Giáo trình sản lượng rừng phần 10

Chia sẻ: Asdfada Asfsgs | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

170
lượt xem 39
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Căn cứ vào chỉ số cấp đất vừa ước lượng và cự ly chiều cao giữa các cấp đất tại độ tuổi Ao, xác định cấp đất cho ô mẫu. Xử lý số liệu dùng cho phân chia đường cong cấp đất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình sản lượng rừng phần 10

LnH(Ao) = LnH(Ai) + b(1/Aic - 1/A0c) (4.5) VÝ dô: Ph−¬ng tr×nh sinh tr−ëng b×nh qu©n chung cã tham sè b=4,9381, c=0,5, chiÒu cao t¹i tuæi 12 cña « mÉu lµ 10m, víi A0=15, chØ sè cÊp ®Êt cña « mÉu ®−îc −íc l−îng theo c«ng thøc: ⎡ ⎤ ln 10 + 4,9381 × (1 / 12 0,5 − 1 / 15 0,5 ) ⎥ ⎢ ⎢ ⎥ =e = 11,62 m ⎣ ⎦ H (15 ) Tr−êng hîp sö dông tham sè a cña ph−¬ng tr×nh ®−êng th¼ng ®Ó −íc l−îng chiÒu cao b×nh qu©n « mÉu t¹i tuæi c¬ së Ao, ta cã: LnH(Ao) = a + (lnH(Ai) - a).(Ai/A0)c (4.6) Còng víi vÝ dô trªn vµ a=3,988984, c=0,5, chiÒu cao « mÉu t¹i tuæi 15 sÏ lµ: ⎡ ⎤ 3,988984 + (ln 10 − 3,988984) × (12 / 15) 0,5 ⎥ ⎢ ⎢ ⎥ =e = 11,94m ⎣ ⎦ H (15) - C¨n cø vµo chØ sè cÊp ®Êt võa −íc l−îng vµ cù ly chiÒu cao gi÷a c¸c cÊp ®Êt t¹i tuæi A0, x¸c ®Þnh cÊp ®Êt cho « mÉu. 4.6.4. Xö lý sè liÖu dïng cho ph©n chia ®−êng cong cÊp ®Êt. Sau khi s¬ bé ph©n chia cÊp ®Êt cho loµi c©y nghiªn cøu, ®· x¸c ®Þnh ®−îc sè cÊp ®Êt cÇn ph©n chia còng nh− cÊp ®Êt cho c¸c « mÉu. C¨n cø vµo c¸c ph−¬ng ph¸p ph©n chia ®−êng cong cÊp ®Êt ®−îc giíi thiÖu ë ch−¬ng 2, cÇn xö lý vµ tÝnh to¸n sè liÖu ban ®Çu (xem vÝ dô minh häa ë biÓu 4.1) theo c¸c néi dung d−íi ®©y: 217
BiÓu ë excell (1 trang) 218
1) S¾p xÕp c¸c « mÉu theo ®¬n vÞ cÊp ®Êt. 2) X¸c ®Þnh ®−êng sinh tr−ëng chiÒu cao thùc nghiÖm b×nh qu©n theo ®¬n vÞ cÊp ®Êt, trong ®ã chiÒu cao ë tõng tuæi ®−îc tÝnh theo c«ng thøc: n 1i H= ∑ Hi (4.7) in i Víi ni lµ sè gi¸ trÞ chiÒu cao cña c¸c ®−êng sinh tr−ëng thùc nghiÖm cã t¹i tuæi i (sè « mÉu ®−îc thu thËp sè liÖu ®Þnh kú hay gi¶i tÝch c©y tiªu chuÈn cã tuæi ≥ i). 3) X¸c ®Þnh suÊt t¨ng tr−ëng chiÒu cao ë c¸c tuæi theo ®¬n vÞ cÊp ®Êt: Hi + 1 − Hi = ⋅ 100 (4.8) PH i +1 Hi + 1 Trong ®ã: PHi+1: suÊt t¨ng tr−ëng chiÒu cao t¹i tuæi i+1 ⎯Hi, ⎯Hi+1: chiÒu cao b×nh qu©n cña c¸c l©m phÇn nghiªn cøu thuéc cÊp ®Êt nµo ®ã t¹i tuæi i vµ i+1. 4) X¸c ®Þnh ®−êng sinh tr−ëng chiÒu cao b×nh qu©n thùc nghiÖm chung cho c¶ ®èi t−îng nghiªn cøu, trong ®ã chiÒu cao b×nh qu©n ë tõng tuæi ®−îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc: N 1i Hi = ∑ Hi (4.9) N i Víi Ni lµ sè gi¸ trÞ chiÒu cao cña c¸c ®−êng sinh tr−ëng thùc nghiÖm cã t¹i tuæi i (sè « mÉu ®−îc thu thËp sè liÖu ®Þnh kú hay gi¶i tÝch c©y tiªu chuÈn cã tuæi ≥ i). 5) TÝnh sai tiªu chuÈn chiÒu cao ë tõng tuæi chung cho ®èi t−îng nghiªn cøu. 219
N i 1 2 SH = ∑ (H ij − H i ) (4.10) i N i −1 Víi ⎯Hi lµ chiÒu cao b×nh qu©n t¹i tuæi i cña tÊt c¶ c¸c « mÉu hay c¸c ®−êng sinh tr−ëng chiÒu cao thùc nghiÖm thuéc ®èi t−îng nghiªn cøu Ni lµ sè gi¸ trÞ chiÒu cao cña c¸c ®−êng sinh tr−ëng thùc nghiÖm t¹i tuæi i (sè « mÉu ®−îc thu thËp sè liÖu ®Þnh kú hay gi¶i tÝch c©y tiªu chuÈn cã tuæi ≥ i). Tuú theo mçi ph−¬ng ph¸p ph©n chia ®−êng cong cÊp ®Êt ®−îc giíi thiÖu ë ch−¬ng 2, mµ tÝnh to¸n mét trong c¸c néi dung võa tr×nh bµy ë trªn. - Khi ph©n chia cÊp ®Êt trªn c¬ së ph−¬ng tr×nh sinh tr−ëng chiÒu cao b×nh qu©n chung, cÇn tÝnh to¸n néi dung 2 (ph−¬ng tr×nh sinh tr−ëng lËp theo ph−¬ng ph¸p håi quy ph©n nhãm) hoÆc néi dung 4 (ph−¬ng tr×nh sinh tr−ëng lËp theo ph−¬ng ph¸p th«ng th−êng). Tõ ph−¬ng tr×nh sinh tr−ëng b×nh qu©n chung, cã thÓ x¸c lËp c¸c ®−êng cong cÊp ®Êt theo ph−¬ng ph¸p Affill, ph−¬ng ph¸p tham sè a chung, b thay ®æi hoÆc tham sè b chung, a thay ®æi. - Khi ®−êng cong cÊp ®Êt ®−îc thiÕt lËp trªn c¬ së ph−¬ng tr×nh suÊt t¨ng tr−ëng chiÒu cao vµ chØ sè cÊp ®Êt, th× thùc hiÖn néi dung 3. - Khi c¸c ®−êng cong cÊp ®Êt ®−îc x¸c lËp trªn c¬ së ®−êng sinh tr−ëng chiÒu cao b×nh qu©n chung vµ sai tiªu chuÈn chiÒu cao ë tõng tuæi th× thùc hiÖn néi dung 2 vµ 5 hoÆc néi dung 4 vµ 5, tuú theo ph−¬ng tr×nh sinh tr−ëng b×nh qu©n ®−îc x¸c lËp theo ph−¬ng ph¸p håi quy ph©n nhãm hay ph−¬ng ph¸p th«ng th−êng. - Khi ®−êng cong cÊp ®Êt ®−îc ph©n chia tõ ph−¬ng tr×nh sinh tr−ëng chiÒu cao thiÕt lËp riªng cho tõng cÊp ®Êt (trªn c¬ së ®−êng sinh tr−ëng chiÒu cao b×nh qu©n thùc nghiÖm cña cÊp ®Êt), thùc hiÖn néi dung 2. Tuy vËy, ®Ó c¸c ®−êng cong cÊp ®Êt lËp ra cã tÝnh ®¹i diÖn cao (kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®−êng t−¬ng ®èi ®Òu nhau, kh«ng c¾t nhau) ph−¬ng tr×nh sinh tr−ëng chiÒu 220
