Đề tài: Hàng hóa sức lao động và vấn đề lao động và việc làm ở Việt Nam

Ụ

M C L C

Ờ Ở Ầ L I M Đ U ..........................................................................................................

1 Ộ

N I DUNG ..........................................................................................................

2 ƯƠ

Ộ

NG I: HÀNG HÓA S C LAO Đ NG

Ứ CH ..........................................................................................................

2 ể ứ

ứ

ộ

ở

ệ

ề

I. S c lao đ ng và đi u ki n đ s c lao đ ng tr thành hàng

hóa ..........................................................................................................

2 ................................................................................................................................ ................................................................................................................................

ứ ộ ệ ni m s c

lao đ ng 1/ Khái .........................................................................................................................

2

2/ Nh ng đi u ki n bi n s c lao đ ng thành hàng hoá .........................................................................................................................

ế ứ ữ ộ ề ệ

2

ủ ứ ộ ộ

II. Hai thu c tính c a hàng hóa s c lao đ ng .........................................................................................................................

ộ 1/

ứ ị hàng hoá s c lao đ ng Giá tr ....................................................................................................................

4

ị ử ụ ứ ộ Giá tr s 2/

d ng hàng hoá s c lao đ ng ....................................................................................................................

6 ƯƠ

Ộ

Ấ

Ề

Ệ

Ở

CH

NG II:

V N Đ LAO Đ NG VÀ VI C LÀM

Ệ

VI T NAM ..........................................................................................................

7 Ế

Ậ

K T LU N ..........................................................................................................

14 Ệ

Ả

TÀI LI U THAM KH O ..........................................................................................................

15 Ờ Ở Ầ L I M Đ U

ữ ề ầ Trong nh ng năm qua n n kinh t ế ướ n ầ c ta d n d n chuy n t ể ừ ề n n

ế ậ ề ị ườ kinh t t p trung sang n n kinh t ế ị ườ th tr ề ng, nhi u th tr ng c a n ủ ướ c

ướ ượ ể ộ ừ ta đã t ng b c đ ể c hình thành và phát tri n, song trình đ phát tri n

ấ ớ ướ ể ủ ự ế ồ ộ còn th p so v i các n ộ c và s phát tri n c a nó còn thi u đ ng b . M t

ị ườ ượ ị ườ ứ ữ trong nh ng th tr ng đ c hình thành đó là th tr ộ ng s c lao đ ng

ị ườ ư ế ẫ ộ ọ (hay còn g i là th tr ậ ng lao đ ng). Cho đ n nay v n còn ch a có nh n

ấ ề ị ườ ứ ố ứ ộ ướ ổ th c rõ và th ng nh t v th tr ng s c lao đ ng. Tr ớ c đ i m i, chúng

ị ườ ư ừ ầ ậ ứ ề ộ ta h u nh không th a nh n th tr ệ ng s c lao đ ng. Trong đi u ki n

ừ ệ ệ ậ ấ ế ậ ộ ộ ượ hi n nay, vi c th a nh n nó là t t y u. B Lu t Lao đ ng đã đ c ban

ủ ế ạ ộ ị ị hành ngày 23/6/1994 và ti p đó là m t lo t các ngh đ nh c a Chính ph ủ

ướ ữ ẫ ậ ộ ộ h ự ộ ng d n thi hành B Lu t Lao đ ng đã có nh ng tác đ ng tích c c

ị ườ ệ ổ ế đ n vi c hình thành khuôn kh pháp lý cho th tr ộ ứ ng này. S c lao đ ng

ượ ặ ộ ệ ề ươ ượ đ c coi là m t hàng hoá đ c bi t, ti n l ng đ ủ ứ c coi là m c giá c a

ượ ở ự ế ị ữ ậ ộ ứ s c lao đ ng và đ ả c quy t đ nh b i s tho thu n gi a hai bên. C ả

ườ ườ ử ụ ữ ề ề ộ ng ộ i lao đ ng và ng ơ ả i s d ng lao đ ng đ u có nh ng quy n c b n

ị ườ ả ộ ướ ư ệ ả đ m b o cho vi c tham gia th tr ng lao đ ng. Tr c C.Mác ch a có

ộ ế ọ ậ ớ ữ ạ lao m t nhà kinh t h c nào nhìn nh n rõ ranh gi i gi a hai ph m trù "

ể ề ắ ờ ộ ứ ộ đ ng và s c lao đ ng ứ ộ ". Nh có quan đi m đúng đ n v lao đ ng và s c

ộ ở ườ ầ ộ lao đ ng, C.Mác đã tr thành ng ọ i đ u tiên trình bày m t cách khoa h c

ừ ứ ề ậ ậ ộ ướ lý lu n v hàng hóa s c lao đ ng. Lý lu n này đã t ng b ệ c hoàn thi n

ạ ế ề ẩ ỉ ộ ư ả qua nhi u tác ph m khác nhau và đ t đ n đ nh cao trong b T b n.

ộ ư ả ư ả ỉ ở ơ ế "T b n ch phát sinh n i nào mà ng ườ i Trong b T b n, C.Mác vi t:

ư ệ ả ấ ư ệ ấ ượ ườ ủ ữ ch nh ng t li u s n xu t và t ạ li u sinh ho t tìm th y đ c ng i lao

ự ớ ư ườ ứ ủ ở ộ đ ng t do v i t cách là ng ộ i bán s c lao đ ng c a mình trên th ị

ườ ờ ứ ả ộ ườ ậ ơ tr ng. Bây gi , chúng ta ph i nghiên c u m t cách t ng t n h n th ứ

ặ ệ ứ ứ ộ ể ể ề ấ ơ hàng hoá đ c bi t, t c là s c lao đ ng". Đ hi u rõ h n v n đ nên em

ứ ề ọ ứ ề ấ ch n nghiên c u đ tài: ộ ộ “Hàng hóa s c lao đ ng và v n đ lao đ ng

ệ và vi c làm ở ệ Vi t Nam”

Ộ

N I DUNG

ƯƠ

CH

NG I

Ộ

Ứ HÀNG HÓA S C LAO Đ NG

ể ứ

ứ

ộ

ở

ệ

ề

hóa:

I. S c lao đ ng và đi u ki n đ s c lao đ ng tr thành hàng

ộ ệ ứ 1/ Khái ni m s c lao đ ng:

ể ự ứ ộ ộ Theo C.Mác: “S c lao đ ng, đó là toàn b các th l c và trí l c ự ở

ườ ủ ộ ườ ơ ể trong c th con ng i, trong nhân cách sinh đ ng c a con ng i, th ể

ườ ể ả ả ấ ự ự l c và trí l c mà con ng ạ ộ i ph i làm trong ho t đ ng đ s n xu t ra

ữ ậ nh ng v t có ích.”

