BÁO CÁO TỐT NGHIỆP
Đồ án - Mô hình tổ chức và công
nghệ bán hàng của Dell
1
Mục Lục
Phần I – Tổng quan về Tập đoàn máy tính Dell ……………..…………… 2
1.1. Sự ra đời và phát triển của tập đoàn máy tính Dell ………………….........2
1.2. Thị trường, khách hàng và mặt hàng kinh doanh của tập đoàn Dell ……...5
1.3. Con đường đi đến quyết định ứng dụng TMĐT trong sản xuất/kinh doanh
của Dell…………………………………………………….………………………8
Phần II – Ứng dụng CNTT trong quản trị Dự trữ của Dell……………..……..... 10
2.1. Ứng dụng CNTT trong hoạt động hậu cần………......…………………… 10
2.1.1. Xử lý đơn đặt hàng ………..……………………........………………..…. 10
2.1.2. Quản trị vận chuyển hàng hóa …………………….....………………..…. 14
2.1.3. Mua hàng. ………………………………………………………….……. 16
2.1.4. Hậu cần ngược ……………………………………………………...…….17
2.2. Ứng dụng CNTT trong quản trị dự trữ .……..……..………………...….. 19
2
Phần III - LỜI KẾT ………………………………………………………….…..25
Phần I – Tổng quan về Tập đoàn máy tính Dell
Trụ sở chính của Dell ở Round Rock, Bang Texas, Hoa Kỳ
1.1. Sự ra đời và phát triển của tập đoàn máy tính Dell
Say mê với những chiếc computer từ khi mới 15 tuổi, bằng lòng quyết tâm và
một trí tuệ ưu việt, Michael Dell đã tiến rất nhanh tới những thành công trong sự
nghiệp và trở thành một nhà kinh doanh khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
Từ nguồn lợi nhuận khổng lồ của các loại máy vi tính thương hiệu Dell mang
lại, tới năm 2007, Michael Dell đã ghi tên mình vào tốp đầu của bản danh sách
những doanh nhân thành đạt và giầu có nhất thế giới với số tài sản cá nhân trị giá
18 tỷ USD.
Tiền thân của Dell là một cửa hiệu nhỏ được Michael Saul thành lập từ khi
vẫn còn là sinh viên của trường University of Texas tại Austin, Mỹ mang tên PC’s
3
Limited. Tới năm 1988, cái tên PC’s Limited đã được thay bằng Dell và chính thức
được biết tới trên thị trường công nghệ thông tin của Mỹ và không lâu sau đó, với
những sản phẩm máy tính chất lượng cao, Dell đã trở thành một thương hiệu mạnh
trong thế giới các thương hiệu máy tính nổi tiếng thế giới.
Hiện nay, cùng với các sản phẩm đa dạng từ máy tính xách tay, máy chủ, máy
in... số lượng nhân viên làm việc tại Dell là 78.000 người, tổng thu nhập hàng năm
của công ty đã lên tới con số 55.908 tỷ USD và là đối thủ đáng sợ của nhiều nhà
sản xuất lớn như Acer, Compaq, Microsoft, Sony, HP...
Sau một thời gian nghiên cứu, Michael Dell đã phải dùng phương pháp giao
hàng trực tiếp. Không cần người trung gian, khách hàng chỉ cần gọi điện hoặc
thông qua mạng Internet đặt mua, tất cả các sản phẩm nguyên kiện và những thiết
bị phụ trợ đã được Michael Dell và một số nhân viên giao tới tận nhà. Bằng
phương pháp đó, Michael Dell vừa tạo được uy tín trước khách hàng vừa có thể
nghiên cứu nhu cầu mới của thị trường.
Không dừng lại ở đó, vì là một sản phẩm mới, chưa có được những cơ sở
vững chắc và phải chịu sức ép cạnh tranh lớn, Michael Dell đã áp dụng phương
pháp hạ giá thành sản phẩm nhằm thu hút khách hàng. Nhờ đó, PC’s Limited đã
được những bước phát triển khá vững chắc và Michael Dell còn được giới chuyên
môn đánh giá là người áp dụng thành công nhất phương pháp giao hàng trực tiếp.
Vòng tròn phân phối sản phẩm đã được thiết lập trước đó đã trở thành công
cụ hữu ích để Michael Dell nắm bắt được nhu cầu của thị trường sau đó đưa vào
sản xuất các loại máy vi tính, phụ kiện mang tính chất đón đầu. Trong khi hầu hết
các hãng khác tập trung vào các sản phẩm máy vi tính có cấu hình phổ biến nhất
thì Michael Dell lại tập trung đầu tư vào phát triển các loại máy vi tính có hệ thống
đĩa mềm và ổ cứng có cấu hình cao. Và hiển nhiên, Michael Dell đã tung ra được
một đòn đánh chính xác vào nhu cầu của khách hàng và được tiêu thụ với số lượng
rất lớn.
Tạo được vị trí vững chắc tại thị trường công nghệ thông tin trong nước,
4
Michael Dell gấp rút chuẩn bị cho chương trình tiến ra thị trường các nước trong
và ngoài khu vực. Đối với Michael Saul Dell, vấn đề luôn được đặt lên hàng đầu
đối với các sản phẩm của mình chính là chất lượng và sự độc đáo đánh trúng vào
tâm lí người tiêu dùng ngày càng cao từ những chiếc máy tính thông thường cho
tới những chiếc laptop kiểu dáng trang nhã và chất lượng cao, có sử dụng phần
mềm bản quyền của Microsoft.
Tại các thị trường mới, để tiếp cận một cách nhanh nhất, Michael Dell đã
thiết lập hàng loạt các đối tác phân phối sản phẩm. Vẫn trung thành với phương
pháp giao hàng trực tiếp tới tay người tiêu dùng, cộng thêm vào đó là mở rộng
mạng lưới dịch vụ chăm sóc khách hàng và đảm bảo chất lượng cho các sản phẩm
được phân phối.Cứ ở đâu có sự xuất hiện của sản phẩm máy tính Dell đều có
những trung tâm bảo hành và tư vấn sử dụng cho khách hàng. Thậm chí, nếu
khách hàng không thể tới tận nơi thì chuyên gia của Dell Computer Corporation sẽ
thông qua điện thoại tư vấn cho khách hàng. Bằng cách này, Michael Dell đã bảo
đảm giảm được 75% những sự cố của các sản phẩm và tạo được uy tín rất lớn đối
với khách hàng.
Hàng loạt các trung tâm dịch vụ chăm sóc khách hàng được tổ chức chặt chẽ
được đặt ở nhiều quốc gia trong và ngoài khu vực như trung tâm chăm sóc khách
hàng tại Alberta, Ottawa, Ontario, Central Texas, Salt Lake City, Utah, Nashville,
Tennessee, Chesapeake, Roseburg, Oregon, Twin Falls, Idaho, Oklahoma City,
Okla, San Salvador, El Salvador, Vịnh Glace Bay, Nova Scotia, Panama City,
Panama, Philippines, Malaysia, Trung Quốc, Ấn Độ …
Trong sự nghiệp kinh doanh của mình, Dell còn được biết tới là một nhà cầm
quân bậc thầy trên thương trường. Ngay từ năm 1986, Dell đã có được một bước
tiến rất xa khi tuyển về cho Dell Computer Corporation chuyên gia lĩnh vực kinh
doanh Lee Walker. Đây là một người đã từng đảm nhiệm rất thành công vị trí
người quản lí tại nhiều công ty lớn và có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực công
nghệ thông tin.
