on the Prognosis of the T1a Non-

small Cell Lung Cancer”, Chin J Lung Cancer, 13 (3). DOI:

10.3779/j.issn.1009-3419.2010.03.04.

162. Zongren G., Mingyao C., Shen W. (2009), “Surgical treatment of lung

cancer for elderly patients”, Lung cancer: Journal of the international

association for the study of lung cancer 9th world conference on lung

cancer, Tokyo, Japan, pp. 145.

PHỤ LỤC 1

BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU

Mã số NC:

Tuổi: Giới: Họ tên bệnh nhân:

Số điện thoại liên lạc: Nghề nghiệp:

Địa chỉ:

Số hồ sơ lưu trữ: Số nhập viện:

Lý do nhập viện:

Tiền căn:

Bệnh lý kèm theo:

Triệu chứng lâm sàng:

- Không triệu chứng

- Đau ngực

- Ho khan

- Ho đàm

- Ho kéo dài

- Ho ra máu

- Khó thở

- Khàn tiếng

- Nuốt nghẹn

- Hạch cổ

- Hội chứng 3 giảm

- Hội chứng cận ung

Cận lâm sàng:

1. X quang phổi tiêu chuẩn:

2. CT scan ngực cản quang:

- Vị trí u:

Thùy phổi chứa khối u:

Khối u phổi nằm 1/3 giữa hay ngoại vi:

- Kích thước khối u phổi:

- Bờ tua gai hay đa cung:

- Đồng nhất hay không đồng nhất, dạng kính mờ:

- Tăng quang hay không tăng quang (độ Hounsfield)

- Hình ảnh lá cờ màng phổi:

- Khoảng cách từ thành ngực đến khối u phổi:

- Tình trạng rãnh liên thùy trên CT scan:

- Hạch rốn phổi và trung thất:

Vị trí:

Kích thước:

Hạch dính hay xâm lấn mạch máu lớn:

Nhóm hạch nghi ngờ di căn:

- Khối u xâm lấn mạch máu, phế quản, tĩnh mạch chủ trên, màng tim, thành ngực:

- Tràn dịch màng phổi

- Hủy xương sườn:

- Có tổn thương các thùy phổi khác:

3. Nội soi phế quản:

Sinh thiết qua NSPQ:

4. Sinh thiết xuyên thành ngực dưới hướng dẫn CT scan:

5. CT scan bụng – chậu hay siêu âm bụng:

6. CT scan não hay MRI não:

7. Xạ hình xương:

8. PET-CT scan:

9. CEA

10. CYFRA 21.1

11. Định giai đoạn trước mổ:

12. Chức năng hô hấp:

- FEV1

- FVC

- FEV1/FVC

13. Tình trạng tim mạch:

14. Tình trạng hô hấp:

15. Phân loại ASA tiền mê:

Phẫu thuật:

- Nội soi hoàn toàn hay NS hỗ trợ

- Số trocar

- Chiều dài vết mổ nhỏ

- Vị trí khối u

- Kích thước khối u

- Xâm lấn các mạch máu, rãnh liên thùy hay phế quản thùy kế cận

- Rãnh liên thùy: hoàn toàn hay không hoàn toàn

- Phổi dính thành ngực:

- Sinh thiết lạnh:

- Hạch:

Vị trí nhóm hạch

Số lượng hạch

Kích thước hạch

Nạo hạch: nạo vét toàn bộ hạch hay để lại 1 phần

- Thời gian phẫu thuật: Cắt thùy Nạo hạch

- Lượng máu mất

- Mở rộng vết mổ để lấy thùy phổi

Tai biến trong PT:

Chuyển PT mở:

Lý do chuyển PT mở:

Tử vong trong mổ:

Biến chứng sau PT:

- Chảy máu

- Xẹp phổi do tắc đàm

- Viêm phổi

- Suy hô hấp, thở máy kéo dài

- Xì khí kéo dài (hơn 7 ngày)

- Mủ màng phổi

- Nhiễm trùng vết mổ

- Tử vong sau mổ

Điều trị nội khoa hay PT lại xử trí biến chứng:

