Điều trị viêm da tiếp xúc do côn
trùng
Viêm da tiếp xúc do côn trùng tuy không nguy hiểm đến tính
mạng nhưng gây khó chịu, lo lắng và có thể thành dịch.
Bệnh do tiếp xúc đơn thuần với các chất tiết của côn trùng đang
sống hoặc bị chết.
Bệnh nhân làm việc, ngủ, tắm dưới ánh đèn bị côn trùng rơi vào
cổ, mặt, phần hở thân mình... vô tình giơ tay quệt, đập làm côn
trùng có chứa chất pederin tiết lên da hoặc côn trùng bám vào khăn
mặt rơi vào bồn rửa, bệnh nhân không chú ý nên xát phải côn trùng
lên da và gây viêm da phỏng nước.
Bệnh nhân bị phỏng rát do tiếp xúc với côn trùng. Ban đầu bệnh
nhân thấy hơi ngứa rát, căng da; biểu hiện đỏ một vùng da, sau 6 -
12 giờ thành một đám hơi nề, đỏ cộm thành vệt, trên đó nổi những
mụn nước to nhỏ không đều 1 - 5mm, 1 - 3 ngày sau thành phỏng
nước, phỏng mủ.
Lúc này thấy cảm giác đau, rát tăng, có thể kèm theo ngây ngấy
sốt, khó chịu, nổi hạch, đau vùng cổ, nách, bẹn tương ứng với tổn
thương.
Nếu tổn thương ở gần mắt, có thể sưng húp cả 2 mắt (2 - 3 ngày
mới đỡ), ở bẹn có thể nổi hạch bẹn sưng đau, đi lại khó.
Các phỏng mủ tiến triển ngoài 3 ngày thì đóng vẩy, khô dần, khi
rụng vẩy để lại vết sẫm màu. Toàn bộ đợt tiến triển có thể kéo dài
5 - 20 ngày. Cần phân biệt bệnh này với viêm da do nguyên nhân
khác như hoá chất, sơn, zona, viêm da tiếp xúc do lá cây...
Để điều trị, dùng các dung dịch dịu da, sát khuẩn nhẹ như dung
dịch Jarish, oxit kẽm, mỡ kháng sinh. Nếu mủ nhiều, đau có thể
dùng kháng sinh chung, kháng histamin tổng hợp, thuốc giảm đau
có thể dùng corticoid bôi hoặc đường toàn thân. Trường hợp nhẹ
bệnh có thể tự khỏi.
Để phòng viêm da tiếp xúc, khi làm việc dưới ánh đèn, tránh phản
xạ quệt tay khi có cảm giác côn trùng rơi vào cổ, mặt. Buổi tối khi
tắm rửa, nên giũ mạnh khăn mặt trước khi dùng.
Vào mùa mưa, đề phòng côn trùng bay vào nhà thì có thể xịt các
thuốc diệt côn trùng không hại. Khi bắt đầu thấy rát ở một vùng da,
có thể rửa vùng đó bằng nước muối, xà phòng... để ngăn không nổi
thành phỏng nước, phỏng mủ.
