1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài:
Khác với loại hình doanh nghiệp khác, NHTM là loại hình
kinh doanh đặc biệt sản phẩm chủ yếu của nó là tiền, kinh doanh chủ
yếu dựa vào nguồn vốn huy động từ bên ngoài, vốn chủ sở hữu
chiếm một tỷ lệ rất nhỏ trong tổng nguồn vốn. Mục tiêu kinh doanh
của ngân hàng là lợi nhuận, phần lớn lợi nhuận của NHTM là thu
được từ hoạt động tín dụng còn hoạt động huy động vốn tuy không
mang lại lợi nhuận trực tiếp cho ngân hàng nhưng nó là nghiệp vụ rất
quan trọng. Không có nghiệp vụ huy động vốn xem như không có
hoạt động của ngân hàng thương mại.
Nằm trong hệ thống các ngân hàng thương mại cổ phần, giữ
vai trò chủ lực thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước, Ngân hàng
TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Đà Nẵng (Vietinbank
Đà Nẵng) tiến hành cổ phần hoá (IPO vào tháng 07/2009). Hiện nay
với tên gọi Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam
(CTG), với mạng lưới chi nhánh rộng khắp trong cả nước, CTG đã và
tiếp tục khẳng định vị thế hàng đầu của mình trong công tác huy
động vốn đáp ứng nhu cầu tín dụng cho mọi thành phần kinh tế.
Nguồn vốn huy động của CTG đã liên tục tăng trưởng qua các năm
nhưng so với yêu cầu thì những kết quả đạt được còn khá khiêm tốn.
Trong bối cảnh chung đó, Vietinbank Đà Nẵng đã và đang
rất chú trọng đến chỉ tiêu huy động vốn và xem đây là một trong
những chỉ tiêu trọng tâm phải hoàn thành trong kế hoạch kinh doanh
hàng năm. Đến thời điểm tháng 12 năm 2011, trên địa bàn thành phố
Đà Nẵng đã có hơn 59 chi nhánh Ngân hàng, cùng theo đó là hơn 232
phòng giao dịch đã khiến cho thị trường tài chính ngày càng bị thu
2
hẹp với điều kiện cạnh tranh đã trở nên ngày càng gay gắt và khốc
liệt hơn. Việc hoàn thành các chỉ tiêu huy động vốn tại Vietinbank
Đà Nẵng đã trở nên khó khăn hơn do vậy yêu cầu cần phải có một sự
đánh giá đúng mực, đồng thời phải có những giải pháp, những cách
tiếp cận mới để có thể hoàn thành công tác huy động vốn.
Xuất phát từ vị trí quan trọng của nguồn vốn đối với sự phát
triển kinh tế nói chung và hoạt động của Vietinbank Đà Nẵng nói
riêng, tôi lựa chọn đề tài “Giải pháp mở rộng hoạt động nhận tiền
gửi tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Đà
Nẵng”.
2. Mục tiêu nghiên cứu:
+ Hệ thống hóa, tổng hợp, phân tích những vấn đề lý luận
về hoạt động nhận tiền gửi của NHTM
+ Đánh giá, phân tích thực trạng huy động vốn qua hình thức
nhận tiền gửi tại Vietinbank Đà Nẵng trong mối quan hệ với sử dụng
vốn có hiệu quả.
+ Đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường huy động vốn bằng
hình thức tiền gửi, đáp ứng các mục tiêu hoạt động tại Vietinbank
Đà Nẵng.
3. Ca%ch tiê%p câ(n va* phương pha%p nghiên cư%u
Xuất phát từ nền tảng cơ sở lý luận về hoạt động huy động
vốn của NHTM nói chung, về hoạt động nhận tiền gửi nói riêng, luận
văn dựa vào các dữ liệu thu thập được, sử dụng các phương pháp
phân tích cơ bản để đánh giá thực trạng của hoạt động nhận tiền gửi
tại Vietinbank Đà Nẵng trong thời gian qua. Qua đó, tổng hợp, khái
quát hóa các hạn chế cần khắc phục, kết hợp với các nghiên cứu tài
liệu và phương pháp logic của tác giả để đề xuất các giải pháp nhằm
mở rộng hơn nữa huy động vốn từ tiền gửi.