2/ Nh ng đi u ki n bi n s c lao đ ng thành hàng hoá:

ế ứ ữ ộ ề ệ

ấ ỳ ế ố ề ộ ộ ứ Trong b t k xã h i nào, s c lao đ ng cũng đ u là y u t hàng

ư ả ấ ả ộ ờ ứ ầ ủ đ u c a quá trình lao đ ng s n xu t. Nh ng không ph i bao gi s c lao

ễ ị ự ử ứ ấ ộ ủ ộ đ ng cũng là hàng hoá. Th c ti n l ch s cho th y, s c lao đ ng c a

ườ ệ ả ả ườ ệ ng i nô l không ph i là hàng hóa, vì b n thân ng i nô l thu c s ộ ở

ứ ủ ủ ủ ề ộ ữ h u c a ch nô, anh ta không có quy n bán s c lao đ ng c a mình.

ườ ợ ủ ự ượ ử ụ ứ ộ Ng i th th công t do tuy đ ủ c tùy ý s d ng s c lao đ ng c a

ủ ư ứ ả ộ mình, nh ng s c lao đ ng c a anh ta cũng không ph i hàng hóa, vì anh ta

ư ệ ả ứ ư ấ ể ả ố có t ộ ẩ li u s n xu t đ làm ra s n ph m nuôi s ng mình, ch ch a bu c

ỉ ế ể ố ứ ứ ả ộ ộ ph i bán s c lao đ ng đ s ng. S c lao đ ng ch bi n thành hàng hoá khi

ệ ị ử ề có hai đi u ki n l ch s sau:

ườ ả ượ ự ộ ề M t làộ , ng i lao đ ng ph i đ c t ể do v thân th , do đó có kh ả

ố ứ ủ ứ ệ ấ ộ ộ ỉ năng chi ph i s c lao đ ng c a mình. S c lao đ ng ch xu t hi n trên th ị

ườ ớ ư ả ườ ứ tr ng v i t ế cách là hàng hoá, n u nó do b n con ng ộ i có s c lao đ ng

ậ ố ườ ứ ề ộ ư đ a ra bán. Mu n v y, ng ở ữ ả i có s c lao đ ng ph i có quy n s h u

ự ủ ế ứ ệ ộ ỏ ả năng l c c a mình. Vi c bi n s c lao đ ng thành hàng hoá đòi h i ph i

ế ộ ế ộ ủ ữ ế ế th tiêu ch đ chi m h u nô và ch đ phong ki n.

ườ ị ướ ạ ế ư ệ ả ấ Hai là, ng ộ i lao đ ng b t c đo t h t t li u s n xu t và t ư ệ li u

ể ự ế ề ạ ả ấ ộ ỉ sinh ho t, không th t ệ ti n hành lao đ ng s n xu t. Ch trong đi u ki n

ấ ườ ủ ả ộ ớ ộ ộ y, ng ứ i lao đ ng m i bu c ph i bán s c lao đ ng c a mình, vì không

ể ố còn cách nào khác đ sinh s ng.

ự ồ ạ ồ ệ ờ ấ ế ế S t n t ề i đ ng th i hai đi u ki n nói trên t ẫ t y u đ n đ n ch ỗ

ứ ế ộ ộ ở ứ s c lao đ ng bi n thành hàng hoá. S c lao đ ng tr thành hàng hóa là

ể ề ế ị ế ề ệ ư ả ể ề đi u ki n quy t đ nh đ ti n bi n thành t ế b n. Tuy nhiên đ ti n bi n

ư ả ề ệ ư ư ả thành t b n thì l u thông hàng hóa và l u thông ti n t ể ph i phát tri n

ậ ị ộ ứ ế đ n m t m c nh t đ nh.

ướ ư ả ủ ệ ề ệ ấ ủ D i ch nghĩa t ầ b n, đã xu t hi n đ y đ hai đi u ki n đó.

ạ ộ ư ả ả ườ ộ M t m t ặ , cách m ng t s n đã gi i phóng ng i lao đ ng kh i s l ỏ ự ệ

ộ ề ể ặ ế M t khác ủ thu c v thân th vào ch nô và chúa phong ki n. , do tác đ ngộ

ỷ ủ ư ả ệ ậ ỹ ị ủ c a quy lu t giá tr và các bi n pháp tích lu nguyên thu c a t b n đã

ữ ườ ả ế ả ấ ỏ ả làm phá s n nh ng ng ậ ọ ở i s n xu t nh , bi n h tr thành vô s n và t p

ư ệ ả ộ ố ấ ườ ệ trung t li u s n xu t vào trong tay m t s ít ng ứ i. Vi c mua bán s c

ượ ệ ướ ự ướ ứ ộ lao đ ng đ c th c hi n d i hình th c thuê m n.

ủ ỉ Trong các hình thái tr ướ ư ả c t ả b n ch nghĩa (TBCN) ch có s n

ỉ ế ủ ẩ ả ấ ộ ớ ph m c a lao đ ng m i là hàng hóa. Ch đ n khi s n xu t hàng hóa phát

ứ ộ ấ ị ế ể ả ấ ộ ộ tri n đ n m t m c đ nh t đ nh nào đó, các hình thái s n xu t xã h i cũ

ể ứ ệ ề ệ ấ ỡ ớ ộ ở ị b phá v thì m i xu t hi n đi u ki n đ s c lao đ ng tr thành hàng

ệ ủ ứ ự ấ ả ộ ấ hóa. Chính s xu t hi n c a hàng hóa s c lao đ ng đã làm cho s n xu t

ệ ự ổ ế ờ ủ ấ ở ộ hàng hóa tr nên có tính ch t ph bi n và đã báo hi u s ra đ i c a m t

ờ ạ ủ ờ ạ ủ ử ớ ộ ị ư ả th i đ i m i trong l ch s xã h i th i đ i c a ch nghĩa t b n.

ủ ứ ộ ộ II. Hai thu c tính c a hàng hóa s c lao đ ng:

ư ọ ứ ộ Cũng nh m i hàng hoá khác, hàng hoá s c lao đ ng cũng có hai

ị ử ụ ộ ị thu c tính: giá tr và giá tr s d ng.