GPB sau phẫu thuật:

- Khối u và bờ diện cắt:

- Các nhóm hạch:

- Số lượng hạch di căn trong từng nhóm hạch:

- EGFR

Định giai đoạn sau PT:

Mức độ đau sau ngày 3 sau PT (thang điểm VAS):

Thời gian DLMP:

Thời gian nằm viện sau PT:

Hóa trị sau PT:

- Phác đổ:

- Số chu kỳ hóa trị

Tái khám

- Chỉ số Karnofsky:

- X quang phổi tiêu chuẩn:

- Siêu âm bụng:

- CEA:

- CYFRA 21.1:

- CT scan sau phẫu thuật 1 tháng:

- CT scan sau phẫu thuật 6 tháng:

- CT scan sau phẫu thuật 12 tháng:

- CT scan sau phẫu thuật 24, 36, 48 và 60 tháng:

Tái phát tại chổ:

Vị trí di căn xa:

CT scan não, xạ hình xương, MRI cột sống hay PET-CT xác định tái phát, di căn:

Hóa trị lại khi phát hiện tái phát:

Thời gian sống thêm không bệnh:

Thời gian tử vong do bệnh sau PT:

Tử vong do nguyên nhân khác:

Thời gian theo dõi sau PT đến kết thúc nghiên cứu:

PHỤ LỤC 2

BẢN THÔNG TIN DÀNH CHO ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

VÀ CHẤP THUẬN THAM GIA NGHIÊN CỨU

Tên đề tài nghiên cứu:

"Đánh giá kết quả điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ

bằng phẫu thuật nội soi cắt thùy phổi và nạo hạch"

Nhà tài trợ: không.

Nghiên cứu viên chính: Bs Trần Minh Bảo Luân.

Đơn vị chủ trì: Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh.

I. THÔNG TIN VỀ NGHIÊN CỨU

Mục đích và tiến hành nghiên cứu

Phẫu thuật cắt thùy phổi và nạo hạch là phương pháp điều trị triệt để bệnh ung thư phổi nguyên phát không tế bào nhỏ. Do vị trí giải phẫu tương đối đặc biệt, khi mổ mở cắt thùy phổi và nạo hạch, bệnh nhân phải chấp nhận vết mổ dài. Chính vì vậy, sau mổ bệnh nhân phải chịu nhiều đau đớn, phục hồi chậm, mang nhiều nguy cơ biến chứng do vết mổ gây ra. Phẫu thuật nội soi lồng ngực đã chứng minh được vai trò điều trị ít xâm hại đối với nhiều bệnh ung thư: gan, dạ dày, đại tràng..., hứa hẹn khả năng mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân ung thư phổi nguyên phát.

Chúng tôi thực hiện nghiên cứu "Đánh giá kết quả điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ bằng phẫu thuật nội soi cắt thùy phổi và nạo hạch", nhằm đánh giá khả năng thực hiện cắt thùy phổi và nạo hạch của phẫu thuật nội soi lồng ngực, độ an toàn, ý nghĩa của phẫu thuật ít xâm hại và kết quả điều trị về phương diện ung thư học khi theo dõi lâu dài. Từ đó có cơ sở khuyến cáo khả năng áp dụng điều trị rộng rãi cho bệnh nhân ung thư phổi nguyên phát.

Nghiên cứu được thực hiện trong thời gian từ tháng 09/2012 đến tháng 09/2017

tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM và Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch.

Cở mẫu nghiên cứu

o Dự kiến có khoảng 100 - 120 bệnh nhân tham gia nghiên cứu.

Tiêu chuẩn chọn bệnh

o Bệnh nhân ≥ 18 tuổi. o Được chẩn đoán xác định ung thư phổi không tế bào nhỏ. o Có chỉ định phẫu thuật cắt thùy phổi và nạo hạch.

Bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ, thỏa tiêu chuẩn chọn bệnh, khi đồng ý tham gia nghiên cứu, sẽ được thực hiện phẫu thuật nội soi lồng ngực cắt thùy phổi và nạo hạch để điều trị bệnh.

