BOÄ BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP HOÀ CHÍ MINH

---------

ÑOAØN THÒ HAÛI NGAÂN

GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH

CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP MAY TPHCM.

Chuyeân ngaønh : THÖÔNG MAÏI

Maõ soá : 60.34.10

LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ

Ngöôøi höôùng daãn: TS. LEÂ TAÁN BÖÛU

TP HOÀ CHÍ MINH – Naêm 2009.GIAÙDUÏC VAØ ÑAØO TAÏO

1

MUÏC LUÏC

LÔØI NOÙI ÑAÀU .............................................................................................................. 7

CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ CAÏNH TRANH VAØ NAÊNG LÖÏC

CAÏNH TRANH .......................................................................................................... 9

1.1 Cô sôû lyù luaän veà caïnh tranh..................................................................................... 9

1.1.1 Caïnh tranh............................................................................................................. 9

1.1.2 Thò tröôøng caïnh tranh ......................................................................................... 10

1.1.3 Naêng löïc caïnh tranh vaø naâng cao naêng löïc caïnh tranh..................................... 10

1.1.4 Caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp .................... 12

1.1.5 Caùc tieâu chí ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh........................................................ 15

1.1.6 Söï caàn thieát naâng cao naêng löïc caïnh tranh ngaønh may .................................... 14

1.1.6.1 Ngaønh may ñem laïi giaù trò xuaát khaåu cao ...................................................... 14

1.1.6.2 Ngaønh may giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho nhieàu lao ñoäng, goùp phaàn oån

ñònh xaõ hoäi ................................................................................................................... 15

1.2 Moät soá kinh nghieäm naâng cao naêng löïc caïnh tranh haøng may maëc ................... 15

1.2.1 Kinh nghieäm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp may nöôùc

ngoaøi ........................................................................................................................... 15

1.2.2 1.2.1.1 Kinh nghieäm cuûa Indonexia................................................................. 15

1.2.1.2 Kinh nghieäm cuûa Trung Quoác......................................................................... 16

1.2.1.3 Kinh nghieäm cuûa Hoàng Koâng ......................................................................... 19

1.2.3 Kinh nghieäm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp may trong

nöôùc ……………......................................................................................................... 21

1.2.4 1.2.2.1 Kinh nghieäm cuûa coâng ty deät may LEGARMEX ............................... 21

1.2.2.2 Kinh nghieäm cuûa coâng ty May Vieät Tieán....................................................... 21

1.3 Baøi hoïc kinh nghieäm ruùt ra cho doanh nghieäp may TPHCM .............................. 23

KEÁT LUAÄN CHÖÔNG I ............................................................................................. 24

2

CHÖÔNG 2: PHAÂN TÍCH VAØ ÑAÙNH GIAÙ THÖÏC TRAÏNG NAÊNG LÖÏC CAÏNH

TRANH CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP MAY TPHCM ............................................ 25

2.1. Tình hình hoaït ñoäng cuûa ngaønh may TPHCM trong thôøi gian vöøa qua ............. 25

2.1.1 Toång quan ngaønh may TPHCM ......................................................................... 25

2.1.2 Giaù trò saûn xuaát ngaønh may TPHCM ................................................................ 27

2.1.3 Saûn phaåm chuû yeáu cuûa ngaønh may TPHCM.................................................... 28

2.1.4 Kim ngaïch xuaát khaåu cuûa doanh nghieäp TPHCM ............................................ 29

2.1.5 Thò tröôøng xuaát khaåu .......................................................................................... 30

2.1.6 Hình thöùc xuaát khaåu ........................................................................................... 32

2.2 Thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp may TPHCM ................ 34

2.2.1 Thöïc traïng caùc yeáu toá nguoàn löïc caáu thaønh naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh

nghieäp........................................................................................................................... 34

2.2.1.1 Yeáu toá nguoàn nhaân löïc.................................................................................... 34

2.2.1.2 Yeáu toá voán ....................................................................................................... 37

2.2.1.3 Yeáu toá trình ñoä coâng ngheä vaø maùy moùc thieát bò ............................................ 39

2.2.1.4 Yeáu toá nguoàn nguyeân phuï lieäu ñaàu vaøo......................................................... 40

2.2.1.5 Coâng taùc thieát keá saûn phaåm may .................................................................... 42

2.2.2 Hieäu quaû saûn xuaát haøng may ............................................................................. 44

2.2.2.1 Hieäu quaû söû duïng naêng löôïng trong saûn xuaát ................................................ 44

2.2.2.2 Giaù thaønh saûn phaåm......................................................................................... 44

2.2.3 Thöïc traïng chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp ....................................... 46

2.2.3.1 Chieán löôïc saûn phaåm....................................................................................... 46

2.2.3.2 Chieán löôïc phaân phoái ...................................................................................... 47

2.2.3.3 Chieán löôïc xuùc tieán thöông maïi vaø hoaït ñoäng marketing ............................. 48

2.2.4 Thöïc traïng veà thöông hieäu haøng may maëc........................................................ 49

3

2.2.5 Caùc yeáu toá beân ngoaøi aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh

nghieäp may TPHCM.................................................................................................... 51

2.2.5.1 Yeáu toá bieán ñoäng töø thò tröôøng deät may theá giôùi ........................................... 51

2.2.5.2 Yeáu toá bieán ñoäng töø thò tröôøng deät may trong nöôùc ...................................... 52

2.2.6 Yeáu toá tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät ...................................................................... 53

2.2.7 Yeáu toá ñoái thuû caïnh tranh .................................................................................. 54

2.2.7.1 Ñoái thuû caïnh tranh nöôùc ngoaøi........................................................................ 54

2.2.7.2 Ñoái thuû caïnh tranh trong nöôùc ........................................................................ 56

2.3 Ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp may TPHCM ................... 57

KEÁT LUAÄN CHÖÔNG II............................................................................................ 60

CHÖÔNG 3: GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CHO CAÙC

DOANH NGHIEÄP MAY TPHCM .............................................................................. 62

3.1 Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh deät may Vieät Nam ñeán naêm 2020 ........................ 62

3.1.1 Quan ñieåm phaùt trieån ngaønh deät may Vieät Nam ñeán naêm 2020 ...................... 62

3.1.2 Muïc tieâu phaùt trieån ngaønh deät may Vieät Nam ñeán naêm 2020 ........................ 62

3.2 Cô sôû ñeà xuaát ñònh höôùng ngaønh may TPHCM ñeán naêm 2020........................... 64

3.2.1 Quan ñieåm ñeà xuaát ñònh höôùng ngaønh may TPHCM ....................................... 64

3.2.2 Ñeà xuaát ñònh höôùng ngaønh may TPHCM.......................................................... 64

3.3 Cô sôû xaây döïng giaûi phaùp ..................................................................................... 65

3.4 Giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc doanh nghieäp may TPHCM .. 66

3.4.1 Giaûi phaùp veà caùc yeáu toá nguoàn löïc.................................................................... 66

3.4.1.1 Giaûi phaùp phaùt trieån nguoàn nhaân löïc ............................................................. 66

3.4.1.2 Giaûi phaùp veà voán ............................................................................................. 68

3.4.1.3 Giaûi phaùp veà ñoåi môùi maùy moùc thieát bò ......................................................... 69

3.4.1.4 Giaûi phaùp veà nguyeân phuï lieäu ñaàu vaøo.......................................................... 69

3.4.1.5 Giaûi phaùp caûi tieán coâng taùc thieát keá saûn phaåm .............................................. 71

4

3.4.2 Giaûi phaùp söû duïng naêng löôïng trong saûn xuaát vaø tieát kieäm chi phí ................. 72

3.4.3 Giaûi phaùp veà chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp ................................... 73

3.4.3.1 Giaûi phaùp veà chieán löôïc saûn phaåm ................................................................. 73

3.4.3.1.1 Ña daïng hoùa saûn phaåm xuaát khaåu .............................................................. 73

3.4.3.1.2 Naâng cao chaát löôïng saûn phaåm................................................................... 74

3.4.3.2 Giaûi phaùp veà nghieân cöùu vaø phaùt trieån thò tröôøng.......................................... 75

3.4.3.3 Giaûi phaùp veà chieán löôïc phaân phoái ................................................................ 76

3.4.3.4 Giaûi phaùp veà xuùc tieán thöông maïi vaø hoaït ñoäng marketing.......................... 77

3.4.4 Giaûi phaùp veà thöông hieäu haøng may maëc ......................................................... 79

3.4.5 Giaûi phaùp veà khoa hoïc coâng ngheä .................................................................... 80

3.4.6 Phaùt huy vai troø cuûa Hoäi deät may theâu ñan TPHCM........................................ 81

3.4.7 Moät soá kieán nghò ñoái vai troø hoã trôï cuûa nhaø nöôùc vaø chính quyeàn TPHCM ... 82

KEÁT LUAÄN CHÖÔNG III .......................................................................................... 82

KEÁT LUAÄN CHUNG ................................................................................................ 84

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

Í MI

PHUÏ LUÏC

5

TPDANH MUÏC CAÙC TÖØ VIEÁT TAÉT

ASEAN

CMPT Association of South East Asian Nations (hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ) Cut, making, packing, thread (gia coâng caét, may, thuøng, chæ)

CN Coâng nghieäp

CP SX TM Coå phaàn saûn xuaát thöông maïi

EU European Union (Lieân minh Chaâu AÂu)

FOB Free on board (phöông thöùc saûn xuaát xuaát khaåu)

ISO Heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng ISO

KD Kinh doanh

KNNK Kim ngaïch nhaäp khaåu

KNXK Kim ngaïch xuaát khaåu

NPL Nguyeân phuï lieäu

SXKD Saûn xuaát kinh doanh

SWOT

TP Strenths, Weaknesses, Opportunities, Threats (ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi, nguy cô) Thaønh Phoá

TPHCM Thaønh Phoá Hoà Chí Minh

Dieãn ñaøn kinh teá theá giôùi WEF

WTO World Trade Organization (toå chöùc thöông maïi theá giôùi)

WRAP Heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng WRAP

6

DANH MUÏC HÌNH VEÕ – BAÛNG BIEÅU

STT Baûng 2.1

Baûng 2.2

Baûng 2.3 Baûng 2.4 Baûng 2.5 Baûng 2.6

Baûng 2.7

Baûng 2.8 Baûng 2.9

Baûng 2.10 Baûng 2.11 Teân hình veõ – Baûng bieåu Tyû troïng vaø toác ñoä taêng tröôûng ngaønh may TPHCM giai ñoaïn 2003-2008 Giaù trò saûn xuaát cuûa ngaønh may TPHCM theo giaù thöïc teá naêm 1994 theo töøng khu vöïc Saûn phaåm chuû yeáu phaân theo khu vöïc kinh teá Kim ngaïch xuaát khaåu haøng deät may TPHCM so vôùi caû nöôùc Tyû troïng caùc thò tröôøng xuaát khaåu cuûa TPHCM naêm 2006-2009 Quy moâ lao ñoäng trong 50 doanh nghieäp deät may TPHCM ñöôïc ñieàu tra Lao ñoäng saûn xuaát ngaønh may phaân theo ngaønh kinh teá ôû TPHCM Voán kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp deät may TPHCM Kim ngaïch nhaäp khaåu NPL haøng deät may cuûa caùc doanh nghieäp TPHCM Coâng taùc thieát keá saûn phaåm cuûa doanh nghieäp may TPHCM Keânh phaân phoái haøng may maëc TPHCM

Baûng 2.12

OÀ CH

Baûng 2.13 Baûng 3.1 Hoaït ñoäng quaûng baù hình aûnh, saûn phaåm may cuûa caùc doanh nghieäp TPHCM Nhaõn hieäu haøng may maëc Muïc tieâu phaùt trieån ngaønh deät may Vieät Nam ñeán naêm 2020

7

H –Naê

LÔØI NOÙI ÑAÀU

1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI

TPHCM laø moät cöïc phaùt trieån cuûa neàn kinh teá caû nöôùc naèm trong vuøng kinh teá

troïng ñieåm phía nam vaø coù raát nhieàu lôïi theá saün coù nhö nguoàn lao ñoäng doài daøo,

cô sôû haï taàng kyõ thuaät, xaõ hoäi, daân trí… hôn caùc ñòa phöông khaùc.

Taïi TPHCM, ngaønh deät may vaãn ñöùng ñaàu, thu veà hôn 4 tyû USD xuaát khaåu naêm

2008 chieám gaàn 30% toång kim ngaïch xuaát khaåu cuûa toaøn thaønh phoá. Töông lai

phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp deät may TPHCM khoâng chæ laø ngaønh coâng nghieäp

chuû löïc cuûa thaønh phoá maø seõ trôû thaønh trung taâm giao thöông, kinh doanh deät may

vaø thôøi trang cuûa caû nöôùc, trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Tuy nhieân, böôùc sang

naêm 2009, deät may TPHCM seõ phaûi ñoái maët vôùi caùc aùp löïc caïnh tranh quoác teá

gay gaét nhö caùc thò tröôøng lôùn taêng cöôøng aùp duïng caùc tieâu chuaån cho nhaäp khaåu

haøng deät may, söï xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu caùc ñoái thuû caïnh tranh lôùn coù lôïi theá

hôn mình, aùp löïc giaûm giaù haøng deät may treân thò tröôøng Myõ, Trung Quoác ñöôïc baõi

boû haïn ngaïch xuaát khaåu vaøo EU… Ñeå giuùp caùc doanh nghieäp deät may TPHCM,

nhaát laø caùc doanh nghieäp may maëc coù theå vöõng vaøng xuaát khaåu vaøo caùc thò

tröôøng quoác teá thì moät trong nhöõng ñieàu kieän quan troïng laø phaûi naâng cao ñöôïc

naêng löïc caïnh tranh cho caùc doanh nghieäp ñoù. Xuaát phaùt töø lyù do ñoù, taùc giaû ñaõ

maïnh daïn choïn ñeà taøi: “Giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc doanh

nghieäp may TPHCM”

2. MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU CUÛA ÑEÀ TAØI

- Heä thoáng hoùa cô sôû lyù luaän veà caïnh tranh

- Phaân tích vaø ñaùnh giaù thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp may

TPHCM

8

- Ñeà xuaát giaûi phaùp, kieán nghò nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc doanh

nghieäp may TPHCM

3. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU

Ñeà taøi nghieân cöùu hoaït ñoäng xuaát khaåu haøng may maëc cuûa caùc doanh nghieäp

TPHCM trong giai ñoaïn 2003-2008. Ñeà taøi khoâng ñi saâu vaøo chuyeân moân maø

phaân tích moät caùch toång quaùt ñeå ñöa ra nhöõng giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh

tranh cho caùc doanh nghieäp may TPHCM.

4. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU

Luaän vaên söû duïng phöông phaùp toång hôïp, so saùnh, phaân tích, suy luaän töø cô sôû lyù

luaän caïnh tranh keát hôïp vôùi caùc thoâng tin vaø soá lieäu thu thaäp ñöôïc veà thöïc traïng

naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp may TPHCM, phöông phaùp khaûo saùt, ñieàu

tra döïa treân keát quaû phoûng vaán 50 doanh nghieäp.

5. ÑOÙNG GOÙP CUÛA LUAÄN VAÊN

Luaän vaên ñaõ ñöa ra nhöõng kieán nghò, giaûi phaùp thöïc hieän cuï theå, giuùp caùc doanh

nghieäp TPHCM coù theå naâng cao naêng löïc caïnh tranh ñeå hoäi nhaäp kinh teá quoác teá.

Töø ñoù, taêng khaû naêng xuaát khaåu haøng may maëc vaøo caùc thò tröôøng quoác teá.

6. BOÁ CUÏC CUÛA LUAÄN VAÊN

Chöông 1: Cô sôû lyù luaän veà caïnh tranh vaø naêng löïc caïnh tranh

Chöông 2: Phaân tích vaø ñaùnh giaù thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh

nghieäp may TPHCM

Chöông 3: Giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc doanh nghieäp may

TPHCM

9

CHÖÔNG I: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ CAÏNH TRANH

VAØ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH

1.1 Cô sôû lyù luaän veà caïnh tranh

1.1.1 Caïnh tranh

Caïnh tranh laø moät trong nhöõng ñaëc tröng cô baûn cuûa neàn kinh teá thò tröôøng. Hoaït

ñoäng cuûa noù khoâng bò giôùi haïn bôûi khoâng gian vaø thôøi gian. Caïnh tranh laø ñoäng

löïc phaùt trieån cuûa neàn kinh teá. Caïnh tranh laø söï ñoái ñaàu giöõa caùc doanh nghieäp,

caùc ngaønh, caùc quoác gia cuøng saûn xuaát moät loaïi haøng hoùa, dòch vuï treân cuøng moät

thò tröôøng ñeå giaønh ñöôïc nhieàu khaùch haøng, nhaèm taïo ra nhöõng ñieàu kieän coù lôïi

nhaát trong vieäc saûn xuaát, tieâu thuï haøng hoùa dòch vuï vôùi lôïi nhuaän cao nhaát. Do

vaäy caïnh tranh töø raát laâu ñaõ ñöôïc coi laø ñoäng löïc cuûa söï taêng tröôûng vaø phaùt

trieån. Nhö P.A. Samueson töøng noùi: “caïnh tranh ñoù laø söï kình ñòch giöõa caùc doanh

nghieäp ñeå giaønh khaùch haøng hoaëc thò tröôøng”

Caïnh tranh coù taùc duïng thuùc ñaåy quaù trình saûn xuaát phaùt trieån. Thoâng qua caïnh

tranh, seõ kích thích caùc doanh nghieäp nghieân cöùu vaø öùng duïng khoa hoïc kyõ thuaät,

coâng ngheä môùi vaøo saûn xuaát ñeå taïo ra ñöôïc nhöõng saûn phaåm toát hôn, giaù caû reû

hôn, dòch vuï toát hôn. Ñeå khoâng bò ñaøo thaûi, buoäc caùc doanh nghieäp phaûi luoân ñoåi

môùi, naâng cao söï saùng taïo trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình.

Beân caïnh nhöõng maët tích cöïc, caïnh tranh cuõng coù nhöõng maët tieâu cöïc. Ñoù laø söï

caïnh tranh khoâng bình ñaúng, tình traïng caù lôùn nuoát caù beù, thieät haïi quyeàn lôïi cuûa

ngöôøi tieâu duøng. Caïnh tranh khoâng laønh maïnh seõ daãn ñeán khuûng hoaûng thöøa, thaát

nghieäp. Vì vaäy, chaáp nhaän caïnh tranh nhö laø söï taát yeáu cuûa neàn kinh teá thò tröôøng,

caùc doanh nghieäp phaûi tìm moïi caùch khai thaùc lôïi theá rieâng cuûa mình ñeå töø ñoù

phaùt trieån naêng löïc caïnh tranh ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån.

10

1.1.2 Thò tröôøng caïnh tranh

Thò tröôøng xuaát hieän ñoàng thôøi vôùi söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa neàn saûn xuaát haøng

hoùa vaø hình thaønh trong lónh vöïc löu thoâng. Khaùi nieäm thò tröôøng phaûn aùnh caùc

moái quan heä kinh teá trong quaù trình saûn xuaát vaø trao ñoåi haøng hoùa nhö quan heä

giöõa ngöôøi baùn vôùi ngöôøi mua, giöõa ngöôøi baùn vôùi nhau vaø giöõa nhöõng ngöôøi mua

vôùi nhau.

Paul A.Samuelson ñònh nghóa thò tröôøng laø moät quaù trình trong ñoù ngöôøi mua vaø

ngöôøi baùn cuøng moät thöù haøng hoùa taùc ñoäng qua laïi laãn nhau ñeå xaùc ñònh giaù caû vaø

soá löôïng. Trong khi ñoù, R.S.Pindyck laïi coi thò tröôøng laø moät taäp hôïp nhöõng ngöôøi

mua, ngöôøi baùn töông taùc laãn nhau daãn tôùi khaû naêng trao ñoåi. Nhöng duø trình baøy

khaùi nieäm thò tröôøng theá naøo thì thò tröôøng cuõng chính laø moái quan heä giöõa toång

soá cung vaø toång soá caàu vôùi cô caáu cung caàu veà moät loaïi haøng hoùa dòch vuï naøo ñoù.

Thöôøng ñaõ noùi ñeán thò tröôøng laø noùi ñeán caïnh tranh, nhöng theo R.S.Pindyck

khoâng phaûi laø khoâng coù thò tröôøng khoâng caïnh tranh, maëc duø soá löôïng caùc nhaø saûn

xuaát tham gia raát ñoâng nhöng caùc nhaø saûn xuaát ñôn leû coù theå taùc ñoäng ñeán giaù caû

thò tröôøng. Trong neàn kinh teá thò tröôøng thì caïnh tranh chính laø thuoäc tính baûn chaát

cuûa kinh teá thò tröôøng. Coù theå noùi caïnh tranh laø yeâu caàu coù tính quy luaät cuûa neàn

kinh teá thò tröôøng. Ôû ñaâu coù thò tröôøng, ôû ñoù caàn coù caïnh tranh, chæ coù caïnh tranh

môùi laøm cho thò tröôøng trôû neân naêng ñoäng, nhaïy beùn vaø hieäu quaû hôn.

1.1.3 Naêng löïc caïnh tranh vaø naâng cao naêng löïc caïnh tranh

Naêng löïc caïnh tranh ñöôïc hieåu laø khaû naêng noäi taïi hieän coù cuûa doanh nghieäp,

coâng ty hoaëc moät ngaønh saûn xuaát naøo ñoù ñöôïc bieåu hieän treân hai maët: lôïi theá vaø

yeáu theá veà caùc nguoàn löïc vaø toàn taïi döôùi hai daïng hieän thöïc vaø tieàm aån vôùi caùc

ñoái thuû caïnh tranh treân doanh tröôøng. Noùi moät caùch cuï theå, naêng löïc caïnh tranh laø

khaû naêng taïo ra nhöõng saûn phaåm coù chaát löôïng cao, giaù thaønh thaáp döïa vaøo nhöõng

11

lôïi theá trong vieäc söû duïng vaø huy ñoäng caùc nguoàn löïc cuûa doanh nghieäp, coâng ty

hoaëc cuûa ngaønh ñeå coù theå vöôït qua caùc ñoái thuû caïnh tranh ñang caïnh tranh vôùi

mình.

Trong quaù trình caïnh tranh, caùc ñoái thuû luoân luoân phaûi giaønh giaät ñeå ñaït ñöôïc vò

trí haøng ñaàu. Vì vaäy, ñeå thaéng lôïi treân ñaáu tröôøng caïnh tranh, ñoøi hoûi caùc doanh

nghieäp phaûi heát söùc quan taâm tôùi vieäc naâng cao naêng löïc caïnh tranh, baèng caùch

luoân tìm kieám caùc giaûi phaùp trong coâng taùc toå chöùc, khai thaùc, quaûn lyù caùc nguoàn

löïc nhaèm taïo ra nhöõng saûn phaåm môùi coù chaát löôïng ngaøy caøng cao, giaù baùn hợp

lyù, coù söùc thuyeát phuïc maïnh hôn, phuø hôïp vôùi sôû thích vaø thò hieáu cuûa khaùch

haøng.

Trong thôøi ñaïi buøng noå cuûa nhöõng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä, caùc

saûn phaåm vaø dòch vuï khoâng ngöøng ñöôïc caûi tieán, ñoåi môùi laøm cho tình hình caïnh

tranh caøng theâm gay gaét. Vì vaäy, naâng cao naêng löïc caïnh tranh ñoái vôùi caùc nhaø

quaûn lyù saûn xuaát kinh doanh phaûi ñöôïc xem nhö yeáu toá soáng coøn. Ñeå laøm ñöôïc

ñieàu ñoù, ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp, coâng ty, caùc ngaønh saûn xuaát phaûi phaùt huy khaû

naêng saùng taïo, khai thaùc ñaày ñuû chaát xaùm cuûa ñoäi nguõ caùn boä khoa hoïc-kyõ thuaät

vaø quaûn lyù kinh teá, nhaèm taïo cho ñôn vò mình, ngaønh cuûa mình nhöõng öu theá vöôït

troäi trong caïnh tranh so vôùi ñoái thuû treân caùc maët chaát löôïng saûn phaåm, kieåu daùng

saûn phaåm, chaát löôïng thöông hieäu, giaù caû cuõng nhö söï chuû ñoäng veà nguoàn cung

caáp nguyeân phuï lieäu.

Toùm laïi, söï thaønh coâng treân ñaáu tröôøng caïnh tranh cuûa doanh nghieäp, coâng ty

hoaëc moät ngaønh naøo ñoù, laø keát quaû cuûa moät quaù trình thöïc hieän ñuùng ñaén caùc giaûi

phaùp khai thaùc trieät ñeå caùc lôïi theá caïnh tranh, choïn löïa hôïp lyù caùc chieán löôïc vaø

ñeà ra caùc saùch löôïc naâng cao naêng löïc caïnh tranh chính xaùc phuø hôïp trong töøng

giai ñoaïn phaùt trieån cuï theå.

12

1.1.4 Caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp

Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp laø ñieàu kieän

tieân quyeát quyeát ñònh söï toàn taïi cuûa doanh nghieäp treân thò tröôøng. Muoán coù ñöôïc

naêng löïc caïnh tranh, doanh nghieäp phaûi qua moät quaù trình xaây döïng boä maùy toå

chöùc, laõnh ñaïo, xaây döïng caùc chieán löôïc saûn xuaát, kinh doanh, taïo döïng moâi

tröôøng beân trong vaø beân ngoaøi toát ñeå laøm cô sôû vöõng chaéc cho hoaït ñoäng cuûa

mình. Doanh nghieäp laø moät teá baøo kinh teá xaõ hoäi, toàn taïi vaø hoaït ñoäng trong moâi

tröôøng coù haøng loaït caùc yeáu toá taùc ñoäng, aûnh höôûng tôùi naêng löïc caïnh tranh cuûa

doanh nghieäp. Doanh nghieäp caàn thaáy roõ aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá naøy ñeå coù caùc

bieän phaùp tích cöïc nhaèm haïn cheá hoaëc loaïi tröø nhöõng aûnh höôûng tieâu cöïc ñeå taïo

döïng naêng löïc caïnh tranh cuûa mình ngaøy moät cao hôn.

Caùc yeáu toá taùc ñoäng tôùi naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp coù theå chia laøm hai

nhoùm:

- Nhoùm caùc yeáu toá beân trong, bao goàm:

+ Caùc yeáu toá veà nguoàn löïc (nguoàn nhaân löïc, voán, trình ñoä coâng ngheä vaø maùy moùc

thieát bò, nguyeân phuï lieäu ñaàu vaøo…)

+ Hieäu quaû söû duïng naêng löôïng trong saûn xuaát, giaù thaønh saûn phaåm

+ Vieäc ñeà ra vaø thöïc hieän chieán löôïc saûn xuaát kinh doanh

+ YÙ thöùc veà xaây döïng thöông hieäu

- Nhoùm caùc yeáu toá beân ngoaøi: bao goàm

+ Caùc yeáu toá phaùt sinh töø caùc moâi tröôøng kinh teá, chính trò, xaõ hoäi trong vaø ngoaøi

nöôùc.

+ Tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät

+ Ñoái thuû caïnh tranh trong vaø ngoaøi nöôùc.

+ Caùc chính saùch vaø bieän phaùp kinh teá vó moâ.

13

Nhö vaäy, ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp raát caàn söï noã löïc

cuûa baûn thaân doanh nghieäp vaø nhaát laø caùc chính saùch cuûa nhaø nöôùc taïo ñieàu kieän

thuaän lôïi cho caùc doanh nghieäp. Döôùi ñaây xin ñöôïc ñeà caäp tôùi caùc tieâu chí chuû

yeáu ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp.

1.1.5 Caùc tieâu chí ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh

Coù raát nhieàu tieâu chí xaùc ñònh naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp, vaø khoâng

hoaøn toaøn nhaát trí vôùi nhau. M.J Baker vaø S.J.Hart trong taùc phaåm “marketing and

competitive success” ñaõ ñöa ra boán tieâu chí xaùc ñònh laø tyû suaát lôïi nhuaän, thò

phaàn, taêng tröôûng xuaát khaåu vaø quy moâ. M.J Baker vaø S.J.Hart cuõng cho raèng tieâu

chí ñôn giaûn nhaát laø möùc ñoä ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa coâng ty, töø caùc chæ soá ño löôøng

taøi chính ñeán chæ tieâu haøm löôïng kyõ thuaät saùng taïo. Peter vaø Waterman ñaõ söû

duïng baûy tieâu chí ñeå xaùc ñònh, ba tieâu chí trong soá ñoù ño löôøng möùc ñoä taêng

tröôûng vaø taøi saûn daøi haïn ñöôïc taïo döïng trong 20 naêm, ba tieâu chí khaùc ño löôøng

khaû naêng hoaøn voán vaø tieâu thuï. Theo Dieãn ñaøn kinh teá theá giôùi (WEF) ñöa ra taùm

tieâu chí: möùc ñoä môû cöûa neàn kinh teá, vai troø cuûa chính phuû, taøi chính, keát caáu haï

taàng, coâng ngheä, quaûn lyù cuûa doanh nghieäp, lao ñoäng, theå cheá trong khi moät soá

nhaø kinh teá ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh döïa treân chæ soá caïnh tranh taêng tröôûng

(trình ñoä coâng ngheä, taøi chính, hoäi nhaäp quoác teá) vaø chæ soá caïnh tranh hieän haønh

(chæ soá ñaùnh giaù chieán löôïc vaø hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, chæ soá ñaùnh giaù moâi

tröôøng kinh doanh).

Theo taùc giaû, ñeå ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh may Vieät Nam vaø

TPHCM, taùc giaû ñeà xuaát tieâu chí döïa treân caùc nhaân toá cô baûn aûnh höôûng ñeán

naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp laø:

- YÙ thöùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp: vì khi caùc doanh nghieäp yù thöùc ñöôïc vaán

ñeà caïnh tranh, caûm nhaän ñöôïc caùc nguy cô ñe doïa thì doanh nghieäp muoán toàn taïi

14

chaéc chaén phaûi tieán haønh caùc bieän phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh, xaây döïng

chieán löôïc caïnh tranh.

- Naêng suaát: ñoùng vai troø coù tính chaát quyeát ñònh vì naêng suaát laø keát quaû toång hôïp

cuûa taát caû caùc yeáu toá (con ngöôøi, coâng ngheä saûn xuaát…ñeán caùc yeáu toá veà maët

taâm lyù). Naêng suaát lao ñoäng thaáp theå hieän moät trình ñoä quaûn lyù, trình ñoä coâng

ngheä, trình ñoä nguoàn nhaân löïc thaáp, ñöông nhieân naêng löïc caïnh tranh cuõng khoâng

theå cao ñöôïc.

- Yeáu toá nguoàn löïc (voán, maùy moùc thieát bò, nhaân löïc, tieán boä khoa hoïc kyõ

thuaät…)

- Chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp

- Thöông hieäu vaø ñoái thuû caïnh tranh.