1/ Giá tr hàng hoá s c lao đ ng

ứ ị ộ :

ư ứ ộ ố ị Giá tr hàng hoá s c lao đ ng cũng gi ng nh các hàng hoá khác

ượ ở ố ượ ị ộ ầ ờ đ c quy đ nh b i s l ộ ng th i gian lao đ ng xã h i c n thi ế ể ả t đ s n

ứ ư ứ ả ấ ấ ộ ộ xu t và tái s n xu t ra s c lao đ ng. Nh ng, s c lao đ ng ch t n t ỉ ồ ạ i

ự ố ư ủ ườ ể ả ấ ả ấ nh năng l c s ng c a con ng i. Đ s n xu t và tái s n xu t ra năng

ườ ộ ố ượ ả ư ệ ự l c đó, ng i công nhân ph i tiêu dùng m t s l ng t ạ li u sinh ho t

ấ ị ườ ữ ả ộ nh t đ nh. Ngoài ra, ng ầ ỏ i lao đ ng còn ph i th a mãn nh ng nhu c u

ư ậ ữ ứ ộ ỉ ớ ủ c a gia đình và con cái anh ta n a. Ch có nh v y thì s c lao đ ng m i

ượ ả ụ ấ ả ấ đ c s n xu t và tái s n xu t liên t c.

ộ ầ ậ ờ ộ ế ể ả ứ V y, th i gian lao đ ng xã h i c n thi ấ t đ s n xu t ra s c lao

ộ ầ ẽ ờ ộ ế ể ả ấ ộ đ ng s quy thành th i gian lao đ ng xã h i c n thi t đ s n xu t ra

ư ệ ạ ấ ố ượ ộ ữ nh ng t li u sinh ho t y, hay nói m t cách khác, s l ị ứ ng giá tr s c

ượ ị ủ ữ ằ ị ư ệ ạ ể ộ lao đ ng đ c xác đ nh b ng giá tr c a nh ng t li u sinh ho t đ tái

ấ ộ ứ ả s n xu t ra s c lao đ ng.

ớ ườ ứ ộ ị Khác v i hàng hoá thông th ng, giá tr hàng hoá s c lao đ ng bao

ả ế ố ể ệ ở ỗ ề ầ ị hàm c y u t ử tinh th n và l ch s . Đi u đó th hi n ầ ủ ch : nhu c u c a

ữ ầ ấ ả ồ ỉ ề ậ công nhân không ch có nhu c u v v t ch t mà còn g m c nh ng nhu

ề ầ ả ả ề ầ ọ ầ c u v tinh th n (gi i trí, h c hành,…). Nhu c u đó, c v kh i l ố ượ ng

ơ ấ ữ ư ệ ạ ầ ế ẫ l n c c u nh ng t li u sinh ho t c n thi ả t cho công nhân không ph i

ở ả ố ộ ị lúc nào và ử ủ đâu cũng gi ng nhau. Nó tùy thu c hoàn c nh l ch s c a

ướ ờ ỳ ụ ừ ộ ộ ừ t ng n c, t ng th i k , ph thu c vào trình đ văn minh đã đ t đ ạ ượ c

ỗ ướ ụ ệ ề ậ ộ ị ủ c a m i n c, ngoài ra còn ph thu c vào t p quán, vào đi u ki n đ a lý

ệ ề ậ ấ và khí h u, vào đi u ki n hình thành giai c p công nhân.

ộ ướ ư ờ ỳ ấ ị ộ ố ớ Nh ng, đ i v i m t n ấ c nh t đ nh và trong m t th i k nh t

ữ ư ệ ạ ầ ế ườ ị đ nh thì quy mô nh ng t li u sinh ho t c n thi t cho ng ộ i lao đ ng là

ộ ạ ượ ấ ị ữ ể ậ ộ ị m t đ i l ng nh t đ nh. Do đó, có th xác đ nh do nh ng b ph n sau

ợ đây h p thành:

ị ữ ư ệ ạ ề ậ ấ M t làộ , giá tr nh ng t ầ ầ li u sinh ho t v v t ch t và tinh th n c n

ế ể ủ ả ấ ứ ờ ố ả ộ thi t đ tái s n xu t s c lao đ ng, duy trì đ i s ng c a b n thân ng ườ i

công nhân.

ạ ườ ổ Hai là, phí t n đào t o ng i công nhân

ữ ị ư ệ ạ ầ ế Ba là, giá tr nh ng t li u sinh ho t c n thi t cho gia đình ng ườ i

công nhân.

ể ượ ự ế ổ ủ ộ ộ Đ nêu ra đ ờ ị ứ c s bi n đ i c a giá tr s c lao đ ng trong m t th i

ứ ự ấ ị ủ ầ ẫ ộ ướ ỳ k nh t đ nh, c n nghiên c u s tác đ ng l n nhau c a hai xu h ố ng đ i

ộ ề ự ầ ộ M t m t ậ l p nhau. ặ là s tăng nhu c u trung bình xã h i v hàng hoá và

ụ ề ọ ậ ị ứ ề ộ ị d ch v , v h c t p và trình đ lành ngh , do đó làm tăng giá tr s c lao

ự ấ ả ộ ộ ặ ộ M t khác đ ng. là s tăng năng su t lao đ ng xã h i, do đó làm gi m giá

ệ ư ả ị ứ ề ạ ộ ướ tr s c lao đ ng. Trong đi u ki n t ệ b n hi n đ i, d ủ ộ i tác đ ng c a

ữ ự ề ệ ạ ộ ọ ỹ ậ cu c cách m ng khoa h c – k thu t và nh ng đi u ki n khác , s khác

ệ ủ ứ ạ ủ ề ề ự ề ộ bi ộ t c a công nhân v trình đ lành ngh , v s ph c t p c a lao đ ng

ứ ộ ử ụ ầ ủ ọ ự và m c đ s d ng năng l c trí óc và tinh th n c a h tăng lên. T t c ấ ả

ữ ể ề ệ ả ưở ị ứ ế nh ng đi u ki n đó không th không nh h ng đ n các giá tr s c lao

ế ự ể ẫ ệ ộ đ ng. Không th không d n đ n s khác bi ự t theo ngành và theo lĩnh v c

ế ị ạ ượ ấ ủ ủ ề c a n n kinh t ằ b che l p đ ng sau đ i l ị ứ ng trung bình c a giá tr s c

ộ lao đ ng.

ị ử ụ ứ ộ : 2/ Giá tr s d ng hàng hoá s c lao đ ng

ị ử ụ ư ủ ộ ố ứ Giá tr s d ng c a hàng hoá s c lao đ ng cũng gi ng nh các

ỉ ể ệ ứ ộ ứ hàng hoá khác ch th hi n ra trong quá trình tiêu dùng s c lao đ ng, t c

ườ ế ả ấ ộ là quá trình ng i công nhân ti n hành lao đ ng s n xu t.