Trên con đường tiến tới đỉnh cao của sự nghiệp, mặc dù đã thu được không ít
5
thành công, tuy nhiên, cũng đã có những thời điểm, Michael Dell đã phải đối mặt
với những khó khăn do sản phẩm bị lỗi kỹ thuật. Điều này làm sụt giảm nghiêm
trọng tới uy tín của thương hiệu Dell và hơn thế nữa đó lại là cơ hội cho những lời
chỉ trích nhằm vào chính Michael Saul Dell. Đó là thời điểm những năm 90, một
số loại laptop của Dell khi đang được sử dụng đã bị nổ pin nguồn và ngay lập tức
Michael Dell đã trở thành mục tiêu bị công kích dữ dội. Tuy nhiên, trong tình cảnh
khó khăn đó, Michael Dell không những không chịu lùi bước mà ông càng quyết
tâm củng cố và nâng cao chất lượng cho các sản phẩm của mình. Và cuối cùng
thực tế đã chứng minh lòng quyết tâm của Michael Saul Dell, cùng với thời gian,
nhiều thế hệ máy vi tính chất lượng hoàn hảo đã được tung ra thị trường và lấy lại
được những gì đã mất.
Hiện nay, thương hiệu Dell đã nổi tiếng trên khắp toàn cầu và trở thành một
thương hiệu mạnh trên thị trường công nghệ thông tin. Tổ hợp máy tính Dell
Computer Corporation trước đây đã được xây dựng thành Tập đoàn công nghệ
thông tin Dell Inc với hàng trăm chi nhánh được đặt tại các quốc gia thuộc khu vực
châu Mỹ, châu Á, châu Âu, châu Phi và châu Đại Dương. Năm 2006, Dell Inc đã
đươc Tạp chí Forbes bình chọn là 1 trong 25 tập đoàn lớn nhất thế giới. Và chỉ
trong tháng 1 năm 2007, tổng thu nhập của Dell Inc đã đạt con số 14,4 tỷ USD,
trong đó, lợi nhuận đã lên tới 687 triệu USD. Cùng với đó, Michael Dell đã có
trong tay 15,8 tỷ USD và vươn lên vị trí thứ 30 trong danh sách những doanh nhân
giầu nhất thế giới và vị trí thứ 9 trong danh sách các tỷ phú của Mỹ.
1.2. Thị trường, khách hàng và mặt hàng kinh doanh của tập đoàn Dell
1.2.1. Thị trường
Sự thương mại hoá của Internet và phổ biến của web đã giúp cho Dell có cơ
hội để mở rộng thị trường và tăng thị phần. Với quy mô thị trường rộng lớn như thị
trường Hoa Kỳ, Châu Âu, Châu Á -Thái Bình Dương, Nhật, Trung Đông và Châu
Phi. Trong đó đặc biệt là Trung Quốc có lẽ được coi là một ví dụ tiêu biểu nhất
cho sự thành công của Dell trong lĩnh vực phát triển thị trường, chỉ trong năm năm
6
Dell đã trở thành nhà cung cấp máy tính và các sản phẩm hệ thống và dịch vụ lớn
thứ ba của nước này và Trung Quốc là thị trường lớn thứ tư trong chính sách phát
triển của Dell.
1.2.2. Khách hàng
Các nhóm khách hàng chính của Dell gồm có:
- Cá nhân sử dụng cho gia đình và văn phòng
- Các doanh nghiệp nhỏ, dưới 200 nhân viên
- Các doanh nghiệp vừa và lớn, trên 200 nhân viên
- Các tổ chức chính phủ, giáo dục, y tế
Cả hai nhóm khách hàng B2B và B2C đều thực hiện các giao dịch qua mạng
tại dell.com thông qua hệ thống catalogue điện tử và xử lý đơn hàng tự động.
Dell cũng triển khai hệ thống đấu giá điện tử tại www.dellauction.com để thu
hút thêm khách hàng và củng cố thương hiệu.
7
Trang chủ của www.dellauction.com
1.2.3. Sản phẩm kinh doanh:
Dell được biết đến với các sản phẩm máy tính chất lượng cao. Các loại sản
phẩm của Dell gồm có:
Laptop
Desktop
Monitor
Printer
Máy chủ
Các thiết bị máy tính .
Một trong những sản phẩm đã mang lại thành công lớn cho Dell là thế hệ
máy Dell Linux. Sau khi được tung ra thị trường, Dell Linux đã chinh phục được
người sử dụng và mang lại cho Dell Computer Corporation nhiều khoản lợi nhuận
lớn trong một thời gian dài tới tận những năm đầu thế kỷ 21.
Sau khi bị HP chiếm mất danh hiệu nhà sản xuất máy tính cá nhân lớn nhất
thế giới, năm 2007 Dell đã thể hiện nỗ lực giành lại vị thế bằng cách tung ra một
loạt sản phẩm mới. Dell có những thay đổi mạnh mẽ ở chính những sản phẩm của
mình, theo hướng gần với khách hàng hơn. Mới đây, trong loạt sản phẩm Inspiron
mới được tung ra thị trường, lần đầu tiên người ta thấy laptop Dell xuất hiện với
nhiều màu sắc đến như vậy. Bên cạnh hai màu chuẩn truyền thống là đen và trắng,
dòng laptop Inspiron mới còn có thêm 6 màu sắc khác rất hợp thời trang, bao gồm
màu hồng, vàng tươi, đỏ, xanh lá cây và xanh dương.
Cùng với Inspiron, Dell tiếp tục tạo ra cơn sốt trên thị trường máy tính khi
tung ra một model XPS mới, chuyên cho chơi game là chiếc M1330 với 3 lựa chọn
về màu sắc là màu đen, màu trắng và màu đỏ. Chiếc laptop này gây chú ý với
8
chiều dày chỉ là 23,1 mm, là chiếc laptop 13 inch mỏng nhất thế giới.
Hiện nay Dell đang tấn công vào thị trường Châu Á với các sản phẩm giá
rẻ.Những mẫu laptop giá rẻ nổi bật nhất của Dell trong năm 2007 là Vostro 1000
và Inspiron 1420. Dell Vostro 1000 là mẫu laptop giá rẻ dành cho doanh nhân và
doanh nghiệp nhỏ. XPS M1530 là dòng laptop mới nhất của Dell
1.3. Con đường đi đến quyết định ứng dụng thương mại điện tử trong
sản xuất/kinh doanh của Dell:
Năm 1993, Dell trở thành một trong năm nhà sản xuất máy tính hàng đầu trên
thế giới, đe dọa trực tiếp đến các nhà sản xuất máy tính cá nhân khác như Compaq,
bằng một cuộc chiến tranh giá cả. Vào thời điểm này, chiến tranh giá cả đẩy Dell
từ thua lỗ này đến thua lỗ khác, năm 1994, Dell chịu khoản lỗ khoảng 100 triệu
USD. Công ty thực sự gặp phải khó khăn vào thời điểm này.