1.1.6 Söï caàn thieát naâng cao naêng löïc caïnh tranh ngaønh may

1.1.6.1 Ngaønh may ñem laïi giaù trò xuaát khaåu cao

Naêm 2007, deät may ñaõ vöôït qua daàu thoâ ñeå vöôn leân vò trí haøng ñaàu trong danh

muïc caùc maët haøng xuaát khaåu chuû löïc cuûa Vieät Nam vôùi möùc taêng tröôûng treân 30%

vaø trò giaù xuaát khaåu ñaït 7.8 tyû USD. Naêm 2008, may maëc Vieät Nam tieáp tuïc taêng

kim ngaïch xuaát khaåu leân 9.13 tyû USD.

Ngoaøi ra, nhu caàu thò tröôøng may maëc theá giôùi ngaøy caøng taêng cao, theo nhaän

ñònh cuûa caùc nhaø quaûn lyù ngaønh deät may, trong 5 naêm, töø 2002 ñeán 2006, thò

tröôøng deät may theá giôùi taêng tröôûng bình quaân 6%/naêm cho saûn phaåm deät vaø 8%

cho saûn phaåm may maëc. Toång nhaäp khaåu haøng hoùa deät may treân theá giôùi naêm

2005 laø 480 tyû USD vaø trong 5 naêm tôùi möùc taêng tröôûng bình quaân laø 8%/naêm vôùi

toång kim ngaïch vaøo naêm 2010 öôùc ñaït 700 tyû USD. Theo ñaùnh giaù thì lôïi theá caïnh

tranh thuoäc veà haàu heát caùc nöôùc ñang phaùt trieån taïi chaâu AÙ, trong ñoù coù Vieät

Nam.

15

Theo phoøng thöông maïi Biella, muïc tieâu xuaát khaåu deät may Vieät Nam ñeán naêm

2010 ñaït khoaûng 10-12 tyû USD vaø söû duïng 50% nguyeân phuï lieäu noäi ñòa seõ caøng

cuûng coá vò theá veà xuaát khaåu haøng deät may Vieät Nam treân tröôøng quoác teá. Giaù

nhaân coâng Vieät Nam hieän nay vaãn thuoäc loaïi reû so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc,

ngöôøi lao ñoäng caàn cuø, chòu khoù, coù kyõ naêng lao ñoäng cao. Ñaây laø moät lôïi theá

caïnh tranh raát lôùn cuûa ngaønh deät vaø may Vieät Nam.

1.1.6.2 Ngaønh may giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho nhieàu lao ñoäng, goùp phaàn

oån ñònh xaõ hoäi

Coâng nghieäp deät may ñaõ phaùt trieån nhanh choùng trong nhöõng naêm gaàn ñaây vaø trôû

thaønh ngaønh quan troïng trong neàn kinh teá ñaát nöôùc. Ngaønh deät may khoâng nhöõng

phuïc vuï xuaát khaåu maø coøn ñaùp öùng cho nhu caàu maëc, thôøi trang cho caû thò tröôøng

noäi ñòa 84 trieäu ngöôøi. Ngaønh deät may giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho hôn 2

trieäu lao ñoäng laøm vieäc ôû treân 2.000 doanh nghieäp deät may treân caû nöôùc, hôn 600

nghìn lao ñoäng taïi TPHCM, goùp phaàn oån ñònh tình hình kinh teá xaõ hoäi treân toaøn

quoác. Neáu tính caû nhöõng cô sôû nhoû, nhöõng lao ñoäng ôû nhöõng ngaønh veä tinh cho

deät may nhö caùc cô sôû saûn xuaát nguyeân phuï lieäu nuùt, chæ, daây keùo thì soá löôïng lao

ñoäng lôùn hôn nhieàu (Vieät Nam phaûi coù tôùi 6 trieäu lao ñoäng gaén vôùi ngaønh deät

may-theo baøi vieát: “Ñaâu laø giaù trò deät may?” trang Thoâng tin thöông maïi Boä coâng

thöông). Muïc tieâu ñeán naêm 2010 toaøn ngaønh deät may seõ söû duïng khoaûng 4-4,5

trieäu lao ñoäng. Roõ raøng, deät may laø moät ngaønh khaù quan troïng, coù vai troø raát to

lôùn trong vieäc giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho phaàn lôùn lao ñoäng taïi Vieät Nam

vaø cuõng laø ngaønh coù theå taän duïng ñöôïc nhieàu lôïi theá quoác gia.

1.2 Moät soá kinh nghieäm naâng cao naêng löïc caïnh tranh haøng may maëc

1.2.1 Kinh nghieäm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp may nöôùc

ngoaøi

1.2.1.1 Kinh nghieäm cuûa Indonexia

16

Chính phuû Indonexia ñang ñaåy nhanh chöông trình hieän ñaïi hoùa vaø cô caáu laïi

ngaønh deät may nhaèm ñaït muïc tieâu taêng kim ngaïch xuaát khaåu deät may leân 11.8 tyû

USD vaøo naêm 2009. Haøng loaït caùc bieän phaùp ñöa ra goàm: Thöù nhaát, Boä coâng

nghieäp Indonesia vaø Ngaân haøng trung öông Indonexia ñaõ thaønh laäp moät nhoùm

coâng taùc nhaèm tìm caùch ñoåi nguoàn voán ngaén haïn hieän coù thaønh nguoàn voán trung

vaø daøi haïn thoâng qua caùc kyõ thuaät öùng duïng taøi chính cho vieäc taùi cô caáu maùy

moùc caàn nguoàn voán trung vaø daøi haïn; Thöù hai, chính phuû ñaûm baûo cung caáp

nguyeân vaät lieäu chính cho ngaønh deät may, trong ñoù coù caùc saûn phaåm töø hoùa daàu

hieän khaù khan hieám. Trong keá hoaïch toång theå phaùt trieån heä thoáng khí ñoát ñaëc bieät

nhaèm phuïc vuï caùc ngaønh coâng nghieäp trong nöôùc, chính phuû seõ ñaûm baûo vieäc

cung caáp khí ñoát cho ngaønh hoùa daàu; Thöù ba, chính phuû seõ noã löïc nhaèm baûo hoä

ngaønh deät may trong nöôùc tröôùc moâi tröôøng kinh doanh khoâng laønh maïnh nhö

buoân vaø nhaäp laäu oà aït haøng may maëc; Thöù tö, boä coâng nghieäp seõ khuyeán khích

caùc coâng ty taêng cöôøng saûn xuaát caùc maët haøng coù giaù trò cao töø sôïi töï nhieân nhö

luïa vaø chính phuû seõ laäp moät keá hoaïch toång theå phaùt trieån ngaønh saûn xuaát luïa quoác

gia.

Chính saùch cuûa chính phuû cuõng chuù troïng tôùi caûi thieän cô sôû haï taàng, ña daïng hoùa

neàn kinh teá. Caùc doanh nghieäp deät may trong nöôùc ñaõ phaùt huy theá maïnh thò

tröôøng noäi ñòa roäng lôùn vôùi hôn 220 trieäu daân vaø khoâng ngöøng tìm kieám thò tröôøng

quoác teá. Vôùi söï môû cöûa, hieän ñaïi hoùa ñang ñöôïc xuùc tieán maïnh meõ, ngaønh deät

may Indonesia mang ñeán nhieàu tieàm naêng hôïp taùc cho caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi vaø

cô hoäi phaùt trieån trong töông lai laø raát khaû quan.

1.2.1.2 Kinh nghieäm cuûa Trung Quoác

Trung Quoác laø moät trong nhöõng nöôùc coù soá löôïng haøng may maëc xuaát khaåu lôùn

nhaát theá giôùi, chieám 37.7% thò phaàn toaøn caàu vaø coù söùc caïnh tranh cao so vôùi caùc

nöôùc khaùc treân theá giôùi. Trung Quoác trôû thaønh ñoái thuû caïnh tranh ñaùng gôøm cuûa

17

nhieàu nöôùc. Söï kieän Trung Quoác gia nhaäp WTO ñaõ môû ra nhieàu cô hoäi cho hoaït

ñoäng xuaát khaåu haøng may maëc veà laâu daøi khi haïn ngaïch xuaát khaåu haøng may

maëc cuûa Trung Quoác taêng leân 25% trong naêm ñaàu. Theo thoáng keâ cuûa Uûy ban

Coâng nghieäp deät may Trung Quoác, giaù trò xuaát khaåu haøng deät may Trung Quoác

trong naêm 2003 öôùc ñaït khoaûng 70 tyû USD, taêng 12% so vôùi naêm tröôùc, chieám

18% toång giaù trò kim ngaïch xuaát khaåu cuûa caû Trung Quoác, trong ñoù Nhaät Baûn,

Hoàng Koâng, EU laø ba thò tröôøng xuaát khaåu lôùn chieám khoaûng 52% toång kim

ngaïch xuaát khaåu haøng deät may (theo truy caäp trong Internet töø Hieäp hoäi deät may

Vieät Nam).

Ñeå coù ñöôïc thaønh coâng naøy thöù nhaát phaûi keå tôùi söï thay ñoåi trong chính saùch

ngoaïi thöông Trung quoác.

Ngoaøi caùc chính saùch öu ñaõi khaùc nhö thueá, hoã trôï töø chính phuû…caûi caùch chính

saùch ngoaïi thöông cuûa Trung Quoác ñöôïc thöïc hieän baèng vieäc nhoùm caùc maët haøng

xuaát khaåu tieàm naêng thaønh ba nhoùm haøng: Loaïi thöù nhaát laø nhöõng maët haøng maø

Nhaø nöôùc tieáp tuïc ñoäc quyeàn kinh doanh, loaïi thöù hai goàm 173 maët haøng maø caùc

tænh thaønh ñöôïc pheùp xuaát khaåu tröïc tieáp nhöng döôùi söï ñieàu haønh vaø phoái hôïp

cuûa caùc coâng ty ngoaïi thöông cuûa Nhaø nöôùc, loaïi thöù ba laø caùc haøng hoùa (trong ñoù

coù may maëc) maø caùc tænh, thaønh phoá ñöôïc xuaát khaåu töï do, Nhaø nöôùc khuyeán

khích xuaát khaåu nhöõng saûn phaåm naøy. Keá tieáp trong cuoäc caûi caùch laø vieäc thaønh

laäp boán ñaëc khu kinh teá ôû vuøng Ñoâng Nam duyeân haûi Trung Quoác vôùi muïc tieâu

giuùp ngaønh coâng nghieäp noäi ñòa ñuoåi kòp vôùi caùc neàn kinh teá laân caän nhö Hoàng

Koâng, Ñaøi Loan…Ngoaøi ra, boán ñaëc khu kinh teá treân coøn ñöôïc thaønh laäp vôùi hai

muïc ñích: cho pheùp caùc coâng ty noäi ñòa saûn xuaát phuïc vuï cho xuaát khaåu, khoâng

chòu söï kieåm soaùt cuûa keá hoaïch taäp trung vaø söï quaûn lyù cuûa caùc coâng ty ty ngoaïi

thöông cuûa Nhaø nöôùc, thöù hai nhaèm thu huùt voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå gia taêng

naêng löïc cho hoaït ñoäng xuaát khaåu, beân caïnh ñoù coøn giuùp naâng caáp kyõ thuaät, coâng

18

ngheä khi caùc coâng ty trong nöôùc tham gia vaøo lieân doanh hoaëc laøm ñoái taùc vôùi caùc

doanh nghieäp nöôùc ngoaøi, taïo ñieàu kieän cho vieäc chuyeån giao caùc yeáu toá kyõ

thuaät. Caùc doanh nghieäp Trung Quoác taêng cöôøng hôïp taùc vôùi caùc coâng ty nöôùc

ngoaøi ñeå hoïc hoûi nhöõng kinh nghieäm tieán boä, theo kòp caùc tieâu chuaån quoác teá veà

nhaân söï, voán, thoâng tin vaø coâng taùc quaûn trò.

Thöù hai laø keå tôùi söï thay ñoåi baét nguoàn töø caùc khu vöïc kinh teá. Ñoù laø vai troø cuûa

caùc doanh nghieäp deät may ôû vuøng noâng thoân. Caùc doanh nghieäp coâng nghieäp

noâng thoân ñaõ giöõ moät vò trí ñaùng keå trong quaù trình xuaát khaåu saûn phaåm Trung

Quoác, ñaëc bieät laø ngaønh may maëc. Soá lieäu cuûa chính phuû cho thaáy, trong naêm

1989, 2/3 giaù trò xuaát khaåu haøng deät may laø töø ngaønh coâng nghieäp döïa vaøo noâng

thoân. Naêm 1990, leân ñeán gaàn 90%, hieän nay 15 taäp ñoaøn maïnh nhaát cuõng laø caùc

doanh nghieäp ôû noâng thoân. Ñaây laø moät ñònh höôùng phuø hôïp vì khoâng nhöõng thuùc

ñaåy quaù trình coâng nghieäp hoùa ôû khu vöïc noâng thoân, maø caùc doanh nghieäp Trung

Quoác coøn taän duïng nhöõng lôïi theá cuûa lao ñoäng ôû noâng thoân nhaèm gia taêng khaû

naêng caïnh tranh cho saûn phaåm xuaát khaåu nhôø giaù lao ñoäng reû, maët khaùc ñaây laø

caùc ngaønh coâng nghieäp lao ñoäng chuyeân saâu, khoâng ñoøi hoûi kyõ naêng cao..

Maët khaùc, phaûi keå ñeán söï ñoùng goùp cuûa caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû trong hoaït

ñoäng xuaát khaåu haøng deät may. Treân 100.000 doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ñònh

höôùng vaøo xuaát khaåu ñang söû duïng heä thoáng saûn xuaát linh hoaït, coù khaû naêng thay

ñoåi nhanh choùng doøng saûn phaåm ñeå phuø hôïp vôùi nhu caàu thay ñoåi thôøi trang deät

may cuûa khaùch haøng ôû thò tröôøng nöôùc ngoaøi.

Tuy nhieân, xuaát khaåu haøng deät may Trung Quoác coù nhöôïc ñieåm lôùn laø phaàn lôùn

saûn phaåm cuûa hoï ñeàu laø phaåm caáp trung bình hoaëc thaáp, caùc doanh nghieäp Trung

Quoác söû duïng chính saùch giaù reû laøm lôïi theá caïnh tranh khi kinh doanh treân thò

tröôøng theá giôùi. Hieän Trung Quoác vaãn giöõ vò trí haøng ñaàu trong xuaát khaåu haøng

may maëc nhöng ñang gaëp phaûi söï caïnh tranh gay gaét töø Bangladesh, Honduras,

19

Aán Ñoä, Pakistan… Nhaän thöùc ñöôïc vaán ñeà naøy, caùc doanh nghieäp Trung Quoác

baét ñaàu caùc chieán löôïc laâu daøi nhö chieán löôïc veà nhaân söï, kinh doanh, saûn xuaát

döôùi söï höôùng daãn cuûa chuyeân gia nöôùc ngoaøi, hôïp taùc vôùi nhöõng coâng ty coù teân

tuoåi lôùn, thieát laäp caùc chi nhaùnh ôû Hoàng Koâng, Nhaät Baûn, chaâu Aâu, chaâu Myõ…

hình thaønh maïng löôùi saûn xuaát vaø marketing xuyeân luïc ñòa nhaèm taïo döïng thöông

hieäu noåi tieáng. Ngoaøi ra, ñeå chuaån bò cho giai ñoaïn haäu haïn ngaïch, Trung Quoác

ñaõ tieán haønh nhieàu chính saùch ñeå caûi caùch ngaønh deät may nhö maïnh daïn thöïc

hieän chính saùch tö nhaân hoùa, cho phaù saûn caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc laøm aên thua

loã, tích cöïc ñoåi môùi trang thieát bò, aùp duïng coâng ngheä môùi. Chính phuû cuõng tieán

haønh hoã trôï nhieàu maët nhö hình thöùc trôï giaù, duy trì giaù coù lôïi cho hoaït ñoäng xuaát

khaåu, hoã trôï thoâng qua cöôùc phí vaän taûi.

Nhôø caùc chính saùch noùi treân maø caùc doanh nghieäp Trung Quoác ñaõ thaønh coâng

trong vieäc taïo ra vaø söû duïng chính saùch giaù reû laøm lôïi theá caïnh tranh treân thò

tröôøng quoác teá vaø hoï coù khaû naêng ñaùp öùng nhieàu loaïi phaåm caáp haøng hoaù vaøo caùc

thò tröôøng, nhaát laø thò tröôøng EU.

1.2.1.3 Kinh nghieäm cuûa Hoàng Koâng

Ngaønh deät may laø ngaønh coâng nghieäp lôùn nhaát taïi Hoàng Koâng, coù giaù trò toång saûn

löôïng cao nhaát, chieám hôn 43% toång trò giaù xuaát khaåu noäi ñòa vaø laø ngaønh thu huùt

nhieàu lao ñoäng nhaát, chieám hôn 23% löïc löôïng lao ñoäng trong saûn xuaát.

Caùc doanh nghieäp kinh doanh haøng deät may Hoàng Koâng coù nhieàu kinh nghieäm

trong thieát keá thôøi trang vaø kieåm soaùt chaát löôïng, trong baùn haøng vaø hoaït ñoäng

marketing, coâng taùc haäu caàn, kho vaän.

Thò tröôøng xuaát khaåu chuû yeáu cuûa Hoàng Koâng laø Myõ, Trung Quoác, Anh, Nhaät

Baûn. Ngaønh may maëc cuûa Hoàng Koâng ñaõ taïo ñöôïc danh tieáng ñoái vôùi khaùch haøng

treân theá giôùi veà tính chuyeân nghieäp, chaát löôïng tuyeät haûo, naêng ñoäng, nhaïy caûm

vôùi söï thay ñoåi trong xu höôùng thò tröôøng. Caùc doanh nghieäp coù khaû naêng saûn

20

xuaát vôùi soá löôïng lôùn caùc maët haøng coù chaát löôïng cao vaø ña daïng veà chuûng loaïi,

thaäm chí caû nhöõng maët haøng ñaëc bieät trong thôøi gian ngaén. Caùc saûn phaåm may

maëc thôøi trang coù giaù töø trung bình ñeán cao mang nhaõn hieäu cuûa nhöõng nhaø thieát

keá Hoàng Koâng ñöôïc baøy baùn taïi caùc cöûa haøng cao caáp treân theá giôùi. Hieän nay

moät soá nhaø saûn xuaát ñi vaøo lónh vöïc kinh doanh baùn leû vôùi maïng löôùi baùn leû ôû

nhöõng thaønh phoá lôùn treân theá giôùi, moät soá saûn xuaát –baùn leû noåi tieáng nhö G2000,

Crorcodile…Moät soá nhaõn hieäu thôøi trang cao caáp coù tieáng treân theá giôùi nhö

Calvin Klein, Yves Saint lieân keát saûn xuaát haøng may maëc vôùi Hoàng Koâng thoâng

qua vieäc ñaët vaên phoøng taïi Hoàng Koâng hoaëc qua trung gian.

Ñeå coù ñöôïc söï thaønh coâng trong kinh doanh xuaát khaåu haøng deät may, Uûy ban

thöông maïi Hoàng Koâng ñoùng moät vai troø heát söùc quan troïng. Caùc doanh nghieäp

Hoàng Koâng thöôøng tìm kieám khaùch haøng thoâng qua caùc hoäi trôï vaø trieån laõm

thöông maïi, töø ñoù tieáp caän vaø khai thaùc cô hoäi thò tröôøng, ñoàng thôøi caùc doanh

nghieäp Hoàng Koâng cuõng tham gia raát nhieàu hoaït ñoäng trình dieãn thôøi trang theá

giôùi do uûy ban thöông maïi Hoàng Koâng toå chöùc taïi caùc thaønh phoá lôùn treân theá giôùi.

Hoï coøn taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp thaêm vaø tìm hieåu thoâng tin veà caùc thò

tröôøng kinh doanh, laøm caàu noái ñeå thieát laäp moái quan heä kinh doanh vôùi khaùch

haøng môùi. Beân caïnh ñoù, caùc doanh nghieäp Hoàng Koâng coøn phaùt trieån saûn phaåm

qua vieäc khai thaùc caùc khuùc thò tröôøng ngaùch nhö kinh doanh caùc loaïi saûn phaåm

may maëc cho ngöôøi giaø. Caùc doanh nghieäp may maëc Hoàng Koâng nhaän thöùc tính

chaát phöùc taïp trong caïnh tranh treân thò tröôøng theá giôùi, hoï ñaõ ñeà ra nhöõng giaûi

phaùp mang tính chieán löôïc nhö:

- Gia taêng vaø duy trì tieâu chuaån saûn phaåm taäp trung vaøo chaát löôïng cao

- Caûi tieán vaø ñaùp öùng nhanh caùc xu höôùng thôøi trang vaø caùch taân

- Taêng cöôøng ñaàu tö vaøo taát caû caùc khaâu bao goàm chaát löôïng vaûi, thieát keá saûn

phaåm vaø cô caáu maët haøng may maëc.

21

- Taêng cöôøng caùc giaûi phaùp mang tính chuû ñoäng nhö quan heä chaët cheõ vôùi nhöõng

chuoãi cöûa haøng ñaëc bieät, caùc cöûa haøng kinh doanh, caùc xí nghieäp ñaët haøng qua

email vôùi soá löôïng lôùn.

1.2.2 Kinh nghieäm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp deät may

trong nöôùc

1.2.2.1 Kinh nghieäm cuûa coâng ty deät may LEGARMEX

Ñöôïc bieát ñeán laø moät coâng ty may haøng ñaàu trong lónh vöïc thieát keá vaø saûn xuaát

quaàn aùo thôøi trang cho thò tröôøng noäi ñòa vaø xuaát khaåu. Coâng ty hoaït ñoäng döôùi

moâ hình coå phaàn hoùa, vôùi cô cheá saûn xuaát naêng ñoäng, hieäu quaû ñaõ taïo ra caùc saûn

phaåm coù söùc caïnh tranh lôùn treân thò tröôøng. LEGARMEX tieán haønh quaù trình taêng

naêng suaát lao ñoäng trong nhieàu naêm, duy trì chaát löôïng saûn phaåm ôû möùc cao nhaát,

thöïc hieän nhieàu döï aùn ñaàu tö, xaây döïng caùc trung taâm thöông maïi lôùn nhaèm giôùi

thieäu hình aûnh cuûa LEGARMEX vaø quaûng baù thöông hieäu cuûa hoï cuõng nhö cuûa

deät may Vieät Nam. LEGARMEX lieân tuïc ñaåy nhanh quaù trình phaùt trieån cuûa

mình baèng caùch môû roäng caùc phöông thöùc xaâm nhaäp thò tröôøng. Trong naêm 2008,

LEGARMEX ñöa vaøo söû duïng moät trung taâm thôøi trang LEGARMEX hoaït ñoäng

treân nhieàu lónh vöïc khaùc nhau, vôùi söï tham gia cuûa nhieàu ñôn vò trong ngaønh. Coù

theå noùi, nhöõng kinh nghieäm vaø thaønh töïu noùi treân laø minh chöùng huøng hoàn cho söï

caïnh tranh cao veà chaát löôïng saûn phaåm cuûa LEGARMEX.

1.2.2.2 Kinh nghieäm cuûa coâng ty May Vieät Tieán

Maët haøng chuû löïc cuûa coâng ty may Vieät Tieán laø sô mi, jacket, quaàn aâu, quaàn

kaki…. Hieän nay Vieät Tieán ñaõ trôû thaønh thöông hieäu haøng ñaàu trong laøng thôøi

trang nam giôùi taïi thò tröôøng noäi ñòa. Beân caïnh ñoù, Vieät Tieán cuõng gia coâng caùc

saûn phaåm xuaát khaåu mang thöông hieäu cuûa caùc coâng ty noåi tieáng nhö Nike, Otto,

JC Penny, Decathlon…xuaát khaåu ñi caùc thò tröôøng lôùn EU, Myõ, Nhaät.

22

Trong giai ñoaïn 2002-2004, Vieät Tieán ñaõ giaønh gaàn 240 tyû ñoàng ñeå ñoåi môùi coâng

ngheä vaø môû roäng saûn xuaát, nhö coâng ngheä saûn xuaát aùo veston cuûa Myõ, heä thoáng

raùp aùo sô mi töï ñoäng cuûa Italy, thueâ chuyeân gia thieát keá maãu ngöôøi Phaùp. Chính

saùch chaát löôïng laø yeáu toá quan troïng haøng ñaàu cuûa Vieät Tieán trong vieäc naâng cao

naêng löïc caïnh tranh saûn phaåm. Taát caû caùc khaâu ñeàu ñöôïc kieåm tra chaát löôïng kyõ

caøng tröôùc khi hoaøn taát vaø ñoùng goùi xuaát xöôûng. Ngoaøi vieäc ñoåi môùi coâng ngheä,

Vieät Tieán cuõng taäp trung hoaøn thieän caùc heä thoáng quaûn lyù nhö ISO 9002, SA 8000

nhaèm ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu veà quaûn lyù chaát löôïng saûn phaåm ngay töø khaâu ñaàu

ñeán khaâu cuoái cuøng, taêng tính caïnh tranh cho saûn phaåm.

Do nguoàn nguyeân phuï lieäu haàu heát phaûi nhaäp khaåu töø nöôùc ngoaøi neân ñeå chuû

ñoäng cho vieäc saûn xuaát vaø giaûm giaù thaønh saûn phaåm, Vieät Tieán ñaõ tieán haønh tham

gia vaøo chuoãi lieân keát doanh nghieäp sôïi-deät-nhuoäm-may cuûa Vinatex.

Ñoái vôùi thò tröôøng xuaát khaåu, Vieät Tieán phaân loaïi khaùch haøng theo moät soá loaïi thò

tröôøng chính Myõ, EU, Nhaät Baûn, Asean, coù cô cheá quaûn lyù saùt vôùi thò tröôøng, gaén

saûn xuaát vôùi tieâu thuï ñeå saûn xuaát ra saûn phaåm chaát löôïng cao, giaù caû phuø hôïp,

giao haøng ñuùng heïn.

Vieäc ñaêng kyù baûo hoä thöông hieäu taïi thò tröôøng Myõ vaø moät soá thò tröôøng Asean laø

böôùc tieán quan troïng khôûi ñaàu cho chieán löôïc xaây döïng thöông hieäu Vieät Tieán taïi

thò tröôøng nöôùc ngoaøi, töøng böôùc xaây döïng uy tín cuûa thöông hieäu thoâng qua vieäc

khaúng ñònh chaát löôïng saûn phaåm. Töø ñoù, töøng böôùc thieát laäp heä thoáng phaân phoái

saûn phaåm taïi caùc thò tröôøng Myõ, EU, Nhaät Baûn, Asean

Nhö vaäy, maëc duø Vieät Tieán tieâu thuï saûn phaåm phaàn lôùn trong thò tröôøng noäi ñòa

nhöng hoï ñaõ raát thaønh coâng trong vieäc taïo ra nhöõng saûn phaåm coù chaát löôïng cao

vaø thöông hieäu noåi tieáng. Ñieàu naøy hoaøn toaøn baét nguoàn töø caùc chính saùch hôïp lyù

cuûa Vieät Tieán. Ñaây laø moät ñieån hình trong ngaønh may maø caùc doanh nghieäp Vieät

Nam cuõng nhö TPHCM caàn hoïc hoûi kinh nghieäm.

23

1.3 Baøi hoïc kinh nghieäm ruùt ra cho doanh nghieäp may TPHCM

Töø khaûo saùt vaø nghieân cöùu nhöõng kinh nghieäm duøng ñeå naâng cao naêng löïc caïnh

tranh trong xuaát khaåu haøng may maëc cuûa doanh nghieäp trong vaø ngoaøi nöôùc, coù

theå ruùt ra moät soá baøi hoïc kinh nghieäm cho doanh nghieäp may TPHCM nhö sau:

- Tích cöïc ñoåi môùi maùy moùc thieát bò trong töøng khaâu coâng vieäc (deät-may-in-

nhuoäm), öùng duïng khoa hoïc kyõ thuaät kyõ thuaät hieän ñaïi vaø coâng ngheä môùi trong

vieäc taïo ra caùc gioáng caây boâng coù naêng suaát cao, cho chaát löôïng toát.

- Caùc doanh nghieäp TPHCM taêng cöôøng saûn xuaát caùc saûn phaåm may coù trò giaù

xuaát khaåu cao, taêng nguoàn thu ngoaïi teä cho quoác gia

- Caùc doanh nghieäp TPHCM taêng cöôøng hôïp taùc vôùi nhöõng coâng ty coù teân tuoåi

lôùn, hình thaønh maïng löôùi saûn xuaát vaø marketing xuyeân luïc ñòa, tham gia chuoãi

lieân keát caùc coâng ty sôïi-deät-nhuoäm-may

- Caùc doanh nghieäp TPHCM lieân keát chaët cheõ vôùi caùc doanh nghieäp phuï trôï vaø

caùc vuøng quy hoaïch nguyeân phuï lieäu cuûa nhaø nöôùc ñeå taïo theá chuû ñoäng trong

vieäc mua nguyeân phuï lieäu cho saûn xuaát, taän duïng lôïi theá lao ñoäng ôû khu vöïc noâng

thoân vaø ngoaïi oâ thaønh phoá ñeå giaûm bôùt chi phí nhaân coâng.

- Caùc doanh nghieäp TPHCM taêng cöôøng hoaøn thieän caùc heä thoáng quaûn lyù chaát

löôïng ISO, SA 8000, WRAP…nhaèm taêng naêng suaát, giaûm chi phí saûn xuaát, naâng

cao söùc caïnh tranh cho saûn phaåm cuõng nhö cho doanh nghieäp may thaønh phoá.

- Veà phía chính quyeàn cuûa thaønh phoá, caàn ñeà ra caùc chính saùch, caùc döï aùn cuï theå

trong vieäc phaùt trieån ngaønh may thaønh phoá, ñaàu tö cô sôû haï taàng, hoã trôï vay voán,

khoa hoïc kyõ thuaät, taêng cöôøng toå chöùc caùc cuoäc hoäi trôï trieån laõm giuùp doanh

nghieäp coù cô hoäi tieáp caän vôùi khaùch haøng nöôùc ngoaøi vaø tìm kieám thoâng tin.

24

KEÁT LUAÄN CHÖÔNG I

Töø nhöõng nghieân cöùu trong chöông I, coù theå ruùt ra ñöôïc nhöõng keát luaän nhö sau:

Heä thoáng ñöôïc caùc lyù luaän cô baûn veà caïnh tranh, thò tröôøng caïnh tranh, naêng löïc

caïnh tranh, töø ñoù xaùc ñònh ñöôïc caùc tieâu chí ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh, ñoàng

thôøi xaùc ñònh ñöôïc caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp

nhaèm ñaùnh giaù ñöôïc naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh may maëc TPHCM ôû chöông

II.

Phaân tích ñöôïc taàm quan troïng cuûa ngaønh may maëc Vieät Nam vaø TPHCM, cho

thaáy vaán ñeà naâng cao naêng löïc caïnh tranh ngaønh may laø raát caàn thieát vaø coù yù

nghóa thöïc tieãn trong boái caûnh hieän nay.

Neâu ñöôïc caùc baøi hoïc kinh nghieäm cuûa caùc doanh nghieäp may trong vaø ngoaøi

nöôùc vaø ruùt ra kinh nghieäm cho caùc doanh nghieäp may TPHCM

Vôùi nhöõng lyù luaän cô baûn veà caïnh tranh vaø naêng löïc caïnh tranh, kinh nghieäm thöïc

tieãn töø caùc doanh nghieäp may trong vaø ngoaøi nöôùc seõ laø neàn taûng ñeå tieáp tuïc

nghieân cöùu thöïc traïng vaø giaûi phaùp cho vieäc naâng cao naêng löïc caïnh tranh vaø phaùt

trieån ngaønh may maëc taïi TPHCM hieän taïi vaø töông lai.