ấ ặ ư ệ ủ ứ ộ ượ Nh ng tính ch t đ c bi t c a hàng hoá s c lao đ ng đ c th ể

ệ hi n đó là:

ứ ự ệ ủ ị ử ụ ủ ứ Th nh t ấ , s khác bi t c a giá tr s d ng c a hàng hoá s c lao

ị ử ụ ủ ớ ở ỗ ộ đ ng so v i giá tr s d ng c a các hàng hoá khác là ch : hàng hóa

ườ ử ụ ả ị thông th ng sau quá trình tiêu dùng hay s d ng thì c giá tr và giá tr ị

ủ ế ề ấ ơ ạ ử ụ s d ng c a nó đ u bi n m t theo th i gian. Trái l i, quá trình tiêu dùng

ứ ộ ạ ả ạ ộ hàng hóa s c lao đ ng, đó l ấ i là quá trình s n xu t ra m t lo i hàng hóa

ị ớ ớ ị ủ ạ ờ ồ ơ nào đó, đ ng th i là quá trình t o ra giá tr m i l n h n giá tr c a thân

ầ ớ ị ặ ị ứ ư ộ ơ ư ậ giá tr s c lao đ ng. Ph n l n h n đó chính là giá tr th ng d . Nh v y,

ứ ộ ồ ộ ố ị hàng hoá s c lao đ ng có thu c tính là ngu n g c sinh ra giá tr . Đó là

ấ ủ ơ ả ủ ứ ể ộ ị ử ụ ặ đ c đi m c b n nh t c a giá tr s d ng c a hàng hoá s c lao đ ng so

ể ả ế ẫ ớ v i các hàng hoá khác. Nó là chìa khoá đ gi ủ i quy t mâu thu n c a

ủ ư ả ư ậ ứ ề ỉ ư ả ứ công th c chung c a t b n. Nh v y, ti n ch thành t b n khi s c lao

ở ộ đ ng tr thành hàng hoá.

ứ ườ ủ ể ủ ứ ộ Th hai, con ng ậ i là ch th c a hàng hoá s c lao đ ng vì v y,

ụ ữ ứ ứ ể ề ệ ặ ộ ộ vi c cung ng s c lao đ ng ph thu c vào nh ng đ c đi m v tâm lý,

ế ườ ị ườ ế ộ kinh t ộ ủ , xã h i c a ng ố ớ ầ i lao đ ng. Đ i v i h u h t các th tr ng khác

ụ ầ ộ ườ ớ ủ ọ ữ ư ể ặ thì c u ph thu c vào con ng ố i v i nh ng đ c đi m c a h , nh ng đ i

ị ườ ộ ưở ế ị ớ v i th tr ng lao đ ng thì con ng ườ ạ i l ả i có nh h ng quy t đ nh t ớ i

cung.

ƯƠ

CH

NG II

Ộ

Ấ

Ề

Ệ

Ở Ệ

V N Đ LAO Đ NG VÀ VI C LÀM

VI T NAM

ứ ứ ệ ộ ọ Vi c nghiên c u hàng hoá s c lao đ ng có ý nghĩa quan tr ng

ệ ả ế ấ ề ệ ộ ở ệ ệ trong vi c gi i quy t v n đ lao đ ng và vi c làm Vi t Nam hi n nay.

ả ướ ậ ứ ừ ộ Đ ng và Nhà n c ta đã th a nh n s c lao đ ng là hàng hoá (khi có đ ủ

ị ườ ự ệ ề ệ ở các đi u ki n tr thành hàng hoá) cho nên vi c xây d ng th tr ứ ng s c

ấ ế ề ướ ộ lao đ ng là t ể t y u. Phát tri n n n kinh t ế ị ườ th tr ị ng đ nh h ộ ng xã h i

ề ố ủ ủ ề ấ ả ọ ch nghĩa là v n đ c t lõi, tr ng tâm c a Đ ng ta. N n kinh t ế ị th

ườ ướ ủ ộ ự ả ỏ tr ị ng đ nh h ng xã h i ch nghĩa ở ướ n c ta đòi h i ph i có s phát

ị ườ ể ạ ồ ế ị ộ tri n đ ng b các lo i th tr ấ ạ ộ ng và Ngh quy t Đ i h i IX cũng đã nh n

ả ế ụ ạ ậ ế ố ị ườ ạ ồ ộ ị ườ m nh ph i ti p t c t o l p đ ng b các y u t th tr ng, th tr ng lao

ừ ỗ ồ ạ ắ ầ ể ộ đ ng t ch không t n t i đã b t đ u hình thành và phát tri n.

ị ườ ị ườ ứ ụ ị Th tr ộ ng s c lao đ ng là th tr ng mà trong đó các d ch v lao

ượ ố ượ ể ộ ị ộ đ ng đ c mua bán thông qua m t quá trình đ xác đ nh s l ng lao

ượ ử ụ ề ươ ề ộ đ ng đ ư ứ c s d ng cũng nh m c ti n công và ti n l ng. Th tr ị ườ ng

ị ườ ữ ạ ộ ộ ơ ả ộ ị lao đ ng là m t trong nh ng lo i th tr ặ ng c b n và có m t v trí đ c

ệ ệ ố ị ườ ủ ề ế bi t trong h th ng các th tr ng c a n n kinh t . Quá trình hình thành

ư ự ậ ị ườ ủ ể ộ ộ và phát tri n cũng nh s v n đ ng c a th tr ữ ng lao đ ng có nh ng

ể ệ ị ườ ư ạ ộ ế ứ ặ đ c đi m h t s c riêng bi t. Th tr ng lao đ ng cũng nh các lo i th ị

ườ ậ ủ ị ườ ữ ủ ư tr ng khác tuân th theo nh ng quy lu t c a th tr ậ ng nh quy lu t

ậ ạ ể ầ ậ ị cung c u, quy lu t giá tr và quy lu t c nh tranh. Đi m khác bi ệ ớ t l n

ấ ở ấ ặ ệ ủ ứ ư ộ nh t đây là do tính ch t đ c bi t c a hàng hoá s c lao đ ng (nh đã

ở trình bày trên).