Các nguy cơ và bất lợi

Đến nay, những nghiên cứu ban đầu trên thế giới cho thấy với tiêu chuẩn chọn lựa bệnh nhân phù hợp, phẫu thuật nội soi lồng ngực cắt thùy phổi và nạo hạch là phương pháp điều trị an toàn, mang lại nhiều lợi ích của phẫu thuật ít xâm hại và hiệu quả điều trị ung thư không kém hơn mổ mở. Một số nghiên cứu còn cho thấy phẫu thuật nội soi lồng ngực cắt thùy phổi và nạo hạch ít gây mất máu và có tỷ lệ tai biến và biến chứng thấp hơn mổ mở. Bệnh nhân sau phẫu thuật nội soi cắt thùy phổi và nạo hạch có vết mổ nhỏ hơn, ít đau sau mổ và phục hồi nhanh.

Tuy nhiên, khi tham gia vào nghiên cứu thực hiện một kỹ thuật điều trị, bệnh

nhân có những nguy cơ của phẫu thuật.

Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM và Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, chúng tôi đã thực hiện phẫu thuật nội soi lồng ngực cắt thùy phổi và nạo hạch từ năm 2009. Chúng tôi đã hoàn thành qui trình kỹ thuật và kết quả điều trị ban đầu cho thấy đây là phương pháp khả thi và an toàn.

Khi tham gia nghiên cứu, được phẫu thuật nội soi cắt thùy phổi và nạo hạch, bệnh nhân chỉ cần chi trả thêm chi phí sử dụng máy nội soi, mức phí này không quá cao hơn so với phí mổ mở. Tuy nhiên, khi được phẫu thuật nội soi lồng ngực cắt thùy phổi và nạo hạch, bệnh nhân có cơ hội thụ hưởng những lợi ích của phẫu thuật ít xâm hại: ít đau, phục hồi nhanh, ra viện sớm.

Bồi thường/điều trị khi có tổn thương liên quan đến nghiên cứu:

Những tai biến và biến chứng có thể xảy ra trong phẫu thuật nội soi lồng ngực

cũng giống như phẫu thuật mở ngực trước đây gồm:

-Viêm phổi, suy hô hấp: được điều trị bằng kháng sinh, thở máy, vật lý trị liệu

hô hấp, chăm sóc tại khoa hồi sức tích cực.

-Xẹp phổi: được điều trị bằng nội soi phế quản hút đàm, vật lý trị liệu hô hấp.

-Dẫn lưu màng phổi ra khí kéo dài ≥ 5 ngày: được lựa chọn xử trí

Nội khoa: làm dính khoang màng phổi

Phẫu thuật nội soi: tìm và khâu lại chổ xì khí.

-Nhiễm trùng vết mổ: được xử trí kháng sinh + chăm sóc vết thương.

Trong trường hợp xảy ra biến chứng do phẫu thuật đòi hỏi phải phẫu thuật lại, theo quy định Bệnh viện, người bệnh sẽ được miễn phí chi phí phẫu thuật lần 2.

Người liên hệ

Họ tên: Trần Minh Bảo Luân Số điện thoại: 0988990059

Sự tự nguyện tham gia

Bệnh nhân được quyền tự quyết định, không hề bị ép buộc tham gia.

Bệnh nhân có thể ngừng tham gia nghiên cứu ở bất kỳ thời điểm nào, không cần phải có lý do, và sẽ không bị ảnh hưởng đến việc điều trị và chăm sóc tiếp theo.

Tính bảo mật

Mọi thông tin cá nhân về tình trạng sức khỏe, kết quả điều trị đều được bảo mật.

II. CHẤP THUẬN THAM GIA NGHIÊN CỨU

Tôi đã đọc và hiểu thông tin trên đây, đã có cơ hội xem xét và đặt câu hỏi về thông tin liên quan đến nội dung trong nghiên cứu này. Tôi đã nói chuyện trực tiếp với nghiên cứu viên và được trả lời thỏa đáng tất cả các câu hỏi. Tôi nhận một bản sao của Bản thông tin cho đối tượng nghiên cứu và chấp thuận tham gia nghiên cứu này. Tôi tự nguyện đồng ý tham gia.