25

CHÖÔNG II: PHAÂN TÍCH VAØ ÑAÙNH GIAÙ THÖÏC TRAÏNG NAÊNG LÖÏC

CAÏNH TRANH CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP MAY TPHCM

2.1. Tình hình hoaït ñoäng cuûa ngaønh may TPHCM trong thôøi gian vöøa qua

2.1.1 Toång quan ngaønh may TPHCM

Ngaønh coâng nghieäp deät may coù vai troø ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùi kinh teá

TPHCM. Caùc doanh nghieäp deät may taïi thaønh phoá ñoùng goùp tôùi 45% saûn löôïng

cuûa caû nöôùc, chieám 13% toång giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp cheá bieán cuûa thaønh

phoá. Hieän nay treân ñòa baøn TPHCM ñaõ coù nhöõng doanh nghieäp saûn xuaát vaø xuaát

khaåu nhöõng saûn phaåm coù chaát löôïng ñöôïc ngöôøi tieâu duøng yeâu thích vaø coù uy tín

treân thò tröôøng theá giôùi nhö: coâng ty Deät Thaønh Coâng, coâng ty deät Phong Phuù, Deät

Vieät Thaéng, coâng ty May Vieät Tieán, May Höõu Nghò, May Nhaø Beø… Ngoaøi ra,

caùc doanh nghieäp tö nhaân vaø coâng ty traùch nhieäm höõu haïn cuõng khaù phaùt trieån

cuøng vôùi maïng löôùi haøng ngaøn hoä caù theå, gia ñình nhaän may gia coâng xuaát khaåu.

Beân caïnh ñoù, caùc hoaït ñoäng, dòch vuï kinh doanh hoã trôï ñeán ngaønh deät may ñaõ

ñöôïc hình thaønh. Nhieàu vaên phoøng giao dòch cuûa caùc taäp ñoaøn may maëc toaøn caàu

lôùn nhö Nike, Adidas, Jc Penny, Decathlon, Eddi Bauer… ñaõ ñöôïc thieát laäp vaø

môû roäng quy moâ hoaït ñoäng.

26

Baûng 2.1: Tyû troïng vaø toác ñoä taêng tröôûng ngaønh may TPHCM giai ñoaïn

2003-2008

2003

2004

2005

2006

2007

2008

Caùc chæ tieâu

5.696.168

6.576.714

8.047.339

9.684.218

10.901.464

12.978.666

Giaù trò SX may maëc cuûa TP

(trieäu ñoàng) so saùnh 1994

11.239.262

12.877.603

14.993.949

17.553.183

19.382.537

21.639.265

Toång giaù trò SX deät may TP

(trieäu ñoàng) so saùnh 1994

50,68%

51,07%

53,67%

55,17%

56,24%

59,98%

Cô caáu may maëc trong toång

giaù trò deät may TP

Coâng nghieäp cheá bieán TP

6,58%

6,59%

7,05%

7,45%

7,39%

7,81%

Cô caáu may maëc trong coâng

nghieäp cheá bieán TP

127.9%

115.5%

122.4%

116.9%

116%

119%

Toác ñoä taêng tröôûng giaù trò

SX may maëc (%)

10.466.300

12.791.900

15.304.200

18.462.700 khoâng coù soá

khoâng coù soá

Giaù trò saûn xuaát may maëc

lieäu

lieäu

cuûa caû nöôùc (trieäu ñoàng)

54,42%

51,41%

52,58%

52,45%

Tyû troïng so vôùi caû nöôùc (%)

Nguoàn: Cuïc thoáng keâ TPHCM+Boä coâng thöông vaø tính toaùn cuûa taùc giaû

(http://www.pso.hochiminhcity.gov.vn/so_lieu_ktxh)

(http://tttm.moit.gov.vn/Default.aspx?itemid=79)

Theo thoáng keâ naêm 2008, giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp deät may toaøn TPHCM öôùc

ñaït 21.639 tyû ñoàng, ñöùng thöù hai trong soá caùc ngaønh coâng nghieäp cheá bieán (sau

coâng nghieäp thöïc phaåm vaø ñoà uoáng), trong ñoù ngaønh may maëc ñaït 12.978 tyû

ñoàng, chieám 59,98% toång giaù trò saûn xuaát deät may thaønh phoá. Tyû troïng so vôùi toång

giaù trò coâng nghieäp may caû nöôùc chieám tôùi hôn 52%. So vôùi toång giaù trò saûn xuaát

coâng nghieäp cheá bieán thaønh phoá thì giaù trò saûn xuaát haøng may maëc chieám khoaûng

7,81%. Ngaønh coâng nghieäp may thaønh phoá coù toác ñoä taêng tröôûng ñeàu qua caùc

naêm (116%-119%). Xeùt veà toaøn ngaønh deät may thaønh phoá, naêm 2007 taêng tröôûng

113,2%, naêm 2008 taêng tröôûng 109,8%. Trong ñoù, khoái doanh nghieäp trong nöôùc

27

2.1.2. Giaù trò saûn xuaát ngaønh may TPHCM

Baûng 2..2: Giaù trò saûn xuaát cuûa ngaønh may TPHCM theo giaù thöïc teá naêm

1994 theo töøng khu vöïc :

Ñôn vò tính: trieäu ñoàng

2003

2004

2005

2006

Naêm

1.277.177

1.578.677

2.239.088

1.934.638

24,42%

24,00%

24,04%

23,12%

144,4%

123,06%

122,50%

115,7%

8.424

5472

10.132

11.696

0,15%

0,08%

0,13%

0,12%

314%

65%

185,2%

115,4%

971.204

1.031.120

1.188.929

1.315.575

17,05%

15,68%

14,77%

13,59%

115,2%

106.2%

115.3%

110.7%

1.897.901

2.122.252

2.572.922

3.238.230

33,32%

32,27%

31,97%

33,44%

121,5%

111.8%

121.2%

125.9%

1.541.462

1.839.193

2.340.685

2.878.933

Giaù trò SX may maëc (trieäu ñoàng) Khu vöïc Nhaø Nöôùc Cô caáu (%) Toác ñoä taêng tröôûng (%) Khu vöïc taäp theå Cô caáu (%) Toác ñoä taêng tröôûng (%) Khu vöïc caù theå Cô caáu (%) Toác ñoä taêng tröôûng (%) Khu vöïc tö nhaân Cô caáu (%) Toác ñoä taêng tröôûng (%) Khu vöïc ÑTNN

27,06%

27,97%

29,09%

29,73%

124,7%

119.3%

127.3%

123%

Cô caáu (%) Toác ñoä taêng tröôûng (%) Nguoàn: Cuïc thoáng keâ TPHCM vaø tính toaùn cuûa taùc giaû

(http://www.pso.hochiminhcity.gov.vn/so_lieu_ktxh)

Qua soá lieäu baûng treân cho thaáy, ngaønh may maëc TP HCM trong nhöõng naêm qua

taäp trung nhieàu nhaát trong khu vöïc tö nhaân 33,44%, tieáp ñoù laø khu vöïc ñaàu tö

nöôùc ngoaøi 29,73% vaø khu vöïc nhaø nöôùc 23,12%, khu vöïc taäp theå chieám tyû troïng

khoâng ñaùng keå 0,12%. Taïi TPHCM taäp trung nhieàu coâng ty may coù quy moâ lôùn,

28

trong ñoù caùc coâng ty naøy ñaõ daàn daàn coå phaàn hoùa vaø vaãn naém giöõ moät phaàn voán

cuûa nhaø nöôùc nhö coâng ty may Vieät Tieán, Nhaø Beø, Phong Phuù, Phöông Ñoâng,

toång coâng ty deät may Gia Ñònh, coâng ty May Saøigoøn 1, 2, 3…. Toác ñoä taêng tröôûng

ñaït lôùn nhaát trong khu vöïc tö nhaân 25,9%, tieáp ñeán khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi

23%, khu vöïc nhaø nöôùc 15,7%.

Xeùt veà giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp vaø toác ñoä taêng tröôûng ta thaáy ngaønh may ñeàu

taêng qua caùc naêm, ñieàu naøy chöùng toû ngaønh may TP HCM vaãn ñang tieáp tuïc taêng

tröôûng vaø laø moät trong nhöõng ngaønh coâng nghieäp chuû löïc cuûa thaønh phoá. Moät thöïc

teá cho thaáy, trong nhöõng naêm qua, tyû troïng haøng may maëc trong khu vöïc nhaø nöôùc

ñang giaûm daàn nhöôøng choã cho khu vöïc tö nhaân vaø khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi.

2.1.3 Saûn phaåm chuû yeáu cuûa ngaønh may TPHCM

2004

2005

2006

2007

2008

Baûng 2..3 : Saûn phaåm chuû yeáu phaân theo khu vöïc kinh teá

290.242

395.406

393.737 510.528 523.200

Chuûng loaïi/khu vöïc Quaàn aùo may saün (1000 caùi)

111.031

109.771

84.134

Nhaø nöôùc

66.400 44.631 97.961 81.250

52.253 57.518 126.836 158.799

59.045 25.089 128.560 181.043

- Trung öông - Ñòa phöông Ngoaøi nhaø nöôùc Ñaàu tö nöôùc ngoaøi

59,01%

36,23%

-0,04%

29,66% 2,48%

Toác ñoä taêng saûn löôïng may (%)

Nguoàn: cuïc thoáng keâ TPHCM vaø tính toaùn cuûa taùc giaû

(http://www.pso.hochiminhcity.gov.vn/so_lieu_ktxh)

Saûn phaåm chuû yeáu cuûa ngaønh may TPHCM laø caùc loaïi quaàn aùo may saün (aùo thun,

aùo khoaùc, quaàn aùo tröôït tuyeát vaø theå thao, quaàn, aùo sô mi, ñoà loùt…). Theo soá lieäu

thoáng keâ cuûa cuïc thoáng keâ TPHCM, ngaønh may taêng tröôûng khaù oån ñònh, haàu nhö

taêng qua caùc naêm, duy nhaát naêm 2006 giaûm nhöng khoâng ñaùng keå (-0,04%). Cuõng

gioáng nhö phaân tích veà giaù trò saûn xuaát ngaønh may maëc ôû phaàn treân, ôû ñaây saûn

29

löôïng may maëc cuõng taäp trung nhieàu nhaát ôû khu vöïc tö nhaân vaø khu vöïc ñaàu tö

nöôùc ngoaøi. Töø naêm 2005 trôû laïi ñaây, do coù nhieàu coâng ty tö nhaân môû ra vaø caùc

doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo TPHCM neân saûn löôïng töø hai

khu vöïc naøy taêng raát nhanh.

2.1.4 Kim ngaïch xuaát khaåu cuûa doanh nghieäp TPHCM

Ngaønh deät may TPHCM coù hôn 600 doanh nghieäp vaø luoân chieám tyû troïng 40-45%

toång kim ngaïch xuaát khaåu cuûa caû nöôùc. Nhieàu doanh nghieäp coù kim ngaïch xuaát

khaåu ñaït cao treân möùc 500.000 USD/thaùng nhö May Saøi Goøn 3, Garmex Saigon

js, Cholimex, Agtex… Ñoái vôùi TPHCM, saûn phaåm deät may chieám moät tyû troïng

cao trong toång giaù trò xuaát khaåu cuûa thaønh phoá, ñaây laø moät trong nhöõng ngaønh

coâng nghieäp chuû löïc vôùi cô caáu giaù trò saûn xuaát töông ñoái cao so vôùi caùc ngaønh

coâng nghieäp khaùc. Kim ngaïch xuaát khaåu haøng deät may cuûa thaønh phoá taêng töø

1.382,4 trieäu USD naêm 2003 leân 4.024,9 trieäu USD naêm 2008, taêng hôn 2,5 laàn so

vôùi naêm 2003.

Baûng 2.4: Kim ngaïch xuaát khaåu haøng deät may TPHCM so vôùi caû nöôùc

Ñvt: trieäu USD

2003

2004

2005

2006

2007

2008

Naêm KNXK deät may TPHCM

1.382,4

1.790,9

2.147,3

2.530,1

3.172,9

4.024,9

KNXK deät may VIEÄT NAM

3.700,0

4.400,0

4.800,0

5.800,0

7.800,0

9.130,0

37,36%

40,70% 44,4%

43,62%

40,68% 44,08%

Tyû troïng (%) Nguoàn: cuïc haûi quan TPHCM+ Boä coâng thöông (http://www.haiquan.hochiminhcity.gov.vn/Default.aspx?tabid=78) (http://tttm.moit.gov.vn/Default.aspx?itemid=71)

30

2.1.5 Thò tröôøng xuaát khaåu

Theo ñaùnh giaù cuûa Boä Coâng Thöông, caùc thaùng ñaàu naêm 2009, coâng taùc tìm kieám

thò tröôøng môùi ñöôïc caùc doanh nghieäp may TPHCM laøm raát toát. Trong luùc caùc thò

tröôøng lôùn Myõ, EU, Nhaät Baûn ñang bò giaûm suùt maïnh thì caùc thò tröôøng khaùc tuy

nhoû hôn nhöng laïi taêng tröôûng trong 6 thaùng ñaàu naêm 2009. Soá lieäu thoáng keâ cho

thaáy kim ngaïch xuaát khaåu vaøo thò tröôøng EU giaûm 8,58%, Myõ giaûm 24,63%, Nhaät

Baûn giaûm 6,47%, nhöng möùc taêng tröôûng xuaát khaåu vaøo moät soá thò tröôøng khaùc

töông ñoái cao: Ñaøi Loan 17,59%, Haøn Quoác: 6,27%, caùc nöôùc ASEAN: 7,44%,

ñaëc bieät laø Nam Phi: 375,72%. Toång kim ngaïch xuaát khaåu 6 thaùng ñaàu naêm 2009

giaûm 17,08%, do tình hình suy thoaùi kinh teá toaøn caàu, nhu caàu haøng may maëc cuûa

caùc thò tröôøng lôùn Myõ, EU, Nhaät ñeàu giaûm suùt maïnh.

Baûng 2.5: Tyû troïng caùc thò tröôøng xuaát khaåu cuûa TPHCM naêm 2006-2009

Ñvt: nghìn USD

Nguoàn: Toång hôïp töø soá lieäu cuûa cuïc haûi quan TPHCM

(http://www.haiquan.hochiminhcity.gov.vn/Default.aspx?tabid=78)

31

Ñoái vôùi thò tröôøng Myõ, maëc duø neàn kinh teá Myõ bò suy giaûm, nhöng vaãn ñöôïc xaùc

ñònh laø thò tröôøng tieâu thuï haøng may maëc lôùn nhaát cuûa Vieät Nam vaø TPHCM,

chieám tyû troïng lôùn nhaát 51,96%. Hieän coù khoaûng 65% trong toång soá 305 trieäu

ngöôøi tieâu duøng haøng may maëc cuûa Myõ quay trôû laïi vôùi caùc saûn phaåm may maëc

giaù reû, bình daân. Boä Coâng Thöông ñöa ra caùc giaûi phaùp tieáp tuïc hoaøn thieän heä

thoáng ñieàu haønh hai chieàu giöõa Boä Coâng Thöông vaø Haûi quan, ñoàng thôøi trieån

khai hoaït ñoäng cuûa toå kieåm tra cô ñoäng, toå chöùc laøm vieäc vôùi caùc doanh nghieäp

saûn xuaát vaø xuaát khaåu lôùn ñeå naém roõ khaû naêng saûn xuaát, xuaát khaåu luoân luoân

naém theá chuû ñoäng vaø ñöa ra keá hoaïch ñaåy maïnh xuaát khaåu phuø hôïp, vöøa coù söï keá

thöøa vöøa coù tính phaùt trieån.

Ñoái vôùi thò tröôøng EU, naêm 2008 ñaõ baõi boû haïn ngaïch deät may cho Trung Quoác,

do ñoù Boä Coâng thöông vaø caùc doanh nghieäp may caàn nghieân cöùu taùc ñoäng cuûa thò

tröôøng EU ñeå giuùp caùc doanh nghieäp ñònh höôùng maët haøng vaø nöôùc xuaát khaåu ñeå

coù theå naâng cao khaû naêng caïnh tranh

Ñoái vôùi thò tröôøng Nhaät Baûn, töø naêm 2009, haøng may maëc cuûa ta xuaát khaåu sang

Nhaät ñöôïc höôûng möùc thueá 0% theo hieäp ñònh ñoái taùc kinh teá toaøn dieän Vieät

Nam-Nhaät Baûn ñöôïc kyù keát thaùng 4 naêm 2008, caùc doanh nghieäp Vieät Nam coù

theå phaûi söû duïng nguoàn nguyeân phuï lieäu noäi ñòa hoaëc nhaäp khaåu töø Nhaät Baûn

hoaëc caùc nöôùc ASEAN ñeå ñöôïc höôûng möùc thueá naøy. Do ñoù, ñeå ñaåy maïnh xuaát

khaåu hôn nöõa vaøo Nhaät Baûn, caàn toå chöùc, lieân keát vôùi Nhaät Baûn hoã trôï xaây döïng

Trung taâm giao dòch nguyeân phuï lieäu deät may vaø Trung taâm ñaøo taïo chaát löôïng

cao vaø hôïp taùc quoác teá cho ngaønh may nhaèm cung caáp nguyeân phuï lieäu cho

ngaønh naøy vaø ñaøo taïo caùn boä kyõ thuaät tay ngheà cao, caùn boä thieát keá, thôøi trang

cho ngaønh, toå chöùc xuùc tieán thöông maïi taïi Nhaät ñeå ñaåy maïnh xuaát khaåu sang thò

tröôøng naøy.

32

Ngoaøi caùc thò tröôøng troïng ñieåm Myõ, EU, Nhaät caùc doanh nghieäp cuõng neân xuùc

tieán maïnh meõ vaøo caùc thò tröôøng tieàm naêng khaùc nhö Canada, Ñaøi Loan, Haøn

Quoác, chaâu Phi, Nga, caùc nöôùc ASEAN, ñoùng vai troø trung taâm mua saém cuûa caùc

khu vöïc vaø ñaïtù möùc kim ngaïch töông ñoái cao sau 3 thò tröôøng lôùn noùi treân. Ñaëc

bieät chuù troïng khai thaùc ñôn haøng ôû thò tröôøng coù lôïi theá veà thueá laø Nhaät Baûn

(0%) nhaèm buø ñaép soá ñôn haøng thieáu huït taïi Myõ, EU.

Do vaäy, caùc doanh nghieäp may Vieät Nam vaø TPHCM caàn laøm toát coâng taùc thò

tröôøng, nhaèm muïc tieâu xuaát khaåu caû naêm ñaït 9.5 tyû USD, taêng khoaûng 5% so vôùi

naêm 2008.

.2.1.6 Hình thöùc xuaát khaåu

Caùc doanh nghieäp may TPHCM thöôøng saûn xuaát vaø xuaát khaåu döôùi hai hình thöùc

chuû yeáu: CMPT vaø FOB.

a. Phöông thöùc gia coâng CMPT

Phöông thöùc naøy ñöôïc caùc doanh nghieäp may TPHCM aùp duïng chuû yeáu trong saûn

xuaát (60-70%), phaàn lôùn xuaát khaåu ñi EU vaø Nhaät. Xuaát phaùt töø nguoàn nguyeân

phuï lieäu trong nöôùc khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu veà chaát löôïng cuûa khaùch haøng

nöôùc ngoaøi maø Vieät Nam phaûi nhaäp khaåu nguyeân phuï lieäu ñeå gia coâng xuaát khaåu.

Hoaït ñoäng xuaát khaåu chuû yeáu döôùi söï kieåm soaùt cuûa caùc coâng ty nöôùc ngoaøi Haøn

Quoác, Hoàng Koâng hoaëc caùc vaên phoøng ñaïi lyù cho ñoái taùc nöôùc ngoaøi. Caùc coâng ty

naøy söû duïng Vieät Nam laøm ñôn vò gia coâng, hoï cung caáp toaøn boä nguyeân phuï

lieäu, raäp maãu thieát keá, quy caùch saûn phaåm cho coâng ty Vieät Nam. Vôùi phöông

thöùc gia coâng naøy, giaù trò gia taêng taïo ra treân saûn phaåm gia coâng chuû yeáu laø tính

cho chi phí quaûn lyù vaø tieàn coâng cho coâng nhaân-nhaân vieân (trung bình giaù gia

coâng cho quaàn aùo thun töø 0,6 usd -1,0 usd, aùo næ 1,5 usd-2,0 usd, quaàn aùo eùp seam,

tröôït tuyeát töø 3-5 usd, quaàn short 1-1,2 usd, quaàn daøi 2-2,5 usd…chæ chieám 15-

20% trò giaù FOB, lôïi nhuaän ñem laïi töø hình thöùc gia coâng naøy khoaûng 4-5%).

33

Phaàn ñoùng goùp cuûa caùc doanh nghieäp may vaøo vieäc hoaøn thieän moät chieác aùo

khoaùc khoaûng 11%, aùo sô mi laø 25%, quaàn daøi laø 15% vaø trong caùc saûn phaåm

khaùc luoân döôùi 25%. Maët khaùc, caùc doanh nghieäp phaûi phuï thuoäc hoaøn toaøn vaøo

ñoái taùc, luoân bò ñoäng vaø thieáu oån ñònh trong saûn xuaát do nguyeân phuï lieäu phuïc vuï

cho quaù trình saûn xuaát gaàn nhö do caùc ñoái taùc cung caáp.

Toùm laïi, tyû leä gia coâng CMPT vaãn coøn lôùn, ñieàu naøy seõ khieán caùc doanh nghieäp

may thaønh phoá vaãn coøn raát khoù khaên trong vieäc naâng cao ñöôïc lôïi nhuaän töø

phöông thöùc gia coâng naøy vaø do ñoù chöa naâng cao ñöôïc naêng löïc caïnh tranh saûn

phaåm treân thöông tröôøng quoác teá.

b. Phöông thöùc saûn xuaát xuaát khaåu FOB

Khi nhaän haøng theo phöông thöùc FOB, caùc doanh nghieäp ñöôïc höôûng tyû leä laõi cao

treân moät ñôn haøng töø 8-15% toång trò giaù FOB, ñoàng thôøi coù theå tieát kieäm ñöôïc chi

phí nguyeân phuï lieäu neáu tính saùt ñònh möùc vaø ñaøm phaùn mua ñöôïc nguyeân phuï

lieäu giaù reû. Thöïc teá treân ñòa baøn thaønh phoá ñaõ coù nhöõng coâng ty thaønh coâng trong

lónh vöïc kinh doanh FOB. Ví duï: Phöông thöùc FOB ñaõ giuùp Coâng ty CP SXTM

May Saøigoøn töï chuû hôn trong hoaït ñoäng kinh doanh, ñem laïi tyû suaát lôïi nhuaän cao

gaáp boán laàn gia coâng. Saûn xuaát FOB cuûa coâng ty naêm 2007 chieám 50% naêng löïc

saûn xuaát cuûa coâng ty nhöng ñaït hôn 80% doanh thu, 85% lôïi nhuaän. Naêm 2003,

doanh thu FOB môùi laø 5 tyû ñoàng thì ñeán naêm 2007 doanh thu FOB ñaõ ñaït 250 tyû

ñoàng, naêm 2008 ñaït 350 tyû ñoàng. Coøn ñoái vôùi coâng ty Minh Hoaøng, phaàn lôùn saûn

löôïng laø döôùi daïng hôïp ñoàng troïn goùi FOB…Noùi chung, öu ñieåm cuûa phöông thöùc

naøy laø caùc doanh nghieäp coù theå chuû ñoäng hôn trong saûn xuaát vaø xuaát khaåu. Chi

phí nguyeân phuï lieäu vaø caùc phuï phí khaùc phaùt sinh trong quaù trình saûn xuaát coù theå

giaûm thieåu ôû möùc toái ña. Tuy nhieân, hieän taïi do nhöõng khoù khaên trong vaán ñeà noäi

ñòa hoùa saûn phaåm cuõng nhö cung caáp nguyeân phuï lieäu neân chöa coù nhieàu doanh

nghieäp xuaát khaåu theo phöông thöùc FOB.

34

Trong naêm 2004, haøng may maëc thaønh phoá môùi thöïc hieän 30% xuaát khaåu theo

phöông thöùc FOB, coøn laïi 70% thöïc hieän theo phöông thöùc gia coâng CMPT. Ñeán

nay phöông thöùc gia coâng CMPT ñang ñöôïc chuyeån dòch sang FOB moät caùch tích

cöïc theo höôùng CMPT giaûm daàn, FOB taêng daàn. Theo toång coâng ty deät may Vieät

Nam, tyû leä xuaát khaåu FOB cuûa caùc thaønh vieân trong toång coâng ty laø 64.3%, neáu

tính cho toaøn ngaønh tyû leä xuaát FOB laø 40%.

2.2 Thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp may TPHCM

2.2.1 Thöïc traïng caùc yeáu toá nguoàn löïc caáu thaønh naêng löïc caïnh tranh cuûa

doanh nghieäp

2.2.1.1 Yeáu toá nguoàn nhaân löïc

Moät trong nhöõng yeáu toá coù theå noùi laø quan troïng nhaát ñeå thöïc hieän thaéng lôïi muïc

tieâu cuûa ngaønh deät may thaønh phoá ñeà ra laø vaán ñeà nguoàn nhaân löïc. Lao ñoäng

trong ngaønh deät may chieám tyû troïng lôùn nhaát trong caùc ngaønh coâng nghieäp cheá

bieán TPHCM, chieám 12.6% naêm 2002, taêng leân 13.1% naêm 2007. Döôùi ñaây xin

ñöôïc ñeà caäp tôùi ba khía caïnh cuûa yeáu toá nguoàn nhaân löïc laø quy moâ lao ñoäng, trình

ñoä lao ñoäng, naêng suaát lao ñoäng vaø thu nhaäp.

(1) Quy moâ lao ñoäng

Baûng 2.6: Quy moâ lao ñoäng trong 50 doanh nghieäp deät may TPHCM ñöôïc ñieàu tra

8%

34%

58%

Döôùi 1000 lao ñoäng

Töø 1000-5000

Treân 5000 lao ñoäng

Nguoàn: ñieàu tra caù nhaân

35

Phaàn lôùn caùc doanh nghieäp coù soá lao ñoäng döôùi 1.000 lao ñoäng (chieám 58%), soá

doanh nghieäp coù lao ñoäng töø 1.000 ñeán 5.000 ngöôøi chieám 34%, soá doanh nghieäp

coù lao ñoäng lôùn hôn 5.000 ngöôøi chæ coù 4, chieám 8% (coâng ty May Vieät Tieán, toång

coâng ty deät may Gia Ñònh, coâng ty Deät Phong Phuù, coâng ty Nhaø Beø). Quy moâ lao

ñoäng naøy cuõng tæ leä thuaän vôùi quy moâ coâng ty. Theo ñieàu tra caù nhaân töø 50 doanh

nghieäp, doanh nghieäp thuoäc loaïi nhoû (lao ñoäng döôùi 1.000 ngöôøi) chieám 52%,

doanh nghieäp thuoäc loaïi vöøa (lao ñoäng töø 1.000-5.000 ngöôøi) chieám 30%, doanh

nghieäp thuoäc loaïi lôùn (lao ñoäng treân 5.000 ngöôøi) chieám 18%. Lao ñoäng ñöôïc

phaân theo loaïi hình doanh nghieäp nhö baûng sau:

Baûng 2.7: Lao ñoäng saûn xuaát ngaønh may phaân theo ngaønh kinh teá ôû TPHCM

Ñvt: ngöôøi

Lao ñoäng 2003 2004 2005 2006

27.182 28.354 26.208 26.085 Cô sôû coâng nghieäp nhaø nöôùc

507 741 588 679 Cô sôû hôïp taùc xaõ

76.017 98.965 128.841 100.798 Cô sôû tö nhaân

34.584 39.486 46.285 51.215 Cô sôû caù theå

59.270 69.742 78.708 86.742 Cô sôû coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi

Nguoàn: Cuïc thoáng keâ TPHCM

Qua baûng ta thaáy, lao ñoäng trong caùc doanh nghieäp may coù söï bieán ñoäng roõ neùt.

Lao ñoäng trong khu vöïc nhaø nöôùc ñang coù xu höôùng giaûm daàn, lao ñoäng trong khu

vöïc tö nhaân vaø khu vöïc coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taêng maïnh. Nhöng nhìn chung,

lao ñoäng ngaønh may taêng nhanh vaø taäp trung chuû yeáu ôû khu vöïc kinh teá tö nhaân,

sau ñoù laø doanh nghieäp 100% voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Hai loaïi hình naøy ñang thu

huùt 2/3 lao ñoäng cuûa toaøn ngaønh deät may thaønh phoá. Caùc doanh nghieäp naøy coù

khuynh höôùng ñaàu tö cho vieäc thu huùt lao ñoäng chöù khoâng coù khuynh höôùng ñaàu

tö maïnh cho hoaït ñoäng ñaøo taïo.

36

(2) Trình ñoä lao ñoäng

Ñaùnh giaù thöïc traïng trình ñoä lao ñoäng ngaønh may TPHCM, moät soá laõnh ñaïo caùc

doanh nghieäp may thöøa nhaän: sôû dó trình ñoä lao ñoäng ngaønh may hieän nay thaáp laø

do khoâng coù söï ñoàng boä giöõa coâng taùc ñaøo taïo vaø thöïc teá ñaët ra cho doanh

nghieäp. Söï phaùt trieån cuûa ngaønh may thieáu söï hoaïch ñònh chi tieát ôû caáp quoác gia

cuõng nhö caáp thaønh phoá. Töø ñoù daãn ñeán söï maát caân ñoái traàm troïng giöõa vieäc caùc

doanh nghieäp caàn ñoâng veà soá löôïng, cao veà chaát löôïng nguoàn nhaân löïc nhöng caùc

doanh nghieäp coøn raát ít quan taâm tôùi vaán ñeà ñaøo taïo. Veà trình ñoä lao ñoäng hieän

nay, ngaønh may coù 4% lao ñoäng coù trình ñoä cao ñaúng, ñaïi hoïc vaø treân ñaïi hoïc,

7,3% coù trình ñoä trung caáp, kyõ thuaät vieân vaø 85,2% laø coâng nhaân trong ñoù 6,3%

coâng nhaân coù tay ngheà baäc 5 trôû leân.

Do ñoù, thöïc traïng trình ñoä lao ñoäng ngaønh may TPHCM ñang ñaët ra moät thaùch

thöùc raát lôùn vaø gay gaét veà nguoàn nhaân löïc chaát löôïng cao –yeáu toá coù yù nghóa

quyeát ñònh ñeán söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp TPHCM noùi rieâng

vaø Vieät Nam noùi chung.