cao cña mçi cÊp ®Êt nªn tÝnh theo ph−¬ng ph¸p håi quy ph©n nhãm, trong ®ã mçi ®−êng sinh tr−ëng chiÒu cao thùc nghiÖm ®−îc coi lµ mét nhãm (mçi « mÉu ®−îc coi lµ mét nhãm). Khi xö lý sè liÖu cho viÖc ph©n chia c¸c ®−êng cong cÊp ®Êt cÇn l−u ý, sinh tr−ëng chiÒu cao −u thÕ Ho ®−îc x¸c ®Þnh thuËn lîi vµ chÝnh x¸c tõ c¸c lÇn ®iÒu tra ®Þnh kú trªn « mÉu cè ®Þnh. §èi víi nh÷ng « t¹m thêi, viÖc x¸c ®Þnh sinh tr−ëng chiÒu cao Ho t−¬ng ®èi khã kh¨n v×, mçi « mÉu th−êng gi¶i tÝch 3 c©y tiªu chuÈn ®¹i diÖn cho 3 cÊp kÝnh, ®Ó tõ ®ã cã sè liÖu x¸c ®Þnh quy luËt sinh tr−ëng cho c©y b×nh qu©n l©m phÇn. Do vËy, kh«ng cã ®iÒu kiÖn gi¶i tÝch c¸c c©y tiªu chuÈn ®Ó x¸c ®Þnh sinh tr−ëng chiÒu cao −u thÕ. Khi l©m phÇn ®−îc chia thµnh 3 cÊp kÝnh cã tæng tiÕt diÖn ngang b»ng nhau, c©y b×nh qu©n cña cÊp kÝnh thø 3 xÊp xØ b»ng c©y b×nh qu©n tÇng −u thÕ (Vò TiÕn Hinh, 1996). Víi tr−êng hîp nµy, cã thÓ lÊy sè liÖu sinh tr−ëng chiÒu cao cña c©y tiªu chuÈn thuéc cÊp kÝnh thø 3 (cÊp lín nhÊt) ®¹i diÖn cho quy luËt sinh tr−ëng chiÒu cao −u thÕ l©m phÇn. NÕu lµm nh− vËy, ®−êng sinh tr−ëng chiÒu cao −u thÕ cña c¸c « mÉu chØ ®−îc −íc l−îng tõ sè liÖu gi¶i tÝch cña 1 c©y tiªu chuÈn, dÉn ®Õn ®é tin cËy cña ®−êng sinh tr−ëng lý thuyÕt kh«ng cao. Trong khi ®ã kh«ng sö dông ®Õn chiÒu cao cña 2 c©y gi¶i tÝch thuéc 2 cÊp kÝnh cßn l¹i. V× thÕ, tèt nhÊt lµ ph©n chia ®−êng cong cÊp ®Êt theo chiÒu cao Hg (sè liÖu b×nh qu©n cña 3 c©y gi¶i tÝch), sau ®ã dùa vµo quan hÖ Ho/Hg x¸c lËp chung tõ sè liÖu c¸c « mÉu thuéc ®èi t−îng nghiªn cøu, chuyÓn sang ®−êng cong cÊp ®Êt lËp theo Ho. 4.6.5. Mét vµi ®iÓm cÇn chó ý khi thu thËp vµ xö lý sè liÖu « mÉu. - Khi cÇn lËp biÓu s¶n phÈm theo ®¬n vÞ loµi c©y vµ cÊp ®Êt, c¸c c©y tiªu chuÈn chÆt ng¶ trªn « mÉu t¹m thêi, ngoµi viÖc x¸c ®Þnh ®−êng kÝnh (cã vá vµ kh«ng vá) ë c¸c vÞ trÝ ph©n ®o¹n tuyÖt ®èi ra, cÇn x¸c ®Þnh thªm ®−êng kÝnh (cã vá vµ kh«ng vá) ë c¸c vÞ trÝ t−¬ng ®èi trªn th©n c©y (vÞ trÝ 0,0; 0,1; 0,2... 0,9 chiÒu cao th©n c©y). §©y lµ c¬ së ®Ó x¸c lËp ph−¬ng tr×nh ®−êng sinh th©n c©y. Tõ ph−¬ng tr×nh ®−êng sinh th©n c©y, x¸c ®Þnh c¸c lo¹i s¶n phÈm vµ thÓ tÝch 221
t−¬ng øng cho mçi tæ hîp cì ®−êng kÝnh vµ chiÒu cao (xem Vò Nh©m, 1988). - Khi lËp biÓu sinh khèi theo ®¬n vÞ loµi c©y vµ cÊp ®Êt, c¸c c©y tiªu chuÈn chÆt ng¶ trªn « t¹m thêi, ngoµi viÖc x¸c ®Þnh khèi l−îng t−¬i cho c¸c bé phËn th©n c©y trªn mÆt ®Êt, nh−: th©n, cµnh, l¸, mçi bé phËn lÊy mét mÉu ®Ó sÊy kh« (xem Hoµng V¨n D−ìng, 2001 vµ Vò V¨n Th«ng, 1998). Tõ sè liÖu thu thËp ë c©y tiªu chuÈn chÆt ng¶ vµ c¸c mÉu x¸c ®Þnh khèi l−îng kh«, tÝnh to¸n c¸c quan hÖ: + Quan hÖ gi÷a tæng sinh khèi vµ sinh khèi tõng bé phËn (th©n, cµnh, l¸) c©y ®¬n lÎ víi ®−êng kÝnh vµ chiÒu cao. + Quan hÖ gi÷a sinh khèi kh« víi sinh khèi t−¬i cña tõng bé phËn th©n c©y. Tõ c¸c quan hÖ trªn, x¸c ®Þnh sinh khèi l©m phÇn (th©n, cµnh, l¸) trªn c¬ së ph©n bè N/D vµ ®−êng cong chiÒu cao. Sau ®ã x¸c lËp quan hÖ gi÷a sinh khèi l©m phÇn víi chØ tiªu ph©n chia cÊp ®Êt (H0 hoÆc Hg) vµ mËt ®é. §©y chÝnh lµ c¬ së ®Ó lËp biÓu s¶n l−îng víi chØ tiªu sinh khèi theo ®¬n vÞ loµi c©y vµ cÊp ®Êt. 4.7. Thu thËp vµ xö lý sè liÖu lËp biÓu s¶n l−îng rõng trång c©y gç kinh doanh nhùa. - Víi nh÷ng loµi c©y gç ®−îc trång ®Ó kinh doanh nhùa, nh− Th«ng nhùa ch¼ng h¹n, khi cÇn lËp biÓu s¶n l−îng nhùa ph¶i bè trÝ c¸c « mÉu cè ®Þnh ë c¸c l©m phÇn non hoÆc ë nh÷ng l©m phÇn ®Õn tuæi khai th¸c nhùa, chø kh«ng thÓ bè trÝ c¸c « mÉu b¸n cè ®Þnh ë c¸c cÊp tuæi kh¸c nhau. Së dÜ nh− vËy v×, nÕu c¸c l©m phÇn ë tuæi cao mµ tr−íc ®©y ®· khai th¸c nhùa, sÏ kh«ng cã sè liÖu vÒ s¶n l−îng nhùa ®· khai th¸c hµng n¨m. Ngoµi ra, nÕu c¸c l©m phÇn nµy tr−íc ®©y ch−a khai th¸c nhùa, th× s¶n l−îng nhùa khai th¸c trong nh÷ng n¨m tíi sÏ hoµn toµn kh¸c so víi s¶n l−îng nhùa cña nh÷ng l©m phÇn t−¬ng tù mµ tr−íc ®©y ®· khai th¸c nhùa. Trªn mçi «, hµng n¨m thu thËp sè liÖu vÒ s¶n l−îng nhùa (kg/ha) cïng mét sè chØ tiªu kh¸c nh− ®−êng kÝnh, chiÒu cao, ®−êng kÝnh t¸n b×nh qu©n vµ 222