Internet được thương mại hóa vào năm 1990 và web trở nên phổ biến từ năm
1993 đem lại cho Dell cơ hội để mở rộng hoạt động kinh doanh của mình. Dell
triển khai hệ thống đặt hàng trực tuyến (online-order-taking) và mở các chi nhánh
tại Châu Âu và Châu Á. Dell bắt đầu chào bán các sản phẩm của mình qua website
Dell.com. Chính hoạt động này tạo thế mạnh cho Dell trong cuộc cạnh tranh với
Compaq, đến năm 2000 Dell trở thành công ty cung cấp PC hàng đầu thế giới. Vào
thời điểm đó doanh thu của Dell qua mạng đạt 50 triệu USD /ngày (khoảng 18 tỷ
USD/năm). Hiện nay, doanh số kinh doanh qua mạng của Dell.com vào khoảng 50
tỷ USD/năm đối với các sản phẩm liên quan đến máy tính từ swich đến máy in.
Sự thương mại hoá của Internet và phổ biến của web đã giúp cho Dell có cơ
hội để mở rộng thị trường và tăng thị phần. Dell đã sử dụng rất nhiều công cụ,
phương tiện điện tử cũng như là ứng dụng triệt để sự phát triển của các hệ thống
thông tin để có thể tích hợp được các quá trình sản xuất - kinh doanh và có một mô
hình thương mại điện tử thành công mà không doanh nghiệp nào khó có thể bắt
9
chước.
Bắt đầu bằng mô hình marketing trực tiếp đối với máy tính cá nhân, sau đó
bắt đầu kinh doanh qua mạng. Tiếp đến Dell áp dụng mô hình Build-to-order
(BTO) với quy mô lớn, cho phép khách hàng lựa chọn theo nhu cầu.
Để đáp ứng nhu cầu lớn, Dell áp dụng mô hình là mua sắm trực tuyến nhằm
nâng cao hiệu quả mua nguyên liệu, thiết bị đầu vào (SCM), phối hợp với các đối
tác và nâng cao hiệu quả hoạt động bên trong doanh nghiệp (B2Bi). Tiếp đến Dell
áp dụng mô hình e-CRM để duy trì quan hệ tốt với khách hàng. Đặc biệt là Dell
thu được lợi nhuận nhờ giảm trung gian và giảm lượng hàng lưu kho. Kết quả là
Dell có thứ hạng vững chắc trong những công ty hàng đầu với sản phẩm tin cậy
và dịch vụ hoàn hảo.Và mô hình thương mại của Dell đã trở thành một mô hình
10
điển hình trên thể giới.
Phần II – Ứng dụng CNTT trong quản trị dự trữ của Dell
2.1. Ứng dụng CNTT trong hoạt động hậu cần của Dell
2.1.1. Xử lý đơn đặt hàng
Xử lý đơn hàng có thể coi là bộ não, là hệ thần kinh trung ương của hệ thống
hậu cần. Với mô hình kinh doanh TMĐT thì nó cho phép xử lý và truyền tải thông
tin đơn hàng một cách nhanh chóng với chi phí thấp xuyên suốt cả chuỗi cung ứng,
góp phần nâng cao mức độ thỏa mãn của khách hàng hàng với chi phí hợp lý.
Một quy trình xử lý đơn hàng thường có các bước cơ bản:
1. Khách hàng đặt hàng: Là hoạt động thu thập thông tin cần thiết về những
yêu cầu của khách hàng về hàng hóa dịch vụ.
Một khách hàng có thể gọi điện thoại tới chi nhánh Dell hay truy cập tới
www.dell.com để đặt hàng chiếc máy tính với cấu hình mà mình mong muốn.
2. Tiếp nhận đơn hàng: đơn hàng của khách hàng đặt hàng qua web sẽ được
hệ thống của Dell tự động cập nhật. Còn đối với những đơn hàng đặt hàng qua
điện thoại sẽ được thực hiện thủ công. Tuy nhiên công việc này cũng không quá
đòi hỏi thời gian cũng như công sức của nhân vên.
3. Xử lý đơn hàng:
Gồm hàng loạt các thao tác như:
- Kiểm tra tính chính xác của các thông tin đặt hàng của khách hàng như
đặc điểm, ký hiệu của sản phẩm là gì, giá cả và số lượng như thế nào.
- Kiểm tra tính sẵn có của sản phẩm: Kiểm tra xem sản phẩm khách hàng
đặt hàng đã có sẵn trong kho hay không. Nhưng đối với Dell, đa phần các đơn đặt
hàng của khách hàng chỉ thực hiện và gửi yêu cầu tới nhà cung cấp khi khách hàng
đặt hàng, cho nên số lượng sản phẩm có trong kho không nhiều.
- Chuẩn bị tài liệu xác nhận thông tin từ khách hàng hoặc thư từ chối đơn
hàng, nếu cần thiết.
- Kiểm tra tín dụng của khách hàng: xem khoản tín dụng của khách hàng có
đủ để thanh toán hay không, và xác nhận khách hàng đã thanh toán hay chưa?
11
- Sao chép, lưu giữ thông tin đặt hàng.
- Lập hóa đơn
Đây là những hoạt động cần thiết để quản lý và xử lý đơn hàng một cách
chính xác và hiệu quả hơn rất nhiều. Việc kiểm tra đơn đặt hàng được thực hiện tự
động hóa còn mang lại hiệu quả cao hơn rất nhiều so với việc thực hiệc thủ công.
4. Thực hiện đơn hàng:
Gồm những hoạt động như:
- Chuẩn bị đơn hàng theo yêu cầu: Sau khi nhận đơn đặt hàng của khách
hàng, Dell tập hợp các đơn hàng lại, kiểm tra và thống kê số lượng khách hàng đặt
hàng và gửi các yêu cầu về số lượng hàng hóa tới các nhà cung ứng để họ sản xuất
Việc làm này giúp Dell hạn chế rất nhiều về số lượng sản phẩm tồn kho, cũng như
giảm bớt gánh nặng về chi phí kho bãi
- Vận chuyển hàng hóa tới địa điểm khách hàng yêu cầu
- Giao hàng cho khách hàng
Một số thao tác có thể thực hiện cùng lúc với việc xử lý đơn hàng, ví dụ như
lúc kiểm tra xem sản phẩm khách hàng đặt hàng đã có trong kho hay chưa, nếu
chưa, họ có thể đặt hàng luôn với các nhà cung ứng chứ không phải đợi đến kết
thúc các thao tác khác.
5. Báo cáo về tình trạng thực hiện đơn đặt hàng: công việc này không ảnh
hưởng đến các thao tác khác nhưng nó thể hiện một dịch vụ hoàn hảo, một phong
cách làm việc chuyên nghiệp. Nó cho phép khách hàng biết thông tin về đơn đặt
hàng của mình đang thực hiện đến đâu và như thế nào?
Đơn hàng của khách hàng được chuyển qua e-mail đến nhà máy sản xuất, ở
đó các bộ phận máy tính ngay lập tức được đặt từ các trung tâm nhà cung cấp hậu
cần, Dell có sáu nhà máy khắp thế giới: ở Limerick, (Ailen); Xiamen (Trung
Quốc); Eldorado do Sul (Brazil); Nashville (Tennesee); Austin (Texas); và
12
Penang (Malaysia).
Đơn hàng của khách hàng được chuyển qua e-mail đến nhà máy notebook
tại Malaysia, ở đó các bộ phận máy tính ngay lập tức được đặt từ các trung tâm
nhà cung cấp hậu cần (SLC-Supplier logistics center) gần nhà máy Penang.