(3) Naêng suaát lao ñoäng vaø thu nhaäp

Naêng suaát lao ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp may Vieät Nam vaø TPHCM hieän nay

khaù thaáp. Theo thoáng keâ cuûa hieäp hoäi deät may Vieät Nam, naêng suaát lao ñoäng cuûa

nhieàu doanh nghieäp vaãn coøn thaáp hôn 30%-50% so vôùi möùc bình quaân cuûa doanh

nghieäp caùc nöôùc trong khu vöïc. Coù 90% doanh nghieäp vaãn coøn xa laï vôùi ba chöõ

ERP (heä thoáng quaûn lyù tích hôïp nguoàn löïc)…Raát ít caùc coâng ty may ñaït naêng suaát

treân 450 USD/coâng nhaân/thaùng. Soá löôïng xí nghieäp coù naêng suaát 500-

600USD/coâng nhaân/thaùng laïi caøng hieám, phoå bieán ôû möùc 200-300USD/thaùng.

Moät trong nhöõng nguyeân nhaân lyù giaûi cho möùc naêng suaát thaáp naøy laø do trình ñoä

tay ngheà cuûa coâng nhaân may thuoäc caùc thaønh phaàn kinh teá treân ñòa baøn TPHCM

37

cheânh leäch raát lôùn. Ña soá lao ñoäng laøm vieäc taïi caùc doanh nghieäp tö nhaân coù thaâm

nieân laøm vieäc ngaén, coù trình ñoä baäc thôï bình quaân chæ 2/7 hoaëc 3/7.

Veà thu nhaäp, do aûnh höôûng cuûa naêng suaát lao ñoäng cho neân thu nhaäp cuûa coâng

nhaân may ôû caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc nhau laø raát khaùc nhau. Lao ñoäng thuoäc

caùc doanh nghieäp may thuoäc thaønh phaàn kinh teá quoác doanh coù tay ngheà khaù cao

vaø ñoàng ñeàu, naêng suaát bình quaân ñaït 7,5-8usd/ngaøy, thu nhaäp bình quaân taêng töø

1,3 trieäu ñoàng/thaùng naêm 2003 leân 2,0 trieäu ñoàng/thaùng naêm 2007. Ngöôïc laïi,

trong caùc doanh nghieäp may tö nhaân vaø khu vöïc coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, thu

nhaäp chæ ôû möùc töø 0,8-1,5 trieäu ñoàng/ngöôøi/thaùng. Tình traïng taêng ca quaù möùc ôû

caùc doanh nghieäp naøy laø thöôøng xuyeân do söùc eùp veà tieán ñoä giao haøng cuûa khaùch

raát caêng thaúng.

2.2.1.2 Yeáu toá voán

Voán thieáu ñang laø trôû ngaïi lôùn nhaát trong ñoåi môùi coâng ngheä trong ngaønh deät vaø

may TPHCM. Toång voán kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp deät may TPHCM töông

ñoái lôùn. Neáu naêm 2000 toång voán kinh doanh ñaït 9.913,9 tyû ñoàng thì ñeán naêm 2004

ñaït 19.038 tyû ñoàng. Tyû troïng voán cuûa ngaønh deät may chieám treân döôùi 14% voán

toaøn ngaønh coâng nghieäp cheá bieán thaønh phoá, chæ sau ngaønh cheá bieán thöïc phaåm

vaø ñoà uoáng (chieám 16%). Trong hai ngaønh deät vaø may thì toång voán ngaønh deät

(8.580,4 tyû) nhoû hôn toång voán ngaønh may (10.457,6 tyû). Tuy nhieân, voán bình quaân

moät doanh nghieäp ngaønh deät laïi lôùn hôn doanh nghieäp may. Ñieàu naøy cho thaáy tyû

leä caùc doanh nghieäp ngaønh may TPHCM raát nhieàu nhöng chuû yeáu laø nhöõng doanh

nghieäp vöøa vaø nhoû, voán ít. Chæ coù moät soá doanh nghieäp coù tieàm löïc voán lôùn treân

ñòa baøn laø coâng ty May Nhaø Beø, coâng ty May Vieät Tieán, coâng ty Deät Phong Phuù,

toång coâng ty deät may Gia Ñònh, coâng ty deät may Thaønh Coâng, coâng ty may

Phöông Ñoâng, coâng ty deät Thaéng Lôïi.

Baûng 2.8: Voán kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp deät may TPHCM

38

Ñvt: trieäu ñoàng

Ngaønh

2000

2001

2002

2003

2004

Deät

4.550.682

6.219.649

7.567.459

8.076.167

8.580.449

Trang phuïc

5.363.279

5.669.687

7.676.374

9.153.184

10.457.600

Toång coäng voán

9.913.961

11.889.336

15.243.833

17.229.351

19.038.049

Toång voán KD ngaønh

67.667.399

83.210.520

102.027.655

119.963.087

136.787.547

coâng nghieäp cheá bieán

Tyû leä so vôùi CN cheá

14,65%

14,29%

14,94%

14,36%

13,92%

bieán (%)

Voán KD bình quaân

32.434

30.320

Deät

42.136

39.870

33.783

14.347

12.494

Trang phuïc

18.819

15.241

14.111

Nguoàn : cuïc thoáng keâ TPHCM

Theo hieäp hoäi deät may Vieät Nam, toång nhu caàu voán cho ngaønh may, deät thoi, keùo

sôïi, sôïi nhaân taïo vaø caùn boâng döï kieán ñeán naêm 2010 laø 2.725 tyû USD. Trong ñoù,

voán ñaàu tö döï kieán cho ngaønh may laø 834 trieäu USD, ñaàu tö lónh vöïc deät thoi laø

1.095 tyû USD, ñaàu tö cho lónh vöïc keùo sôïi laø 600 trieäu USD, ñaàu tö cho lónh vöïc

sôïi nhaân taïo laø 150 trieäu USD, vaø ñaàu tö cho caùn boâng laø 46 trieäu USD. Trong

toång nguoàn voán döï kieán ñaàu tö treân thì coù 1.635 tyû USD laø nguoàn voán vay (chieám

60%), coøn laïi 1.090 tyû (chieám 40%) laø nguoàn voán töï coù cuûa caùc nhaø ñaàu tö. Tröôùc

ñaây, nhieàu doanh nghieäp ñi vay gaàn nhö tôùi 80-100% toång nguoàn voán ñaàu tö cuûa

döï aùn neân raát ruûi ro, nguy hieåm. Cho neân, ñeå phaùt trieån beàn vöõng thì nguoàn voán töï

coù cuûa chuû ñaàu tö phaûi ñaït töø 40-50% ôû moãi döï aùn.

2.2.1.3 Yeáu toá trình ñoä coâng ngheä vaø maùy moùc thieát bò

Maùy moùc thieát bò phuïc vuï ngaønh may TPHCM chuû yeáu laø loaïi trung bình, soá maùy

moùc thieát bò môùi coù naêng suaát cao coøn khieâm toán, soá maùy moùc laïc haäu ñang daàn

39

daàn ñöôïc caùc doanh nghieäp ñaàu tö môùi ñeå thay theá. Theo ñieàu tra môùi ñaây cuûa Sôû

coâng nghieäp TPHCM, chæ coù 21/212 (töông öùng 9,91%) cô sôû ngaønh may coù trình

ñoä coâng ngheä, kyõ thuaät saûn xuaát tieân tieán. Ñaây laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân

chính laøm cho saûn phaåm cuûa ngaønh naøy chöa coù söùc caïnh tranh cao, giaù trò gia

taêng cuûa caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp may taïi thaønh phoá treân ñôn vò saûn phaåm

thaáp. Phaàn lôùn caùc cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp may taïi thaønh phoá laø caùc cô sôû daân

doanh coù quy moâ nhoû, voán ñaàu tö vaøo saûn xuaát ít, laïc haäu. Vì vaäy, vieäc ñaàu tö

trang thieát bò môùi, öùng duïng coâng ngheä môùi coøn gaëp raát nhieàu khoù khaên. Phaàn lôùn

trang thieát bò ñöôïc ñoåi môùi chuû yeáu ôû caùc coâng ty coù quy moâ lôùn. Coâng ty may

Vieät Tieán ñaõ ñaàu tö hôn 300 tyû ñoàng cho vieäc nhaäp khaåu maùy moùc vaø trang thieát

bò ñoàng boä, caûi taïo, naâng caáp vaø xaây döïng môùi nhaø xöôûng. Naêm 2003, Vieät Tieán

ñaàu tö theâm 60 tyû ñoàng ñöa theâm moät loaït daây chuyeàn may hieän ñaïi vaøo hoaït

ñoäng. Coâng ty deät may Thaønh Coâng söû duïng quy trình saûn xuaát kheùp kín “keùo sôïi-

deät-nhuoäm-may” vôùi caùc loaïi maùy moùc töông ñoái hieän ñaïi hôn so vôùi caùc doanh

nghieäp khaùc. Coâng ty ñaõ ñaàu tö 25 tyû ñoàng cho vieäc môû roäng nhaø xöôûng, vaên

phoøng, kho haøng, 5-10 tyû ñoàng cho maùy moùc thieát bò phuïc vuï vaên phoøng, 45-65 tyû

cho thieát bò maùy moùc phuïc vuï nhaø xöôûng trong nhöõng naêm qua.

Theo khaûo saùt naêm 2005 cuûa hieäp hoäi deät may Vieät Nam, môùi coù 11% soá doanh

nghieäp deät may trang bò maùy tính cho kho haøng, 20% coù maùy chuû, ñaëc bieät chöa

coù doanh nghieäp naøo aùp duïng ERP vaø heä thoáng quaûn trò ñieän töû. Khaûo saùt naêm

2006 cho thaáy, moät soá doanh nghieäp lôùn ñaõ baét ñaàu trieån khai ERP song coøn thaän

troïng thaêm doø nhö Vieät Tieán…

Nhìn chung, caùc doanh nghieäp may TPHCM ñaõ coù nhöõng noã löïc ñaàu tö ñoåi môùi

coâng ngheä nhöng theo moät soá chuyeân gia trong ngaønh thì möùc ñoä ñoåi môùi vaãn coøn

haïn cheá, chöa kòp vôùi coâng ngheä hieän ñaïi treân theá giôùi. Vôùi trình ñoä maùy moùc

40

thieát bò nhö hieän nay cuõng chöa theå goùp phaàn taïo theá maïnh caïnh tranh trong khu

vöïc vaø vôùi caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi thaønh phoá.

2.2.1.4 Yeáu toá nguoàn nguyeân phuï lieäu ñaàu vaøo

Theo nguoàn ñieàu tra caù nhaân töø 50 coâng ty deät may taïi TPHCM, doanh nghieäp

chuyeân saûn xuaát vaø xuaát khaåu haøng may maëc laø 31, chieám 62%, doanh nghieäp

saûn xuaát xuaát khaåu haøng deät laø 8, chieám 16%, doanh nghieäp saûn xuaát xuaát khaåu

caû hai loaïi laø 11, chieám 22%. Vôùi soá löôïng doanh nghieäp may lôùn hôn nhieàu so

vôùi soá löôïng doanh nghieäp deät nhö vaäy thì saûn löôïng vaûi saûn xuaát ra seõ khoâng ñuû

ñaùp öùng nhu caàu nguyeân lieäu cho ngaønh may hieän nay.

Xeùt treân caû nöôùc, Vieät nam coù 24.000 ha dieän tích troàng boâng nhöng haøng naêm

môùi chæ saûn xuaát ra ñöôïc 8.000 taán boâng sô, ñaùp öùng khoaûng 5% nhu caàu trong

nöôùc. Ngoaøi ra, 70% nhu caàu sôïi toång hôïp, 40% nhu caàu sôïi xô ngaén, 40% nhu

caàu vaûi deät kim vaø 60% nhu caàu vaûi deät thoi vaãn phaûi nhaäp khaåu töø nöôùc ngoaøi.

Caùc maët haøng naøy chuû yeáu ñöôïc nhaäp khaåu töø Trung Quoác, Ñaøi Loan vaø caùc nöôùc

ASEAN.

Baûng 2.9: Kim ngaïch nhaäp khaåu NPL haøng deät may cuûa caùc doanh nghieäp TPHCM

NPL deät may TPHCM

2004

2005

2006

2007

2008

6T/2009

KNNK (trieäu USD)

298,6

299,3

324,0

660,9

775,4

338,7

toác ñoä taêng (%)

-2,7%

1,5%

8,3%

14,6%

18,7%

-9,5%

Ñvt: trieäu USD

Nguoàn: Baùo caùo toång keát tình hình saûn xuaát ngaønh coâng nghieäp TPHCM- cuïc

thoáng keâ TPHCM

Kim ngaïch nhaäp khaåu nguyeân phuï lieäu haøng deät may cuûa thaønh phoá taêng qua caùc

naêm, ñaëc bieät taêng maïnh trong naêm 2008 (18,7%), nhöng saùu thaùng ñaàu naêm 2009

giaûm 9,5%. Trong soá caùc thò tröôøng cung caáp sôïi cho Vieät Nam vaø TPHCM, Ñaøi

41

Loan laø nhaø cung caáp lôùn nhaát 312 trieäu usd naêm 2007, tieáp ñoù laø ñeán Thaùi Lan

98 trieäu usd, Trung Quoác 100 trieäu usd, Haøn Quoác 73 trieäu usd (xem phuï luïc 5).

Trong soá caùc thò tröôøng cung caáp boâng cho Vieät Nam vaø TPHCM, Myõ laø nhaø cung

caáp lôùn nhaát 81 trieäu usd naêm 2007, tieáp ñoù laø ñeán Aán Ñoä 40 trieäu usd, Ñaøi Loan

18,8 trieäu usd, Thuïy Syõ 18 trieäu usd (xem phuï luïc 6)

Theo keát quaû ñieàu tra töø 50 doanh nghieäp deät may taïi TPHCM, löôïng nguyeân phuï

lieäu nhaäp khaåu cuõng tôùi hôn 70%, nguyeân phuï lieäu saûn xuaát trong nöôùc chieám

30% nhöng trong ñoù coù tôùi 15% laø mua cuûa caùc coâng ty 100% voán ñaàu tö nöôùc

ngoaøi (nhö mua cuûa Pangrim: 30 trieäu meùt/naêm, Houlon: 70 trieäu meùt/naêm,

Choongnam 20 trieäu meùt/naêm). Cuõng theo caùc chuyeân gia, xu höôùng ñaàu tö taäp

trung vaøo khaâu keùo sôïi vaø deät, trong khi coâng ñoaïn in, nhuoäm, hoaøn taát laïi khoâng

ñöôïc ñaàu tö töông xöùng, tyû leä vaûi ñaït chaát löôïng chæ ñaït 70-80%, thaáp hôn nhieàu

so vôùi möùc 95-98% cuûa caùc xöôûng nhuoäm cuûa Trung Quoác vaø Hoàng Koâng. Giaù

haøng deät vaø nguyeân phuï lieäu cuûa Vieät Nam taêng cao hôn so vôùi haøng nhaäp Trung

Quoác, Pakistan, Indonexia cuõng laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân laøm giaûm naêng

löïc caïnh tranh cuûa saûn phaåm may.

Beân caïnh ñoù, ngaønh deät may cuõng ñaõ thöïc hieän moät soá döï aùn veà cung caáp nguyeân

phuï lieäu nhö ñaõ khaùnh thaønh trung taâm kinh doanh nguyeân phuï lieäu deät may vaøo

thaùng 11/2003, khôûi coâng xaây döïng Trung taâm giao dòch thöông maïi sieâu thò

ngaønh vaûi sôïi, deät may vaøo thaùng 3/2007 taïi Quaän 5, TPHCM, döï kieán ñeán naêm

2010 seõ ñöa vaøo hoaït ñoäng. Nhanh nhaát laø Trung taâm kinh doanh nguyeân phuï lieäu

deät may Sanding Tam cuûa coâng ty CP May Saøi goøn 2, ñaõ chính thöùc ñi vaøo hoaït

ñoäng cuoái naêm 2007. Söï ra ñôøi cuûa caùc trung taâm cung öùng nguyeân phuï lieäu seõ

phaàn naøo ñaùp öùng nhu caàu cuûa nhieàu nhaø saûn xuaát haøng may maëc, taïo söï chuû

ñoäng veà nguyeân lieäu cho doanh nghieäp vaø daàn thay theá nguyeân phuï lieäu nhaäpï

khaåu baèng nguyeân phuï lieäu trong nöôùc, giaûm ñöôïc chi phí ñaàu vaøo, taïo ñieàu kieän

cho saûn phaåm may cuûa TPHCM coù khaû naêng caïnh tranh cao.

42

Nhìn chung, ngaønh may TPHCM ñaõ coù nhöõng noã löïc trong vieäc giaûi quyeát vaán ñeà

nguyeân phuï lieäu ñaàu vaøo. Song thöïc teá, thôøi gian vaø tieán ñoä thöïc hieän vaãn coøn

chaäm, vaø giöôøng nhö ngaønh may maëc Vieät Nam vaø TPHCM vaãn gaàn nhö hoaøn

toaøn phuï thuoäc vaøo nöôùc ngoaøi. Ñaây laø vaán ñeà caàn ñöôïc chính quyeàn thaønh phoá,

doanh nghieäp quan taâm hôn nöõa vaø giaûi quyeát caáp baùch ñeå chuû ñoäng ñöôïc

nguyeân phuï lieäu trong saûn xuaát. Neáu khoâng, naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh seõ

ngaøy moät giaûm suùt.

2.2.1.5 Coâng taùc thieát keá saûn phaåm may

Ñaây laø khaâu voâ cuøng quan troïng trong ngaønh may. Hieän taïi, caùc doanh nghieäp

may TPHCM ñeàu coù boä phaän thieát keá rieâng nhöng thöïc chaát coâng taùc thieát keá naøy

chöa mang ñuùng yù nghóa cuûa noù bôûi caùc doanh nghieäp chöa chuû ñoäng trong coâng

taùc thieát keá.

Theo keát quaû ñieàu tra 50 doanh nghieäp deät may treân ñòa baøn TPHCM thì coâng taùc

töï thieát keá cuûa doanh nghieäp chæ chieám khoaûng 20%, coøn laïi 80% laø thieát keá theo

yeâu caàu cuûa khaùch haøng.

Töï thieát keá 20%

Thieát keá theo yeâu caàu cuûa

khaùch

80%

Baûng 2.10: Coâng taùc thieát keá saûn phaåm cuûa doanh nghieäp may TPHCM

Nguoàn: ñieàu tra caù nhaân

43

Hieän nay, moät soá doanh nghieäp haøng ñaàu ngaønh may nhö Vieät Tieán, Nhaø Beø,

Phöông Ñoâng, Legafashion, Sanding ñeàu ñang taäp trung maïnh meõ cho coâng taùc

thieát keá maãu, vôùi vieäc moãi doanh nghieäp thu huùt haøng chuïc nhaø thieát keá vaøo laøm

vieäc vôùi nhöõng ñieàu kieän khaù öu ñaõi. Ñaây laø daáu hieäu toát cho thaáy coâng taùc thieát

keá ñang ñöôïc caùc doanh nghieäp chuù yù tôùi nhieàu hôn. Tuy nhieân, vieäc thieát keá saûn

phaåm noùi chung vaãn chöa theo kòp xu höôùng thôøi trang theá giôùi do vieäc caäp nhaät

thoâng tin khoâng kòp thôøi, coâng taùc nghieân cöùu thò tröôøng coøn yeáu. Ñoäi nguõ thieát keá

vaãn coøn laøm nhieàu coâng vieäc thuû coâng nhö veõ vaø ñi sô ñoà treân giaáy, tính ñònh möùc

baèng tay, daãn ñeán thôøi gian thieát keá laâu vaø chaäm giao maãu thaønh phaåm cho

khaùch. Maët khaùc, do ñoäi nguõ thieát keá chöa ñöôïc ñaøo taïo caên baûn neân chöa taän

duïng ñöôïc heát coâng ngheä môùi töø caùc phaàn meàm Gerber, CAM, CAD ñeå thieát keá

saûn phaåm moät caùch coù hieäu quaû. Do ñoù keùo theo maãu maõ saûn phaåm haøng may

chöa ña daïng.

Baét ñaàu töø naêm 2007, Vieät Nam ñaõ chính thöùc laø thaønh vieân thöù 150 cuûa WTO

neân khoâng coøn ñöôïc höôûng caùc öu ñaõi rieâng veà thueá quan maø phaûi tuaân theo caùc

quy ñònh cuûa WTO bình ñaúng vôùi caùc thaønh vieân khaùc, do ñoù ñoøi hoûi saûn phaåm

may cuûa Vieät Nam noùi chung vaø TPHCM noùi rieâng phaûi naâng cao khaû naêng caïnh

tranh ñeå duy trì vò trí treân thò tröôøng quoác teá. Nhaát laø thò tröôøng EU, moät thò tröôøng

ñoøi hoûi cao veà chaát löôïng vaø maãu moát, thôøi trang laø moät trong nhöõng yeáu toá quyeát

ñònh tieâu thuï saûn phaåm treân thò tröôøng naøy. Hôn nöõa caùc ñoái thuû caïnh tranh naëng

kyù töø chaâu AÙ (Trung Quoác, aán Ñoä, Bangladesh) cuõng ñang taêng toác xuaát khaåu

vaøo thò tröôøng EU. Xu höôùng buoân baùn noäi khu vöïc giöõa caùc nöôùc EU vaø chieán

löôïc ñaàu tö saûn xuaát sang caùc nöôùc Ñoâng Aâu vaø nhaäp trôû laïi saûn phaåm cuûa caùc

nöôùc EU cuõng laø moät khoù khaên cho Vieät Nam trong khaû naêng taêng xuaát khaåu

sang thò tröôøng naøy.

44

2.2.2 Hieäu quaû saûn xuaát haøng may

2.2.2.1 Hieäu quaû söû duïng naêng löôïng trong saûn xuaát

Phaàn lôùn caùc doanh nghieäp may taïi TPHCM coù quy moâ vöøa vaø nhoû, thieát bò vaø

coâng ngheä laïc haäu, chi phí saûn xuaát cao. Naêng löôïng tieâu thuï cuûa caùc doanh

nghieäp may thaønh phoá chuû yeáu laø ñieän, daàu (FO,DO). Vôùi moät xöôûng nhuoäm coù

coâng suaát 1.5 trieäu taán vaûi/naêm, caàn 1.11 trieäu lít daàu FO vaø khoaûng 1 trieäu kw

ñieän, toång soá tieàn tieâu thuï ñeå phuïc vuï cho quy trình nhuoäm saáy soá vaûi treân

khoaûng gaàn 5.3 tyû ñoàng/naêm. Tuy nhieân, hieäu quaû söû duïng naêng löôïng chæ ñaït

khoaûng 74-78%. Trong caùc doanh nghieäp may thì quaù trình gaây laõng phí naêng

löôïng lieân quan tôùi caùc quy trình saûn xuaát vaän haønh cuûa loø hôi, heä thoáng hôi, ñoäng

cô, heä thoáng maùy neùn khí, heä thoáng chieáu saùng, nöôùc. Taát caû caùc yeáu toá naøy ñaõ

vaø ñang laøm taêng chi phí saûn xuaát cuûa doanh nghieäp may, do ñoù giaûm hieäu quaû

saûn xuaát vaø giaûm naêng löïc caïnh tranh cuûa saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát ra.

2.2.2.2 Giaù thaønh saûn phaåm

Giaù thaønh saûn phaåm may cuûa Vieät Nam cuõng nhö TPHCM coøn cao, so vôùi caùc

nöôùc trong khu vöïc, Vieät Nam thöôøng cao hôn 2.4 ñeán 3.6 laàn, vì naêng suaát lao

ñoäng cuûa coâng nhaân coøn thaáp hôn möùc bình quaân cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc 30-

50%. Caùc chi phí ñieän nöôùc cuõng keùm caïnh tranh vôùi nöôùc laùng gieàng Trung

Quoác. Giaù ñieän cuûa Vieät Nam khoaûng 7 cent/kwh trong khi cuûa Trung Quoác

khoaûng 6 cent/kwh. Maët khaùc, caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi khi ñaàu tö vaøo Trung

Quoác thöôøng xaây döïng luoân nhaø maùy phaùt ñieän chaïy baèng than, chi phí chæ

khoaûng 4 cent/kwh. Vôùi vaán ñeà nöôùc cuõng vaäy, giaù nöôùc Vieät Nam laø 4000

ñoàng/m3 gaáp ñoâi giaù cuûa Trung Quoác 2000 ñoàng/ m3. Caùc chi phí naøy daãn ñeán

giaù thaønh saûn phaåm may cuûa ta khoù raát khoù caïnh tranh vôùi ñoái thuû nöôùc baïn.

Ngoaøi ra, thôøi gian qua caùc doanh nghieäp cuõng ñaõ lieân tuïc ñaàu tö môû roäng saûn

xuaát, ñoåi môùi thieát bò, daây chuyeàn ñoàng boä. Tuy ñaõ coù söï phaùt trieån nhöng cuõng

45

chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu xuaát khaåu ngaøy caøng cao. Nguoàn nguyeân phuï lieäu

phaàn lôùn laø nhaäp khaåu neân giaù thaønh cao vaø caùc doanh nghieäp khoâng chuû ñoäng

ñöôïc trong saûn xuaát, gaây giaùn ñoaïn saûn xuaát vaø phaùt sinh theâm chi phí. Ngoaøi ra,

moät boä phaän khoâng nhoû doanh nghieäp may TPHCM coøn luùng tuùng, chöa ñònh vò

ñöôïc chieán löôïc kinh doanh, khoâng taän duïng heát naêng löïc thieát bò hieän coù, maùy

phaûi ngöøng hoaït ñoäng ñaõ goùp phaàn ñaåy chi phí saûn xuaát, giaù thaønh saûn phaåm leân

cao vaø töø ñoù laøm söùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp bò giaûm suùt.

Ñoái vôùi haøng may maëc xuaát vaøo thò tröôøng Myõ, ñeå traùnh vieäc bò ñieàu tra choáng

baùn phaù giaù, giaù xuaát khaåu haøng may maëc Vieät Nam ñaõ taêng khaù so vôùi cuøng kyø

vaø cao hôn nhieàu so vôùi möùc giaù nhaäp khaåu trung bình vaøo thò tröôøng Myõ. Theo

soá lieäu thoáng keâ naêm 2008, giaù haøng may maëc cuûa Vieät Nam xuaát khaåu vaøo thò

tröôøng Myõ ñaït trung bình 3,03 USD/m2, cao hôn nhieàu so vôùi möùc trung bình 1.85

USD/m2 vaø laø möùc giaù cao nhaát trong soá 12 nöôùc cung caáp haøng may maëc lôùn

nhaát vaøo thò tröôøng naøy. Giaù haøng may maëc Trung Quoác xuaát khaåu vaøo Myõ chæ ôû

möùc 1,57USD/m2, Aán Ñoä laø 1,81USD/m2, Baêngladesh laø 2,11 USD/m2,

Indonexia laø 2,61 USD/m2…Do vaäy, haøng may maëc cuûa ta phaûi caïnh tranh gay

gaét vaø giaûm giaù nhöng vaãn phaûi ñaûm baûo chaát löôïng thì môùi coù theå caïnh tranh

ñöôïc vôùi caùc nöôùc naøy.

2.2.3 Thöïc traïng chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp

2.2.3.1 Chieán löôïc saûn phaåm

Veà chuûng loaïi saûn phaåm, caùc doanh nghieäp may treân ñòa baøn thaønh phoá thöôøng

choïn nhöõng maët haøng coù lôïi theá rieâng cho coâng ty mình. Ví duï nhö coâng ty may

CP SXTM May Saigon taäp trung vaøo saûn phaåm aùo jacket eùp seam, quaàn tröôït

tuyeát coù giaù trò xuaát khaåu cao, aùo næ cuûa caùc khaùch haøng Decathlon, Newave,

Melcosa; coâng ty deät may Thaønh Coâng coù lôïi theá veà caùc saûn phaåm deät kim, aùo t-

shirt, polo shirt; coâng ty may Höõu Nghò laïi coù theá maïnh veà jacket vaø quaàn taây;

46

coâng ty Agtex coù theá maïnh veà saûn phaåm quaàn taây, sô mi nam. Phaàn lôùn nhöõng

maët haøng naøy ñeàu laøm theo caùc ñôn ñaët haøng cuûa khaùch, chuûng loaïi, maãu maõ,

thoâng soá kyõ thuaät coù saün neân caùc doanh nghieäp may thaønh phoá chöa phaùt huy

ñöôïc tính saùng taïo cuûa rieâng mình. Phaàn lôùn vaãn laø sao cheùp laïi maãu goác cuûa

khaùch. Do ñoù chuûng loaïi saûn phaåm cuõng chöa phong phuù, ña daïng. Ngay caû

nhöõng ñôn haøng xuaát khaåu theo hình thöùc FOB vaãn döïa treân ñôn ñaët haøng theo

yeâu caàu cuûa khaùch haøng nöôùc ngoaøi.

Veà chaát löôïng saûn phaåm vaø quaûn lyù chaát löôïng saûn phaåm, haàu heát caùc saûn phaåm

cuûa caùc doanh nghieäp may TPHCM taäp trung vaøo thò tröôøng saûn phaåm trung bình

vaø caáp thaáp. Saûn phaåm may cuûa Vieät Nam vaø TPHCM phaûi caïnh tranh gay gaét

vôùi saûn phaåm caùc nöôùc chaâu AÙ nhö Trung Quoác, Aán Ñoä, Bangladesh.

Ñeå kieåm soaùt vaø baûo ñaûm ñöôïc chaát löôïng saûn phaåm ñaùp öùng yeâu caàu cuûa thò

tröôøng xuaát khaåu, caùc doanh nghieäp may TPHCM ñaõ thöïc hieän vieäc xaây döïng vaø

aùp duïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng ISO 9000, heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng moâi

tröôøng ISO 1400, heä thoáng traùch nhieäm xaõ hoäi SA 8000, WRAP. Tuy nhieân, soá

ñôn vò ñaït ñöôïc chöùng nhaän heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng chöa nhieàu, ñaëc bieät taïi

caùc doanh nghieäp tö nhaân vaø caùc cô sôû saûn xuaát nhoû, coâng taùc quaûn lyù chaát löôïng

chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc. Trong khi ñoù, khaùch haøng lôùn chaâu Aâu raát quan

taâm tôùi caùc heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng naøy vaø thöôøng ñoøi hoûi doanh nghieäp may

phaûi thöïc hieän ñaày ñuû caùc heä thoáng chaát löôïng noùi treân.

2.2.3.2 Chieán löôïc phaân phoái

Theo keát quaû ñieàu tra trong soá 50 doanh nghieäp, coù tôùi 45 doanh nghieäp may

TPHCM xuaát khaåu baèng hình thöùc thoâng qua coâng ty thöông maïi hoaëc vaên phoøng

ñaïi dieän cuûa coâng ty nöôùc ngoaøi (chieám 90%), chæ coù 5 doanh nghieäp (chieám

10%) laø xuaát khaåu tröïc tieáp tôùi caùc nhaø phaân phoái treân thò tröôøng quoác teá.

Baûng 2.11 : Keânh phaân phoái haøng may maëc TPHCM

47

10%

0%

90%

Thông qua công ty thương mại

Trực tiếp với các nhà phân phối

Khác

Nguoàn: ñieàu tra caù nhaân

Caùc doanh nghieäp môùi chæ döøng laïi ôû vieäc phaân phoái tôùi caùc nhaø nhaäp khaåu ôû thò

tröôøng cuoái cuøng, chöa xaây döïng ñöôïc maïng löôùi phaân phoái ñeán taän tay ngöôøi

tieâu duøng nöôùc ngoaøi. Do vaäy, thò phaàn cuûa haøng may TPHCM phuï thuoäc vaøo khaû

naêng phaân phoái cuûa nhaø nhaäp khaåu taïi thò tröôøng ñoù, ñieàu naøy phaûn aùnh söï yeáu

keùm veà naêng löïc phaùt trieån vaø khoáng cheá thò phaàn haøng may cuûa thaønh phoá.