Chữ ký của người tham gia:

Họ và tên:_________________________________Chữ ký____________________

Ngày tháng năm_________________

Chữ ký của người làm chứng hoặc của người đại diện hợp pháp (nếu áp dụng):

Họ và tên__________________________________Chữ ký ___________________

Ngày tháng năm_________________

Chữ ký của Nghiên cứu viên/người lấy chấp thuận:

Tôi, người ký tên dưới đây, xác nhận rằng bệnh nhân/người tình nguyện thamgia nghiên cứu ký bản chấp thuận đã đọc toàn bộ bản thông tin trên đây, cácthông tin này đã được giải thích cặn kẽ cho Ông/Bà và Ông/Bà đã hiểu rõ bản chất,các nguy cơ và lợi ích của việc Ông/Bà tham gia vào nghiên cứu này.

Họ tên ____________________________________Chữ ký___________________

Ngày tháng năm_________________

PHỤ LỤC 3

PHÂN LOẠI ASA (American Society of Anesthesiologist)

Phân loại bệnh nhân theo tiêu chuẩn của hiệp hội gây mê hồi sức Hoa Kỳ

(ASA: American Sociaty of Anesthesiologist)

Bệnh nhân có sức khỏe tốt ASA I

Bệnh nhân có kèm theo bệnh của một cơ quan ở mức độ trung bình. ASA II

Bệnh nhân bị tổn thương trầm trọng một cơ quan quan trọng, nhưng ASA III

chưa làm mất chức năng cơ quan đó.

Bệnh nhân bị tổn thương trầm trọng một cơ quan quan trọng làm mất ASA IV

chức năng của cơ quan đó và ảnh hưởng đến tiên lượng sống của bệnh

nhân.

Bệnh nhân có thể chết trên bàn mổ, cuộc sống của bệnh nhân kéo dài ASA V

không quá 24 giờ nếu không can thiệp phẫu thuật.

Bệnh nhân trong tình trạng chết não, một số cơ quan được chuẩn bị để ASA VI

phục vụ ghép tạng.

Nguồn: Daniel J. D., Garmon E. H. (2017). [40]

THANG ĐIỂM KARNOFSKY

Giá trị Tiêu chuẩn

100 Bình thường, không phàn nàn gì, không có triệu chứng của bệnh

Có thể hoạt động bình thường, triệu chứng của bệnh xuất hiện tối thiểu 90

Phải cố gắng để hoạt động bình thường, có một số triệu chứng của bệnh 80

Tự phục vụ được nhưng không hoạt động bình thường được 70

Một số hoạt động bình thường đòi hỏi phải có sự giúp đỡ 60

Đòi hỏi giúp đỡ nhiều hơn và thường có nhu cầu chăm sóc y tế 50

Tàn phế, đòi hỏi chăm sóc giúp đỡ đặc biệt 40

Tàn phế nặng, có chỉ định nhập viện nhưng chưa tiên lương tử vong. 30

Cần phải nhập viện, rất yếu, cần điều trị hỗ trợ 20

Sắp tử vong 10

Tử vong 0

* Nguồn: theo Armstrong P., Congleton J., Fountain S. W., et al (2001),

"Guidelines on the selection of patients with lung cancer for surgery", Thorax, 56,

p.89 - 108.

THANG ĐIỂM ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ ĐAU (VAS)

Điểm đau Mô tả

0 Không đau.

1 Đau rất nhẹ hầu như không để ý.

2 Đau nhẹ nhưng gây cảm giác khó chịu và có thể có đau nhói.

Đau nhẹ nhưng là đáng chú ý và mất tập trung, tuy nhiên có thể làm 3 quen với nó và thích nghi.

Đau vừa phải nhưng nếu đang tham gia vào hoạt động mạnh, nó có thể 4 được bỏ qua trong một khoảng thời gian, nhưng vẫn còn mất tập trung.

Đau vừa, liên tục không thể bỏ qua trong một vài phút, nhưng vẫn có 5 thể hoạt động bình thường.