Quanh mỗi nhà máy của Dell trên thế giới đều có các trung tâm nhà cung
cấp hậu cần, thuộc sở hữu của nhiều nhà cung cấp các bộ phận máy tính Dell. Các
SLC này giống như các khu vực dàn cảnh. Các đơn hàng đó đến từ trang web
www.dell.com hoặc qua điện thoại. Ngay khi đơn hàng này tới, các nhà cung cấp
của Dell biết về nó. Họ được một tín hiệu dựa vào mỗi bộ phận trong chiếc máy
mà bạn đặt, nên họ biết đúng cái nào họ phải giao.
Cứ hai giờ một lần, nhà máy Dell ở Penang lại gửi một e-mail cho các SLC
khác nhau ở xung quanh để nói mỗi SLC phải gửi đến bộ phận nào, số lượng bao
nhiêu trong vòng chín mươi phút tới và không phải một phút sau. Trong vòng
chín mươi phút, xe tải từ các SLC khác nhau ở khắp Penang chạy đến nhà máy
của Dell để giao các chi tiết được yêu cầu cho các notebook được đặt hàng trong
hai giờ vừa qua. Công việc cứ như thế suốt ngày, hai giờ một lần.
Ngay khi các chi tiết đó đến nhà máy, nhân viên của Dell mất nửa giờ để dỡ
các chi tiết, ghi mã vạch, và đưa chúng vào các thùng cho lắp ráp. Các chuyên gia
quản lý tại Dell biết mỗi chi tiết của mỗi SLC ở đâu trong toàn bộ hệ thống của
Dell vào bất kì thời điểm nào. Nhu cầu của khách hàng, các công nghệ cần đến,
và những đổi mới thiết kế của Dell đều được Dell xác định thông qua quan hệ
trực tiếp của Dell với khách hàng. Thiết kế cơ bản của bo mạch chủ và vỏ máy,
chức năng cơ bản của máy của khách hàng được thiết kế theo các đặc tả bởi một
ODM (original design manufacturer) ở Đài Loan. Dell đưa kĩ sư của mình đến cơ
sở của họ và họ tới Penang và họ cùng thiết kế các hệ thống này. Nhóm làm việc
toàn cầu này mang lại một mối lợi thêm, một chu trình phát triển phân tán toàn
cầu hầu như hai mươi tư giờ một ngày.
Dell thực hiện một loại hình chiến lược hành động trước trong khi sử dụng
kênh tiếp thị ảo, liên hệ trực tiếp với khách hàng và làm cho hệ thống sản xuất trở
13
nên linh hoạt đối với việc tuỳ biến rộng rãi.
Phần lớn doanh thu của Dell thu được là từ B2B nhưng nhờ vào việc Dell
cho phép khách hàng có thể tự thiết kế máy tính theo cấu hình mà mình thích, đã
nâng cao giá trị khách hàng, khiến khách hàng rất hài lòng với cấu hình máy mà
mình lựa chọn. Sau khi nhận được đơn đặt hàng của các khách hàng, Dell tập trung
đơn hàng và báo cho các nhà cung ứng để nhập các thiết bị và tiến hành lắp ráp
thành máy mà khách hàng yêu cầu. Nhờ mô hình như vậy mà Dell đã tiết kiệm
được rất nhiều USD thông qua việc tối đa hóa hàng tồn kho, chi phí dự trữ, chi phí
bảo quản luôn ở mức tối thiểu.
Mô hình kinh doanh trực tiếp của Dell kết hợp nhiều yếu tố nhằm cung cấp
những sản phẩm có giá trị tốt nhất cho khách hàng. Đó là những sản phẩm được
tùy biến với mức giá thấp, thêm vào đó là hình thức giao hàng nhanh và dịch vụ
khách hàng hoàn hảo. Với phương thức hoạt động theo mô hình kinh doanh trực
tiếp, tất cả các sản phẩm của Dell cung cấp cho khách hàng đều được sản xuất theo
đơn đặt hàng. Cách thức này đã đưa tập đoàn máy tính Dell trở thành nhà sản xuất
và phân phối trực tiếp các hệ thống máy tính lớn nhất thế giới.
Một khách hàng có thể gọi điện thoại tới chi nhánh Dell hay truy cập tới
www.dell.com để đặt hàng chiếc máy tính với cấu hình mà mình mong muốn.
Trong vòng 4 ngày chiếc máy sẽ được giao tận tay khách hàng và cùng một cấu
hình đó, mức giá Dell đưa ra thấp hơn 10-15% giá của các đối thủ cạnh tranh. Bên
cạnh đó, dịch vụ bảo trì, bảo dưỡng của Dell được đánh giá là rất hoàn hảo. Kết
quả là Dell có thứ hạng vững chắc trong những công ty hàng đầu với sản phẩm tin
cậy và dịch vụ hoàn hảo.
Dell sử dụng rất nhiều công cụ và phương tiện điện tử nhằm cung cấp dịch vụ
khách hàng tốt nhất. Để triển khai tốt nhất hoạt động quản trị quan hệ khách hàng
(CRM-customer relationship management), Dell cung cấp dịch vụ hỗ trợ trực
tuyến qua mạng 24/7 cũng như dịch vụ quay số trực tiếp cho các chuyên gia hỗ trợ
kỹ thuật hướng dẫn khách hàng sử dụng máy và đáp ứng nhu cầu khách hàng bất
14
kể ngày đêm. Qua đó, khách hàng luôn luôn được chăm sóc một cách tốt nhất,
khách hàng có thể nói chuyện trực tiếp với các nhân viên kỹ thuật, nhân viên tư
vấn của Dell hoặc có thể gửi các yêu cầu, các câu hỏi qua email, và sẽ được trả lời
lại trong thời gian 24h.
Ngoài ra, Dell còn có các dịch vụ hỗ trợ đa dạng từ xử lý sự cố, hướng dẫn sử
dụng, nâng cấp, downloads, tin tức, công nghệ mới... FAQs, thông tin tình trạng
thực hiện đơn hàng, “my account”, diễn đàn để trao đổi thông tin, công nghệ và
kinh nghiệm, bản tin và các hoạt động tương tác giữa khách hàng và khách hàng
khác. Sử dụng các phần mềm xử lý dữ liệu (data mining tools). Thông qua đó,
khách hàng của Dell luôn luôn nhận được sự hài lòng tốt nhất về sản phẩm cũng
như về các dịch vụ sau bán của Dell. Đồng thời, Dell có thể phân tích và tìm hiểu
được nhiều vấn đề liên quan đến nhu cầu và hành vi của khách hàng từ đó có kế
hoạch và giải pháp phục vụ tốt hơn.
2.1.2. Quản trị vận chuyển hàng hóa
Thuê ngoài là việc sử dụng các nhà cung cấp dịch vụ hậu cần để thực hiện
hoạt động mà trước đây được thực hiện trong nội bộ doanh nghiệp. Tuy thuê ngoài
dịch vụ hậu cần đem lại một số lợi ích như có thể giảm vốn đầu tư hay cải tiến dịch
vụ khách hàng … nhưng nó cũng đem lại các rủi ro không nhỏ cho doanh nghiệp
như: mất quyền kiểm soát trên toàn hệ thống hậu cần, nguy cơ phải bộc lộ rõ thực
trạng hậu cần của doanh nghiệp … Trên thực tế các công ty, tập đoàn lớn trên thế
giới đều có hoạt động hậu cần rất tốt và họ tự chủ trong hoạt động này, duy chỉ có
khâu vận chuyền hàng hóa thì mới cần đến thuê ngoài. Hệ thống hậu cần của
DELL là hệ thống khá hoàn hảo, nó đem lại cho DELL sụ phát triển nhanh chóng
và bền vững với một tốc độ khó tin. Hầu hết các công ty, các chuyên gia về kinh tế
trên thế giới đều cố tìm hiểu và giải thích hoạt động hậu cần của DELL nhưng
những kết quả đưa ra đều là những giả thiết.