ự ệ ườ ố ổ ớ ướ Th c hi n đ ng l ả i đ i m i, Đ ng và Nhà n c đã ban hành h ệ

ự ế ể ả ố ơ ế th ng các chính sách và c ch qu n lý cho s phát tri n kinh t hàng

ậ ợ ể ề ề ệ ề ầ ạ hoá nhi u thành ph n, t o ra nhi u đi u ki n thu n l i đ các ngành,

ứ ế ể ề ệ ạ cách hình th c kinh t ứ , các vùng phát tri n, t o nhi u vi c làm đáp ng

ộ ướ ờ ố ủ ệ ầ ườ ộ m t b c yêu c u vi c làm và đ i s ng c a ng i lao đ ng, do đó c ơ

ủ ệ ọ ườ ộ ượ ở ộ ộ ự h i l a ch n vi c làm c a ng i lao đ ng ngày càng đ ạ c m r ng. Đ i

ủ ế ả ầ ọ ế ộ h i VIII c a Đ ng nêu rõ: “Khuy n khích m i thành ph n kinh t ọ , m i

ầ ư ở ề ạ ề ệ ọ công dân, m i nhà đ u t m mang ngành ngh , t o nhi u vi c cho

ườ ề ộ ọ ng i lao đ ng. M i công dân đ u đ ượ ự c t ướ ề do hành ngh , thuê m n

ụ ệ ế ụ ể ậ ị nhân công theo pháp lu t. Phát tri n d ch v vi c làm. Ti p t c phân b ố

ạ ả ướ ư ộ ị ư ị l i dân c và lao đ ng trên đ a bàn c n c, tăng dân c trên các đ a bàn

ế ượ ề ế ở ộ ố có tính chi n l c v kinh t , an ninh qu c phòng. M r ng kinh t ế ố đ i

ệ ở ạ ẩ ạ ấ ẩ ả ngo i, đ y m nh xu t kh u. Gi m đáng k t ể ỷ ệ ấ l th t nghi p thành th ị

ế ệ ở ạ ộ ạ ệ ể và thi u vi c làm ố nông thôn” ( Văn ki n Đ i h i đ i bi u toàn qu c

ứ ậ ườ ộ ừ ầ l n th VIII, trang 114115) vì v y ng i lao đ ng t ỗ ụ ộ ch th đ ng,

ệ ủ ự ố ờ ướ trông ch vào s b trí công vi c c a Nhà n ấ ờ ỳ c (trong th i k bao c p),

ườ ở ủ ộ ộ ơ ự ng ộ i lao đ ng đã tr nên năng đ ng h n, ch đ ng t ệ tìm vi c làm

ầ ế ệ ệ ộ trong các thành ph n kinh t ổ . Các quan h lao đ ng – vi c làm thay đ i

ướ ự ủ theo h ng các cá nhân đ ượ ự c t do phát huy năng l c c a mình và t ự ủ ch

ệ ệ ế ệ ầ ợ ớ ơ h n trong vi c tìm ki m vi c làm phù h p v i quan h cung c u lao

ị ườ ộ đ ng trên th tr ng.

ườ ử ụ ộ ượ ế ợ Ng i s d ng lao đ ng đ c khuy n khích làm giàu h p pháp,

ầ ư ạ ự ệ ẩ ượ ạ nên đ y m nh đ u t t o vi c làm. Khu v c kinh t ế ư t nhân đ ừ c th a

ể ế ậ ả ở ớ ả nh n và khuy n khích phát tri n, m ra kh năng to l n gi ệ ế i quy t vi c

ề ơ ộ ạ ườ ứ ủ ộ ộ làm t o ra nhi u c h i cho ng i lao đ ng bán s c lao đ ng c a mình.

ủ ướ ả ế ệ Ngày nay, vai trò c a Nhà n c trong gi i quy t vi c làm đã thay

ổ ơ ả ấ ả ế ệ đ i c b n. Thay vì bao c p trong gi i quy t vi c làm, Nhà n ướ ậ c t p

ơ ế ệ ạ ạ trung vào vi c t o ra c ch , chính sách thông thoáng, t o hành lang pháp

ấ ả ề ề ệ ậ ạ ậ ỏ ả lu t, xoá b hàng rào v hành chính và t o đi u ki n v t ch t đ m b o

ườ ượ ự ầ ư ấ ạ ể ả ọ cho m i ng i đ c t do đ u t ệ phát tri n s n xu t, t o thêm vi c

ự ề ợ ơ ộ ệ ớ ộ làm, t do hành ngh , h p tác và thuê mu n lao đ ng. C h i vi c làm

ượ ắ ộ ở ị đ c tăng lên và ít b ràng bu c b i các nguyên t c hành chính và ý chí

ủ ủ ướ ướ ơ ế ố ch quan c a Nhà n ừ c. T ng b ộ c hình thành c ch phân b lao đ ng

ậ ủ ị ườ ế ộ ổ theo các quy lu t c a th tr ớ ơ ng lao đ ng, đ i m i c ch và chính sách

ẩ ấ ộ xu t kh u lao đ ng….

ậ ộ ướ ẳ ừ ơ ả Theo Lu t Lao đ ng, Nhà n ể c đã chuy n h n t ế c ch qu n lý

ế ị ườ ề ơ ể ệ ộ hành chính v lao đ ng sang c ch th tr ộ ậ ng. Vi c tri n khai b lu t

ấ ướ ự ầ ọ ộ ị này đã góp ph n quan tr ng vào công cu c xây d ng đ t n ổ c và n đ nh

ộ ướ ừ ướ ệ ờ xã h i trong th i gian qua. Nhà n c cũng đã t ng b c hoàn thi n h ệ

ầ ư ướ ậ ố ậ ậ ậ th ng pháp lu t: Lu t Đ u t n ấ c ngoài, Lu t Đ t đai, Lu t Doanh

ầ ư ế ệ ậ ướ ẩ nghi p, Lu t khuy n khích đ u t trong n c…, nên đã thúc đ y các

ị ườ ị ườ ứ ế ố ủ y u t c a các th tr ng, trong đó th tr ộ ng s c lao đ ng hình thành,

ề ở ớ ả ề ạ ộ m ra ti m năng m i gi ở ệ i phóng các ti m năng lao đ ng và t o m vi c

ả ế ờ ớ ả ẩ ồ ộ làm. Đ ng th i v i các c i ti n trong qu n lý hành chính, h kh u, hoàn

ể ệ ả ả ộ ề ươ ể thi n chính sách b o hi m xã h i, b o hi m y t ế ề ệ , ti n t hoá ti n l ng,

ề ươ ậ ộ ỏ tách chính sách ti n l ầ ng, thu nh p kh i chính sách xã h i đã góp ph n

ơ ộ ủ ộ làm tăng tính c đ ng c a lao đ ng.