Đau nhiều, liên tục can thiệp vào hoạt động bình thường hàng ngày. 6 Rất khó chịu gây mất tập trung.

Đau đớn cùng cực chi phối giác quan của bạn, hạn chế thực hiện các

7 hoạt động bình thường hoặc duy trì các mối quan hệ xã hội. Gây trở

ngại cho giấc ngủ.

8 Đau khủng khiếp, dữ dội gây hạn chế hoạt động thể chất

Rất đau, đau khủng khiếp không thể trò chuyện. Bạn có thể phải khóc 9 hoặc rên rỉ không kiểm soát được.

Đau không chịu đựng được phải nằm liệt giường và có thể mê sảng (rất 10 ít người trải nghiệm mức độ đau đớn).

(*Nguồn: Karen Lee Richards (2009), “Using the Pain Scale Effectively”, http://www.healthcentral.com/chronic-pain/coping-403768-5_2.html)

PHỤ LỤC 4 PHÂN LOẠI TMN 7TH 2009

Định nghĩa T: U nguyên phát

Không đánh giá được T Tx

Không thấy u nguyên phát T0

U ≤ 3cm bao xung quanh bởi phổi hoặc lá tạng màng phổi, không xâm T1

lấn vào phế quản thùy

T1a U ≤ 2cm

T1b 2cm < U ≤ 3cm

T2 3cm < U ≤ 7cm hoặc U có bất kỳ một trong các dấu hiệu sau:

- Có liên quan đến phế quản gốc nhưng còn cách Carina ≥ 2cm

- Xâm lấn vào lá tạng màng phổi

- Xẹp phổi/viêm phổi do tắc nghẽn có thể lan đến rốn phổi nhưng

không gây xẹp toàn bộ phổi

T2a 3cm < U ≤ 5cm

T2b 5cm < U ≤7cm

U >7 cm hoặc có một trong những đặc điểm sau: T3

- Xâm lấn trực tiếp vào: Thành ngực, cơ hoành, thần kinh hoành,

màng phổi trung thất, hoặc lá thành màng tim.

- U trong phế quản gốc cách carina < 2cm

- Xẹp phổi/viêm phổi do tắc toàn bộ một phổi

- Có một u hoặc nốt riêng biệt cùng thùy

U có kích thước bất kỳ nhưng có một trong các đặc điểm sau: T4

- Xâm lấn vào tim, mạch máu lớn, khí quản, dây thần kinh quặt

ngược, thực quản, cột sống hoặc carina

- Có U hoặc nốt riêng biệt khác thùy cùng bên phổi

Định nghĩa N, M.

Hạch vùng N

Không có di căn N0

Di căn hạch cạnh phế quản cùng bên và/hoặc hạch cạnh rốn phổi, bao N1

gồm cả xâm lấn trực tiếp vào hạch

Di căn hạch trung thất cùng bên và/hoặc hạch dưới carina N2

Di căn hạch trung thất đối bên, hạch rốn phổi đối bên, di căn hạch cơ bậc N3

thang cùng bên hoặc đối bên hoặc hạch thượng đòn

M Di căn xa

M0 Không có di căn xa

M1a - Có các U riêng biệt ở thùy phổi đối bên

- Có các khối ở màng phổi hoặc có tổn thương ác tính ở màng

phổi

hoặc tràn dịch màng tim ác tính

M1b Di căn xa

Nx, Mx Không đánh giá được N, M

Phân loại TMN

PHÂN NHÓM T N0 N1 N2 N3

T1a Ia IIa IIIa IIIb T1 T1b Ia IIa IIIa IIIb

T2a Ib IIa IIIa IIIb T2 T2b IIa IIb IIIa IIIb

T3>7cm IIb IIIa IIIa IIIb T3

T3 xâm lấn IIb IIIa IIIa IIIb

T3 vệ tinh IIb IIIa IIIa IIIb

IIIa T4 xâm lấn IIIa IIIb IIIb T4

IIIa T4 nốt cùng bên IIIa IIIb IIIb

M1a IV IV IV IV M1 M1b IV IV IV IV

Định giai đoạn theo TMN 7 của Hiệp hội nghiên cứu ung thư Quốc tế.