Như đã nói ở trên, hầu hết các công ty, tập đoàn lớn trên thế giới đều chủ
động trong hoạt động hậu cần, chỉ có khâu vận chuyển hàng hóa thì thường phải
15
thuê ngoài. DELL cũng không phải là ngoại lệ, tất cả các quá trình xử lý đơn đặt
hàng, sản xuất, lưu kho … DELL đều chủ dộng. DELL chỉ thuê ngoài một số dịch
vụ vận tải. Một yếu tố cốt lõi làm nên thành công của DELL chính là khách hàng
của DELL có thể tự thiết kế chiếc máy của mình thông qua website của DELL, sau
khi đặt hàng khách hàng chỉ cần đợi 4 ngày để có thể nhận máy. Một tốc độ khó có
thể tin nổi khi chỉ cần bằng đấy thời gian DELL đã có thể trao cho khách hàng thứ
họ cần. Rất nhiều khâu trong quá trình: xử lý thông tin, xử lý đơn đặt hàng, liên hệ
với nhà cung ứng, vận chuyển tập kết linh kiện để lăp ráp … Quả thật hệ thống hậu
cần của DELL rất chuẩn mực.
Trong quá trình vận chuyển, DELL thường sử dụng dịch vụ của các hãng
chuyển phát nhanh như FEDEX, UPS hay T&T … Các hãng chuyển phát nhanh
này đều là các hãng uy tín trên thế giới nên hầu như không xảy ra sai sót trong quá
trình vận chuyển. Khi khách hàng có yêu cầu, hệ thống thông tin của Dell ngay lập
tức kiểm tra và liên hệ với các nhà cung ứng, ấn định ngày giao hàng cho khách
hàng với các Công ty vận tải, chính vì thế, khách hàng luôn nhận được sự hài lòng
vì sự đúng hẹn của Dell.
Bên cạnh đó DELL cũng sử dụng các công ty logistic để nhận lưu kho vận
chuyển linh kiện thiết bị từ các nhà cung cấp khác nhau. Nếu như khách hàng đặt
mua hàng của DELL tại Mỹ, khách hàng sẽ được miễn phí cước vận chuyển nếu
đĩa điểm là tại Mỹ, và sẽ được DELL hỗ trợ chi phí vận chuyển nếu như ở quốc tế.
Trên thực tế rất hiếm khi người tiêu dùng Việt Nam mua máy tính của DELL tại
công ty ở Mỹ vì như thế sẽ rất tốn kém: chi phí vận chuyển, 5-10% thuế nhập
khẩu, chi phí khai báo hải quan, chưa kể những chi phí liên quan khác … Cộng
thêm việc khó khăn trong bảo hành khi máy gặp trục trặc nên hầu hết khách hàng
tại Việt Nam mua hàng của các nhà phân phối máy DELL tại Việt Nam hoặc các
nước lân cận như Singapore
Nhìn chung khi hoạt dộng hậu cần được ứng dụng tốt trên quy mô lớn nó sẽ
đem lại rất nhiều lợi ích, tiết kiệm được rất nhiều chi phí so với đi thuê ngoài.
16
Chính vì thế mà các công ty tập đoàn lớn đều phát triển rất tốt hoạt động hậu cần,
chỉ một số khâu họ mới sử dung dịch vụ thuê ngoài và vận chuyển là một trong số
đó.
2.1.3. Mua hàng
Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu như hiện nay , việc cắt gảm chi phí , tạo
ra được những lợi thế cạnh tranh là một trong những yếu tố rất cần thiết. Trong đó
, Dell – một doanh nghiệp đi đầu trong lĩnh vực sản xuất phần cứng máy tinh đã sử
dụng hệ thông quản lý cung ứng ( SRM ) như một vũ khí cạnh tranh. Chuỗi cung
ứng của Dell là một trong những chuỗi cung ứng chất lượng hàng đầu bất chấp
hiện nay Dell đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các tên tuổi lớn khác
như HP , LENOVO , SONY …
Trên đây là mô hình kinh doanh của Dell,nó là mối quan hệ được tích hợp
bởi Dell, nhà cung cấp linh kiện máy tính,nhà cung cấp dịch vụ logistics, khách
hàng thông qua một hệ thống thông tin được tích hợp theo một chu trình khép kín,
có thể tự động trao thông báo khi có nhu cầu phát sinh mà không cần con
17
người(đối với thương mại B2B)
Dell không tự sản xuất ra các linh kiện máy tính nhưng nó lại có thể cung cấp
cho khách hàng tất cả những linh kiện máy tính của tất cả các hãng máy tính lớn
trên thế giới như IBM,apple.v.v…) Dell đã xây dựng mạng extranet với tất cả các
nhà cung cấp, nhà phân phối,cơ chế trao đổi dữ liệu điện tử EDI,trung tâm xử lý
đơn đặt hàng của Dell mỗi khi nhận được một thông tin đơn đặt hàng của khách
hàng lập tức hệ thống thông tin sẽ tự động cập nhật, phân loại và liên hệ với các
nhà cung cấp Đơn hàng của khách hàng sẽ được phân loại và gửi đến cho các nhà
sản xuất tương ứng linh kiện. Chẳng hạn, CPU thì có Intel, HDD thì có Samsung
… và nhà sản suất chuyển đến bộ phận lắp ráp của Dell, sau đó đóng gói và vận
chuyển tận tay khách hàng, đây là mô hình lựa chọn cấu hình và hệ thống tùy ý
thông qua mô hình Build-to-Order.
Hệ thống mạng extranet của Dell,các phần mềm trao đổi dữ liệu điện tử,thanh
toán,đặt hàng, bàn hàng,xủ lý đơn hàng trực tuyến, tự động hóa cao có thể đảm bảo
cho các nhà cung và Dell giao tiếp được với nhau mà không cần sự can thiệp trực
tiếp của con người
2.1.4. Hậu cần ngược
Hậu cần ngược là một công đoạn của hệ thống hậu cần, tập trung vào việc di
chuyển và quản lý hiệu quả dòng sản phẩm, bao bì cùng thông tin liên quan từ
điểm tiêu thụ đến điểm xuất xứ với mục đích phục hồi giá trị sản phẩm hoặc xử lý
rác thải đúng cách thức. Có thể hiểu đây gần như là dịch vụ sau bán hàng. Vai trò
của hậu cần ngược được thể hiện ở hai khía cạnh:
đáp ứng tốt nhu càu khách hàng thông qua việc nâng cao chất lượng dịch vụ
đáp ứng tốt hơn các quy định bảo vệ môt trường.