ị ườ ề ệ ầ ộ ứ ộ Quan h cung c u v lao đ ng trên th tr ng s c lao đ ng ở

ướ ệ ệ ể n ữ c ta hi n nay có nh ng bi u hi n sau:

ả ướ ề ộ ớ ơ M t làộ ạ , trên ph m vi c n ầ c, cung l n h n c u v lao đ ng và

ế ụ ữ ạ ớ ẫ tình tr ng này ti p t c kéo dài trong nh ng năm t ấ ế ứ i, d n đ n s c ép r t

ề ệ ầ ư ế ố ớ l n v vi c làm, vì chúng ta thi u v n đ u t ọ nghiêm tr ng, chi n l ế ượ c

ư ọ ợ ượ ơ ấ ị ệ ự l a ch n công ngh thích h p ch a đ c xác đ nh rõ ràng, c c u kinh

ế ư ể ễ ậ ạ ị t đang trong quá trình chuy n d ch, nh ng di n ra ch m ch m và khó

ề ầ ớ ơ ộ ộ khăn. Cung l n h n c u v lao đ ng còn do lao đ ng còn tăng v i t ớ ỷ ệ l

ế ệ ẫ ả ỗ cao 3,2%3,5%/năm, d n đ n m i năm có kho ng 1,1 tri u thanh niên

ướ ị ườ ổ ộ b ố c vào tu i lao đ ng. S này tham gia vào th tr ộ ng lao đ ng ngày

ả ộ ế ệ ớ m t đông và v i kh năng t ự ả gi ư ấ i quy t vi c làm r t khác nhau, nh ng

ườ ượ ề ạ ạ ể có đi m th ng là không đ ậ c đào t o ngh . Vì v y, công tác d y ngh ề

ổ ậ ề ở ề ấ ế ượ ấ và ph c p ngh tr thành v n đ c p bách và có tính chi n l c, là

ấ ượ ố ứ ạ ủ ộ khâu then ch t nâng cao ch t l ng và s c c ch tranh c a lao đ ng trên

ị ườ th tr ng.

ộ ộ ơ ế Hai là, lao đ ng nông thôn chi m h n 70% lao đ ng c a c n ủ ả ướ c,

ầ ỉ ự ự ấ ế ộ ố ế n u ch làm thu n nông, t cung, t ặ c p, thì s lao đ ng thi u ho c

ẽ ự ệ ế ố ể không có vi c làm lên đ n 30%. S này s t phát di chuy n ra thành

ệ ậ ể ế ệ ặ ố ph ho c khu công nghi p t p trung đ tìm ki m vi c làm, làm cho cung

ị ườ ộ ớ ộ ề v lao đ ng trên th tr ng lao đ ng càng l n.

ề ệ ẳ ầ ộ ề ặ ế Ba là, quan h cung c u v lao đ ng còn căng th ng v m t k t

ế ấ ệ ế ề ẫ ạ ấ ấ c u, d n đ n tình tr ng “th t nghi p k t c u”. Đi u này th hi n ể ệ ở ỗ ch :

ộ ố ự ệ ề ả ớ ề ố m t s ngành ti m năng còn l n, có kh năng thành hi n th c (v v n,

ạ ầ ị ườ ệ ậ ỹ ụ ư ế ấ k t c u h t ng, k thu t, công ngh , th tr ng tiêu th …) nh lâm

ụ ư ệ ệ ị ị ở ộ ố ề nghi p, ng nghi p, d ch v và du l ch… ồ m t s vùng mi n núi, đ ng

ư ử ể ế ẫ ả ộ ằ b ng sông C u Long, ven bi n v n thi u lao đ ng, nh ng kh năng di

ế ấ ạ ể ế ộ dân và di chuy n lao đ ng đ n r t h n ch .

ướ ị ẩ ộ ở ộ ố Trong khi đang có xu h ng lao đ ng b đ y ra ự m t s lĩnh v c,

ộ ố ự ứ ờ ồ ạ ệ ấ ả thì đ ng th i m t s lĩnh v c và hình th c khác l i xu t hi n kh năng

ư ộ ế ộ ự thu hút thêm lao đ ng nh kinh t ế ấ h gia đình, khu v c phi k t c u,

ư ệ ỏ ạ ư ế doanh nghi p nh , nh ng l i ch a có chính sách khuy n khích tho ả

ặ ệ ộ ộ ể ế ộ ộ đáng. Đ c bi ệ t là thi u m t đ i ngũ lao đ ng có trình đ cao đ làm vi c

ệ ớ ộ ố ụ ự ặ trong m t s lĩnh v c áp d ng công ngh m i ho c trong các khu ch ế

ấ ị ế ầ ư ướ ơ xu t, các đ n v kinh t ố có v n đ u t n c ngoài….

ế ổ ị ườ ự ệ ầ ị Chính s thi u n đ nh trong quan h cung c u trên th tr ứ ng s c

ộ ố ị ườ ạ ộ lao đ ng đang là nhân t làm cho th tr ệ ng này ho t đ ng kém hi u

ườ ượ ự ự ắ ế ẫ ậ ả qu . Ng ộ i lao đ ng khi đ ư c ti p nh n v n ch a th c s g n bó và

ệ ớ ườ ử ụ ự ự ư ộ yên tâm v i công vi c. Ng i s d ng lao đ ng ch a th c s tin t ưở ng

ườ ệ ượ ộ ỉ ẫ ế ấ vào ng i lao đ ng. Hi n t ố ng này không ch d n đ n m t cân đ i

ề ươ ầ ộ cung c u mà còn làm cho chi phí lao đ ng tăng lên, ti n l ng không th ể

ệ ượ ự ủ ứ ấ ổ ẫ ị hi n đ ế ộ c giá tr đích th c c a s c lao đ ng. Tâm lý b t n còn d n đ n

ủ ệ ổ ứ ướ ạ ớ ơ ứ s c hút c a các doanh nghi p và t ch c nhà n c m nh h n so v i các

ổ ứ ệ ả ạ công ty và t ch c cá nhân, trong khi kh năng t o thêm vi c làm m i l ớ ạ i

ủ ế ự ư ộ ề ch y u thu c v khu v c t nhân.

ề ể ậ ắ ộ N n kinh t ế ị ườ th tr ng ở ướ n ề c ta v n đ ng và phát tri n g n li n

ụ ứ ậ ậ ậ ớ v i quá trình CNH, HĐH. Vì v y, khi v n d ng lý lu n hàng hoá s c lao

ị ườ ể ầ ả ộ ả ộ đ ng vào phát tri n th tr ng lao đ ng c n ph i quan tâm gi ế i quy t

ấ ượ ề ồ ộ ấ v n đ ngu n cung lao đ ng ch t l ng cao cho quá trình CNH, HĐH.