3
Trong quá trình nghiên cứu, hoàn thiện, luận văn dựa trên cơ
sở vận dụng phương pháp luận duy vật biện chứng kết hợp với các
phương pháp như:
- Phương pháp phân tích & tổng hợp; logic và lịch sử; quy
nạp và diễn dịch.
- Phương pháp thống kê
- Phương pháp so sánh; đối chiếu
Đồng thời dựa vào các lý luận, quan điểm kinh tế, tài chính
và định hướng phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước, xuất phát từ
thực tiễn để làm sáng tỏ các vấn đề nghiên cứu.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Những vấn đề lý luận và thực tiễn về
hoạt động nhận tiền gửi của NHTM.
Phạm vi nghiên cứu:
- Về nội dung:
Theo thông lệ quốc tế và theo Luật tổ chức tín dụng Việt
Nam năm 2010, thì nhận tiền gửi là “Hoạt động nhận tiền của tổ
chức, cá nhân dưới hình thức tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ
hạn, tiền gửi tiết kiệm, phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín
phiếu và các hình thức nhận tiền gửi khác theo nguyên tắc có hoàn
trả đầy đủ tiền gốc, lãi cho người gửi tiền theo thỏa thuận”.
Luận văn chỉ giới hạn nội dung nghiên cứu trong hoạt động
nhận tiền gửi theo nội dung như trên chứ không nghiên cứu các hình
thức huy động khác chẳng hạn các khoản vay phi tiền gửi của ngân
hàng.
- Về đánh giá, phân tích thực trạng luận văn tập trung nghiên
cứu các dữ liệu tại Vietinbank Đà Nẵng trong thời gian tưp năm 2008 -
2011.
4
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Hệ thống hóa, phân tích những lý luận cơ bản về hoạt động
huy động vốn tại các NHTM.
- Đánh giá, phân tích thực trạng của công tác huy động vốn,
cơ cấu vốn huy động tại Vietinbank Đà Nẵng.
- Đề xuất hệ thống các giải pháp khả thi áp dụng tại
Vietinbank Đà Nẵng. Các giải pháp này cũng có thể áp dụng cho các
NHTM có điều kiện và bối cảnh tương tự.
6. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm ba chương
Chương 1: Cơ sở lý luận về mở rộng hoạt động nhận tiền gửi
của NHTM.
Chương 2: Thực trạng mở rộng hoạt động nhận tiền gửi tại
NH TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Đà Nẵng
Chương 3: Các giải pháp mở rộng hoạt động nhận tiền gửi tại
NH TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Đà Nẵng
5
CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG
NHẬN TIỀN GỬI CỦA NHTM
Trong điều kiện kinh tế thị trường, NHTM đã trở thành
những trung gian tài chính lớn nhất và quan trọng nhất. Nhờ hệ thống
định chế này mà các nguồn vốn nhàn rỗi sẽ được huy động, tạo lập
nguồn tín dụng to lớn phục vụ cho phát triển kinh tế. Thông qua
những hoạt động của mình, NHTM đã thực hiện nhiệm vụ khơi tăng
nguồn vốn từ những nơi thừa vốn chuyển đến những nơi thiếu vốn,
tạo điều kiện thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo công ăn việc làm và
cải thiện mức sống cho dân cư, góp phần quan trọng trong việc điều
hòa lưu thông tiền tệ, ổn định sức mua đồng tiền, kiểm soát lạm phát
trong điều hành chính sách vĩ mô của các quốc gia.
Với tư cách là trung gian tài chính, NHTM không chỉ là
trung gian luân chuyển vốn mà còn là trung gian cung cấp các dịch
vụ thanh toán, môi giới và tư vấn. Tính chất phức tạp của các nghiệp
vụ ngân hàng ngày càng được tăng lên, do đó rất khó có một định
nghĩa “ngân hàng” hoàn chỉnh.
Ở Việt Nam, Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 theo
khoản 3 Điều 4 có ghi “ Ngân hàng thương mại là loại hình ngân
hàng được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động
kinh doanh khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi
nhuận.” Trong đó “Hoạt động ngân hàng là việc kinh doanh, cung
ứng thường xuyên một hoặc một số các nghiệp vụ sau đây: Nhận
tiền gửi; Cấp tín dụng; Cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản”.