Trước hết về dịch vụ bảo hành, đây là một yếu tố rất quan trọng để có thể duy
trì lợi ích của công ty cũng như của khách hàng, và cho các kế hoạch lâu dài. Tất
cả các máy tính của DELL trong thời hạn bảo hành đều được miễn phí sửa chữa
nếu như sai hỏng của máy là do nhà sản xuất. Còn đối với máy tính đã hết bảo
hành hay sai hỏng là so cá nhân khách hàng thì DELL sẽ hỗ trợ chi phi giúp khách
18
hàng sửa chữa. Khách hàng hoàn toàn có thể bảo hành tại tất cả các chi nhánh của
DELL trên toàn thế giới. Trên mỗi máy tính cá nhân do DELL sản xuất đều có mã
số bảo hành nhằm dễ dàng cho công ty dễ dàng quản lý. Hiện nay DELL có hơn
100 website cho từng thị trường khác nhau, mạng lưới thông tin rông lớn được tổ
chức hợp lí giúp khách hàng dễ dàng liên hệ với DELL hay tự mình khắc phục
thông qua các dịch vụ hỗ trợ trực tuyến, qua điện thoại hay khách hàng tìm hiểu
FAQ.
Tuy nhiên trên thực tế thời gian vừa rồi DELL bị một số khách hàng khiển
trách thậm chí kiện công ty vì không nhiệt tình giúp đõ khách hàng. Khách hàng
gọi điên đến thường phải đợi rất lâu, thỉnh thoảng còn bi ngắt kết nối. Đối với
khách hàng tại Việt Nam muốn bảo hành có thể liên hệ với nhà phân phôi, trường
hợp máy hỏng nặng nhà phân phối sẽ chuyển máy về trung tâm bảo hành ở Trung
Quốc để sửa. Điều này có lẽ là một điểm yếu của DELL so với đối thủ cạnh tranh
HP bởi vì HP có bảo hành trên toàn cầu, nghĩa là sản phẩm đươc ngay ở nước sở
tại mà không cần chuyển đến nơi khac.
DELL thường xuyên bị kiên cáo vì hoạt động sản xuất gây hại đến môi
trường, các sản phẩm tốn quá nhiều điên năng. Vì thế hiện nay DELL đang cố
gắng phát triển các loại máy tính thân thiên với môi trường khôi lượng nhẹ, tốn ít
19
nguyên liệu và điện năng và sản phẩm còn có thể tái chế được …
2.2. Ứng dụng CNTT trong quản trị dự trữ
Dự trữ được coi là một hình thức để đảm bảo an toàn. Nhưng theo quan điểm
của Dell thì dự trữ là thứ phải quên đi và Dell quản trị kho dự trữ bằng thông tin đó
chính là điểm đặc biệt trong mô hình sản xuất-kinh doanh của Dell. Và dự trữ theo
kiểu của Dell được gọi là sản xuất tinh giản, điều này giúp họ nhanh chóng tái lập
lại đựơc các hoạt động sản xuất, tránh lãng phí trong sản xuất và chuỗi cung ứng,
giảm thời gian giao hàng.
Dự trữ của Dell được tinh giản đến mức mà không có một nhà kho nào để dự
trữ và dự trữ được coi là bằng không. Đối với Dell tồn kho chính là các chất sillica,
carbon, dầu, và các loại vật chất khác chuẩn bị lắp ráp thành máy tính đựơc nằm
trên nền nhà máy.. Dell đã đạt được khả năng đó là tinh giản hoá quy trình và tối
đa hoá hiệu năng. Dell đang ảnh hưởng đến toàn bộ ngành sản xuất máy tính trên
toàn thế giới. Và điều này đối với Dell được coi là bắt buộc. Vì chính đặc tính vốn
có của sản phẩm mà Dell cung cấp cho khách hàng đó là do chu kỳ sống ngắn, linh
kiện máy tính giảm giá liên tục ở mọi nơi. Có như vậy Dell mới theo đuổi được
mục tiêu tốc độ.
Với mô hình bán hàng trực tiếp Build-to-order (BTO), Dell loại bỏ hoàn toàn
hàng dữ trữ thông qua việc các nhà bán hàng trung gian và kết nối trực tiếp với
khách hàng. Khách hàng có thể cá biệt hoá đơn hàng của mình, sau khi nhận đơn
hàng, hệ thống của Dell cho phép nhận thanh toán từ khách hàng ngay lập tức
thông qua thẻ tín dụng, qua trực tuyến hoặc qua điện thoại. Sau đó hệ thống thông
tin được tích hợp của Dell với các nhà cung cấp kéo linh kiện trực tiếp từ các nhà
cung cấp và lắp ráp rồi chuyển đến tay khách hàng chỉ trong vòng bốn ngày. Do đó
Dell đã đạt được chu kỳ hoán chuyển thành tiền mặt. Và nó có nghĩa là Dell hoạt
động với vốn lưu động âm, loại bỏ mọi nhu cầu về tài chính hỗ trợ hoạt động. Đối
với Dell chuỗi cung ứng chính là mạng lưới vận động liên tục trong đó tồn kho
chảy nhẹ nhàng từ nhà sản xuất nguyên liệu thô đến nhà sản xuất linh kiện tới nhà
20
máy lắp ráp và tới tay người tiêu dùng. Do đó bằng việc thu tiền của khách hàng
trước khi thanh toán cho nhà cung cấp, Dell đã thực hiện được việc là chính nhà
cung cấp là người tài trợ tài chính cho hoạt động của mình.
Với phương án mạng lưới phân phối là dự trữ tại nhà sản xuất, lắp ráp rồi
giao thẳng tới khách hàng, hoặc gom hàng giữa tuyến do Dell có cơ sở hạ tầng và
hệ thống thông tin phát triển, có khả năng tích hợp hệ thống của khách hàng với hệ
thống quản trị nguồn lực doanh nghiệp với hệ thống của nhà cung ứng. Sự phối
hợp nhịp nhàng về thông tin và tác nghiệp giữa các bên: nhà cung ứng, Dell, đơn
vị vận tải và khách hàng nên các hoạt động trong chuỗi cung ứng của Dell được
diễn ra liên tục và hoàn thiện.
Để có thể cạnh tranh thành công với các đối thủ có chi phí thấp, Dell phải có
một chuỗi cung ứng đủ khả năng đưa máy tính đến với khách hàng chỉ trong thời
gian bốn ngày. Công ty đã ký hợp tác đưa ra ngoài một số hoạt động như sản xuất
linh kiện và chuyển phát nhanh, nhưng vẫn giữ lại các dây chuyền lắp ráp tại Mỹ,
Ireland, Malaysia, Trung Quốc và Brazil. Dell đã mở thêm một nhà máy lắp ráp
máy tính thứ ba tại Winston-Salem, Bắc Carolina, Hoa Kỳ. Nhà máy này cứ mỗi
năm giây có thể lắp ráp một bộ máy tính. Dell đã quyết định mở rộng sản xuất tại
Mỹ nhằm thu hẹp khoảng cách với khách hàng, tuy nhiên thì công ty này cũng
vấn tiếp tục tăng trưởng tại Châu Á.
