BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM
NGU ỄN THỤ PH NG TR M
GIÖP ĐỠ HỌC SINH ẾU KÉM
TRONG DẠ HỌC MÔN TOÁN
LỚP 10 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
HÀ NỘI, 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM
NGU ỄN THỤ PH NG TR M
GIÖP ĐỠ HỌC SINH ẾU KÉM
TRONG DẠ HỌC MÔN TOÁN
LỚP 10 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
Chuyên ngành: Lí luận và Phương pháp dạy học bộ môn Toán
Mã số: 9 14 01 11
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Người hướng dẫn khoa học:
1 PGS TS Đào Thái L i 2 TS Ph n Thị Luyến
HÀ NỘI, 2019
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án này là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Tất cả các kết quả nghiên cứu trong luận án là trung
thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa từng được ai công bố trong bất
kỳ công trình khoa học nào.
Tác giả luận án
Nguyễn Thụy Phương Trâm
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1. Lí do chọn đề tài ...................................................................................................... 1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................... 2
3. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu ......................................................... 3
4. Giả thuyết khoa học ................................................................................................ 3
5. Các phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 3
6. Những vấn đề đưa ra bảo vệ.................................................................................... 4
7. Những đóng góp mới của luận án ........................................................................... 4
8. Cấu trúc của luận án ................................................................................................ 4
CH NG 1: C SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ................................................. 5
1.1. T ng quan các kết quả nghiên cứu về học sinh yếu k m trong học tập nói
chung và trong học môn Toán nói riêng ..................................................................... 5
1.1.1. Những nghiên cứu ở nước ngoài .................................................................. 5
1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam ................................................................... 11
1.2. Đặc điểm học sinh lớp 10 và nội dung chương trình môn Toán lớp 10
Trung học ph thông ................................................................................................. 14
1.2.1. Đặc điểm của học sinh lớp 10 Trung học ph thông .................................. 14
1.2.2. Đặc điểm nội dung chương trình môn Toán ở lớp 10 Trung học ph thông ......... 16
1.3. Vấn đề học sinh yếu k m môn Toán lớp 10 Trung học ph thông .................... 21
1.3.1. Đặc điểm học sinh yếu k m môn Toán lớp 10 Trung học ph thông ........ 21
1.3.2. Nguyên nhân học sinh yếu k m môn Toán ................................................ 23
1.3.3. Một số hình thức giúp đỡ học sinh yếu k m môn Toán ............................. 25
1.4. Khai thác một số lý thuyết dạy học cho học sinh yếu k m môn Toán .............. 26
1.4.1. Lý thuyết về cấu trúc hoạt động, sự phát triển tâm lý ở người học của
A.N.Leonchep ....................................................................................................... 26
1.4.2. Lý thuyết phát triển nhận thức của Piaget .................................................. 28
1.4.3. Mô hình dạy học hành động học tập khám phá của Jerome Bruner ........... 32
1.4.4. Lý thuyết kiến tạo về xã hội của Vygotsky ................................................ 33
1.4.5. Thuyết đa trí tuệ .......................................................................................... 36
1.5. Một số phương pháp dạy học được vận dụng để giúp đỡ học sinh yếu kém
môn Toán ............................................................................................................. 39
1.5.2. Một số thuyết học tập ................................................................................. 40
1.5.3. Dạy học phân hóa ....................................................................................... 44
1.5.4. Dạy học hợp tác .......................................................................................... 47
1.5.5. Dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề ...................................................... 48
1.6. Khảo sát thực trạng học sinh yếu k m môn Toán ở lớp 10 một số trường
Trung học ph thông ................................................................................................. 49
1.6.1. Mục đích, nội dung khảo sát ...................................................................... 49
1.6.2. Đối tượng, địa bàn và phương pháp khảo sát ............................................. 50
1.6.3. Nội dung và công cụ khảo sát ..................................................................... 53
1.6.4. Quá trình khảo sát ........................................................................................ 55
1.6.5. Kết quả khảo sát .......................................................................................... 55
1.7. Kết luận chương 1 .............................................................................................. 72
CH NG 2: MỘT SỐ BIỆN PHÁP S PHẠM GIÖP ĐỠ HỌC SINH
ẾU KÉM MÔN TOÁN LỚP 10 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ....................... 74
2.1. Định hướng đề xuất biện pháp sư phạm giúp đỡ học sinh yếu k m trong
dạy học môn Toán ở lớp 10 Trung học ph thông .................................................... 74
2.2. Một số biện pháp sư phạm giúp đỡ học sinh yếu k m môn Toán ở lớp 10
Trung học ph thông ................................................................................................. 76
2.2.1. Biện pháp 1:Tìm hiểu, phân tích và xác định được nguyên nhân dẫn
đến tình trạng học sinh yếu k m môn Toán để có những biện pháp giúp đỡ
kịp thời ......................................................................................................... 76
2.2.2. Biện pháp 2: Động viên khuyến khích, tạo hứng thú, củng cố niềm tin
của học sinh trong học tập môn Toán ................................................................... 80
2.2.3. Biện pháp 3: Hệ thống hóa kiến thức, b lấp những kiến thức, k
n ng mà học sinh bị h ng .................................................................................. 90
2.2.4. Biện pháp 4: Hướng dẫn cho học sinh phương pháp học tập tích cực,
ph hợp với đặc điểm cá nhân học sinh. ............................................................... 98
2.2.5. Biện pháp 5: Đưa ra những yêu c u, nhiệm vụ ph hợp với n ng lực
của học sinh nhưng tu n tự nâng cao yêu c u .................................................... 111
2.3. Mối liên hệ giữa các biện pháp giúp đỡ học sinh yếu k m môn Toán lớp 10
Trung học ph thông ............................................................................................... 121
2.4. Kết luận chương 2 ............................................................................................ 122
CH NG 3: THỰC NGHIỆM S PHẠM ....................................................... 123
3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm ....................................................................... 123
3.2. Thời gian, địa điểm thực nghiệm sư phạm ....................................................... 123