Söû duïng keânh phaân phoái qua coâng ty thöông maïi coù öu ñieåm laø caùc doanh nghieäp

may TPHCM coù theå yeân taâm vì caùc nhaø nhaäp khaåu trung gian ñaõ coù saün heä thoáng

khaùch haøng tieâu thuï roäng lôùn, coù moái quan heä toát vaø am hieåu veà thò hieáu cuûa

ngöôøi tieâu duøng baûn xöù, döï ñoaùn ñöôïc xu höôùng bieán ñoäng treân thò tröôøng ñoù.

Tuy nhieân, vì xuaát khaåu qua trung gian neân caùc doanh nghieäp TPHCM seõ phaûi

chòu caùc chi phí trung gian. Neáu trong töông lai, coù theå taêng ñöôïc tyû leä xuaát khaåu

tröïc tieáp, caùc loaïi chi phí qua trung gian seõ giaûm ñöôïc ñaùng keå.

2.2.3.3 Chieán löôïc xuùc tieán thöông maïi vaø hoaït ñoäng marketing

Caùc doanh nghieäp ôû TPHCM ñeàu coù nhöõng hình thöùc xuùc tieán thöông maïi vaø

markerting nhö thieát keá trang web, saûn xuaát catalogue, brochure giôùi thieäu cho

khaùch, tham gia hoäi chôï trieån laõm quoác teá, thu thaäp thoâng tin töø caùc toå chöùc xuùc

48

tieán thöông maïi cuûa nhaø nöôùc…Tuy nhieân, ñaây vaãn bò ñaùnh giaù laø khaâu yeáu nhaát

cuûa caùc doanh nghieäp may thaønh phoá.

Theo keát quaû ñieàu tra, 100% doanh nghieäp may ñeàu coù catalogue, brochure (50

doanh nghieäp) nhöng catalogue naøy chæ coù theå ñöôïc giôùi thieäu khi khaùch tôùi laøm

vieäc tröïc tieáp taïi doanh nghieäp. Coù moät soá doanh nghieäp ñaõ thieát keá website ñeå

giôùi thieäu saûn phaåm vaø giao dòch vôùi khaùch, tìm kieám ñoái taùc treân maïng. Tuy

nhieân, soá löôïng caùc coâng ty thieát keá trang web ñeå quaûng baù thöông hieäu coøn khaù

nhoû, chieám 20% trong toång soá caùc doanh nghieäp may TPHCM. Haàu heát trang web

cuûa caùc doanh nghieäp môùi chæ ñaêng caùc thoâng tin giôùi thieäu toång quaùt veà coâng ty

(giôùi thieäu, saûn phaåm, naêng löïc SXKD, lieân heä) maø chöa caäp nhaät veà keát quaû hoaït

ñoäng saûn xuaát kinh doanh qua caùc thaùng, caùc naêm.

Baûng 2.12: Hoaït ñoäng quaûng baù hình aûnh, saûn phaåm may cuûa caùc doanh

nghieäp TPHCM

Quaûng baù qua website Quaûng baù qua catalogue, brochure Qua toå chöùc xuùc tieán thöông maïi Qua hoäi trôï trieån laõm Khaùc Tyû leä (%) 20% 100% 12% 50% 8%

STT Caùc hoaït ñoäng quaûng baù 1 2 3 4 5 Nguoàn: ñieàu tra caù nhaân

Cuõng theo keát quaû ñieàu tra, coù khoaûng 50% caùc doanh nghieäp ñaõ thöïc hieän quaûng

baù saûn phaåm qua hoäi trôï trieån laõm. Töø hoäi trôï trieån laõm trong nöôùc, caùc doanh

nghieäp coù theå mua baùn ngay ñöôïc thieát bò maùy moùc nöôùc ngoaøi chaøo baùn. Coøn

ñoái vôùi hoäi trôï trieån laõm quoác teá, hieäu quaû chöa thöïc söï cao. Vì moät thöïc teá caàn

nhìn nhaän raèng, coâng taùc tieáp thò cuûa caùc doanh nghieäp coøn yeáu keùm khi khoâng

tìm hieåu kyõ nhu caàu, quy luaät cuûa thò tröôøng, khoâng naém ñöôïc thò hieáu cuûa ngöôøi

tieâu duøng.

49

Nhìn chung, ñaây laø khaâu bò ñaùnh giaù laø yeáu keùm nhaát cuûa caùc doanh nghieäp may

TPHCM, caàn coù söï hoã trôï ñaùng keå töø phía chính quyeàn thaønh phoá trong vieäc xuùc

tieán thöông maïi vôùi caùc ñoái taùc nhaäp khaåu nöôùc ngoaøi.

2.2.4 Thöïc traïng veà thöông hieäu saûn phaåm may maëc

Hieän nay caùc doanh nghieäp trong ngaønh may ñaõ yù thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa

vieäc xaây döïng uy tín thöông hieäu ñeå phaùt trieån hoaït ñoäng kinh doanh vaø taêng khaû

naêng caïnh tranh treân thò tröôøng quoác teá.

Ñoái vôùi thò tröôøng xuaát khaåu, khoaûng 30% soá löôïng doanh nghieäp saûn xuaát haøng

deät may ñaõ ñöôïc nhieàu nhaø nhaäp khaåu bieát ñeán teân doanh nghieäp vôùi nhieàu möùc

trong ñoù chæ coù moät soá ít doanh nghieäp deät may ñöôïc bieát roäng raõi trong coäng

ñoàng caùc nhaø nhaäp khaåu lôùn.

Ñoái vôùi saûn phaåm xuaát khaåu, ngoaïi tröø moät vaøi doanh nghieäp coù saûn phaåm xuaát

khaåu döôùi thöông hieäu cuûa mình (nhö coâng ty SCAVI ñang xuaát khaåu saûn phaåm

döôùi teân CORENE SCAVI vaø MAILFIX SCAVI, coâng ty May Phöông Ñoâng xuaát

khaåu saûn phaåm döôùi teân F HOUSE) coøn laïi haàu heát ñeàu xuaát khaåu saûn phaåm vaãn

döïa vaøo nhaõn hieäu vaø thöông hieäu maø ñoái taùc ñaët haøng yeâu caàu, treân saûn phaåm

chæ gaén nhaõn maùc nöôùc ngoaøi vaø ghi xuaát xöù saûn phaåm.

Theo keát quaû ñieàu tra, coù tôùi 90% caùc doanh nghieäp may TPHCM xuaát khaåu saûn

phaåm gaén nhaõn maùc cuûa ñoái taùc nhaäp khaåu, 10% coøn laïi söû duïng chính nhaõn hieäu

ñaêng kyù cuûa coâng ty.

50

10%

90%

Nhaõn hieäu cuûa coâng ty Nhaõn hieäu cuûa ñoái taùc nöôùc ngoaøi

Baûng 2.13 : Nhaõn hieäu haøng may maëc

Nguoàn: ñieàu tra caù nhaân

Coù theå noùi hoaït ñoäng quaûng baù thöông hieäu cuûa caùc doanh nghieäp may TPHCM

ra thò tröôøng nöôùc ngoaøi coøn raát ít. Nguyeân nhaân chính cuûa tình traïng naøy laø caùc

doanh nghieäp khoâng ñuû naêng löïc taøi chính ñeå quaûng baù thöông hieäu saûn phaåm ra

nöôùc ngoaøi, trong khi caùc doanh nghieäp ñaàu tö nöôùc ngoaøi thì khoâng quan taâm

xaây döïng thöông hieäu ôû Vieät Nam maø chuû yeáu laø söû duïng thöông hieäu cuûa coâng

ty meï taïi nöôùc ngoaøi. Thöù hai laø vì tính an toaøn cuûa phöông aùn kinh doanh hieän

taïi (xuaát khaåu theo hình thöùc gia coâng CMPT hoaëc FOB döôùi thöông hieäu nöôùc

ngoaøi vaø ñoái taùc cuûa coâng ty seõ chòu traùch nhieäm tieâu thuï saûn phaåm taïi thò tröôøng

cuûa hoï). Thöù ba laø saûn phaåm mang thöông hieäu Vieät Nam chöa ñöôïc ngöôøi tieâu

duøng nöôùc ngoaøi bieát ñeán neân caùc ñoái taùc ñaët haøng seõ khoù tieâu thuï saûn phaåm, vaø

coù theå khoâng chaáp nhaän saûn phaåm thöông hieäu Vieät Nam.

51

2.2.5 Caùc yeáu toá beân ngoaøi aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc

doanh nghieäp may TPHCM

2.2.5.1 Yeáu toá bieán ñoäng töø thò tröôøng deät may theá giôùi

Cuoäc khuûng hoaûng kinh teá toaøn caàu khieán cho doanh nghieäp may ñang phaûi ñoái

maët vôùi haøng loaït khoù khaên khi nhieàu nhaø nhaäp khaåu giaûm ñôn haøng, ngöng ñaët

haøng, doanh thu thaáp neân phaûi caét giaûm chi tieâu vaø lao ñoäng ñeå giaûm chi phí saûn

xuaát. Taïi TPHCM ñaõ coù moät soá doanh nghieäp 100% voán Ñaøi Loan, Haøn Quoác

ngöng saûn xuaát do khoâng coù ñôn haøng vaø bò taùc ñoäng töø coâng ty meï. Nhieàu doanh

nghieäp trong nöôùc cuõng ñaõ xuaát hieän tình traïng thu heïp quy moâ saûn xuaát, caét

giaûm lao ñoäng ñeå giaûm aùp löïc khoù khaên veà taøi chính. Ngaønh may Vieät Nam vaø

TPHCM cuõng bò aûnh höôûng nhieàu bôûi söï bieán ñoäng cuûa thò tröôøng deät may theá

giôùi.

Thöù nhaát, kinh teá Myõ vaø EU yeáu ñi laøm cho caùc ñôn haøng mua cuûa hoï thaáp ñi,

ñieàu naøy laøm cho caùc nhaø cung caáp chính ñang phuï thuoäc naëng neà vaøo hai thò

tröôøng naøy trong ñoù coù Vieät Nam vaø caùc nöôùc ñang phaùt trieån khaùc.

Thöù hai laø aùp löïc veà giaù haøng may maëc treân thò tröôøng, xuaát phaùt töø caùc nguyeân

nhaân:

(1) Caùc nhaø baùn leû ñang coá gaéng caét giaûm chi phí mua ñeå taêng baùn haøng.

(2) Giaù haøng may maëc taêng cao trong thôøi gian qua laø do söï bieán ñoäng maïnh treân

thò tröôøng naêng löôïng maø ñieån hình laø giaù daàu lieân tuïc ghi caùc kyû luïc môùi coäng

vôùi tình traïng thieáu ñieän ôû nhieàu nôi cuõng laøm cho chi phí saûn xuaát vaø chi phí vaän

chuyeån haøng may taêng cao. Do ñoù, söùc caïnh tranh cuûa saûn phaåm may ñöôïc saûn

xuaát ra seõ bò giaûm suùt ñaùng keå

Thöù ba laø treân thò tröôøng nguyeân lieäu, giaù boâng taêng maïnh trong thôøi gian qua

cuõng ñang aûnh höôûng tôùi taêng tröôûng cuûa ngaønh may. Vieäc suy giaûm kinh teá Myõ

vaø EU coù theå daãn tôùi tieâu thuï boâng thaáp hôn döï kieán vaø do vaäy gaây aùp löïc ñoái

52

vôùi giaù boâng. Theo uûy ban tö vaán boâng quoác teá, saûn löôïng boâng nguyeân lieäu taïi

Myõ trong naêm 2008 giaûm tieáp 15% so vôùi 2007. Dieän tích troàng boâng taïi Myõ döï

kieán chæ coøn 9,5 trieäu maãu, so vôùi möùc 10,8 trieäu naêm 2007 vaø 15 trieäu naêm 2006.

Cô quan naøy döï baùo, giaù boâng treân theá giôùi seõ taêng hôn 8% leân möùc 80 US

cent/lb. Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp may TPHCM thì saûn löôïng boâng nhaäp khaåu

haøng naêm chieám tôùi 90% nhu caàu cho saûn xuaát, thò tröôøng nhaäp khaåu boâng lôùn

nhaát laø töø Myõ. Vì vaäy, xu höôùng taêng giaù boâng treân theá giôùi vaø söï suït giaûm cung

öùng boâng cuûa Myõ khieán aûnh höôûng raát lôùn tôùi vieäc cung caáp boâng cho ngaønh may

thaønh phoá.

Thöù tö, caùc doanh nghieäp may cuõng ñang phaûi ñoái maët vôùi nguy cô giaù vaûi vaø

quaàn aùo leo thang. Vieäc giaù vaø thöïc phaåm taêng maïnh daãn tôùi caùc cuoäc ñình coâng

vaø chi phí lao ñoäng cao hôn. Taïi Bangladesh, xuaát khaåu may maëc ñang giaûm suùt

do chaäm giao haøng sau khi caùc cuoäc ñình coâng lieân tieáp laøm giaùn ñoaïn saûn xuaát.

Taïi Trung Quoác, chi phí lao ñoäng taêng döï kieán 20% vôùi tình traïng giaù vaûi taêng

nhö hieän nay. Caùc doanh nghieäp may cuûa ta cuõng khoâng naèm ngoaøi nhöõng tröôøng

hôïp naøy.

2.2.5.2 Yeáu toá bieán ñoäng töø thò tröôøng deät may trong nöôùc

Ngoaøi caùc aùp löïc veà giaù haøng may maëc, bieán ñoäng lao ñoäng vaø bieán ñoäng cuûa

nguoàn nguyeân phuï lieäu treân thò tröôøng theá giôùi nhö phaân tích muïc treân, ngaønh

may TPHCM vaø Vieät Nam coøn chòu aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá sau:

Thöù nhaát, veà khía caïnh taøi chính, nhaø nöôùc ñang aùp duïng chính saùch sieát chaët tín

duïng ñeå kieàm cheá laïm phaùt khieán caùc doanh nghieäp may lao ñao, khoâng xoay sôû

kòp voán ñeå nhaäp khaåu nguyeân phuï lieäu quay voøng cho saûn xuaát. Caùc doanh

nghieäp may ñang phaûi raát vaát vaû ñeå vaät loän vôùi nguoàn voán ít oûi cuûa mình.

Thöù hai, xuaát phaùt töø vieäc yeáu keùm cuûa cô sôû haï taàng phuïc vuï saûn xuaát trong

nöôùc. Ñieån hình nhaát laø thöïc traïng thieáu ñieän vaø cuùp ñieän lieân tuïc thôøi gian qua,

53

cuõng nhö moät soá vaán ñeà noåi coäm khaùc nhö heä thoáng vaän chuyeån giao thoâng, caàu

caûng quaù taûi, chaäm treã hay caùc hình thöùc thu thueá, phí baát hôïp lyù gaây nhieàu phieàn

phöùc cho doanh nghieäp.

Thöù ba, ñoàng USD lieân tuïc taêng giaù so vôùi ñoàng VND, hieän ñang giao ñoäng ôû

möùc 17.800VND/USD trong khi nhöõng naêm tröôùc ñaây chæ dao ñoäng quanh möùc

15.000 VND/USD, ñieàu naøy cuõng laøm cho kim ngaïch xuaát khaåu cuûa ngaønh deät

may suït giaûm trong saùu thaùng ñaàu naêm 2009.

2.2.6 Yeáu toá tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät

Tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät treân theá giôùi ñaõ taùc ñoäng maïnh meõ ñeán söï phaùt trieån

ngaønh may ôû nhöõng ñieåm sau:

- Taïo ñieàu kieän thöïc hieän coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa trang thieát bò ngaønh vaø

may.

- Vôùi nhöõng phaùt minh vaø saùng cheá ra nhöõng nguyeân phuï lieäu môùi ñaõ giuùp caùc

coâng ty may thieát keá nhieàu chuûng loaïi saûn phaåm môùi, ña daïng hoùa maët haøng ñeå

cung caáp cho ngöôøi tieâu duøng trong vaø ngoaøi nöôùc.

- Nhöõng tieán boä veà coâng ngheä thoâng tin giuùp caùc coâng ty tieáp caän nhanh choùng

vôùi thoâng tin treân thò tröôøng theá giôùi ñeå coù nhöõng phöông aùn hoaït ñoäng saûn xuaát

kinh doanh phuø hôïp. Ñaëc bieät, khi heä thoáng thöông maïi ñieän töû phaùt trieån maïnh

seõ laø cô hoäi vaø thaùch thöùc cho caùc coâng ty may treân theá giôùi noùi chung vaø Vieät

Nam noùi rieâng.

- Do khoa hoïc kyõ thuaät phaùt trieån vaø ñöôïc öùng duïng roäng raõi vaøo caùc ngaønh, seõ

phaùt sinh vaán ñeà oâ nhieãm moâi tröôøng vaø töø ñoù laøm cho nhu caàu veà caùc loaïi trang

phuïc baûo hoä lao ñoäng taêng nhanh.

Toùm laïi, söï phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät vöøa taïo cho ngaønh may nhöõng cô hoäi

phaùt trieån nhöng cuõng taïo ra khoâng ít nguy cô nhö chi phí ñaàu tö ñeå tieáp caän, söû

54

duïng coâng ngheä trang thieát bò môùi seõ cao, söï caïnh tranh treân thò tröôøng ngaøy caøng

gay gaét hôn…

2.2.7 Yeáu toá ñoái thuû caïnh tranh

2.2.7.1 Ñoái thuû caïnh tranh nöôùc ngoaøi

Taïi thò tröôøng EU, haøng may maëc Vieät Nam vaø TPHCM seõ phaûi caïnh tranh khoác

lieät vôùi Trung Quoác. Taïi thò tröôøng Myõ, haøng may maëc Vieät Nam seõ chòu nhieàu

aùp löïc giaûm giaù, phaûi caïnh tranh raát cao vôùi haøng giaù thaáp cuûa caùc ñoái thuû cung

caáp haøng may maëc chính vaøo thò tröôøng naøy. Taïi thò tröôøng Nhaät Baûn, haøng may

maëc Vieät Nam phaûi caïnh tranh gay gaét vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc do thueá suaát

ñaõ ñöôïc haï xuoáng 0% do ñaùp öùng ñöôïc xuaát xöù hai coâng ñoaïn. Coù theå ñieåm qua

moät soá nöôùc xuaát khaåu may maëc maïnh döôùi ñaây laø nhöõng nöôùc ñöôïc ñaùnh giaù laø

caùc ñoái thuû naëng kyù ñoái vôùi may maëc Vieät Nam treân bình dieän theá giôùi. Ñoù laø:

- Trung Quoác: Trung Quoác coù naêng löïc caïnh tranh raát lôùn do chuû ñoäng ñöôïc

nguyeân lieäu vaø coù khaû naêng ñaùp öùng nhieàu loaïi phaåm caáp haøng hoùa. Hôn nöõa,

trong naêm 2008, lieân minh EU ñaõ baõi boû haïn ngaïch deät may ñoái vôùi Trung Quoác

neân caùc quoác gia xuaát khaåu haøng may maëc phaûi caïnh tranh khoác lieät hôn. Nhö

vaäy, khoâng chæ rieâng caùc doanh nghieäp xuaát khaåu may Vieät Nam, maø caùc doanh

nghieäp cuûa nhieàu quoác gia xuaát khaåu may lôùn khaùc nhö Aán Ñoä, Bangladesh…

cuõng lo ngaïi tröôùc söùc caïnh tranh cuûa haøng deät may Trung Quoác taïi thò tröôøng EU

naêm nay.

Theo soá lieäu cuûa boä thöông maïi Myõ thì haøng may maëc Trung Quoác xuaát khaåu vaøo

Myõ cuõng ñaõ baét ñaàu phuïc hoài töø cuoái naêm 2008. Trung Quoác coù lôïi theá veà nhôø

haïn ngaïch ñaõ ñöôïc xoùa boû, caùc chi phí ñi cuøng haïn ngaïch seõ khoâng coøn, giaù haøng

may maëc xuaát khaåu sang Myõ giaûm vaø Trung Quoác coù theå laáy bôùt thò phaàn cuûa caùc

nhaø cung caáp haøng ñaàu khaùc treân thò tröôøng Myõ. Giaù haøng may maëc cuûa Trung

55

Quoác xuaát khaåu vaøo Myõ chæ coù 1.57 USD/m2 trong khi cuûa Vieät Nam laø 3.03

USD/m2. Do ñoù söùc caïnh tranh cuûa Trung Quoác raát lôùn so vôùi Vieät Nam.

- AÁn Ñoä: Cuõng gioáng nhö Trung Quoác, Aán Ñoä laø ñoái thuû caïnh tranh tröïc tieáp treân

phaân ñoaïn thò tröôøng haøng giaù trung bình. Aán Ñoä laø nöôùc coù söï xaùc ñònh roõ vaø

phaùt huy theá maïnh cuûa mình baèng vieäc thaønh laäp rieâng Boä Deät May ñeå chuyeân

traùch lo veà chính saùch vaø thò tröôøng cho saûn phaåm muõi nhoïn naøy. Ngoaøi ra, Aán Ñoä

coøn coù Vieän thôøi trang quoác teá gia nhaèm thieát keá maãu maõ, naém baét nhu caàu vaø thò

hieáu cuûa ngöôøi tieâu duøng toaøn theá giôùi.

Aán Ñoä cuõng laø nöôùc saûn xuaát chæ lôùn nhaát theá giôùi, chieám 25% thò phaàn theá giôùi

ñoàng thôøi cuõng laø nhaø saûn xuaát sôïi cotton haøng ñaàu. Trong hai naêm qua, caùc coâng

ty deät may Aán Ñoä ñaõ ñaàu tö khoaûng 700 trieäu USD vaøo nhaø maùy vaø thieát bò môùi,

seõ ñaàu tö theâm khoaûng 2,5 tyû USD ñeå taêng saûn löôïng thu huùt caùc nhaø baùn leû

ngoaïi quoác ñeán ñaët haøng. Vaø vôùi löïc löôïng lao ñoäng coù tay ngheà doài daøo, Aán Ñoä

hieän laø nöôùc coù lôïi theá caïnh tranh raát lôùn, thaäm chí hôn Trung Quoác ñoái vôùi maët

haøng vaûi boâng xuø, vaûi boâng cheùo. Nhö vaäy, hoï coù nguoàn nguyeân lieäu oån ñònh,

phong phuù caáp cho caùc nhaø maùy, thaäm chí moät soá nhaø maùy coøn baùn nguyeân lieäu

cho thò tröôøng Trung Quoác.

Ngoaøi ra, Aán Ñoä coù theå ñöôïc lôïi töø vieäc ñoàng RUPEE giaûm giaù cuoái naêm 2008,

trong khi giaù caùc saûn phaåm cuøng loaïi cuûa caùc nhaø xuaát khaåu Bangladesh ñöa ra

caùc möùc giaù khaù haáp daãn ñoái vôùi ngöôøi tieâu duøng.

- Baênglañeùt: Öu theá lôùn nhaát laø chi phí ñaàu vaøo saûn xuaát thaáp, tay ngheà coâng

nhaân khaù cao, kinh nghieäm laâu naêm trong vieäc saûn xuaát haøng may maëc xuaát khaåu.

Ñaây laø nöôùc ñöôïc caùc nhaø phaân tích döï ñoaùn seõ laø ñoái thuû ñaùng gôøm treân thò

tröôøng may maëc theá giôùi sau khi baõi boû haïn ngaïch ngaøy 01/01/2005.

- Indonexia: laø quoác gia ñaït doanh soá xuaát khaåu lôùn nhaát haøng deät may vaøo thò

tröôøng EU vôùi thò phaàn 2,2% haøng deät, 2,1% haøng may maëc. Indonexia laø nöôùc coù

56

lôïi theá veà giaù nhaân coâng vaø nguoàn nguyeân lieäu doài daøo neân ñaây laø moät ñoái thuû

caïnh tranh khaù maïnh ñoái vôùi Vieät Nam.

Coù theå noùi moãi ñoái thuû cuûa ngaønh may Vieät Nam coù nhöõng ñieåm maïnh rieâng

khaùc nhau nhöng thò tröôøng xuaát khaåu chuû löïc thì gaàn nhö truøng vôùi thò tröôøng

xuaát khaåu cuûa ngaønh may Vieät Nam. Ñieàu ñoù cho thaáy, söï caïnh tranh treân nhöõng

thò tröôøng naøy seõ raát quyeát lieät vaø ñieàu quan troïng nhaát ñoái vôùi ngaønh may Vieät

Nam hieän nay laø chuaån bò thaät kyõ löôõng cuõng nhö phaùt huy heát tieàm naêng baûn

thaân ñeå giaønh thaéng lôïi.

2.2.7.2 Ñoái thuû caïnh tranh trong nöôùc

Ñoù laø caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 100% ñang phaùt trieån taïi khu

coâng nghieäp, khu cheá xuaát cuûa thaønh phoá. Caùc doanh nghieäp naøy coù nhieàu lôïi theá

hôn so vôùi doanh nghieäp may maëc cuûa Vieät Nam nhö: nguoàn voán ñaàu tö lôùn, maùy

moùc thieát bò hieän ñaïi hôn, kinh nghieäm quaûn lyù saûn xuaát kinh doanh trong cô cheá

thò tröôøng nhieàu hôn. Ngoaøi ra, caùc coâng ty naøy coøn ñöôïc höôûng öu ñaõi töø luaät ñaàu

tö nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra, moät soá khaùch haøng nöôùc ngoaøi coù quan heä mua baùn vôùi

caùc doanh nghieäp may maëc Vieät Nam tröôùc ñaây ñaõ chuyeån tôùi ñaàu tö ngay beân

nhaø quaûn lyù, caùc nhaø kyõ thuaät ôû taát caû moïi caáp trong ngaønh may Vieät Nam noùi

chung vaø ngaønh may TPHCM noùi rieâng.

2.3 Ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp may TPHCM

Qua phaàn phaân tích phía treân veà thöïc traïng naêng löïc cuûa caùc doanh nghieäp may

TPHCM, coù theå thaáy caùc doanh nghieäp ñaõ phaàn naøo noã löïc saûn xuaát kinh doanh

ñeå taêng cöôøng söùc caïnh tranh cho saûn phaåm, doanh nghieäp cuûa mình döïa treân caùc

lôïi theá cuûa doanh nghieäp cuõng nhö taän duïng ñöôïc caùc cô hoäi töø beân ngoaøi. Tuy

nhieân, beân caïnh nhöõng lôïi theá vaø cô hoäi ñoù, doanh nghieäp may vaãn coøn toàn taïi

nhöõng yeáu keùm caàn khaéc phuïc, ñaëc bieät caøng ngaøy caøng phaûi ñöông ñaàu vôùi

57

nhöõng thaùch thöùc to lôùn treân thò tröôøng trong vaø ngoaøi nöôùc. Ma traän SWOT cuûa

ngaønh may TPHCM ñöôïc theå hieän nhö döôùi ñaây:

(1) Veà lôïi theá

- Ngaønh may vaãn laø ngaønh coâng nghieäp muõi nhoïn cuûa thaønh phoá

- Kim ngaïch xuaát khaåu taêng cao qua caùc naêm

- Nhaân löïc doài daøo.

- Chaát löôïng lao ñoäng: ngöôøi lao ñoäng caàn cuø, kheùo leùo, coù khaû naêng tieáp thu kyõ

thuaät coâng ngheä môùi

- Xu höôùng chuyeån dòch gia coâng CMPT sang FOB ñang gia taêng

- Caùc doanh nghieäp ñaõ böôùc ñaàu quan taâm tôùi vieäc xaây döïng thöông hieäu cho saûn

phaåm hoaëc doanh nghieäp mình

(2) Veà khoù khaên

- Saûn phaåm hieän nay phaàn lôùn vaãn laø gia coâng, nguyeân lieäu cho saûn phaåm may

chuû yeáu nhaäp khaåu töø nöôùc ngoaøi laøm cho saûn xuaát bò phuï thuoäc phaàn lôùn vaøo thò

tröôøng nöôùc ngoaøi, giaù trò thu ñöôïc thaáp, lôïi nhuaän khoâng cao.

- Chöa coù söï ñoàng boä giöõa coâng taùc ñaøo taïo vaø thöïc teá ñaët ra cho doanh nghieäp.

Caùc doanh nghieäp coøn raát ít quan taâm tôùi coâng taùc ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc. Ngoaøi

ra, lao ñoäng trong ngaønh may coù trình ñoä hoïc vaán khoâng cao, ña soá lao ñoäng trong

doanh nghieäp may töï tích luõy kinh nghieäm trong quaù trình laøm vieäc taïi coâng ty

chöù ít ñöôïc doanh nghieäp cöû ñi ñaøo taïo ôû trung taâm do haïn cheá veà kinh phí. Do

khoâng ñöôïc ñaøo taïo baøi baûn qua tröôøng lôùp neân trình ñoä lyù thuyeát, kyõ thuaät khoâng

ñaûm baûo, aûnh höôûng tôùi chaát löôïng vaø naêng suaát lao ñoäng.

- Naêng suaát lao ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp may TPHCM cuõng nhö Vieät Nam coøn

töông ñoái thaáp, môùi ñaït möùc 2/3 so vôùi bình quaân cuûa caùc nöôùc ASEAN.

- Nguoàn voán coøn raát thieáu thoán

58

- Maùy moùc thieát bò vaø coâng ngheä laïc haäu. Maëc duø caùc doanh nghieäp ñaõ noã löïc

ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä song so vôùi Thaùi Lan, Trung Quoác, thieát bò maùy moùc

cuûa Vieät Nam vaãn coøn raát laïc haäu.

- So vôùi Trung Quoác, giaù thaønh saûn phaåm xuaát khaåu cuûa Vieät Nam töông ñoái cao

trong khi Vieät Nam ñang phaûi caïnh tranh gay gaét vôùi Trung Quoác treân thò tröôøng

saûn phaåm caáp thaáp vaø caáp trung bình

- Chuûng loaïi saûn phaåm coøn ngheøo naøn, naêng löïc thieát keá maãu coøn yeáu, phaàn lôùn

laø sao cheùp laïi caùc kieåu thieát keá coù saün cuûa khaùch haøng nöôùc ngoaøi.

- Coâng taùc nghieân cöùu thò tröôøng, marketing coøn yeáu

(3) Veà cô hoäi

- Moâi tröôøng kinh doanh cuûa caû nöôùc vaø TPHCM ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän. Tình

hình chính trò luaät phaùp cuûa Vieät Nam töông ñoái oån ñònh, taïo ñieàu kieän cho caùc

doanh nghieäp yeân taâm saûn xuaát kinh doanh.

- Xu höôùng chuyeån dòch saûn xuaát haøng may maëc töø caùc nöôùc phaùt trieån sang caùc

nöôùc ñang phaùt trieån, trong ñoù coù Vieät Nam môû ra cô hoäi thu huùt voán, kyõ thuaät,

coâng ngheä, kinh nghieäm quaûn lyù cho ngaønh, giuùp khaéc phuïc caùc ñieåm yeáu cuûa

ngaønh.