mËt ®é. Cø sau mçi cÊp tuæi (5 n¨m víi 5 lÇn ®iÒu tra) cã thÓ lo¹i bá kho¶ng 10% ®Õn 15% sè « mÉu, ®Ó sao cho ®Õn cuèi chu kú kinh doanh (30 ®Õn 35 tuæi) sè « cßn l¹i kho¶ng b»ng 30% sè l−îng ban ®Çu. Nguyªn t¾c chung khi bè trÝ « mÉu lµ t¹i mçi vïng sinh th¸i, chóng ph¶i ®¹i diÖn cho cÊp ®Êt vµ cÊp mËt ®é. Sau mçi ®Þnh kú, c¸c « cÇn ®−îc tØa th−a víi c−êng ®é kh¸c nhau, ®Ó sao cho ®Õn cuèi chu kú kinh doanh, víi mçi cÊp ®Êt, x¸c ®Þnh ®−îc mËt ®é hîp lý t−¬ng øng víi tõng cÊp tuæi. §©y lµ c¬ së ®Ó lËp biÓu s¶n l−îng nhùa th«ng. Trong mçi «, cÇn thu thËp c¸c chØ tiªu cho tõng c©y ®¬n lÎ d−íi ®©y: - §−êng kÝnh ngang ngùc. - §−êng kÝnh h×nh chiÕu t¸n. - ChiÒu cao vót ngän vµ chiÒu cao d−íi cµnh. - Khèi l−îng nhùa khai th¸c hµng n¨m. L−îng nhùa khai th¸c hµng n¨m cÇn ®−îc l−u gi÷ cho tõng c©y vµ cho tõng « tiªu chuÈn lµm c¬ së thiÕt lËp m« h×nh s¶n l−îng nhùa cña c©y vµ l©m phÇn. Muèn vËy, c¸c c©y trong « cÇn ®−îc ®¸nh sè thø tù ®Ó theo dâi trong suèt chu kú kinh doanh. Xö lý sè liÖu lµm c¬ së thiÕt lËp m« h×nh s¶n l−îng nhùa: a) X¸c lËp quan hÖ khèi l−îng nhùa khai th¸c hµng n¨m còng nh− tæng khèi l−îng nhùa ®· khai th¸c ë tõng c©y ®¬n lÎ víi tõng chØ tiªu: ®−êng kÝnh ngang ngùc, ®−êng kÝnh t¸n, chiÒu cao th©n c©y. b) X¸c ®Þnh ®−êng kÝnh ngang ngùc, chiÒu cao, ®−êng kÝnh t¸n b×nh qu©n vµ khèi l−îng nhùa khai th¸c hµng n¨m vµ tæng khèi l−îng nhùa ®· khai th¸c cho tõng « mÉu. c) Chän chØ tiªu ph©n chia cÊp n¨ng suÊt. ChØ tiªu ph©n chia cÊp n¨ng suÊt (hay cÊp ®Êt) ph¶i ph¶n ¸nh tèt s¶n l−îng nhùa ®· khai th¸c ®Õn tuæi hiÖn t¹i trªn ha cho mçi l©m phÇn vµ x¸c 223
®Þnh ®¬n gi¶n ngoµi thùc ®Þa. d) S¬ bé ph©n chia cÊp n¨ng suÊt (hay cÊp ®Êt) cho ®èi t−îng nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh cÊp n¨ng suÊt cho tõng l©m phÇn (« mÉu). e) S¾p xÕp c¸c « mÉu theo cÊp n¨ng suÊt. f) X¸c lËp ph−¬ng tr×nh sinh tr−ëng ®−êng kÝnh ngang ngùc, chiÒu cao vµ ®−êng kÝnh t¸n cÊp n¨ng suÊt g) X¸c ®Þnh mËt ®é hîp lý theo tuæi cho tõng cÊp n¨ng suÊt h) X¸c ®Þnh ®−êng lòy tÝch khèi l−îng nhùa b×nh qu©n trªn ha ®· khai th¸c víi tuæi l©m phÇn theo cÊp n¨ng suÊt. C¸c néi dung xö lý vµ tÝnh to¸n võa tr×nh bµy trªn ®©y chÝnh lµ c¬ së ®Ó lËp biÓu s¶n l−îng cho rõng trång c©y gç kinh doanh nhùa nãi chung vµ rõng Th«ng nhùa nãi riªng. 4.8. Thu thËp vµ xö lý sè liÖu lËp biÓu s¶n l−îng rõng luång. HiÖn nay diÖn tÝch trång luång ë n−íc ta ngµy mét lín, ®Æc biÖt ë Thanh Hãa vµ mét sè tØnh phÝa b¾c. V× thÕ cÇn thiÕt ph¶i lËp biÓu s¶n l−îng cho ®èi t−îng nµy lµm c¬ së dù ®o¸n n¨ng suÊt còng nh− h−íng dÉn kü thuËt kinh doanh rõng luång sao cho cã hiÖu qu¶. So víi rõng ®−îc trång bëi c¸c loµi c©y gç, rõng luång cã ®Æc ®iÓm riªng lµ víi mçi khãm, hµng n¨m ®Òu cã thÕ hÖ c©y míi sinh ra vµ nh÷ng c©y ®Õn tuæi khai th¸c. C©y luång sím ®Þnh h×nh vÒ kÝch th−íc vµ lµ loµi c©y th©n rçng. Víi ®Æc ®iÓm nh− vËy, khi cÇn thu thËp sè liÖu ®Ó lËp biÓu s¶n l−îng, cã thÓ bè trÝ « mÉu cè ®Þnh kÕt hîp víi « mÉu t¹m thêi. ¤ cè ®Þnh cã thêi gian tån t¹i tèi thiÓu b»ng thêi gian tõ khi m¨ng ®−îc h×nh thµnh ®Õn khi c©y luång ®−îc khai th¸c (kho¶ng 5 n¨m). C¸c « nµy ®−îc bè trÝ ®¹i diÖn cho cÊp tuæi cña rõng luång vµ ®iÒu kiÖn sinh tr−ëng ®Ó theo dâi sù biÕn ®æi hµng n¨m vÒ sè c©y, ®−êng kÝnh c©y b×nh qu©n (theo thÕ hÖ c©y non, trung niªn vµ giµ) trªn 224
mâi bói còng nh− ®−êng kÝnh gèc vµ ®−êng kÝnh h×nh chiÕu t¸n cña bói luång. Hµng n¨m tiÕn hµnh chÆt h¹ nh÷ng c©y ®Õn tuæi khai th¸c vµ thèng kª c¸c chØ tiªu cÇn thiÕt cña ®èi t−îng nµy theo ®¬n vÞ bói nh− sè c©y vµ ®−êng kÝnh b×nh qu©n. Víi nh÷ng « t¹m thêi, cÇn thu thËp sè liÖu ®Ó thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ kh«ng hoÆc Ýt phô thuéc vµo tuæi nh−: - Quan hÖ gi÷a chiÒu cao víi ®−êng kÝnh. - Quan hÖ gi÷a khèi l−îng t−¬i vµ khèi l−îng kh« th©n c©y víi ®−êng kÝnh hoÆc víi ®−êng kÝnh vµ chiÒu cao cña c©y. ¤ t¹m thêi nªn bè trÝ ®¹i diÖn cho cÊp tuæi còng nh− ®iÒu kiÖn sinh tr−ëng cña rõng luång. DiÖn tÝch mçi « kho¶ng tõ 1000-2000m2. Trªn mçi « cÇn thu thËp c¸c chØ tiªu: - Sè bói trªn «. - Sè c©y, ®−êng kÝnh cña c¸c thÕ hÖ (non, trung niªn vµ c©y giµ) trªn bói. - Sè c©y vµ ®−êng kÝnh cña c©y ®Õn tuæi khai th¸c ë tõng bói. - Lùa chän, chÆt ng¶ vµ ®o ®Õm c©y tiªu chuÈn. C©y tiªu chuÈn chÆt ng¶ lµ nh÷ng c©y ®Õn tuæi khai th¸c vµ cã kÝch th−íc b×nh qu©n. Sau khi chÆt ng¶ c©y tiªu chuÈn, x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu: - §o chiÒu dµi men th©n tõ gèc ®Õn ngän. - §o ®−êng kÝnh ngoµi vµ phÇn trong v¸ch ë c¸c vÞ trÝ phÇn m−êi th©n c©y (0,0; 0,1; 0,2... 