ố ế ề ế ộ ặ ậ ở M t khác, trong xu th h i nh p qu c t n n kinh t ế ị ườ th tr ng các

ướ ể ướ ế ế ứ ề ế n c phát tri n là h ề ng đ n n n kinh t tri th c. Đây là n n kinh t đòi

ệ ậ ộ ườ ả ộ ế ắ ỏ h i lao đ ng trí tu cao, vì v y, ng i lao đ ng ph i bi ắ t n m b t và x ử

ạ ặ ệ ữ lý thông tin nhanh nh y, đ c bi ệ ớ t là trong nh ng ngành công ngh m i.

ế ề ụ ệ ậ ỏ ủ Xu th này c a n n kinh t ế ị ườ th tr ậ ng đòi h i vi c v n d ng lý lu n

ả ặ ứ ộ ệ ằ hàng hoá s c lao đ ng ph i đ c bi t quan tâm nh m nâng cao giá tr s ị ử

ứ ủ ứ ậ ộ ậ ụ d ng c a hàng hoá s c lao đ ng. Tuy nhiên, quá trình nh n th c và v n

ữ ủ ứ ậ ẫ ộ ụ d ng lý lu n hàng hoá s c lao đ ng c a C.Mác v n còn nh ng gi ớ ạ i h n

ấ ị ứ ượ ầ ủ ề ữ ư nh t đ nh, ch a đáp ng đ c nh ng yêu c u c a n n kinh t ế ị ườ ng th tr

ướ ế ầ ế ụ ể ị đ nh h ng XHCN trong ti n trình toàn c u hoá kinh t , c th nh : v ư ề

ị ử ụ ứ ủ ế ấ ạ ộ ầ giá tr s d ng c a hàng hoá s c lao đ ng còn th p làm h n ch ph n

ự ạ ủ ướ ị ườ ế ớ ị nào s c nh tranh c a n c ta trên th tr ng th gi i, giá tr hàng hoá

ấ ậ ế ố ữ ế ộ ư ứ s c lao đ ng còn b t c p, ch a bao hàm h t nh ng y u t ứ t đáp ng yêu

ộ ộ ậ ớ ở ộ ứ ả ấ ộ ữ ầ c u tái s n xu t m r ng s c lao đ ng cho m t b ph n l n nh ng

ườ ươ ệ ố ệ ộ ng i làm công ăn l ư ng. H th ng thông tin lao đ ng, vi c làm ch a

ượ ư ủ ệ ố ụ ẽ ả ặ ả ạ đ c qu n lý ch t ch . H th ng giáo d c đào t o ch a đ kh năng

ấ ượ ứ ồ ộ ự cung ng ngu n lao đ ng ch t l ấ ệ ng cao cho s nghi p CNH, HĐH đ t

n c.ướ

ướ ộ ố ả ư ề ấ Tr c các v n đ trên, chúng tôi đ a ra m t s gi ơ ả i pháp c b n

ể ả ứ ụ ậ ả ồ ộ ự ậ v n d ng lý lu n hàng hoá s c lao đ ng đ đ m b o ngu n nhân l c

ị ườ ờ ỳ ộ ố ế ư ậ ộ cho th tr ng lao đ ng trong th i k h i nh p qu c t nh sau:

ứ ứ ụ ậ ấ ả ậ ộ ợ Th nh t, v n d ng lý lu n hàng hoá s c lao đ ng ph i phù h p

ụ ể ề ề ệ ả ớ v i đi u ki n, hoàn c nh c th n n kinh t ế ị ườ th tr ự ị ng s đ nh h ướ ng

ộ ợ ườ ử ụ ộ ợ ủ xã h i ch nghĩa: Vì l ủ i ích c a ng i s d ng lao đ ng và l ủ i ích c a

ườ ự ệ ả ộ ộ ở ng i lao đ ng ph i có s hài hoà. Quan h lao đ ng ệ các doanh nghi p

ệ ữ ậ ườ ử ụ ầ c n đ ượ ượ c đ c lu t hoá, theo đó, quan h gi a ng ộ i s d ng lao đ ng

ườ ệ ố ả ộ ợ ư và ng i lao đ ng không ph i là quan h đ i kháng, l i ích t ủ nhân c a

ườ ử ụ ộ ợ ủ ườ ộ ng i s d ng lao đ ng và l i ích cá nhân c a ng i lao đ ng không

ắ ớ ẫ ượ ể ế ợ ể mâu thu n gay g t v i nhau mà đ ộ c chuy n hoá đ k t h p thành m t

ợ ự ấ ạ ể ố ủ ự ể ộ ự ắ th th ng nh t, t o h p l c chung vì s phát tri n c a xã h i, s g n

ữ ợ ế ố ơ ả ể ạ ậ ệ ố ế k t hài hoà gi a các l i ích là y u t c b n đ t o l p m i quan h lao

ữ ệ ườ ử ụ ộ ộ đ ng thân thi n gi a ng i s d ng lao đ ng.

ậ ụ ứ ứ ậ ả ộ ợ ớ Th hai, v n d ng lý lu n hàng hoá s c lao đ ng ph i phù h p v i

ố ế ậ ộ ể ủ ề ế ế quá trình h i nh p qu c t và xu th phát tri n c a n n kinh t ứ tri th c.

ủ ộ ự ệ ề ả ỏ ể Đi u đó đòi h i các doanh nghi p ph i ch đ ng xây d ng và phát tri n

ả ề ố ượ ồ ấ ượ ề ấ ự ngu n nhân l c c v s l ng và ch t l ng, nh t là v trình đ ộ

ể ế ự ề ậ ẩ ớ ỹ ậ ấ chuyên môn, k thu t, v ph m ch t, năng l c thì m i có th ti p c n

ượ ề ế ứ ậ đ c n n kinh t ộ tri th c và h i nh p qu c t ố ế .