- Nhaø nöôùc vaø chính quyeàn ñòa phöông, hieäp hoäi deät may theâu ñan TPHCM ñang

tích cöïc ñaåy maïnh coâng taùc xuùc tieán vôùi caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi nhaèm thu huùt ñaàu

tö khai thaùc thò tröôøng tieàm naêng roäng lôùn, ñoàng thôøi taïo ñieàu kieän giuùp caùc

doanh nghieäp may thaønh phoá tieáp caän tröïc tieáp ñöôïc vôùi thò tröôøng quoác teá.

Hieäp ñònh ñoái taùc kinh teá Vieät Nam- Nhaät Baûn coù hieäu löïc töø ñaàu thaùng 7/2009 seõ

taïo theâm thuaän lôïi cho haøng may Vieät Nam xuaát sang Nhaät

(4) Veà thaùch thöùc

- Xuaát phaùt ñieåm thaáp, coâng nghieäp phuï trôï chöa phaùt trieån, naêng löïc caïnh tranh

coøn haïn cheá, laïi ñang chòu söï caïnh tranh gay gaét töø caùc cöôøng quoác saûn xuaát may

59

maëc theá giôùi nhö Trung Quoác, Aán Ñoä, Bangladesh treân thò tröôøng xuaát khaåu khi

Vieät Nam phaûi cam keát môû cöûa thò tröôøng, giaûm thueá nhaäp khaåu vaø caùc haøng raøo

baûo hoä khaùc.

- Söùc caïnh tranh cuûa saûn phaåm may giaûm suùt do giaù caû nguyeân vaät lieäu, chi phí

nhaân coâng vaø caùc loaïi phí khaùc gia taêng nhanh

- Trung Quoác ñöôïc EU dôõ boû haïn ngaïch naêm 2008. Do ñoù, haøng may maëc cuûa

Vieät Nam phaûi caïnh tranh khoác lieät vôùi haøng may maëc Trung Quoác.

- Caùc raøo caûn veà kyõ thuaät, veä sinh, an toaøn, traùch nhieäm xaõ hoäi, choáng trôï giaù

ngaøy caøng taêng taïi caùc thò tröôøng lôùn EU, Myõ, Nhaät Baûn...

KEÁT LUAÄN CHÖÔNG II

Qua phaân tích thöïc traïng ngaønh may maëc TPHCM ta thaáy raèng ngaønh may maëc

cuûa TPHCM ñaõ goùp phaàn quan troïng vaøo vieäc ñaåy maïnh xuaát khaåu thu ngoaïi teä

veà cho quoác gia, taïo coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. Maëc duø caùc doanh

nghieäp may maëc TPHCM coù nhieàu lôïi theá hôn caùc ñòa phöông khaùc treân caû nöôùc

nhöng thöïc teá vaãn coøn raát nhieàu haïn cheá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh trong

boái caûnh hieän taïi, ñoù laø:

Caùc doanh nghieäp may phaàn lôùn aùp duïng phöông thöùc gia coâng xuaát khaåu CMPT

khieán caùc doanh nghieäp may thaønh phoá vaãn coøn raát khoù khaên trong vieäc naâng cao

ñöôïc lôïi nhuaän töø phöông thöùc gia coâng naøy

Trình ñoä lao ñoäng ngaønh may vaø naêng suaát lao ñoäng ngaønh may hieän nay thaáp

ñang ñaët ra moät thaùch thöùc raát lôùn vaø gay gaét veà nguoàn nhaân löïc chaát löôïng cao –

yeáu toá coù yù nghóa quyeát ñònh ñeán söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp

TPHCM

Tyû leä caùc doanh nghieäp ngaønh may TPHCM raát nhieàu nhöng chuû yeáu laø nhöõng

doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, voán ít. Vì vaäy, vieäc ñaàu tö trang thieát bò môùi, öùng duïng

60

coâng ngheä môùi coøn gaëp raát nhieàu khoù khaên. Vôùi trình ñoä maùy moùc thieát bò nhö

hieän nay cuõng chöa theå goùp phaàn taïo theá maïnh caïnh tranh trong khu vöïc vaø vôùi

caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi thaønh phoá

Nguoàn nguyeân phuï lieäu phaàn lôùn vaãn laø nhaäp khaåu khieán caùc doanh nghieäp may

chöa thöïc söï chuû ñoäng ñöôïc trong vieäc cung öùng nguyeân phuï lieäu cho saûn xuaát

daãn ñeán giaù thaønh saûn phaåm may coøn cao vaø mang tính caïnh tranh thaáp

Coâng taùc thieát keá saûn phaåm may coøn nhieàu haïn cheá, chöa phaùt huy ñöôïc tính saùng

taïo, coøn phuï thuoäc phaàn lôùn vaøo caùc maãu thieát keá cuûa khaùch haøng nöôùc ngoaøi

Caùc hoaït ñoäng môû roäng chuûng loaïi xuaát khaåu, thieát laäp heä thoáng phaân phoái hay

hoaït ñoäng quaûng baù hình aûnh saûn phaåm vaø doanh nghieäp ra nöôùc ngoaøi coøn nhieàu

haïn cheá do caùc doanh nghieäp khoù khaên veà taøi chính, vaø chöa ñöôïc ñaàu tö ñuùng

möùc.v.v. Raát nhieàu yeáu toá aûnh höôûng tôùi naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp.

Muoán toàn taïi vaø phaùt trieån, caùc doanh nghieäp may maëc TPHCM vaø chính quyeàn

ñòa phöông, Hieäp hoäi phaûi thaáy ñöôïc nhöõng yeáu keùm cuõng nhö lôïi theá hieän coù ñeå

ñeà ra caùc giaûi phaùp, böôùc ñi cho phuø hôïp. Sau khi phaân tích thöïc teá naêng löïc caïnh

tranh cuûa caùc doanh nghieäp may TPHCM, taùc giaû xin ñöa ra moät soá giaûi phaùp ñeå

naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho ngaønh may maëc TPHCM nhaèm giuùp caùc doanh

nghieäp naøy phaùt trieån beàn vöõng vaø taêng cao tyû leä xuaát khaåu ra thò tröôøng quoác teá.

61

CHÖÔNG III: GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CHO

CAÙC DOANH NGHIEÄP DEÄT MAY TPHCM

3.1 Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh deät may Vieät Nam ñeán naêm 2020

Theo quyeát ñònh soá 42/2008/QÑ-BCT cuûa Boä Coâng Thöông pheâ duyeät quy hoaïch

phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp deät may Vieät Nam ñeán naêm 2015, ñònh höôùng 2020

vôùi caùc noäi dung chuû yeáu sau ñaây:

3.1.1 Quan ñieåm phaùt trieån ngaønh deät may Vieät Nam ñeán naêm 2020

- Phaùt trieån ngaønh deät may theo höôùng chuyeân moân hoùa, hieän ñaïi hoùa, ñaûm baûo

taêng tröôûng nhanh, oån ñònh, beàn vöõng, hieäu quaû

- Phaùt trieån toái ña thò tröôøng noäi ñòa ñoàng thôøi vôùi vieäc môû roäng thò tröôøng xuaát

khaåu, laáy xuaát khaåu laøm muïc tieâu cho phaùt trieån cuûa ngaønh

- Phaùt trieån thò tröôøng thôøi trang Vieät Nam taïi caùc ñoâ thò, thaønh phoá lôùn, chuyeån

dòch maïnh caùc cô sôû deät may söû duïng nhieàu lao ñoäng veà caùc vuøng noâng thoân.

- Ña daïng hoùa sôû höõu, ña daïng hoùa quy moâ vaø loaïi hình doanh nghieäp, huy ñoäng

moïi nguoàn löïc trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå phaùt trieån ngaønh deät may Vieät Nam

- Phaùt trieån deät may theo höôùng ñaàu tö chuyeân moân hoùa, hieän ñaïi nhaèm taïo ra

böôùc nhaûy voït veà chaát vaø löôïng cuûa saûn phaåm.

- Phaùt trieån maïnh caùc saûn phaåm coâng nghieäp hoã trôï, saûn xuaát nguyeân phuï lieäu deät

may, giaûm nhaäp sieâu, naâng cao giaù trò gia taêng cuûa ngaønh

- Phaùt trieån ngaønh deät may gaén vôùi baûo veä moâi tröôøng vaø xu theá dòch chuyeån lao

ñoäng noâng nghieäp noâng thoân

- Phaùt trieån nguoàn nhaân löïc caû veà chaát löôïng vaø soá löôïng cho söï phaùt trieån beàn

vöõng cuûa ngaønh deät may Vieät Nam

62

3.1.2 Muïc tieâu phaùt trieån ngaønh deät may Vieät Nam ñeán naêm 2020

3.1.2.1 Muïc tieâu toång quaùt:

- Phaùt trieån ngaønh deät may trôû thaønh moät trong nhöõng ngaønh coâng nghieäp troïng

ñieåm, muõi nhoïn veà xuaát khaåu, thoûa maõn ngaøy caøng cao nhu caàu trong nöôùc, taïo

nhieàu vieäc laøm cho xaõ hoäi, naâng cao khaû naêng caïnh tranh, hoäi nhaäp vöõng chaéc

kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi.

- Ñaûm baûo cho caùc doanh nghieäp deät may phaùt trieån beàn vöõng, hieäu quaû treân cô

sôû coâng ngheä hieän ñaïi, heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng, quaûn lyù lao ñoäng, quaûn lyù

moâi tröôøng theo tieâu chuaån quoác teá.

3.1.2.2 Muïc tieâu cuï theå:

Baûng 3.1: Muïc tieâu phaùt trieån ngaønh deät may Vieät Nam ñeán naêm 2020

12.000 2.500

Naêm 2010 Naêm 2015 Naêm 2020 18.000 2.750 40 210 500 1.500 2.850 60 Ñvt Trieäu USD 1.000 ngöôøi 1.000 taán 1.000 taán 1.000 taán Trieäu m2 Trieäu SP % 20 120 350 1.000 1.800 50

Chæ tieâu 25.000 1. Kim ngaïch xuaát khaåu 3.000 2. Söû duïng lao ñoäng 3. Saûn phaåm chuû yeáu 60 - Boâng xô 300 - Xô, sôïi toång hôïp 650 - Sôïi caùc loaïi 2.000 - Vaûi caùc loaïi 4.000 - Saûn phaåm may 70 4. Tyû leä noäi ñòa hoùa - Giai ñoaïn 2008-2010: taêng tröôûng saûn xuaát bình quaân ñaït 16% ñeán 18%, taêng

tröôûng xuaát khaåu bình quaân ñaït 20% vaø kim ngaïch xuaát khaåu ñaït 12 tyû USD vaøo

naêm 2010

- Giai ñoaïn 2011 ñeán 2015: taêng tröôûng saûn xuaát bình quaân ñaït 12% ñeán 14%,

taêng tröôûng xuaát khaåu bình quaân ñaït 15% vaø kim ngaïch xuaát khaåu ñaït 18 tyû USD

vaøo naêm 2015

63

- Giai ñoaïn 2016 ñeán 2020: taêng tröôûng saûn xuaát bình quaân ñaït 12% ñeán 14%,

taêng tröôûng xuaát khaåu bình quaân ñaït 15% vaø kim ngaïch xuaát khaåu ñaït 25 tyû USD

vaøo naêm 2020

3.2 Cô sôû ñeà xuaát ñònh höôùng ngaønh may TPHCM ñeán naêm 2020

3.2.1 Quan ñieåm ñeà xuaát ñònh höôùng ngaønh may TPHCM

- Ngaønh may laø ngaønh coâng nghieäp muõi nhoïn cuûa TPHCM. Vôùi lôïi theá veà lao

ñoäng, ngaønh may laø ngaønh coù nguoàn thu xuaát khaåu lôùn trong toång kim ngaïch xuaát

khaåu cuûa TPHCM, ñem laïi coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng.

- Xaây döïng TPHCM thaønh trung taâm cung caáp dòch vuï veà may maëc cho chính

mình vaø caùc khu vöïc laân caän bao goàm: trung taâm cung öùng nguyeân phuï lieäu, xuùc

tieán thöông maïi, nôi taäp keát haøng hoùa xuaát khaåu, trung taâm ñaøo taïo deät may.

- Taäp trung ñaàu tö ñoåi môùi trang thieát bò phuïc saûn xuaát, naâng cao naêng suaát lao

ñoäng vaø tính caïnh tranh saûn phaåm. Haïn cheá ñaàu tö daøn traûi gaây laõng phí.

- Phaùt trieån ngaønh deät may TPHCM phaûi ñaûm baûo naâng cao trình ñoä tay ngheà

coâng nhaân, gia taêng thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng, coi vieäc ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc

laø ñoøn baåy chính ñeå phaùt trieån.

- Phaùt trieån ngaønh deät may TPHCM phaûi goùp phaàn baûo veä moâi tröôøng cho thaønh

phoá, coù keá hoaïch phaân boá, quy hoaïch caùc khu coâng nghieäp deät may hôïp lyù ñeå thu

huùt caùc nguoàn löïc cuûa xaõ hoäi.

3.2.2 Ñeà xuaát ñònh höôùng ngaønh may TPHCM

Xuaát phaùt töø vieäc nghieân cöùu thöïc traïng veà naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh

nghieäp may TPHCM trong thôøi gian qua, qua phaân tích moät soá kinh nghieäm cuûa

doanh nghieäp trong vaø ngoaøi nöôùc, nghieân cöùu caùc yeáu toá taùc ñoäng tôùi naêng löïc

caïnh tranh cuûa doanh nghieäp may thaønh phoá, döïa treân ñònh höôùng phaùt trieån

64

ngaønh deät may Vieät Nam ñeán naêm 2020, luaän vaên xin trình baøy moät soá ñeà xuaát

mang tính chaát ñònh höôùng cho ngaønh may TPHCM tôùi naêm 2020 nhö sau:

- Ñònh höôùng ngaønh may TPHCM laø höôùng vaøo xuaát khaåu, naâng cao kim ngaïch

xuaát khaåu, öu tieân theo höôùng taêng giaù trò gia taêng trong saûn phaåm. Ngaønh may

maëc vaãn tieáp tuïc ñöôïc coi laø ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa thaønh phoá, goùp phaàn

taêng tröôûng kinh teá, giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng, thöïc hieän

ñöôøng loái coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc.

- Ña daïng hoùa saûn phaåm may maëc, phaùt trieån maïnh khaâu nghieân cöùu vaø thieát keá

saûn phaåm. Ñoåi môùi coâng ngheä ñeå ñeán naêm 2020 toaøn ngaønh ñaït möùc tieân tieán

trong khu vöïc.

- Taêng tyû leä cung caáp nguyeân phuï lieäu cho ngaønh may maëc xuaát khaåu, môû roäng

ñöôïc nhieàu thò tröôøng xuaát khaåu may maëc

- Naâng cao söùc caïnh tranh vaø khai thaùc maïnh meõ vai troø cuûa doanh nghieäp tö

nhaân trong chieán löôïc phaùt trieån ngaønh may TPHCM

- Xaây döïng, toå chöùc, saép xeáp laïi heä thoáng ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho ngaønh may

TPHCM

- Lieân keát ñaàu tö, xaây döïng vuøng nguyeân lieäu vôùi chaát löôïng toát, töøng böôùc naâng

tyû leä noäi ñòa hoùa trong caùc saûn phaåm haøng may maëc.

- Tích cöïc öùng duïng caùc coâng ngheä hieän ñaïi

- Toå chöùc laïi heä thoáng quaûn lyù naêng suaát vaø chaát löôïng theo tieâu chuaån quoác teá.

3.3 Cô sôû xaây döïng giaûi phaùp

Caùc giaûi phaùp ñöôïc xaây döïng phaûi mang tính khaû thi vaø döïa treân caùc quan ñieåm

sau:

- Taän duïng ñöôïc caùc cô hoäi ñeå phaùt trieån, neù traùnh ñe doïa, khaéc phuïc ñieåm yeáu

vaø phaùt huy ñieåm maïnh cuûa ngaønh may TPHCM

65

- Phaûi phuø hôïp vôùi nguyeân taéc phaùt trieån chung cuûa ngaønh deät may, phuø hôïp vôùi

muïc tieâu phaùt trieån cuûa thaønh phoá

- Phaûi löu yù ñeán söï taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá caïnh tranh trong vaø ngoaøi nöùôùc, xu

theá hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi cuûa quoác gia.

- Töø thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh hieän taïi cuûa caùc doanh nghieäp may TPHCM,

phaân tích vaø tìm ra nhöõng yeáu keùm cuûa ngaønh may TPHCM ñeå coù bieän phaùp khaéc

phuïc cuï theå, toàn taïi naøo ñi vôùi giaûi phaùp ñoù.

Ñeå hoaøn thaønh muïc tieâu phaùt trieån ngaønh may TPHCM, caùc doanh nghieäp keát

hôïp vôùi laõnh ñaïo thaønh phoá, laønh ñaïo cuûa ngaønh may, caùc boä, ngaønh lieân quan

caàn thöïc thi nhöõng chính saùch, giaûi phaùp thích hôïp vaø hoã trôï kòp thôøi ñeå ngaønh

may TPHCM phaùt trieån vaø naâng cao ñöôïc lôïi theá caïnh tranh cho mình.

3.4 Giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc doanh nghieäp may

TPHCM

3.4.1 Giaûi phaùp veà caùc yeáu toá nguoàn löïc

3.4.1.1 Giaûi phaùp phaùt trieån nguoàn nhaân löïc

Taïi TPHCM, thôøi gian qua, caùc doanh nghieäp may luoân phaûi ñoái maët vôùi bieán

ñoäng löïc löôïng nhaân coâng trong caùc muøa cao ñieåm. Nhieàu lao ñoäng ngaønh may

saün saøng boû xöôûng ñeå ñaàu quaân sang ngaønh kinh teá khaùc haáp daãn hôn. Khoâng ít

doanh nghieäp lao ñao vì luoân bò ñe doïa ñeàn hôïp ñoàng do giao haøng treã heïn. Ñôøi

soáng ngaøy caøng khoù khaên cuûa ngöôøi coâng nhaân ñaõ giaùn tieáp aûnh höôûng maïnh tôùi

naêng suaát vaø söï oån ñònh cuûa ngöôøi lao ñoäng trong ngaønh may. Hôn nöõa, nhö phaân

tích trong phaàn thöïc traïng, ñoäi nguõ lao ñoäng hieän taïi coù trình ñoä tay ngheà chöa

cao, naêng suaát lao ñoäng coøn raát thaáp so vôùi khu vöïc. Do ñoù, vaán ñeà nguoàn nhaân

löïc laø moät trong nhöõng vaán ñeà böùc xuùc trong ngaønh may hieän nay.

Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà nguoàn nhaân löïc may cho thaønh phoá, caàn moät soá giaûi phaùp

sau:

66

Veà phía doanh nghieäp

- Caùc doanh nghieäp caàn phoái hôïp vôùi caùc trung taâm ñaøo taïo, caùc tröôøng ñaøo taïo,

tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc trong ñoù doanh nghieäp ñeà xuaát yeâu caàu ñaøo taïo, göûi lao

ñoäng cuûa doanh nghieäp mình tôùi tröôøng ñaøo taïo, vì coù söï lieân keát neân hoïc phí

cuõng seõ ñöôïc xem xeùt ôû möùc öu ñaõi hôn bình thöôøng. Ngöôïc laïi, sinh vieân do

tröôøng ñaøo taïo ra seõ coù cô hoäi ñöôïc caùc doanh nghieäp phoûng vaán vaø tuyeån duïng

tröïc tieáp vaøo laøm vieäc taïi doanh nghieäp.

- Caùc doanh nghieäp taêng cöôøng coâng taùc ñaøo taïo taïi choã thoâng qua caùc chöông

trình huaán luyeän hoaëc ñaøo taïo do doanh nghieäp töï toå chöùc. Ngoaøi ra, vôùi nhöõng

doanh nghieäp coù tieàm löïc veà taøi chính coù theå thueâ giaùo vieân nöôùc ngoaøi veà giaûng

daïy taïi doanh nghieäp.

- Söû duïng lao ñoäng ñuùng vò trí, ñuùng chuyeân moân ngheà nghieäp, vaø coù cheá ñoä ñaõi

ngoä thoûa ñaùng cho ngöôøi lao ñoäng coù naêng suaát vaø hieäu quaû lao ñoäng cao. Thu

huùt lao ñoäng coù trình ñoä tay ngheà cao baèng caùc chính saùch öu ñaõi trong tuyeån

duïng, cheá ñoä ñaõi ngoä veà tieàn löông, tieàn thöôûng, phuùc lôïi ñeå ngöôøi coù trình ñoä tay

ngheà cao nhaän ñöôïc cao töông xöùng.

- Khuyeán khích naâng cao tay ngheà coâng nhaân baèng phaùt ñoäng caùc cuoäc thi taïi

doanh nghieäp hoaëc caùc cuoäc thi giöõa caùc doanh nghieäp vôùi nhau. “baøn tay vaøng”

vaø “leã hoäi tuyeân döông ngöôøi lao ñoäng” haøng naêm ñöôïc toå chöùc taïi coâng ty CPSX

TM Saøigoøn laø moät ví duï giuùp doanh nghieäp tìm ra ñöôïc nhieàu lao ñoäng gioûi.

- Thaønh laäp ñaøo taïo boài döôõng phaùt trieån nguoàn nhaân löïc baèng caùch trích töø quyõ

phuùc lôïi doanh nghieäp hoaëc töø nguoàn voán ñaàu tö phaùt trieån doanh nghieäp hoaëc

phoái hôïp vôùi caùc doanh nghieäp cuøng ngaønh taïo quyõ chung cho ñaøo taïo phaùt trieån

nhaân löïc.

Veà phía nhaø nöôùc

67

- Môû caùc lôùp ñaøo taïo caùn boä quaûn lyù kinh teá-kyõ thuaät, caùn boä phaùp cheá, caùn boä

baùn haøng chuyeân ngaønh may, caùn boä kyõ thuaät vaø coâng nhaân laønh ngheà, môû caùc

khoùa ñaøo taïo veà thieát keá vaø phaân tích vaûi, kyõ naêng quaûn lyù saûn phaåm, kyõ naêng

baùn haøng… nhaèm taïo ra ñoäi nguõ doanh nhaân gioûi, caùn boä, coâng nhaân laønh ngheà,

chuyeân saâu, ñaùp öùng ñuû nguoàn nhaân löïc cho ngaønh.

- Caùc toå chöùc xuùc tieán caàn coù söï hoã trôï veà chi phí ñoái vôùi coâng taùc ñaøo taïo cuûa

thaønh phoá.

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp: Nguoàn nhaân löïc toát laø moät ñaûm baûo cho söï phaùt trieån

laâu daøi vaø beàn vöõng. Giaûi quyeát toát nguoàn nhaân löïc seõ giuùp haï giaù thaønh saûn

phaåm, goùp phaàn naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho saûn phaåm xuaát khaåu vaø cho

doanh nghieäp may thaønh phoá.

3.4.1.2 Giaûi phaùp veà voán

Vaán ñeà voán thieáu ñoái vôùi caùc doanh nghieäp may ñang laø moät hieän töôïng phoå bieán

hieän nay, vieäc thöïc hieän caùc chöông trình thu huùt voán laø raát caàn thieát vaø coù yù

nghóa quan troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp vaø ngaønh may thaønh

phoá.

Caùc giaûi phaùp taêng cöôøng voán ñoù laø:

Veà phía doanh nghieäp

- Caùc doanh nghieäp töï huy ñoäng voán töø moïi nguoàn löïc töï coù cuûa mình nhö khaáu

hao cô baûn, huy ñoäng töø caùn boä coâng nhaân vieân, baùn hoaëc cho thueâ caùc taøi saûn

khoâng duøng ñeán, phaùt haønh coå phieáu nhaèm huy ñoäng voán cho caùc döï aùn ñaàu tö.

Ñaây laø nguoàn voán tieàm aån ngoaøi xaõ hoäi maø doanh nghieäp caàn huy ñoäng toái ña cho

söï phaùt trieån tröôùc maét.

- Lieân keát, lieân doanh giöõa caùc doanh nghieäp may thuoäc caùc thaønh phaàn kinh teá

ñeå khai thaùc toái ña tieàm naêng taøi chính. Thöïc hieän moâ hình lieân keát doanh nghieäp

theo daïng chuoãi caùc coâng ty trong ngaønh hoaëc moâ hình coâng ty meï con. Vôùi caùc

68

moâ hình naøy, taøi chính cuûa caùc doanh nghieäp seõ trôû neân lôùn maïnh khieán caùc

doanh nghieäp coù theå môû roäng ñaàu tö cho saûn xuaát.

Veà phía nhaø nöôùc

- Tích cöïc keâu goïi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, khuyeán khích caùc thaønh phaàn kinh

teá ñaàu tö vaøo lónh vöïc may maëc.

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp: giaûi quyeát nhöõng khoù khaên veà voán hieän taïi vaø laâu daøi

cho caùc doanh nghieäp may TPHCM. Nhoùm giaûi phaùp naøy seõ giuùp caùc doanh

nghieäp trong ngaønh naâng cao ñöôïc nguoàn voán phuïc vuï vaøo vieäc ñaàu tö thieát bò

môùi, phaùt trieån nguoàn nhaân löïc, xaây döïng vaø quaûng baù thöông hieäu ra thò tröôøng

quoác teá, goùp phaàn naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc doanh nghieäp.

3.4.1.3 Giaûi phaùp veà ñoåi môùi maùy moùc thieát bò

Hieän ñaïi hoùa maùy moùc thieát bò laø yeáu toá quan troïng ñeå naâng cao naêng löïc caïnh

tranh cho ngaønh may thaønh phoá. Coâng ngheä môùi taïo ñieàu kieän naâng cao naêng suaát

lao ñoäng, qua ñoù haï giaù thaønh saûn phaåm vaø naâng cao chaát löôïng saûn phaåm. Maùy

moùc thieát bò hieän ñaïi giuùp doanh nghieäp may thöïc hieän töï ñoäng hoùa saûn xuaát,

giaûm sai soùt trong quaù trình saûn xuaát, ñoàng thôøi thöïc hieän ñöôïc nhöõng coâng vieäc

phöùc taïp. Vì vaäy, ñoåi môùi maùy moùc thieát bò vaø vôùi coâng ngheä môùi laø yeâu caàu caáp

thieát ñeå ngaønh may TPHCM naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho mình.

Giaûi phaùp cho hieän ñaïi hoùa coâng ngheä vaø maùy moùc thieát bò laø ñaàu tö nhieàu maùy

coù chöùc naêng töï ñoäng (nhö maùy may caét chæ töï ñoäng, vaét soå töï ñoäng…), gia taêng

cheá taïo caùc ñoà gaù phuø hôïp ñeå taêng naêng suaát gia coâng.

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp: ñoåi môùi coâng ngheä vaø maùy moùc thieát bò giuùp caùc doanh

nghieäp may taêng ñöôïc naêng suaát saûn phaåm, tieát kieäm thôøi gian vaø caùc chi phí lieân

quan (ñieän, nöôùc, khaáu hao maùy moùc thieát bò…) . Töø ñoù, giaûm ñöôïc giaù thaønh saûn

phaåm vaø coù theå caïnh tranh toát vôùi haøng may maëc Trung Quoác khi xuaát khaåu vaøo

caùc thò tröôøng quoác teá.

69

3.4.1.4 Giaûi phaùp veà nguyeân phuï lieäu ñaàu vaøo

Veà phía doanh nghieäp

- Caùc doanh nghieäp saûn xuaát nguyeân phuï lieäu töøng böôùc naâng caáp chaát löôïng

nguyeân phuï lieäu theo höôùng saûn xuaát nhöõng nguyeân phuï lieäu coù chaát lieäu phuø

hôïp vôùi thôøi trang quoác teá hoaëc nhöõng maët haøng ñaëc thuø cuûa Vieät Nam ñeå taïo neùt

rieâng cho saûn phaåm.

- Ñaàu tö maùy moùc thieát bò cho vieäc saûn xuaát nguyeân phuï lieäu trong nöôùc. Khi caùc

doanh nghieäp ñaàu tö cuõng caàn phaûi caân nhaéc, löïa choïn caån thaän, khoâng vì ham reû

maø nhaäp veà nhöõng saûn phaåm xuoáng caáp, laïc haäu, khoâng phuø hôïp vôùi thöïc teá.

Kinh nghieäm cho thaáy caùc doanh nghieäp khoâng neân chæ chuù yù ñeán thieát bò maø

phaûi coi troïng ñeán söï ñoàng boä caùc yeáu toá caàn thieát khaùc nhö chuyeån giao coâng

ngheä, caùn boä quaûn lyù, tay ngheà coâng nhaân ...

- Caùc doanh nghieäp may caàn hoã trôï cho caùc doanh nghieäp deät baèng caùch öu tieân

söû duïng caùc saûn phaåm trong nöôùc neáu ñaït ñöôïc chaát löôïng nhö yeâu caàu. Trong

tröôøng hôïp xuaát theo hình thöùc FOB, caùc doanh nghieäp may caàn chuû ñoäng thöông

löôïng vôùi ñoái taùc ñeå söû duïng nguyeân phuï lieäu trong nöôùc, nhaát laø saûn phaåm xuaát

khaåu sang EU neáu söû duïng nguyeân phuï lieäu Vieät Nam seõ ñöôïc öu ñaõi veà thueá.

Veà phía nhaø nöôùc

- Nhaø nöôùc caàn taïo söï lieân keát vaø hôïp taùc vôùi caùc tænh trong vieäc troàng boâng chaát

löôïng cao theo moâ hình trang traïi. Caùc bieän phaùp cuï theå ñeå thöïc hieän söï lieân keát

naøy laø: nhaø nöôùc taêng cöôøng vôùi cô quan nghieân cöùu ñeå nhanh choùng ñöa nhöõng

gioáng môùi vaø öùng duïng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät môùi trong saûn xuaát, xaây döïng

caùc coâng trình thuûy lôïi phuïc vuï cho vieäc phaùt trieån caùc vuøng boâng nguyeân lieäu;

xaây döïng moâ hình saûn xuaát boâng nguyeân lieäu theo höôùng thaâm canh vaø chaát

löôïng, xaây döïng moâ hình caùc toå chöùc noâng daân lieân keát, hôïp taùc xaõ hoaëc trang

traïi troàng boâng.

70

- Nhaø nöôùc caàn coù nhöõng chính saùch öu ñaõi, hoã trôï ñaëc bieät ñeå khuyeán khích caùc

doanh nghieäp thuoäc moïi thaønh phaàn kinh teá nhanh choùng môû roäng ñaàu tö ñeå saûn

xuaát nguyeân phuï lieäu. Vôùi caùc maët haøng chöa saûn xuaát ñöôïc nhö hoùa chaát, thuoác

nhuoäm thì nhaø nöôùc neân coù nhöõng öu ñaõi veà thueá cho nhöõng saûn phaåm nhaäp khaåu

ñeå saûn xuaát saûn phaåm. Ñoàng thôøi, nhaø nöôùc caàn taêng cöôøng thu huùt ñaàu tö

tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaøo vieäc saûn xuaát kinh doanh nguyeân phuï lieäu

- Nhaø nöôùc caàn quy hoaïch xaây döïng caùc khu coâng nghieäp saûn xuaát nguyeân phuï

lieäu taäp trung vaø traùnh tình traïng manh muùn, baûo ñaûm an toaøn cho moâi tröôøng vaø

taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp deã daøng giao dòch vôùi nhau.