0,9H). - Dïng c©n x¸c ®Þnh khèi l−îng t−¬i th©n c©y (khi cÇn thiÕt cã thÓ x¸c ®Þnh c¶ khèi l−îng t−¬i cho bé phËn cµnh vµ l¸). - §o chiÒu dµi lãng vµ chiÒu dµi ®èt tõ gèc ®Õn ngän. - X¸c ®Þnh khèi l−îng riªng cho bé phËn lãng vµ bé phËn ®èt. 225
- LÊy mÉu ë c¸c vÞ trÝ trªn th©n c©y (gèc, th©n, ngän) ®Ó xÊy kh« x¸c ®Þnh khèi l−îng. C©y tiªu chuÈn nªn bè trÝ ®¹i diÖn cho khu vùc ph©n bè cña luång, ®¹i diÖn cho cÊp tuæi cña l©m phÇn, còng nh− ®iÒu kiÖn lËp ®Þa. Nh− thÕ, mçi bói luång còng chØ nªn ®iÒu tra 1 c©y tiªu chuÈn vµ kh«ng ph¶i bói luång nµo còng ®iÒu tra c©y tiªu chuÈn. Khi nghiªn cøu x©y dùng m« h×nh s¶n l−îng rõng luång, nhiÒu chØ tiªu ®−îc quan t©m ®Õn, nh− sè bói trªn ha, sè c©y t−¬ng øng víi c¸c thÕ hÖ trong tõng bói. Riªng víi c©y tiªu chuÈn chÆt ng¶ còng cã nhiÒu chØ tiªu ®−îc sö dông, nh− khèi l−îng kh«, khèi l−îng t−¬i, chiÒu dµi lãng b×nh qu©n, bÒ dµy v¸ch lãng, thÓ tÝch th©n c©y... V× thÕ, nªn chän chØ tiªu nµo ®ã c¬ b¶n nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh sè « tiªu chuÈn cÇn bè trÝ, sè bói trong mçi « (tõ ®ã x¸c ®Þnh diÖn tÝch trung b×nh cña «). Ngoµi ra, còng nªn lùa chän chØ tiªu nµo ®ã mang tÝnh tæng hîp, nh− khèi l−îng kh« th©n c©y ch¼ng h¹n, ®Ó x¸c ®Þnh sè c©y tiªu chuÈn cÇn thiÕt ph¶i ch¹t ng¶. Xö lý sè liÖu ®iÒu tra rõng luång: a) Ph©n chia ®¬n vÞ ®iÒu tra vµ kinh doanh rõng luång. ViÖc ph©n chia ®¬n vÞ ®iÒu tra vµ kinh doanh rõng luång cã thÓ tiÕn hµnh theo 2 h−íng. §ã lµ ph©n h¹ng ®Êt trång luång vµ ph©n chia cÊp ®Êt cho rõng luång. Dï ph©n h¹ng hay lËp biÓu cÊp ®Êt còng ph¶i lùa chän chØ tiªu nµo ®ã thÝch hîp ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é phï hîp cña lËp ®Þa ®èi víi sinh tr−ëng cña rõng luång. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ ®¸nh gi¸ n¨ng suÊt rõng luång trªn ®iÒu kiÖn lËp ®Þa x¸c ®Þnh. ChØ tiªu ®−îc chän còng ph¶i tháa m·n mét sè ®iÒu kiÖn sau: - Ph¶n ¸nh tèt n¨ng suÊt rõng luång (cã thÓ c¨n cø vµo khèi l−îng (t−¬i) ®−îc khai th¸c hµng n¨m / ha t−¬ng øng víi tõng tuæi x¸c ®Þnh). - X¸c ®Þnh ®¬n gi¶n ngoµi thùc ®Þa. Ph¹m ThÕ Anh (2002) ®· thö nghiÖm 2 chØ tiªu lµ ®−êng kÝnh ë ®é cao ngang ngùc cña nh÷ng c©y thuéc ®èi t−îng khai th¸c vµ ®−êng kÝnh gèc bói 226
luång ë tuæi x¸c ®Þnh vµ cuèi cïng ®· chän ®−êng kÝnh th©n c©y lµm chØ tiªu ph©n chia cÊp ®Êt cho rõng luång. Sau ®ã dïng hµm to¸n häc m« t¶ sinh tr−ëng ®−êng kÝnh rõng luång. Kh¸c víi c©y gç, c©y luång th©n cong ë phÇn ngän, khã x¸c ®Þnh chÝnh x¸c chiÒu cao. V× thÕ, kh«ng nªn sö dông chiÒu cao bói luång ®Ó ph©n chia cÊp ®Êt hay h¹ng ®Êt. b) X¸c lËp quan hÖ H/D tõ nh÷ng c©y tiªu chuÈn chÆt ng¶ c) X¸c lËp quan hÖ gi÷a sinh khèi t−¬i (chØ tÝnh sinh khèi phÇn lãng) víi ®−êng kÝnh th©n c©y lµm c¬ së x¸c ®Þnh sinh khèi t−¬i cho c©y ®¬n lÎ vµ cho l©m phÇn. d) X¸c lËp quan hÖ gi÷a sinh khèi kh« víi sinh khèi t−¬i (tõ sè liÖu c¸c mÉu sÊy kh«) ®Ó x¸c ®Þnh sinh khèi kh« cho c©y ®¬n lÎ vµ cho l©m phÇn. e) X¸c ®Þnh ph−¬ng tr×nh ®−êng sinh th©n c©y phÝa ngoµi vµ phÝa trong v¸ch luång tõ sè liÖu ®o ®−êng kÝnh ë c¸c vÞ trÝ phÇn m−êi th©n c©y ®Ó x¸c ®Þnh biÕn ®æi bÒ dÇy v¸ch theo chiÒu cao th©n c©y, tiÖn cho viÖc ph©n chia s¶n phÈm chÕ biÕn tõ c©y luång vµ x¸c ®Þnh thÓ tÝch phÇn v¸ch th©n c©y. f) M« h×nh hãa qu¸ tr×nh biÕn ®æi chiÒu dµi lãng luång theo chiÒu cao th©n c©y lµm c¬ së dù tÝnh s¶n phÈm cã thÓ t¹o ra ®−îc tõ c©y luång. 227