“Nguồn: theo Goldstraw P. và cs, 2009” [60]

PHÂN LOẠI TMN 8TH 2017 (AJCC)

T T0 Tis Ký hiệu Tis

T1 T1a(mi) T1a T1a T1b T1c T2

T2a T2b T3

T1a(mi) T1a SS T1a≤1 T1b>1-2 T1c>2-3 T2 Vis Pl T2 Centr T2a>3-4 T2b>4-5 T3>5-7 T3 Inv T3 Satell

T4>7 T4 Inv T4 Ipsi Nod

N N0 N1

M M0 M1a

U nguyên phát Không có u nguyên phát Ung thư chưa xâm lấn màng đáy (tế bào gai và tuyến) U ≤ 3cm Ung thư tế bào tuyến xâm lấn tối thiểu U lan tỏa nông U ≤ 1cm U > 1 và ≤ 2cm U > 2 và ≤ 3cm U > 3 và ≤ 5cm nhưng liên quan đến: Màng phổi tạng Phế quản gốc (không đến carina), xẹp phổi U > 3 và ≤ 4cm U > 4 và ≤ 5cm U > 5 và ≤ 7cm Hoặc xâm lấn thành ngực, màng tim, thần kinh hoành Hoặc có 2 nốt riêng biệt trong cùng thùy phổi U > 7cm Hoặc xâm lấn: trung thất, cơ hoành, tim, mạch máu lớn, dây thần kinh quặt ngược, carina, khí quản, thực quản, cột sống Hoặc nhiều nốt ở thùy khác trong phổi cùng bên Hạch vùng Không có di căn Di căn hạch phế quản cùng bên hoặc hạch rốn phổi Di căn hạch trung thất cùng bên hoặc hạch dưới carina Di căn hạch trung thất đối bên, hạch rốn phổi đối bên, hoặc hạch thượng đòn Di căn xa Không có di căn xa Tràn dịch màng phổi, màng tim ác tính hoặc có nốt màng phổi, màng tim Hoặc nốt riêng biệt thùy phổi đối bên

M1a Dissem M1a Contr Nod M1b Single M1c Multi Di căn 1 chỗ ngoài lồng ngực M1b M1c Di căn nhiều nơi ngoài lồng ngực Tx, Nx, Mx Tình trạng không đánh giá được

Phân loại Phân nhóm Định nghĩa

Hạch vùng không đánh giá được Nx

Không di căn hạch vùng N0

Chỉ di căn chặng hạch N1 N1 N1a

Nhiều vị trí của N1 di căn N1b

Chỉ di căn chặng N2 không di căn N1 (bỏ qua N1) N2 N2a1

Chỉ di căn 1 vị trí của chặng N2 và có di căn chặng N2a2 N1

Di căn nhiều vị trí của chặng N2 N2b

Di căn chặng hạch N3 N3

“Nguồn: Detterbeck F. C. (2017). The Eighth Lung Cancer Staging System” [48]

Ký hiệu T1a ≤1 T1b >1-2 T1c >2-3 T2aCent, Visc Pl T2a >3-4 T2b >4-5 T3 >5-7 T3 Inv T3Satell T4 >7 T4 Inv T4 Ipsi Nod M1aContr Nod M1aPl Dissem M1b Single M1c Multi N0 IA1 IA2 IA3 IB IB IIA IIB IIB IIB IIIA IIIA IIIA IVA IVA IVA IVB N1 IIB IIB IIB IIB IIB IIB IIIA IIIA IIIA IIIA IIIA IIIA IVA IVA IVA IVB N2 IIIA IIIA IIIA IIIA IIIA IIIA IIIB IIIB IIIB IIIB IIIB IIIB IVA IVA IVA IVB N3 IIIB IIIB IIIB IIIB IIIB IIIB IIIC IIIC IIIC IIIC IIIC IIIC IVA IVA IVA IVB T/M T1 T2 T3 T4 M1