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp:

- Ñaàu tö saûn xuaát nguyeân phuï lieäu deät may giuùp cho caùc doanh nghieäp chuû ñoäng

trong khaâu cung öùng nguyeân phuï lieäu, khoâng bò phuï thuoäc quaù lôùn vaøo thò tröôøng

cung öùng nöôùc ngoaøi, daàn daàn naâng cao tyû troïng haøng FOB.

- Naâng cao chaát löôïng nguyeân phuï lieäu, ñaùp öùng tieâu chuaån cuûa thò tröôøng xuaát

khaåu

- OÅn ñònh giaù nguyeân phuï lieäu

3.4.1.5 Giaûi phaùp caûi tieán coâng taùc thieát keá saûn phaåm

Coâng taùc thieát keá raát quan troïng ñoái vôùi vieäc taïo neân saûn phaåm may maëc. Caùc

giaûi phaùp cho coâng taùc thieát keá laø:

Veà phía doanh nghieäp

- Doanh nghieäp ñaàu tö cho vieäc nghieân cöùu maãu, moát, thôøi trang quoác teá, naém baét

kòp thôøi xu theá lôùn trong ngaønh thôøi trang.

- Doanh nghieäp ñaàu tö caùc phaàn meàm thieát keá vaø ñaøo taïo caùn boä ñeå söû duïng coù

hieäu quaû caùc phaàn meàm thieát keá naøy.

- Doanh nghieäp caàn taêng cöôøng ñaët haøng caùc catalogue chuïp hình töø caùc nöôùc

hoaëc tìm kieám treân caùc trang web ñeå naém baét ñöôïc sôû thích cuõng nhö thò hieáu thôøi

71

trang cuûa töøng thò tröôøng, töø ñoù töï mình phaùt trieån yù töôûng, thieát keá ra caùc saûn

phaåm kieåu daùng ñaëc bieät nhöng vaãn mang phong caùch ñaëc tröng cho thò tröôøng

ñoù.

Veà phía nhaø nöôùc

- Nhaø nöôùc hoã trôï thaønh laäp trung taâm ñaøo taïo nghieân cöùu thieát keá thôøi trang ñeå

giuùp ñaøo taïo chuyeân vieân thieát keá cho caùc doanh nghieäp may.

- Nhaø nöôùc hoã trôï thaønh laäp Vieän nghieân cöùu thieát keá thôøi trang vöøa thöïc hieän

chöùc naêng ñaøo taïo, vöøa cung caáp chuyeân vieân thieát keá cho caùc doanh nghieäp.

- Khuyeán khích, toå chöùc caùc cuoäc thi thieát keá tay ngheà gioûi

- Ñaøm phaùn hôïp taùc vôùi Trung taâm thieát keá thôøi trang cuûa caùc nöôùc ñeå coù nhöõng

buoåi giao löu veà thieát keá. Thöôøng thì töø tröôùc tôùi nay môùi chæ coù nhöõng buoåi giao

löu veà bieåu dieãn thôøi trang chöù chöa coù caùc cuoäc giao löu trao ñoåi giaønh rieâng cho

caùc nhaø thieát keá vôùi nhau.

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp: giuùp doanh nghieäp ñònh höôùng ñuùng ñöôïc loaïi saûn

phaåm coù lôïi theá caïnh tranh caàn xuaát khaåu vaøo töøng thò tröôøng. Taïo ra nhieàu loaïi

saûn phaåm khaùc nhau, ñoäc ñaùo phuø hôïp vôùi nhu caàu tieâu duøng ña daïng cuûa thò

tröôøng ñoù, ñaûm baûo chaát löôïng theo yeâu caàu cuûa khaùch. Doanh nghieäp coù nhöõng

saûn phaåm chaát löôïng toát nhôø coù ñoäi nguõ thieát keá tay ngheà cao giuùp naâng cao hình

aûnh veà doanh nghieäp, taêng söùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp treân thò tröôøng quoác

teá.

3.4.2 Giaûi phaùp söû duïng naêng löôïng trong saûn xuaát vaø tieát kieäm chi phí

Naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh may TPHCM cuõng nhö Vieät Nam so vôùi caùc quoác

gia coøn töông ñoái thaáp, chi phí giaù thaønh khoâng coøn laø lôïi theá aùp ñaûo. Chính vì

vaây, boä coâng thöông ñaõ ñaët ra chöông trình muïc tieâu quoác gia veà söû duïng naêng

löôïng tieát kieäm vaø hieäu quaû nhaèm giaûm 5-8% toång möùc tieâu thuï toaøn quoác.

72

Thoâng qua moät soá giaûi phaùp ECC ñeà ra, doanh nghieäp coù theå tieát kieäm tôùi 20%

chi phí naêng löôïng cho saûn xuaát, do ñoù seõ laøm taêng tính caïnh tranh cho saûn phaåm

saûn xuaát ra. Baøi vieát xin ñöôïc söû duïng moät soá giaûi phaùp cuûa ECC cho caùc doanh

nghieäp TPHCM nhö sau:

- Ñoái vôùi loø hôi vaø heä thoáng hôi, caàn phaûi söû duïng loø hôi coù hieäu suaát cao, coâng

suaát phuø hôïp, caàn traùnh tình traïng non taûi, boïc baûo oân cho heä thoáng hôi, söû duïng

caùc thieát bò naâng cao hieäu quaû ñoát chaùy nhieân lieäu. Beân caïnh ñoù, coù theå taän duïng

ñeå thu hoài ngöng laøm nöôùc caáp cho loø hôi, taän duïng nhieät khoùi thaûi loø hôi ñeå gia

nhieät cho caùc löu chaát khaùc nhö nöôùc caáp, daàu ñoát loø, khí caáp cho loø.

- Ñoái vôùi ñieän cho ñoäng cô, caàn phaûi söû duïng caùc thieát bò tieát kieäm ñieän nhö bieán

taàn, maùy quaûn lyù ñieän naêng cho caùc ñoäng cô hoaït ñoäng trong tình traïng non taûi

hay thöôøng xuyeân thay ñoåi.

- Ngoaøi ra, ñeå taêng tính caïnh tranh cho saûn phaåm, caùc doanh nghieäp may TPHCM

caàn coá gaéng giaûm giaù thaønh saûn phaåm thoâng qua caùc bieän phaùp naâng cao naêng

suaát lao ñoäng, giaûm chi phí coá ñònh trong quaûn lyù, giaûm tieâu hao naêng löôïng ñieän

trong saûn xuaát. Trieät ñeå thöïc hieän chuû tröông tieát kieäm 10% chi phí cuûa caùc doanh

nghieäp, coi ñoù nhö laø cô sôû ñeå taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa haøng may maëc Vieät

Nam so vôùi haøng may maëc Trung Quoác. Chæ coù laøm nhö vaäy, caùc doanh nghieäp

may môùi taïo ñöôïc giaù caû saûn phaåm coù tính caïnh tranh treân thò tröôøng vaø ñöôïc

ngöôøi tieâu duøng chaáp nhaän.

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp

- Naâng cao hieäu quaû söû duïng naêng löôïng nhaát laø cho caùc doanh nghieäp vöøa vaø

nhoû

- Giaûm giaù thaønh saûn phaåm, taêng söùc caïnh tranh cho saûn phaåm xuaát khaåu

73

3.4.3 Giaûi phaùp veà chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp

3.4.3.1 Giaûi phaùp veà chieán löôïc saûn phaåm

(1) Ña daïng hoùa saûn phaåm xuaát khaåu

- Caùc doanh nghieäp may TPHCM caàn quan taâm tôùi vieäc ña daïng hoùa veà maãu maõ,

chuûng loaïi saûn phaåm ñeå gia taêng möùc ñoä haøi loøng cuûa khaùch haøng. Ñaây cuõng laø

giaûi phaùp ñeå môû roäng khaû naêng tieâu thuï haøng may maëc TPHCM sang caùc loaïi thò

tröôøng. Vieäc ña daïng hoùa saûn phaåm ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp quan taâm tôùi caùc

yeâu caàu sau ñaây:

- Caùc doanh nghieäp caàn nhanh choùng chuyeån sang phöông thöùc FOB ñeå thu ñöôïc

hieäu quaû cao hôn vaø oån ñònh hôn, ña daïng hoùa maãu maõ, xuaát khaåu saûn phaåm coù tyû

leä noäi ñòa hoùa nguyeân phuï lieäu cao, giaûm tyû troïng gia coâng vaø xuaát khaåu qua

nöôùc thöù ba.

- Saûn phaåm thích nghi vôùi thò tröôøng: Ñeå naâng cao tính caïnh tranh cuûa saûn phaåm

may maëc raát caàn caùc doanh nghieäp phaûi nghieân cöùu kyõ nhu caàu, thò hieáu, taâm lyù,

vaên hoùa cuûa ngöôøi tieâu duøng.

- Ña daïng hoùa maët haøng nhöng vaãn xaùc ñònh saûn phaåm chuû löïc cuûa doanh nghieäp.

Hôn nöõa, ña daïng hoùa maët haøng phaûi döïa treân lôïi theá cuûa doanh nghieäp (veà maùy

moùc thieát bò chuyeân duøng, veà tay ngheà coâng nhaân…), traùnh caïnh tranh ñoái ñaàu

vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh naëng kyù khaùc.

(2) Naâng cao chaát löôïng saûn phaåm

Hieän nay, haøng may maëc Vieät Nam ñang raát khoù khaên trong vieäc caïnh tranh vôùi

haøng may maëcTrung Quoác trong phaân khuùc thò tröôøng saûn phaåm caáp thaáp vaø caáp

trung bình. Do ñoù, caùc doanh nghieäp may TPHCM caàn chuù yù tôùi caùc giaûi phaùp

sau:

- Chuyeån höôùng saûn xuaát töø saûn phaåm caáp thaáp vaø trung bình sang saûn xuaát saûn

phaåm caáp cao hôn. Ñieàu naøy coù theå giuùp doanh nghieäp gia taêng theâm phaàn lôïi

74

nhuaän töø ñôn giaù cao vaø traùnh söï ñoái ñaàu caïnh tranh vôùi Trung Quoác. Giaûi phaùp

naøy cuõng hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi muïc tieâu phaùt trieån ngaønh deät may cuûa chính

phuû ñeà ra laø khuyeán khích saûn xuaát caùc maët haøng coù giaù trò gia taêng cao.

- Thaønh laäp boä phaän chuyeân nghieân cöùu vaø phaùt trieån saûn phaåm trong caùc doanh

nghieäp nhaèm ñöa ra caùc chieán löôïc saûn phaåm hôïp lyù cho doanh nghieäp, chuû ñoäng

taïo ra caùc maët haøng môùi phuø hôïp vôùi nhu caàu khaùch haøng trong vaø ngoaøi nöôùc.

- Taêng cöôøng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng ISO 9000, ISO 14000, SA 8000: Ñaây laø

caùc heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng raát quan troïng ñoái vôùi khaùch haøng khoù tính nhö

Myõ, EU. Neáu doanh nghieäp vöøa chuù troïng ñaàu tö voán vaø coâng ngheä tieân tieán vaøo

quaù trình saûn xuaát, laïi aùp duïng heä thoáng quaûn lyù thích hôïp seõ taïo ra saûn phaåm

xuaát khaåu coù chaát löôïng cao, ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu ngöôøi tieâu duøng. Ñaây chính

laø chìa khoùa ñeå caùc doanh nghieäp may cuûa ta naâng cao ñöôïc khaû naêng caïnh tranh

vôùi caùc ñoái thuû nöôùc ngoaøi.

3.4.3.2 Giaûi phaùp veà nghieân cöùu vaø phaùt trieån thò tröôøng

- Caùc doanh nghieäp coù theå tìm hieåu vaø nghieân cöùu caùc thò tröôøng may maëc quoác

teá qua phoøng Thöông Maïi vaø Coâng Nghieäp Vieät Nam (taïi TPHCM), qua cuïc xuùc

tieán thöông maïi TPHCM, Trung Taâm thöông maïi – boä coâng thöông (vaên phoøng

khu vöïc phía nam ñaët taïi TPHCM) ñeå coù theâm thoâng tin veà chính saùch kinh teá,

thöông maïi cuûa hoï, caùc thay ñoåi veà quy ñònh nhaäp khaåu haøng deät may, nhu caàu

thò hieáu veà maët haøng naøy, caùc hoùa chaát caám, tieâu chuaån lao ñoäng, moâi tröôøng quy

ñònh cho lónh vöïc deät may. Ñoù laø nhöõng vaán ñeà maø neáu doanh nghieäp deät may

khoâng naém baét kòp thôøi seõ daãn ñeán thieät haïi vaø giaûm suùt tính caïnh tranh.

- Ngoaøi ra, caùc doanh nghieäp coù theå thöïc hieän vieäc nghieân cöùu thò tröôøng may

maëc thoâng qua caùc ñoái taùc tröïc tieáp ñeán laøm vieäc taïi coâng ty. Khaùch haøng naøy seõ

laø ñoái töôïng cung caáp nhöõng thoâng tin ñaùng tin caäy vaø khaù xaùc thöïc veà thò hieáu

tieâu duøng cuûa hoï treân thò tröôøng quoác teá.

75

- Doanh nghieäp caàn taäp trung vaøo caùc thò tröôøng ngaùch trong ngaønh may maëc. Vôùi

saûn phaåm coù chaát löôïng cao, doanh nghieäp caàn ñaàu tö maïnh cho coâng taùc nghieân

cöùu thò hieáu ngöôøi tieâu duøng treân thò tröôøng naøy, ñaàu tö coâng ngheä hieän ñaïi, choïn

loaïi chaát lieäu cao caáp vaø ñoäi nguõ thieát keá tay ngheà gioûi. Coøn ñoái vôùi nhoùm saûn

phaåm trung bình thò giaù trò söû duïng vaø giaù thaønh saûn phaåm phaûi ñöôïc doanh

nghieäp ñaët leân haøng ñaàu.

- Ngoaøi caùc thò tröôøng truyeàn thoáng nhö Myõ, EU, Nhaät Baûn thì caùc doanh nghieäp

may TPHCM caàn khai thaùc maïnh caùc thò tröôøng tieàm naêng nhö chaâu Phi, Ñoâng

AÂu, Nga, Haøn Quoác, Asean, Ñaøi Loan laø caùc thò tröôøng tieâu thuï moät löôïng khaù

lôùn maët haøng may maëc hieän nay.

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp: coâng taùc nghieân cöùu thò tröôøng giuùp doanh nghieäp coù

ñöôïc nhöõng hieåu bieát saâu roäng veà taäp quaùn kinh doanh, nhu caàu, thò hieáu tieâu

duøng cuõng nhö caùc quy ñònh phaùp lyù cuûa thò tröôøng ñoù nhaèm taïo ra nhöõng saûn

phaåm coù söùc caïnh tranh maïnh meõ ñeå xuaát khaåu vaøo thò tröôøng naøy.

3.4.3.3 Giaûi phaùp veà chieán löôïc phaân phoái

Ñeå coù theå thaâm nhaäp nhanh choùng vaøo caùc keânh phaân phoái cuûa thò tröôøng nöôùc

ngoaøi, coù hai giaûi phaùp chính:

- Caùc doanh nghieäp may vöøa vaø nhoû coù tieàm löïc taøi chính haïn cheá neân lieân keát

vôùi coäng ñoàng ngöôøi Vieät taïi thò tröôøng nöôùc ngoaøi ñeå ñaàu tö saûn xuaát vaø xuaát

khaåu maët haøng naøy. Hôïp taùc kinh doanh coù theå döôùi hình thöùc lieân doanh. Hai

beân cuøng goùp voán nhöng coù theå söû duïng lao ñoäng, nguyeân phuï lieäu, nhaø xöôûng

cuûa phía Vieät Nam, söû duïng phaùp nhaân, söï hieåu bieát veà thò tröôøng, keânh phaân

phoái vaø söï nhaïy beùn trong kinh doanh cuûa phía nöôùc ngoaøi. Phía Vieät Nam seõ

chòu traùch nhieäm saûn xuaát haøng hoùa theo ñuùng thieát keá, coøn phía nöôùc ngoaøi seõ

chòu traùch nhieäm tieâu thuï haøng hoùa. Baèng caùch naøy, haøng hoùa ñöôïc saûn xuaát ra seõ

76

ñaùp öùng toát thò hieáu luoân thay ñoåi cuûa thò tröôøng vaø thaâm nhaäp ñöôïc vaøo keânh

phaân phoái treân thò tröôøng naøy.

- Caùc doanh nghieäp lôùn coù tieàm löïc kinh teá maïnh hôn coù theå lieân doanh ñeå trôû

thaønh coâng ty con cuûa caùc coâng ty xuyeân quoác gia. Baèng caùch naøy, caùc doanh

nghieäp coù theå thaâm nhaäp tröïc tieáp vaøo caùc keânh phaân phoái chuû ñaïo treân thò tröôøng

vì caùc coâng ty xuyeân quoác gia ñoùng vai troø chuû choát trong caùc keânh phaân phoái

naøy.

- Ngoaøi ra, caùc doanh nghieäp may cuõng neân chuû ñoäng töøng böôùc laäp caùc vaên

phoøng ñaïi dieän, chi nhaùnh, ñaïi lyù, kho ngoaïi quan…ôû thò tröôøng nöôùc ngoaøi ñeå söû

duïng keânh phaân phoái tröïc tieáp cuûa mình. Coù nhö vaäy, môùi thöïc söï ñöùng vöõng treân

thò tröôøng quoác teá, goùp phaàn phaùt huy toái ña naêng löïc caïnh tranh xuaát khaåu.

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp: nhaèm taêng tính caïnh tranh trong xuaát khaåu saûn phaåm

may maëc.

3.4.3.4 Giaûi phaùp veà xuùc tieán thöông maïi vaø hoaït ñoäng marketing

Nhö phaân tích ôû phaàn thöïc traïng, ñaây laø khaâu yeáu nhaát cuûa caùc doanh nghieäp may

TPHCM. Do ñoù, caùc doanh nghieäp caàn naâng cao naêng löïc tieáp thò, tích cöïc thöïc

hieän caùc hoaït ñoäng xuùc tieán xuaát khaåu ra thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Caùc giaûi phaùp

caàn thöïc hieän laø:

Veà phía doanh nghieäp

- Chuû ñoäng tìm kieám ñoái taùc, chaøo haøng thoâng qua caùc hoäi trôï, trieån laõm vaø hoäi

thaûo chuyeân ñeà deät may ñöôïc toå chöùc taïi TPHCM hoaëc taïi nöôùc ngoaøi. Trong ñaàu

naêm 2008, ñoaøn laõnh ñaïo TPHCM ñaõ thöïc hieän coâng taùc xuùc tieán taïi EU nhö gaëp

gôõ toå chöùc xuùc tieán nhaäp khaåu töø caùc quoác gia ñang phaùt trieån CBI cuûa Haø Lan,

tham gia toïa ñaøm vôùi söù quaùn Vieät Nam taïi Ñöùc nhaèm taïo ñieàu kieän keát noái

thöông maïi vôùi doanh nghieäp TPHCM veà sau.

77

-Taêng cöôøng hoaït ñoäng giao dòch tröïc tieáp vôùi khaùch haøng vaø giao dòch qua

thöông maïi ñieän töû, xaây döïng trang web caäp nhaät ñaày ñuû thoâng tin, thieát caùc

catalogue, profile ñeïp maét. Thu huùt söï chuù yù cuûa khaùch haøng baèng caùc saûn phaåm

chuû ñaïo cuûa doanh nghieäp treân catalogue.

- Thaønh laäp boä phaän marketing trong doanh nghieäp: Coù boä phaän marketing

chuyeân traùch thì caùc coâng vieäc nhö nghieân cöùu thò tröôøng, cung caáp caùc thoâng tin

höõu ích veà thò tröôøng, saûn phaåm môùi ñöôïc thöïc hieän moät caùch trieät ñeå vaø hieäu

quaû. Boä phaän naøy seõ giuùp doanh nghieäp coù ñöôïc thoâng tin ñaày ñuû cho vieäc ra ra

quyeát ñònh, xaây döïng caùc chieán löôïc vaø thöïc hieän coâng taùc xuùc tieán hieäu quaû.

Veà phía nhaø nöôùc

- Caàn coù chính saùch hoã trôï caùc doanh nghieäp may tham gia hoäi trôï, trieån laõm hoaëc

hoäi thaûo chuyeân ñeà thò tröôøng, giuùp caùc doanh nghieäp tröïc tieáp tieáp caän thò tröôøng,

tröïc tieáp tìm hieåu nhu caàu thò hieáu cuûa thò tröôøng vaø tröïc tieáp giao dòch vôùi caùc

nhaø nhaäp khaåu chính.

- Nhaø nöôùc caàn hoã trôï cho caùc doanh nghieäp moät phaàn kinh phí trong vieäc xuùc

tieán vaø tieáp caän thò tröôøng. Hieän nay, caùc doanh nghieäp Vieät Nam coøn gaëp nhieàu

khoù khaên trong vieäc tìm ñoái taùc nöôùc ngoaøi. Tröôùc heát phaûi keå tôùi ñieàu kieän ñi laïi

xa xoâi, chi phí toán keùm neân vaán ñeà tìm hieåu, nghieân cöùu thò tröôøng raát bò haïn cheá.

Boä coâng thöông caàn yeâu caàu thöông vuï taïi caùc nöôùc thöôøng xuyeân thoâng baùo veà

dieãn bieán treân thò tröôøng nhö thay ñoåi veà heä thoáng phaùp luaät, quy cheá nhaäp khaåu,

thueá quan, xu höôùng thöông maïi…ñeán dieãn bieán cuï theå cuûa haøng may maëc nhö

döï baùo cung caàu, giaù caû, vaán ñeà caïnh tranh, thò hieáu, caùch tieáp caän thò tröôøng. Do

ñoù, vaán ñeà hoã trôï kinh phí cho nhöõng vieäc laøm naøy laø heát söùc caàn thieát.

- Nhaø nöôùc phoái hôïp vôùi laõnh ñaïo ngaønh cuûa TPHCM ñeå taêng cöôøng toå chöùc caùc

hoaït ñoäng bieåu dieãn thôøi trang coù quy moâ lôùn taïi TPHCM nhaèm thu huùt söï chuù yù

cuûa khaùch nöôùc ngoaøi vaø taïo tieáng vang treân thò tröôøng.

78

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp: taêng khaû naêng tieáp caän khaùch haøng vaø xaây döïng thöông

hieäu cho haøng may maëc treân thò tröôøng xuaát khaåu quoác teá. Nhaän thöùc ñöôïc cô hoäi

vaø nguy cô xuaát khaåu vaøo thò tröôøng quoác teá ñeå ñeà ra ñöôïc chieán löôïc kinh doanh

phuø hôïp cho mình.

3.4.4 Giaûi phaùp veà thöông hieäu haøng may maëc

Moät thöông hieäu maïnh laø coâng cuï marketing höõu hieäu, ñem laïi cho doanh nghieäp

nhieàu lôïi theá: giuùp khaùch haøng nhaän thöùc toát hôn, ñaày ñuû hôn veà saûn phaåm dòch

vuï, goùp phaàn duy trì vaø giaønh ñöôïc nieàm tin cuûa khaùch haøng, giuùp doanh nghieäp

thu ñöôïc lôïi nhuaän haáp daãn hôn, giaûm thieåu aûnh höôûng cuûa caùc ñoái thuû caïnh

tranh, giaûm thieåu taùc ñoäng xaáu trong ñieàu kieän khuûng hoaûng thò tröôøng vaø laø söï

ñaûm baûo toát coù lôïi theá trong ñaøm phaùn, hôïp taùc kinh doanh. Ñeå xaây döïng thöông

hieäu cho ngaønh may maëc, caùc doanh nghieäp caàn thöïc hieän moät soá vieäc nhö sau:

Veà phía doanh nghieäp

- Doanh nghieäp caàn naâng cao chaát löôïng saûn phaåm, töø ñoù taïo ñöôïc uy tín cho saûn

phaåm cuûa mình laøm ra.

- Caùc doanh nghieäp caàn quan taâm tôùi vieäc ñaêng kyù quyeàn baûo hoä thöông hieäu

treân thò tröôøng xuaát khaåu ñeå traùnh hieän töôïng tranh chaáp thöông hieäu, gaây khoù

khaên cho coâng ty khi kinh doanh treân nhöõng thò tröôøng naøy. Ví duï nhö coâng ty

Phöông Ñoâng ñaõ taïo döïng ñöôïc cho mình thöông hieäu rieâng F house vaø xuaát khaåu

saûn phaåm naøy vaøo thò tröôøng Ñoâng AÂu caàn nhanh choùng thöïc hieän vieäc ñaêng kyù

quyeàn baûo hoä thöông hieäu.

- Caùc doanh nghieäp caàn xaùc ñònh roõ taàm nhìn thöông hieäu, chieán löôïc vaø phaùt

trieån thöông hieäu trong töøng giai ñoaïn vaø coù chieán löôïc quaûn trò thöông hieäu

(thöông hieäu seõ ñöôïc xaây döïng nhaém tôùi thò tröôøng naøo, ñònh vò ra sao, caùc coâng

cuï hoã trôï thöông hieäu nhö theá naøo…)

79

- Caùc doanh nghieäp tham gia caùc chöông trình do nhaø nöôùc toå chöùc nhaèm naâng

cao hình aûnh caùc doanh nghieäp. Ñaây laø moät trong nhöõng chöông trình haønh ñoäng

hoã trôï cho xaây döïng thöông hieäu Vieät Nam treân thò tröôøng theá giôùi.

Veà phía nhaø nöôùc

Caàn coù söï hoã trôï töø phía nhaø nöôùc vaø hieäp hoäi deät may cho caùc hoaït ñoäng xuùc

tieán tieáp caän vôùi thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Hieäp hoäi caàn coù nhöõng chuyeân vieân gioûi,

am hieåu lónh vöïc xaây döïng thöông hieäu ñeå giuùp caùc doanh nghieäp may coù ñònh

höôùng xaây döïng chieán löôïc thöông hieäu ñuùng ñaén.

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp: xaây döïng ñöôïc thöông hieäu noåi tieáng goùp phaàn taïo

döïng uy tín doanh nghieäp, töø ñoù naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho saûn phaåm vaø

doanh nghieäp may maëc.

3.4.5 Giaûi phaùp veà khoa hoïc coâng ngheä

Veà phía doanh nghieäp

Nhö phaân tích ôû phaàn thöïc traïng, qua keát quaû khaûo saùt caù nhaân thì soá löôïng doanh

nghieäp may TPCHM thöïc hieän quaûng baù qua website coøn raát khieâm toán trong khi

hieän nay thöông maïi ñieän töû ñang raát phaùt trieån vaø ñöôïc aùp duïng ôû haàu heát caùc

nöôùc treân theá giôùi. Caùc doanh nghieäp caàn tích cöïc aùp duïng coâng ngheä thoâng tin

vaøo hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, thieát laäp heä thoáng buoân baùn treân maïng, taïo

website ñeå giao dòch vôùi ñoái taùc nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra, doanh nghieäp caàn öùng

duïng caùc phaàn meàm hieän ñaïi nhö phaàn meàm thieát keá, heä thoáng giaùc sô ñoà töï ñoäng

(CAD, CAM, GERBER).

Veà phía nhaø nöôùc

- Xaây döïng heä thoáng tieâu chuaån, quy chuaån kyõ thuaät saûn phaåm may maëc phuø hôïp

vaø haøi hoøa vôùi phaùp luaät veà tieâu chuaån, quy chuaån kyõ thuaät vaø thoâng leä quoác teá.

- Toå chöùc laïi caùc vieän nghieân cöùu chuyeân ngaønh may maëc theo höôùng töï chuû, töï

chòu traùch nhieäm.

80

Hieäu quaû cuûa giaûi phaùp: Caùc doanh nghieäp may aùp duïng thöông maïi ñieän töû coù

theå giuùp quaûng baù hình aûnh saûn phaåm, coâng ty mình treân maïng, tìm kieám ñöôïc

nhieàu thoâng tin lieân quan veà ngaønh may, giuùp ñònh höôùng ñöôïc chieán löôïc kinh

doanh ñuùng ñaén cho saûn phaåm may xuaát khaåu cuûa mình. Ñoàng thôøi, vieäc öùng

duïng caùc phaàn meàm, tieâu chuaån kyõ thuaät chuyeân ngaønh giuùp doanh nghieäp chuû

ñoäng ñöôïc saûn xuaát, ruùt ngaén thôøi gian saûn xuaát cuõng nhö thieát keá saûn phaåm, caûi

tieán coâng taùc quaûn lyù…

3.4.6 Phaùt huy vai troø cuûa Hoäi deät may theâu ñan TPHCM

- Ñeå tieáp tuïc giuùp ngaønh may TPHCM ñöùng vöõng vaø taêng ñöôïc söùc caïnh tranh

treân thò tröôøng quoác teá, Hoäi caàn ñoùng vai troø tích cöïc hôn nöõa trong vieäc ñaïi dieän

cho coäng ñoàng doanh nghieäp may thaønh phoá, thöïc hieän vai troø taäp hôïp vaø phaûn

hoài nhöõng thoâng tin, yù kieán lieân quan tôùi ngaønh ñeå tieáp tuïc coù tieáng noùi vôùi nhöõng

caáp coù thaåm quyeàn ñeå taïo moät moâi tröôøng kinh doanh oån ñònh vaø thoâng thoaùng

cho ngaønh may phaùt trieån thuaän lôïi.

- Hoã trôï doanh nghieäp trong vieäc xaây döïng ñònh höôùng moät ngaønh may vôùi caùc öu

ñieåm laø saïch hôn, an toaøn hôn, thöïc thi traùch nhieäm xaõ hoäi toát hôn, coù giaù trò gia

taêng cao hôn. Ngaønh may thaønh phoá cuøng thoáng nhaát chuû tröông laø khoâng caïnh

tranh veà giaù maø seõ caïnh tranh veà chaát löôïng vaø dòch vuï.

- Hoäi coù theå laøm vai troø ñaàu moái ñeå goùp phaàn ñaåy maïnh coâng taùc xuùc tieán thöông

maïi ra thò tröôøng quoác teá, taêng cöôøng toå chöùc caùc hoäi trôï trieån laõm chuyeân ngaønh

deät may. Qua coâng taùc xuùc tieán vaø caùc quan heä hôïp taùc quoác teá cuûa hieäp hoäi coù

theå tranh thuû ñöôïc söï hoã trôï cuûa caùc toå chöùc.

- Taïo söï lieân keát chaët cheõ hôn giöõa caùc doanh nghieäp may trong thaønh phoá vôùi

nhau ñeå cuøng nhau ñaàu tö vaø phaùt trieån ngaønh.

- Naâng cao chöùc naêng tö vaán cuûa hieäp hoäi ñoái vôùi caùc doanh nghieäp cuûa thaønh

phoá. Ñeå naâng cao chöùc naêng tö vaán, hieäp hoäi caàn coù boä phaän chuyeân traùch thöïc

81

hieän chöùc naêng tö vaán cho töøng lónh vöïc (thoâng tin, saûn phaåm, thieát keá maãu maõ,

marketing…).