Tμi liÖu tham kh¶o TiÕng ViÖt: 1. NguyÔn ThÞ M¹nh Anh (2000), Nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña mËt ®é ®Õn mét sè ®Æc ®iÓm cÊu tróc vµ s¶n l−îng rõng keo l¸ trµm (Acacia auriculiformis) ë huyÖn Phó L−¬ng vµ §ång Hû tØnh Th¸i Nguyªn, LuËn v¨n Th¹c sÜ, §¹i häc L©m nghiÖp. 2. Ph¹m thÕ Anh (2002), B−íc ®Çu nghiªn cøu lËp biÓu cÊp ®Êt rõng Luång khu vùc Ngäc LÆc - Lang Ch¸nh -Thanh Ho¸, LuËn v¨n tèt nghiÖp, §¹i häc L©m nghiÖp. 3. NguyÔn Träng B×nh (1996), Mét sè ph−¬ng ph¸p m« pháng qu¸ tr×nh sinh tr−ëng cña 3 loµi c©y th«ng nhùa, th«ng ®u«i ngùa, mì trªn c¬ së vËn dông qu¸ tr×nh ngÉu nhiªn, LuËn ¸n PTS , Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. 4. TrÇn V¨n Con (1991), Kh¶ n¨ng øng dông m« pháng to¸n nghiªn cøu mét vµi ®Æc tr−ng cÊu tróc vµ ®éng th¸i cña hÖ sinh th¸i rõng khép T©y Nguyªn, LuËn ¸n PTS Khoa häc n«ng nghiÖp, ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp ViÖt Nam. 5. NguyÔn V¨n DiÖn (2001), Nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña mét sè nh©n tè ®Õn cÊu tróc vµ s¶n l−îng rõng keo tai t−îng (Acacia mangium), LuËn v¨n Th¹c sÜ, §¹i häc L©m nghiÖp. 6. Hoµng V¨n D−ìng (2001), Nghiªn cøu cÊu tróc vµ s¶n l−îng lµm c¬ së øng dông trong ®iÒu tra vµ nu«i d−ìng rõng keo l¸ trµm (Acacia auriculiformis A. Cunn Ex Benth) t¹i mét sè tØnh khu vùc miÒn Trung ViÖt Nam, LuËn ¸n TS khoa häc N«ng nghiÖp, Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. 7. Ng« Quang §ª vµ c¸c t¸c gi¶ kh¸c (1992), L©m sinh häc tËp I, Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. 228
8. Ph¹m Ngäc Giao (1989), M« pháng ®éng th¸i cÊu tróc ®−êng kÝnh l©m phÇn th«ng ®u«i ngùa khu §«ng b¾c, Tãm t¾t mét sè kÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc 1985-1989, Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. 9. Ph¹m Ngäc Giao (1996), M« pháng ®éng th¸i mét sè quy luËt kÕt cÊu l©m phÇn vµ øng dông cña chóng trong ®iÒu tra vµ kinh doanh rõng th«ng ®u«i ngùa vïng §«ng b¾c ViÖt Nam, LuËn ¸n PTS khoa häc N«ng nghiÖp, Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. 10. Lª ThÞ Hµ (2003), §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng øng dông ph−¬ng tr×nh sinh tr−ëng vµo m« t¶ vµ dù ®o¸n sinh tr−ëng cho mét sè loµi c©y trång ë n−íc ta, LuËn v¨n th¹c sÜ, §¹i häc L©m nghiÖp. 11. Vò TiÕn Hinh (1987), "X©y dùng ph−¬ng ph¸p m« t¶ ®éng th¸i ph©n bè sè c©y theo ®−êng kÝnh rõng tù nhiªn", Th«ng tin KHKT vµ KTLN, ViÖn L©m nghiÖp ViÖt Nam, sè 1-1987 tr. 27-31. 12. Vò TiÕn Hinh (1/1991), "Nghiªn cøu c¬ së dù ®o¸n sù biÕn ®æi theo tuæi cña ph©n bè sè c©y theo ®−êng kÝnh rõng trång thuÇn loµi ®Òu tuæi dùa vµo t¨ng tr−ëng ®−êng kÝnh", Th«ng tin KHKT, Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. 13. Vò TiÕn Hinh - Ph¹m Ngäc Giao (1992), Häc phÇn II gi¸o tr×nh §iÒu tra - Quy ho¹ch - §iÒu chÕ rõng, Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. 14. Vò TiÕn Hinh vµ c¸c céng t¸c (1993), LËp biÓu cÊp ®Êt rõng th«ng ®u«i ngùa vïng §«ng b¾c, §Ò tµi cÊp Bé. 15. Vò TiÕn Hinh vµ c¸c céng t¸c (1996), LËp biÓu qu¸ tr×nh sinh tr−ëng keo l¸ trµm, §Ò tµi cÊp Bé. 16. Vò TiÕn Hinh - Ph¹m Ngäc Giao (1997), §iÒu tra rõng, Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp. 17. Vò TiÕn Hinh vµ c¸c céng t¸c (2000), LËp biÓu s¶n l−îng rõng QuÕ ë V¨n Yªn - Yªn B¸i, §Ò tµi cÊp Bé. 229
18. Vò TiÕn Hinh vµ c¸c céng t¸c (2000), LËp biÓu s¶n l−îng cho sa méc, th«ng ®u«i ngùa vµ mì ë c¸c tØnh phÝa B¾c, §Ò tµi cÊp Bé. 19. Vò TiÕn Hinh vµ c¸c céng t¸c (2003), X¸c ®Þnh tuæi chÆt cña QuÕ cã s¶n l−îng vµ chÊt l−îng cao ë Yªn B¸i, §Ò tµi cÊp Bé. 20. Viªn Ngäc Hïng (1989), "Nghiªn cøu x©y dùng biÓu cÊp ®Êt th«ng 3 l¸ L©m §ång", Mét sè kÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc kü thuËt L©m nghiÖp 1976-1985, ViÖn L©m nghiÖp, NXB N«ng nghiÖp, Hµ Néi. 21. B¶o Huy (1993), Gãp phÇn nghiªn cøu ®Æc ®iÓm l©m häc rõng nöa rông l¸ - rông l¸ −u thÕ b»ng l¨ng lµm c¬ së ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p kü thuËt khai th¸c nu«i d−ìng ë §¾c L¾c - T©y Nguyªn, LuËn ¸n PTS Khoa häc N«ng nghiÖp, ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp ViÖt Nam. 22. B¶o Huy (4/1995), "Dù ®o¸n s¶n l−îng rõng tÕch ë §¾c L¾c", T¹p chÝ L©m nghiÖp. 