Dell đã xây dựng được hệ thống thông tin với 15.000 nhà cung cấp dịch vụ
trên khắp thế giới. Với một hệ thống quản lý chuỗi cung ứng tốt nhất , Dell nổi
tiếng với việc loại bỏ hoàn toàn hàng dữ trữ thông qua việc các nhà bán hàng trung
gian và kết nối trực tiếp với khách hàng. Nhưng điều mà nhiều người ít biết đến là
cách mà Dell đã biến các hoạt động phía sau của mình- dây truyền lắp ráp và chuỗi
cung ứng- trở thành một trong những công ty nhanh nhất và hiệu năng nhất trên
thế giới. Trước đây, Dell còn có một lượng tồn kho khoảng 20 đến 25 ngày trong
mạng lưới lộn xộn các nhà kho. Nhưng bây giờ , với hệ thống quản lý này thì nó
chẳng còn nhà kho nào cả. Mặc dù dây chuyền của Dell lắp rắp khoảng 80 ngàn
21
máy tính cá nhân mỗi 24 giờ, nhưng nó chỉ cần đến không quá 2 giờ lưu trữ tại nhà
máy và tối đa là 72 giờ trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Chuỗi cung ứng toàn cầu
của Dell không ngừng tăng tốc. Tốc độ chính là điểm cốt lõi mà Dell theo đuổi.
Để dành được đơn hàng của Dell, các nhà cung cấp phải luôn linh hoạt, đủ
khả năng cạnh tranh về mặt chi phí và trên hết, đủ nhanh để cạnh tranh trên những
điều kiện mà Dell đưa ra.Các nhà cung cấp của Dell cũng được tích hợp với nhịp
điệu lắp ráp ở nhà máy lắp ráp. Khi có một đơn hàng mới đến từ mạng internet
hoặc thông qua điện thoại mỗi 20 giây, Dell sẽ gửi thông tin đến các nhà cung cấp
chính, người đã trữ lĩnh kiện ở đâu đó xung quanh nhà máy. Nhà cung cấp có 90
phút để vận tải linh kiện tới nhà máy. Họ không được phép trễ, nhưng ngược lại họ
có thể giao sớm hơn. Để Dell có thể thực hiện công việc lắp ráp của mình.
Dell chỉ giữ hàng tồn kho từ 6 đến 8 tiếng là thời gian nó di chuyển hết dây
truyền lắp ráp và khoảng 18 tiếng nó hoàn thành bộ CPU đển vận tải tới trung tâm
đóng hàng ở Reno, bang Nevada. Tổng thời gian tồn kho là hai hoặc ba ngày. Tuy
nhiên, phần lớn các nhà cung cấp được yêu cầu dự trữ lượng tồn kho trị giá từ 8
đến 10 ngày tại các kho hàng xung quanh nhà máy.Các nhân tố nằm trong chuỗi
cung ứng của Dell, nguyên liệu thô, linh kiện và thành phẩm và các nhà cung cấp
của Dell dự trữ đâu đó khoảng từ 20 đến 80 ngày.
Thông thường, ở các công ty máy tính nhà sản xuất máy tính trả cho nhà cung
cấp 30 ngày trước khi máy tính được chuyển ra thị trường, được mua bởi khách
hàng và đã được thanh toán. Nhưng mô hình của Dell theo kiểu lắp ráp theo đơn
hàng cho phép nhận thanh toán từ khách hàng ngay lập tức thông qua thẻ tín dụng,
qua trực tuyến hoặc qua điện thoại. Nó kéo linh kiện trực tiếp từ các nhà cung cấp
và lắp ráp rồi chuyển đến tay khách hàng chỉ trong vòng bốn ngày.
Cái ranh giới giữa Dell với nhà cung cấp của mình được hình tượng hoá bằng
một một lằn ranh sơn màu trắng trên sàn của nhà máy TMC (Một nhà máy sản
xuất của Dell). Lằn ranh này tạo thành một khu hình chữ nhật mà mặt trước có
22
khoảng 110 khu giao nhận hàng bao quanh nhà máy. Các tractor-trailer chứa linh
kiện nằm xếp theo thứ tự tại các khu này. Khi dây chuyền lắp ráp gần hết ổ đĩa
cứng, tín hiệu được truyền ra ngoài. Một xe nâng sẽ tới khu linh kiện, nhấc một
kiện chứa đĩa và chuyển vào khu lắp ráp. Khi xe nâng đai qua lằn ranh trắng, một
máy quét sẽ ghi lại dữ liệu trên mã vạch của lô linh kiện và kể từ đó linh kiện
chuyển từ sổ kế toán của nhà cung cấp sang phía Dell. Dell sẽ không kéo linh kiện
cho đến khi có được đơn hàng; nó sẽ không sở hữu linh kiện cho đến khi lấy hàng
tại khu giao nhận.
Dell sử dụng nhiều nhà cung cấp cho khoảng ba mươi bộ phận chủ chốt của
notebook của mình. Bằng cách đó, nếu một nhà cung cấp bị phá sản hay không đáp
ứng được cầu tăng đột ngột, Dell không bị bỏ rơi loạng choạng.
Dưới đây là một số nhà cung cấp điển hình của Dell:
- Bộ vi xử lí Intel đến từ một nhà máy Intel hoặc ở Philippines, Costa Rica,
Malaysia hay Trung Quốc.
- Bộ nhớ đến từ một nhà máy do Hàn Quốc sở hữu ở Hàn Quốc (Samsung),
một nhà máy do Đài Loan sở hữu ở Đài Loan (Nanya), một nhà máy do Đức sở
hữu ở Đức (Infineon), hay một nhà máy do Nhật sở hữu ở Nhật Bản (Elpida).
- Card đồ hoạ được chuyển đến từ hoặc một nhà máy do Đài Loan sở hữu ở
Trung Quốc (MSI) hay một nhà máy do Trung Quốc vận hành ở Trung Quốc
(Foxconn).
Với hệ thống quản lý chuỗi cung ứng này của Dell có rất nhiều ưu điểm và đã
mang lại có công ty rất nhiều lợi thế nhưng cũng có một số nhược điểm của Dell :
Công ty này đã có tồn kho thấp làm tăng gánh nặng tồn kho lên các nhà cung cấp .
Điểm lợi của các nhà cung cấp khi bán hàng cho Dell là những đơn hàng lớn ,
Nhưng cái giá phải trả của các nhà cung cấp đó là chi phí hàng tồn kho. Nếu có bất
kỳ sự đổ vỡ trong chuỗi cung ứng, nhà cung cấp mới là người chịu trách nhiệm với
đồng hàng tồn kho mà không phải là Dell. Để dành được những lợi nhuận lớn từ
23
đơn hàng của Dell, các nhà cung cấp chỉ có một cách. Họ phải luôn linh hoạt, đủ
khả năng cạnh tranh về mặt chi phí- và trên hết, đủ nhành - để cạnh tranh trên
những điều kiện mà Dell đưa ra
Dù sao thì Dell cũng đang đặt áp lực lên các nhà cung ứng của họ để họ hoạt
động tốt hơn. Dell là một tổ chức hoạt động dựa trên các hệ thước đo đo lường
hiệu quả, mà không kém phần quan trọng chính là hiệu quả hoạt động của nhà
cung cấp. Hệ thống này đánh giá các nhà cung cấp của Dell về khả năng cạnh
tranh chi phí, công nghệ, khả năng dự báo cung, cũng như dịch vụ đồng thời nó
được ghi nhận hàng ngày. Bài học về cách mà Dell đã sử dụng chuỗi cung ứng để
cạnh tranh còn hơi nóng hổi. Với Dell, một chuỗi cung ứng nhanh nhạy, hiệu quả
và đặc biệt là không cần kho mới là một mô hình lý tưởng. Ở đó vai trò của nhà
quản trị chuỗi cung ứng trong việc đưa ra các chiến lược sáng tạo và khả dĩ là vô
cùng quan trọng.