3.4.7 Moät soá kieán nghò ñoái vai troø hoã trôï cuûa nhaø nöôùc vaø chính quyeàn

TPHCM

- Trong thôøi gian gaàn ñaây, nhieàu doanh nghieäp hoaït ñoäng trong ngaønh may thaønh

phoá ñaõ nhaän ra raèng ngaønh naøy khoâng coøn haáp daãn nhö tröôùc vaø moät soá doanh

nghieäp ñaõ coù ñònh höôùng chuyeån daàn sang nhöõng lónh vöïc coù lôïi nhuaän cao. Söï

chuyeån bieán naøy seõ gaây hieäu öùng chuyeån ngaønh haøng loaït vaø ñaåy ra xaõ hoäi moät

löôïng khoâng nhoû lao ñoäng ñaõ gaén boù vôùi thaønh phoá, tuy laø ngöôøi nhaäp cö nhöng

hoï seõ khoâng quay trôû veà queâ cuõ do khoù tìm vieäc. Soá naøy seõ laø gaùnh naëng cho xaõ

hoäi saép tôùi. Do ñoù, chính quyeàn thaønh phoá caàn keát hôïp vôùi chính quyeàn trung

öông hoã trôï caùc doanh nghieäp may giaûm bôùt chi phí haønh chính, cuøng nhau kieåm

soaùt söï taêng giaù quaù nhanh giaù caû sinh hoaït cuõng nhö caùc chi phí veà nguyeân phuï

lieäu, chi phí xuaát nhaäp khaåu…nhaèm giuùp caùc doanh nghieäp thaønh phoá vaãn duy trì

ñöôïc hieäu quaû kinh doanh vaø taêng ñöôïc söùc caïnh tranh cho mình.

- Ñònh höôùng doanh nghieäp may treân ñòa baøn TPHCM vaø treân caû nöôùc chuyeån

sang saûn xuaát nhöõng saûn phaåm caáp trung vaø caáp cao nhaèm taêng theâm phaàn giaù trò

trong toång kim ngaïch xuaát khaåu haøng naêm, goùp phaàn naâng cao naêng löïc caïnh

tranh xuaát khaåu cho doanh nghieäp.

- Hoã trôï doanh nghieäp may xuùc tieán môû roäng theâm nhieàu thò tröôøng tieàm naêng,

cung caáp thoâng tin veà caùc thò tröôøng môùi cho doanh nghieäp, caûi tieán thuû tuïc xuaát

nhaäp khaåu nhaèm ruùt ngaén thôøi gian giao nhaän vaø thanh lyù hôïp ñoàng.

- Thuùc ñaåy nhanh coâng taùc ñaøm phaùn hieäp ñònh maäu dòch töï do ASEAN-EU. Ñaây

laø cô hoäi toát ñeå caùc thaønh vieân hai beân tìm ra nhöõng lôïi theá nhaèm thuùc ñaåy phaùt

trieån kinh teá thöông maïi.

82

- Hoã trôï töø nguoàn voán ngaân saùch, voán ODA ñoái vôùi caùc döï aùn quy hoaïch phaùt

trieån vuøng nguyeân lieäu, troàng boâng; ñaàu tö caùc coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi; quy

hoaïch caùc cuïm coâng nghieäp deät; xaây döïng cô sôû haï taàng ñoái vôùi cuïm coâng nghieäp

môùi.

- Nghieân cöùu söûa ñoåi moät soá noäi dung trong luaät lao ñoäng veà möùc khoáng cheá giôø

taêng ca, ñieàu kieän tinh giaûm lao ñoäng…ñeå giuùp doanh nghieäp coù ñieàu kieän giaûm

giaù thaønh, taêng hieäu quaû quaûn lyù.

KEÁT LUAÄN CHÖÔNG III

Treân cô sôû phaân tích thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp may

TPHCM ôû chöông II, phaân tích caùc yeáu toá taùc ñoäng tôùi naêng löïc caïnh tranh cuûa

doanh nghieäp, taùc giaû ñaõ ñaùnh giaù ñöôïc naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc doanh

nghieäp may TPHCM thoâng qua ma traän SWOT, tìm ra caùc ñieåm coøn haïn cheá caàn

khaéc phuïc. Töø ñoù, taùc giaû ñeà xuaát moät soá ñònh höôùng phaùt trieån cho ngaønh may

TPHCM vaø caùc giaûi phaùp nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc doanh

nghieäp may TPHCM. Caùc giaûi phaùp naøy ñöôïc phaân laøm hai noäi dung: giaûi phaùp töø

phía doanh nghieäp vaø giaûi phaùp töø phía Nhaø nöôùc. Giaûi phaùp töø phía doanh

nghieäp xoay quanh caùc vaán ñeà naâng cao naêng löïc caïnh tranh noäi taïi cuûa doanh

nghieäp (nguoàn nhaân löïc, voán, maùy moùc thieát bò, nguoàn nguyeân phuï lieäu ñaàu vaøo,

chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp, hieäu quaû söû duïng naêng löôïng cuûa doanh

nghieäp, quaûng baù thöông hieäu, hình aûnh saûn phaåm…). Giaûi phaùp töø phía Nhaø

nöôùc ñeà caäp tôùi höôùng giaûi quyeát cuûa Nhaø nöôùc ñeå giuùp naâng cao naêng löïc cho

doanh nghieäp, vai troø cuûa Hieäp hoäi ngaønh, chính quyeàn ñòa phöông ñeå hoã trôï cho

caùc doanh nghieäp naâng cao ñöôïc naêng löïc caïnh tranh cho mình, nhaèm giuùp cho

ngaønh may thaønh phoá tieáp tuïc laø ngaønh coâng nghieäp muõi nhoïn, mang laïi nhieàu lôïi

nhuaän cho ñaát nöôùc, goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån laâu daøi cuûa ñaát nöôùc.

83

KEÁT LUAÄN CHUNG

Naêng löïc caïnh tranh ñang laø vaán ñeà noåi coäm cuûa doanh nghieäp may TPHCM khi

xuaát khaåu ra thò tröôøng quoác teá. Tröôùc söï caïnh tranh khoác lieät cuûa caùc ñoái thuû

cuøng xuaát khaåu vaøo caùc thò tröôøng, thì caùc doanh nghieäp may TPHCM ñaõ phaùt

huy naêng löïc noäi taïi cuûa mình nhö theá naøo? Söû duïng caùc yeáu toá nguoàn löïc ra sao?

Ñaõ coù hieäu quaû hay chöa? Laøm theá naøo ñeå giaûi quyeát vaán ñeà voán, nguyeân phuï

lieäu, tay ngheà coâng nhaân, ñaõ nghieân cöùu kyõ löôõng xu höôùng nhaäp khaåu, thò hieáu

tieâu duøng, chính saùch thöông maïi, moâi tröôøng kinh teá-xaõ hoäi cuûa caùc nöôùc

chöa…Töø nhöõng vaán ñeà naøy, luaän vaên ñaõ taäp trung trình baøy 3 chöông:

Chöông 1: trình baøy cô sôû lyù luaän veà caïnh tranh vaø naêng löïc caïnh tranh, phaân tích

moät soá kinh nghieäm naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp trong vaø

ngoaøi nöôùc nhaèm ruùt ra baøi hoïc cho ngaønh may Vieät Nam noùi chung vaø TPHCM

noùi rieâng.

Chöông 2: Luaän vaên taäp trung phaân tích vaø ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa

doanh nghieäp may TPHCM thoâng qua caùc yeáu toá nguoàn löïc (nhaân löïc, nguyeân

phuï lieäu ñaàu vaøo, maùy moùc thieát bò, voán, trình ñoä thieát keá…), hieäu quaû saûn xuaát,

chieán löôïc kinh doanh cuûa doanh nghieäp, thöông hieäu saûn phaåm, moät soá yeáu toá

beân ngoaøi phaùt sinh töø thò tröôøng deät may theá giôùi vaø trong nöôùc, ñoái thuû caïnh

tranh…

Chöông 3: Treân cô sôû phaân tích thöïc traïng, ñeà xuaát kieán nghò caùc giaûi phaùp naâng

cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc doanh nghieäp may TPHCM ôû caû hai phía: doanh

nghieäp vaø nhaø nöôùc.

Ñaây laø nhöõng giaûi phaùp coù cô sôû lyù luaän vaø tính thöïc tieãn cao, mong raèng khi thöïc

hieän seõ ñem laïi hieäu quaû cho doanh nghieäp. Chuùng toâi mong raèng vôùi nhöõng giaûi

phaùp naøy seõ thöïc söï giuùp doanh nghieäp may TPHCM naâng cao ñöôïc naêng löïc

caïnh tranh vaø phaùt trieån beàn vöõng trong thôøi gian saép tôùi.

84

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

Luaän vaên, saùch

1. Hoaøng Tuaán Anh, “Giaûi phaùp nhaèm ñaåy maïnh xuaát khaåu maët haøng deät may

cho caùc doanh nghieäp ôû TPHCM sang Myõ giai ñoaïn 2006-2010”, luaän vaên

thaïc syõ, tröôøng ñaïi hoïc kinh teá TP. HCM

2. Quaùch Toá Dung, “Hoaïch ñònh chieán löôïc phaùt trieån ngaønh deät may

TPHCM ñeán naêm 2005”, luaän vaên thaïc syõ, tröôøng ñaïi hoïc kinh teá TP. HCM

3. Boä Coâng Thöông “pheâ duyeät quy hoaïch phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp deät

may Vieät Nam ñeán naêm 2015, ñònh höôùng 2020”, Quyeát ñònh soá

42/2008/QÑ-BCT

4. Cuïc thoáng keâ TPHCM, “Baùo caùo toång keát tình hình saûn xuaát ngaønh coâng

nghieäp TPHCM caùc naêm 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 6T/2009”

5. Hoäi deät may theâu ñan TPHCM, “ toång quan ngaønh deät may Vieät Nam”

6. Hoäi deät may theâu ñan TPHCM “Baùo caùo toång keát tình hình ngaønh deät may

TPHCM 2007-2008”

Baùo, taïp chí

1. Thoâng tin chuyeân ngaønh deät may- Boä Coâng thöông, soá 07/2008

2. Taïp chí Deät may Vieät nam, Hieäp hoäi deät may Vieät Nam.

3. Taïp chí coâng nghieäp- Boä Coâng thöông

http://www.tapchicongnghiep.vn/News/KTLCN.aspx

Maïng Internet :

http://tttm.moit.gov.vn/Default.aspx?itemid=79

1. Website Boä Coâng Thöông:

2. Website Cuïc Haûi quan TPHCM:

http://www.haiquan.hochiminhcity.gov.vn/Default.aspx?tabid=78

85

3. Website Cuïc thoáng keâ TPHCM:

http://www.pso.hochiminhcity.gov.vn/so_lieu_ktxh

4. Website Hoäi deät may theâu ñan TPHCM:

http://www.agtek-hcm.com/index.php?Module=Content&Action

5. Website Sôû Coâng Thöông TPHCM:

http://trade.hochiminhcity.gov.vn/summary.jsp?lang=vi

6. Website Thoâng tin thöông maïi Vieät Nam:

http://www.tinthuongmai.vn/Trangchu/VN/tabid/65/CatId/110/Default.aspx

7. Website Toång Cuïc thoáng keâ :

http://www.gso.gov.vn/Default.aspx?tabid=217

8. Website TPHCM :

http://www.hochiminhcity.gov.vn/eng

86

PHUÏ LUÏC 1

Trong nhieàu naêm qua, ngaønh may TPHCM ñaõ ñoùng goùp moät tyûtroïng töông ñoái

BAÛNG CAÂU HOÛI ÑIEÀU TRA VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH XUAÁT KHAÅU CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP MAY TPHCM

lôùn cho neàn kinh teá TPHCM vaø laø khu vöïc daãn ñaàu toaøn ngaønh may Vieät Nam veà

giaù trò saûn xuaát cuõng nhö kim ngaïch xuaát khaåu. Nhöng ngaønh may TPHCM phaûi

caïnh tranh khoác lieät vôùi caùc ñoái thuû naëng kyù treân thöông tröôøng quoác teá vaø caàn

phaûi naâng cao naêng löïc caïnh tranh saûn phaåm cuûa mình ñeå gia taêng xuaát khaåu vaøo

caùc thò tröôøng quoác teá.

Xuaát phaùt töø yù töôûng ñoù, chuùng toâi tieán haønh nghieân cöùu ñeà taøi “giaûi phaùp

naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho caùc doanh nghieäp may TPHCM”

Baûng caâu hoûi döôùi ñaây seõ giuùp chuùng toâi hieåu saâu hôn veà nhöõng vaán ñeà

treân töø thöïc teá cuûa Quyù doanh nghieäp . Vì vaäy chuùng toâi raát mong nhaän ñöôïc söï

hôïp taùc cuûa Quyù doanh nghieäp !

TEÂN COÂNG TY

:

ÑÒA CHÆ

:

TEL / FAX

:

EMAIL :

PIC

:

1. Kim ngaïch xuaát khaåu naêm 2008 cuûa quyù coâng ty laø ……………….usd

2. Hình thöùc xuaát chuû yeáu ra thò tröôøng quoác teá?

(cid:0) Gia coâng / CMPT (cid:0) Saûn xuaát xuaát khaåu/FOB

3. Maët haøng xuaát khaåu chuû yeáu?

(cid:0) Saûn phaåm may maëc (cid:0) Saûn phaåm deät vaø may (cid:0) Saûn phaåm deät

4. Quy moâ doanh nghieäp?

(cid:0) Lôùn

(cid:0) Trung bình

87

(cid:0) Nhoû

5. Soá löôïng coâng nhaân cuûa Quyù coâng ty:…………….ngöôøi

6. Nguyeân phuï lieäu mua ôû Vieät Nam hay nhaäp khaåu?

(cid:0) Mua trong nöôùc (cid:0) Nhaäp khaåu

7. Saûn phaåm cuûa Quyù coâng ty ñöôïc phaùt trieån töø nguoàn naøo:

(cid:0) Töï thieát keá (cid:0) khaùch haøng cung caáp (cid:0) khaùc

8. Saûn phaåm cuûa Quyù coâng ty xuaát ñi nöôùc ngoaøi mang nhaõn hieäu :

(cid:0) Cuûa coâng ty (cid:0) Cuûa khaøch haøng (cid:0) Ñoái taùc

9. Ñoái vôùi maët haøng saûn xuaát xuaát khaåu, keânh phaân phoái ñang ñöôïc Quyù coâng ty

söû duïng laø gì:

(cid:0) Thoâng qua coâng ty thöông maïi trung gian

(cid:0) Tröïc tieáp vôùi caùc nhaø phaân phoái

(cid:0) Khaùc

10. Ñeå quaûng baù hình aûnh cuõng nhö saûn phaåm ra thò tröôøng quoác teá, Quyù coâng ty

söû duïng hình thöùc naøo?

(cid:0) Quaûng caùo qua website

(cid:0) Catalogue, brochure

(cid:0) Thoâng qua toå chöùc xuùc tieán Thöông maïi trong vaø ngoaøi nöôùc.

(cid:0) Tham döï hoäi trôï trieån laõm

(cid:0) Khaùc

11. Ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh saûn phaåm may, quyù coâng ty caàn hoã trôï ôû

nhöõng maët naøo?

(cid:0) Nguoàn nguyeân phuï lieäu ñaàu vaøo

(cid:0) Voán

(cid:0) Thoâng tin veà thò tröôøng

(cid:0) Coâng ngheä, maùy moùc hoã trôï saûn xuaát.

(cid:0) Nhaân löïc

12. Quyù coâng ty ñaùnh giaù theá naøo veà tính caïnh tranh cuûa saûn phaåm may VIEÄT

NAM treân thò tröôøng quoác teá:

(cid:0) cao (cid:0) trung bình (cid:0) thaáp

13. Theo quyù coâng ty, saûn phaåm may VIEÄT NAM coù nhöõng lôïi theá gì:

(cid:0) Chaát löôïng saûn phaåm

88

(cid:0) Giaù caû caïnh tranh

(cid:0) Thôøi trang

(cid:0) Heä thoáng xuùc tieán thöông maïi, phaân phoái

(cid:0) Khaùc

14. Theo quyù coâng ty, saûn phaåm may VIEÄT NAM coù nhöõng ñieåm naøo caàn khaéc

phuïc:

(cid:0) Chaát löôïng saûn phaåm

(cid:0) Giaù caû caïnh tranh

(cid:0) Thôøi trang

(cid:0) Khaùc

15. Moät soá ñeà xuaát giuùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho saûn phaåm may xuaát

khaåu ra thò tröôøng nöôùc ngoaøi

......................................................................................................................................

………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………

………………………………………..…………….....

XIN CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN SÖÏ HÔÏP TAÙC CUÛA QUYÙ COÂNG TY !

89

PHUÏ LUÏC 2

DANH SAÙCH 50 COÂNG TY DEÄT MAY ÑÖÔÏC ÑIEÀU TRA TAÏI TPHCM

STT Teân coâng ty 1

Cty May Vieät Tieán

Tel /Fax 8640800/8645085

Ngöôøi lieân heä Mr Kieân

Ñòa chæ 456/1A Nô Trang Long, P.13, Q. Bình Thaïnh, T.P. HCM

Cty deät may Gia Ñònh

8942145/8940291

Mr. Trang

2

Cty CP SXTM May Saøigoøn

9844822/9844746

Mr. Thanh

3

8660564/8660565

Mr. Lai

189 Phan Vaên Trò , Q. Bình Thaïnh TPHCM 236/7 nguyeãn Vaên Löôïng, P.17, Q.Goø Vaáp, TPHCM 15 Tröôøng Sôn, Q.10, TPHCM

4

Cty CP Giaày da vaø may maëc xuaát khaåu Legamex Cty deät Saøigoøn SAGOTEX

9612 372/8580 222

5

Cty CP May CHOLIMEX

7650942/7650945

6

Cty CP May Saøigoøn 3

7

Cty CP May Saøigoøn 2 Cty May theâu An Phöôùc

Ms.Leã

8 9

40 Luyõ Baùn Bích, P. Taân Thôùi Hoaø, Q. Taân Phuù, TPHCM B26-27 ñöôøng soá 5, KCN Vónh Loäc, Q. BìnhTaân, TP.HCM 40/32 Quoác Loä 13, P.Hieäp Bình Phöôùc, Q. Thuû Ñöùc, TPHCM 37 Traàn Trieäu Luaät, Q.Taân Bình, TPHCM 8645331/8640031 8350059/8350058 100/11-12-13 An Döông Vöông, Q.5, TPHCM

lieân doanh deät Saøigoøn

191 Buøi Minh Tröïc, P.6, Q.8, TPHCM

8569041/8504861

10

Cty JOUBO Cty May Höõu Nghò Cty CP NPL deät may Bình An

9502680/8553476 7222977/7222978

Ms. Hueä

11 12

Cty CP SCAVI

636-638 Nguyeãn Duy, Q.8, TPHCM 127 leâ Vaên Chí, Linh Trung, Q.Thuû Ñuùc, TPHCM Loâ14,19A KCN Bieân Hoøa 2, Ñoàng Nai

13

DNTN deät may Phöôùc Thònh Cty CP Deät Phong Phuù

0613994994/06139 94 996 8645514/8657505 7281894/7281893

Ms Kim Anh

14 15

Cty May Nhaø Beø

8725107/8722833

Mr. Cöôøng

16

Cty CP May Minh Hoaøng

8229333/8229222

17

Cty deät Phöôùc Long

Mr Sôn

18

Cty deät may Thaønh Coâng

7313457/7313565 8153962/8154008

Mr.Huøng Anh

19

171 Taân Tieán, Q.Taân Bình, TPHCM 48 Taêng Nhôn Phuù, P. Taêng Nhôn Phuù B, Q.9, TPHCM Ñöôøng Beán Ngheù, P.Taân Thuaän Ñoâng, Q.7, TPHCM 9 Leâ Thaùnh Toân,P.Beán Ngheù, Q.1, TPHCM Soá 18, Taêng Nhôn Phuù, P.Phöôùc Long B,Q.9, TPHCM 36 Taây Thaïnh, P. Taây Thaïnh, Q.Taân Phuù, TPHCM Soá 2, Tröôøng Chinh, Q.Taân Phuù, TPHCM 8152065/8153076 Soá 1A, Quang Trung, Q.Goø Vaáp, TPHCM 89457298940328

899 8903/899 6739

Ms. Döông Ms Thaønh

Cty CP Deät May Thaéng Lôïi Cty CP May Phöông Ñoâng XN May VITEXCO

20 21 22

224/5 Bis Quoác Loä 13, P.26, Q. Bình Thaïnh, TP.HCM

7432843/7432695

23

8831839/8831838 Mr.Minh

Cty TNHH TM & SX Caây Thoâng Ñoû Cty CP Vieät Höng Cty TNHH May Sao Mai

49 Nguyeãn Ñoân Tieát, P.Caùt laùi, Q.2, TPHCM KCX Taân Thuaän, Q7, TPHCM 15C Caàu Xeùo, P.taân Sôn Nhì, Q.Taân Phuù, 5591484/5591481

24 25

90

26

5108508/5510585

Mr.Trung

Cty SX KD XNK Bình Thaïnh GILIMEX Cty May XK Taân Chaâu

27

8115274/8114305

Cty May Taân Phuù Cöôøng

28

5920664/5920645

Cty May Theâu XK Quoác Tuaán

29

8462132/8444714

30 31

Ms.Linh

Cty May Minh Chaâu Cty CP May vaø Xaây Döïng Huy Hoaøng Cty May Hoaøn Caàu

32

8427417/8497926 8989366/8996946 8962010/8978547

Cty TNHH Phuùc Yeân

33

8460578/8446361

Cty May XK Minh Phuïng

34

9629524/9629522

35 36

8942238 /8943053 Mr. Thaéng 9968240/9968242

Ms AÙnh

Cty Agtex 28 Cty May vaø Thöông Maïi Thaïch Bình Cty deät kim Ñoâng Phöông

37

8496062/8495940

Cty deät kim Ñoâng Quang

38

7175445/7175418

Cty Deät May Lan Traàn

39

8428679/8494195

Ms. Hueä Lan

Cty XNK Q.8 Cty Traàn Hieäp Thaønh Cty ARITEX

40 41 42

8504781/8504776 8754936/8767081 5141113/5141113

Ms Hoàng Ms Chaâu Ms Dieãm

Cty deät vaûi Töôøng Phaùt Cty deät may Duy Thònh Cty San Hoaøng

43 44 45

9691537/9691470 8624418/8624423 7310 718/7310317

Ms Lieân Mr. Bình

Cty CP May Vieät Thaéng

46

8975641/8961703

47

Cty may maëc Thaùi Sôn SP

899 0022/512 8850 Ms Hieàn

49 50

Cty TNHH may theâu Duy Daàn Cty may maëc Xk Höôùng Môùi Cty TNHH Taân Long

8367334/8372779 2600418/6671023

TPHCM 370 Baïch Ñaèng, P.14, Q. Bình Thaïnh, TPHCM 135 Hoaøng Hoa Thaùm, P.13, Q.Taân Bình, TPHCM 53/1 Phan Vaên Hôùn, P. Taân Sôn Nhaát, Q.12, TPHCM 553/73A, Nguyeãn Kieäm, Q. Phuù Nhuaän, TPHCM 59 Bình Giaõ, P.13, Q.Taân Bình, TPHCM 998 Lieân tænh loä 25B, P.Thaïnh Myõ Lôïi, Q.2, TPHCM KCN Phöôøng Tröôøng Thoï, Q.Thuû Ñöùc, TPHCM 434 Phaïm Vaên Hai, P.5, Q.Taân Bình, TPHCM 278 Laüng Binh Thaêng, P.11, Q.11, TPHCM Soá 03 Nguyeãn Oanh, Goø Vaáp, TPHCM 17/6A, Phan Huy Ích, P.12, Q.Goø vaáp, TPHCM 10 Aâu Cô, P.Taân Thaønh, Q.Taân Phuù, TPHCM Loâ 01-05 khu C1, loâ 03-05 khu BO, KCN Taân Thôùi Hieäp 246 Nguyeãn Hoàng Ñaøo, P.13, Q.Taân Bænh, TPHCM 75 Phaïm Huøng, P.4, Q.8, TPHCM Soá 9, beán Phuù Ñònh, P.16, Q.8 159 Ñieän Bieân Phuû, P.15, Q. Bình Thaïnh, TPHCM 633/27-2-4, Hoàng baøng, Q.6 376 Cao Thaéng, F12, Q.10,TPHCM Soá 9, Nam Hoaø, P.Phöôùc Long A,Q.9, TPHCM 127 leâ Vaên Chí, Linh Trung, Q.Thuû Ñuùc, TPHCM 143/11H Ung Vaên Khieâm, P.25, Q. Bình Thaïnh 122/1 Traàn Ñình Xöù, Q.1, TPHCM 88-90 ñöôøng 7A, P.Bình Trò Ñoâng B, Q.Bình Taân

91

PHUÏ LUÏC 3

BAÛNG TOÅNG KEÁT KEÁT QUAÛ ÑIEÀU TRA 50 DOANH NGHIEÄP DEÄT MAY

TAÏI TPHCM

Keát quaû STT Muïc Soá löôïng %

I Tình hình xuaát khaåu

I.1 Kim ngaïch xuaát khaåu 2008

I.1.1 Döôùi 50 trieäu USD 42 84%

I.1.2 Treân 50 trieäu USD 8 16%

I.2 Hình thöùc xuaát khaåu

I.2.1 CMPT 30 60%

I.2.2 SX haøng baùn thaønh phaåm FOB 20 40%

I.3 Maët haøng xuaát khaåu

I.3.1 Saûn phaåm may 31 62%

I.3.2 Saûn phaåm deät 8 16%

I.3.3 Caû saûn phaåm may vaø deät 11 22%

II Naêng löïc doanh nghieäp

II.1 Quy moâ doanh nghieäp

II.1.1 Lôùn 9 18%

II.1.2 Trung bình 15 30%

II.1.3 Nhoû 26 52%

II.2 Soá löôïng coâng nhaân

II.2.1 < 1000 ngöôøi 29 58%

II.2.2 1000-5000 ngöôøi 17 34%

II.2.3 > 5000 ngöôøi 4 8%

92

II.3 Nguyeân phuï lieäu

II.3.1 Mua trong nöôùc 15 30%

II.3.2 Nhaäp khaåu 35 70%

II.4 Nguoàn phaùt trieån saûn phaåm

II.4.1 Töï thieát keá 5 20%

II.4.2 Cuûa khaùch haøng cung caáp 45 80%

II.4.3 Khaùc 0 0%

II.5 Saûn phaåm xuaát khaåu mang nhaõn hieäu

II.5.1 Cuûa coâng ty 5 10%

II.5.2 Cuûa khaùch haøng 45 90%

II.5.3 Ñoái taùc 0 0%

II.6 Keânh phaân phoái söû duïng

II.6.1 Thoâng qua coâng ty thöông maïi 45 90%

II.6.2 Tröïc tieáp vôùi caùc nhaø phaân phoái 5 10%

II.6.3 Khaùc 0 0%

II.7 Quaûng baù hình aûnh saûn phaåm

II.7.1 Qua website 10 20%

II.7.2 Qua catalogue, brochure 50 100%

II.7.3 Qua toå chöùc xuùc tieán thöông maïi 6 12%

II.7.4 Qua hoäi trôï trieån laõm 25 50%

II.7.5 Khaùc 4 8%

II.8 Ñeå naâng cao NLCT, coâng ty caàn hoã trôï

II.8.1 Nguyeân phuï lieäu ñaàu vaøo 21 42%

II.8.2 Voán 41 82%

II.8.3 Thoâng tin thò tröôøng 24 48%

93

II.8.4 Coâng ngheä, maùy moùc hoã trôï saûn xuaát 32 64%

II.8.5 Nhaân löïc 6 12%

II.9 Ñaùnh giaù veà tính caïnh tranh s(cid:31)n ph(cid:31)m may

II.9.1 Cao 12 24%

II.9.2 Trung bình 28 56%

II.9.3 Thaáp 10 20%

II.103 Lôïi theá cuûa saûn phaåm may Vieät Nam

II.10.1 Chaát löôïng saûn phaåm 22 44%

II.10.2 Giaù caû caïnh tranh 10 20%

II.10.3 Thôøi trang 7 14%

II.10.4 Heä thoáng xuùc tieán thöông maïi, phaân phoái 6 12%

II.10.5 Khaùc 5 10%

II.11 Ñieåm caàn khaéc phuïc cuûa saûn phaåm may Vieät Nam

II.11.1 Chaát löôïng saûn phaåm 11 22%

II.11.2 Giaù caû caïnh tranh 27 54%

II.11.3 Thôøi trang 8 16%

II.11.3 Khaùc 4 8%

94

PHUÏ LUÏC 4

Toác ñoä phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp deät may TPHCM 2007-2008

Chia ra

Naêm

Coâng nghieäp deät may treân ñòa baøn Khu vöïc trong nöôùc Khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi

104,8% 111,2% 124,6% 121,2%

109,8% 113.2% 117.1% 115,4% 117,1% 115,5% 111,3% 116,6% 122,4% 130,9% 119,0% 2008 2007 2006 2005 2004

Nguoàn: Cuïc thoáng keâ TPHCM

PHUÏ LUÏC 5

Kim ngaïch nhaäp khaåu sôïi cuûa Vieät Nam naêm 2007

Löôïng (taán)

Trò giaù (usd)

Thò tröôøng Ñaøi Loan Thaùi Lan Trung Quoác Haøn Quoác Malaysia Indonexia Aán Ñoä Hoàng Koâng Nhaät Baûn Nam Phi Singapore Italia Phaùp Myõ Ñöùc Khaùc Toång coäng

198,692 63,156 47,113 31,198 33,376 24,710 7,197 6,811 3,226 796 1,061 333 73 583 99 6,570 424,994

312,505,238 98,490,282 100,436,348 73,504,892 52,317,211 42,741,386 14,142,129 13,499,383 11,878,389 3,360,397 2,074,212 1,695,007 1,141,003 576,480 254,947 15,382,696 744,000,000

Nguoàn: Thoâng tin chuyeân ngaønh deät may- Boä coâng thöông - Soá 07/2008

95

PHUÏ LUÏC 6

Kim ngaïch nhaäp khaåu boâng cuûa Vieät Nam naêm 2007

Löôïng (taán)

Trò giaù (usd)

63,952 32,777 15,439 14,044 6,291 5,102 3,481 3,430 3,016 2,328 2,047 1,515 1,223 1,217 1,188 953 726 660 52,611 212,000

81,090,320 40,171,585 18,822,026 18,410,110 8,081,731 6,977,794 4,535,965 3,776,360 3,729,740 3,568,988 2,843,234 1,570,854 1,585,534 1,541,597 1,663,707 843,329 529,954 480,613 67,776,559 268,000,000

Thò tröôøng Myõ Aán Ñoä Ñaøi Loan Thuïy Syõ Anh Braxin Singapore Trung Quoác Phaùp Haøn Quoác Uùc Ñöùc Nhaät Baûn Bæ Nam Phi Italia Thoå Nhó Kyø Canada Khaùc Toång coäng

Nguoàn: Thoâng tin chuyeân ngaønh deät may- Boä coâng thöông - Soá 07/2008