23. TrÞnh §øc Huy (1988), Dù ®o¸n s¶n l−îng rõng vµ n¨ng suÊt gç cña ®Êt trång rõng Bå ®Ò thuÇn loµi ®Òu tuæi vïng trung t©m Èm B¾c ViÖt Nam, LuËn ¸n PTS Khoa häc N«ng nghiÖp, ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp ViÖt Nam. 24. NguyÔn ThÞ B¶o L©m (1996), Nghiªn cøu mét sè c¬ së lý luËn cho viÖc lËp biÓu cÊp ®Êt vµ biÓu qu¸ tr×nh sinh tr−ëng rõng th«ng ®u«i ngùa kinh doanh gç má khu §«ng B¾c ViÖt Nam, LuËn ¸n PTS khoa häc N«ng nghiÖp, Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. 25. NguyÔn Ngäc Lung (1999), Nghiªn cøu t¨ng tr−ëng vµ s¶n l−îng rõng trång ¸p dông cho rõng Th«ng ba l¸ (Pinus kesiya Royle ex. Gordon) ë ViÖt Nam, NXB N«ng nghiÖp. 26. Vò V¨n MÔ - NguyÔn Thanh §¹m (2/1989), "TØa th−a nu«i d−ìng rõng phi lao ë L©m tr−êng Tuy Phong", T¹p chÝ L©m nghiÖp. 230
27. Vò Nh©m (1/1988), "LËp biÓu cÊp ®Êt cho rõng th«ng ®u«i ngùa kinh doanh gç má khu §«ng b¾c", T¹p chÝ L©m nghiÖp. 28. Vò §×nh Ph−¬ng (8/1975), "C¬ së x¸c ®Þnh mËt ®é c©y trång vµ ph−¬ng thøc tØa th−a trong kinh doanh rõng Bå ®Ò trång", TËp san L©m nghiÖp. 29. Phan Minh S¸ng (2000), Nghiªn cøu quan hÖ gi÷a mét sè nh©n tè ®iÒu tra víi diÖn tÝch dinh d−ìng cña c©y rõng trång Keo tai t−îng (Acacia mangium) ë tØnh Hoµ B×nh, LuËn v¨n th¹c sÜ, §¹i häc L©m nghiÖp. 30. Lª S¸u (1996), Nghiªn cøu mét sè ®Æc ®iÓm cÊu tróc rõng vµ ®Ò xuÊt c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt cho ph−¬ng thøc khai th¸c chän nh»m sö dông rõng l©u bÒn ë Kon Hµ Nõng - T©y Nguyªn, LuËn ¸n PTS Khoa häc N«ng nghiÖp, §¹i häc L©m nghiÖp. 31. Lª Minh Trung (1991), Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm cÊu tróc phôc vô c«ng t¸c nu«i d−ìng rõng ë cao nguyªn §¾k N«ng - §¾k L¾k, LuËn ¸n PTS Khoa häc N«ng nghiÖp, ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp ViÖt Nam. 32. Khóc §×nh Thµnh (2003), LËp biÓu sinh tr−ëng vµ s¶n phÈm rõng keo tai t−îng (Acacia mangium) kinh doanh gç trô má vïng §«ng b¾c ViÖt Nam, §Ò tµi cÊp Bé. 33. NguyÔn V¨n Thªm (6/1995), "Mét sè m« h×nh x¸c ®Þnh mËt ®é tèi −u", T¹p chÝ L©m nghiÖp. 34. Vò V¨n Th«ng (1998), Nghiªn cøu c¬ së x¸c ®Þnh sinh khèi c©y c¸ lÎ vµ l©m phÇn keo l¸ trµm t¹i tØnh Th¸i Nguyªn, LuËn v¨n Th¹c sÜ, Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. 35. ViÖn §iÒu tra Quy ho¹ch rõng (1995), Sæ tay §iÒu tra Quy ho¹ch rõng. 36. NguyÔn V¨n Xu©n (1997), Nghiªn cøu sinh tr−ëng vµ dù ®o¸n s¶n l−îng rõng keo l¸ trµm lµm c¬ së ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p kinh doanh t¹i §¾c L¾c, LuËn v¨n Th¹c sÜ L©m nghiÖp, Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. 231
37. Hoµng Xu©n Y (1997), LËp biÓu cÊp ®Êt vµ x©y dùng mét sè m« h×nh s¶n l−îng lµm c¬ së lËp biÓu qu¸ tr×nh sinh tr−ëng rõng mì vïng nguyªn liÖu giÊy, LuËn v¨n Th¹c sÜ, Tr−êng §¹i häc L©m nghiÖp. TiÕng n−íc ngoμi: 1. Abdalla, M.T (1985), Konstruktion einer Ertragstafel fuer die BA. Acacia nibotica, Diss. A. TU Dresden 2. Alder. D (1980), Forest volume estimation and yield prediction, Vol.2. Yield prediction, Commen wealth forestry institute. U.K 3. Antanaitis, V.; Zadeikis, R. (1976), "Die Klassification des Holzzuwaches, In der Souvjetunion und die Richtungen in der Vervollkommung der Aufnahmeverfahren", Beitrag der Arbeitsgruppe S4.01.02. "Zuwachsforschung" anlasslich der XVII UFRO - kongresses in Juni. 4. Avery, T. E. and Burkhart, H.E (1975), Forest measurements, 3rd ed. New York, McGraw - Hill Book Co. 5. Clutter, J.L.; Allision, B.I. (1973), "A growth and yield model for pinus Rediatz in New Zealand", In, Growth and yield models for tree and stand Simulation IUFRO working party S.4.01.4. S.137-159. 6. Gerold. Do. (1977), Erarbeitung eines Algorithmus zur rationellen und komplexen Auswertung langfristiger ertragskundlicher Versuchsflaechen sowie Nutzung des Informationsgehaltes fuer die Holzmess - und ertragskundliche Forschung, Diss. A. TU. Dresden, Sektion Forstwirtsch. Tharandt. 7. Husch, B., Miller, C., and Beer, T.W. (1982), Forest Mensuration, 3rd ed. New York, John Wiley & Sons. 8. Isson, J.N; Bailey, R.L. (1975), "Solving for Weibull diamiter distributions to obtain specified mean diamiters", Forst. science, Washington 21. s. 290-292. 232