ủ ứ ọ ộ Th ba, tôn tr ng nhân cách, phát huy vai trò làm ch , năng đ ng

ạ ầ ướ ộ ủ ườ ộ sáng t o, tinh th n yêu n c, yêu dân t c c a ng i lao đ ng. Nhân cách

ườ ượ ể ệ ở ệ ầ ủ c a ng ộ i lao đ ng đ c th hi n tinh th n trách nhi m, ý th c t ứ ổ

ứ ỷ ậ ự ệ ộ ồ ọ ch c k lu t, tính t ệ giác và c ng đ ng trách nhi m trong m i công vi c

ượ ữ ọ ố ấ đ c giao. Do đó, tôn tr ng nhân cách là làm cho nh ng t ch t đó không

ạ ượ ẽ ạ ộ ề ị h b vi ph m, ng ượ ạ c l i, nó đ c phát huy m t cách m nh m trong lao

ế ả ấ ườ ế ộ ộ đ ng s n xu t, khi n cho ng i lao đ ng toàn tâm, toàn ý, đem h t tài

ứ ự ủ ệ ể ộ năng, s c l c c a mình đ đóng góp cho xã h i, cho doanh nghi p vì l ợ i

ích chung.

ứ ư ậ ụ ả ắ ề ậ ộ Th t ớ ứ , v n d ng lý lu n hàng hoá s c lao đ ng ph i g n li n v i

ơ ấ ệ ộ ợ ộ ộ ứ vi c hình thành đ i ngũ lao đ ng có trình đ và c c u h p lý đáp ng

ầ ủ ự ấ ướ ệ ệ ệ ạ yêu c u c a s nghi p công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t n ề c. Đi u đó

ự ự ể ả ớ ồ ứ có nghĩa là ph i xây d ng và phát tri n ngu n nhân l c m i đáp ng

ượ ữ ự ủ ễ ầ ườ ế ắ ắ đ c yêu c u c a th c ti n. Đó là nh ng ng i bi t n m b t và s ử

ữ ệ ả ươ ữ ệ ệ ạ ậ ỹ ụ d ng có hi u qu nh ng ph ng ti n k thu t hi n đ i; nh ng ng ườ i

ự ạ ả ọ ứ có năng l c sáng t o trong nghiên c u khoa h c, trong qu n lý vĩ mô và

ữ ườ ứ ư ứ ử ạ vi mô; là nh ng ng i ng x có văn hoá cũng nh có đ o đ c ngh ề

ề ệ ệ ạ ạ ớ nghi p... Đi đôi v i đào t o ngh , đào t o chuyên môn, nghi p v , k ụ ỹ

ậ ườ ấ ạ ụ ứ ẩ ầ ộ thu t cho ng i lao đ ng, c n quan tâm giáo d c ph m ch t đ o đ c, ý

ứ ướ ủ ộ ệ th c trách nhi m, lòng yêu n ớ c, yêu ch nghĩa xã h i, trung thành v i

ụ ưở ủ ả ườ ệ ộ m c tiêu, lý t ng c a Đ ng, cho dù ng i lao đ ng đó làm vi c trong

ệ ầ ộ ế ấ ứ b t c doanh nghi p thu c thành ph n kinh t nào.

ị ườ ứ ẩ ị ằ ộ Th năm, thúc đ y giao d ch trên th tr ng lao đ ng b ng các

ệ ố ư ứ ớ ệ ể hình th c nh ; phát tri n h th ng trung tâm gi ệ i thi u vi c làm, tăng

ả ướ ấ ượ ủ ố ườ c ng qu n lý Nhà n c, c ng c và nâng cao ch t l ạ ộ ng ho t đ ng

ệ ố ệ ể ấ ẩ ộ ủ c a các doanh nghi p xu t kh u lao đ ng, phát tri n h th ng thông tin,

ị ườ ố ệ ệ ề ậ ộ ố th ng kê th tr ng lao đ ng; hoàn thi n h th ng pháp lu t v th ị

ườ ệ ệ ả ậ ộ ộ tr ng lao đ ng, hoàn thi n b máy qu n lý và v n hành có hi u qu th ả ị

ườ ủ ữ ộ ổ ứ ạ ệ tr ơ ng lao đ ng, nâng cao h n n a vai trò c a các t ch c đ i di n cho

ườ ổ ứ ạ ệ ộ ng ộ i lao đ ng và t ế ụ ủ ử ụ ch c đ i di n cho ch s d ng lao đ ng, ti p t c

ị ườ ệ ề ươ ộ hoàn thi n các chính sách th tr ng lao đ ng, chính sách ti n l ng.

Ậ

Ế

K T LU N

ị ủ ố ề ự ế ể ả ổ ư ậ ứ ầ S bi n đ i giá tr c a s ti n c n ph i chuy n hóa Nh v y s c

ặ ộ ệ ờ ớ ầ ả lao đ ng là hàng hoá đ c bi t. Trong th i gian t ữ i c n ph i có nh ng

ả ệ ế ơ ớ gi i pháp hoàn thi n c ch chính sách đi đôi v i nâng cao ch t l ấ ượ ng

ậ ợ ệ ề ồ ộ ọ ườ ạ ngu n lao đ ng t o đi u ki n thu n l i cho m i ng ộ i lao đ ng đ ượ ự c t

ứ ộ ự ể ứ ữ do bán s c lao đ ng, t ộ do di chuy n s c lao đ ng gi a các vùng, các

ế ề ồ ự ề ằ ộ ủ mi n khác nhau … nh m phát huy h t ti m năng ngu n l c lao đ ng c a

ướ ị ườ ự ụ ớ ộ ộ ộ n c ta v i m c đích xây d ng m t th tr ổ ng lao đ ng sôi đ ng, n

ự ế ự ệ ể ả ộ ế ị đ nh và có hi u qu tác đ ng tích c c đ n s phát tri n kinh t .

Ả

Ệ

TÀI LI U THAM KH O

1. Giáo trình Nh ng nguyên lí c b n ch nghĩa Mác – Lênin

ơ ả ữ ủ

ạ ọ ẳ ố (Dành cho sinh viên đ i h c, cao đ ng kh i không chuyên ngành

ủ ụ ạ ồ Mác – Lênin, t ư ưở t ộ ng H Chí Minh) c a B giáo d c đào t o, nhà

ấ ả ộ ố ị xu t b n Chính tr qu c gia Hà N i 2010

ị ố ậ ạ 2. T p chí Lý lu n chính tr s 22002

ị ố ạ ậ 3. T p chí Lý lu n chính tr s 122002

ị ố ậ ạ 4. T p chí Lý lu n chính tr s 12003

5. http://www.wattpad.com/107191h%C3%A0ngh%C3%B3as

%E1%BB%A9clao%C4%91%E1%BB%99ng

6. http://htu.edu.vn/index.php?

option=com_content&view=article&id=931:timhiumtloihanghoa

cbitsclaong&catid=134:tt&Itemid=49

Đề tài: Hàng hóa sức lao động và vấn đề lao động và việc làm ở Việt Nam