Thậm chí với Maxtor, công ty đã cùng xây dựng chiến lược sản xuất-theo-
đơn đặt hàng, có thể chịu tổn thất cho những dự báo sai hoặc tồn kho dư thừa.
Giống như Dell, Maxtor sở hữu nhà máy của mình và kiểm soát chuỗi cung ứng
của mình; công ty này cũng được xây dựng để đạt được sự linh hoạt và tốc độ.
Một cái nhìn sâu xa hơn chuỗi cung ứng của các nhà cung cấp của các nhà
cấp cho Dell cho thấy còn rất nhiều tồn kho mà họ cần cắt giảm. MMC
Technology cung cấp 65 phần trăm giá trị cho những đĩa cứng của Maxtor - trong
tổng số 50 triệu ổ đĩa cứng bán mỗi năm. MMC, cũng đã chấp nhận một phần mô
hình của Dell. Các nhà máy của công ty đặt tại Mỹ, luôn đạt điều kiện sản xuất lý
tưởng, với chi phí thấp nhất. Và tuy nhiên, một sự tập chung duy nhất của MMC
vào thời điểm này là phải hiệu quả hơn, MMC đang mắc kẹt với tồn kho trị giá 3
tuần, mà không có cách nào thay đổi được. Phải cần 1 tuần để kiểm tra hiệu quả
của đĩa trước khi MMC có thể xuất ra; phải cần 1 tuần để chuyển hàng từ
California tới nhà máy tại Singapore của Maxtor; và Maxtor yêu cầu MMC dự trữ
24
đệm tồn kho 1 tuần (cũng như Dell làm với Maxtor). Cuối cùng, Maxtor gánh tồn
kho cho Dell, MMC gánh tồn kho cho Maxtor, còn các nhà sản xuất nguyên liệu
thô lại gánh tồn kho cho MMC. Dĩ nhiên Dell sẽ chẳng phải gánh tồn kho gì cả.
Còn Dell thì phản pháo rằng “chúng tôi không đến nỗi khờ khi cho rằng nếu
chúng tôi đẩy gánh nặng tồn kho cho một nhà cung cung cấp thì chúng tôi sẽ
không hề hấn gì cả trong dài hạn.” Stephen Cook, giám đốc trung tâm lắp ráp của
Dell đã phát biểu như vậy. “Chúng tôi chỉ muốn một mức tổng chi phí thấp nhất
cho khách hàng thông qua việc tối thiểu hoá mọi chi phí tồn kho trong toàn bộ
chuỗi cung ứng. Tồn không chuyển từ người này sang người khác. Mà nó thuộc về
chính toàn bộ chuỗi cung ứng”.
Dell cho biết các công ty khác phỏng đoán về mong muốn của khách hàng,
còn công ty của ông lại biết rõ khách hàng muốn gì. Qua hàng trăm ngàn cú điện
thoại, thư điện tử, và fax từ khách hàng, công ty đã thu được những thông tin cần
thiết về những đặc tính của một máy tính mà người tiêu dùng sẵn lòng bỏ tiền ra
mua.
Những thông tin này rất sát với chiến lược sản xuất của công ty: Không giống
như những công ty cạnh tranh khác, Dell chỉ sản xuất sản phẩm khi có đơn đặt
hàng. Ngoài việc loại trừ vấn đề hàng tồn kho và lưu chuyển tiền mặt, ưu thế của
phương pháp này là đảm bảo yêu cầu của khách hàng được đáp ứng một cách
chính xác. Trong một ngành công nghiệp máy tính cạnh tranh không khoan
nhượng, ưu thế này đủ giúp công ty có được lợi thế quyết định.
Dell cho rằng tồn kho là biểu hiện của khả năng dự báo tồi và không có khả
năng nắm bắt chuỗi cung ứng. Và có một quy trình chặt chẽ giám sát hoạt động
cung và cầu từng giây từng phút. Do Dell nắm rõ quy luật cơ bản của sản xuất theo
25
đó tốc độ lưu chuyển tồn kho càng nhanh thì chi phí càng thấp.
Phần III - LỜI KẾT
Với chỉ hơn 20 năm thành lập, khó ai trong chúng ta có thể tin rằng Dell là
một trong những công ty có chuỗi cung ứng tốt nhất trên thế giới, nhưng đó là sự
thật. Không ngừng ở đó, Dell luôn muốn vươn xa hơn, cao hơn đến những tầm cao
mới, mục tiêu 90 tỉ USD doanh thu của Dell không còn quá xa vời. Mô hình chuỗi
cung ứng hoàn hảo với việc chuyển gánh nặng tồn kho cho nhà cung cấp, luôn giữ
mức dự trữ ở mức thấp nhất giúp Dell vượt xa các đối thủ cạnh tranh trong và
ngành cũng như các tập đoàn lớn trên thế giới. Ngoài ra, hệ thống thông tin nội bộ
được đo lường mọi lúc mọi nơi, Dell buộc các nhân viên của mình phải làm việc
với hiệu quả cao nhất và còn rất nhiều thành công nữa của Dell trong việc quản lý
chuỗi cung ứng. Cứ theo đà phát triển này, Dell sẽ sớm bỏ các đối thủ cạnh tranh
lại phía sau.
Có một điều rõ ràng là các hãng ngoài ngành khó có thể đi theo con đường
của Dell:
Thứ nhất, PC được lắp ráp hầu hết từ các linh kiện tiêu chuẩn, sẵn có từ nhiều
nguồn cung cấp khác nhau, do đó không cần phí đặt hàng dài hạn.
Thứ hai, người tiêu dùng muốn có các PC theo yêu cầu của mình, nhưng nhu
cầu này có giới hạn: họ muốn bộ vi xử lý nhanh hơn hoặc chậm hơn, bộ nhớ có
dung lượng nhiều hoặc ít chứ không cần đến màu sắc của PC. Yêu cầu hạn chế
trên khuyến khích việc lắp ráp PC theo sở thích của khách hàng mà không cần đến
một mạng lưới cung ứng dự trữ nhiều linh kiện.
Hơn thế nữa, do việc các PC đắt tiền nhanh chóng bị lỗi thời và mất giá theo
thời gian, lợi nhuận của các hãng sản xuất PC phụ thuộc vào tính hiệu quả chứ
không vào qui mô đầu tư. Theo ông Dell, nếu hãng sản xuất PC có thể giảm khối
lượng linh kiện dự trữ thông qua việc hoạt động hữu hiệu hơn các đối thủ, thì hãng
26
này sẽ kiếm được lợi nhuận nhiều hơn.
Michael Dell đã kết luận triết lý quản lý kinh doanh của mình: "Ðịnh hướng
khách hàng, thiết lập một chiến lược rõ ràng để có thể thảo luận, hiểu và thực hiện
được. Phân đoạn công việc thành những phần có thể điều khiển được, có tính toán
và phân chia trách nhiệm rõ ràng. Ðặt ra các mục tiêu để phấn đấu. Tập trung quan
tâm vào hoạt động thực tế, kết quả đạt được và vạch ra quyết định hoạt động tững
27
ngày thay vì chỉ khuyến khích xuông. Và hãy thoải mái vui vẻ.”