9. Kennel, R. (1971), "Die konstruktion von Ertragstafeln mit Hilfe Von Durchmesserverteilungen und Einheitshoehenkurven", Forstwiss. Cbl. 90, S.117-128. 10. Lembcke, G.; Knapp, E., Dittmar, O. (1975), "DDR - Kiefern - Ertragstafel". 11. Marschall, J. (1976), "Die neuen Ertragstafel fuer Oesterreich", In, Allg. Forstztg, Wien, 87. S.195-200. 12. Nhung Thuat Hung (1989), (C©y B¹ch ®µn Trung Quèc - NXB L©m nghiÖp Trung Quèc) 13. Prodan. M (1965), Holzmesslehre, Frankfurt a. M. 14.Schulz, W. (1979), Die Weibull-Verteilung, ihre Anwendung und statistische Behandlung, 3. Sitzungsbericht der Interessengemeinschaft mathematische Statistik. 15. Sloboda. B. (1971), "Zur Darstellung von Wachstumsprozessen mit Hilfe von Differentialeischungen erster Ordnung. Freiburg". 16. Thomasius, H. O - Thomasius, H. H. (12/1978), "Ableitung eines Verfahrens zur Berechnung der ertragskundlich optimalen Bestandesdichte", In. Beitr. Forst., Berlin. 17. Vanclay, J.K. (1999), Modelling forest growth and yield, Application to mixed Tropical forests, CAB. International. 18.Vanselow, K. (1951), "Fichtenertragstafel fuer suedbayern, Untersuchungen ueber Zuwachs. Ertrag, Stamformen und Struktur Reiner Fichtenbestande", In Suedbayern Forstwiss s. 409-445 233
19. Vu Tien Hinh (1982), Die Mathematische Formuleitung der Entwicklung von Durchmesser - Verteilung gleichaltriger Reinbestaende, Diss A. TU Dresden. 20. Wenk, G, Roemisch, K; Gerold, D. (1979), "Fichten Ertragstafel und DurchforstungsKonzeption", Forschungsabschlussbereicht, Sektion Forstwirtschaft Tharandt, 75. s. 21. Wenk. G - Antanaitis, V - Smelko, S. (1990), Waldertragslehre, Deutscher Landwirtschatsverlag, Berlin. 22. Wenk, G - Roemisch, K - Gerold, D (1985), "DDR - Fichtenertragstafel", 1984 Dresden Agrarwiss. Ges. DDR. 23. Wenk, G. (1972), "Zuwachsprognosen Vorratsfortschreibung und Aufstellung bestandesindividueller Ertragstafeln mit Hilfe von Wachstumsmultiplikatoren", Wiss. Z. TU Dresden 21. s. 1247-1249. 24. Wenk, G. (1973), "Bestandesindividuelle Ertragstafeln auf der Grundlage einer neuen Zuwachsprozentfunktion", Sozial. Forstwirtsch., Berlin 23. s. 335-342. 25. Zimmermann, R. (1974), Herleitung eines Ertragstafelmodells fuer die Volumenentwicklung und seine ueberpruefung an den Aufnahmeergebnissen von Versuchs - und Probeflaechen, Diss. A., TU Dresden - Sektion Forstwirtsch. Tharandt. 26. Zimmermann, R. (1973), "Ein neues Vornutzungsmodell unter Anwendung der Zuwachsprozentfunktion von Wenk", Vortragsanlaesslich des Internat, Forsteinrichtungssymposiums Tharandt. 234
Môc lôc Trang Giíi thiÖu tæng quan vÒ m«n häc ................................................................... 1 1. VÞ trÝ m«n häc............................................................................................ 1 2. NhiÖm vô m«n s¶n l−îng rõng trong L©m nghiÖp..................................... 1 3. Néi dung m«n häc. .................................................................................... 2 4. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn m«n häc................................................. 4 Ch−¬ng 1: Sinh tr−ëng c©y c¸ thÓ vµ l©m phÇn ........................................... 6 1.1. Sinh tr−ëng c©y c¸ thÓ. ........................................................................... 6 1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ sinh tr−ëng..........................................................................7 1.1.2. M« t¶ sinh tr−ëng cña c©y.........................................................................8 1.1.3. Tèc ®é sinh tr−ëng vµ t¨ng tr−ëng..........................................................10 1.1.4. Mét sè hµm sinh tr−ëng th−êng dïng....................................................13 1.1.4.1. Kh¶o s¸t hµm sinh tr−ëng. ...................................................................15 1.1.4.2. ý nghÜa cña c¸c tham sè cña hµm sinh tr−ëng....................................18 1.1.4.3. Møc ®é phï hîp cña hµm Schumacher vµ hµm Gompertz trong viÖc m« t¶ sinh tr−ëng cho mét sè loµi c©y trång ë n−íc ta....................................22 1.1.4.4. Ph−¬ng ph¸p lùa chän ph−¬ng tr×nh thÝch hîp m« t¶ sinh tr−ëng c©y b×nh qu©n............................................................................................................27 1.1.5. Quy luËt biÕn ®æi theo tuæi cña mét sè lo¹i t¨ng tr−ëng.......................30 1.1.5.1. Quy luËt biÕn ®æi theo tuæi cña ZY vµ ΔY. ........................................30 1.1.5.2. Quy luËt biÕn ®æi theo tuæi cña suÊt t¨ng tr−ëng................................33 1.1.6. C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn sinh tr−ëng vµ h×nh th¸i cña c©y. .............34 1.2. Sinh tr−ëng l©m phÇn. .......................................................................... 