BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
-----------*-----------
DƯƠNG THỊ KIM OANH
GIÁO DỤC PHÁP - VIỆT Ở TRUNG KỲ
TỪ NĂM 1906 ĐẾN NĂM 1945
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ
NGHỆ AN - 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
-----------*-----------
DƯƠNG THỊ KIM OANH
GIÁO DỤC PHÁP - VIỆT Ở TRUNG KỲ
TỪ NĂM 1906 ĐẾN NĂM 1945
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬ
CHUYÊN NGÀNH LỊCH SỬ VIỆT NAM
Mã số: 9229013
Người hướng dẫn khoa học:
1. TS. TRẦN THỊ PHƯƠNG HOA
2. PGS. TS. TRẦN VŨ TÀI
NGHỆ AN - 2024
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do bản thân thực hiện. Các nội
dung nghiên cứu trình bày trong luận án là trung thực, chưa từng được công bố trong
bất kỳ công trình nào khác.
Nghiên cứu sinh
Dương Thị Kim Oanh
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 2
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................... 4
4. Nguồn tài liệu .......................................................................................................... 4
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ...................................................... 5
6. Đóng góp của luận án .............................................................................................. 6
7. Bố cục luận án ......................................................................................................... 6
Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ
TÀI LUẬN ÁN ........................................................................................................... 7
1.1. Những công trình nghiên cứu về giáo dục Việt Nam thời cận đại ................ 7
1.1.1. Công trình nghiên cứu trong nước ................................................................ 7
1.1.2. Công trình nghiên cứu ở nước ngoài .......................................................... 13
1.2. Những công trình nghiên cứu về giáo dục Trung Kỳ thời cận đại .............. 19
1.3. Nhận xét về tình hình nghiên cứu và những vấn đề tiếp tục đặt ra trong luận
án......................................................................................................................... 21
1.3.1. Nhận xét về tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án .................. 21
1.3.2. Những vấn đề tiếp tục đặt ra trong luận án ................................................. 22
Chương 2: GIÁO DỤC PHÁP - VIỆT Ở TRUNG KỲ GIAI ĐOẠN 1906 - 1917
................................................................................................................................... 23
2.1. Bối cảnh lịch sử và chính sách giáo dục ......................................................... 23
2.1.1. Bối cảnh lịch sử và tình hình giáo dục ở Trung Kỳ trước năm 1906 ......... 23
2.1.2. Chính sách giáo dục và cơ quan quản lý giáo dục ...................................... 28
2.2. Ngân sách và nguồn đầu tư cho giáo dục công .............................................. 35
2.3. Giáo dục phổ thông .......................................................................................... 37
2.3.1. Chương trình và sách giáo khoa ................................................................. 37
2.3.2. Hệ thống trường, lớp, học sinh ................................................................... 40
2.3.3. Tổ chức thi cử và bằng cấp ......................................................................... 48
2.3.4. Tuyển dụng và đào tạo đội ngũ giáo viên ................................................... 49
2.4. Giáo dục nghề ................................................................................................... 52
Tiểu kết chương 2 ...................................................................................................... 56
Chương 3: GIÁO DỤC PHÁP - VIỆT Ở TRUNG KỲ GIAI ĐOẠN 1917 - 1945
................................................................................................................................... 58
3.1. Bối cảnh lịch sử và chính sách giáo dục ......................................................... 58
3.1.1. Bối cảnh lịch sử và sự ra đời Bộ Học chính Tổng quy ............................... 58
3.1.2. Những điều chỉnh chính sách giáo dục (1924 - 1945) ................................ 62
3.2. Ngân sách và nguồn đầu tư cho giáo dục công .............................................. 66
3.3. Giáo dục phổ thông .......................................................................................... 71
3.3.1. Chương trình và sách giáo khoa ................................................................. 71
3.3.2. Hệ thống trường, lớp, học sinh ................................................................... 78
3.3.3. Tổ chức thi cử và bằng cấp ......................................................................... 99
3.3.4. Tuyển dụng và đào tạo đội ngũ giáo viên ................................................. 102
3.4. Giáo dục nghề ................................................................................................. 107
Tiểu kết chương 3 .................................................................................................... 110
Chương 4: ĐẶC ĐIỂM VÀ ẢNH HƯỞNG GIÁO DỤC PHÁP - VIỆT Ở
TRUNG KỲ TỪ NĂM 1906 ĐẾN NĂM 1945 ................................................... 113
4.1. Đặc điểm giáo dục Pháp - Việt ở Trung Kỳ ................................................. 113
4.1.1. Hình thành muộn, cơ cấu các bậc học chưa hoàn thiện ............................ 113
4.1.2. Vai trò nhất định của chính quyền Nam triều trong quản lý .................... 115
4.1.3. Yếu tố truyền thống được duy trì trong quá trình hiện đại hoá giáo dục . 118
4.1.4. Mô hình giáo dục theo hàng ngang còn đậm nét ……….……………..…121
4.1.5. Đội ngũ giáo viên chủ yếu là người Việt……………….………….…….128
4.2. Ảnh hưởng của giáo dục Pháp - Việt đối với Trung Kỳ ............................. 126
4.2.1. Ảnh hưởng tiêu cực .................................................................................. 135
4.2.2. Ảnh hưởng tích cực .................................................................................. 137
Tiểu kết chương 4 .................................................................................................... 143
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 145
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ……………151
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 153
PHỤ LỤC……………...…………………………….…………………………….…