36 1.2.1. §Æc ®iÓm sinh tr−ëng l©m phÇn..............................................................36 1.2.2. C«ng thøc x¸c ®Þnh t¨ng tr−ëng tr÷ l−îng l©m phÇn.............................38 1.2.3. Qu¸ tr×nh sinh tr−ëng vµ lîi dông...........................................................44 1.2.3.1. Qu¸ tr×nh sinh tr−ëng. ..........................................................................44 1.2.3.2. Qu¸ tr×nh lîi dông. ...............................................................................44 235
1.2.4. C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn sinh tr−ëng l©m phÇn. ...............................50 1.3. CÊu tróc l©m phÇn................................................................................ 60 1.3.1. Ph©n bè sè c©y theo ®−êng kÝnh.............................................................61 1.3.2. §−êng cong chiÒu cao l©m phÇn. ...........................................................66 1.3.3. C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn cÊu tróc h×nh th¸i cña c©y b×nh qu©n l©m phÇn. ...................................................................................................................69 Ch−¬ng 2: Ph©n chia ®¬n vÞ dù ®o¸n s¶n l−îng......................................... 72 2.1. Quan ®iÓm vÒ ph©n chia ®¬n vÞ dù ®o¸n s¶n l−îng. ............................ 72 2.2. Ph©n chia h¹ng ®Êt. ............................................................................. 74 2.3. Ph©n chia cÊp ®Êt................................................................................. 78 2.3.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i ph©n chia cÊp ®Êt.........................................................78 2.3.2. Ph©n chia cÊp ®Êt.....................................................................................81 2.3.2.1. ChØ tiªu ph©n chia cÊp ®Êt....................................................................81 2.3.2.2. Mét sè kh¸i niÖm th−êng dïng khi lËp biÓu cÊp ®Êt..........................87 2.3.2.3. X¸c ®Þnh sè cÊp ®Êt cÇn ph©n chia. .....................................................90 2.3.2.4. Ph−¬ng ph¸p x¸c lËp ®−êng cong cÊp ®Êt...........................................90 2.3.2.5. Mét vµi vÝ dô vÒ x¸c lËp ®−êng cong cÊp ®Êt. ................................ 102 2.3.2.6. §¸nh gi¸ møc ®é phï hîp cña c¸c ®−êng cong cÊp ®Êt.................. 110 Ch−¬ng 3: Dù ®o¸n t¨ng tr−ëng vµ s¶n l−îng.......................................... 115 3.1. Kh¸i niÖm vÒ t¨ng tr−ëng vµ s¶n l−îng.............................................. 115 3.2. M« h×nh t¨ng tr−ëng vµ s¶n l−îng. .................................................... 118 3.2.1. Vai trß cña m« h×nh t¨ng tr−ëng vµ s¶n l−îng.................................... 118 3.2.2. M« h×nh t¨ng tr−ëng vµ s¶n l−îng l©m phÇn. ..................................... 119 3.2.3. BiÓu s¶n l−îng. ..................................................................................... 120 3.3. M« h×nh mËt ®é l©m phÇn. ................................................................. 124 3.3.1. Sù biÕn ®æi cña mËt ®é theo tuæi l©m phÇn......................................... 124 3.3.1.1. Tr−íc lÇn tØa th−a thø nhÊt. ............................................................... 124 3.3.1.2. Sau lÇn tØa th−a thø nhÊt.................................................................... 125 3.3.2. M« h×nh biÕn ®æi cña mËt ®é theo chiÒu cao l©m phÇn. .................... 126 3.3.3. M« h×nh biÕn ®æi cña mËt ®é theo ®−êng kÝnh b×nh qu©n l©m phÇn. 127 236